Katalog

11 NİSAN 1985 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURİYET/5 IIEHH: IK YAYIN DÜNYASINDA İNCELEME, ARAŞTIRMA YÖNETEN ŞAHfo ALPA Y KİM KİME DUM DUMA MSP'nin gelişimi ve ideolojisi Ali Yaşar Sarıbay, Türkiye'de Modernleşme, Din ve ^arti Politikası: "MSP Örnek Olayı", Alan Yayıncılık, marî 1985, 248 s. Son haftalarda yayımlanan çok sayıda ilginç kitap arasında en dikkat çekici olanlardan biri, Bursa Lludağ Üniversitesi oğretim üyelerinden Doç. Dr. Sarıbay'ın (1979'da tamamladığı doktora tezine dayanan) Türkiye'de modernleşme, din ve politika çerçevesinde Milli Selamet Partisi konulu incelemesi. Çok partili parlamenter bir rejime sahip tek Müslüman ülke olan Türkiye'de politik bir güç olarak dinin rolü, içte ve dışta politika, bilim ve basın çevrelerinin en çok ilgi duydukları konulardan biri. MSP konusunda son yıllarda yayımlanmış olan akademik çahşmaların en dikkate değer olanı Binnaz Toprak'ın Türkiye'de İslam ve Siyasal Gdişme (1981) adlı kitabı. Aynj yazarın "Laik Bir Devlette İslamın Politikleşmesi: Türkiye'de Milli Selamet Partisi" (S.A. Arjomand, ed., From Nationalism to Revolutionary Islam, London 1984) başlıklı incelemesi ve llkay Sunar'la birlikte yazdıkları "Politikada Islam: Türkiye Ö r n e ğ i " , (Government and Ah Yaşar Sanbay TÖRKİYE'DE MODERNLEŞME DİN VE PARTİ POLİTİKASI MSP Ömek OtayT Ali Yaşar Sarıbay'ın Türkiye'de modernleşme, din ve partileşme bağlamında Milli Selamet Partisi'ni konu alan incelemesi, çağdaş Türkiye'de politik hayatın araştırılmasına yararlı bir katkı oluşturuyor. 1973 secimlerinde yuzde 11.8 oranında oy sağlayarak 36 ilde 48 milletvekili çıkardıktan sonra, (büyük bir bölümünu iktidar ortağı olarak geçirdiği bir dönemi izleyen) 1977 seçimlerinde oy oranının yüzde 8.6'ya inmesi ve ancak 19 ilde 24 milletvekili çıkarmasının nedenleri. MSP yönetiminin bu bariz gerilemeyi, kendileri dışındaki bütün parti lerin seçmenlerinin mükerrer oy kullanmaları ile açıklamalannı inandırıcı bulmayan Sarıbay, MHP rekabeti, mezhep ve tarikat bölünmeleri gibi etkenler üzerinde duruyor. Opposition, Vol. 8, No: 4, 1983) adlı makale, bu konudaki diğer bellibaşlı katkılar arasında. Ne yazık ki bu çahşmaların hiçbiri dilimize çevrilmiş değil. Bu nedenle, Sarıbay'ın kitabı bu konuda ilk Turkçe katkı olarak karşımıza çıkıyor. Sorulmaya deger sorular Dort bölumden oluşan kitabın ilk bölümü çalışmaların kuramsal çerçevesini çiziyor: Modernleşme, din, îslam, partileşme gibi çalışmanın temel kavramlarını tartışıyor. İkinci bölumde, Türkiye'de Batılılaşma ve laikleşmeye karşı dinsel muhalefetin tarihçesi ele ahnıvor. Üçuncu bölumde Milli Nizam Parti si'nden başlayarak MSP'nin doğuşu, gelişmesi ve ideolojisi; son bölumde de bu partinin toplumsal temelleri ve uygulamaları inceleniyor. Kitabın " t e o r i " ve " t a r i h " bölumlerinde, bu alandaki çahşmaların özlu ve oldukça iyi bir irdelemesini bulmak mümkün. Olgusal verilerin irdelendiği sonraki bölumler, önemli sayılabilecek yeni bulgu ve yorumlar getirmemekle birlikte, 12 Eylül'le noktalanan 1961 Anayasası döneminde MNP MSP politik çizgisi hakkında bildiklerimizi sistemli bir çerçeveye oturtuyor. Sarıbay, MSP ile ilgili olarak sorulmaya değer sorulann birçoğunu ele alıyor. Bu sorulardan biri, MSP'nin ilk kez katıldığı Dinsel oyların gücü Türkiye'de dinsel oyların gerçt gücü; gerileyen ya da ilerleyen bir eğilimde oluşu, üzerinde pek çok siyasi hesabın yapıldığı aydınlatılmaya muhtaç bir soru. Batı toplumlannda (ö?ellikle Fransa, İtalya, Belçika gibi Katoliklerin çoğunlukta olduğu ülkelerde) din faktörünun seçmenlerin parti tercihlerinde, bazen diğer faktörleri aşan bir ağırlığı olduğu biliniyor. Sarıbay'ın ifadesiyle "siyasal bir din" olan İslam'ın nüfusun hemen hemen tamamını kapsadığı Turkiye'de (MSP'lilerin kendi tanımlarıyla) "Muslumanların partisi"nin topladığı oyların (1973 ve 1977 seçimleri ölçu almırsa) ^ol2 oranını aşmayışı \e gerileme eğilimi göstermesi açıklanması gereken havli ilginç bir konu. Sarıbay'ın ele aldığı sorulardan bir başkası da, MSP'nin "kimin'" partisi olduğu? Sarıbay, çalışma boyunca MSP'nin Batılılaşma ne laikleşmeye karşı dinsel muhalefetle, "büyuk sermaye karşısında gerileyen Anadolu'nun kuçuk ve orta girişimcilerinin sınıfsal muhalefetini'" birleştirdiği goruşünü işliyor. Ancak, partinin " t a v a n ı " (yöneticileri) ve " t a b a n ı " (seçmenleri) ile ilgili bilgilerimizin "MSP'\i sınıfsal bir tabana oturtmaya" yetmediği ve MSP'nin "bi ideoloji partisi olma niteliği"nin ağır bastığı sonucuna varıyor. Gerçekten MSP'nin, taşra sermayesinin merkez sermayesine karşı başkaldırısını temsil ettiği, hatta bu yönün partinin dinsel yönunden çok daha anlamlı olduğu şeklindeki yorumları destekleyen pek az bilgi var. Siyasal partilerimizle ilgili nitelikli incelemelerın parmakla sayılacak kadar az olduğu ülkemizde, Sarıbay'ın çahşması çağdaş Turkiye'de politik havatın araştırılmasına yararlı bir katkı. Kısa... Kısa.. L. VVittgenstein / TRACTATUS LOGICOPHILOSOPHICLS, Çev. Oruç Aruoba, B/F/S Yayınlan, tstanbul 1985, 17S s. Yuzyıhmızın en buyuk fılozoflarından biri olan Wittgenstein'ın iki temel eserinden ilki Oruç Aruoba'nın yetkin çevirisiyle dilimize kazandınldı. Eserin Almanca ash ile Türkçe çevirisini karşılıklı olarak veren kitap, "Bilim / Felsefe / Sanat" Yayınlarının felsefe dizisinde ilk kitap olarak yayımlandı. Bu kitapla yayın hayatına başlayan B/F/S yayıncılarını, eseri gereken özenle yayıma hazırlayıp, itinalı bir baskıyla okurlara sundukları için kutlamak gerekiyor. Atıf Şengun / EVRİM (EVOLUSYON), 2. Basım, BETA Yayınolık, Vize 1984, 192 s. Son haftaların konusu evrim kuramı üzerine ülkemizde ders kitabı olarak yararlanılan başlıca metinlerden biri olan Prof. Dr. Şengün'ün geçen yıl ikinci kez basılan kitabı, evrim kurarrunın bilim açısından konumunu oğrenmek isteyenler için yararlı bir kaynak. Islam dini açısından evrim kuramının konumu ile ilgili ilginç bir ineeleme ise tsmail Yakıt'ın İstanbul Ü. Edebiyat Fakültesi'nin yayımladığı Felsefe Arkivi dergisinin 24. sayısında (1984) yer alan makalesi. "Danvin'den Önce Islam Düşünürlerinde Evrimle tlgili Fikirler" başlıklı bu makalede, e\"rim fikrinin İslam'a ters düşmediği savunuluyor. Assar Lindbeck / PİYASA EKONOMİSİ VE DEMOKRASt, Çev. Şahin Alpay, Birey ve Toplum Yayınları, Ankara 1985, 131 s. İsveçli tanınmış iktisatçı Lindbeck'in Turkçeye çevrilen bu kitabı iki katkıdan oluşuyor: 1971'de ABD'de yayımlanan Yeni Sol'utı Ekonomi Politiği: Dışandan Bir Bakış adlı eserı ve yazann 1977'de verdiği bir konferansa dayanan "Çogulculuk Yaşavabilir mi?" başlıklı makalesi. Isveç Sos>al Demokrat Partisi 'nde Tage Erlander ve Olof Palmenin yakın danışmanları arasında bulunmuş olan Lindbeck. bu kitapta Yeni Sol'un 1960'lann sonunda yaygınlık kazanan iktisadi gorüşlerini eleştiriyor ve çoğulcu demokrasi ile piyasa ekonomisi arasındaki ilişki konusunda göruşlerini açıklıyor. Bu konularda duşünenler için aydınlatıeı bir kitap. Niyazi B«rkes / FELSEFE VE TOPLUMBİLİM YAZILARI. Adam Yayıncılık, Şubat 1985, 394 s. Adam Yayıncılık'ın Profesör Berkes'in tüm yazılarını kapsayan dizisinde üçüncü kitap, yazarın 1930'lardan 1970 !ere kadar uzanan dönemde kaleme aldığı felsefe ve sosyoloji incelemelerini topluyor. Bu dizide yayımlanan diğer kitaplar, Atatürk ve Devrimler (1982) ve Teokrasi ve Laiklik (1984) başhklarını taşıyordu. HIZLI GAZETEO YAYLAN/N S/Z UİÇ Mi eÖRMEDk... \ECDET ŞE\ YÂHU GASTEC/y/Z PİYORUZ... NAN6I GASTE *?.. FALİLET...* &ZÎ YENAL A&i GÖMDERDİ... eOYLESENJZE CIMHIRİYET KİTAP KULÜBÜNDEN HABERLER Nisan Kataloğu postalandı İşSanat Galerileri'nde yeni seıgiler... Ankara'da Minâ Sanver "Resim" sergisi. (2 Nisan19 Nisan) lş Sanat Galerisi: Meşrutiyet Cad. 10, Bakanlıklar, Tel: 25 08 52 tstanbul'da Cemal Baki Habib Gerez "Resim" sergisi. (2 Nisan19 Nisan) İşSanat Galerisi (Parmakkapı): tstiklâl Cad. Yurekli Han, Kat 2, Beyoğlu, Tel: 144 20 21 Her ay düzenli olarak yayımlanan ve ayın yeni çıkan kitapları ile kitap tanıtımlarının yer aldığı kataloglann nisan sayısı yayımlanarak tüm uyelere postalandı. ı\isan kataloğunun bu sayısında üyelerin mektupları ile yine üyeler tarafından hazırlanan tamtmatartışma yazılarma geniş olarak yer verüiyor. Söyleşi bölümünde kulubümüz yöneticisi Oktay Şimşek'le yapılan bir konuşma yer alırken, diğer tanıtım yazılarında Tomris Uyar, Ahmet Oktay, Turgut Çeviker, Abdülkadir Yücelman, Refik Durbaş, Ayşe Talu'nun imzaları bulunuyor. Sisan Kataloğunun diğer bölumlerinde ise bu ayın konusu olan "karikatür" dalında bir kaynakça ile ayın yeni çıkan kitapları ve "çok satan kitaplar" listesi yer alıyor. TARtHTE Ml \ITAZ İKIKA MacArihur 11 Nisan KORE KONUSUNDA ANLAŞMÂZUK 19S1'DE BU6üN,KOHe'DEKİ Sİ#L£ÇMrŞ MİLL£Tl£K KUW6TL£& KOMUmNI GBNBHAL OOU6LAS MAC , ABD BAÇKAM TKUM4N TKRAPlNOAN GÖo LINDI. MACAer»u)?,ıajzey KOGE'NIN eü NEY£ PUZBNLEOIĞI £YL£MI OUHDUHMUÇ, SONRA DA SINim OLUÇTIHSAN 38. PAJZ4LELİN Ö7ES/A/£ OBĞ1N İL£Rl£MİŞTİ. BU SI&ADA, Ç<H HALK. ÜJM kUftiYETİ SÖLG£rE ASK£R SÖNOEBMEYE 8AÇCfiDl. OHLARIN İŞE A?Qe/fMfyAC/t&lW S4MAU MAC AKTHUK, TEOİR6İN OLAN TKUMAN'A GÜVENCE VEKİP KUZEYE İLBfiLBYİNCS,ÇİN'LE ÇATIŞTl!. SAYAŞlN, 6ÛNEY KOB£Yİ SAVÜNMA AMAONPAN ÇlKlP, SA KtNCALl Sr/e DOet/A* ALDtĞtNI GÖeEN V&JMAA/, BSKİ F/ZfİrN PE ISRAR EDEN AMC AerUUK'A GÖREYPESI EL Ç£ICrİg/P, YERİNE 6ENBRAL MATV£W RlO6£WAY'>' ArAM/fTt. Traman Nazari Akpınar Sibel özkaygısız "Resim" sergisi. (2 Nisan19 Nisan) tşSanat Galerisi (Erenköy): Bağdat Cad. 296/4, Erenköy, Tel: 356 01 68 lzmir'de Genel Katalog ve Yazarlar Dizini Hazırlanan 1985 yılı Genel Kataloğu ve Yazarlar Dizini bu ay sonuna kadar uyelere sunulacak. Teknik bir nedenle basımı geciken Genel Katalog ile Yazarlar Dizini'nde alfabetik olarak sıralanan tüm üye yayınevlerinin 6000 çeşit kitabı yer alıyor. Yazarlar Dizini'nde ise tüm kitaplar yazar adlanna göre, türleriyle birlikte kodlanmış olarak veriliyor. 50 YIL ÖNCE Cumhuriyet Halk Partisinin büyük kurultayı Ankara 10 (A.A.) Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanlığından: Cumhuriyet Halk Partisinin dorduncu buyuk kurultayı 9 mayıs perşembe gunıi saaı 15 te Ankarada Kamutay kurağında toplanacaktır. Parti nızamnamesımn 24 iıncü maddesıne uyarak büdiririm. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı KAMÂL ATATÜRK 11 Sisan 1935 başkanlığın bildiriğınde gostenlen yolda yazümamaktadır. Sıralamada gucluğe uğramamak ıçın şu noktaları bir daha hatırlaımak isteriz: 1 Her soz için gelen onergeler bir araya getinlerek komisyona sunulacaktır. Bunun için her söz hakkındaki önerge ayrı bir kâğada yazılmahdır. 2 lleriye surulen karşılığın kılavuzda yazılı olanının yerine geçmesi mı, yoksa 19351985 onunla birlikte bunun da aiınması mı istenıldiği bitdırılmelidir. 3 Yalnız konulmuş karşılığı beğenmemek yolundakı yazıiar uzerine bırşey yapümıyacaknr. Göndehlen onerge komisyonunca gözönune alınabilmek ıçın o soze her halde bir karşıhk ileri surülmek gerektir. Önergelerin bu yolda yazılmasını, buıun dıl işine ılgı gosteren yurddaşlardan dılerız. Dil kılavuzu ıçın gönderilen önergeler Ankara 10 (A.A.) T.p.T.C. Genel Kâtıbliğınden: UIus gazeıesinde ve ondan ahnarak başka gazetelerde çıkan (Osmanhcadan turkçeye karşı!ık kılavuzu) listeleri için önergeter gehneye başlamışıır. Ancak bu onergelerin bir çoğu Naim Uludoğan "Resim" sergisi. (3 Nisan 19 Nisan) îşSanat Galerisi: Mimar Kemalettin Cad. 2, Tel: 14 12 50/376 Trabzon'da Harun Yavruoglu "Karikatür" sergisi. (2 Nisan19 Nisan) tşSanat Galerisi: tş Bankası Trabzon Şubesi Zemin Kat, Tel: 15 29498 Ankara ve tstanbul tş • Sanat Galerileri, bayram tatilleri ve pazar günleri dışında her gun 12.001900 arasi; tzmir tşSanat Galerisi bayram tatilleri, cumartesi ve pazar günleri dışında her gun 9.00 18 00 arasi; Trabzon İşSanat Galerisi bayram tatilleri, cumartesi ve pazar günleri dışında her gun 8.30 12.00 ve 133017.00 arasi açıktır. AYIN EN ÇOK SATILAN KİTAPLARI ROMANÖYKÜ 13.3.198510.4.1985 Stra: Kod:Kıtabın Adı: )x&'Çivumen: 1 O02.O67Sevg0i Arsn Olum Latife Tekin 2 124.246Halkalı Kok Bekir Yıldız 3 021.04&Sessiz Ev Orhan Pamuk 4 097.l06Yuzbaşı Selahattin 'in RomanıI llhan Selçuk O97.IO7Yüzbaşt Selahaltin 'in Romanı2 llhan Selçuk 5 0O2.O65lki Roman Oktay Akbal 6 OOl.Oİ4Zeno'nun Italo SveBilinci vo'Gul Işık 7 02l.004Kırmızı Pazartesi G.G. Marquez / F. Baysal S 086.01 IBenım L'nivenUelerim M.Gorki 9 OOl.OİSYaşamın Lcuna Tezer Özlu Yolculuk Kıral 10 021.175 Yuzyrihk G.C. MarYalmzlık quez / S. Cılızoğlu MARMARA ÜNİVERSİTESİ YABANÇI DİLLER EĞİTİM ÖĞRETİM ARAŞTIRMA ve UYGULAMA MERKEZİ 22 Nisan 1985 tarihındcn ıtibaren uç seviyede (Başlangıç Orta Ileri) İNGILİZCE DİL KURSLAR1 duzenleyecektir. MÜRACAAT: Marmara Üniversitesi Fikırtepe Kampusu Yabancı Dıller Hazırlık Okulu Goztepe'KADIKOY. TEL: Saat: 9.30 12.30 338 12 40 338 20 87 Saat: 13 00 17.00 338 41 % 338 25 37 Basın: 14496 BAKIRKÖY BELEDİYE BAŞKANLIĞINDAN 1. İlçemiz muhtelif beton \ollannın asfalt kaplarnası işi 954.208.655 TL. keşif bedeh ve 28.626.260 TL. geçici temınatla, 2. Ilçemiz dahihndeki yol. aıık su \e yaemur suu. kanalı projesi ışı 46.900.000. TL. keşif bedeh \e 1.407.000. TL". geçici temınatla, 26.4.1985 Cuma gunu saat 14.00'de Merkez bınasmda toplanacak Belediye Encumenınde 2886'36. maddesine gore kapalı zarf usulu ileihaleolunacaktır. lhaleye iştırak etmek isteyenlerin en geç 22.4.1985 gunü akşamına ladar Fen Işleri Md.luğune muracaatla alacaklan ihaleye iştirak belgelerinı, banka veya nakiı leminat makbuzlarını, 1985 yılı lıcareı odası belgelennı, imza sırkulerı veya vekaletnamelerini hazırlayacakları teklif zarfı ile bırlikıe baska bir zarfa koyup mühurledikten sonra ıhale gunu en geç 11.3012.OO'ye kadar Başkanlığa vermeleri gerekmekledir. Şartnameler Fen Işleri Mudurlüğunde gorulebilır. Basın: 14871 MÜŞTERİ TEMSİLCİLERİ Reklam ajansımızın muşten ilişkilerinı gelişlirecek, yonlendırecek deneyimli, yüksek öğrenimli lercihan bayan elemanlann muracaallan. Ajans TE Beyoğlu Alyon Sok. 17/8 TÜRKİYE $ BANKASI RESİM SERGİSİ RUHI SU 11 Plak (uzunçalar) ve kasetleri dağıiım ve satış nıerkezı: Akademi Kitabevı Nisanta$ı Ist. Tel: 148 43 96 EKİN NAYIR nun dun Osmanbey Akbank Sanat üalerisi"nde açılan resim sergisi 26 nisana kadar surecek. 1