Katalog

75 NtSAN 1985 EKONOMİ CUMHURÎYET/9 TURKIYE'den Özel sektör AET üe tekstil pazarlığında ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) AET ıle son 2 yıldır "resmi duzeyde" yurutulen temaslarda, tekstil kotalan sorununa çözıım bulunamayınca özel sektör kendı pazarhğını kendı yapmak uzere kollan sıvadı. Avrupa Komısyonu'nun davethsı olarak 6 mayısta ^ruksel'e gıdecek 8 kışüık bır özel sektör heyetının Komısyon'j a n 1985 yılı ıçın konan tekstil kotalarını kaldırmasını ısteyeceğı bıldırddı. 1983 yılı temmuz ayından bu yana AET'yle goruşecek ılk heyet olan ve Istanbul, Mersın ve Izmırlı Hazır Gıyım ve Konfeksıyon Ihracatçılarından oluşan özel sektör temsılcılen ana pazarhk sılahı olarak TurkAET katma protokolunun 60. maddesının hukumlenru seçtıler Bu madde "ithalat sınırlamalannın, ancak ıthalatçı ulke iç pazariannda zarara yol açraaa halinde konabüecegi" hukmunu ıçerıyor. Oysa, AET 1985 yılı tekstil kotalarını, daha 1984 yılında koymuş, 1985 ydının ılk a>lanndakı ıhracat rakamlannın çıkmasıru bıle beklememıştı Avrupa Komısyonu'na, önerılerının, "haksız olarak konan bu kotalann öncelikle kaldınlması" yolunda olacağmı kaydeden İstanbul Hazır Gıyım ve Konfeksıyon Ihracatçılan Bırlığı Başkanı Sırn Gultekın, şöyle dedr "Bu Votalann kaldınlması halinde yeniden pazarhk imkâıunuz doğabür". Başbakan ÖzaPın Federal Almanya gündemindeki anlaşma Gurbetçinin sırtından "çifte vergi" yükü haldırılıyor Başbakan Turgut Ozal'ın yarın başlayacak Almanya gezısı sırasında ıkı ulke arasındakı "çıfte vergılendırme" uygulamasına son verılecek. Çıfte vergılememn kaldırılmasıyla Alman sermayesmm Turkıye'de bu konudakı sıkıntısının da sona ereceğı belırtılıyor ANKARA, (Cumhunvet Burosw) Federal Almanya'da çalışan 1 mılyon dolayındakı gurbetçinin sırtındakı vergı >uku hafifletılıyor Başbakan Turgut Özal'ın bu ulkeyı ayaretı sırasında ımzalanması beklenen bır anlaşma ıle ışçı ucretlerı ve şırket kazançlanmn hem Turkıye, hem de Federal Almanya'da ayrı ayrı vergılendırılmesıne son verılecek "Çifte vergi"\ıkaldırananlaşmanın, Federal Alman kokenlı yabancı sermaye yatırımları ıçın önemlı bır teşvık unsuru oluşturacağı bıldırıldı. Fulen uygulanmamakla birlikte, Turk vergı yasalan, yurt dışında çalışan ışçılerımızın ucret gehrlennm sadece çalıştıklan yabana ulkede değıl, Turkıye'de de vergılendınlmesını ongoruyor Bu nedenle gurbetçüerden ahnan yıllık gelır be>annamelen burokratık bazı sıkıntılara yol açıyor Gurbetçinin hem Turkıye'de, hem de çalıştığı yabancı ulkede sahıp olduğu gayrımenkuller ıçınse çıfte Emlak Vergısı tahakkuk edıyor Yabancı ulkelerde çalışan Turk şırketlerı de benzer şekılde ıkı kez Kurumlar Vergısı oduyor Başbakan Ozal'ın yarın başlayacak Federal Almanya gezısı sırasında ımzalanacak "çifte vergi" uygulamasına son veren anlaşma ıle Turkıye'de çalışan Alman sermayelı şırketler ve bu ulke yatınmcılan ıçın önemlı bır teşvık unsuru sağlanacağı bıldırildı. "tki kez vergılendırilen yabancı sermayenın kaçacağı" goruşunu savunan yetkılıler, "Anlaşma ile ustun teknoloji ve onemli boyutta sermaye girişi saglayacagız" dedıler Turkıye'nın, "çifte vergi" uygulamasına son verecek göruşmelerı 10 yabancı ulke nezdınde yuruttuğunu de belırten aynı yetkılı, şoyle devam ettı "Ozellikle Turk muteahhitlerinin buyuk ihaleler kazandığı Ortadogu ve Korfez ulkelerı ıle de benzer goruşrneler başlama aşamasına geldı. Gorusmeler başarıyla sonuçlanırsa, yurt dışında iş vapan muteahhitlerimiz ve bu ulkelerde çalışan 300 bin dolayındakı Turk ışcisi, Federal Almanya'da sağlanan imkânlara kavuşacaktır." EKONOMI NOTLARI OSMAN ULAGAY İş Âlemi ve Özal Iş âlemı Özal hukumetıne cephe mı alıyor? Bu soru ılk kez 14 Ağustos 1984 gunu yapılan Odalar Bırlığı hükumet zırvesı sonrasında cıddı bıçımde gundeme gelmış, tartışma konusu olmuştu Ozel sektorun ust kuruluşu olan Odalar Bırlığı'nın o günku başkanı Mehmet Yazar'ın oldukça kapsamlı eleştırıler ıçeren bır konuşma metnını zırve toplantısı oncesınde basına dağıttırması ve toplantı sırasında Yazar ıle Özal arasında soğuk bır hava esmesı pek çok kımsenın bu soruyu sormasına yol açmıştı Bız de yaz tatılının Kurban Bayramı ıle noktalanmak uzere olduğu o gunlerde erışebıtdıgımız ış âlemının onde gelen ısımlerıne bu soruyu yoneltmış, Ozal hukumetıne bakış açılarını saptamaya çalışmıştık Alı Koçman, Nurullah Gezgın, Nuh Kuşçulu, Ersın Faralyalı, Dundar Soyer, Sakıp Sabancı, Nurettın Kocak gıbı ış âlemının sozculerıyle, 'vıtrındekı ısımlerıyle ve o gun ıçın adlarının acıklanmasını ıstemeyen bazı dığer ünlu ışadamlarıyla yaptığımız goruşmelere dayanarak hazırladığımız "IşÂlemınden Ozal'a Tamam mı, Devam m/"dızısını noktalarken de şu goruşe yer vermıştık "Iş âlemının vrtnndekı ısımlennden çoğu bugün ıçın Ozal'a sure tanınması göruşunu benımsıyorsa söz konusu sürenın tyı değerlendırıleceğı varsayımıyla benımsıyor Anormal fınansman yuklerı nedeniyle zorda olan fırmaların sorunlanna şu ya da bu şekılde bır çozum bulunacağı, enflasyonla savaşta kesın zafenn kısa surede sağlanacağı, kredı faızlennde duşme umudunun belıreceğı, sermaye pıyasasının nıhayet gelışeceğı, KITIenn venmlı kuruluşlar halıne geleceğı, dış tıcarettekı puruzlenn gtdenleceğı, burokrasının serbest ekonomıye daha lyı uyum sağlayacağı beklentısıyle sure tanınıyor Ozal'a "Ozal bu saydıklanmızın yanı sıra 'ortadırek' dıye tanımladığı kesıme bıraz nefes aldırabılır ve partısıyle hukümetının ınstcamı konusunda belıren kuşkulan dağıtabılırse ış âlemının onde gelen sözcülen bır sure daha Ozal'la bırlıkte yaşamayı en geçerlı tercıh olarak gombılır Tum bu yazdıklanmız ış âlemınden Ozal'a venlen 'devam' ışaretının pek çok şarta baglı olduğunu gosterıyor Orneğın 1985 ılkbaharında bu şartların çoğu yerıne getırılmemışse ne olur"> Bugün 'devam' dıyenler başka bır havada olur mu? \bksa seçeneksızlıklen onlan bır kez daha 'devanf demeye mı zorlar? Bunları şımdıden bılemıyoruz " (Cumhuriyet, 16 Eylul 1984) Aynı dızıde Ozal'ın doğru bıldığını ozel sektore empoze etme eğılımının ışadamlarında yarattığı reaksıyona da değınmış ve o zaman TUSIAD Başkanı olan Alı Koçman'ın şu goruşune yer vermıştık "Ozel sektorun ırılı ufaklı cemaatlerının çeşıtlı ısteklen karşısında Ozal 'ben polıtıkamdan tavız vermem dıyor ve bu konuda pazahık etmıyor Bu ozel sektom karşı yenı bır yaklaşım tarzı ve bu nedenle bır şok yaratabılıyor" Şımdı 1985'ın ılkbaharındayız ve tablo ozetle şöyle • Fınansman yuklerı nedeniyle zorda olan fırmaların sorunlarına çozum getıreceğı belırtılen "rehabılıtasyon" operasyonunun rafa kaldınldığı belırtılıyor • Yılın ılk uç ayına ılışkın verıler enflasyonda beklenen yavaşlamanın gerçekleşmedığını, tersıne 1984'un son çeyreğınde yavaşlama belırtısı gosteren fıyat artışlannın 1985'ın ılk çeyreğınde yeniden hız kazandığını gosterıyor • Enflasyonda beklenen gerıleme sağlanamazken mevduat ve kredı faızlerının aşağı çekılmesı de şımdılık mumkun gorunmuyor, bu konudakı umutlar hep enflasyondakı gerılemeye bağlanıyor Devletın kendı ıç borçlanma polıtıkası bu konudakı en önemlı engelı oluşturuyor • Sermaye pıyasasının gelışmesı konusundakı gelışmeler kaplumbağa hızıyla yururken enflasyonun dırenmesı bu alanda sonuç alınmasını da guçleştırıyor • KIT'lerın ıkıde bır zam yapmak zorunda kalmadan verımlı çalısacaklan yolunda herhangı bır umut ışığı yanmış değıl Tersıne bu kuruluşların gene trılyonluk zamlar yaparak kâra geçmeye çalısacaklan goruluyor • Burokrası cephesınde ozel sektorun sıkıntılarının gıderılemedığı her fırsalta ıfade edılıyor • Özal'ın "ortadırek" dıye tanımladığı kesım nefes almak şoyle dursun lyıce nefessız kalırken bu durum da ış âlemını rahatsız etmeye devam edıyor • Anavatan Partısı ve hükumet ıçınde gorüş aynlıkları bulunduğu yolundakı soylentıler suruyor • Ozal, ozel sektore karşı bıldığını okumatavnnı değıştırmeye pek eğılımlı gorunmuyor • Butun bunlara ılaveten Mehmet Yazar polıtıkaya soyunurken, Ozal'a sağda alternatıf oluşturma çabaları yoğunlaşmış bulunuyor Geçen haftanın gehşmelerıne tum bu etkenlerı hesaba katarak bakmak gerek Odalar Bırlığı başkanlığına Özal'ın tercıh etmedığı aday seçıldıyse, TUSIAD Başkanı Kocatopçu hıç de ısyankâr olmayan bır uslupla olçulu bazı uyarılar yaptıysa bu geltşmelerın nedenlerını bır takım tertıplerde değıl, hukumetın kendı performansında ve tavrında aramak gerek Bu performans ve tavır, ozel sektorun beklentılerı doğrultusunda gelışmezse Ozal ozel sektör ılışkılerının zor vırajlara gırebıleceğını tahmın etmek hıç de kehanet olmayacak galıba Pakdemirli ABD'ye gitti tSTANBUL, (a.a.) Hazıne ve Dış Tıcaret Musteşarı Ekrem Pakdemirli, Dunya Bankası ve IMF toplantılarına katılmak uzere dun ABD'ye gıttı Pakdemırh'nın 1619 nısan tarıhlerınde yapılacak olan IMF Geçış Komıte toplantısına da katılacağı bıldırıldı Pakdemırh'nın IMF Geçıcı Komıte toplantıları sırasında IMF üst duzey yetküılerıyle, yenı \e standby duzenlemesı uzerınde Ekrem PakdemirliIMF göruşmelerde bulunacağı,onaya Dunya Bankası toplantılarına çıkan puruzlenn gıderılmesı ıçın katılacak. çaba gostereceğı bıldırıldı Mart ayı başında Turkıye'de temaslarda bulunan IMF heyetının 24 nısanda >enıden Turkıye'ye geleceğı belırtılıyor Pakdemirli, Batı Vırgınıa Valısı'nın davethsı olarak bu eyaletı zıyaret ettıkten sonra, Cenevre'ye geçecek Cenevrede Uluslararası Gumruk Bırlığı yetkılılerıyle, Turkıve'nın bırlık ıçındekı yerı ve dış tıcaretı konularında göruşme yapacak olan Hazıne Musteşarı Pakdemirli, Hannover Fuan'nın kapanışından sonra 25 nısan perşembe gunu yurda dönecek YASED'in Almanya çıkarması: Iki kitap, bir seminer Ekonomi Servisi Türkıye'nın Hannover Fuan'na kardes ulke olarak katılması nedcnıyle Dış Tıcaret Derneğı'yle ortaklaşa "Dışa Açılan Turkiye Ekonomisi" konulu sempozyum duzenleyen YASED, Alman ışadamlanna Turkıye'yı ve Turkıye'dekı yatınm ımkânlarını tanıtmak üzere ıkı lngılızce yayın hazirladı Yabana Sermaye Koordınasyon Derneğı (YASED) tarafından hazırlanan "Yabancı Yaünmcılara Turkiye Rehberi", Türkıye'yı, Turk eko nomık ha>atındakı önemlı değışıklıklerı ve bu değışıkhklerı gerçekleştırmek uzere gehştırılen yasal duzenlemelerı tek bır cılt ıçınde ve ayrıntılı olarak tanıtmayı amaçlıyor Hazırlanan ıkıncı Ingılızce yayın ıse Turkıye'de yatınmlara tanınan teşvıklen ve bu teşvıklerın yatırımcıya sağladığı malı avantajlan örneklerle açıklıyor. Hannover'de 18 nısanda yapılacak sempozyumun açış konuşmasını Başbakan Turgut Ozai yapacak Çiftçi kredisi holdinglere yarıyor BARIŞ KUPAR İZMİR T C Zıraat Bankası tarafından tarımsal kredı olarak aynlan 1 tnlyon 180 mılyarlık fondan holdınglenn yararlanmasını, TZOB sert bır dılle elestırdıve "Tanmsal kredide uygulanan faiz oranı urcticiye gore fazla, holdinglere gore ucuzdur. Bundan da holdıngler vararianıyor" göruşunu savundu Uretıcıler ıse urun bedellerının peşın ödenmesı durumunda hem kredı, hem gübre hem de ılaç kullanabıleceklerını belırttıler Turkiye Zıraat Odaları Bırlığı Genel Başkan Vekılı Reşıt Kurşun tarımsal kredılenn kullanımı konusundakı sorularımızı yanıtlarken, "Uretici, girdisi çok az olan unınlere dogru yonelmeye başlamıştır. Sanayi urunlerinde buyuk duşuşler gorulecektir. Çunku uretici kredi kullanma olanağından voksun kalmıştır" dedı. Kurşun, Zıraat Bankası'nın tarımsal kredı ıçın ayırdığı 1 tnlyon 180 mılyar lırahk fonun buyuk böluınunun uretici tarafından kullanılmadığını, ancak holdıng lerce kullanıldığının ortaya çıktığını vurguladı Kurşun göruşlerını şoyle sıraladı "Ziraat Bankası'nın verdiğı tanmsal kredi oranı vuzde 40'lara varmaktadır. Bu oran uretici için çok pahalıdır. Uretıcınin bu krediden vararlanma olanağı çok azdır. Çunku uretici, urettiğınin bedelini zamanında alamamakta ve odenmeven kredının faizı de artmaktadır. Bundan ımtına eden uretici harcamalannı kısmak zorunda kalıyor. Orneğin gubreyi çok az kullanıyor çok az zırai mucadele ilacı atıyor. Bu nedenle de uretira her gecen yıl duşuvor. Pamukta bu sezon vaşayacağımız gibı diğer girdisi fazla urunde de alan ve rekolte duşuşu gorulecektır. Uretici, girdisi az olan sebze, kavun, karpuz, mısır, ayçiçeği ve susama jonelmiştir." Zıraı kredı kullanımmda Ege bolgesmın başı çektığını vurgulayan Kurşun, Marmara ve Antalya bolgelerınde de ıstenılen duzeyde kredı kullanılmadığına ışaret ettı " Alım gucu etkılenen uretici, krediyı, faızın vuksekliği nedeniyle almıyor" dıyen Kurşun fajz oranlarının duşurulmesı durumunda ta rırnsal kredılenn kullanılarak amacına ulaşabıleceğını sovledı TZOB BAŞKAN VEKİLİ RESÎT KURŞUN: Irak Petrol Bakanı bugün Ankara'da ANKARA, (ANKA) Irak Petrol Bakanı Kasım Ahmet Takl, TurkıyeIrak Karma Ekonomık Komısyon toplantılarına (KEK) katılmak uzere bugün Ankara'ya gelıyor TurkıyeIrak Karma Ekonomık Komısyon toplantılarında Turk heyetıne, Malıye ve Gumruk Bakanı Ahmet Kurtçebe Alptemoçin, Irak heyetıne ıse Irak Petrol Bakaru Kasım Ahmet Taki başkanlık edecek Taraflar, bankacılık, taşımacılık, petrol, enerji, ikinci boru hattı, muteahhitlik hizmetleri, tarım ve bolgesel sular konusunu ele alacaklar Turkiye Vakıflar Bankası'nın Güven Tablosu Sermaye Mevduat •• 1983 17 Milyar' 1984 Artış (%) 17 Milyar f %89 16 Milya?/ %264 İktisatçılar Haftası 1820 nisanda yapılacak Geleneksel İktisatçılar Hattasfnın 10'uncusu bu \ıl 1820 nısan ta rıhlerı arasında kutlanacak lktısat Fakultesı Mezunları Cemıvetı'nden \apılan açıklama>a gore, hatta bovunca ıktısat polıtıkaları \e gelışme doğrultuları konulu bır dızı konferans duzenlenecek Aı,ış konuşmasını 18 nısan cuma gunu DeUet Bakanı ve Başbakan ^ ardımcısı Ka>a Erdem'ın >apacağı hattanın ılk oturu munda "lktısat Polıtikaları >e Bu\ume" konusu tartışılacak Başkanlığını Prof. Dr. \ uksel Ulken'ın >apaı.ağı oturumda, Yıldırım Akturk. Dr. Seyfettin Cursel \e Prof. Dr. Yakup Kepenek katılacak Malıve ve Gumruk Bakanı \hmel Kurtçebe •Mplemocın'ın de katıla^ağı ıkıncı gunku ılk oturumda "kamu Finansmanı" konusu ele alınacak Sumer Oral'ın başkanlığını vapacağı oturumda Doç. Dr. Oktar Turel bır bıldırı sunaıak Duzenlenecek panele ıse Kemal Kurdaş, Doç. Dr. Burhan Şenatalar \e Prof. Dr. Izzettın Onder katılacak 19 nısan cuma gunu oğleden sonra duzenlenecek ıkıncı oturuma De\let Bakanı Mustafa Tınaz Tıtiz de katılacak Başkan lığını Prof. Dr. Toktamış Ateş'ın vapacağı oturumda "Istihdam \e Gelir Dağılımı" konusu ele alınacak Haftanın son gunu olan 20 nısan cumartesı gunu vapılacak oturumlann ılkınde "İhracatın Performansı \e Ekonomi\e Malıyetı" konulan tartışılacak Sana\ı \e Tıcaret Bakan Cahıt \ral'ın da katılacağı oturumun başkanlığını Talat Orhon \apacak PERYONLN PANELt Pervon (Personel Yonetıcılen Derneğı) tarafından duzenlenen "Çalışma Havatında Kalite Geliştınne Gruplan" konulu panel 16 nısan salı gunu Buvuk Tarab>a Otelı'nde vapılacak Panel saat 14 OO'te başlayacak | 143 Milyar f 269 Milyar/ Oz Kaynaklar I 4.2 Milyar f Kâr [ 1.3 Milyar f 8.8 Milyarf % 568 Türkiye Vakıflar Bankası 31.yılında bu gelişmeyi sayın halkımızın destegi ve güveni ile sağladığının bilindndedir... SERMAYE PİY4SASENDAN Bugun yer darlığı nedeniyle yayımlayamadığımız "Sermaye Piyasasından" haberlerı yarın \avımlayacağız DOVIZ KURLARI Merkez Bankası doların esas Dovızın Cınsı 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şılını 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florını 1 Isveç Kronu 1 Isvıçre Frangı 100 Italyan Lıretı 100 Japon Yenı 1 Kuveyt Dınarı 1 Sterlın 1 S Arabıstan Rıyalı kurunu 472 lıra 51 kuruş olarak belırledı Efektıf Dovız Efektıf Dovız Alış Satış Ahş Satış 500 86 495 90 505 82 495 90 333 59 336 93 316 91 340 26 23 03 23 26 23 03 23 49 161 95 163 57 161 95 165 19 804 764 812 820 53 04 53 57 53 04 54 10 143 22 144 65 143 22 146 08 55 50 55 50 56 06 56 61 192 81 194 74 192 81 196 67 25 33 25 58 24 06 25 84 197 18 199 15 187 32 201 12 1650 21 1666 71 1567 70 1683 21 621 61 627 83 621 61 634 04 130 72 140 35 137 60 138 98 TURKİYE VAKIFLAR RANKASI 'güven kapıSı' '•31.3.1985 tarıhı ıtıbarıyle