Katalog

MURAT DERSANESÎ ÖSY II. Smava Hazırlama Kursları I. Devre 26 Mayıs II. Devre 31 Mayıs Merkez 528 48 48 • 528 48 49 J«6er 528 61 93 520 78 86 Bakırkoy 570 15 71 583 14 00 C u m h u r iyet 63. Yü; Sayı: 22182 Kurucusu: Yunus Nadi 120 TL. 26 Mayıs 1986 Pazartesi KAVRAM DERSANESÎ Ö.Y.S. Halandınlmış Kurslar 2 Hazörah 27 Haziran Merkez: 528 64 37 Laleli Şube: 522 75 74 Şehzadebaşı Limni planının yapıldığı NATO karargâhında generaller ne diyor? 'Rogers istediği şapkayı giyebilir' NATO Siyasi Planlama Dairesi'nden bir uzman, "Limni sorununa mucizevi bir çözümü hiçbir zaman gözden uzak tutmamak lazım. Askeri düzeyde müzakereler devam ediyor. Her şey deneniyor" diyor. Aym yetkili General Bernard Rogers'ın şapkaları için, "ABD'nin NA TO bütçesinin yarıdan fazlasını karşıladığı düşünülürse, Rogers'ın canı istediği zaman istediği şapkayı giymesini anlayışla karşılamak gerekiyor" diye konuşuyor. ki Balkan cephesi, Bulgaristan üzerinden Boğazlara yapılacak taarnız ile hamle ararken, NATO'nun bu coğrafyadaki temel stratejisi Boğaz trafiğini Varşova Paktı aleyhine kesmek olacak. Bir kriz anında Çanakkale Boğazı kapatılacak ve NATO donanması, Bogann Ege kapısı oniınde konuşlanacak.'' Işte Amerikalı stratejistlerin, bir savaş durumunda Limni'de bir tugay Amerikan deniz piyadesi konuşlandınlmasının yararını, Napoli'deki Turk askeri misyonun masasına getirirken, Limni konusundaki tutumlanna dayanak yaptıklan NATO stratejısi bu. "Mademki Çanakkale'yi savunraak için tum imkânlarımızı harekete geçirmeli\iz, o halde Limni'nin Çanakkale'nin çıkışında yer alması dolayısı>la Bogazın savunmasında Anadolu kıtasından daha elverişli bir rol oynayabileceğmi kabul etmeliyiz." Brifing, üst düzeyde. Soruyoruz: Doğnı mu, bu bakış açısı? General tereddutsuz cevaplıyor. Yanlış mı? Peki Limni sizin açınızdan. BUGtN Turkiye de Durtya Kupası hayal mi? YARIN Ozal: Fikre hapis cezası olmamalı Başbakan, Gazeteciler Cemiyeti'nin Genel Kurulu 'nda yaptığı konuşmada, "insanların fîkirlerinı söylerken hürriyeti bağlayıa cezalara bağlanmamaiarına taraftar bulunduğunu" söyledi. ANKARA, (Cumhuriyel Borosu) Başbakan Turgut Özal, dün İstanbulAnkara karayolu uzerindeki paralı otoyolu hızmete açarken, önumuzdeki yıllarda hızmete gırecek yeni yollarla, Edirne'den yurda gıriş yapacak olan yabancıların BaJkanlar'dan sonra yenıden bir Avrupa ulkesinde olduklarını hıssedeceklerıni söyledi. Özal, Ankara Gazetecıler Cemiyeti'nde yaptığı konuşmada da basın özgurluğü ve basın mensuplarına ven(Arkası Sa. 11, Sü. 4'te) UFUK GÜLDEMİR NAPOLİAkdenız'ın göz alabildiğine önunde uzandığı AFSOUTH (NATO Guney Avrupa Komutanlığı) karargâhının brifing salonunda NATO kontenjan stratejilerine ilişkin bilgi veriliyor: "Bin kilometre uzunluğunda HDP Baskanı Yazar: Rogers görevinden aknmah HDP Genel Başkanı, Rogers'ın basın toplantısı için "Rogers'ın bu tür konuşmalarınıret ve protesto edlyorum. Rogers artık o görevde oturamaz" dedi. ANKARA, (Cumhuri)et Burosu) Hur Demokrat Parti Genel Başkanı Mehmet Yazar, duzenledıği basın toplantısında hükümetin iç ve dış politikasını sert biçimde eleştirirken, bir soru üzerine "Rogers'ın konuşma(Arkası Sa. 11, Sü. 5'te) Ankara'dan NATO ülkelerine mesaj: 'Yıınanistarfa dur deme zamanı geldf Basın Yayın Genel Müdürluğu tarafından tngilizce olarak yayımlanan "Newspot" dergisinin son sayısında yer alan bir yazıda, Yunanistan'm NA TO içinde hep sorun yarattığından söz edildi. ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) * Ankara, Limni konusunda son günlerde ortaya çıkan gelişmelerden sonra NATO müttefiklerinin Yunanistan'a " d u r " demelerinin zamanının geldiğine inanıyor. Basın Yayın Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan "NewspoC" dergisinin son sayısında çıkan ve Ankara'nın Limni sonınuna ilişkin görüşlerini yansıttığı tahmin edilen başyazıda şu görüşlere yer verildi. "Bu adalann antiaşmalann iblaU suretiyte sflahlandınlması yönünde Yunanistan tarafından sarfedilen gayretler Tiirkiye'nin güvenligine yönellk bir tehdit unsuru olmakUn baska (Arkası Sa. 11, Sü. 2'de) Cumhurbaşkanı Weizsaecker'i Evren ktfrşılayacak EAhnanya'dan büyiik konuk bugün Ankam'da Beraberinde Dışişleri Bakanı Genscher ve Alman hükümetinin yabanalar sorumlusu Bayan Funkue ile birlikte bugün Ankara'ya gelecek olan Weizsaecker, Evren'in yanı sıra Özal, Karaduman ve bazı partilerin liderleriyle de görüşecek. ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) Federal Almanya Cumhurbaşkanı Ricbard von Weizsaecker"in bugun başlayacak olan Turkiye ziyareti, siyasi açıdan son yıllarda Avrupa'dan Turkiye'ye yapılacak en onemli ziyaretlerden biri olarak gorüluyor. Weizsaecker, bugün öğle saatlerınde Ankara'ya ayak bastığında Turkıye'yi 12 Eylul sonrasında zıyaret eden ilk Batılı cumhurbaşkanı sıfatını kazanacak. Beraberinde kalabalık bir heyetle Ankara'ya gelecek olan VVeızsaecker, Esenboğa Havaalanı'nda Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından karşılanacak. Federal Alman Cumhurbaşkanı VVeizsaecker ile Cumhurbaşkanı arasındaki goruşmelerin ilk bolumü bugun Çankaya Koşkü'nde yapılacak. Göruşmelerde TurkAlman ikili ilişkilerinin yanı sıra TurkiyeAvrupa ilişkilerinin içinde bulunduğu durumun da gözden geçirilmesi bekleniyor. Weizsaecker'in, beraberinde Dışişleri Bakanı Hans Dietrich Genscher'i de Ankara'ya getirmesi göruşmelerin siyasi onemine ayrı bir boyut katıyor. Richard von VVeizsaecker, yann TBMM Başkanı Necmeltin Karaduman'ı ziyaret ederek, Almanya'nın Turkiye'deki demokratikleşme surecine verdiği desteği tekrarlayacak. Weizsaecker, aynca TBMM'de temsil edilen siyasi partilerin genel başkanlarını kabul edecek. Konuk Cumhurbaşkanının bu çerçevede SHP Genel Başkanı Aydın Güven Gürkan, HDP Genel Başkanı Mehmet Yazar, DYP Genel Başkanı Husamettin Cindoruk ve DSP Genel Başkanı Rahşan Ecevit ile goruşeceği bıldırildi. \Veizsaecker, yann bir basın toplantısı düzenleyecek, akşam da Başbakan Turgut Özal'ın vereceği akşam yemeğine katılacak. Konuk Cumhurbaşkanı, çarşamba günu Izmir'e geçerek Bergama'da ve eskı Bergama ile ilgili kazı alanlarında incelemelerde bulunacak. VVeizsaecker, İzmır'de aynca Berlin Belediyesi tarafından teşvik edilen bir çırak eğıtim merkezini de ziyaret edecek. Konuk Cumhurbaşkanı, perşembe ve cuma günleri de İs(Arkası Sa. 11, Sü. l'de) sizi ne kadar meşgul eden bir sorun? Mümkun olduğu kadar çabuk çözulmesini arzu edeceğimiz kadar. Gayet açık konuşuyor. Bu tur toplantılann yararı belki de bu. Brifingi veren şahsın rahat olmasına olanak sağlaması açısından vazılar isme atıfta bulunmaksızın yayımlanabiliyor. Nitekim çoğu zaman da amacına ulaşıyor. Limni sorununun bir an önce çözulmesine yonelik sabırsızlık, sadece Napoli'deki AFSOUTH karargâhında değil, Brüksel'deki NATO karargâhında da hissediliyor. Orneğin, NATO Siyasi Planlama Dairesi'nden bir uzmanın bu çerçevedeki sözleri haylı anlamlı: "Limni sonınuna mucizevi bir cozumu hiçbir zaman gözden uzak tutmamak lazım. Askeri duze>de müzakereler devam ediyor. Her şey deneniyor." ' Pekı NATO Genel Sekreten ve SACEUR, bu konuda ne yapıyor? Aynı yetkili devam ediyor: "Papandreu, artık retorikleri kadar sert değil. NATO lideriigi bunu kavramış dunımda. Yunan mis>onu da Turkiye ile ilgili polemiklerinin artık kontr sonuçlar verdiğini bili>or. Buna karşılık Türki>e de başını ağrıtan sorunları uzatmak eğiliminde olmadığı izlenimini veriyor. Genel Sekreterin bu konudaki tutumu şöyle: Arabulucu olarak kredibilitesini korumak istiyor; ihtimalleri handikapa uğratmak istemiyor." SACEUR Bernard Rogers'ın bu konuda inisiyatif almasına ilişkin olarak da şu bilgiler veriliyor: ' "ABD'nin NATO bütçesinin yarıdan fazlasını karşıladığı duşiınulurse, Rogers'ın canı istediği zaman istediği şapka\ı giymesini anlayışla karşılamak gerek." Avrupa Muttefik. Komutanlığı (ACE) karargâhı SHAPE'deki uye ulke subayları, "on the record", yani yazılabileceği zaman, boyle konuşuyorlar, ama gayri resmi sohbetlerde daha eleştirel bir tavır takınıyorlar. Rogers'ın istediği şapkayı giymekte özgür olduğunu, ancak hangi şapkayı ne zaman giyeçeği karannın "sadece kendisine ait" olmasının, ittifakm emrivakilerle karşı karşıya kalması korkusu nedenıyle endişeye yol aç(Arkast Sa. 11, Sü. 4'te) gun ek Cumhuriyet Meksika 86 ekleri, bugünden başlayarak ögünartarda Cumhuriyet'le birlikte Yassıada kararları yenıden tartışma konusu oldu Yelidedeoglu: Bu girişim bir kan davasını gundeme getirme niteliği taşımaktadır. Ülkeye faydası değil, zararı olur. Aldıkaçtı: İhtilal, istediği mahkemeyi kurmakta serbesttir. Yürurlukten kalkmış bir anayasaya uyulmadı diye başvuruda bulunmak yanlıştır. Haber Merkezi Adnan Menderes'in avukatı Burhan Apaydın. 25 yıl sonra Yassıada kararlarının kaldırılması için TBMM'ye yaptığı baş\uru ile bu kararları yenıden tartışma konusu yaptı. Apaydın'ın TBMM'ye yaptığı başvuruda, Adnan Menderes, Fatin Ruştu Zorlu ve Hasan Polatkan'ın idam edılmeleri ile sonuçlanan Yassıada duruşmalarının karar mercii Yüksek Adalet Divanı'nın kuruluşuna (Arkası Sa. 11, Sü. 7'de) Meclis, sahura kadar çalışacak liİT'lerin özelleştirilmesini öngören yasa tasarısının görüşulmesiyle başlayacak TBMM çalışmalarında 15 kadar önemli tasarı ve önerinin ele ahnması bekleniyor. ANKARA, (Cumhurhet Burosu) TBMM bu hafta dort gun sahura kadar çalışarak, gundemdekı önemli yasa tasan ve onenlenni goruşecek. Sayıları 15'i bulan tasan ve onerılerin bu hafta içinde bıtırilmesı mumkun görunmuyor. O nedenle Meclısin bayrama kadar çalışması bekleniyor. TBMM'nin yarınki birleşımınde "KİTIerin özelleştirilmesini" o ıgoren yasa tasarısının maddelennın goruşulmesine başlanacak. Tasarımn tumu uzerindeki goruşmeler geçen hafta tamamlanmıştı. TBMM Genel Kurulu yann, çarsamba, perşembe ve cuma gunu saat 14.00'te toplanacak, venlecek ıftar arasından sonra sahura kadar çalışacak. Genel Kurul'da KIT'lerin ozeUeştırilmesmden sonra, "Vatani hizmet lertibi aylıklannın bağlanması hakkında \nsa lasansı" , "Tutun teketinin kaldınlarak ozel sektonın sigara fabrikası kurması ve sigara imal etmesine" ılışkın yasa ta(Arkası Sa. 11, Sü. 2'de) Şırnak'ta çatışma Bir erimîz şehit oldıı, bir er yaralı Tunceli'nin Pülumür ilçesinde 4 jandarma erinin şehit edilmesi olayıyla ilgili olarak bölgede geniş bir operasyon başlatıldı. İçişleri Bakanı Akbulut, "Hainler, kısa sürede yakalanacak" dedi. Haber Merkezi Tunceli'nin Pulumur ilçesinde onceki gun bölucu çete mensuplarının 4 eri şehit etmelerinden sonra, dün de Siirt'in Şırnak ilçesinde bolucu çete mensupları bir eri şehit etti, bir er de yaralandı. Siirt muhabirimiz Cengiz Mumay'ın bıldirdığine göre, Eruh ve Şırnak bölgesinde bolucu çete mensuplarının aranması için yoğun operasyona girişen guvenlik kuvvetlerine ateş açıldı. Çıkan çatışma sırasında Süİeyman Özal adh er şehit olurken, bir er de yaralandı. Şehit erin cenazesi memleketi olan Afyon Dazkın'ya gönderildi. Tunceli'nin Pulumur ilçesinde önceki gün meydana geien ve (Arkası Sa. 11, Sü. 2'de) • Ortadoğu'da hareketli gunler 3. sayfada • SHP'de bölge toplantıları 7. sayfada • Özel sektörde kısa vadeli borçlanma imkâru • Uçak, gemi alımı yatırım rakamlarını şişiriyor. 9. sayfada • Fransa ile yeni dönemin ilk harcı • Paul Getty cimri ve kişiliksizdi. 14. sayfada EKONOMİK İLİŞKİLER Dış ticarette ilk sırada ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) Federal Almanya, Turkiye1 nin dış ticaretindeki bir numaralı ortağı haline gelmiş bulunuyor. Almanya ile Turkiye arasındaki toplam ticaret hacmi yalnızca 1981 yılından bu yana ıki katından fazla artmış ve yuvarlak rakamla 3.3 milyar marktan 7.1 marka ulaşmış bulunuyor. Türkiye'nin ihracatında surekli bir artış gozlemlenmesine karşıük dış ticaret Almanya lehine açık veriyor. Örneğin 1985 yılında Türkiye'nin bu ülkeye ıhracatı 3 milyar marka ulaşırken, ithalat 4.2 milyar mark düzeyinde gerçekleşti Alman kaynaklanna göre ticaret dengesındeki açık, Turkiye'ye gelen Alman turistlerin bıraktıklan ve bu ülkede çalışan Turk işçilerinin gönderdikleri 2 milyar dolara (1985) yaklaşan dövizlerle kapanıyor. Federal Almanya'nın Turkiye'den yaptığı ithalatta, giyim eşyasının payı yüzde 32'yi oluşturuyor. Meyve ihracau yüzde 15, deri mamulleri yuzde 11, pamuklu dokumalar yüzde 9.8'Iik bir paya sahıp. (Arkası Sa. 11, Sü. 8'de) Sudanh atlet Ömer HaUfe'nin 13 Avru^dunNew York 'taki Birlesmiş MUletler binası önündeki meşaleyi yakmastyla sona ererken, dünyanın dört bir yantnda milyonlarca kişiye de başlama komutunu vermis oldu. 266 kentte 3 milyonu aşkın insan ile birlikte îstanbul'da da 3800 kifi, Asya'dan Avrupa'ya, Afrika için koştu. 14. Sayfada p a b a ş k e n t i n i k a p s a y a n k Q ş m u Ermeni raporu, Avrupa Parlamentosu gündeminde 1 9 1 5 olaylarım "soykırım" olarak niteleyen raporun değiştirilmesi için verilen önergelerde, sosyalist grubunkiler en "olumluları." Oylamanın yapılıp yapılmayacağı kesin değil. Sosyalist grup Turkiye'ye karşı yumuşuyor ve 10 milyon ECU'luk, yardımın serbest bırakılması için yeşil ışık yakıyor. HADİ ULUENGİN Turkışe di'> polıııka'i buvuk onenı IJM\.III "Krmeni raporu"nun norma! oljıak V rupa Farlamcnıosu Sı>ası konıısşonu'nun bugun Lahe>'de yapılacak oıurumunda gundeme gelmesı gerekiyor. Ancak 1.5 \ıla yakın uredır Turk lobısımn gırı^ımlenyle komıs\onda "'hasırallı" edilme>c calı^ılaıı \e 1915 olaylarım bır "»o>kınm" olarak nıteleyen, karar taslağındj bu •'sojkırımı" Turkne ve AET hukumetlennın resmen lanımasım lalcp eden raporun, bugun Hollanda bd!>kentınde yapılacak loplanııda o>ljnıp oyianma\aı.ağ] lıala kcMnle>mı> değil Bunuıı nedenını de. raporun ha/ırla>ıusı l!c!vıkal: paı lanıenıer Jaak Vandemeulebroucke'nin salı îuıııı Lahev'de hazır olamayaLağını bıldıımesı vebu yu^den konuya ılı^km laılı>manı:ı bugunku gundemın •>oıı MraMiıa alınmabi. Boylelikle ancak bır saale sığdırılacak olan goru^mede raporun oylanmaM pek kesın go^ukmuvor. Oylama olmadığı lakdırde de konu Siyasi Komısyon'un bır «mrjki loplantısında ele alınacak Lahey oıurumu oııcesınde dııı unı >u şekıide bıçımlenıyor. Rapor M; karar tasansının değı^ıırılmes! ıçın \enlmiş 30onerge mevcuı. Bunlardan 20'si sosyalısl kanada an Sol onergeler. esas olarak 1915 olaylarının savaş durumunda gerçekle>unlnııs "karjilıklı uzucu e> lemlcrden" ka\ naklandığını \urguluvor ve "lehcir"ın bır "so>kırım" olarak nılelendı ıılmeiine kar^ı çıkıyor. Yanı. Avrupa ParlamemoMi iv'indekı sosyalısi kanal. yıllardan berı ilk defa Turkı\e lehine bır giriiimın onculuğunu vapıvor. Buna kar>ılık. geleneksel olarak Ankara vanliM bılınen ve "Turk lobİ!>i" uyelerının yeı aldığı bOsyal Hırı^ııyan ve muhatazakâr gruplar laralmdan verılmı» olan değı>ıklık onergelerı îOivaliMİerınkı kadar ">umu>alıcr' değil Bu önergelerde. 1915'le. "so)kının"ın (genobid) olmadığı ama kırım (katlıam) olduğu belırlılıyor Bu yuzden, oylama gerveklejtığı takdırde sosyalıst onergelenn kabul edılnıeiı Turkiye av'isındaıı cok daha olumlu. Vine bugun o\lamanın ceğı varsayımından harekeı edıldığı takdirde, değı^ık dığeı bazı ıhtımaller de meveul. Bunlardan en onemhbi. meının ha/ırlayıcısı Vandemeulebroucke'nın değı^ıklik onergelerınm kabıılunden sonra raporlorlukıen ıslıla etmesı ve boylelıkle de sorunun Avrupa Parlamenıosu Sıvası konı.vvoını nun gundemınden >ımdılık du>(Arkası Sa. 11, Sü. l'de) Ligde en uzun Weizsaeckerin Ziyareti... r ederal Almanya Cumhurbaşkanı Dr. Richard von VVeizsaecker'in bugün başlayacak olan ziyareti, Türkiye'nin Batı Avrupa ile ilişkilerinin normalleşmesınde önemli bir halkadır. 6 Kasım 1963 seçımlerınden sonra Batı Avrupa'dan Ankara'ya dönük dıplomatik trafik gıttikçe yoğunlaşmış, ancak bu trafiğın Çankaya Köşkü boyutu bugüne kadar eksik kalmıştı. 6 Kasım seçimleri sonrasında Turkiye ile Batı Avrupa arasında diplomatık ilişkilerın hareketlenmesınde bir bakıma "öncü rolü" oynayan Bonn, Sayın VVeizsaecker'in zıyaretıyle eksık kalan bu boyutun tamamlanmasına da katkıka bulunmuş olmaktadır. Boylece Cumhurbaşkanı Sayın Evren'e, altı yıllık bir aradan sonra bir Batı Avrupa başkentıni ziyaret etmenın yolu açılmış oluyor. Dışişleri Bakanı Vahıt Halefoğlu'nun, Özal (Arkası Sa. 11, Sü. l'de) hafta Beşiktaş'ın Sakarya'yı 60 yenmesi, Kocaelı'de taraftarları galeyana getirdi, olaylarda 20 kışı yaralandı. Galatasaray veya Beşiktaş'ın şampiyonluğu, Tarbzon ve Sarıyer'in vereceği vizeye bağlı. Son haftada 9 takıın, duşme hattında ecel teri dökecek. HASAN CEMAL Spor'da