Katalog

24 KASIM 1985 KÜLTÜRYAŞAM CUMHVRİYET/5. İSMAİL <;CU;EÇ ; , uçAyı Ap.ı & 4 H y 2 OYLB MOOEPN K. &ENİN Bu O(2NV\NIN O CİAHİL TUM A BıR EVBR... BILIMTEKMK DUN1ASINDAN BEWÎL HAYVANLAR Lazer: Hem hayat kıırtarıyor, hem öldürüyor Lazer ışığı 10 cm. kalınlığındaki çelik levhaları bir saniyede delebiliyor rine ışık duşunce kısa bir süre için ışıklanan cisimler, boyalar vardır: Kent dışı anayolların kenarlanndaki taşlara surulen böyle maddeler araba ışıklan çarpınca ışık verir, süruculerı uyarır. tşte bu yansıyan ışıklar, guçlendiriünce, lazer olur. KULLANILIŞ YERLERİ Lazer ışığı tıpta, sanayide, haberleşmede, Yıldız Savaşları stratejisinde . . kullanılmaktadır. Kullanılış alanlarını ışığın ozelliklerine göre belirlersek, konu daha iyi anlaşılmış olur. Geçen haftaki yazımızda, bu ışığın dağılmayıp sicim gibi kilometrelerce uzağa gittiğini, çok sert olduğunu, güneş yuzü sıcakhğından binlerce kez sıcak olduğunu yazmıştık. Lazer ise bu özellikleri ile yarar sağlıyor. DÜMDÜZ YOL İZÜYOR Günesin yüz sıcaklığı olan 6000 de Şoyle: Dagümayışı: Lazerin sicim karecenin üstünde sıcakhk veren Lazer, dümdüz yol izliyor. Nasıl oluyordu bu? Konuya lınlığında uzaması, duvarcı siciaçıklık kazandırmak için bir fitlk Lazer, 4 cm. mi gibi kullanılmasını kolaylaşYAKUT LAZER >ce yansmcı yuzey %95 zik yasası hakkında bıraz bilgi kadar uzunlu tırıyor. Tuğla ustalan bir uçtan yansıtıcı ğunda, 0.5 cm. bir uca çektikleri sicimle tuğla işvermek gerekecektır. ayna genişliğinde bir ler. Işığın bu özelliği, 'atom NASIL ÜRETtLİYOR? •:Tâze7 yakut silindirin smasher' denen 'atom ezme' sam Elektrik akımı verilen bir teçevresine flaş rallarının çizgi gibi duz olanlaL ışığı lin çevresinde derhal manyetik lambası sartiıp, rının yapılmasında kullanıhr. çıkışı bir alan, bir mıktanıs alanı belıelektrik akımı Dortbeş kilometre uzunluğunrir. Akım ne kadar güçlu ise yansıtıcı ayna verilerek ya daki bir dehlizın duvarlarının mıknatıs alaru da o kadar guçlü pılmıştı. tam bir duzlukte ışlenmesi sicim olur. Akım kesilince mıknatıs gerilerek mumkun olamaz.Lazer alanı da sona erer. Kısaca, telburada sicim işini şaşmaz biçimdeki akım tel dışında çekici bir de görur. çevre yaratır. llk lazer böyle bir Işığın bu ozeliiğınden Ayda da doğa yasasından esinlenılerek yapılmıştı: 4 cm kadar uzunlukyararlanılmak ıstenmişti. 1915'te 0 Yakut bıllur ta, yanm cm genişlikte bir yakut ortaya atılan ve gittikçe yandaş b sarmal flas lambası ŞEMATİK silindirin çevresine flaş lambası toplayan bir görüşe göre, Ame1 aynalar sarılarak elektrik akımı verilmişGÖRÜNÜŞ rika anakarası Avrupa ve Afriti. Flaş lambası, bilindiği gibi foka anakaralarından her yıl 45 toğraf çekerken kullamlan, anî. santim uzaklaşmaktadır. Bunun bunlardan birine çarpıp yansır, böyle 'anlık' bir ışık idı. Sonra, fakat geçıcı parlak ışık veren bir kanıtlanması için Ay'a bir yanöbürune gider. Oradan da yanIranlı Ali Cıvan bunun süreklılambadır. Lambadan çıkan ışık sıtıcı konmuştu. Afrika'nın en sıyarak tekrar ilk aynaya döner. sini yapmıştır. yakut silindinn atomlannı hare Bu gidiş geliş sırasında hız çok batı ucundan verilecek bir lazer Bugun lazer sıvılardan, gazkete geçirir. Bunlar bir ileri, bir 'sicim'i Ay'dan yansıyarak bıiyür. En yüksek duzeye ulaşınlardan, yarı iletken cisimlerden geri gidip gelmeye başlar. AnAmerika'nın en doğu noktasına ca da aynaların bırindeki küçüde uretiliyor. Gaz lazerlerın nacak, yakut silindirin ikı başı aygeiecekti. Bu yolla, anakaraların cuk bir delikten dışarı fırlar. Işsıl yapıldıkları hakkında şemana gibi sırlanmıştır. Atomlar gerçekten uzaklaşıp uzaklaşmate bu ışık lazer ışığıdır. tlk lazer tik bir fıkir şoyle verilebilir: Üzedığı anlaşılacaktı. Fakat, dene> galiba gerçekleşmedi. Çunku dunyadan gönderilen 'sicim lazer' Aya sıcım kalınlığında değıl, kilometrelerce çapta bir daDeniz suyunda milyarlarca ton altın olduğu bilinire biçiminde gidiyordu. Bu komektedir. Ancak bir milyon birim suda 0.000006 nuda biraz daha kafa yormak Bir TASS Ajansı haberinde, gebe olarak bir sure birim altın olduğu için bunun çıkarüması son degerektifi bu yolla anlaşıldı. uzayda kalan farelerin dünyada yavruladıkları ve rece de guçtür ve ekonomik olmaz. Fakat AmeriSertligi: Lazer, 10 cm. kalınyavrulann çok sağlıklı olduklan açıklanmıştır. An kanın Las Cruces'deki Yeni Meksika Universitesi lıktaki çelik levhalan bir saniyecak haberde, farelerin hangi gebelik aşamasmda bilim adamlan, deniz suyundaki altımn deniz yode deliyor. En sert cisim olan eluzaya gönderildikleri ve orada ne kadar kaldıklasunu ile çıkanlabileceğini ileri sürmuşlerdir. Ken masta, yine bir saniyede, kıl inn belirtilmemiştir. Haber, 10 Temmuz 1985'tefırdilerine gore yosun (algaej altını çok sever. Hatceliğinde delik açabılıyor. (Delik latılıp geri getirilmiş Cosmos1667 adlı araç üze ta, olü yosun bile altını çeker. tel çekmede kullanılıyor). rinde yapılan incelemelerden sonra basma verilLazerin zayıflatılmış olanı, remiştir. Cosmos1667 ada uzay aracında 2 maymun, tina kaymasını duzeltme amelıMfare, 10 deniz salyangozu, 1500 sinek ve balık yatlarında, damarları tıkayan Sülük, tıpta kullamlan ilk hayvanlardan biridir. yer almıştu Yine aynı habere gore, bu deneme, pıhtıların yok edilmesinde, bazı Solucan biçhnindeki bu yaratiğın ağzında deriyi Sovyet, Amerikan, Fransız ve 4 Doğu Bloku ulkesecek biçimde oluşmus dişler vardır. Hayvanın urların eritilmesinde işe yanyor: kesi bilim adamlarınca ortaklaşa başanlmıştır. salyasında kan pıhtılaşmasını önleyen bir madde Ozellikle beyin urlannın kafatası bulunuyor. Bu sayede, emme isi bitse de derideki açılmadan yok edilmesinde... delikten kan akmakta devam eder. "Hridu Bir. cam tel ile verilen lazer ışıSahne sihirbazları, bir sırlarımn olmadığınt, bu medicinalis'adlı tıp sulüğü, vücudun kan oturmuş ğı mide, bağırsak, yemek borutün güçlerini el çabukluğundan aldıklanru hep soy noktalanndaki kanı azaltmada kullanüırdu Başağ su... gibı.gorunmesi guç organlerler: "Ne sihirdir, ne keramet, el çabukluğu ma nsı çekenler, bunları ozellikle şakaklarma yapış lan aydmlatıyor, başka bir cam tınrlardı. Süluğün bir başka türü de sıcak ulke ba tel de bunlardakı aksaklıkiarı rifet." Ancak, bvnun dışında kımi ınsaniarda kımi yeteneklerin olduğu oteden beri sezılmekte, ya takhklannda, bol sulu yerlerde bulunur. Suya çıp doktora ulaştırabiliyor. hut sanılmaktadır. Uzaktaki bir ınsanın kafasın lak ayakla girenlerin etlerine yapışan bu tıire "gnat Sıcaklığı: Lazerin sıcaklığı, hobdellidsuluk'denir. Sülük, bazen ordek veleydan geçem okumak, duşünce gucu ile eşyalan sertligi ile birleşince, 'olum ışığı' leklerin boğazına, burun içine yapışır, ölüme yol çarpıtmak.. gibi. Bunlara "saçma" deyip geçebimeydana getırebilıyor. Bu ozelliriz Ancak bilim adamlan, saçmanın saçma olup açar. tnsan burnuna giren sülük, emdiği kan yülikten Yıldız Savaşlan projesinolmadığını kesin hukme bağlamak istiyorlar. Çün zünden iyice siser, dışan çıkamaz, burnun tıkande yararlanılıyor. Bu tur savaşmasına neden olur. Süluk, kan alma yollannın he ta, yerden verilen bir ışık, yörünkü, geçmis yüzyıllarda da "saçma" denen şeylerin gerçek olduğu sonradan ortaya çıkmıştı: Me nüz bilinmediği zamanlarda işe yarıyordu. Daha geye oturtulmuş bir aynadan doğrusu, yanyor sanıhyordu. Bir işe yaramadığı teor, meteorit gibi göktaslarmın bu tur "saçma1 yansıyarak duşman uçaklarını, kesinleuace hırakılıiı lardan olduğu anlaşılmıştı. tşte ruh giıcu uzerinbombalarını bir anda eritip yok de araştırmalar yapmak için tVashington C'niveredebiliyor. sitesi'nde 510yıl once kurulmuş olan "üfcDonnel Burada yazdıklanmız, lazerin Ruh Araştırmaları Vakfı'nın amacı bu tur araşkullanılış alanlarının binde biri tırmalar yaparmaktı. Vaktf, 630 bin dolarla kubile değil. Fakat amaç, bunların rulmuştu. Ancak vakıf sahibinin 1980'de ölmesi hepsıni anlatmak değil, flkır verAmerika'nm TexasInternationalşirketi, lskendeuzerine işler durdu. Esasen vakıf, sahtekâr iki sah riye limanının 325 kilometre batısında, kıyıdan 75 mek. Hatta, lazerin kullanıldığı ne sihirbazımn iki yıl once oyununa da gelmisti. kilometre içerde petrol bulmuştur. Gelecek birbu alanları saymak yerine kullanılBunlar kaştklan, irade gucü ile uzaktan bükebil çuk yıl içinde başka kuyular için de çalışma yapımadığı alanları saymak bize dadiklerini ileri sürüp vakfı dolandırmışlardı. ha net bir fikir verebilir. lacaktır. Lazer ışığı, 1960 yazında iik kez dünya kamuoyuna sunulduğu zaman 'Ötiım Iştgı' dıye adlandınldı. Çünkü ışık, en hızlı kurşunların bile işleyemeyeceği çelik levhalan bir anda deliyor; güneşin yüz sıcaklığı olan 6.000 derecenin kat kat ustünde sıcaklık veriyor ve kurşun gibi dümdüz gidiyordu. Hatta bu ışık kurşundan daha becerili idi: Kurşun namludan çıktıktan sonra hallaç yayı bıçiminde bir yorunge izliyor, hızı kesilince de geniş bir eğri çizerek yere düşüyordu. Lazer ise kilometrelerce uzuyordu. Böyle bir ışık anarşistlerin elinde etkin bir silah bıçiminde kullanılabilırdi. Hatta dahası vardı: Lazer, elektrik santralları, nükleer santrallar gibi dev tesislerde değil, çaniaya konabilecek küçuk bir kutuda uretiliyordu. Kutu, tabancanın göre\ini yapabilirdı. KIM KIME DUM DUMA BEHÎÇ AK PIKNIK Pt\ALE MADRA f ( DUNWJIKJ EM ÇlEKIKII V BENIM Kısa... Kısa... Uzaytla gebelik* yerue doğum Deniz suyundan altın fflZLI GAZETECI MECDET ŞES PUR ÇUNLARi püKTİLOYâ ÇEKHM, ' ' ' oNPm Sülük pıhtıyı önliıyor Sahne sihirbazlarının sırları ÇIZGILIK KÂMİL MASAR.4CI f • Mısır'da yeni petrol yatagı I 1 GALERİLER DESTEK SANAT GALERİSİ NECU ERK Suluboya Resım BEYZA BÖNENSAY Yağlıboya Resım 12 Kasnn 7 Aralık Abdı Ipekçı Cafl 75 Maçka 528 66 29526 10 00/412 AGAÇ YAŞKEN EGILIR KEM4L GÖKHAS MÜZAYEDE SALONLARI Her Pazartesi saat 14 00 Antıka Ya2ma kıtap Mucevher Tablo ı/s Her Perşembe: Halı • kılım Yerebatan Cad No 37 Tel 526 43 89 Cagaloğlu Ist AEDPA AMASAMAT uumsı NECDET KALAY Resim Sergisi 22 Kasım11 Aralık 1985 Husrev Ge^ede Cad 126 Tesvmıye Meyüanı IST Tel 141 27 11 1 "* 'A. , CEVOET PASA CAC 376 BFBEK 165 74 96 CUMHURİYET ÖNCESİ VE SONRA5I TÜRK RESMİNDEN ORNEKLER4 ^ Kasım Cıma 30 Kasım 1985 Şeker Ahmet Pasa Hoca Ali Rıza Halil Pasa Namık İsmail Şevket Dağ Ibrahim Callı Feyhaman Duran Sami Boyar Hıkmet Onat Vecıh Bereketoğhı Mehmet Ali Laga Fikret Mualla Ahmet Uzelli Hayri Çizel İlhami Demırci Mustafa Esirkuş Hamit Gorele Bedri Rahmi Eyuboğlu İbrahim Safi Esref Uren Orhan Peker Cevat Dereli Şefik Bursalı Ali Celebi Mahmut Cuda Edip Hakkı Köseoğlu Avni Arbas Cihat Burak Nuri İyem Nedim Gunsur Elif Naci Yaşar Yeniceli Burhan Uygur Zeki Kocamemı »ecdetKatay ITALYAN MİMARLJK KİTAPLAJU (İTALYA'DA MİMARİ) GİRİŞ SERBESTTİR 18/29 Kasım 1985 Saat 9.30 18.00 SERGİ YERİ: TARİHTE BUGUN MÜMTAZ ARIKAN 24 Kasım SERGİSİ TURKÇEILK GULMECE GAZETES/ 187O'TE gcı6aM,ILK TUBKÇ£ 6ÛLMEC£ GAZSTSSİ İS1*NBUL'OA YAyiNA SAfiAD/. AYNI GA2ETE OAHA ONCE PRAHS12CA VE KUUCA Ç1K1YOHOU. TSOOOÜKASAP EPENOl'MHSAUİBİ BULUNDUSV BU MAFTAUK YAYIN ORGAHl 23,5 X5Z Cjn 8OYUTLA8IHM 4 SAYFAOASİ OUJÇUYOR VE 1 KUKUÇA SAHUVDftPU.BAŞLIĞtNPAld RES'tMOB &R FlÇJ IÇINOE OTU&H FIIGZOF CHYOTEU,AYAICrA DUGAU İSKBNDER'L£ BİRLİKTB eoSTBKlUYOR VE ALT7NDA, "6ÖLSE ETME,BAŞKA İHSAN ISTSMEM* >PZiyoRt>U. BU RBSlM 62. SAYtPAN SONÜA KALbtBlLACAKrtR. YAZARLA& ARASINPA, MEHMET AU BBY, NAMK K£MAL, EBUZ2.IYA TEY&K'İH OE BULUNPUĞU "DIYOJEN*, PADIŞAH VE HUKUMETE PEK ELEfTIRİ YOHEITMEMBS/NE. KAgŞtN BİRKAÇ KEZ KAPATILACAK, 2 YIL 47 GUN SOH/3A PA YAYlhtl TAMAMEN yapı enchistri merkezi Cumhurıyet Caddesı, 329 Harbıyelstanbul Tel 147 41 85 (5 Hat) t ı l t n şnar t*niw( 1100tUM arnı KIKH. S4İME ÇELİK KURŞUNOGLJU 3 Kışısel Sergısı 16 3O Kaam 1985 • Taksım Sonat Galerısi TUSK ALMflN KULTÜR ENSTTWSU J MAÇKA SANAT GALERISİ ömer uluc resım sergisi Moda Stılıstlık Batık Yazma Halıcılık SANAT G4LER1SI VALIKONAĞICAO »5 MSAHTASIISTANBUL Tet 140 36 88 Mehmet Ali Meriç Resım Sergisi 14 Kasım30 Kasım 1985 Paar hanç hergun 1019 arası açıimr kursları 50 YIL ONCE Cumhuriyet Konsprıatııarımız ilk mezunlarım ıerdi Dun, saat 17.00'de konservatuarın ilk mezunlanna torenle dıploma verılmıştır. Bunlar konservatuarın yatı kısmından Hayrullah ve Şukru adında ıkt gencımizdi. Torende Vali ve Beledıye Reısı Muhıttin 24 Kasım 1935 Bundan sonra pıyanoda muallım Cemal Reşıdın refakatınde Hayrullah ve Şukrü'nun verdıklerı konserler dinlendı. Merasım bitınce davetlıler bufede ızaz edıldi. Bu sene mezun olan ikı genç konservatuarda 7 sene okumuşlardır. 1935/1985 CHRISTIAN SCHAD Gravür, Ağaç baskı, "Schadographıe" 23.11 10.12.1985 Mımar Sınan Universitesi Resım ve Heykel Muzesı MUSTAFA ÖZEL RESIM SERCISI 16 kasım 1 4 aralık BILSAK CAZ CENTER EMIN Bir av surevle cuma ve cumanesı gunlcrı saat 2) 00 BILSAk. Sıraselvılcr. Soğancı Sokak "• 143 28 ^99 dörtboyUsanatgaterisi BACOAT CAO 294/2 CADOEBCSTAN 556 99 78 FINDIKOĞLU GRUBU GALERİ ILANLAfll HER GUN BU KOŞEDE Ustundağ, şehır mechsı uyelerı, konservaiuar profesorlerı, musıkınaşlar ve bırçok davetlıler hazır bulunmuşlardır. Konservatuar Dırektoru Yusuf Zıya ve Muhıtiın Ustundağ'ın nutuklanndan sonra gençlerımize dıplomaları torenle verildı.