Katalog

YAZMAK YAŞAMAK Oktay Akbal 550 lıra, Çağdaş Yayınlan Turkocağt Cad 39'41 Cağa/og/u/stanbul 62. Yıl; Sayı: 22127 Cumhu Knruciısa: Yanus Nadi a be c e a y * egtrn Ud&r ve sanat denjs» Tüm öğretmenlerın Sesi Nisan sayısı çıkü abece'ye abone olunuz. Abone bulunuz. Adres. Ataç Sok 27/5 YenifeMır / ANKARA Dağıtım. ETKtN (lst) 527 60 11 100 TL.aa>v+*ml Nisan 1986 Salı Elli V.l Sonra bk başyazım bundan tam elli >ıl once bugun, bu koşedc yayımlanmış. Arkada bıaktıgımız elli yıl içinde ulkeniz nereden nereye gelmiş. Endustrileşme hareketinde «dımlar atmışız. Koylerden fcentlere dognı hızlı akışlann içindeyiz. Ulusun çoğunluguDD oluşturan emekçi haJkımız ne âlemde? Onlann yaşam koşullannı ne olçade iyiye dogru yukseltebildik? Evet, klgıt uzerinde birtakım yenilikJere başvurduk. Ama bep kfigıt uzerinde Yurdumuzda duşunce ozgurlugu var mı? Hakkıoı anuna ozgurlugu var mı? Orgntlenip, uygar dunyada oldugu gibi parti kurrna ozguriugunden bugun soz edilebilir mi? Elli >ıl once burada ortaya koyulan duramda buyuk bir degişiklik göruluyor mu? 50 yıl once yazılan bu yaa, o gunlere kıyasla temelde bazı şeylerin degişmedigini gosteriyor. Dunım duşundunıcu, hatta biraz da korkutucu degil mi? Özal'dan sağa çağrı: Partiyi kapatııı, geliıı Başbakan Turgut özal, ANAP'tn kapılannm herkese açık oldugunu belirterek, solun karşısında olan herkese birleşme çağnsında bulundu. Başbakan özal, "Bizim fıkriyatımızda olan kimseler buyursun gelsinler. Partilerle birleşmeyiz ama kim partisini lağvedip gelirse ona da birşey demeyjz" dedi. özal, "Solun hanesine yazılmayan her oyu biz almak istiyoruz" biçiminde konuştu. Başbakan, "Bizim fıkriyatımızda olan kimseler varsa buyursun gelsinler. Hiçbir zaman kapımızı kimseye kapamıyoruz. Bizim fıkriyatımızı benimseyenlerin buyuk ekseriyeti zaten burada. Aldığımız rey meydanda bunu gosteriyor.Daha da başka dışarda olan varsa, buyursun gelsın. Partilerle parti olarak birleşmeyiz, ancak küçük partiler birbirteriyle birleşmeye çalışır. O bizde yoktur. Ama şahıslar, insanlar bakımından kapımız herkese açıktır" dedi. ANKARA, (Cumhuriyel Burosu) Başbakan Turgut Ozal, ANAP'ın kapılarının "Herkese açık oldugunu" belirterek, "Solun karşısında olan herkese" birleşme çağnsında bulundu Başbakan özal, "Bizim fıkriyaümızda olan kimseler buyursun gelsinler. Partilerle birleşmeyiz, ama kim partisini lağvedip gelirse ona da bir şey demeyiz" dedi Özal, "Solun hanesine yazümayan her oyu biz almak istiyoruz" bıçimınde konuştu. ANAP Merkez Karar ve Yönetim Kurulu dun yaklaşık S saat suren bir toplantı yaptı Toplantının son bölumune Başbakan Özal da katıldı Başbakan özal, toplantıdan sonra yaptığı açıklatnada, Siyası Partiler ve Seçim Yasaları'ndakı değışıklıklen ele aldıklannı söyledı Başbakan Özal, "Vatandaşlanmız, grup kuramayan bir partinin Meclis içerisinde fazla etkinligi olamayacagını ve ileride bayatiyetini devam ettiremeyeceğini duşunuyorlar. Bu nedenle vatandaşlann bazı partileri tercih etmeyecegi yolunda endişeli olanlar var" bıçımınde konuştu ANAP'ın uzlaşmadan yana ve kararlı bır parti oldugunu söyleyen Özal, partısının programındakı ılkelerden hıç sapmadığını kaydettı Özal, "Sag sözcugunu kullanmayalım, ama bir kesimde yeni parti arayışlan var. ANAP'ın bu konuda birleştinne girişimi olacak mı?" sorusuna şu yanıtı verdr "Seçim Kanunu kuçuk partilere imkân vermiyor. Işte parlamentodaki iki parti il genel meclisi seçiralerinde yuzde 10'un altında rey alınca derhal arayış içine girdi. Birisi bir başka partiyle birleşti, digeri de bııieşmek için gayret gosteriyor. Onlar da şnnun farkında, bu şekilde kuçuk parti olarak kaldıkça Mecliste temsil edilme şanslan yoktur. Zaten bu hareketler de gosteriyor ki, geh'şmeler iki partiye dognı gidiyor. Kimsenin buna itiraz etmemesi lazun. Çunku bu şartlar altında seçime girdiler ve ona gore hareket ediyorlar. Biz zaten partiyi kurarken muhtelif egilimJerdeki kişileri alıp ayn bir hamur meydana getirdik. Bizim fîkriyaümızda olan kimseler varsa buyursun gelsinler. Hiçbir zaman kapımızı kimseye kapamıyoruz. Bizim fikriyatımızı benimseyenlerin buyuk ekseriyeti zaten burada. Aldığımız rey meydanda bunu gosteriyor. Daha da başka dışarda olan varsa, buyursun gelsin. Partilerle parti olarak birleşmeyiz, ancak kuçuk partiler birbirleriyle birleşmeye çalışır. O bizde yoktur. Ama şahıslar, insanlar bakımından kapımız herkese açıktır". Başbakan, eskı sıyasılenn de davet edüıp edümedığı yolundakı bır başka soruya ıse, "Kapımız kimseye kapalı degildir. Sadece partilerle birieşmeyiz, ama kim partiyi lagveder gelirse ona da bir şey demeyiz. Demek ki, o bizim fikrimizi kabul etmiştir" yanıtını verdı • N.N. ~rünü Gününe Vaşıyanlarınnzı Düşünelim Son senelerde, bukumetimizin faaliyetınin temeltaşını teşkil eden hareketlerden biri şupbesiz sanayıieşme hareketidir. Mubtelif sahalarda kurulao fabrikaJann sayısı, gittikçe artı>or. Makinalaşıyoruz. Bu hareketin, memleketimizin dışarıya karşı olan vaziyetinde bir inkılâb yapacagını biliyoruz. En ufak lefernıattan en hayati ihliyaçlarına kadar herşeyi, sanayi inbisarım elinde toplamış birkaç garb devletinden satın alan passif bir şark diyarı olmaktan kurtulacağız. Bu yolda ilk adımlanmızı atmaga başladık bile. Fakat gozumu/den kaçan bir nokta var Bu sanayileşme harçketi memleketinuziD içinde de bir degişiklik doguruyor. Gunden gune, için için kendini gosteren bu degışiklik. sanayileşme hareketine muvazi olarak buyumektedır. Ve ariık, bugune kadar ihmal ettigimiz içtimai bir mesele uzerinde ciddi olarak çalışmak zamanı gelmiştir. Işçi meselesinden bahsetmek istiyonım. Turkiye'de bir işçi meselesi var mıdır? tşçi kelimesini "ekmeğini gunu gunune kazanan adam" manasma alırsak Turkiye'de valnız şu itibarla bir işçi meflesi oldugunu goruruz: Bugun bu adamlann hayatlan ve istikballeri Allahın ınayetine bırakıimış bir haldedir. Koylu eker, bıçer, elde ettigi mahsulu satar. O artık bir sene rahattır. Memur sigorta edilmiştir. Irad sahibinin haü malum. Fakat işçi? Bugun çalışan, kendisini ve çolugunu çocugunu barındırabiien bir adam, erlesi akşam evine bir kilo ekmekle donebileceğinden emin midir? Herhangi bir kaza neticesinde olurse, kendilerine miras olarak ancak dunden kalan yarun tencere patates bıraktıgı karısı ve çocuklan ne yapacaklar? Ya ölmez de, sadece çalışamıvacak bir hale gelirse? Içlerinde bir de koturum bulunan aileyi kim besliyecek? Dabası van tş saatlerinin tahdidi, kadınların çalıştırılması şekli, çocuk doguracak olan işçi kadının vaziyeti, işten çıkanlanlann yevmiyesi... Bugune kadar kanunî bir şekle sokulmamış olan bu içtimaî mevzuun ehemmiyeti bence işçi adedinın çogalmasına bağlı degıldir. Mesele bir kemiyet meselesı degil, daha riyade bir keyfıyet meselesir. Bazı muesseseJerimizin işçilere vardıra için kendiliklerinden bir takım usuller tuttnklarını işitiyonız. Bu, takdir edilecek bir hareket olmakia beraber çok iptidaidir. Papaodrev: Bizim için çözüm, son Türkaskeri adadan ayrılmadıkça çözüm sayılmayacaktır. ö z a l : Türkiye'nin fıili garantisi, Kıbrıs sorununun çözümünde vazgeçilmez şarttır. 11. Sayfada Kıbns'ta Türk ve Rum taraflanmn anlaşabilmesi için taslakta öngörülen 30 ilkenin kabul edilmesi gerekiyor. Anlaşma, iki eşit statudeki federe devletler arasında imzalanacak. Federe devkilerin ayn ülkeleri, ayn anayasalan, ayn bayrak ve ayn ulusal marşlan olacak. Anayasaya göre, federal devlete açıkça devredilmeyen biitün yetkiler federe devletlerde kalacak. Taslakta, Türkiye'nin garantörlüğünü içeren garanti anlaşmasına açıkça yer verilirken, Türkiye'nin adada asker bulundurmasını öngören ittifak anlaşması da zikredılıyor. Kıbrıs'ta tam eşitlik De Cuellar'ın anlaşma taslağını açıklıyoruz (ArkasıSa. 8. Sü. l'de) Gürkcutflan çekişmeye sert SHP Genel Başkanı, "Parti içinde kanatlann olması doğal ve yararhdır. Ancak bur.urı karşihkh suçlama, karalama ve kötuleme noktasına varmasına izin vermem. Partinin disiplin kurullan var, MKYK'sı var ve nihayet kamuoyu var"dedi. ANKARA, (Cumhuriyel Burosu» SHP Genel Başkanı Aydın Guven Gurkan, çekışmelı geçen ılçe ve ıl kongrelerını özel olarak izlettığını bıldırerek, karşılıklı suçlama ve karalamalar karşısında dısıplın uygulamalarına gıdıleceğını soyledı. Gurkan, "Parti içinde telaffuz bile edilmemesi gereken bazı suçlamaların herkes tarafından biran once kesümesim diliyorum. Aksı takdirde, partinin disiplinli bir biçimde kurultay mucadelesi yapması için başka onlemler alma geregini duyacagım" dedi Gurkan, Siyası Partiler ve Seçim Yasasında ANAP'ın gerçekleştirdığı değışıklıkler konusunda kaygılarını bu hafta Cumhurbaşkanı Kenan Etren'e ıleteceğını belirterek, "iki partili sistem belki kararlılık saglanması açısından gereklı olabilir. Ama, bunu zorla yapmak, toplumu zorla o seçenege ıtmek onaylayabilecegimiz Dirşey degildir" dı>e konuştu Gurkan, dun gazetecılenn sorularını yanıtlarken, MKYK uyesı Suphi Karaman'ın geçen cuma gunku MKYK'de söyledığı "Militarist olmak iyibirşey îstanbul sise teslim oldu CIA, Humeyni karşıtlarına Türkiye üzeıdııden yardım etti Dışişleri Bakanlığı, Der Spiegel'in iddiasım kesin bir dille yalanladı. Dış Haberler Servisi Federal Almanya'da yayımlanan "Der Spiegel" dergisı, CIA'nın Turk hükumetınin yardımıyla Humeyni karşıtı tranlılara sılah dağıttığını ıddıa ettı Dergıde yer alan yazıda, ABD Başkanı Ronald DER SPIEGEL (Arkası Sa. 13., Su. 7'de) Boeing727 ABD ile tekstil pazarhgı ABD Tıcaret Bakanı Yardımcısı Clerence Brown, Pakdemırlı ve Yusuf Özal ıle Turk tekstit urunlenne konan kotayı konuştu. Brown, bugun Göreme'ye turıstık bır gezi yapacak, daha sonra Îstanbul'da TurkABD tş Konseyı toplantısma katılacak. ANKARA, (Cumhuriyet B l rosu) Başkenttekı temaslan s rasında Turk tekstil ve demiı çehk urenJerı ıhracatına getırıle kısıtlamalan ele alması beklene A B D Tıcaret Bakanı Yardımcıs Oerence Brown 'ın gezı prog Dış Haberler Servisi Meksıka Havayollarına aıt bır yolcu uçağı dun başkent Mexıco Cıty'den Puerto Vallarta ve ABD'nın Los Angeles kentıne gıderken başkentın 275 km batısındakı Maravatıo kasabası yakınlarında duştu. Meksıka Havayollan fîrmasının bir >etkılısı Boeıng727 tıpmdekı uçakta bulunan 158 yolcu Meksika'da yolcu uçağı düştti: 166 ölü (Arkası Sa. 8. Sü. Vde) ANGIN: GENEL MERKEZ HtZtP BAŞI OLMAMALI 7. Saytaia (Arkası Sa. 13., Su. 3'te) Yoğun tU, Oün tabah tstanbuOulara azizük ettL Marmara ve Ihtkya bölgabü kaplayan yoğun sb nedeniylt kara ve deruz ulastmı buyuk ölçüde aksadL Bbüeree Kathköytu Avrupa yakasma gcptukte büyük güçtük çekti. Şehtr Hatlan t/letmai vapurlan saat 14.00 sukarma kadar çabsamadüar. Yabuzca Üskudar • Eminönü hattmda 08.4509.15 arasmda üc vapur çahşabiktl Saat 10.30'da Usküdar'dan Eminönü'ne kaOum "Şehit Adem Yuvuı" yolcu vapunt, yobınu faştrarak Sahpazan Gumrüğü nhtanma çarpa. Kazada ölen ya da yamkman obtuub, ancak yoladar büyük korku geçirdüer. Şehir Hatlan tsletmesi yetkaUeri, "Vatandaslar IsJerine yttifebttstn dtye yoğun sue rağmen gemuain çabştmldtğau, fakat kazaya neden obmauğunu" beürttüer. Çanakkale Boğaa Nara Bumu önünde de, HbuBstan'dan KÖstenceye 52 bin ton maden yükü götürmekte olan "BotosanT aaâ Rumen şüebi, dun kayahklan oturdu. Îstanbul Meteoroloji Müdürü, sist "yazm mujdedsi" olarak niteUndirdL Ena, "Atmosferin üst kanu ncak, toprak Ise soğuk, Bu nedenle sts obtyor. Gece SKakhk 3, gündüz de 15 dereceydL Aradaki m farkı buyuk, ancak bundan sonra gece stcakhğı 56 dereceden asağıya düsmez. Yarm akşam yağmur beUtyonız." dedi. (Fotoğrafk ERDOĞAN KÖSEOÖLU) (Arkası Sa. 13., Su. 3'te) Bursa Cumhuriyet Savcıhğı'nca 'uygun* bulunmadı Demîrel ve Gürkan'a, baro senıinerinde konnşma engeli Marmara çevre barolannın 5 nisanda düzenlediği "Hukuk Açısından Iç Banş" konulu semınere Demirel ve Gurkan konuşmacı olarak çağnldı. Savcılıkça Odalar ve Borsalar Birliği Yasası'na göre bu kuruluşlann 'siyaset' ycpamayacaklan hatırlatılınca, Demirel ve Gürkan'm konuşmalan seminer programutdan çıkanldı. BURSA (Cumhuriyel Burosu) Marmara çevre barolannın Dun>a Hukukçular Gunu nedenıyle Bursa'da duzeniedıgj "Hukuk Açısmdan Iç Banş" konulu semınere, kapatılan AP'nın Genel Başkaaı Suİeyman Demirel ılc SHP Genel Başkanı Aydın Guven Guriuuı'ın "konuşınacı" olarak katüması Bursa Cumhunj et Sav cjlıgı'nca uygun bulunmadı Bursa Cumhunyet Savcısı Aydemir Turhan'ın seminer duzenleme komıtesı yetkılılenne, Odalar ve Borsalar \asası'nın bu kuruluşlann "syaset" yapamayacağına ılışkın 76 maddesım hatırlatarak semınerde bu kapsamın dışına çıkılması durumunda haklannda sonışturma açılabıleceğını bıldırdığı öğrenıldı Savcılığın uyansı uzenne seminer duzenleme komıtesı yetkılüennın du rumu Demırel ve Gurkan "a ılettıklen belırlendı Semınen duzenleyen hukukçular, bu arada Demırel'den yıne de semınere katılmasını ve 20 dakıka ıle sınırlı bır konuşma yapmasını önerdıklen fakat Demırel'ın "Ben çok doluyum. Beai 20 dakıka ile snuriandınunazsmız" dıyerek bu önerıyı gerı çevırdığı öğrenıldı Böylece 5 nisanda Demirel ve Gıirkan'ın "ic bans" ve "hukuk" arasındakı bağlantıları konu alan konuşmalan seminer programından çıkanldı Ote yandan Ankara Cumhunyet Burosu'nun habenoe gore Suİeyman Askeri Yargıtay: Işkence iddialaru Türkiyıe'yi kötülemeye yönelik Askeri Yargıtay Daıreler Kurulu, ışkence yapmaktan sanık ıkı polıs memuru ıçın verılen beraat kararını onaylarken, "Yaygın ışkence ıddıalannm nedenı, Turkıye'yı uluslararası kuruluşlar nezdmde zor duruma duşurmek, mevcut demokratık rejımı kotuleyerek antıdemokratık uygulama bulunduğu ızlenımme zemın hazırlamaktır" goruşune yer verdı. ASKERİ SA VCILIK: TAN, MÜESSİR FIIL SONUCU OLDÜRÜLDU 13. Saytaia Byk l PKK plaıu çöktü tandaslann PKK eylemlerine karşı dirençle karşı koymaya geçmelen bölücü çetenin planhuhgı büyük boyutlu eylemlen tümüyle uygulamaya koymftsını engelledi. Alınan bflgüere göre, PKK' mn gemş çaplı pianlan birkaç asamayı kapsıyor. Bunlans başında Fransa'da b*şlayan hazvhklar üe Türk ekonomisını çokertmek ıçın gereklı eylemlere ginsmek gebyor. Bu konuda Fransa'nın uyanldığını öne sflren yetlolıler, ekonomiyı çokertmek için baska ıç dugunu büdiren yetküiler, son olayiann bır plan çerçevenndegerçıileîtinUdigmisoyiedileT aynı yetkilfler, "Daha geai| çapiı o l d a g u mhgiMT ba piaalana HuaiTİ g otaaak brtaıhhır" diye konustular. Daha genis çaph planlara göre, PKK, askcn gamizonlara, askeri güçJerin araçlanna ve bireylere karsı^ "daka yUdedi »e toftu eflemtttt" geçeceJcti. Ancak, haOan da katüdıgı, güvenlik guçierinm Askeri garnizonlara, askeri araçlara ve bireylere karşı "daha şiddetli ve toplu konulan ele alarak güvenlik güçlemu "pHİflıe" etmeye giriftiklerini, bunun da PKK ptanlannın eylemlere" geçmeyi planlayan PKK örgiitu, vatandaşlann dirençle karşı bir bajka bölflmü oldugunu beliıtdkr. koymalan ve guvenlık guçlennin "yakın izlemeleri" sonucu eylemlerini Bu planlann son ve önemlı « y m t f n m ukeri tümüyle uygulamaya olanak bulamadı. güçlerle polis kuvvetlerine karsı silafalı eylem olANKARA, ( C u b v i j e t Bfcnm) Güneydoğu fllerinüzde, komşu ulkelerden sızarak kanlı olavlara neden olan PKK'nın Turkiye'de yapacafc eylemlerle ügüı pknlar d e geçinldi. Bu kooularla yakından ügilenen bir üst düzey yetkilisi, bölOcü çetenin bu planlannı büyük ölçüde uygulama olanaSı bulamadıguu, son olaylarm bu puuüann kflçfik bir parças okfugurju doğruladı. Bir yandan güvaüik gOçieriııin • « " " ' izlemeleri, Ote yandan bölge ve adı geçen ıldekı va (Arkası Sa. 13., Su. 4'te) (ArkasıSa. 8. Su. Vde) Dalan: Boğaz'da 12 bina yıkacağız, o kadar "Herkes ıçın bellı ortak değerler vardır Boğaz'da depo, antrepo, salaş yerler, baraka bulundurmak, çırkmlıktır. Boğaz'ı seyredecek delıkler, noktalar açıyoruz Hepsı budur." 14. Sayfada UĞURMUMCU GOZLEM NADİR NADİ (1 Nisan 1936) Papa Davası... "Papa suikastı davası"nm Oç Bukjar ve iki Türk için "kanıt yvtersizllğinden" beraat ile sonuçlanması ve Ağca'ya silah sağlayan ömer Bağcı'ntn da "Italya'ya silah sokma suçundarf mahkum oiması, olaytan yakından ızleyenler için hiç de şaşırbcı otmamıştır. Geçen yıl duruşmalann başında, bu davanın beraat ile PEÜCCHE / İLHAN SELÇUK MUTLULUk VE HÜZÜN 2. Sayfada (Arkası Sa. 8. Su. 3'te) (Arkası Sa. 13. Su. 7'de) . • Libya'ya ortak harekât. • Şiiler Filistinli kam aktüyor. • Marcos ABD'yi suçladı 3. Sayfada • Petrol 11 dolann abtna indi • Brezilya'da enflasyon sıfırlandı • Ekonomide uyum sınavı j tartışıhyor 9. Sayfada • Sovyetler, Beatles'la resmen tanıştı 14. Sayfada m