Katalog

BİLİM VE YARATILIŞÇILIK ABD Ulusal Bilimler Akademisi'nin Görüşü Yem çtklL 500 TL. Sosyol Yaymlar Babtâti Cad. Na 14 tstanbul Tlf. 522 52 13 ve 528 33 14 Çev. Engin Akkaya Cu m n u r iye 62. Yıl; Sayı: 22158 Kurucusa: Yunns Nadi 120 TL. İÇÎ SEVDA DOLU YOLCULUK Cahit Külebi 700 lira. Çfağdaş Yayınlarv Türkocağı Cad. 3941 Cağaloğlu htanbul 2 Mayıs 1986 Cuma Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Prof. Dr. Ahmet Yüksel Özemre: Teyakkıız halindeyiz yakınındaki akarsuların ne oranda kirlendiği hakkında bir bilgimiz yok. O nedenle sürekli teyakkuz halindeyiz. Ve bunu uzun süre sürdüreceğiz. JÜIİDE GÜLtZAR ANKARA TOrlrîye Atom Enerjisi Kununu Bıskanı Prof. Dr. AJnet Yikad öttmut, SSCB'deki nükleer reaktör kazasından dolayı, TOridye'de paniğe kapümaya gcrck olmadığıni ve şu ana kadar (dün saat 17.30) doğal radyaşvon dflzeyinde bir arüs görülmediğini bödirdi. özemre, bir öJçflm elribüıin Trabzon'da yiiyn«ı»nnı sflrdurduğünü kaydederek, "Bdknterdaa Kafkaskra kadar teyakku kaJtedeyiz. Ba kaH u u •§ra linlilnceifz. Aauı rao>a«7Mda Ur artif tak•ia etmiyoru; oktafa ttktirde kaanojrudaa •afclaaacak bir otay yok. MaHaka açddaycatız. Gftaltatzf ferak tortu" dedi. 9 J\iev mlutlann gelme tehlikesi değil, ama ihtimali elbette var. Ama hemen gelseler bile gözle görulür bir etkisi olmaz. Çünkü Kiev'de kaza bir atom patlaması değil. 'zerimizden radyoaktivite yüklü bulutlar sık sık geçiyor ve haberimiz olmuyor. Mesela bir ay önce Fransa bir nükleer deneme yaptı, bir bulut geldi, geçti. ^tiarm bnhmmadı|ı ve yapdaa «çttmlerta ntiıkta otatadı|ı yohndı katkaiar rmr. ÖZEMRE Dort tane, dunyamn en mükemmel cihazı olan royterstokes aletimiz var ve bunlar Çekmece Nükleer Arasürma Merkezi'nde. Olay duyulur duyuhnaz ikisini mobilize ettik. Bir tane de ikinci derecede bir aletimiz Ankara Nükleer Arastırma Merkezi'nde bulunuyor. Onu da olay Ozerine Sinop'a yolladık. Macth denilen bir alet bu. Size biışey soylemek istiyorum. Bu elim kaza, kendimizi test etmemize vesile oldu. Rahatlıkla açıkJjyorum ki, teskilatunız şu üç günde her bakımdan çok basanlı olmustur. Tek sıkıntımız, bazı gazeteciler tarafından adeta muhasara ahı(Arkaa Sa. 12, Sü. Vde) a CüneytArcayürek konuştu,yazdı 1. Ecevit'in Hapishane Dönemi Prof. Ahmet Yüksel Özemre Cumhuriyet'in konuya ilişltin sorulannı yamtladı. Soru ve yanıtlar aynen şöyie: Saym öwmre, radyoaktif batadarmm ttlketeaükeri TBT mı? ÖZEMRE Tehlikesi değil, ihtimali elbette var. Ama hemen ilave etmeliyim ki, gelseler bile gözle görülür bir etkisi olmaz. Çünkü, Kiev'deki kaza bir atom bombası patlaması değil, yerel bir kazadır. Şiddetinin îrpp"»"» da atom bombasmdan çok düşüktür. Üzerimizden radyoaktivite yüklü bııratlar sık sık geçiyor ve haberimiz olmuyor. Mesela bir ay önce Fransa bir nükleer deneme yaptı ve böyle bir bulut gelip geçti. Haberiniz oldu mu? önce şunu bUmekte yarar var. tnsan vucu dunun herhangi bir beürti göstenneden kabul edebüeceği azamî radyoaktivite dozu vardır ve bizde olçulen doğal radyoaktivite dozeyi, insan vücudunun kabul edeceği azami dozun yüzde biri kadardır. Yani çok düşüktür, yani bu duzey yüz misli artsa bile vücuda bir etkisi olmaz. Bizim için önemü olan, toprak seviyesindeki direkt radyoaktivitedir. B ı a gmzetderde saya, ftte, bahga dlkkat edflmesi yohuda ayaniar wr? ÖZEMRE Bugune kadarki en büyük kaza 1966'da ıngütere'de Windscak'de oldu ve 300 km çapmda bir alanı etkiledi. O nedenle radyoaktivitenin bize kadar ıılay»<*agıni tahmin etmiyoruz. Sayın öwemn, bizde Mçttnı Içta yeterii ay Ecevit: Son dönem yönetimdeki arkadaşlar CHP'nin kapatılmasına karşı toplu tavır almak istemediler.. 2. 12 Eylül'e Beş Kala Açıklama beklentisi ÜIVLÜ TÜBK ATOM BtLGtNİ PROF. KURSUNOCUJ: Sovyetler'e Baüdan baskı: Bügi verin ABD Dışişleri Bakanı George Shultz. Sovyet makamlarınm nükleer santral kazasında 2 kişinin • öldüğü ve 197 kişinin > yaralandığı yolundaki açıklamalannm tersine can kaybının çok fazla olduğunu söyledi. Dış Haberler Scrvisi Sovyetler Birliği'nin Kiev kenti yakınlannda Çernobil Nükleer Santralı'nda meydana gelen nükleer kazanın yol açtığı can kaybı ve yangının sürüp sürmediği İconusunda belirsizlik sürüyor. ABD Dışişleri Bakanı George Sfcaitz, Sovyet makamlannın ka(Arkası Sa. 12, Sü. 3'te) TURKIYE ülkelerine yöneldi Dış Haberler Servisi Kiev yakınlanndaki Çernobil nükleer santralında meydana gelen kaza, Batılı ülkelerde bir "nükleer panik" yaşanmastna neden oldu. Çeşitli ülkelerde "radyoaktif ölçüm SODOCU haberieri" yayımlayan TV ve radyo istasyonlan, meteoroloji raporlarıyla rüzgânn yönü konusunda da sürekli olarak bilgi veriyorlar. Washington muhabirimiz Tanju Akerson'un bildirdiğine göre, Amerikan CNN televizyonu, bazı bilim adamla(ArkasıSa. 12, Sü. l'de) Kamdeniz kirlenebiür Prof. Kurfunoğln: Acaba Dinyeper Irmağı'nın bu reaktörün soğutulmasında rolü oldu mu, olmadı mı, bu Onemlî. Dinyeper, biliyorsunuz Karadeniz'e dökülüyor. Eğer soğutucu olarak kullamlıyor idiyse, o zaman fizyon maddeleri haliyle Karadeniz'e dökülecek. Bunun balıklar üzerinde bir etkisi olabilir, neslinin tükenmesi gibi. NAZ1M GÜVENÇ ABD'deki unlü Türk atom bilgini Prof. Dr. Bebram Kurşunoğlu, Çernobil'deki kaza ve nükleer enerjinin banşçı kullanımı üzerinde göruşlerini dile getınrken, kazanın Türkıye'ye etkisi konusunda rüzgârdan çok Karadeniz'e dökülen Dinyeper nehrinin kirlenmiş olup olmadığırun arajtınlması gerektiğini söyledi. Nükleer enerji santrallannın yarar lı olduğu tezini savunan Prof. Kurjunoğlu, kazadan öturu nükleer enerjinin dışlanmaması gerektiğı göruşunde ve Türkiye'nin de nükleer enerji santrallan kurmasuıdan yana. (Arkan Sa. 12, Sü. l'de) Org. Evren: Iki parti biraraya gelsin diyoruz. Gelecek de ne olacak? Birinci hafta kavga edecekler aralarında. 3. Demirel ve Askeri Müdahaleler Dinyeper'den gelen korku Odtssa v* Kmm kıytlarmdaki nükleer sararaOarm yau m SSCB'nin ÇentobO, Bulgarisuot'mKododuyyOrtlerindeUdfirder rtaktdrünün de Dinyeper ve Tuna ntUHeri araahğıyU KarmdenU'i betti ölçülertU nükleer atıklarla klrlettlklerl vurpılamyor. UonanJar Çemobtt'deU kazadan öturü Dbtyeper'deyoğmblrkiriewneolmastlıaBndebwuınKaradentziçbıcU<ö bir tehMke obtştunKağmı kaydeeUyorlar. ZORUNLU12. Sayfada ÖZAL: SANTRAL RADYASYON HİSSETTÎRMEDEN ETKİLİYOR 12. Sayfada Gürkan 7 mayıs emek baymmıdır' deyince, ANAP ve MDP'liler kürsüye yürüdü Mecliste 1 mayıs yıunrııklaşınası MUUUU' T«LCMHWUUI •Emek' ve 'UbemV OlabOmek! ANKARA Meclis kürsüsünde SHP Genel Başkanı Aydm Güven Gürkanhn *7 mayu emek bayramu." diye başiadığı cümlenîn sonu gelmedi, bir anda ANAP iie MDP grubunda sanki kıyamet koptu. Böy(Arkast Sa. 6, Sü. 6'da) SHP Genel Başkanı Gürkan'ın, Mecliste gündem dışı 1 Mayıs konuşması yapması uzerine çıkan kavgada çantalar havada uçtu, küfürler edildi. Tartışmalann yumruklaşmaya varması uzerine oturuma ara verildi. Gürkan konuşmasını tamamlayamadı. M u a y t (Gürkan'a) Sen ne diyorsun lan? Aklmlafc Amaç vatandaşın sokağa çıkamadığı günleri geri getirmekse, Lenin'in, Marks'tn posterlerini asmaksa, biz onlan asttrmayız. AfÇMfhu Gürkan'ın konuşması, milletin bütünlüğünü bölücü mahiyette, hatta dokunulmazlığımn kaldınlmasını gerektirir niteliktedir. Taşaun SHP geçici başkanı bümelidir ki ANAP iktidar olduğu surece 1 mayısı bayram yapmak isteyenlere izin vermeyecektir. D«gK 1 Nfayısı kutlamak isteyenlere Moskova yolu açıktır. 1 Mayısı Türkiye'de kutlatmayız. Beceremezsiniz, yapamazsınız. ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) SHP Genel Başkanı Aydm Giivea Gürkjuı'ın dün TBMM Genel Kurulu'nda 1 mayısla ügili olarak yaptığı gündem dışı konuşması sırasında kavga çıktı. Gürkan'ın " 1 Mayıs Emek Bayraaudır" demesi uzerine, ANAP ve MDP'lfler, kürsüdeki Gürkan'ın uzerine yürüdüler. SHP'liler ise, kavganın büyümesi uzerine seslerinı çıkarmadan olaytan izlemeyi yegJediler. Gürkan konuşmasını taraamlayamadan kursüden inmek zorunda kaldı. Gürkan, Mecliste yapügı gündem dışı konusmada, 1 mayıstan söz edince, ANAP ve MDP'liler sıra kapaklanna vurarak protestoya başladılar. Gürkan'ın daha sonra konuşmasını sOrdurerek, "Dönyada hiçbfaolnaal bayram, anır ve dinl birfik gerekÜnBeyen lek bayram, 1 Mayn Emek Bayraaudır" demesi üzenne protestolar yoğunluk kazandı. Bakanlar da dahil olmak üzere ANAP'lılar, MDP'liler ve bazı bagımsızlar, Gürkan'a, "Takmn'e, Tamma'e, cttMni ai da oraya git" diye bagırdılar. MDP'lilerden başta eski Genel Başkan Turgat Sunalp ile Kadri Aluy, (Arkast Sa. 6, Sü. Vde) ^ Demîreh Abraham Lincoln'ün bir sözü vardır. 'Güvenlik için hürriyetten vazgeçenler, kısa süre sonra her ikisinden de olurlarJ Cüneyt Arcayürek yazdı Pazar giinü Cumhuriyefte Genel grev uyarısı SHP'in 1 mayıs toplantısı Türklş bildirisi, 1 mayısta yayımlandı Baştürk:Demokmsi olacaksa 1 mayıs da olacak SHP tstanbul ll örgütü'nün düzenlediği toplantıda konuşan DtSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk, demokrasilerin olduğu yerlerde 1 mayısa yasak konamayacağmı belirterek, "Avrupa Konseyi'nin başkanlığım yapan bir tilkede bu böyle olmak zorundadır" dedi Gcael g r e v : Bütün bu olumsuzluklar, Türk işçi hareketinin hak alma mücadelesinin boyutlannı genişletmeye ve genel grev konusunu gündeme getirmeye yeterlidir. IL0*ya ş l k â y e t : ILO'nun gelecek ay Cenevre'de yapuacak genel kuruluna, karşı karşıya bulunulan çıkmazlann bütün aynntılanyla sunulması kararlaştmlmıştır. ANKARA, (Cumhuriyet Biirosa) Türklş Baskanlar Kurulu'nca yayımlanan, son yıllardaki en sert Türktş bildirisinde hükümet eleştirilerek, "Bitttn oinmsnztaklar, işçi hareketinin bak afana atcadekatadn boyBtiannı ge•isletmeye ve gead grev kanunnı gündeme getirmeye yeterlidir" denildi. önceki gün yapılan ve geç saatlere kadar süren Turkfş Baskanlar Kurulu dün yayımladığı bildiride, ICFTU nezdinde şikâyet hakkının (Arkası Sa. 15, A«. 3'te) Dışişlerh 3 Libyah için ceza verüemez f*tİTtı«ııİHwrlıfcİTi vart Haklannda görüş istenen EiZayyani'nin yani sıra, gıyabi tutuklu iki diplomatm da ceza bağışıklığına sahip olduklan beltrtildi. Gttrevalzlik: DGM'nin Dışişleri görüşü uzerine Libyahlar hakkında gOrevsizlik karan vermesi bekleniyor. ANKARA, (Camhuriyet Biırosu) Dışişleri Bakanlığı, DGM'ye bir yazı göndererek, Ankara'daki Amerikan Subay Kulübü'ne düzenlenen bombalı (Arkası Sa. 12, Sü. S'tej • Sih militanlar, Altın Tapınak'ı terk etti. DGM'ye görüş Demirel Istanbul gezisinden memnun 4 Çoğu gitti, azı kaldı 9 GAP pr«Jesi: Yeterii yetersiz tartışmasımn manast yok. Yapuacak çok şey var. Temel ünitelerin bir kısmında geç kalmmıştır. İstmmhml gezfal: Bundan iyisi can sağlığı. Minnettarım. Büyük vefakârlık ve kadirşinashk eksiksiz ortaya konmuştur. Türkiye'ye bundan sonra hizmez edecekler için bunun anlamı büyüktür. Haber Merkezi Gövde gösterisi ile geldiği îstanbul'daki temaslanna devam eden Süleyman Demirel, DYP kokteylinde yaptığı konusmada, "Davamız, yan yolda kalmış degiktir. Çünkü bu dava >arı yolda kalırsa bundan (Arkası Sa. 7. Sü. 4'te) 6. Saffada Nükleer Eneıji... Ulkemizde nükJeerreaklörkurulması tasansı gerçekte 1960'lann başlanna, Türtoye Atom Enerjisi Komisyonu'nun kuruluşuna kadar uzanıyor. Bu yönde ilk girişimler 1970'lerin sonlannda yapıldı; ciddi adımlar ise 1982 yılında abldı. Ulusu hükümeti, Akkuyu'da iki, Sinop'la bir adet oJmak üzere uç nükleer santralı ihaleye çıkardı. özal hukumeti tarafından öncelikle Akkuyu1'in yapımı için ortaya atılan "yapişletdevret" formülü, ihaleyi kazanan Kanada firmastnın kredide devlet garantisi istemesi uzerine gerçekleşme yoluna henüz girmedi. Son yıllarda nükleer enerji aJanında meydana geten gelişmetere bakılacak otursa, on yıl öncesine kadar geçerii olan nükleer reaktörierin "on ucuz, en temiz ve en güventi" enerji kaynağı olduğu inancı hayii sarsılmış (Arnası Sa. 15, Sü. 6 da) 3. Sayjada • ANAP'ta ilk muhasebe. 9. Sayfada • Galatasaray'da sıkıyönetim. Spor'da • Demirören 'in geziye, davete parası çok, tahvilzedeye yok. 11. Sayfada UĞUK MUMCÜ GÖZLEM "Komando Halit..." Geçenlerde sanık yakınlanndan çıkar sağlayarak, birçok kez "irtikap suçu" işlediği gerekçesi ile Erzincan Sıkıyönetim Mahkemesi'nce yirmi altı yıl agır hapis cezasına çarptırtlan Sıkıyönetim Savcı Yardımcısı Halit Cengiz, "firarda" bulunuyor. S^Tilanca zat' Başbakan, son günlerde GAP projesine ağırlık vermesinin Demirel'in bölgeye gitmesiyle ilgili olmadığını söyledi. "Filanca zat seyahat edecekmiş, eder. Üstelik kolaylık gösteririz" dedi. özal, Demirel'in "Meydanlar yok ki, meydan okuyayım" sözünü nasıl değerlendirdiği şeklindeki soruyu "Ben böyle şeylerle uğraşamam" diye yamtladı. HASAJN CEMAL (Arkast Sa. 15. Sü. l'de) ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Turgut Özal, Süleyman Demirel'ın güneydoğu gezisi ile kendisinin GAP projesine ilişkin son açıklamalannın bir ilgisi olmadığını söyledi. özal, Demirel için, "Filanca zat seyahat edecekmiş, eder. Üstelik kolaylık gösteririz" dedi. Başbakan Turgut özal, dün Cumhurbaskanı Kenan Evren'i ziyaret ederek yaklasık 1.5 saat (Arkası Sa. 7. Sü. l'de)