Katalog

NUH PEYGAMBER'in SEYÎR DEFTERİ Yalçın Pekşen Üçüncü baskısı çıktı: 500 lira, Çağdaş Yaymlan Türkocağı Cad. 39/41 Cağaloğlu / htanbul Cumhu 62. Yü; Sayı: 22057 HEP ATATÜRK'ÜN YANINDA îlih BozofjSCemi! S. Bozok .(Başyaver Salih Bftzok ve oğlunun amları) •^ 750 LıftrÇağdaş Yaymlan v Turkocaet 39/41 Cağaloğlu Istanbul Kurucusu: Yunus Nadi 100 TL. 21 Ocak 1986 Salı Gürkaıulaıı Ozal a çağrı 'Anayasa'daki Konuk yazar Demokraside pratik adun: Milli uzlaşma MEHMET DÜLGER DYP Genel Başlcan Yardımcısı Temelinde "hâkimiyetin kayıtsız şartaz millete ait olduğu" harcı bulunan Cumhuriyetimizjn, kurulduğundan bu yana geçen 63 seneyi aşan zaman zarfında, yaklaşık olarak sadece 37 yıllık bir dönemin "çok partili" denebilecek bir yönetim altmda geçtiği hesaplanıyor. Batı'nın anla(Arkası Sa. 10, Sü. 2'de) Ecevit: SHP tüm yasaklamaları birtikte kaldıralım' yolumuz üe iyice ayrddı ANAP+SHP oylan: 1988 seçimlerinin her türlü kısıtlamalardan arındırılmış bir anayasa ile yapılmasım istiyoruz. Sayın Başbakan isterse Mecliste yeterli sayıyı bulur. Bizim katkımız olabilir. ANAP+SHP sayılanmn anayasa değişikliğine yeteceğini sanıyorum. Sine.i nlllet: ANAP, 84. maddeyi SHP'nin başında damoklesin kılıcı gibi sallandırmak istiyor. Bu Demokrat Parti'nin 1950'li yıllarm sonlanna doğru kurduğu Tahkikat Komisyonu'ndan çok daha vahim bir olaydır. Gerekirse sorunu sinei millete giderek çözebiliriz. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosıı) SHP Genel Başkanı Aydın Güven Gürkan, TBMM Başkanı Necmettin Karaduman'dan SHP'lilerin anayasanın geçici 84'ncu maddesine göre durumları ile ilgili tartışmaların hızla sonuçlandınlmasını istedi. Karaduman ile görüşen Gürkan, "Eğer bu böyle siirerse bunu SHP daha fada sineye çekmeyecektir. Gerekirse birçok eylemle milletin destegi ile bu sonına karşı çıkacaktır. SHP hukuki varlığını daha fazla tartışılır durumda tutmamak karanndadır" dedi. Gürkan, Başbakan Ozal'ın TV'de kamuoyu önünde "gerekli sayıyı bulamadıgı ve bulamayacağ]" için anayasa değişikliği konusunun üzerinde artık duramayacağını söylediğini hatırlattı, "Sayın Başbakan isterse Mecliste yeterli sayıyı bu(Arkası Sa. 10, Sü. 7'de) 'Danışıklı muhalefet'le suçladı R e d d e t t i l e r : Rejim konusunda demokratik sağla uzlaşmayı, hatta demokratik sol bir partiyle ortak davranmayı reddederken, demokratik olmayan sağla aynı çizgiye düştüler. Çıkmaz ay: SHP'nin bu tavrı kapsamlı bir anayasa değişikliğini çıkmaz ayın 32. gününe erteleme çabasıdır. A y n l a n y o l l a r : SHP'nin çağrımızı reddedip, rejim ve ekonomi konusunda danışıklı muhalefet rolünü benimsemesiyle yollarımız büsbütün aynlmaktadır. 10. Sayfada Cumhurbaşkanı Evren gazetecilere açıkladı: Mmr'la Fantomlar konusu konuşuhnadı Cumhurbaşkanı, Mısır'dan Fantom uçaklarımn satın alınması konusunda, "Onlar kaldı. O iş kaldı. Peşin para istiyorlar. Biz bu defa konuşmadık. Ama başka konuşmalardan anladığımız kadarıyla, peşin para istiyorlar. Biz de 'mallarla ödeyelim' diyoruz" dedi. KAHtRE, (Cumhuriyet) Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Kahire'deki Türkiye Büyükelçiliği'nde gazetecilerle yaptığı sohbet sırasında, iki ülke arasındaki eski kırgınlıkların artık tarih olduğunu belirtti ve, "İki ülke arasında tarihte olan ber şeyin üzerini kapatıyonız. Yeni bir sayfa açıyoruz" dedi. Mısır'a yaptığı üç günlük resmi ziyareti tamamlayan Cumhurbaşkanı Evren, bu sabah Kahire'den Katar'a hareket edecek. Cumhurbaşkanı Evren, önceki gün Büyükelçilikte, kendisinin Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Miibarek ve Türk heyetinin de Mısır heyeti ile yaptığı görüsmelere ilişkin bilgi isteyen gazetecilere şunları söyledi: tki iilkenin ilişkileri üzerinde gayet olumlu gelişmeler oldu. Her sahada isbirliğine hazırız. Karşılıklı ticaret hecmimizi daha da geliştirmek gerektigine onlar da inanıyor, biz de inanıyoruz. Biliyorsunuz bu ticarette Mısır açık veriyor. Biz 145 milyon dolarlık ihracat yapıyoruz, onlar 5 milyon dolar civarında ihracat yapıyorlar. Bizim buradan alacagımız bir şey de yok. 'Petrol alınz' dedik. Böylece aradaki farkın bir olçiıde kapatılması imkftnı Üzerinde arastırma yapılıyor." Cumhurbaşkanı, Mısır'dan Fantom uçakları satın alınması (Arkası Sa. 13, Sü. 3'te) Eski HP% bağımsız milletvekili Şükrü Babacan DSP üyesi oldu Halkçı Parti SHP olmadan bir gün önce partisinden ihraç edilen Kırklareli Milletvekili Şükrü Babacan, dün saat 11.00'de DSP'ye üye oldu. Babacan'ın üyelik beyannamesini Rahşan Ecevit imzaladı. DSP'nin parlamentodaki üye sayısı S'e yükseldi. Şükrü Babacan, 6 Kasım seçimleri sonrası kurulan parlamentoda parti değiştiren ilk milletvekili. Babacan hakkmda anayasanın 84. maddesinin işletilemeyeceği görüşü savunuluyor. ANKARA, (Cumhuriyet Biirosu) 6 Kasım seçimleriyle kurulan yeni dönemin yeni parlamentosu ilk kez bir milletvekili transferine sahne oldu. Eski Halkçı Partili, Kırklareli Bağımsız Milletvekili Şükrü Babacan, dün Demokratik Sol Parti'ye girdi. Boylece DSP'nin Türkiye Büyuk Millet Meclisi'ndeki sandalye sayısı 5'e yükseldi. Babacan'ın DSP'ye üye olması konusunda anayasanın 84. maddesinin isletilmeyeceği görüşü savunuluyor. SHP Genel Başkan Yardımcısı Halil tbrahim Şahin, "Bu durumun anayasanın 84. maddesi içinde değerlendirtfmesi hukuken mümkün değildir" dedi. Danışma Meclisi Anayasa Komisyonu Başkanı Orhan Aldıkaçtı ise "Bağımsız kalması lazım" görüşünu savundu. ANAP'tan geçici olarak ihraç edilen Abdullah Necat Resüloğlu da "Anajasanın 84. maddesi ihraç durumunda işlemez" şeklinde konuştu. TBMM'ye Halkçı Parti'den Kırklareli Milletvekili olarak giren Şükru Babacan, 1 Kasım 1985'te, HP'nin SODEP ile birleşme kararını aldığ] kurultayından bir gün önce, "Genel Başkanı agır dille eleştirdiği için" partiden ihraç edilmişti. Babacan, o gunlerde verdiği demeçlerde siya DSP'ye bir transfer daha 84. madde ne diyor? tstifa eden, Türkiye Buyiik Millet Meclisi'ne seçilmeye engel bir suçtan dolayı hüküm giyen, kısıtlanan, partısmden istifa ederek başka bir partiye giren veya seçim hukumetleri hariç Bakanlar Kurulu'nda görev alan, uyelıkle bağdaşmayan bir hizmet kabul eden, Meclis çalışmalarına özürsuz olarak bir ay içinde toplam beş birleşim gunü katılmayanların üye/iğinin düşürulmesine üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar verilir. Partisinden istifa eden milletvekili bir sonraki seçimde, istifa tarihinde mevcut herhangi bir partınin genel merkez organlarmca aday gösterilemez. si partilenn kurulmasına izin verildiği günden beri DSP'yi daha sıcak bulduğunu, partiye girme konusundaki onerinin kendisinden kaynaklanmayacağını, ama bu yoldaki bir öneriyi değerlendireceğini bildirmişti. Daha sonra DSP kuruluş aşamasına gelmiş, eski Halkçı Partili 4 milletvekili partiye kurucu olmuştu, ancak Babacan'a beklediği davet yapılmamıştı. Şükru Babacan'ın beklediği bu öneri geçen günlerde yapıldı. DSP Merkez Karar Yönetim Kurulu uyesi Haluk Özdalga aracılığıyla DSP'ye davet edilen Kırklareli Bağımsız Milletvekili, partiye kaydını dün saat 11.00'de yaptırdı. Babacan'ın partiye giriş beyannamesini Genel Başkan Rahşan Ecevit im(Arkası Sa.6. Sü. Vde) 3. Durağa Doğru L u X O R Tarihçi Herodot, 1500 yıl önce Halikarnas'tan kalkıp Mısır'a gelir ve bu ülkedeki anıtlann çokluğuna şaşırdığını yazar. Bir de şuna dikkat eder: Mısırlıların, domuzları yem gibi kullanarak Nil Nehri'nde timsah avlamalarına... Nil üstünde dün, iki katlı şirin bir nehir vapuru ile dolaşırken domuzla timsah avlayan kimseye rastlamadık Ama anıt ve tapınaklardan etkilenmemek gerçekten olanaksızdı. Cumhurbaşkanı Evren'in sıcak bir biçimde karşılandığı Luxor ve çevresi için 5000 yıl öncesine giden Mısır uygarlığınm beşiğı denilebilir. Yunanlıların "Teb" adını verdıkleri Luxor, M.Ö. 2000'den 500'e kadar Nil'den Fırat'a uzanan bir imparatorluğun başkenti olmuş. Kendi adlarına ve Tanrıları "Amon" içjn firavunlar büyük tapınaklar yapmışlar. Luxor Tapınağı firavunların iktidar kaynağının sımgesi, ünlü Karnak Tapınağı Tanrı Amon'un yaşadığı yer sayılıyor. Karnak Tapınağı devamlı yenilenmiş ve ancak 1500 yıl içinde son biçi(Arkası Sa. 13, Sü. 3'te) Türkiye, 1986 kasımından itibaren Dönem Başkanlığı görevi yapabilecek Avrupa Konseyi ile 'dostane çözüni Strasbourg'da şekillenen formülasyona göre 24 nisan tarihinden itibaren Avrupa Konseyi Dönem Başkanlığını yürütecek olan Italya, Türkiye'ye "Dönem Başkan Yardımcılığı" stfatını verecek ve kasım ayından itibaren Başkanlığı Ankara yürütecek. HADİ LLLENGİN BRÜKSEL Avrupa Konseyi'nde beş ülkenin Türkiye aleyhindeki şikâyetlerini geri çekerek, "dostane çozumun" sağlanmasından sonra, bu defa yeni bir "dostane çözüm" için de umut ışığı yandı. Avrupa Konseyi'nde uyesi bulunan ulkelerin daimi temsilcilen Turkiye'nın enelenen donem başkanlığını 1986 kasımından itibaren yurütmesi konusunda "genel bir ilke birligine" vardılar. Ancak. bu "centilmenlik anlaşması" heniız kesinleşmedi ve ilgili başkentlerden "bağlayıcı ona>" gelmesı için "beklenti" donemi başladı. Strasbourg'ta şekillenen formülasyona gore, 24 nisan tarihinden itibaren A\rupa Konseyi Donem Başkanlığı'nı yurutecek olan Italya, Türkiye'ye donem başkan yardımcılığı sıfatını verecek \e kasım ayından itibaren de Ankara Donem Başkanlığı'nı fiilen yürütecek. Boylelikle Türkiye, alfabetik sıraya gore Italya'dan sonra donem başkanlığını yurütmesi gereken Liechentstein'ın yerini almış olacak. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgilere gore, soz konusu "uzlaşma formiılıi" İtaha Dışişleri Bakanı Guilio Andreotti'nin 24 ocakta Ankara'ya yapacağı ziyarette de gundeme gelecek. Yine bu kaynaklara gore Italya, Ingiltere ve Federal Almanya, Turkiye'nın donem başkanlığına fırsat veren bu formulu destekfArkası Sa. 10, Sü. 8'de) HASAIV CEMAL %ıbya honusunda ABD üe bir 9 anlaşmamız yok mhitehead, Atina'da da Ankara'daki taktiği kullamp Yunanistan'ın tam desteğini kazandığını söylerken, Dışişleri çevreleri ABD Bakan Yardımcısı'nın "eli boş" döndüğünü bildirdiler. ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı, Atina'daki basın toplantısında, "Roma ve Viyana havaalanları baskınları, Lıbya desteğindeki Nidal örgütünce düzenlenmiştir" dedi. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Ankara'ya geçen hafta sonunda 24 saatlik bir ziyarette bulunan ABD Dışişleri Bakan Vekili John VVhitehead'in Libya'nın tecrit edilmesi konusunda Türk hükümetiyle anlaşmaya vanldığı yolundaki.açıklaması Başbakan Turgut Özal tarafından yalanlandı. Reagan yönetiminin Roma ve Viyana havaalanlanna yapılan baskmlardan sorumlu tuttuğu Libya'ya karşı açtığı baskı kampanyasına Türkiye'nin de katılmasını isteyen Whitehead'in Başbakan özal'la görüşmesinden sonra yaptığı açıklama diplomatik çevrelerde soru işaretlerinin doğmasına yol açmıştı. Whitehead, bir sonı üzerine Türkiye ile ABD'nin Libya'nın tecrit edilmesi konusunda ilkede anlaştıklarım açıklamış, ancak Türk yetkililer farklı bir tonda konuşarak bu konuda bir görüş (Arkası Sa. 10, Sü. S'te) anayasa çevresinde dönen, ya da demokratıkleşme ozlemlermı yansıtan politik çıkışlara bu bakımdan ne şaşmalı, ne de olan bıtenleri azımsamalı... Bu alanda ilk çıkış DYP'den geldi, ardından DSP devreye girdı. SHP ile Türkİş, gelişmelerm dışında kalamadı. Başbakan Özal, her zamanki taktiğiyle gelışmelerı küçümsemek gorünumunu yaraımak istedi ve anayasa değişikliğı konusundaki çıkışları "ciddi"saymadığını soyledi. Se var ki televizyonda parti lıderleriyle basın arasında suregelen toplanttlarda, konu gundemden eksilmedi. Anlaşıldı ki soDALIŞ HAZ1RLIKLARI Ayasofya Müzesi'nin henüz kesfedilen sarnıçlarına balıkadamların girmesi için hazırlanan program yakında yüriirlüğe konulacak. Bu girişimin amacı Ayasofya 'nın, ' 'Dö'şeme seviyesinin hemtn aitındaki mermer plakalarm arasında görülen rutubetin kaynağını bulmaya yönelik." Restorasyon amiri, "Daunacak ytrin giriş ağzı toplu bir insanın giremeyeceği kadar küçük. Aşağtda bir kuyu gibi görünen, ancak sarmç olabileceğine dair ipuçlan bulunan bir yer var. Fenerle bakıldığı zaman galerimsi yerler de gözüküyor" diyor. ru n, biçimsel bir anayasa değişikliği ozleminden değıl, demokrasiye geçişin somut taleplerınden doğmaktadır. Turkİş'm bile ağırlığını ortaya koyması, elle tuıulur ısteklerin varltğından kaynaklanmaktadır. Dun başkentten gelen haberlere göre SHP Genel Başkanı Aydın Guven Gürkan, Meclis Başkanı Karaduman'ı ziyaret ederek anayasa değişiklıği konusunda ANAP'la işbirliğine hazır olduklarınt soyledi. Niçin? Çunku TV'dekı basın toplantısında bir * (Arkası Sa. 10, Sü. l'de) • * Özal, Whitehead'ı yalanladı Ayasofya sarnıçlannı dalgıçlar keşfedecek Ayasofya'nın altmda da diğer Bizans yapılarında olduğu gibi bir sarnıç olduğu belirlendi. Bugüne kadar hiç girilmeyen sarnıçlara Boğaziçi Üniversitesi Mağaraalık Derneği üyesi dalgıçlar girecek. Ayasofya'nın aitındaki sarnıçların sürekli rutubet yaptığım ve bunun, binanın korunmasını guçleştirdiğini anlatan Alpaslan Koyunlu, "Ayasofya'nın duvarlan şakulden iki yana açılmış durumda" diyor. Ayasofya her Osmanlı padişahı doneminde bir kez onarılmış. Cumhuriyet dönemi ile birlikte de bakım ve onarım çalışmalan ara verilmeden sürdurülüyor. AYASOFYA'NIN SIRLARI 24 Ocak 6 yaşında İhracatı arttırmanın bedelini kimler ödüyor? Gelir dağılımı nasıl bozuldu? Işçimemur nasıl ve ne kadar yoksullaştı? Gelecek parlak mı? 24 Ocak kendi amaçlarını gerçekleştirebildi mi? Prof. Dr. Yakup Kepenek'in incelemesi Yarın Cumhuriyet'te Ekonomi A ne durumda m • 10. Sayfada OLAYLAREV ARDINDAKI GERÇEK tki OrtadirekL Bir siyasal partınm ıktıdarda "miadı" dolmaya başladı mı, beklenmedık görunen gelişmeler birbiri ardına gundeme girmeye başlar. Gerçekte bu gelişmeler, beklenmedik değıl, beklenmesi gereken olaylardır. Son gunlerde DISK'te GOZLEM 881 sanık için UGUR JVfUMCU 620 yıl hapis istendi Üç Karar... Esas hakkmdaki görüşün okunması tamamlandı. Askeri Savcı 647 kişi için de beraat istedi. Savunmalar 25 şubatta başlayacak. Üniversiîelerimizin anayasa ve kamu huKuku okutan bölümlerınin görevlerinden birı, siyasal nıteliklı davalar ile ilgılı kararları inceleyip değerlendırmektır. Anayasa Mahkemesi, Yargıtay ve Askeri Yargıtay kararları, üniversıtelerımizce değerlendırilirse, bundan toplum yarar görür. Bilim adamlarımız çoktandır derin suskunluk içındedirler. Bir kjsmı üniversiteden ayrılmış, bir kısmı da YÖK dü(Arkası Sa. 13, Sü. 7'de) G.Yemerfde Sovyetler aracıhğı ile ateşkes Aden'den yaym yaptığım iddia eden bir radyo, darbecilerin ıktıdarı ele geçirdiğinı duyurdu. Etiyopya te/evızyonu, Eııyopya'da bulunan Dev/eı Başkanı Muhammed'ın, Kuzey Yemen uzerınden Aden'e hareket eıtığıni bildırdı. Dış Haberler Senisi Güney Yemen'de bir haftadır süren iç savaş hâlâ belirsizliğini koruyor. Ülkenin dış dunyayla haberleşme bağlantılannın hemen hemen butunüyle kesik olmasından ötüru çeşitli kaynaklar birbirinden çok değişik iddialar ortaya atıyorlar. Korfez'deki Arap ve Ba(ılı diplomatik kaynakların uze(Arkası Sa. 6, Sü. 8'de) 13. Sayfada