Katalog

CUMHURIYET/8 HABERLER 10 ARALIK 1985 DİBEKDERE'DE "EN ESKOffiSJ 2¥imi doldurunca geneleve girerim TÜREY KOSE / HAND\N ŞENKOKEN İZMİR Dıbekdere'nın ınsanı kızgın ve öfkelıydı Kızgındılar çunku bazı yayın organlarmda çıkan hatMr ve röportajların abartıldığını one suruyorlardı Köv muhtan bızun geldığımızı öğrenınce hemen haber saldı "Gazetecıler geldı. Sakın ortahkta gorunmevın, fotoğraf çektmneyın" dıye Son gunler" de Mılas'ın 480 nufuslu 140 hanelık Kuçukdıbekdere, "koyde seks" konusunun gundeme getırılmesıyle ılgı odağı olmuştu Gerçekte adı "Dibekdere" olan köy, yıllarca once Sırtlan Mahallesı, Muslum Djbekdere ve Kuçukdıbekdere olarak uçe aynl mıştı Çamur olan yol sınırdı Bu aynmın nedenı Kuçukdıbekdere hlerın renklerınden oturu farklı yaşamak zorunda kalmaları ve "Kıptı" olmalarıvdı POLntKA VE ÖTESt MEHMED KEMAL 4.O. Yoksul olduğum için bu işe başladım. Tarlamız yok, iş yok. Erkeklerle anlaşıp Bodrum 'a filan gıderiz. Pazarlığı Milas'ta yaparız. Aracımız çoktur. 510 bin lira alırız. Bizden büyuk ablalar bu ışı yapıyorlar, kurk manto, araba alıyorlardı. Açlıktan gebereceğimize bu ışi yapalım dedik. Yani fena mı yaptık? Amcamın oğlunun sadece bir ineği var diye 14 yaşında onunla evlendırdıler beni. Ben de sevmeden nikâh masasına oturdum. ıvısı de olur kurtlusu da. Işte bızım ko\un durumu da bu. kovlerının adının haksız \ere boyle kotulendıgını anımsatır ken gerçeğın dupeduz valan ol madığını da dıle getırı>orlardı Evet ıçlennde bu ışı vapan ve ad lanna leke surenler vardı, ama bunlar da 140 hanede 10'u geı, mıvordu X ıllar once tarla arsa verılme >erek, ma1 mulk sahıbı vapılma >an, adeta başkalannın ışlenn de ça'ışmava zorunlu kılınan bu ınsanlar, "muzısven" bır kov oluşturmuşlardı Kazların, kopeklerın gezındı ğı bu yoksul gorunumlu kovde dam vapıların hemen hepsınden " z u r n a " sesı \ukselı\ordu Bu gerçekten şaşırtıu bır tablo\du ve zurna sesının olmadığı e\ler de muzık sesı eksık olmuyordu kov halkı dort beş bovadını pav laşmış akraba evhlıklerıvle aıle başına sekız on vocuk sahıbı ol muş ınsanlardı Tunıu de ko>u renklı \atanda>lardı "Fuhuşu meslek halıne getıren ' savıları onu geçme\en henuz 18 vaşına ulaşmamış kuçuk kadınlar ko yun adını v ıkardıklan gıbı na musuna leke surmu$, halkını kuskunleştırmıştı Her şe\ 15 20 vıl once başla mıstı kovden uı, kadın doeru Keşke 'Canavar Dibekdereir deselerdi Guneş, Kuçukdıbekdere ko yunu alabıldığıne ısıtıvor, kış or tasında bahan yaşatıvordu Ama ınsanları da o denlı sınırlı ve kız gın gorunmorlar hepavnısozu >ınelı>orlardı Ban uç beş kışıvı vursavdık da "canavar Dıbekderelı' deselerdı Aramızdan koluler çıkabılır Bır agaç a\nı mevvevı verır mı? Armudun. elmanın, kırazın voldan saparak 'bu vola duşmuşler", kovde de sığınama\a rak Mılas a taşınmışlardı An cak vok kısa surede edındıklerı para ıle ko\e luks araba, kurk zengın altın takılarla gelmışler goz kamaştırmışlardı Geçımle rı çok kısıtlı olan ko\ıın kızları daha ılkoku' çağındavken bıle bu kudınlann gorkemınden ra hatından etkılenmışlerdı Hatta bu ovlesıne bovutta\dı kı ılko kula gıden bır oglan çocuğuna "Bmunce ne olacaksın?" soru su voneltılınce, \anit "zurnacı" olurken kı? çocugu "para, şan. ş o h r e t " sagla\an " e n eskı meslegı" veglıvordu Bu tok da doğal sayılıvordu Ama şımdı bu kızlar oz ba baları ağabevlerı kocaları tara fından para karsılıği başka er keklere satılmakla kamuo\unda kotulenırken araular kadın satmak \e bu olavı teşvık etmek su«,u\la tutuklannorlardı Eskıden ben var olan bu dıı zen basın tarafından '•venıden ısıtılıp sunulunca" ılgı tekrar bu konuda yoğunlaşıvordu k o \ , bılınen bu gen,ek karşısında el bırlığı ıle ortak bır tavır gosterı vordu Kendılerını savunmak ıçın bunu kovun apacik ortada kı ' sırrı" halıne donu$turu\er mışlerdı Gazetelerde vazılanlar dan hıç hoşnut değıllerdı Bunu onlemek ıçın de ellerınden gele nı vapacaklardı Şovle vakını\orlardı Bu kovun hepsı satılık kı/ mı? Gece kapıva gelen olumune gelır Yalan vanlış vazdılar, namusumuza leke surduler Bır ınsan kendı kızını nasıl bozar? \alan, hepsı de valan Bırkaç ahlaksız vu'iınden koskoca bır kov suçlanıvor Soz konusu kızların aılelerı de bu vakınmalara katıhvorlardı Ancak kuçukdıbekdere ko\un de '"ıcraı sanat" \uzunden "adı çıkan" kuçuk kadınlarla \apu ğımız goru^melerde bazı gervek ler ne denlı saklanma\a vahşıl sa da o\kuler her şevı gozler onune serıvordu Hep Övgü Değil... Edebıyal meraklıları ve genç şaırler arasında aruzun epeydır unutulduğunu sanıyorum Bır araya gelınen soyleşılerde aruz pek geçmıyor Rahmetlı şaırlerden Turgut Uyar bıraz ılgılenırdı Metın Eloğlu donup bakmazdı bıle Edıp Cansever, 'hıç uğraşmadığını soyler Eskılerden Orhan Velı, aruzu sapına değın bılırdı Hatta aru şıırlerı bıle vardı Bunlardan bırını Yahya Kemal'e okuyor ustat da Bu yolu sürdursen bızı bıle geçeceksın ' dıyor Buna Orhan Velı'nın verdığı yanıt şoyledır "Bız bunları laf olsun dıye yazıyoruz " Kafayı lyıce bulduğumuz soyleşılerde, 'Hadı ışı aruza vuralım" der bırbırı ustune şıırler okurduk Melıh Cevdet'le son bır kafayı buluşumuzda, Galatasaray da 'Kadır'ın yerınde aruzlaşmıştık kı tadı hâlâ damağımdadır Selahattın Hılav la buluştuklarımızda aruz her zaman tedavul'dedır Aruz dıyoruz ama son gunlerde dıkkatsızlıkten mıdır, ıhmalden mıdır tembellıkten mıdır yazdığımız mısralarda, beyrtlerde yanlışlar yapıyoruz Yanlış yanlıştır, den mıdırler, ten mıdırler ınsanı kurtarmıyor Bılenler yanlışı gorur gormez yakamıza yapışıyorlar Bunların başında eksık olmasm, Şıar Yalçın dostumuz başta gelır Hemen kaleme kâğıda sarılır yanlışı gozumuze ve gonlumuze nazıkçe sokar Geçende şu mektubu aldım "Koşenızde ara sıra, Ittıhatçılara ve babama (Babası Malıye Nazın Cavıt Beydır) sıtemlerde bulunacak yerde tanınmış bır yazar ve saır olarak 'dıze ıktıbasında hata yapmamaya dık kat etsenız daha lyı olacak Yoksa makberınde Bu taş cebînıme benzer kı aynı makberdır Dışı sukun ıle zâhır, derunu mahşerdır dıye yazılı olan Şâırı Âzam mezarından çıkıp sızden, benım, Mâtemse eğer anlaşılan rengı sıyehten Kabrım de benım olmalıdır sengt sıyehten beytını nasıl olur da Benım de kabrım olmalıdır' dıye aktarırsın? dıye hesap sorar'" Benımle ılgılı değıl, ama bır başka duzeltmedır, Azız Nesın'ı kınıyor şu satırları yazıyor ' Geçenlerde de galıba Ruhı Su'nun cenaze torenınde Azız Nesın, Tevfık Fıkret ın Avengı Tesavır ınde Nef'ı ıçın yazdığı Öyte bır nehrı muazzam gıbı cuşetmışsın Fakat eyvâh çorak yerde akıp gıtmışsın beytını Nef'ının kendısıne ızafe etmış, hem de veznı bozacak şekılde yanlış aktarmış, daha doğrusu okumustu Şaırlerımız ve yazarlarımız kultur mırasımızın ölumsuz eserlerıne ve onları meydana getırmış olanlara bıraz daha çok saygı gosterseler lyı olacak ' Yedık mı zılgıtı helal olsun' Zılgıt yedığımız gıbı övgulu mektuplar da var Boyle mektuplara teşekkur edıyor, sutuna pek almıyoruz ' Bak kendını ovduruyor ' demesınler dıye Ama bunlardan bırını edebıyat oğretmenı ustadımız Haşım Nezıhî Okay dan gelenı bızım koşeye almamazlık edemeyeceğız ' Her defasında yazını okuduktan sonra senınle bırçok şeyler konuşma ıhtryau duyuyorum fakat ıhtıyarlığım belımı buktu dışanlara pek çıkamıyorum Emınol ruhen her gün senınle fıkır alışvenşındeyım Dun yıne ıçkıye ve meyhaneye aıt bır hatıra yazını okuyunca yazılmış butun meyhane şıırlerı başıma uşuştu Hele onlardan bırısı oyle hoşuna gıdecek kı onu sana bu yazıyla gondermekten kendımı alamadım Benım artık ellenm tıtredığı ıçın yazamıyorum bır başkasına yazdırdım Gazel Manastırlı Rıfat ındır sanınm Şımdı kendinı sıkı tut yazıyorum ' Gazelden beyıtler aktaracağım Ancak ustat mektubunun sonunda şu bırkaç satırı yazamadan kendını alamıyor (Arkası 10 Sayfada) MAHht V/£ KAPISI Dibekdereli kadınlar Milas Askeri Ceza Mahkemest'nde. Fuhuş ve aracılık suçlanndan açılan davalar toplumsal bır yaranın adhye zabıtalanna yansnan kısmı. (FotoğraJ \UVIT TOKDEMIR) evlılık yapmıştı Geçım sıkıntısı, se\gısız evlılık kısa surede bo şanmayla noktalanmıştı 18vaşındaAO Vaşamsava şımı onu on >aş daha buyuk gos temordu Sıgarasını ıekıştm vor, gozlerını uzerımızde gezdı np anlamordu V oksul olduğum ıçın bu ışe başladım Tarlamız \ok, ış \ok, erkeklerle anlaşıp Bodrum a fılan gıderiz Pazarlığı Mılas'la vapanz Onlar bızı (anırlar. aracımız voktur Beş on bın lıra alırız. \nnem ılk zamanlar benı Milas'ta fabnkada çalışıvorum sanıvordu \nnem cahıl oldugu ıçın nereve gıttıgımı bılmezdı Bu havaftan memnun degılım. ama alın vazımız. ne vapavım. Çalışmak zorundavım Fger bır sahıp çıkan olursa. evlenıp e\ımde otururum, olmazsa 21 vaşımı doldurunca geneleve gırerım. Nı\e eenelev 9 Okumuvor musunuz? Gazeteler neler vazıvor, bızım fı>atımız 500 bın lıra olsa\dı. lelevızvonlara çıkar program vapardtk. el ustunde tutulurduk Ovsa "kotu kadına" çıkmış adımız, ıkıde bır vakalanıp mahkemelere çıkıyoruz. Hıç okula gıttın mı A\şe ? Bızım kovun okumak gıbı bır adetı \oktur Oglanlar zurnacı olur, ama her şevın başı voksulluk. Bunu bovle bılın Sızı babanızın agabevını zın, kardejınızın sattığı so>lenı >or Dogru m u ' \alan, bunların hepsı u>durma şevler Bız babalarımızla, annelenmızle, agabevlerımızle bırlıkte dugunlere gıderdık, bız neşelı sevecen ınsanlarız Bunların hepM uvdurma, voksullugumuz olmasa bu ışlerı \apar mıvız hıç? Amcamın oglunun sadece bır ınegı var dıve evlendırdıler benı Bız de se\ meden nıkah masaMna oturduk Bizden buvuk ablalar bu ışı vapıvorlar, kurk manlo, araba alıvorlardı Açlıktan gebereceğimize bu ışı yapalım dedık. Vanı fena naı >ap(ık? Bir kuçuk kadın aıılamor Işte onlardan bın Annesı ta rafından satıldıgı saUanan 18 vaşındakı \ O On dor! \aşında amıasının oğlu ıle e\ lendırılmıştı A O \m caoğlunun geçım kaynağı bır tek ıneğı vardı Avşe gonulsuz bır DIBEKDERELtLER KIZCI\ Koylenmn adının "kotuye çıkması "Dıbekderehlen çok ofkelendıriyor Kahvedeyapılan konuşmalar sırasında "Ban uç beş kışıyı \ursaydık da, bıze lCana\ar Dibekdereli' deselerdi Armudun, elmanın, kırazın tyısı de olur, kurtlusu da Bızım ko\un durumu bu dtyorlar TÜRK VE 233 lesekkür. Anadolu Yayıncılık, Yurt Ansiklopedisi ile başlattığı büyük ye telif ansiklopedi yayımını Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi ile sürdürdu. 21 Kasım 1983'te yayımlanmaya başlayan, 10 cilt ve 6.500 sayfadan oluşan Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi tamamlandı. Anadolu Yayıncılık, bu dev çalışmayı gerçekleştiren 233 yönetici, danışman, yazar, araştırmacı ve teknik elemana; her düzeyde katkıda bulunan kişi ve kuruluşlara teşekkür eder. ÜNLÜLERİ ANSİKIDPEDİSİ İSİ TAMAMLANDL A Cenap V L HRA T A\la ORTA(, Uelıem SOIMV Tıbt rARCAS A/ Türk ve Dünva Ünlüleri Ansiklopedisi, Turk ansiklopedi geleneğmde bır donum noktasıdır Insanlık tanhının olusumuna katkıda bulunmuş bınlerce unlu Tarıhın akışında etkın olmuş akımldr, olavlar, yapıtlar Edebıvat, sanat, sı\aset. tarıh, telsefe, dın. sos\al bılımler, bılımve teknolojı Tum vonlenvle butun bır uygarlık tarıhı' Türk ve Dünya l nlıileri Ansiklopedisi: • Çeşıtlı dıl ve ka\naklardan 20 000 ın ustunde ozel ka>nakça • Çok yonlu kullanım sağlavan 40 000 gınşlı alfabetık dızın • 1 500 un ustunde sı\ ah/be\ az fotoğraf • 800 un ustunde kuşe kâgıda basılı renklı fotoğraf tablo mınyatur, hat desen • Bınncı hamur ve kuşe kâgıda ozel baskı • Yaldız kapaklı ozel baskılı sağlam cılt ANADOLU YAYINCILIK A.Ş. ıe ^aü Lç,o Mevk No b"7 W36 3 Masak staıoul \\DAA.Ş DoktorŞe\kıBe\Sok No 6 "U400Dıvanvolu Istanhul Tel S20 74 12 GESEL İAYf\ >Ö\£rV/£\L£*/ Prof Dr O\a AO> \1E\ Jaha PARLA D\\IŞ\1\\LAR Do^ Dr tm*m AkAtiLf \un AKBAİAR Dr Reştt C\ \Bt) Ll rro' Dr Le\at (, A PA \ f* Do< DrAria DESKLI Dot, Dr Gutıes GO\E\Ç Memeı FL \T Prof Dr \w K4RACA\ r~v » j j * r fc t * f BÖLÎU SOKl \fLl LiRI (KOORD1 \A TORLER1 Renan 4AM4V A\ft BABAkLŞ TaıLser BELGE Ismet Zek EYLBOGLL Ze\nep K/\JK Hasan KLRL) AZICI Huha POTLOGLL Sumru AG1R>LRL>ES FerJa AKI AR Ludmıla BEHRAUOGLL Zehra CLMBLL Ya^ar ÇLBLkLL Bari)iı ERDOST Meilem ESk.\yEL İAZ1 V£ ARAŞTIRUA Tulın GARB1OGLL Dr Sılzuıı GEDIKOGLİ Işık GEMER Ehan GOKÇE Semıh GL\ER \un'an GLRB1LEK Uuee Gi RER Semra 1ZGL Çıgdem K.AR.ABAGL1 Muhııım KARKI\ harrnl K.ASAC1 A\şe KtRİKOGLL Turgu: KLT Celıl OktR \lu.jffır OkJEU Muren OZ( 4 > Tuk\ OZDEM1R Serıaç SEZGI\ Tarık. SIPAHI Butenı SOMAy Melıem TLLGAR A\jer TLZECA\ Gul ILkAT Gurui LZ husun L STEL O.er LSTU Fu\ım > ARAŞ Sabır \LLESlVi SO\ Dr LMW Dıınııı HAlkO Btkr POÎRAZ Hııun SOLUAZ hmml )tTER E\up 'ılLDIRni \un\t yiLDIRIM Bıılen V OLGt \ Zuha \OLGL\ Mıra YLZGEÇ Sen,r Ak V/4 \ tmre AKOZ Bıılen \KSOi \ an AkSO'l D », Dr Omıır Ak) L Z Frdııl AL()\ A Prof Dr Alı Al l'ASl A\ Ibraium •\Ln\SA\ Dr Tııncıı\ ALILG Ferıdım A\DA(, Fahrı ARAL DIK Dr hu AR1C A\LI Dr Onu ARt OBA Dr Ze\nep ARLORA (tw ATABl }(>(,! i Hıymt BABAOGl L iı m BALlk(,IOGLL Hıhk BARISt A \ Fnıı BA^ARA\BILEk l Vfi M >f V klTiPI Ik / ~\M Lfn Ontfor RII (1I\ t \ oıır FHfil TEkSlK. \O\E7ME\ \a\u kOSEME\ AL4/MA Erkal V 4 V / IDARI SEKRETERLER 4 Cameı AkSEL \urten ŞE\ A } UkKETERLIk Se\al DEMIRFL Husrrne OZDEMIR Songul OZDEM1R Gul ŞIR1\ Sabrı\e \ A V/4 N TEkSlk SFRMS W»j,e Al AR HZILARHH el 4A4V k\TH \\l AR Prol Dr Atıte BAILR Dr Tıınter BA) KARA Dı,ç DrCem BFHAR Frifun BLkSAİ Murut BELGE D<n Dr kttnal BEıDILLl Şebmm HlTlk DIK Dr Ceıın HOLC Al A\$e \ıl BORAHA\ Ferhaı BORATAİ Pn,\ Dr k ırkııl B<1RAJA\ Mubıı HO'ıSAS Dr \1 fııuı BOZkLRT Dr \eıu! BOZkLRI Uett BL)LkAkri\AK G >Ue l AMt V LR Gomıl (, APA\ Tıırguı (.E\lkER \u iı DAULAC1 Dr ZiMup DA\RA\ rım r DFMIRAl P Alımu DEVIIREL S< u DE\tR Dr SW«; DtRl\(jll Z\ ı DIRLE\ Mıuımımı IHZER Ahıuı D()GLkA\ Dr Alun DLBEV Doc Dr ! Hukk, Dl Rl Hüluk C4GZ.4V 4 V hı'ı C4GW4\ f(»ıı,ı C A\DAR \ ımiıluı ELHlih) M Hcıkım tRDtM Tamer h RDOG A \ OCH Dr \e*e tRDOk Sııhı ERGA\D Resıt ERGESER Ctmul fSt\ Bm ttLBOGLl Doi Dr Gmıer W)l k Dr Orhan GOl RA$I thı GL \Ttkl\ Al GL\(,()R tıml GL \S< « Abdıılkıdır (,tV) \Z Ctla GLRBLZ Prol Dr den l\ GLRSOy Dın Dr A lulıs HAC1M /) 4S Hu\e\ıı HA\DAR Pnl D> A'pı s M IVkLI tmm 11,L S Erdvvan KAH) AOGl L Saıı kARAKAŞ h \ers» KARAOftl \ klırlllh) Dı\ Dr \ıiutır KLRL > AZK1 Doc Dr Gltn ı\ KL T Onaı kLTLAR Hwıe\ııı kLZL Prof Dr \ıı ı/ kiyitLkLL Zıhm kLÇL VFN Pn t D> Stnf \tARDI\ Prol Dr Bırnı MORAS /}// V/(. S/ LBAİ Prof Dr >,n« S L 1 kl Do(, Dr llhtı ORFA) Ll Doı, Dr A\h ODEkA^ Doç Dr Hadı OZBAL Dtm. OZDC\ Isımı OZEL Doç Dr Tahır OZGL C <'«/ OZGL R hıiılı OZ(JL \F\ Dı t,u/ı OZLLM Doç Dr Gıının OZLTR Dr Alı OZl L k luııh OZTAS E'hm OZIOKAT Doı, Dr Salthu PAktR Samılı RIEAI Dr H<ınm RlZATtPh Doı, Dr Lıhm \A(,l l(K l t \eıdeı SAkAOGLL \ıhıl SA \C AR Pn t Dr Mııral SARIC A Dr \ ııl SAILK W(</( D K Dr Zt\ııtf 4\ ARI S4> Sıhrı AR SA) S4>/% 4ifp OZIR OkLRHR Kunaı Bü\ll\ t/SH \e\ a AkkL$ Sahlnı BU GISLR frımemn B()SrA\Ll \ım,t ÇOBA\C AOGLL Sela tSE\>EL Sur.m GORGLSA) Gul GLL\ttZ hkeıuier kEVlAI Doc Dr Dıırsın k()(, t R \ıhal kOl DAİ Prol Dr 1 khl kORIL 1 A\kuı KOkSAl Fusım kLVICL Murtıı KLRAl Tırcm KLRLLIA) KA) Al 1 Wıwuı OZ) 4Z.C/V Dr Osmun SE^EUOGLL Seneı StRDAROGLL TIOH S(»tR \<ı aı SLER DCH Dr Sarçııt !}OL(,1\ Sııaı rAHSL )ıısııl JAKIAK Prof Dr W r TA VIFROGLL Dın Dr Bulent 7 4 \ O « DrCım TAYLA\ Dr Eitr TA)L\\ Dn DrSırm TTkELI Hıım.a TIGLA) Rusım TISAZ ) nı, 1OP Hıl ı TOPLZ Dr Sıkuk TOZFRFS Çıt.dem TL \4^4T Dm Dr Meu TL\ÇAY Salfeı 1LRA 4ıj( TL H U ( Dr inıre II Zl \ lllıan L SHA\BAİ Lmıt 1 LRİtR Hakım )IL\IAZ Om;/ )LCEL