Katalog

HUKUKSUZ DEMOKRASİ Av. Halit Çelenk Çıktı. 800 lıra (KDV dahil) Çağdas Yaymlan Cu m h u r iyet 62. Yü; Sayı: 22049 PARLAMENTONUN BOYUTLARI r*\. Rahmi Kumaş 600 Lıra. Çafydaş Yaymlan, <~ Türkocağı Cad 39/f4iiPagaloğlu/fstanbu! Kurucusu: Yunus Nadi 100 TL. 13 Ocak 1986 Pazartesi irir "•• JL Özel okullar, 5060 bin lira maaşlı öğretmene 300 bin öneriyor Tek firmanın kazandığı askeri araç ihalçsi iptal edildi Oğretmen transferi Tehlike ÎYİ ÖĞRETMENE tYİ PARA Öğrei taıen açıgı her yılbiraz daha artıyor Milli Eğitim Bakanlığı istatistiklerine göre, ortaöğretimde oğretmen açığı geçmiş yıllara oranla büyüyor. ANKARA, (Cumhuriyet Biirosu) Ortaokullarda oğretmen açığının giderek büyudüğünü ortaya koyan Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı istatistiklerine göre, 198485 öğretim yılında öğretici başına 42 öğrenci düştu. Bu oran 198182'de 31, 19821983'te32, 198384'te ise 34 olarak saptandı. (Arkası Sa. 10, Sü.4'dc) Birbiri ardına açılan ve yabancı dille eğitim yapan özel öğretim kurumları, oğretmen ihtiyacım Milli Eğitime bağlı Anadolu liseleri ile normal liselerin nitelikli öğretmenlerini transfer ederek karşılıyorlar. 5060 bin liralık memur maaşıyla geçinmeye çalışan öğretmenler, özel okulara 150 ile 300 bin lira arasında değişen maaşlarla geçiyorlar. Transfer pazarında en büyük yarayı îstanbul Kadıköy Anadolu Lisesi aldı. 198485 öğretim yılı başında okul müdürü ile 12 öğretmenini özel Doğuş Lisesi'ne kaptırdı. Transferler yalnız devlet liselerinden özel liselere doğru olmuyor. Özel liseler arasında da yer değiştirme ve yüksek maaşı tercih artıyor. ERHAN AKYILDIZ Yabancı dille eğitim yapan ortaöğretim kurumlanna yoğun istek, eğitim dünyasında yeni yeni oluşumlara neden olurken, Milli Eğitim Bakanlığı kadrosundaki öğretmenlerin maaşlannın düşük oluşu da, resrru okullardan özel okullara yapılan oğretmen transferlerinin giderek artmasına yol açtı. Yabancı dille eğitim yapan Anadolu liseleriyle, yabancı özel okullara girebilmek için, her yıl 100 binin üzerinde öğrencinin başvurması ve bu öğrencilerden yalmzca 10 bıninin bu okullarda öğrenim yapma olanağı bulabilmesi, işadamlarımızı yabancı dille eğitim yapan yeni özel okullar açmaya yöneltirken, bu yeni gelişmeler birçok sorunu da beraberinde getirdi. 198485 öğretim yılı başında yalnızca İstanbul'da, Anadolu lisesi statüsünde 8 yeni özel lise öğretime açıldı. Akısya, Vunusemre, Şener, Semiha Şakir, Fazilet, Eyüboğlu, Doğan ve Beyhan Aral adlı bu özel liselerin öğretime açılırken karşılaştıkları en önemli sorun, eğitim kadrolarını oluşturmak oldu. Öğretmen 1 ve yönetici kadrolannı tstanbul daki Anadolu liseleriyle öteki özel ve resmi okullardan bazı başarılı öğretmenleri transfer ederek oluşturmaya çalışan yeni okullar, bir bölüm öğretmenlerini de yeni mesleğe başlayan, ya da emekliye ayrılmış öğretmenler arasından seçtiler. "Eğitim pazarı" pastasından daha büyuk pay kapabilmek için başlayan yarışta, okul sahiplerinin temel hedefî "nitelikli eğitim kunımlan" kurarak, öğrencileri kendi bunyelerine çekebilmek olduğu için, bu yarışa daha önce açılmış bazı özel okullar da katıldı ve böylece transfer pazarı daha da kızışmış oldu. özel öğretim kurumlarının öğretmen kadrolarını kurarken yaptığı transferlerde en büyük kaybı Anadolu liseleri verirken bazı köklü devlet liselerinin deneyimli öğretmenleri de transfe pazannda kendilerine yer bulabildiler. Özellikle fen ve yabancı dil öğretmenlerine yönelik olarak başlatılan transferlerde, okul sahipleri, devlet okullannda 5060 bin lira maaşla çalışan deneyimli öğretmenlere 150 ile 300 bin lira arasında değişen net maaşlar vererek kadrolanna çektiler ve güçlü eğitim kadrolan oluşturmayı başardılar. Yeni okullarda guçlu kadrolar kurulurken, Anadolu liselerinde önemli boşluklar doğmaya başladı. Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı olan ve "okul aile birlikleri" ile "koruma dernekleri"nin sağladığı maddi katkılardan başka geliri olmayan resmi okullar, ekonomik açıdan özel okullarla yarışa giremedikleri için eksik kadrolarını bakanhktan atanan yeni öğretmenlerle ya da ücretli öğretmenlerle gidermek zorunda kaldılar. tstanbul'daki transfer fırtmasına kurban veren Anadolu liselerinden biri Nişantaşı Anadolu Lisesi oldu. Geçen yıl 4 fen öğretmenini özel okullara kaptıran okulun yöneticileri, önümüzdeki yıllarda daha büyük yaralar almamak için her türlü çareyi düşundüklerini belirtiyorlar. Transfer pazarında en büyük (Arkası Sa. 13, Sü. i'te) Yavuztürk ün ihcde vetosu 1 Milli Savunma Bakanlığı'mn 19861990 yılları arasında yarım tondan 10 tona kadar 4 ayrı ağırlıktaki toplam 9241 taktik araç ihtiyacı için açılan ihalede, 6 fırma arasından sadece Otomarsan'ın teklifi koşullara uygun bulundu. 2 " Milli Savunma Bakam Yavuztürk tek şirketin kazandığı ihalede "rekabet ortamının" ortadan kalktığını belirterek, Genelkurmay'dan ihale şartnamesinde değişikliğe gidilmesini istedi. 3 Genelkurmay acil gereksinmelerini gerekçe gösterip araç alımına başlanmasını talep edince, Yavuztürk ihaleyi iptal etti. ANKARA, (Cumhuriyet Biirosu) Milli Savunma Bakanı Zeki Yavuztürk, Silahlı Kuvveıler'in tekerlekli taktik araç ihalesini iptal etti. 1976 yılından bu yana, Silahlı Kuvvetler'in her türlü arazi koşulunda seyredebilen tekerlekli taktik araç ihtiyacının yurt içinden sağlanması projesi gündemdeydi. 1980 oncesinde bu araçlann üretimi için fizibilite raporu hazırlayan 17 şirketten sadece Otomarsan ve Man'ın raporları uygun bulundu. Söz konusu iki şirketten Otomarsan, 1983'te DPT'den konuya ilişkin teşvik aldı. Genelkurmay Başkanlığı tarafından hazırlanan, Miili Savunma Bakanlığı tarafından onanan bir şanname ile yanm tondan 10 tona kadar 4 ayrı ağırlıktaki toplam 9 bin 241 taktik araç ihaleye çıkarıldı. 8 Ekim 1984 günu açılan ihaleye, taktik araçları 19861990 yılları arasında kademeli olarak üreterek Silahlı Kuvvetler'in hizmetine sunmayı taahhüt eden 6 şirket katıldı. Milli Savunma Bakanlığı, teklifleri değerlendirme seçim ve sam 9 tın alma komisyonu, 6 üreticinin hiçbirini 10 tonluk taktik araçlar için yeterli görmedi. Buna karşıhk, diğer 3 ağırüktaki 0.5, 2.5 ve 5 tonluk tekerlekli taktik araçlar için sadece Otomarsan şirketinin koşulları uygun bulundu. 19 Nisan 1985 günü tamamlanan komisyon çahşmalanndan sonra, ihalenin karara bağlandığı kanısına kapılan Genelkurmay ve bağlı kuvvet komutanlıklan, ihtiyaç listelerini hazırlamaya başladılar. Ancak bu hazırhklara Milli Savunma Bakanı Zeki Yavuztürk, Genelkurmay Başkanlığı'na yönelik 18 Kasım 1985 tarihli yazısıyla süpriz bir engellemede bulundu. Yavuztürk yazısında, "projenin sonuciandınlması için teknik şartnameyi karşılayabilen tek firmanın teklifi üzerine yapılan degerlendirmeler sırasında. tum çalışma ve yazışmalara rağmen firmanın evvelce teklif ettigi fi>atlarda tatmin edici bir indirime gitmediğine" işaret ediyordu. Yazının "netice olarak" diye başlayan son bölümünde ise şu öneri yer alıyordu: "Konunun daha fazla uzatılmadan, teknik şartnamenin Silahlı Kuvvetler ihtiyacım karşıla(Arkası Sa. 10, Sü. 6'da) 'Dünya, aşırı mahzurlu olduğu için IMF modelini terk ediyor' DYP: Ahernatif i Cindoruk, Baker Planı'm, 1960'lardan bu yana Adnan Menderes ve Süleyman Demirel tarafından ortaya konulan ekonomik modelin yurt dışında da kabul görerek benimsenmesi olarak tanımladı. CİNDORLK'A GÖRE BAKER PLA.M Yunus Nadi Armağanı Yanşması Konu : Mizjuh Öyküsü unus Vo< ^' Armağanı Yartşması'ntn konusu mızah oykusudur. Turk toplum yaşamında soluk alınıp \erılırken. bılmçtı ya da bılınçsız, nukte, ığneleme, esprı, yergı, gulmece oluşur. Nasretim Hoca, Beklaşı. Incilı Çavı/ş oykuten, geçmii hayalımızdu mızahın ne denlı onemlı yen oldugıınu tartışmava yer btrakmavacak bıçtmde \urgular. Sasrettın Hoca. Beklaşı, Incilı Çavuş fıkralarmm yariı sıra, halk edebıyatındakı laşlamalar da geçmışımızde kalmamıştır; olumsuzluğu ıçeren bu mizah urunlen guncellıklerını de yıtırmezler; yasanan olaylara gore yenılenerek, ymelenerek surer giderler, kuşakıan kuşağa akıanlırlar. . . . ; . • • . Fez zirvesinden döndü Baker Planı'chr . eşiginde olduğunu" belirterek, "DYP Türkiye'de gelenek haline gelmiş bir politikayı ortaya koymak istiyor" dedi. IMF'nin ortaya koyduğu engellerin kaldırılması olarak nitelediği ve ABD Hazine Bakanı James Baker tarafından one surülen, "Baker Planf'nın DYP'nin ortaya koyduğu ekonomik modelin başarısını ve ne kadar doğru olduğunu gösterdiğini söyleyen Cindoruk, "Bu plan milli ekonomi modellerinin oluşturulmasım ortaya koymuştur. Bu plan ile önce milli ekonomini oluştur, kalkınmanı saglayarak zenginleş, pastanı büyüt ve bana olan borcunu öde deniliyor" şeklinde konuştu. Basın toplantısında daha sonra DYP yeni ekonomik işler başkanı Ismail Heral tarafından DYP'nin ekonomik alternatifi açıklandı. DYP'nin "kalkınmaya dönük, serbest piyasa ekonomisine yönelik bir model" ortaya koyduğuna işaret eden Heral, iktidarın, getirdiği vergı duzenlemeleriyle geliri, sermaye işletmelerine yönelttiğine değinerek, bu kararın yanlış olduğunu belirtti. Enflasyon içinde kalkınma mo(Arkası Sa. 10, Sü. 8'de) 7 ÛO C /OjP/C Y Halefoğlu: Dumas'nın demeci iyi bir işarettir Mızah edebıyatımız bir yandan bu köklU gelenege dayanırken, oıe yandan gun geçtıkçe gelışerek, olgunlaşarak, serpılerek yeni yaralıalarını da \etıstirmtşrır. Bugun unu sınır dışına taşan mızah yazarlanmız, gerek oykude gerek romanda, edebıyatımıza olumsuz yapıtlar bırakmışlardır. Turkne bir yandan Doğunun mırasını yuklenmış, oıe yandan ıkı \uzyıla yaklaşan Baldılasma cabasında, çelışkıler ve ıküemler, loplumun dokusunu oluşturmuştur. Bu ıkılı gelışmenın yanı •iira, loplumsal yaşamdakı ekonomik çelışkılerm derınleşmesı ulkemız açısından olumsuz; ama mızah yazarları tçın değerlı kaynaklar yaratmışlardır. Sıyasal çalısmaların hızlanması; demokrasi seruvenımızdeki donemeçler; geçım darlığı. ışsızlık \e çeşıtlı baskılar allında yaşayan msanımızın dramı, bir açıdan mizah yazannın itıcı gucu sayılmakladır. Sıyasal baskt donemtehnın de mizahı, ayrıca besleyen bır yanı olduğu bılınır; halk açık\u soyleyemedığınt mızah sılahma başvurarak dıle getırır; haiklan yana yazarlar. mizahı snrı bır yergı mızrağına donuşturerek kullanırlar. Turkiye'nin bugunku orıammda mızah ıçtn elvenşlı koşullar bulunduiunu duşunerek I98SI986 Yunus Nadi Armağanı Yarışması'nm konusunu ktsa mızah ovkusu olarak saptamış bulunuyoruz. Sanal değerı ıçeren, loplumsal ıslevı bulunan, sıyasal ha\aıımızı ışle\ebılen, ınsan çelışkılerını ele alan; ozetie, her boyuta açık mızah oykulerıyle varışmamtza kalılacak olanların Turk Edebıyalı'na kalktları, Turk dılıne de hızmeılerı olacaftı ınananda\ız Dışişleri Bakanı, Bulgaristan sorunu konusunda îslam ülkelehnin dayanışma içinde olduklarmı söyledi. ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) Dışişleri Bakanı Vahit Halefoğlu, Fez zirvesinde bazı ülkelerin Bulgaristan aleyhine alınan karara" rezerv " koymaları ile ilgili olarak," Karara rezerv koymak, kabul etmemek, karşı çıkmak değildir. Bu ülkeler biçbir açıklama yapmadan kendi iç sorunlarını duşunerek, sadece rezerv koyduklarını belirtiyoriar" dedi. Fransa Dışişleri Bakanı Dumas'nın Cumhuriyet'e verdiği ve TurkFransız ilişkilerinde yumuşama isteyen demecini de değerlendiren Halefoğlu," tyi bir işaret olarak görmek isterim. Fransız hükümetinde iliskileri >eoiden düzeltmek \olunda bir arzuya isaret eden bir husus. Bunu değerlendirecegiz" biçiminde konuştu. Fez zirvesinin ardından Istanbul'dan Ankara'ya dönüşünde, Esenboğa Havaalanında düngazetecilerin sorulannı yanıtlayan Dışişleri Bakanı Halefoğlu, Bul(Arkası Sa. 10, Sü. Vde) Milli ekonomini oluştur. K.alkınmanı sağla. Zenginleş, pastanı büyüt. Borcunu öde. ANKARA, (Cumhuriyet Biirosu) DYP Genel Başkanı Hiisamettin Cindonık, alternatif ekonomik politikalarını"Baker Planı" olarak ortaya koydu. İMFnin borç ödemelerindeki katı hükümlerinin bir yana itilerek, ABD Hazine Bakanı James Baker tarafından önerilen yeni "borç verme stratejisi"ni, Türkiye'de 1960'lardan bu yana Adnan Menderes ve Süleyman Demirel tarafından ortaya konan ekonomik modelin yurt dışında da kabul görerek benimsenmesi olarak tanımlayan Cindoruk, Baker planının milli ekonomilerin oluşmasını mumkün kıldığını belirtti. DYP'nin yeni ekonomik işler başkanı Ismail Heral ile birlikte dun bir basın toplantısı düzenleyerek DYP'nin ekonomik alternatifini ortaya koyan Hüsamettin Cindoruk, "dünyanın jeni bir ekonomik gelişme ve değişmenin Yunus Nadi Armağanı Mizah Öyküsü Yanşması Seçici Kurullan Ön Seçici Kurul: Refık Durbaş, Aydın Emeç, Yalçm Pekşen, Vural Sözer. Büyük Seçici Kurul: Sabahatün Kudret Aksal, Melih Cevdet Anday, Salâh Birsel, Rıfat Ilgaz, Vural Sözer, Haldun Taner. Yanşma koşullan 10. Sayfada Anlaşma imzalandı DİE endeksinde yer aldı, herkesin haberi oldu Elektrige 'gizIT zaııı Türkiye Elektrik Kurumu'nun elektrik fiyatlarına yüzde 14.4 oranında zam yaptığı ortaya çıktı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sudi Türel, "Benim haberim yok. Bana bilgi verilmedi" dedi. ANKARA (ANKA) Türkiye Elektrik Kurumu, elektrige "gizli" bir zam yaptı. Zamdan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sudi Türel'in de haberinin olmadığı onaya çıktı. "Gizli zam" Devlet lstatistik Enstitüsu'nun aralık ayı toptan eşya fiyat endeksinde yer aldı. Devlet lstatistik Enstitüsü DİE'nin araük ayı toptan eşya fiyatları endeksinde elektrik fiyatlanna yüzde 14.4 oranında zam yapıldığı görüldü. Daha önce hiçbir şekilde kamuoyuna açıklanmamış olan bu zam nedeniyle görüşlerine başvurulan DİE yetkilileri, kendilerine TEK Yönetim Kurulu'ndan bir bildiri geldiğini söylediler. DtE yetkilileri, TEK'den gelen yeni tarifede zammın 1 aralık tarihi itibarıvla geçerli olduğunun yazıldığı ve bu nedenle zammın aralık ayı toptan eşya fiyatları endeksine yansıtıldığını söylediler. Bu açıklama uzerine görüşune başvurulan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sudi Türel, elektrik fiyatlanna aralık ayında zam yapılmadıgını savundu. Türel, "Böyle bir şey olduğunu zannetmiyonım" dedi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, elektrik fiyatlanna zam yapılmasına TEK Yönetim Kurulu'nun karar verdiğini, daha sonra da kendisine bilgi iletildiğini söyledi. "Bana böyle bir bilgi gelmedi, (Arkası Sa. 10, Sü. 7'de) ABD'den Yunanistanh 4Oadet F16 uçağı F'l € uçaklarmın satışına izin veren anlaşma, Atina yVashington Uişkilerinin son zamanlarda gösterdiği lyileşmenin' belirtisi. TANJU AKERSON NEW YORK ABD yönetiminin Yunanistan'a 40 adet F16 savaş uçağı satmasına izin veren Askeri Bilgi Guvenlik Anlaşması, Washington ile Atina arasında imzalandı. Böylece Yunanistan'ın Amerika'dan ileri teknolojide silah almasını onleyen önemli bir engel ortadan kalkmış oldu. Askeri Bilgi Guvenlik Anlaşması, ABD yonetiminin yetkisinde bir olay olduğu için Kongrenin onayını gerektirmiyor. (Arkası Sa. 6, Sü. 2'de) KIYAMET KOPTU Amerikan PE1\' Kulubü Başkanı ünlü romancı Norman Mailertn (solda) yönetim kuruluna danışmadan ABD Difisleri Bakam George Shultz'u (ortada) 48. PEN Kongresi1 ne çağırması büyük tepkiyle karşılandı. Yönetim Kurulu üyelerinden E.L. Doctorow (sağda) "PEN, ABD'nin gördüğü en sağ iktidarın ayakları altına paspas yapılıyor" dedi. SHP'de 'Mafyu çiçekleri' araştırması SttP 'Provokasyon' mu? 4O'ı aşkın ülkeden 700 yazar katılıyor örgütünce önceki akşam düzenlenen geceye bazı Mayfa babalan adına çiçek gönderilmesi üzerine parti örgütü karıştı. Genel Sekreter Angın, ' 'pro vokasyon ıh timali üzerinde durduklarını" söyledi. Babalar, "Biz çiçek göndermedik" dediler. îstanbul il OLAYLARIN ARDENDAKİ GERÇEK Istikrar Yerine Beürsizük.. 12 Eylul'den önce 1961 Anayasası'm lüks bulan politikacılar vardı. Kimileri de bedenimize dürmeye de gerek yokıur. Seçilgöre biçilmediğim ve "bol" oldu miş meclisler, anayasalan değişğunu soylerlerdi. Öyle göriinuyor tirebilirler. Bu iş için her zaman ki 1982 Anayasası da ölçuleri halkoyuna başvurmak gereklı tuıturamamış, "dar" dikilmiştir. değildır. Turkiye'nin tarihinde en Son günlerde ortaya çıkan buyuk olay sayılan cumhuriyeanayasal tartışmaiarm bu ger nn ilanı bıle, ikincı Buyuk Mılleı çekıen kaynaklandığım duşün Meclisi'nin yurürlükteki anayamek yerinde olacaktır. Geçici sanın birkaç maddesıni değiştirmaddelerin yaramğı adaletsizlik mesiyle gerçekleşmiştir 12 Mart ler bir yana, 1982 Anayasası'nı donemindeki meclisin de 1961 kendi yapısı içinde bile tutarlı Anayasası'nda değisiklikler yapsaymak güçtur. Eğer demokrasi tığı unutulmamalıdır. isteniyorsa, ilk aşamada bu anaAncak 1982 Anayasası'nm deyasantn birçok maddesıni değiş ğiştirilmesi, bu işi yapacak partirmek gerekiyor. * • • Ne var ki bu olayı büyütmeye veya dramatik bir havaya burun (Arkası Sa. 10, Sü. Vde) Shultz'un davet edîlmesi PEN Kongresfni karıştırdı PEN Kulubü Başkanı, ünlü romancı Norman Mailer'ın yönetim kuruluna danışmadan Shultz'u tek başına çağırma kararı alması, üyelerce şiddetle eleştirildi. Mailer'dan önceki Başkan Galvvay Kinnell, bir mektup yazarak, "Yüksek düzeyde bir bükümet görevlisinin aramızda ne işi var?" diye Mailer'e çattı. PEN Yönetim Kurulu üyelerinden E.L.Doctorow, Mailer'ın bu davranışı ile PEN (Arkası Sa. 10, Sü. 2'de) YUNANBASINI: IKİ TÜRKJETİ, YUNAN YOLCU UÇAĞININ YOLUNUKESTt 10. Sayfada PEJV Kulubü TANJU AKERSON Başkanı Mailer'ın NEW YORK 4O'ı aşkın ülkeden 700 yazarın katıldığı 48. yönetim kuruluna Uluslararası PEN Kongresi dun danışmadan New York'ta tartışmalı bir hava ABD Dışişleri içinde açıldı. Kongre, öğleden sonra 5'te ünlu New York KüBakanım tuphanesi'nde torenle açılır ve konuşma yapmak konuklara hoşgeldin resepsiyoüzere kongreye nu verılirken, ABD Dışişleri Bakanı George Shultz'un kongredavet etmesi ye bir konuşma yapmak üzere üyelerin şiddetli çağrılması, uyeler arasında bütepkilerine yol açtı. yük tepki yarattı. Amerikan İstanbul Haber Servisi SHP Genel Sekreteri Cahit Angın, parti içinde gözlenen son gelişme ve çekişmeleri "ciddi siyasi sorun niteliğinde olmayan sonınlar" olarak niteledi ve "bu sıkıntıların kongreler yoluyla aşılacağını" söyledi. Angın, "birtakım abartmalar, kuşkular ve hileler orta\a atıldığım" kaydetti, "Bu kavgayı bunalım gibi göstermek maksatlıdır," dedi. SHP'nin önceki gece yapılan gecesine yeraltı dünyasının ünlü kişileri Dündar Kılıç, Abuzer Uğurlu, Mehmet Nabi İnciler (Arkası Sa. 10, Sü. 6'da) DSP'Lt HAMZAOĞLU: SOSYAL/ST ENTERNASYONAL GELİŞMELERÎ BEKLEMELİ7. Sayiada