Katalog

CUMHURIYET/10 HABERLERİN DEVAMI 10 ARALIK 1985 İç Politika Dış Politika. (Baştarafı 1. Sayfada) ğı Turktye, yalnız Ermenı mılıtanlann veya baska mılıtan gruplarm kampanyalan karşısında değıl, kımı devletlerın olumsuz veya duşmanca tavıriarı karşısında da elı kolu bağlı kalmaktadır Bulganstan'ın son zamanlarda Turklere karşı ızledığı zalımce politika bunun carpıcı bır örneğıdır Turk Dışışlen Bakanı Bırfeşmış Mılletler Genel Kurulu'ndakı konuşmasında, bu Bulgar tutumuna değınme cesaretını bıle gostermemıştır 'Konuyu acsaydım Bulgarlara da soz hakkı doğardı' gıbı, akıl almaz bır mazeret öne sürmüştür Aylar once Suudı Arabıstan, Hatay doğumlu Turkıye Cumhurıyetı yurttaşlarına vıze vermeme kararını uygulamaya koyduğunda, defalarca yıneledığım çağrılara karşın, Turkıye'de tek bır devlet veya hukumet yetkıiısı, bu konuda en kuçuk bır tepkı gosterememıştır Tepkı göstermek şoyle dursun, Başbakan, o sırada Suudı Arabıstan kralıyet aılesının kendı yakınlanna çıkardığı hac zıyaretı davetını kabul etmıştır 1980'den bu yana, Turkıye, Ege'dekı haklarının sözünu edemez olduğu gıbı, Yunanıstan'a tek yanlı ödunler vermıştır Avrupa Konseyı, Kıbns'ın yalnız Rumlarla temsıl edılemeyeceğı yolundakı yıllardır yururlükte bulunan kararını değıştınrken Konseydekı Turk parlamenterlann ve Turk Dışışlen Bakanı nın da sesı bıle cıkmamıştır Turkıye'den kaçan bırkaç mılıtan bıle, bazı dış ulkelerde ve çevrelerde, şımdı, Turkıye'den daha etkılı "lobı"ler oluşturabılmektedır Son yıllarda gerek bu mılıtanlann, gerek Ermenı mılıtanlann uluslararası alanda Turkıye^ ye karşı kazandıkları etkı şu gerçeğı gosterıyor Yurt ıçınde terorızmı yenmek gerekcesıyle yapılan rejım değışıklığı yurt dısında bır avuc mılıtanın veya terörıstın Türkıye'yı bazı bakımlardan yenık duşürebılecek duruma gelmesını sağlamıştır Turkıye'nın ıç polıtıkasıyla dış polıtıkası bır olçunun otesınde bırbınnden aynlamaz Gerek bu gerceğı gerek uluslararası ılışkılerde kamuoyu etkısını ılk fark edenlerden bın Ataturk'tur Kurtuluş Savaşı'nda Ataturk, halk orgutlenmesıne ve her seyın tam bır serbestlıkle tartışabıldığı bır parlamentoya verdığı onemle, Turk ulusunun haklannı dunya kamuoyuna, butun dunyaya, o arada ışgal devletlerıne kabul ettırebılmıştır Cephedekı zaferın dıplomatık başarıya dönuşmesınde en buyuk etken bu olmuştur Turkıye toprakları uzennde bır Ermenı devletı kurulması tertıplerı de o şekılde bozguna uğratılmıştır Turkıye dunyadakı saygınlığını ve uluslararası forumlardakı etkınlığını yenıden kazanabıimek ve ulusal haklannı koruyabılmek ıcın, gercek bır demokrasıye bır an once donmek zorundadır O zaman pek çok uluslararası sorunumuz kendılığınden çozum yoluna gırer, hatta bazı sorunlar, o arada 'Ermenı sorunu", Turkıye ıçın sıyasal anlamda bırsorun olmaktan cıkar Amerikan Kongrest Ermen iddiaiannı gerçekmış gıbı kabul eden ve Turk ulusunu ağır ısnatlaria ktnayan bır tasınyı ele alıh<en, aynı gunlerde, Turkıye, Amerıka Bırleşık Devletlerı'ne, kapıtulasyon benzerı ekonomık odunler vermıştır Bu durumda, Amerikan Kongresı'nden Ermenı ıddıalarıyla ılgılı olumsuz bır karar cıkarsa Turkıye'nın bırtakım yaptırımlar uygulamasını beklemek bosunadır Fakat, Amerıka Bırleşık Devletlerı dahıl tum yabancı devletler sunu bılmelıdırler kı demok rasının kesıntıye uğradığı ve ulusal ıradenın etkısızleştırıldığı bır donemde, Turkıye'ye yapılan baskılan, haksızlıkları ve Turkıye'den koparılan odunlen, Türk ulusu hıcbır zaman kabul etmeyecektır Türkıye'de demokrası tum gereklerıyle ısler duruma gelecektır ve o zaman Turk ulusunun, bu haksızlıkları ve odunlen kabul etmedığı, gerı çevırdığı gorulecektır Gerek Ermenı sorunu konusunda, gerek baska konularda Turkıye'den gelen tepkılere karşı ABD yonetımı, Haklısınız ama ne yapalım bızde demokrası var, kamuoyuna kamuoyunu oluşturan kurumlara o arada Kongre ye karışamryoruz, bızı anlayısla karsılamalısınız, demektedır Bu tavnn ve mazeretın karşısına, 'Bızde de demokrası var" dıye çıkabıldığınde ve bu soz ınandıncılık kazandığında Turkıye baskılarve haksızlıklar karşısında kolayca dırenebılecektır Ermenı mılrtanlarının veya Turkıye'den kaçan bır avuç mılıtanın lobılen karşısında etkısız kalmaktan, Suudı Arabıstan'ın kustahlığı karşısında sessız durmaktan, Yunanıstan'a odun ustune odun vermekten ve Amerikan Kongresı'nm gundemıne Turkıye aleyhınde karar tasarıtan gırerken Amerıka ya kapıtuler ayrıcalıklar tanımak gıbı durumlara duşmekten kurtulacaktır' (Tercuman 712 1985 S 8) •k Buzlar çözülüyor (Baştarafı 1. Sayfada) açıklamada uzlaşmanın koşullan arasında "Turkiye'nin af, işkence, insan haklan \e hapisanelerdeki koşullarda sağlanacak ilerlemelenn komısvona büdırilmesi taahhudunun yer aldıguu" açıkladı Ankara'dakı yetkılıler ıse, "Anayasa >e yasalarda degişiklik gerektiren herhangi bir taahhutte bulunulmadığınj" bıldırdıler Insan Hakları Komısyonu'n dakı da\ayla ilgılı olarak bır suredır sözu edılen uzlaşmanın gerçekleştığı dun Ankara ve Strasbourg'ta aynı anda açıklandı Gelışme Ankara'da buyuk ferahlama yaratırken, Dışışlen Bakanı Vahit Haletoglu bır açıklama \aparak karann "Turkiye'nin insan hakları alanındaki taahbutlerini yerıne getırdiğini kanıtladığını" behrttı Koşullan uzennde anlaşma>a varılan "dostane çozum"un Turkıye ıle komısyon arasında nasıl bır mekanızma kurulmasını öngorduğu Ankara'dan açıklanmamakla bırlıkte, resmı çevreler Turkıve'nın varılan uzlaşmada komısyonla bır ışbırlığı mekanızması kurmayı kabul ettığını doğruladılar Buna gore, vanlan uzlaşma, ınsan haklan ve af alanlannda yapılan taahhudun >anı sıra, özelhkle işkence olaylan konusunda bır dıyalog mekanızmasının kurulmasını öngoru\or CumhurbaşkanlığVna bağlı olarak kurulan Devlet Denetleme Kurulu, cumhurbaşkanının ısteği uzerine, tum kamu kurum ve kuruluşlannda ve sermayesınin yansından fazlasına bu kurum ve kuruluşlann katıldığı her turlu kunıluşta, kamu kurumu niteliginde olan meslek kuruluşlannda, her duzeydekı ışçı >e ışveren meslek kuruluşlannda, kamuya yararlı derneklerle vakıflarda, her turlu inceleme, araştırma ve denetlemeleri yapar." Ancak Sılahlı Kuvvetler ve yargı organları bu denetlemenın dışında bırakılıyor Gelen haberlere gore, Devlet Denetleme Kurulu ıle Avrupa Insan Hakian Komısyonu arasında kurulacak dıyalog mekanızması ıle Turkıve'dekı işkence olaylan uzennde sağlanan gelışmeler, Strasbourg'a rapor edılecek "Dostane çozum" ıçın yurutulen pazarlıkta Beşler, ılk başta Turkıye'de gorev yapacak uluslararası bır komısyonun işkence iddiaiannı soruşturmasını onermış, ancak Turk tarafı bunun egemenlığe aykırı bır uyguIama olacağını beıırterek, anayasada ongorulen Devlet Denetleme Kurulu'nun bu gorev ı ustlenebıleceğını belırtmıştı STRASBOURG'TAKt AÇIKL4MA Avrupa İnsan Haklan Komısyonu dun oğle saatlerınde bır açıklama yaparak 1982 yıhnda vapılan şıEayete "dostane çözumun bulunduğunu" resmen duyurdu Komısyonun açıklamasında, "Turkiye, mabkemeler, hapisanelerdeki koşullar. temel hak ve ozguıiuklerle af beklentiJerine bildınm sağtama taahhudunde bulunmuştur" denıldı Komısyonun açıklamasında bu bıldınmın ne şekılde yapılacağını duzenleyen vontem ve mekanızma açıklanmadı Strasbourg'ta bu açıklamamn yapıldığı saatlerde Halefoğlu da Ankara'da bır açıklama yaparak. "Beşler'ın başvunısu dostane bir çozum şekline baglanmıştır" dedı Halefoğlu, vanlan uzlaşmanın ıçerığıne gırmedığı açıklamasında, "12 Eylul 1980'den once ulkemizin içine duşmuş oldugu durumdan kurtanlması ve demokrasirun yenıden tesis edilerek sisteme işlerlik kazandınlması yolunda Turkiye'nin sarfettiği gayretlerin, ınsan hakları sahasında aldığı tedbirlenn, diger ulkeler tarafından da olumlu ve yapıcı bir şekilde değerlendirildigi gorulmektedir" dedı LNS\N HAKLARI1SA UVGUNLUK TESCİL EDİLDİ Halefoğlu açıklamasına devamla, "Beş ulkenin başvurulannın sona erdirilmesıvle ilgili olarak vanlan bu sonuç, Avrupa İnsan Haklan Sozleşmesı çerçevesinde Turkıve'nın kabul etmış olduğu vukumlulukleri yenne getırmekte olduğunu ve ulkemizin taahhutlenne uygun hareket ettıgını ortaya koymaktadır" şeklınde konuştu Halefoğlu, "Elde edilen memnuniyet verici bu sonuç, hukumetımızin goruşune gore, Avrupalı diger demokrasılerle aynı ortak değerleri paylaştığımızın bir kanıtı olmaktadır" dıye ekledı UGUR MUMCU (Baştarafı 1. Sayfada) ve Dr Husnu Çuhadar, Turk Tabıpler Bırlığı Merkez Komıtesı toplantısında kamuoyunda yoğun bır bıçımde tartışılan ıdam cezasınm hekımler acısından onaylanması "olanaksız olduğu' goruşu ıle ve olum cezasınm kaldırılması amacıyla goruşlerını saptamışlar bu goruşlerı ıceren metnı Cumhurbaşkanı'na, hukumet uyelerıne ve mılletvekıllerıne gondermışlerdır Bu metın, bu yolla Adalet Bakanı Sayın Necat Eldem'ın de elıne ulasmıştır Konsey uyelerı ölum cezasına karşı çıkarlarken, "hekımlık mesleğının genel ahlak kurallarından bırıncısının ınsanları yaşatmak olduğu", bu nedenle hekımlerın "hayatı sona erdırecek olan her eyleme karşı olacaklarını' belırtmışler, ayrıca, "Dunya Tabıpler Bırlığı"n\n 34 asamblesınde hekımlerın olum cezasınm uygulanmasında gorev almalarının "meslek ahlakına aykırı olduğunu ' anımsatarak, olum cezasınm Ceza Yasası'ndan çıkarılması ıçın mılletvekıllerıne cağrıda bulunmuşlardır Adalet Bakanı, kendısme bır zart ıle posta yolu ıle gonderılen bu metnı ışlem yapılmak uzere Bakanlık Kanunlar Genel Mudurluğu'ne göndermıstır Bunu nereden anlıyoruz? Ankara Savcılığı tarafından "Davaname" başlığı ıle açılan dava dosyasına Turk Tabıpler Bırlığı Merkez Konseyı1 nce Adalet Bakanı Eldem'e gonderılen mektup zarfının da konmasından1 Evet Adalet Bakam'na gonderılen zarf da "suç kanıtlan" arasındadır Kanunlar Genel Müduru Engın Dogu, konunun değerlendırılmesı ıçın Konsey uyelerınce bakana gonderılen metnı Bakanlık Ceza Işlerı Genel Mudurluğu'ne göndermıstır Ceza Islerı Genel Muduru Fahrı Cavga da, Konsey uyelerı hakkında 'Ankara Aslıye Hukuk Mahkemesı nezdınde dava açılması ıçın' Ankara Cumhunyet Savcılığı'ndan ıstemde bulunmuştur Savcı Yardımcısı Hayrı Taylan "Davaname" baslığı ıle Aslıye Hukuk Mahkemesı nde "davalıların Turk Tabıpler Bırlığı Merkez uyelığı ve bu sıfatla yuklendıklen dığer gorevlenne son venlıp yerlenne yenılennın seçılmesı" ıçın dava acmış, ayrıca Konsey uyelerının Dernekler Yasası'na aykırı davranışları savı ıle altı aydan ikı yıla kadar hapıs cezasına çarptırılmaları ıçın bır de ıddıaname duzenlemıştır Bu ceza davası da önumuzdekı gunlerde başlayacaktır Derneklerın hangı soz ve davranışları ıle ar>ac dışına cıktıklarını saptamak ıçın Sayın Adalet Bakam'na, Aydınlar Ocağı ıle tıcaret odalarının TUSIAD'ın, Işveren Sendıkası'nın açıklamalarını da ınceletmesını salık verırız Dernekler Yasası, kımler ıcın geçerlı, kımler ıçın değıl, bunların da ıncelenmesınde yarar vardır Hekımler, Adalet Bakanı na olum cezası ıle ılgılı goruşlerını bıldırıyorlar ve bakan kendısme gonderılen mektubu ışlem yapılmak uzere savcılara gondenyor Bakana gonderılen mektup zarfı da dava dosyasından cıkıyor Sayın bakana bır selam versek, o da suç sayılır mı dersınız' Bır başka hekım Prof Dr Ayhan Songar Islamı llımler Araştırma Vakfı tarafından duzenlenen bır toplantıda konusan Prof Dr Ayhan Songar, bakın ne demıs Tevfık Fıkret dengesız bıradamdır Bugun gelseydı, kendısme akıl hastası teşhısı koyardım " Sayın Songar'ın, aynı ınsanlar hakkında Adlı Tıp'ta başka, ozel muayenesınde başka raporlar verdığını bu koşede yayımlamıştırn Acaba, bır ruh hekımı yetmıs yıl once olen bır saırın ruh sağhğını bugun hangı bılımsel yontemlerle saptayabılır1? Islam dını, "olulerın hayır ıle yad edılmelerını' emreder Sayın profesor, bu gıbı kurallara da boş verıyor Songar, yetmış yıl once olen şaırlere hayalı rapor duzenleyeceğıne, yaşayan ınsanlar ıçın bırbırlerını tutmayan raporlar vermemeye ozen gosterırse, topluma daha yararlı olur Songar'ın Tevfık Fıkret ıçın soyledığı bu sozlerı kınıyor ve bu buyuk şaırı anmak ıçın meşrutıyet yıllarında aydınların dıllerınden dusmeyen şu dızelen, bugunku Turkçeye çevırısı ıle bırlıkte sunuyorumSarmış yıne afakını bır dudı muannıd, / bır zulmetı beyza kı peyapey mutezaâyın / tazyıkın altında sılınmıs bır esbâh / bır tozlu kesefâtten ıbâret butu elvah (Sarmış yıne ufuklarını bır ınatçı duman / bır beyaz karanlık kı durmaksızın artmakta / basıncın altınaa sılınmıs gıbı cısımler / Bır tozlu yoğunlukta olusmakta butun gorunum ) Bu "beyaz karanlık ' ıçınde Fıkret 'Fıkrı hur, ırfanı hur, vıcdanı hur bır saırım" dıyen bır ınancın sozcusudur Bu buyuk Turk şaınne ölumunden bunca yıl sonra yapılan bu saygısızlığın sıyasal ıdeolojık ve psıkolojık nedenlerı ne ola k ı ' Nedır bu mezar tasianndan bıle alınmaya calışılan oc' , S â | r l e r e sayo,1 gerek Ayhan Songar efendı, saygı, 1 saygı, saygı GOZLEM 6 Soykırım' Sayın Bulent Ecevıt'ın bu satırlarının dıkkatle okunup serınkanlı bır bıcımde dusunulmesını dılerız, bunun çok yararlı olacağı kanısındayız UZLAŞMANIN AÇIKLANMAYAN YONU Sağlanan bılgılere göre, Tur kıye vanlan uzlaşmayla şıkâyetçı beşlerın "hassas" olduklan işkence ıddıaiarının anayasanın 108 maddesınde ongorulen De\let Denetleme Kurulu'nca denetlenmesını kabul ettı Anayasanın ılgılı maddesı şoyle dıyor "tdarenın bukuka uygunluğunun. duzenlı ve verımli şekılde yurutulmesinin ve gelıştınlmesının saglanması amacıyla, Hükümet 1987'de af (Baştarafı 1. Sayfada) sure ıçınde, Ankara Türkıve'de ınsan haklan, sıkıvönetım \e af konu sunda Avrupa Konsevı lnsan Hak ları Komıtesı ne uç rapor sunacak Bu raporlar I Şubat 1986, 1 Temrnuz 1986 ve 1 Ekım 1986 tarıhlennde Strasbourg a ıletılecek \e aradan ge çen dönemlerdekı gehşmelerı ozetle vecek Raporlann ıçerığı gızlı kalacak Raporla>da belırtılen nokta'a rın Turkıve ıle 5 şıkâvetçı ulke arasında ımzalanan sozleşme paralehn de olup olmadıklan ıse Insan Haklan konusyonu bunvesınde ışletılecek bır mekanızma çerçe\esınde sağlanacak Buna gore şıkâvetvı ulkeler gehşmelerı "olumlu yonde" bulmazlarsa bu eleştırılerını bıldırecekler Strasbourg'ta >apılan ayiklamava paraiel olarak Insan Hakian Komıs >onu'nun 12 savfalık gerekçelı rapo ru da >a>ımlandı Rapordakı bılgı leregore "îenıTurk 4n»asası°nın 108 maddesıne uygun bıçımde ışle>en Devlet Denetleme Kurulu. Tur kıve'de kışısel hak ve ozgurluklere riayel edilıp edıunedığını de konlrnl edecek." Bu kurul, sıvıl \e asken cezaevlerı ıle tutukevlerı \e karakollardakı uşgulamalan da denetlevtxek SIKI\ONETİM DE KALKACAK Strasbourg'ta dun yavımlanan Avrupa Konseyı raporunda, Başbakan Turgut Ozal'ın 4 Nısan 1985'te Bırleşık Amerıka'da yaptığı konuşmaya da atıfta bulunularak, Ozal'ın "18 ay içınde sıkıyonetım butun illerde kaldınlacaklır" dedığı ka\dedıldı Bunun bır "soz" oluşturduğu vurgulandı lyı haber alan kaynaklardan edınılen bılgılere göre, basına açıklanmayan ve Ankara ıle S şıkâyetçı ulke arasında ımzalanan gızlı anlaşmava göre Turkıye, sıkıvönetımm en geç 1 Şubat 198^ tanhınde bütün ıllerde kalkacağı hakkında şıkâvetçı ulkelere guvence %ermış bulunuyor AF ÇIKHOR \ ıne basına açıklanmayan bu belge>e göre Turkıve en geç 1 Şubat 1987 tarıhıne kadar olmak uzere, 1986 vıh ıçınde bır affın çıkamlacağı volunda Fransa, Danımarka, Is vev, Norveç \e Hollanda'va garantı vermış durumda Bu af M>ası suçları kapsayacak Bu arada sıvası ve duşunce özgurluklenndekı kısıtlamaların da soz konusu zaman suresı ıçınde asganve ındırıleceğı ve DİSK, Banş Derneğı, Turkıve Yazarlar Sendıkası ve Avdınlar dılekçeM gıbı "sıvası ıçenklı" davalarda da "ıvı çozumler" elde edıleceğı Ankara ta rafından bıldırılmış durumda AvTupa Konsevı İnsan Hakian Kormsvonu tarafından dun açıkla nan ve bu kuruluş tarıhınde ılk kez şıkâyetçı ulkelerın bır ulke hakkında açmış olduklan davayı gerı aldıklannı bıldırdıklen metın, Konse> Da ımı Temsılcıler Komıtesı'nın önumuzdekı 16 ocakta vapacağı oturumda onaylanacak "Turkiye'nin dıplomalik bır başarısı" olarak mtelenen bu karann Daımı Temsılcıler Komıtesı'nde "takılması" soz konusu değıl Içişleri Bakanı: Işkence olmadı (Baştarafı 1. Sayfada) rahısar Ilçe Başkanı Polat Sabııncu da, "Sorgulamam sırasmda en kısa zamanda yeni bir operasyonda, benimle yeniden goruşeceklerim soylediler" dedı Akbulut, Şebmkarahısar'dakı ikı işkence olavına ılışkın sorulan yanıtlarken, ilk olaya ılişkın ıdarı soruşturmanın sonuçlandığını söyledı. Cumhurıyet muhabirının Akbulut'a yönelttığı sorular ıle yanıtlar şö>le Şebinkarahisar'daki ilk olayı inceleyen bakanlık mufettişinin işkence iddiaiannı doğrulayarak, sekiz pou'sin açığa alınmasını ve bir polisin de gorevıne son verilmesini istedıgi dogru rau? AKBULUT Doğru değıl Benım söylemek ıstedığım, bunlar hep adalete ıntıkal ettnış olaylardır. Şımdı 'bu suçludur, bu değıldır' dıye konuşmak yanlıştır. Kamuoyuna yansıdığı ıçın bız de bu olayda ne yapacağımızı araştırdık Yoksa bız hâkım değılız. İlk sağlık raporlarında bır şey yok. îkına raporda da cıddı bir şey yok Iddıalar ınandırıcı değıldır dıyorum Mahkeme bu konuda bır karar venr Haklannda işkence iddıalan oldugu halde saveılıgın soruşturması surerken a>nı polislenn ikinci bir operasyon yapraasına neden izin verildi? AKBULUT İkı kışı bıze işkence yapıldı derse, bız hemen buna ınanacak mıyız? Zaten bu ıddıalan ortaya atanların da maksatlan budur İlk olay konusundakı ıdarı soruşturma bıttı, bır şey bulunamadı Bu ışte hepimızın yaptığı ış yanlıştır aslında. Bu memlekette kanun, savcı 9 yok mu Savcıya gıtmeden başka yerlere gıdıyorlar O halde ilk iddialara ilişkin mufettiş raporunu neden açıklamıyorsunuz? AKBULUT Ben böyle bır şey yok dıyorum. Sız benım sö9 zume ıtıbar etmıyor musunuz Bu ış adalete tevdı edılmış durumda \akında dava soruşturması da bıter SHP milletvekilleriyle bir hafla once yaptığınız göruşmede işkence iddiaiannı kabul ettiğiniz doğru mu? AKBULLT Bo>le denılınce, ınsan hıç kımseyle konuşmasam dıyor Mılletvekıllerı ıle goruşuyorsun, sonra başka $ey söyluyorlar Türkıye'de kanunlar hâkım olacaktır Kımse bılerek veya bılmeyerek buna manı olmasın Kanunların uygulanmasına kımse mudahale etmesın YENİ BİR OPERASVON Ikıncı işkence ıddıalarına ılışkin soruşturmalar surerken, 1530 kasım tarıhlen arasındakı ıkıncı operasyonda işkence görduğu behrtılen SHP Şebınkarahısar Jlçe Başkanı Polat Sabuncu, sorgulama sırasında kendısı ıle yenı bır operasyonda "tekrar göruşuleceğının" söylendığını behrttı Sabuncu, Cumhunyet muhabırıne, ıllegal hıçbır örgutle ıhşkısı olmamasına karşın, Şebınkarahısar'da ulkucu örgutlenmeye karşı çıktığ; ıçın bov hedefı halıne getırıldığını söyledı İşkence ıddıaları ıle Turk polısını kuçuk duşurmeve çalışmadıklarını anlatan Sabuncu, sözlerını şöyle surdurdu "Içişleri Bakanı Sayın Akbulut, Meclis göruşmelerinde Şebinkarahisar'da bir binanın Kızıla>'a de\rınden sonra burada THKO mensuplanna ait bazı belgelerin bulunmasını, operasyona başlanmasına gerekçe olarak gostermıştir. O>sa Şebinkarahisar'da jaklaşık altı yıldır Kınlay binası ulkuculerin elindedir. O gunden bu yana karşıt duşunceli bıç kımsenin binaya gırmesi mumkun degildir. Şebinkarahisar operasyonunda hıç kımsenin tutuklanmamış olması, ortada bir tertıp olduğunu ve devletin guvenlık guçlerinin yanütıldıgını açıkça ortaya koymaktadır." (Baştarafı 1. Sayfada) temsılcısı Tony Coelho'nun önderlığınde, Cumhuriyetçı Partı Massachussets temsılcısı Silvio Conte, Cumhurıvetçı Partı'nın Ermenı asıllı Calıfornıa temsılcısı Charles Paşayan, Cumhunyetçı Partı Calıfornıa temsılcısı Robert Dornan ve Demok rat Partı VVısconsın temsılcısı Les Aspin'ın ımzalarıyla 19 martta Temsılcıler Meclısı'ne sunulan sozde Ermenı sov kınmına ılışkın 192 savılı yasa tasansı daha once 4 hazıran tarıhınde Genel Kurul'da ov ianmıştı Tasan435uyelı Meclıste 181 aleyhte oya karşılık 233 lehte oy almış ancak usul ydnunden gereklı uçte, ikı çoğunİuğu sağlayamadığından "reddedilmış" savılmıştı Tasarı bugun değışıklık önergelenne açık olmalda bu"lıkte bu kez "basit çoğunluk" esasına gore oylanacak Asılsız Ermenı ıddıalarına ılışkın karar tasarısını destekleyen Yunan ve Ermenı lobılen hazıran av ında sağladıklan 233 oya dayanarak, oylamada basit çoğunluk ıçın gereken 218 oyu "mutlaka" alabıleceklerıne ınanıyorlar Buna karşılık özelhkle Reagan yönetımının son gunlerde Temsılcıler Meclısı uyelerı arasında gınştığı "karşı kampanya"nın etkılı olacağına ınanan Turkler, tasarının bır kez daha reddedıleceğı umudunu taşıyor Tarafsız gözlemcıler ıse tasarının az farkla kabul ya da yenıden reddedılmesının mumkun olduğunu belırtıvorlar Bir Türk doktoruna (Baştarafı 1. Sayfada) lıralık) ödulune değer bulundu 1985 vılı "Yenı AraşUrmalar" öduJunu kazanan Dr Faüh Mehmet Uçkun, doçentlıklen "Asıslant Profesor" kademesıne vukseltılırken, projesı "uzerinde ıleri derecede araştırtnal»r yapılmasına" değer bulundu Bu amaçla bırlık tarafmdan her >ıl valmzca araştırmanın gelıştırünıesiıie harcanmak uzere Mınnesota Lnıversıtesı'nde bır fon oluşturulmasına kaıv. verıldı 27 yaşındakı Türk doktorunun yaşamı süreklı başarılardan oluşu>or 1958 vılında lstanbul'da doğan Dr Uçkun, 1977 yıhnda Istanbul \lman Lısesı'nı bırmcüıkle bıtırdı DAAD (Deutscher Akadernısher Austauschdıenst Alman Akademık Değışık Servısı) bursunu kazanarak eğıtımjru Heıdelberg Unıversıtesı Tıp Fakultesı'nde surdurmeye başiadj Yaz taüllen suresınce de boş durmayan Dr bçkun, bu surelerı Istanbul Tıp Fa kultesı Hemaıolojı Bılım Dalı'nda, bır sure once etnekh olan Prof Muzaffer KVsoy ıle çalışmaya avırdı POLİTİKA VE ÖTESİ MEHMED KEMAL (Baştarafı 8. Sayfada) " Dostum, Tanzımat sonrası ve bılhassa Muallım Nacı devnnın bu nevı meyhane edebıyatıyla dopdolu olduğunu sen de bilırsın Nacı'nın bır adı da Mes'ut Harabâtîıdı Ve bu nevı meyhane gazellerınde bu adı kullanırdı Ve bu gazeller yuzunden kayınpeden (Ahmet Mıthat) onu gazetesınden uzaklaştırmıştı, bilırsın " Mubarek dedığı sakallarımızdan operek mektubu bıtırıyor, selam kelam da ardındaıi. Üstada çok teşekkurler edenz bızı anımsadığı ıçın (Jzun ve sağlıklı omurler dıleğımız de gonüldendır Gazelı almak da gorevımızdır Ben şehıdı badeyım dostlar demım yadeyleyın Turbemı meyhane enkazıyla bunyâdeyleyın Turbedâr olsun bana bır rındı meyhârı gânp Nazrı serhoşân ıle ol pıre ımdâd eyleyın Gaslolunmaz gerçı mâ ıle şehıdânı vega Yıkayın meyle benı bır mezhep ıcadeyleym Kabrıme kandıl ıçın bır kohne sagâr vakfedıp Şuleyı nârı arakla ruhumu şadeyleyın Yadıgâr olsun bu nazmım evlıyayı sagâre Ben şehıdı badeyım dostlar demım yadeyleyın Muallım Nacı ustadımız, 'sakıyı meyhanede mıhman' eyledıkten sonra, "Allah AJIah Kâbe ımâreyledım meyhanede' de7 mez mı Rahmetlı Nurertın Artam ustadımız gıbı başparmağımızı kadehın kenarına koyup, 'Hu erenler' ' dıyelım mı? Dıyelım Çalışmalannı Heıdelberg Tıp Fakültesı Kermk llığı Naklı Merkezı'nde de surdurdu Bu arada Alman hukümetmden aldığı bır burs ıle Amenkan Harvard Tıp Fakültesı Sıdney Farber Kanser AJaştırma Merkezı'ne gıtme olanağı bulan Dr Uckan, tümör ımmunolojısı (bağışıklık bı!ımı) uzenne staj yaptı 1983 yıhnda Heıdelberg Tıp Fakultesı'nden bınncıhkle mezun oldu Araştırmalarını derınleştırmek uzere 1984 yılı mayıs ayında ABD'ye, Mınnesota Ümversıtesı'ne gıttı Dunyanın ıkıncı büyuk kemık ılığı naklı merkezıne sahıp Mınnesota Tıp Fakultesı'nde doçentlığe yukseldı Dr Fatıh Mehrnet Uçkun, bu yıl lösemı (kan kansen) uzenndekı çalışmalan nedenıyle TUBİTAK teşvık ödülünü de almışiı Türkıye'dekı çalışmalarını bırlıkte vurüttüğu Hematolog Prof Dr Muzaffer Aksov, haberı Curahunyel'ten öğrendığınde sevınç duvgulannı saklamajarak şunları söyled: "Kendisini tanır mi)dımz dıvorsunuz? Elbene tanırdım Çok lyı tanırdım. Son derece başanlı bır arkadaşlır Yaz talıllennı bızim klmıkte geçinrdi Bır tur kansızlık olan aplastık anemı uzennde çalışıyordu. Losemıler uzerıne ılerı duze>de araşdrmalan vardı 4menka'nın en ılen gelen tıp dergilerinde bir yılda 10'dan fazla yazısı çiktı. Bu buyuk başandır Kendısını TUBİT4K a odul alması ıçın ben onermıştım. OduJe deger bulunan beş doklor arasında ver aldı Kendisınden soz edüdıgını ılerkı yıllarda da duyacağız. Çok başanlı bır doktordur" dedı a a 'nın haberıne göre, Dr Lçkun şu anda kanser teda\ısı alanmda ikı dalda araştırmalar yapıyor Sovyetler Türk gazetecilerine vize vermedi ANkARA, (Cumhunyet Burosul Sovvel makamlan, önumuzdekı perşembegunu Mcskova'da vapıla cak Olağan Ermenıstan Gunu toren lerını ızlemek uzere \ıze ıçın başvuran bın gazetemız mensubu olmak uzere ikı Turk gazeteusıne vıze ver medder Sovyet Buvukekıhğı, \ıze ı«,ın başvuran gazetetılere, merkezden gelen talımat uvannca valnızca Moskova'da akredıte olan Turk gazetecılerın loplantıvı ızlevebıleceklerını bunun dışında Turkıve'den gıtmek ısteven gazetecılere ıse vıze verılmemesımn ongorulduğunu bıldırdıler Mosko va da akredıte valnızca Turk gaze tecısı M.AIı Bırand bulunuvor CUNEYT ARCAYUREK yazıyor (Baştarafı 1. Sayfada) Türkıye'dekı işkence olaylannı Avrupa tnsan Hakları Komısyonu'na göturmekte dırenen beş Batılı ulke, bu ısteklennden vazgeçmıştı Aylarca suren goruşmelerden sonra beş Batılı ulke, komısyona baş\urma kararlarım gerı almışlardı. Dun saat 1100 sıralannda karann aynı zamanda açıklanması ıçın Strasbourg ıle telefon goruşmelerı yapılıyordu. Bır başka Dışışlen Bakanlığı yetkıiısı, "Bu bomba patlar ve~." dedı, arkasım getırmedı Dışışlerınm yuksek duzeydekı kımı kışılerı kararı yorumluyor, hatta ıçlermden brısı "Beşlerin bu karan hiçbır koşul one surmeksızin almalarının hayret venci bir gelişme" olduğunu soyluvordu Batmın, Türkıye'yı "dışlamakta fazla ilen gittiğini" vebu nedenle gerı bır adım atmayı veğledıkle rını soyleyenler vardı. Olaya başka gözle bakanlar ıse, "198082 arasındakı bu olaylann guncellığiniyitırmesi" nedenıyle başta Fransa, otekı de\letlenn dıren mekten vazgeçtığını one suruvordu. Dışışlen onde gıdenlerı bu "başannın" hıçbır koşula bağlanmamasmı onemle vurguluyordu Oysa. temmuz avmdan berı sure gelen goruşmelerde "Beş Batılı devletin vazgeçme karanna bazı temennilerle varabileceklerim" Turkıye'}e ılettıklerı de one suruluyordu Bağlayıcı gıbı gorunmeyen bu "temenntter'"'de bır genel affın çıkanlması, sendıkalfaalıyetlerındekı engellemelerın kaldırüması, kımı sendıka faalıyetlerının kısıı lanmaması gıbı ana oğeler yer alnordu Başka kaynaklar, Dışışlennın terstne Turkıve'nın Batılı beş devlete kımı "guvenceler" \ermesınden sonra ınsan hakian konusundakı bu bu dırenmenın gerı almması olasıltğmdan soz edıyordu Dışışlen Sozcusu Yalım Eralp, 'işkence olaylanmn Devlet Denetleme Kurulu'nca irdelenıp izleneceğini, arada sırada, belki de her ay, bu incelemelerin Avrupa Konseyı Genel Sekreterliğine bir raporla sunulacağını" ekhyordu Eralp'e gore, sozu edılen ırdeleme anayasanın 108. maddesınde yer alan, Cumhurbaşkanlığı'na bağlı De\let Denetleme Kurulu elıyle yapılacaktı Bu madde, 'İdarenin hukuka uygunluğunun, düzenli ve verimli şekilde yurutulmesinin ve geliştirilmesinin saglanması amacıyla" dıye başlıyor, Cumhurbaşkanının ısteğı uzerıne daha çok kımı kuruluşlann malı denetımmı hedef alıyordu Bu koşul bıle, Batmın ınsan haklarma donuk eleştırüerden tumuyle kopup gıımedığını gosterebılırdı Ayrıca, ınsan haklan konusunda Turkıye, beş Batı de\ietı ıle bır ışbırlığı mekanız ması ıçınde olmavı kabul edıyordu. Ve var kı, Başbakan Ozal, bu sonucu Turkıye'nm Batıdakı ıtıbarıyla eşdeğerde goren bır mantığa bağlayabılırdı. Karann ozellıkle Butçe goruşmelerıne denk duşurulmesı, Ozal'ın TBMM'dekı tartışmalarda daha ustten bır davranış sergılemesıne yol açabılırdı Geçen cuma akşamı varılan bu karar, dun kesm bıçıme donuşunce, Ozal, TBMM'ye elbette guven duygularını daha bıleylemış olarak gelecektı. Dışışlenne gore, kapalt kapılar ardında vapılan bu konuda kı muzakerelenn ayrıntılan açık lanamazdı, Sadece vanlan karar yansıtabılırdı Acaba, Batılılar Turkıye'ye neler sovlemışler, bu kararı alırlarken "temennV bıçımınde hangı rezenlen koymuşlardı ' Dun başannın sevına vavgınlaştmlırken elbette bu sorulann vanıtını bulmak olanaksızdı Butçe goruşmelerı ışte boyle bır havada başladı dun sabah 2 generale ömür boyu (Baştarafı 1. Sayfada) Mahkemenın vaptığı açıklamava gore, dokuz komutandan General Leopoldo Galtierı. Amıral Jorge Anaya ve Hava generallerı Omar Graffigna ıle Basilio Lami Dozo beraat ettıler Karar, dun gece ^rjantın televızyonundan, Mahkeme Başkanı Leon Arslanvan tarafından açıklandı Cezalann açıklanmasından 2 saat once, Arjantın hukumetı, 25 ekımde ılan ettığı ve 60 gun surmesı planlanan sıkıvönetımı kaldırdı Devlet Başkanı Raul Alfonsın tarafından ımzalanan kararnamede, olağanustu hal uvgulamasına vol açan etkenlenn ortadan kalktığı ve sıkıyonetım dolayısıvla tutuklanan kışılerın serbest bıraküacaklan açıklandı Buenos Aıres'tekı gözlemcıler Alfonsın'ın, sıkıyonetımın kaldırılması karannı en erken, demokrası>e geçışın 2 yıldonumu dolayısıvla bugun televızyonda vapacağı konuşmada duyurmasını beklıyorlardı Arjantın hukumetı, ulkede şıddet evlemlerının ve tehdıtlenn artması uzenne, şuphelı kışılerın vasal olarak tutuklanabılmelerını sağlamak amacıyla 25 ekımde sıkıyonetım ılan etmıştı Olağanustu hal uygulaması ilan edildıkten hemen sonra, sağ kanada aıt oldukları sanılan ve ıçlermde subaylann da bulunduğu 12 kışı tutuklanmıştı Arjantın'de yaşam, askerı sıkıyonetım u>gulamalarına benzeven olağanustu hal uygulaması suresınce normal bıçımde suruyordu ikı yıl once yapılan seçımler sonunda başbakan olan Raul Alfonsin, 10 Aralık 1983'te görevıne başladıktan uç gun sonra yayımladığı bır kararnameyle cunta yönetıcısı 9 generalın tutuklanmasmı ve mahkeme onune çıkartılmasını emretmıştı Parlamenter (Baştarafı 1. Sayfada) Danışmam Muzaffer Başkaynak ıle goruştu Ozalp, koşkun taslakla ılgılı "olumlu" goruşte olduğunu soyledı Ozalp, mıllet\ekıllerının emekhlığı ıle ılgılı olarak dun Cumhurbaşkanlığı Koşku'ne gıt( ı Yasama organı uyelerının emeklılığıne ılışkın hazırlanan taslakla ılgılı koşke bılgı veren Özalp, konunun vanlış anlaşıiması endışesı taşıdıklarını, çeşıtlı kurumlara karşı bağlı yasama organı uyelerının emeklılıklerınde zor duruma duştuklerını anlattı ÇELIŞKIL1 DLRUM Sov>et Dışışlen Bakanlığı Sozcu Yardımcısı Vuri Gremıtsky'nın Turk gazeteulennı toplantıvn ızlemeve da vet etmesı, ancak Ankara dakı Sov yet Buvukelçılığfnın Moskova dan gelen talımat uzenne bu davete "ıcabet etmek isteyen"' Turk gazetecıle rıne vıze vermemesı Sov vet makam larımn tutumu bakımından velışkılı bır durum varam SOZCU ^ ARDIMCISI NE DEMİŞTI? Sov>et Dışışlen Bakanlığı Sozcu ^ardımusı Gremıtsky, geçen hafta Moskova da bulunan arkadaşımız Ergun Balcı'nın Sov>et Ermenıstan Cumhurıyetı yonetiLilerının Ermenı terorunu vureklendıren bır tutum ıçınde olduklarını soylemesı uzerıne şu vanıtı vermışıı "Deftennıze vazabüırsınız kı, Sovvel Ermenıstan Cumhunvetı'nuı resmı yetkilılerı bevanallannda teronz(Baştarafı 1. Sayfada) mı hıçbır zaman desteklememışlerdır ve Ermenıstan CumhurıveH'nın te Ingiltere'de 1952 yüında çok ağır bir 'smoge' olay ında binlerce kjrorıstlen yureklendıren bır tutumu yoktur 12 aralıkla Moskova da Er şi olmuştu" dedı. Prof Vehcanmenıstan gunu duzenlenecek Bır de gıl, bu tur havanın bazı hastalıkbasın lüplantısı yapılacak Turkıye'ları olumsuz etkıledığını belırteden ısleyen gazetecı gelsın ve Ermerek, "kalpdamar hastalıkları, nıstan Dışıslerı Bakam'na bu soruastım ve kronik bronşıti olan vu sorsun. Bı/ım »ojledıklerımıze bastalann evden çıkmayıp, kaınanmıjorsanız, bır Turk ga/eleciM pı ve pencerelennı de açmama12 aralıkta Moskova'ya gelıp kendısı larını ıstedi. 02 yaş grubu arasorsun." sındakı çocukların da evden çıBAŞ\URA\ G4ZETECILER Jıarılmaması gerekügını" belırSovvet SOZLU vardımcısının bu ten Prof. Velıcangıl, hava tabaaçıklamasının vavımlanması uzenne kalarında bır tur terslık Hurrıveı gazetesınden Mehmet Alı denılebılecek "inversion" denıKışlalı \e gazetemız Ankara buro Ien klımatolojık bır olay sonusundan Sedat Ergın vıze ıçın Sowet cunda toprağın uzennde soğuk Bu>ukelvilı|ı ne başvurdular Dun hava tabakası oluştuğunu, kubu gazeıeuler dışında Turk ga'etecılerıne bu ola>ı ızlemek uzere vıze rum denılen partıkullerın de havada asılı kaldığını belırterek, verılemeve<eğı bıldırıldı Bebekleri evden oluşan kırlı havanın sısle buleşerek "smoge" denılen olayın meydana geldığmı söyledı Istanbul Tıp Fakültesı Tıbbı Ekolojı ve Hıdrokılımatolojı Kursusu'nden Dr ZekJ Karagulle ıse, ust solunum yolu ıle kalp ve damar sertlığı hastalığı olan kışılenn yanı sıra, kronık bronşıt ve yuksek tansıvonlulann da boyle havalarda dışarı çıkmamalarını söyledı. Dr Karaguıle, alışık olmadıkları bır havayla karşılaşan Istanbulluların baş ağrısı ıle de karşılaşabıleceğını behrttı Eşım Safıye Ayaş 1984 tarıhınden berı kayıptır VOLKAL AYAŞ