Katalog

KAVRAM DERSANESİ Üniversite sınavma giren öğrencilere, başanlar diler Laleli 528 64 37 Şetızadebafi 522 75 74 Cu m h u r iyet V YAŞAMA FELSEFESI Prof. Nermi Uygur 2. bası, 350 lıra, Çağdaş Yayınları Turkocağı Cad. 39/41 Cağaloğlu/tstanbul 61. Yıl; Sayı: 21781 Kurucusu: Yunus Nadi 70 TL. 15 Nisan 1985 Pazartesi Özal kazandı YALÇIH DOĞAN Hareketçiler bütün çabalarına rağmen listeyi delemediler ŞANS Kimler, neden oynuyor? CumhuriyetVeri Araştırma Anketi EĞİTİM DÜZEYİNE GÖRE ŞANS OYUNLARINA KATILMA ORANI (%) MİLLİ PİYANGO ANKARA'dan Hareketçi ağırhk Vzal'a göre "parti içinde dengeler korundu." ANAP lideri "Her partide elbette çeşitli siyasi kanatlar var, önemli olan bunları kavgasız bir araya getirmek" diyor. Ama eski "hareketçiler"le paslaşan bu kanadın "ağır olma" çabalan da çok açık. Özal'ın hazırladığı ve 67 il başkanının imzasıyla kongreye sunulan 'denge listesi'ndeki 48 kişiden 33"ü asil üye olarak MKYK'ya seçildi. Özal'ın lisîesinde çoğunluğu oluşturan "ılımlılar"ın yani sıra 8 "hareketçi" yer alıyordu. 8 isimden 6'sı ilk 33'e girdı. Oylama öncesi "selametçiler", 67 il başkanının 'ortak listesi'ni "hareketçiler"in isimlerini silerek dağıtınca, iki grup arasmda kavga çıktı. Divan Başkanı Akbulut salonu boşaltarak bir süre oylamaya ara verdi. Özal'ın listesinde Devlet Bakanı Karaevli'nin yer almaması "hareketçiler "in tepkilerine neden oldu. "Hareketçiler"inf Özal'ın listesini delmek için dağıttıkları ek liste'den Pehlivanlı, asil üyeliği 3 oy farkla kaybetti. 7. Sayfada ANKARA, (Cumhuriyel Bürosıı) Anavatan Partisi'nin ilk Büyük Kongresi'nde, Genel Başkan ve Başbakan Turgut Özal'ın dediği oldu. Özal'ın, 67 il başkanının imzasıyla Büyük Kongre'ye sunulan Merkez Karar ve Yönetim Kurulu için önerilen 33 asil ve 15 yedek üyeyi içeren listesini, ayrı bir isim listesi çıkaran hareketçiler delemedi. Turgut Özal'ın parti içi eğilimler arasındaki dengeyi gözetmesine karşın, listeye girmek için buyük uğraş veren hareketçilerle, bunlara engel olmak isteyen selametçiler arasında anahtar liste yüzünden kavga çıktı. Tuzük gereği Genel Başkana tanınan MKYK kontenjan listesi de " t u l u m " çıktı. ANAP MKYK'nın 40 üyesinden çoğunluğunu gruplasmalarda adı geçmeyen ıhmlılar oluşturdu. Yönetimde "hareketçi" olarak bilinen 8 isimden 6'sı ilk 33 arasında yer aldı. Hareketçiler arasında yer alan Büyük Kongre 'denge UstelerinV onayladı ÖZAL ÜSTESt VE KAZANANLAR Özal'ın hazırladığı ve 67 il başkanı tarafından kongreye önerilerek Merkez Karar ve Yönetim Kurulu'na seçilen asil ve yedek üyeler şunlar: ASİL: Mesut Yıltnaz (Bakan Rize) 592, Zeki Yavuztürk (Bakan Elazığj 570, Mekmet Keçeciler (Bakan Istanbul) 566, Hüsnü Doğan (Bakan) 564, Kfia m Oksay (Bakan Bolu) 561, Şadi Pehlivanoglu (Genel Baskan Yardımcısı)56l, Vehbi Dinçerler (Bakan hıanbul) 557, Mustafa Taşar (Genel Sekreter (Arkası Sa. 8. Sü. 4'de) ÖZALTN KONTENJAN ADAYLARI Tüzük geregi özal'ın MKYK için kontenjandan gösterdiği 14 kişilik listeden 7'si asil, 3'U yedek olmak üzere seçilenler şöyle belirlendi. ASİL: Mustafa Kalemli (Bakan Kütahya) 463, Safa Giray (Bakan tstanbul) 392, Günes Taner (Kurucu üye) 341, Leyla Yetüay Köseoğlu (Istanbul) 338, Rüştü Kâzım Yücelen tlçet) 337, Fahir Sabuniş (Bursa) 329, Süha Tanık tfzmir) 318. YEDEK: Burhan Kara (Giresun) 307, Fahrettin Kurt (Trab(ArkasıSa. 8. Sü. 3'te) HAREKETÇÎLERİN EK LİSTESİ özal'ın listesinin açıklanmasından sonra "milliyetçi" eğilimdeki delegeler, daha önceden tespit ettikleri isimleri MKYK'ya aday olarak gösterdiler: Mustafa Kılıçaslan (Sakarya), Mahmut Akbulut (Sıvas), Nadir Pazarbaşı (Çanakkale), Şerafettin Toktaş (Balıkesir), Mustafa Ugur Ener (Kutahya), Ismet Oktay (Eskişehir), Alpaslan Pehlivanlı (Ankara), Burhan Kara (Giresun), Talat Zengin (Malatya), Erol Bulent Yalçınkaya (Kastamonu), Mehmet Budak (Kırşe(Arkası Sa. 8. Sü. 3'te) IUMLILAR'IN LİSTESİ "Ilımlılar" tarafından hazırlanan listede de şu isimler bulunuyordu: Mesut Yılmaz (BakanRize), Hüsnü Doğan (Bakan), Kâzım Oksay (BakanBolu), Metin Emiroglu (Malatya), Bedrettin Dogancan Akyürek (İstanbul), Şadi Pehlivanoglu (Genel Başkan Yardımcısı), Ali Taıtnyar (İstanbul), Vehbi Dinçerler (Bakantstanbul), Akgün Albayrak (Adana), Aycan Çakırogulları (Denizli), İbrahim Özdemir (tstanbul), Zeki Yavuztürk (Bakan(Arkası Sa. 8. Sü. 3'te) Ankara Milletvekili Alpaslan Pehlivanlı, 3 oyla MKYK'ya gırme hakkını yitirdi. özal'ın sunduğu listede 33. sırada yer alan adaylardan sadece Timur Çınar (Manisa) seçilemedi. 33. sıraya, öneri listesinin 47. sırasındaki İsmet Oktay (Eskişehir) yerleşti. MKYK seçiminde en yüksek oyu Mesut Yılmaz (592) aldı. Onu Zeki Yavuztürk, Mehmet Keçeciier ve Hüsnü Dogan iziedi. Seçimler sırasında selametçilerin dağıttığını öne sürdükleri liste nedeniyle kavga çıkması iızerine oylamaya bir süre ara verildi. Verilen bir önerge ile Büyük Kongre'nin iki günde sonuçlanması kararlaştınldı ve bugune bırakılmadı. Başbakan ö z a l , MKYK'nın açıklanmasını beklemeden yaptığı kapanış konuşmasında, "Anavatan Partisi bundan sonra da bir çıg gibi büyumeye devam edecektir" dedi. Siyasetin, çuvah patlatmadan yere oturtmak olduğunu belirten Özal, " H e r 10 senede bir inkıta olmaması için siyaseti iyi kullanmak gerektiğini" söyledi. "Türkiye'de milletin reyine sahip çıkmak istiyorsak, ilk yapacağımız iş demokratik sistemi tam manasıyla yerine oturtmaktır" diyen Özal, şöyle konuştu: Gençler şansa emanet 1 Gençlerde "şans umudu"ya da "şansa sığınma çaresizliği" daha yoğun. 2 Yaşı 1829 arasında olanların yüzde 69'u, 3044 olanların yüzde 67'si, 4559 olanların yuzde 57'si, 60'ın üstünde olanların yüzde 45 'i şans peşinde. SPOR TOTO I Umutlaçaresizlik arasında sıkışan lotaryayasarıııyor 36 10 33 AT YARIŞLARI 19 19 3 Bekârlar evlilere göre şans oyunlarına daha düşkün 4 Bekârların yüzde 71 'i, evlilerin yüzde 62 'si şans oyunu oynuyor. Dul ve boşanmtşlar o kadar "umutlu" değil. Onlarda bu oran yüzde 45. 5 Çok okuyan çok oynuyor. Yani diploma sayısı arttıkça "bir tutsa, bir çıksa" bekleyişi daha yüksek oluyor. B Şans oyunlarına katılma oranı diplomasızlarda yüzde 28. İlkokut mezunları yüzde 59, ortaöğrenimliler yüzde 59, üniversite mezunları ise yüzde 78'lik bir çoğunlukla "şansınt deniyor. " 7 Cebi daha dolgun olmak "şans düşleri" kurmayı engellemiyor, tam tersıne gelir düzeyi yükseldikçe "havadan para" sevdası artıyor 8 Şans oyunlarına katılma oranı, alt gelir grubunda yüzde 60, orta gelirlilerde yüzde 67, üst katta ise yüzde 71 73 "Partileri yıkan menfaat meseleleridir. Geçen yülarda bunun misallerini çok gördük. Serbest ekonomik politika güderek her şey! serbest hale getirdik. Ne döviz, ne çimento, ne de traktör tahsisi kalmadı, menfaat kapıları kapandı. Artık milletin menfaati vardır." Başbakan, "Bünyemize kim gelirse gelsin dışlamayalırn" dedi ve şunları ekledi: "Bizi çekemeyenler olacaktır. Şu grup, şuna (Arkası Sa. 8. Sü. l'de) İKRAMİYE ÇEKİLİŞLERİ \ İl lll I GENEL ILKOKUL ILKOKUL ÖĞRENİMI MEZUNLARI OtMAYANLAR 0fflM]KUL VE LISE MEZUNLAHI ÜNİVERSİTE MEZUNLAH &• Yaşlanınca "şansa güven" azalıyor. Yaşlılar daha çok "pasif umutlu".60 yaşın üstündekilerin yüzde 80'i ya piyangoya da gazete kuponlarıyla yetiniyor. kongresinden izlenimler / ÎSMAIL GÜLGEÇ Ifozar: DYP Ue sıkıntım var ANAPolagan 1 ıno Kofigre* ıhtışamlı. ıktıdartı, Mgısayvtı. davullu, bandoiu vs vs bir şekıMe Başıadı Fakaı hef nedense bırai "hcyacan tozuyla" bir de "Mkif makinasl" ekaktı. Mıidırım Avcı Trabzon, Mehmet Yazar Erzurum DYP il kongresine katıldı. Yazar gazetecilere, "Parti Ue olan ilişkUerimde yöneticilerden kaynaklanmayan bazı ufak tefe'k sıkıniılarım var" dedi. OzaTm o i ^ a n 1000'ind konufmasi gârav yapm toloOratçHvwı taftaUanm«ıyta taştadı. Edo poMtkaolar içkı "Oturaunlar oturduKian yârda" ı&zlariyla ton t>uMu. Bundan da «nlafilıyDr kı ANAPm r » g t U d o r t v * m d» basına ır«y»C5 kahnıs. ANAP'lılar yukardakı sozlerı alkışlayarak lek aday Ozal1 yenıden genel başkan taçarken bir an tereddude duşUk Besınsrrnkten veramm ıyıce artlığı, asgarı ucrsMe bir Memn ancak doldugu o« ülke . Sayın Özal acaoa Du ulkede yaşamıyoı m u ' DENİZ SOM ERZURUM Isparta ve Kayseri kongrelerinde Yüdınm Avcı ve Mehmet Yazar'ın karşılıklı ilk çıkışlarını yapmaJarından sonra DYP kongreleri bir erken seçimde iktidar olma varsayımına dayanan vaatler yarışına dönüştü. Genel Başkan adaylıklarından söz edilmesine karşılık, henüz bunu açıklamayan aday adaylarının parti içindeki çekişmesi de vaatlerle birlikte artmaya başladı. Erzurum İl Kongresi'ne katılan Mehmet Yazar, bu kez karşısında Genel Başkan Yardımcılarından Nazif Kocayusufpaşaoglu'nu buldu. Avcı, Trabzon Kongresi'ne katılırken, Yazar Erzunım'a bir gövde gösterisi biçiminde konvoyla gırdi. Ancak İl Başkanı Turan Çınar, Yazar'ı karşılamadığı gibi "Karşılamaya gidenler bizim dısımızdadır, karşılama töreni odalar tarafından düzenlenmiştir" dedi. Erzurum Kongresi'nde Yazar yine "misafir" olarak tanıtılırken, kongrenin yapıldığı Dadaş Sineması salonunun değişik sıralarına oturmuş sempatizanlan yaptıklan tezahüratla Yazar'ın çok alkış aimasını sağladılar. kongreye Erzincan'dan gelmesine rağmen, geceyi Erzurum'da geçiren Kocayusufpaşaoğlu salona Yazar'dan 15 dakika sonra girdı ve Yazar tarafından ayakta karşılandı. • DYP'nin vetolu kurucu üyelerinden Erzurum Eski Emniyet Müdürü Îsmail Köse'nin Divan Başkanlığını yaptığı ve "Rahman ve rahim olan Allah'ın adı" ile açtığı kongrede Mehmet Yazar'a, parti disiplinine uyularak MKYK üyelerinden sonra söz verildi. Ve Yazar, önceki kongrelerde yaptığı "Birlik beraberlik" çağnlarını yineleyip (Arkası Sa. 8. Sü. 5'de) Görüuk Kı Sayın Özal'ın ANAP detegetenyto uyumu çok lyı. Bakı^arak testace antaşıywtar Sayın Özal'ın üfta agruntanyla orta dir«U« ılgriı aöyledıöı hıçbır şey bu doygun ve aaygm daiagolon enteı«M etmedı Sankı Ozal Sız sozıenme aakmayın gAztanme bakır dıyordu SODEP'in aııayasa atağı ÖNCEÜKLER BİLDİRGESrNDEN : Anayasa ve yasalardaki insan temel hak ve özgürlükleriyle çelişen yönler değiştirilecek. Af: Geniş kapsamlı bir af için kesintisiz uğraş verilecek. Laikllk: Hiçbir ödün verilmeyecek. t ş k e s c e : Maddi ve manevi işkenceyi reddediyoruz. D i i ş ü e e özgürliigâ: Sımrlayıcı yasa ve engeller kaldıniacak. TRT: özerk bir yapıya kavuşturulacak. Slyasal k a r a r l a r : Sendika, dernek ve meslek kuruluşları siyasal kararlara katılmahdır. Partlzanlık: Partizanca ve yanlı kadrolaşma ile mücadele edilecek. Sfyaset yasakları: 2969 sayılı yasa değiştirilecek. GrevLokavt: Sendika, toplusözleşme, grev ve lokavt yasaları ÎLO'nun ilkeleri doğrultusunda düzenlenecek. YÖK Yasası: Bilimsel ve yönetsel özerklik sağlanacak. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) SODEP, dün açıklanan KUçük Kunıltay bildirgesi ile önemli bir çıkış yaptî. Bildirgede, SODEP'in anayasa ve siyaset yasaklanna ilişkin 2969 sayılı yasanın değiştirilmesinden yana olduğu kaydedilirken, parti olarak maddi ve manevi işkenceyi reddettiği, düşünce özgurluğunü sınırlayan yasa ve engellerin kaldırılmasından yana olunduğu bildirildi. Bildiride ayrıca, tüm siyasal partilerin katılacağı bir seçimle oluşacak yeni bir parlamentonun sonınlann çözümü açısından ön koşul olduğu ifade edıldi. SODEP Küçük Kunıltayı'nın "öncelikler progrunı"nda şu anda Türkiye'de temel hak ve özgürlüklerin çiğnendigj, demokrasinin tüm kurul ve kurallarıyla işletilmediği vurgulanarak, ülkedeki gelişmelere ilişkin şu saptamalara yer verildi: "Ekonomik büyüme durmuştur. Sanayilesme unutulmuş, tanm neredeyse kendi doğal koşullanna terk edilmiştir. Dışa bağımlılık Osmanlı dönemini anımsatacak düzeye gelmiştir. Gelir dagüımı iyice bozulmuş, yoksullaşma yaygınlaşmıştır. Yolsuzluklar günlük yasamın vazgeçilmez ögesi haline gelmiştir. Köşeyi dönme ve iş bitirme ahlakın öncelikii kuralı biçimine getirilmiştir. Bilim ve bilgi ayaklar altına alınmıştır. Bunlann da ötesinde başta laiklik olmak üzere, Cumhuriyetin oluşumundaki temel savlara ters duşen bir dizi karar ve eylemle karşı karşıya kalınmıştır". Türkiye'nin boyle bir görünüme layık olmadığı belirtilen bildiride, bu görunum ve yapılaşmanın değiştirilmesi için SODEP'in yaşama geçirmeyi zorunlu gördüğu "öncelikler programı" şöyle açıklandı: • Hukuk devleti ilkesı SODEP'in önde gelen inancıdır. Başta anayasa olmak üzere, tum yasal çerçeve gözden geçirilerek bunliuın uiMiun itıııcl hak \c ozgurlükleriyle çelişkili olan yönleri değiştirilecektir. • Cumhuriyetin ve Ataturk ilkelerinin temel öğesi olan laiklik konusunda hiçbir ödun \erilmemelidir. SODEP, inanç özgurlüğünü engelleyen ve yönlendiren bütün yasa ve kararları gözden geçirme ve yeniden duzenleme kararındadır. (Arkası Sa. 8. Sü. 5'de) • FKÖ Lideri Arafat, Mübarek 'in barış önerisini kabul etmedi. • Sovyetler, ABD'ye düzenli zirve önerdi 3. Sayfada • Küçükköy'de tüp patladı: 1 kişi öldü, 20 yaralı. 6. Sayfada • Gurbetçinin sırtından vergi yükü kaldınhyor. • Kurşun: Çiftçi kredisini holdingler kullamyor. 9. Sayfada Ilmıtt JetnnhiiIVi Dört ayakk, 6 kolonlu umut artık tstanbuVda. Kı ve Adana 'ya tasifian at yansları, dünden itibaren tstanbul'a geri dönüş yaptı. Merakhsı meraksızı Veliefendi'ye kostu, koşamayanlar, şanslannı kentin çeşitli yerlerine dağılmış giselerde denediler. Bankoların önünde kuyruklar yaptüar. Vetiefendi tıklım tıklım dolarken, meraklüann bir bölümü de dısanda kaldı. (Fotoğraf: ENDER ERKEK) Istaabtıl'da yarış bayraau Haberi 7. Sayfada umıu ısuuıınua ANAPIılık... A N K A R A Turgut Özal ANAP üstündeki gücünün bilincine varmış gözüküyor artık. Bu gücü gayet iyi kullanabileceğini de partisinin dün gece geç saatlerde sona eren 1. Büyük Kongresi'nde göstermiş sayılabilir. Bunun en anlamlı belirtisi''hare/refç/'' kanadın tüm çabasına karşın Özal'ın listesini delememiş olmasıdır. ANAP liderinin "tek seçici" olarak belirlediği yönetim listesi tek çizik dahi almadan olduğu gibı Büyük Kongre tarafından onaylanmış bulunuyor. Özal'ın, ANAP'ın değişik kanatları üzerınde kalmaya çalışarak, dizginleri daha sıkı bir biçimde elıne almak istediğini gösteren işaretier kongre vesilesiyte daha çok dikkati çekmiştir. "ANAPIılık" bilincini geliştirmek, "hamketçi" ve "selametçi" diye nitelenen parti içi kanatları, ANAP'lıltğı" kabullendıkleri öl(Arkast Sa. 8, Su. l'dej Sonuçlar mayısta belli olacak Üniversite için ilk sınav Haber Merkeıi Üniversiteye girişte iki aşamadan biri bugun. Öğrenci Seçme Yerleştirme Merkezi ÖSYM tarafından düzenlenen Oğrenci Seçme Sınavı ÖSS bugun 48 il merkezi ile Lefkoşe'de yapılıyor. Sına\a 480 bin 651 öğrenci katılıyor. " 1 . aşama"yı başanp " 2 . aşama"ya katılacaklar, mayıs ayı sonuna kadar belli olacak. Birinci sınava katılan öğrencilerin yüzde 45'i, yani yaklaşık 220 bin öğrenci ikinci sınava da çağnlacak. Bugunkü sınava giren öğrencilerin yuzde 28.6'sı, yani 137 bin 569 öğrenci "ünrtersiteli" olacak. Toplam 27 universitede 137 bin 569 kişilik kontenjan için 480 bin 651 oğrencınin yarışacağı h\rinci basamak sınavı, 1652 bina ve 22 bin 59 salonda, 51 bin gözcünun denetiminde yaptlı>or. ÖSS'ye 15 sakat ve 25 de tutuklu öğrenci katılıyor. "Sözel" ve "sa)isal" olmak uzere iki bolumden oluşan sınav kitapçığında 180 soru bulunıı>or. Öğrencilerin bu 180 soru için 150 dakikaları \ar. HASAN CEMAL BULGARtSTAN KONSOLOSLUĞU KUŞATMASl 11. GÜNÜNDE Haberi 7. Sayfada