Katalog

21 KASIM 1985 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURİYET/5 ÎSMAIL GIJLGEÇ YAYIN DUIMASEVDA SANAT EDEBİY&T HAYVANLAR Bilince tutulan aynaı Beyuz Kale Be.vaz Kale/Orhan Pamuk / 160 sayfa / Can Yaymlan. Orhan Pamuk'un ilk iki romanında her şeyden önce ne kadar zeki olduğunu göstermeye meraklı bir çocuk vardı, burada ise zeki olmayı elden bırakmadan daha da duyarh bir yazar sesi var... Orhan Pamuk, "ffeyaz Kale"de, edebiyat denen şeyin öncelikle uydurmak ve kurmak olduğunu bir kere daha haîırlatıyor. FATİH ÖZGÜVEN Orhan Pamuk, ikinci romanı "Sessiz Ev"de, roman kişilerinden Faruk'a tarih ve kurmaca arasındaki olası ilişkileri tartıştırtmıştı. "Beyaz Kale"de ise hem Faruk, hetn de Orhan Pamuk, tarihle kurmacayı en etkileyici biçimde birbirine bağlayacak bağı bulmuş olarak karşımızdalar: Oyun... "Beyaz Kale", daha işin başında biçimsel bir oyun. bir tarihi belgenin romanlaştırılması oyunu kılığında ithafıyla, önsozüyle birlikte karşımıza çıkarak çekiyor ilgimizi. Orhan Pamuk ve Faruk bizi, Yakup Kadri'nin Prousf.vevirirken bulduğu guzel ifadeyle "Meçhul ve mechullüğü derecesinde caabeli bir hayata karıştırmak" amacıyla, JV. Mehmet zamanında "geçmiş" bir köleefendi hikâyesinin içine sokuyorlar. Hikâye, Türklere tutsak düşen bir İtalyan'la ona tıpatıp benzediği "söylenen" bir Türk bilgini arasındaki ilişkinin hikâyesi. Birbirine "benzeyen ama benzemeyen" bu iki kahraman arasında şiderek asıl oyun, bir "aynalar ovunu" bashvor. Benzerliklerle benzeşmezliklerin, benzememek inadıyla benzeşmek tutkusunun simetrik bir yapı içinde, ama turlü içiçelikleri, yan oyunları da doğuracak bir çeşitleme zenginiiği içinde ele ahndığı bir "kuşkulu ikizler" oyunu bu. Orhan P a m u k , "çifti" ya da " i k u a " izlediğini bir DoğuBatı sonınsah çizgisine, farklı zihinsel içeriklerin karşılaştırılması meselesine oturtuyor. Ama romanlarda hemen bir " ş o n ı n s a l " bulup da derin bir öh' çekmekle yetinmeyen okuyuculardansanız, göreceksiniz ki "Be>az Kale"nin kahramanlannın asıl faaJiyetleri daha derin, daha önemli bir şey. Orhan Pamuk'un kahramanlan "ben niye benim" sorusuna cevap ararken, farketmeden ya da çaktırmadan dosdoğru kurmacanın, yazmak denen büyülü edimin ortasına dalıveriyorlar. "Ben niye benim"i yazarken ilk olarak "bir hikâye kurmanın" tadını alıyorlar ve bir daha da vazgeçemiyorlar. Öyle ki, kuçük suçların anlatılmasıyla başlayan hikâye kurma oyunu giderek butün romanı kapsıyor, romanın kendisi oluyor. Bir noktada, romanın kahramanlartndan biri ötekine "Vereceği okuma ya da dinlenme zevkinden başka hiçbir snnucu ve anlamı olmavan bir hikâye uydurulup uydurulmayacagını" soruyor. At sırtmdaki ayna "Beyaz Kale", okuyucusunu yukarıda sozünü ettiğim tarihi, kültürel ve genel anlamda düşünsel ipuçlarına götürüyor, korkmayın; ama temelde, edebiyatı, insanın öteki zihinsel faaİiyetlerinden ayrı bir şey olan "kurmayazma" eylemini, onun benzersizliğini konu edindiği için de yukarıdaki cümlede dile gelen ideale iyice yaklaşıyor. "Beyaz Kale"nin bir yerinde de Stendhal'in şu ünlü " a t sırtında gezdirilen" aynasıyla karşılaşacaksınız; ama doğrudan gerçekliğe değil, bilince tutulan bir ayna , burada karşımza çıkacak olan. Orhan Pamuk, okuduğunuzda da göreceğiniz gibi, romanı da, aynayı da doğrudan yansıtmacılıkla eş tutmayan bir anlamda ele alıyor, çağdaşı başka yazarlar gibi... Kardeşlik duygusu Yazar olarak Orhan Pamuk'ta kimi okuyucuyu eğlendiren ve ilgilendiren, kimilerini de sinirlendirebilen bir yan var. Zeki ve hınzır bir çocuğun parlak buluşlarıyla karşı karşıya olduğunuz ve bundan ileriye de gidemediğiniz duygusuna kapılabiliyorsunuz ara sıra (ya da en azından bu duyguyu anlayabiliyorsunuz). Kirnilerinin "şiirsizlik", kimilerinin de o pek sevilen yakıştırmayla "yaşanmamışlık" diye özetleyiverdiği bu özellikle "Beyaz Kale"de de karşılaşacaksınız. Ama romandaki çocuk, çocukluk, kardeşlik, oyun benzetmelerini (başhbaşına bir inceleme konusu olabilir) dikkatle izlerseniz, Orhan Pamuk'un yazar sesindeki bu özelliğin daha derin, daha vazgeçilmez bir şeye işaret ettiğini göreceksiniz. "Beyaz Kale", üç tane akıllı çocuk zamanla büyüyen çocuk sultanı da unutmayalım arasında gelişen zekice bir oyun olarak da okunabilir. Ama, dikkatli bir okumada göreceksiniz ki, roman kahramanlan "birbirleriyle a><ran ve arkadaş olmak isteyon" çocuklara özgu "alçakgönü'îii bir utangaçlıkla" yaklaşıyorlar birbirlerine ve aslında çok derinden derine işleyen bir içtenlikle, "tuhaf bir kardeşlik duygusuyla" birbirinin içinde eriyip tek kişi oluyorlar. Yazar da okuyucusuna böyle "kardeşçe" bir duyguyla bağlı "Beyaz Kale"de. İlk iki romanında her şeyden önce ne kadar zeki olduğunu göstermeye meraklı bir çocuk vardı, burada ise zeki olmayı elden bırakmadan daha da duyarh hatta, kimi çocuk ve çocukluk betimlemelerinde fark edeceğiniz üzere, hüzünlü bir yazar sesi var. Bütün bunlar bir yana, Ortaan Pamuk "Beyaz Kale"de önemli bir şey yapıyor. Son zamanlarda "kim kimdir"ciliği giderek daha da çok "yaşanmışlık" sanan Türk edebiyatına ve okuyucuna edebiyat denen şeyin önçelikle uydurmak ve kurmak olduğunu bir kere daha hatırlatıyor,. Ustaca ve giderek derinleşen bir duyarlılık boyutunda. ( n II KIM KIME DUM DUIVIA BEHiç AK QOn akiam örimemn yaf>ornad\m » ıı Evde ^ ^ ğ hıç bi ı/erım yok Neözet uâam H ölii Ma\nm aynı duromda, niue farklı âavraoun? P I K N I K PİYALE V LIW" Diye k£NDf/ME 7 E L Ö N D E ) MADRA ÇCX 6ÜZELIM/. Ç (NI MSAN k£NDIŞ(NI Ü Ş 0A. öyLF GÖBÜE YAYIN RAPORU VAROLMAYAN ŞÖVALYE Yazan: ttaio Calvino / Türkçesi: Gül Işık / 142 sayfa / A d a Yayınlan. Eylül ayı içinde ölen çağdaş llalyan edebiyatmın büyıik yazan ttalo Calvino, "Agaca Tttneyen Baron" ve "Sandık Miişahidi"nin ardından bir başka ünlü kitabıyla, "Varolmayan Şövalye" ile Türk okurunun karşısında. Yürüyen, hareket eden boş bir zırh bu Şövalye Agilulfo. Calvino, kitaba yazdığı sonsözde, dünyamızın en ufak bireysellikten bile yoksun bırakılmış insanlarla dolu olduğunu, ilkel insanla başlayıp sonunda çevresindeki şeylerle ilişkisi kalmamış, varolmayan, yapay ınsana vardığırruzı vurguladıktan sonra, bu düşünce düğümü içinde başka bir görüntüyle, ytiruyen içi boş zırhla özdeşleştiğini, MALlNA Yazan: Ingeborg Bachmann / Çeviren: Ahmet Cemal / 322 sayfa / BFS Yayınlan. Çağdaş Avusturya edebiyatının doruklarından biri sayılan "Malina" romanı, 1926'da Klagenfurt kentinde doğan, 1973'te Roma'da fazla miktarda uyku hapı aldıktan sonra yaktığı sigaranın yol açtığı yangında aldığı yaralar sonucu ölen Ingeborg Bachmann'ın "Ölüm Türleri" ana başlığı altında yazmayı tasarladığı bir'dizi romanın tamamlanabilmiş ilk ve tek bölümü. Çevirmeni Abmet Cemal'in deyişiyle, "Malina", "Hiçbir zaman iki kişinin aynı zamanda paylaşamayacağı, salt cinselliğin çok ölesinde, ancak iç diinyalann yoğunluğunda yaşanabilen bir aşkın" romanı. Belki çok kişinin yaşadığı, ama pek az kişinin, vaşadığını bilinç düzeyinde algıiadığı bir yaşama biçiminin ve birey olabilme yolunda verilmiş amansız bir savaşımın öyküsü. HIZLI GAZETECİ \ECDET ŞEN ZAVALLI EVLAOlfA 8EHIM SEMIN DÜNYAC&H UA&EKİhi BlZIAfl Ş U TÛŞ SOTÜ<?/VI&V1İZ kıtabın bundan sonra ortaya çıktığını belirtiyor. Büyükler için olduğu kadar yeniyetmeler için de çok ilginç olan bu çağdaş başyapıtı okumak gerek. IU0ÛRPA ONUVR 6 E R E KENİN Y4P1LMÛ6I f'CİM FİLÛMCA MERCİYE YdZI YÜZACAK... ! AUP CUMHURİYET KtTAP KULÜBÜTNDEN HABERLER Kitap Kulübü Eğitim Araçları Fuarvnda kitap okurlarıyla Cumhuriyet Kitap Kulübü, 2. Ankara Kitap ŞenüğVnin ardından tstanbul'da düzenlenen Eğitim Araçları Fuarı'na (EDEXJM) kaahyor. Kitap Kulübü nde değişik bir anlayışla sergilenen yüılerce ilgi çekici kitap, okurlara indirimli olarak sunulacak. Mecidiyeköy, Ortaklar Cad. No: ITdeki Eğitim Araçlan Fuan, 27 kasım 2 aralık tarihleri arasında açık kalacak ve kulüp üyelerine giriş ücretsiz olacâk. Fuar binasının l.katmdakitaplannı sergileyecek olan Cumhuriyet Kitap Kulübü'nde,151 aşkın yazarla söylep programlan ve imza günleri de ver alıvor. AYUN EN ÇOK SATAN KİTAPLARI ŞİİR 23.10.1985 20.11.1985 Sıra: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Kod: 002.255 152.316 002.029 002.007 022.102 090.022 002.251 102.053 002.244 032.036 Kıtabın Adı / Yazan: Ezgili Yurek (1. hamur) Ruhi Su KandanKına Yakılmaz / Hasah Hüseyin Bütün Şiirleri (1. hamur) / Cahit Külebi Yanhzlık Paylaşılmaz / Özdemir Asaf Yunus Emre / Haz: Sabahattin Eyüboğlu İlk Yapıtla 50 Yıl Sonrakiler / F. H. Dağlarca Şiir Tapmağı / Sait Maden Halkın Ekmeği / B. Brecht Beşibiyerde (1. hamur) / Can Yücel Red Turkuleri / Aragon Eluard Desnos Vercors Fıyatı: 909. 650. 1273. 918. 1000. 900. 1182 500. 1590. 450. SONSUZ VE ÖBÜRÜ: TURGUT UYAR Hazırlayanlar: Tomris Uyar ve Seyvit Nezir / 256 sayfa / Broy Yayınlan. Kısa bir süre önce yitirdiğimiz ozan Turgut Uyar üzerine çok şey bulmak olası bu kitapta. ö n ce " k ı s a c ı k " yaşamöyküsü Uyar'ın, ardından Turgut Uyar şiiri üzerine Edip Cansever, Tomris Uyar, Nurullah Ataç, Fethi Naci, Cemal Süreya, Kemal Tahir, Doğan Hızlan, Fttsun Akatlı, Refik Durbaş, Hulki Aktunç, Giiven Turan, vb.nin yazılan, daha sonra Can YüceTden Seyyit Nezir'e uzanan ozanlarımızın Uyar üzerine şiirleri, Atilla Özkınmlı, Fatih Özgüven, Sennur Sezer'in Uyar'la konuşmalan, Turgut Uyar'ın kendini anlattığı yazılan, ozanın yazılanndan ve şiirlerinden seçmeler ve son şiirleri. Uyar'severlerin, şiirseverlerin okuması gereken, bir ozanı değişik yönlerden, farklı kişilerin bakışıyla sunan bir kitap. R&MSK&H KOLLUK KUVVEVERİNE VE5AICE VE5&İRE RİNİ 5ENİ KuŞ'A Yfl PA P B M R E YE 4T/Mu5l İÇİ İ 5lü MSÇ &UN SOHRA BURAYA. Bfe EİĞP YA PA 5AUİL KORUMÛ e>OJU &EURAMA U'ıç K/'/MSEyF BUUMAZCÜHKÜ JTI ÛLAN Ü5KÜDÜR'I ET/MEN &EREKJ ÇİZGİLİK KÂMİL MASARACI stf P5 GALERİLER DESTEK SANAT GALERİSİ NECLA ERK Suluboya Resım BEYZA GÖNENSAT Yağlıboya Resim Î28 66 29526 10 00/412 DİWN MÜZAYEDE SALONLARI HerPaıartesisaat14 00 Antfka, Yazma kitap, Mucevtıer, Tablo vs Her Pn>onbe: Halı kılim Verebatan Cad. No 37 Tel 526 43 89 Cağaloğlu Ist AGAÇ YAŞKEN EĞİLİR K£M4L GÖKHAM AEDPA NECDET KALAY Resim Serglsi 22 Kasım11 Aralık 1985 Husrev G«reOe Cad 126 TeşvıKiye MeydanıIST Te 141 27 11 C£VOET P*SA CAO 376 BFBEK 165 74 96 12 Kastm 7 Aralık Abdı Ipekçı Cad 75 Maçto CUMHURİYET ÖNCEŞİ VE SONRA3J TÜRK RESMİNDEN ORNEKLER4 8 Kasım Cuma 30 Kasım 1985 Seker Ahmet Paşa Hoca Ali Rıza Halil Paşa Namık İsmail Şevket Dağ Ibrahim Çallı Feyhaman Dııran Sami Boyar Hikmet Onat Vecih Bereketoğlu Mehmet Ali Laga Fikret Mualla Ahmet UzeUi Hayri Çizel İlhami Demirci Mustafa Esirkuş Hamit Gorele Bedri Rahmi Eyüboğlu İbrahim Safi Eşref Üren Orhan Peker Cevat Dereii Şelik Bursalı Ali Çelebi Mahmut Cuda Edip Hakkı Koseoğlu Avni Arbaş Cihat Burak Nuri İyem Nedim Gunsur Elif Naci Yasar Yeniceli Burhan Uygur Zeki Kocamemı NecdetKaiay GJteri ş u » ««<••«< 1100iajM l ı w ITALYAN MİMARUK KİTAPLARI (İTALYA'DA MİMARİ) TARİHTE BUGÜN MÜUTAZ ARIKA\ 21 Kasım İ61f 'PB BUSÜN, H • OSMANLt /W>ffAHt T. AHMET, 2? YA$lNDA ÖLDÜ. M. MeHMBT '/N OİLU OLAN T. AUMET, OAHA f2 YAÇtNDAYKBN TAHTA ÇlKMtŞ, BU DA YfLCAROA Ç£t/RESİNC>£IOL£fiİN ETK/S/ ALTTNDA KALMA SlNA NEPEM OLUUŞ7V. O S//2AUV? SA77PA AVUSTVB.VA, DOĞUDA tKANlA SAl/AŞlUYÛHI>U İÇTS İSE DUBUM CEİÂLI tSy/WLAg/ YU2ÜMPEN KAS/Şt/cn. f6O6 'M PlLAN Z1TVATDKOK SARIÇ AHTtA?MAS/nA AVUSTURYA SAVAŞI PUfSDueUlMUŞ^SlRA ÎÇTEKİ /SYANLA/?A GELMİŞTÎ. SADGAZAM KuYUCU MO8AT G4ŞA fy*V S£t?T ÖNL£Mt£Rl PE BU KONUPA ETtCİSİNI GÖSTEŞMİÇTİ.İRAM'LA YAPlLAN SAYAÇLAeiN KDTİİ 3IOİÇ< /SE PADtÇAHlU ÖLÜMÜNPEN SONRA SİTBCEKTt. I. AHMET, 2O 6ÜN SÛSEfJ BıR MlPe SONUCU GEAİÇ YAÇTA ÖLMÜÇTÜ. SERGİSİ ' GİRİŞ SERBESTTİR ' 18/29 Kasım 1985 Saat 9.30 18.00 SERGİ YERİ: tAHMEf/N GENC YAŞTA ÖLÛMÛ yapı endüstri merkezi Cumhuriyet Caddesi, 329 Harbiyelstanbul Tel 147 41 85 (5 Hat) MAÇKA SANAT GALERİSİ fÜODİİL S4İME ÇEUK KURSUNOGLU 3.Kişisel Sergisi T63OKosım 1985 Taksim Sancrt Gaterısi ömer uluç resim sergisi Moda ve Stilistlik Resim Seramık Vitray çocuklaria Resim • » » NIŞANTASHSTANBUL T SANİTGİLERISI « 140 35 «8 '^HCÛHAÜi CAD 45 Mehmet Ali Meriç Resim Sergisi 14 Kasım30 Kasım 1985 Pazaf hanç hergun 10'9 arası açılıtır 50 YIL ONCE Cumhuriyet 21 Kastm 1935 Erzak naklı ve son noksanlann otele taşınması bir metrodan fazla irtifada olan buzlaşmış karlar üstünde çok müşkül olmuş ve diğer vesaiı yukarı çtkamadığmdan kızaklarla nakliyat yapılmıştır. Bununla beraber bütün ilgîliler kış spor/arının Türkıyede, bilhassa Uludağda istenildiği nispette inkişaj 1935/1985 edebilmesi için herhalde bu dağa bir hava hattmın yapılması lüzumunda birleşm'ışlerdir. ier •ksâl*n dtf, canmızdan taopanlmif bjr vartıktır Uludağda kış sporu hazırlığı BURSA, (Özelj Hükumetle C.H. Partisinin büyuk yardımlarına dayanılarak Uludağda Bursa Dağcılık kulübü tarafından yaptınlan Kayakçılar oteli bitmiştir. 150 kişiyi yatırabilecek bir vaziyete sokulan bu otelde TIİRK AIJV1AN KÜLTÜH ENgmuSU ÇHRISTIAN SCHAD Gravür, Ağaç baskı, "Schadographie" 23.11 10.12.1985 Mimar Sınan Üniversıtesi Resim ve Heykel Müzesı MUSTAFA ÖZEL RESİM SERCİSI 16 kasım 14 aralık dörtboyutsanatgaterisi B*fiOAT CAO 294/J1 CAD0C8OSTAN 356 99 78 Bir a> sureyle cuma ve cumartcsı gunterı saal 21 00 BİLSAK. Sıraselvılcr. Soğancı Sokak ">. 143 : s ^999 CAZ CENTER EMİN FINDIKOĞLU GRUBU BİLSAK GALERİ ILANLARI HER GUN BU KOSEDE altlı ustlu demir karyolalar kurulmuştur. Yeni otel; eski Uludağ otelinden 50 metro ve denizden de tam 2000 metro yüksekte bir çam ormanı arasındadır. Dağcılık kulübü başkanı Saim Altıok; yeni otelin en son noksanlarımn ikmaline nezaret etmek üzere Uludağ 'a çıkmıştır. PERTEV DiŞ MACUNU