Katalog

:UMHURİYET/6 HABERLERİN DEVAMI 10MAYIS 1985 Mecliste işkence tartışıldı ANKARA (Cnmhuriyet Bttrosu) Millet Meclisi'nde dün ANAP'lı Orban Ergüder, gündem dışı konuşma yaparken, HP'li Cüneyt Canver'le ANAP'lüar arasmda tartışma çıktı. Orhan Ergüder, gündem dışı konuşması sırasında, "Bu kürsüden işkence oldugunu söyleyenler, Türkiye'nin dış itibannı zedelemektedirler" deyince HP'li Cüneyt Canver, oturduğu yerden Ergüder'e, "Beni kimse bu şekilde itham edemez, ben görevimi yapıyorum, Türkiye'de işkence meselesi ne durumda ise onu söylüyorum, buna engel olacak kim varsa gelsin" diye bağırdı. Ergüder, buna karşı, "Bu kürsüden işkenceyle ilgili konuşma yapüdı ve tutanaklara geçti. Türkiye'de işkence oldugu söylendi. Avrupa'da bize sürekli bu konu sorolmaktadır" diyerek, konunun Avrupa'da Türkiye aleyhine kullanıldığını belirtti. Ergüder, Türkiye'de işkence yapılması için kimsenin emir vermediğini de öne sürerek, bazı "ferdi olaylann" üzerine gidildiğini ıfade etti. Konuşma bu biçimde sürerken, birleşimi yöneten Başkan Vekili Halim Aras, Ergüder'in sözünü keserek, bir milletvekilinin gündem dışı konuşmasına başka bir milletvekilinin kürsüden cevap veremeyeceğini belirtti. Canver de oturduğu yerden ayağa kalkarak, "Şimdrye kadar Sayın Ergüder konuştu, soyleyecegini söyledi, ancak şimdi mıidabale ediliyor, bu dogru değildir. Kaldı ki, Türkiye'de askeri savcüar dava açıyorlar. O balde askeri savcılar da mı Türkiye'nin itibannı zedeli) oriar" dedi. Bu sırada ANAP sıralanndan bazı milletvekilleri ayağa kalkarak, "Otur yerine, her olayın alündan sen çıkıyorsun, başkan şunu dışan at" diye bağırdılar ve üzerine yürümeye çalıştılar. Cüneyt Canver ise, "Terbiyesizlik etmeyin, ben görevimi yapanm. Buna da engel olmak kimsenin bakkı degüdir. Engel olacak varsa gelsin görelim" diye bağuarak, ANAP'luann üzerine yürüdü. HP'li Cüneyt Canver ile ANAP'lılar arasında tartışma ayakta sürerken, Orhan Ergüder de kürsüde bir süre konuştu ve indi. Meclisteki bu gelişmelerden önce HP'li Canver, Adalet Bakanı'na, "Gerek sıkıyönetim, gerekse sivil mahkemelerimizde işkence yaptıklan iddiasıyla haklannda kamu davast açdan resmi görevlilerin sayısını" sordu. Polise yetkî tartışması (Bastarafı 1. Sayfada) olan birçok konuyu tasanyla yeni getirmiş olduğunuzu söylediniz. Şimdiye kadarki bu yönde uygulamalar yasal degil miydi? AKBULUT Yasaldı da... Efendim biz takibata açıkhk getirmiş oluyoruz. Tereddütler ortadan kalksın diye. Birçok maddede "genej terbiye ve ahlaka aykın" gibi açık olmayan ifaueler kuUauılmış. Bunlan kim belirieyecek? Genel terbiye ve atalaka aykın olan konular nelerdir, bunlar bellimi? AKBULUT Bunlan saymak mümkün değil. Mülki amirler buna karar verecekler. örneğin bir kahvehane ahlaka aykın bir yer degildir, ama iç odalannda böyle şeyler yapabilirler, gayn ahlaki fiillere tevessül edebilirler. O zaman ışte... Türkiye'nin en büyük kız öğrenci yurdu için bir müfettiş raporu Be delilsiz, belgesiz bir rapor hazırlandı, biliyorsunuz. Ankara'dan polis takibata girişti. Savcüıga durum intikai edince, rapordaki göröşlerin dogru olmadıgı ortaya çıktı, kız yurdu kurtuldn. Oysa tasanya göre, vali, polis böyle rapor verdi diye kapatabilecek. Yargı devreden çıkıyor.. AKBULUT Biz meseleyi o boyutlarda almıyoruz. Kız öğrenci yurdu maksat dışına çıkarsa, vali kapatabilecek. Ama yargı devreden çıkıyor, vali yanlış yaparsa ne olacak? Yamlırsa? AKBULUT Bakın şimdi, her şeyi yapacaksmız ondan sonra polise verilen yetkiye karşı çıkacaksınız, sonra "Polis bir şey yapmıyor" diyeceksiniz. Ahlaksızlık alıp gidecek sonra, "Ahlak elden gidiyor, polis ne yapıyor?" diyeceksiniz, böyle şey olmaz. Biz anayasa hilafına, hürriyetleri ve temel haklan kısıtlayıcı bir şey getirmedik. Polise biraz güvenmek lazım, onların da anayasa hükümlerine uyduğunu kabul etmek lazım. Şimdi Ankara gibi bir şehri valiye emanet edeceksiniz, sonra gayn ahlaki durumlarda emir ve karar vennesine karşı çıkacaksınız, olmaz. Ben, valilerin büytlk hatalar yapacagına inanmıyonım. Olsa bile, bu istisna olur. Biraz zor, mahzurlu karar verirler. Açıklamalannızda telefon dinleme, haberieşmeyi denetim altına alma, ev ve eşya arama konusuna girmediniz. Önce bu konunun bugünkü mevzuata göre hukuki durumunu. getirilen degişikligin anayasaya uygunlugu konnsunu açıklar mısınız? AKBULUT Söz ettiğiniz uygulamalar, zaten mahkeme kanalıyla yapılıyor. Şimdi mülki amirlerin emirleriyle de olabilecek. Bu konu tartışılır, eleştirilebilir. Son merci Aİıayasa Mahkemesı'dır. Polisler getirdiginiz yetkileri kötü ve yanlış uygulamayacak, istismar etmeyecek, halkı rahatsu ve buzursuz etmeyecek dözey ve nitelikte midir? AKBULUT Getirdiğimiz çok yeni bir şey yok, bunlar zaten uygulanmakta olan hükümlerdir. Polis, 1015 yıl önceki polis değüdir. Tahsil ve eğitimi bundan sonra çok daha iyi düzeye getirilecektir. Biz Türk polisini vatandaşla kaynaşmış görüyonız. Getirdiğiniz lasan, Türkiye'nin demokratikleşme sürecine ne gibi katkıda bulunacak? AKBULUT Tasannın demokratik olduğuna inanıyoruz. Demokrasi güzel şeydir. Daha iyi olsun diye bunlan getiriyoruz. Türkiye'de demokrasinin gelişmesi, güçlenmesi konusunda Başbaikan'ın beyanlanna ve hükümet programında yer alan hükümlere tasan ters düşmüyor mu? AKBULUT Başbakanımızın bu konudaki sözlerini ben bilmiyorum. Demokraside en önemli unsur, hukuk devleti olmasıdır. Ilk şart budur. Biz demokratik bir ülke olarak bütün faaliyetleri kanunlara uygun yürütürüz. Hukuk devleti bu demektir. Şimdi biz tasanyı hazırlarız, Bakanlar Kurulu'ndan ve TBMM'den geçer. Anayasa Mahkemesi uygundur der, biz bunu uygulanz. Şimdi buna rağmen birileri çıkıp demokratik değil diyemez. Herkese göre degişik demokrasi olmaz. Bizce tasan demokratiktir. tlk kez sizin dışınızda 5 parti birden tasanya tepki gösterdi. Sert biçimde eteştirildi, bunu nasıl karşüıyorsunuz? AKBULUT Partiler tepki gösterebilir, biz bunlan saygıyla karşılanz. Toplumun değerlendinnesi önemlidir. Tasannın 5. madde gerekçesinde, sıkıyönetim hükümleri ile polisin uygulama yaptıgı, sıkıyönetim kalkügında sıkıntı dogacagım belirterek benzeri hüküm getiriyorsunuz. O zaman sıkıyönetim kalkmasının ne anlamı kalacak? Parti programınıza ters olmuyor mu? AKBULUT Tatbikatta bazı sıkıntılanmız vardır. Bu sıkıntıyı gidermek için bu maddeleri getirmişiz. Yani cezaevinde yatan kişiyi polis soruşturma için alamıyordu, şimdi alabilecek örneğin... Bir çelişkili madde var. Hem silah kullanan polisin tutuksuz yargılanacagını getirmişsiniz, bem de silah kullanan polisin cezalandınlmayacagım söylemişsiniz. Bu durumda, cezalandınlmayacaksa niye yargılayacaksınız? AKBULUT Biz bunu TBMM'ye gönderirken çıkarttık. Bu yok tasanda. Elimdeki TBMM Başkanlıgı'ndan alındı, madde aynen var. AKBULUT Zuhulen girmiş. Biz çıkartmıştık. Sizin çıkartügınız madde, TBMM'ye giderken nasıl geri konur? Kim koyabilir? AKBULUT Komisyon'da çıkarttınnz. önemli değil. Bekçi ve polisler için ayn cezaevi daşünüldügüne göre buradaki uygulama nasıl olacak? AKBULUT Diğer cezaevleri gibi. Şimdi bakın, azılı bir kaçakçıyı polis yakalıyor. Aynı polis, bİT suç işlerse, o azılı kaçakçı ile aynı koğuşa konuyor. Bu çok mahzurluydu. Bunu ortadan kaldırmak... Ama Sayın Bakan, hükümet iniz, kaçakçılann genellikle hapsedilmesini önledi. Biliyorsunuz çıkan yasa ile kaçakçdar bapis cezası almayacak, içerde yatanlar da salıverilecek. Artık böyle bir mahzur dogmayacak.. AKBULUT Teşekkur ederim arkadaşlar, toplantımız bitmiştir. Özdağlar Yüce Divan'a gidiyor (Bastarafı 1. Sayfada) tafa Ugur Ener'e doğru yürudü. Ve "Başkan Reşit Ülker bitti demiş, doğnı mu?" diye sordu. Komisyon Başkanı Ener, gazetecilere "Reşit Ülker size öyle söylediyse yalancıdır. Kendisi yannki (bugünkü) toplantıya gelecegini söyleyerek çıktı" karşıhğını verdi. Meclis koridorlannda süren kovalamaca sonucunda üyeler, birbirlerinden aynlmamaya dikkat ettiler. önceki günkü komisyon toplantısmda, Özdağlar'ın görevini kötüye kullanmadığı görüşünde birleşen üyeler, dünkü toplantıda ise büyük bir çoğunluğukla Özdağlar'ın rtişvet bölümünde yolsuzluk yaptığı kanısına vardılar. Komisyon üyelerinden biri ise "Arkadaşlann ifade etükleri görüşler bu yönü gösteriyor. Ne var ki, komisyonun bu karan yann (bugün) oylamaya konulacak, asıl sonuç yann (bugün) kesinleşecek" dedi. Komisyonun bugünkü toplantısında üyelerin raporun her iki bölümüne ilişkin olarak verdikleri kanılann doğrultusunda raporun yazılacağj ve üyelerin rapora imza atacakları bildirildi. Rapora ret ya da çekimser oy kullanacak üyelerin muhalefet şerhlerini de rapora ekleyecekleri belirtiliyor. Komisyonun çalışmaları sonuçlandıktan sonra bir basın toplantısı düzenleneceği ve kamuoyunda konuyla ilgili aynntılı bilgiler verileceği komisyon yetkililerince açıklandı. ÖZDAĞLAR: HAYIRLISI OLSUN Ismail Özdağlar, komisyonun dünkü çalışmalanna ilişkin kendisine hiçbir bilgi iletilmediğini beürterek, kanaatin Yüce Divan doğrultusunda oldugunu söyleyen "Cumhuriyet" muhabirine "Kesin mi?" diye sordu. Özdağlar, sonucun bugün kesinleşeceğinin hatırlatılması üzerine şunları söyledi: "Ne diyebilirim. Hayırlısı olsun. Üç gündiir evden dışan çıkmıyonım. Perişan durumdayım. Yann (bugün) karar açıklandıktan sonra bir degerlendirme yapmam mümkün olabilir." özdağlar, "Komisyonda bir kez daha dinlenseydiniz, sonuç degişir miydi?" sorusuna ise, "Zannetmiyorum. Komisyonun çalışmalan gizli bir şekilde sürdürüldü. Bana hiçbir şekilde bilgi verilmedi" yamtını verdi. özdağlar, Yüce Divan'a gitmesi halinde burada durumun açıkhğa çıkacağını, vicdanen rahat oldugunu da yineledi. NE OLACAK Soruşturma Komisyonunun raporu, son bir redaksiyondan geçirildikten sonra TBMM Başkanhğına sunulacak. Rapor, basılıp üyelere dağıtıldıktan sonra Meclis Genel Kurulu'nda görüşülecek. Anayasanın 100. maddesi uyannca Meclis raporu öncelikle görüşecek ve gerek gördüğü takdirde Özdağlar'ın Yüce Divan'a sevkine karar verecek. Yüce Divan'a sevk karan ancak üye tam sayısının salt çoğunluğuyla alınacak. Meclisteki siyasi parti gnıplarmda Meclis soruşturmasıyla ilgili görüşme yapılamayacak ve karar ahnamayacak. Meclis, özdağiar'ın Yüce Divan'a sevkine karar verdiği takdirde Özdağlar, Yüce Divan sıfatıyla Anayasa Mahkemesi'nde yargılanacak. Meclis'ten Notlar (Bastarafı 1. Sayfada) Özal'ın dışında aynı kanıya varanlann sayısı pek fazla değil. Başbakan özal, bir gece ansızın Genel Merkez'e topiadığı 40 ANAP'lı milletvekiline imzalattırdığı soruşturma onergesi ile Özdağlar'ı daha işin başmda mahkum etmişti. Kurulan soruşturma komisyonu, tsmail Özdağlar'ı, olayın kilit adamlan Uğur Mengenecioğlu ile Adnan Kahveci'yi, Başbakan Turgut özal'la birlikte yaklaşık 50 kişiyi dinledi. Komisyonda tamkların verdiği çelişkili ifadeler, tiyeleri varacaklan karar açısından oldukça zorladı. Son güne değin bazı üyeler belIeklerindeki soruları aydınlatamadıklarım söylüyorlardı. Parlamento tarihinde Yargıtay'ın "kanıt" olarak kabul etmediği teyp bandı ile hakkmda soruşturma açdan tek bakan unvanını kazanan tsmail özdağlar, üç gün once gazetecilere "Aklanacağıma inamyorum" diyordu. özdağlar, MDP'li bir milletvekiline ise, "Başbakan Özal benim Yüce Divan'a gönderilmem için üyelere baskı yapıyor" biçiminde yakınıyordu. özdağlar, "YüceDivan'agitsem bile orada aklanacağımı biliyorum. Vicdanım rahat. Aklandığım zaman da bunun hesabını soracağım. Tavnm, artık ilk günkü gibi olmayacak " derken, kimtere ve nerelere mesaj gö'nderdığini tahmin edebiliyoruz. Soruşturma sırasında Özdağlar 'ı evinde en çok ziyaret edenlerin başmda Devlet Bakanı Mesut Yümaz'ın geldiği, Yılmaz'mözdağlar'ı ANAP kulisinde gözünün önünden ayırmadığı dikkatlerı çekiyordu. Mesut Yılmaz, ANAP kulisinde Özdağlar'la birlikte otururken, bir başka köşede ANAP'lı Alaaddin Fırat ile Mirza Kursunluoğlu gazetecilere "Bu detillerle Özdağlar'ın Yüce Divan'a gitmesi mümkün değil" diyorlardı. Bunun aksi bir kararın politik karar olacağını vurgulayan ANAP'lı milletvekilleri, "bu konuda grup karan da ahnamaz. O nedenle biz ''ret' vereceğiz" diye konuşuyorlardı. Meclis'teki oylamada, "ret" oylarımn sayısı artar mı? Başbakan özal'ın halen grupta süren egemenliği sonuca etkili olur mu? Karar TBMM'nin... Haas: Türkiye'de işkencenin kalkmasım bekliyoruz Cindoruk: Güvenli ve gunırluynnı (Bastarafı 1. Sayfada) açıklayan Avcı, kendisini ziyarete gelenlerle görüştüğünu, partinin günlük işleriyle ilgilendiğini ve evrakları imzaladığını bildirdi. Ava, Hüsamettin Cindonık'un adaylığını "resmen" açıklaması konusunda ise, "Allah movaffak etsin" dedi. Çalışmalannı Ankara'da sürdüren Hüsamettin Cindoruk, "güven" ve "gurur"la kongreye katılacağını belirterek, "gurur"unun DYP'de genel başkanhk görevine talip olmasından kaynaklandığını söyledi, "güven"ini ise şöyle açıkladı: "Güvenle, çünkü Büyük Kongre'nin delegeleriyle belli bir siyasi mirası paylaşıyorum." Ankara Büromuzu ziyaret eden Cindoruk, lında önemli olan, DYP'nin birinci kongresini yapmasıdır, başkanhk seçimi ise bu olayın sadece bir yanıdır" dedi ve DYP Kongresi'ni "gerçek siyasi bir olay" şeklinde niteledi. Hüsamettin Cindoruk, gazetemizi ziyareti sırasında, başkanhk yarışının erken başlatıldığına da değindi ve "DYP'nin önüne çıkanlan bunca engele, bunca çileye karşı demokrasiye inanmış insanlann bütün yurtta örgutlenmelerini tamamlayarak kongrelerini toplayabilmeleri büyük bir demokrasi olayıdır" şeklinde konuştu. Cindoruk, DYP Kongresi ile, demokrasinin ülkeye yerleşmiş ve vazgeçilmez bir rejim olduğunun kanıtlanacağını da sözlerine ekledi. Kulislerde "aile meclisi"nin karan olarak Mehmet Yazar'a karşı tek aday Hüsamettin Cindoruk'un çıkanılmasının benimsendiği söylenirken, son anda "bir bilen"in bir başka isim önerebileceği de tartışılıyor. Son anda ortaya çıkacaklar arasında adı geçen Mehmet Dülger, THA'nın bir sorusu üzerine, "Şu ana kadar kimse bana bir şey fısıldamadı" dedi. Yazar'a şans tanımadığıru söyleyen Dülger, genel başkanlık yanşına ilişkin şöyle konuştu: "Büyük Kongre öncesi, hatta kongre günü her şey olabilir. Samimiyetle söylüyorum, şu ana kadar benim genel başkan adaylıgım konusunda kimse bana bir şey fısıldamadı. Bizim misyonun üslubu budur. Her şey son ana kadar degişebilir. Bir bilen, meseleyi sıcak ve nefes nefese tutmak istiyor. Benim durumumla ilgili olarak, şu ana kadar oluşmuş bir şey yok. Bunun oluşması için de zamana ihtiyaç var. Eger bana bir işaret verilirse, ben o işaret doğrultusunda hareket ederim. Bizim anlayışımız budur. Samimiyetle soyleyeyim, kongre devam ederken dahi gelişmeler olabilir." Mehmet Dülger, Cindoruk'un adaylığı konusunda ise, "Sayın Cindoruk, çok sevdigimiz, saydıgımız büyüğümüzdür. Gerçekten ağabeyimizdir. Yülardır bu meselenin içinde. Ancak, olaylara husumet içinde bakıyor anlayışı var, bu yanlıştır" dedi. Büyük Kongre'ye yönelik çalışmalannı evinde ve özel bürosunda sürdüren Mehmet Yazar ise, genel başkan adaylığını dün de açıklamadı. Yazar, THA'nın bu konudaki sorusuna, "Yeri ve zamanı gelince açıklarım. Şu anda bu konunun henüz yeri ve zamanı gelmiş degildir" karşılığını verdi. Yazar, Cindoruk'un adaylığı konusundaki soruyu ise şöyle yanıtladı: "Bütün adaylara gönülden başanlar diliyonım. Yapılan açıklamalar beni ilgilendirmiyor. Bu konu lard a bir polemige girraek de istemiyonım. Demokratik yanş içinde bütün adaylar başanlı olmak isterler. Ben de isterim. l slubumu biliyorsunuz. Kimseye cevap vermeyecegim. Dogru bfldigim yolda çalışmalanmı sürdürecegira." Bu arada ANKA'nın haberine göre, Buyük Kongre'ye, eski siyasi parti liderlerinin çağrılmasından vazgeçildi. Eski liderlerden Süleyman Demirel, Bülent Ecevit, Necmettin Erbakan ve Alpaslan Türkeş'in yasaklı olmaları nedeniyle, kongreye katılmalarındaki "güçlük" dikkate alınarak, kendilerine davetiye gönderilmedi, ancak kapatılan AP'nin 300'den fazla eski parlamenteri kongreye çağrıldı. Genel Merkez'in bugüne dek 35 bin davetiye dağıttığı öğrenildi. Kongre hazırlıkları ile ilgili komitenin başkanı ve Genel Başkan Yardımcısı Baki Tuğ, "Bu kadar insanı 78 bin kişilik salona nasıl sıgdıracagız, onu bilemiyoruz" dedi. ANKARA, (Cumhuriyet Biirosu) ABD Dışişleri Bakanlığı Kıbns Özel Koordinatorü Richard Haas, Türkiye'de her türlü işkencenin tümden ortadan kalkmasım beklediklerini açıkladı. ABD Dışişleri Temsilcisi bu açıklamasını Türk Amerikan derneklerinin New Orleans'daki kongresinde yaptı. Haas, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Türk Amerikan ilişkilerine bakış açısını yansıtan uzun konuşmasında, Türk Amerikan ilişkilerinin daha da gelişmesi için, ilerleme sağlanmasını bekledikleri bazı alanlann bulunduğunu kaydetti. ABD Dışişleri Temsilcisi bunlar arasında insan hakları ve demokratik kurumlann geliştirilmesini de sayarak özetle şunları söyledi: "Türkiye, demokrasi ve insan haklannı güçjendirme sınavı ile karşı karşıyadır. Her türlü işkencenin tümden ortadan kalkmasım bekliyoruz. Aynı zamanda sıkıyönetimin erken bir zamanda kaldınlmasını, ayrıea yargılamadan önceki uzun gözaltı süresinin de kaldınlmasını bekliyoruz. Bu tutuklulara yapılan kötü muamelelerin titiz bir şekilde gözlenmesinin garanti edilmesiyle birlikte gidecektir. Dernek kurma ve düşünce suçlan nedeniyle yargılanan kişilerle ilgili davalann da bir an önce sonuçlandınlmasını görmeyi ümit ediyoruz." Bugün, Dünya'nm sadece seçkin sigortacılık kuruluşlannda uygulanan, çağdaş bir sistemi, Genel Sigorta ilk kez olarak yurdumuzda başlatryor: "Sigortacılıkta Bügisayar Dönemi" Genel Sigorta bu hizmetini, Elite Projesi adıyla bugün, sadece kendi Acentelerine sunuyor. Bügisayar ve özel hazırlanmış programlanndan oluşan sistem, dileyen Genel Sigorta Acentesine kâr amacı güdülmeksizin veriliyor. Programlar, bir sigorta acentesinin ihtiyacı olabilecek her türlü iş ve işleme göre hazırlanmış durumda. projesı elite J3EMEL SIGORTANIN TÜRK IGORTACIUGIN HİZMETİ Acentenin, bügisayar konusundaki tüm'eğitimi Genel Sigorta tarafmdan ücretsiz karşılanıyor. Yanısıra, programlara yapılacak ekleme, yenileme, servis ve her türlü sorunun giderilmesi de Genel Sigorta'nm hizmetleri arasında. Elite Proiesi, Genel Sigorta Acentelerinin yararlanacağı çağdaş bir hizmetten de öte, bugün, Türk Sigortacılık Sektöründe Genel Sigorta nm başlathğı yeni bir dönemin adıdır. TÜRKİYE GENEL SİGORTA A.Ş. Mechsı Mebusan Caddesı No 487493 SalıpazarıisıanbıH Tel 143 75 40