Katalog

"4 EKİM 1985 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURİYET/5 SINEMA AIİLLA DORSAV PİKNİK PtYALE MADRA . • 14AVAC& sı HIZLI GA2ETECİ NECDET ŞEN &U B/VTIKTA ÇALIMAOSK EPEY VAR... ?|M OULAR 0& BU BATI6I Ifeni bir yönetmene "Hoşgeldin" Kardeş Kanı / (Splettring) / Yönetmen: Muammer özer / Senaryo: Muammer özer / Mü'zik: Okay Temiz / Oyuncular: Marün östby, Dominik Henzel, Ulrica Örn, Nils Eklund, Gunvor Ponten, Muammer Özer, Mazlum Kiper, Eva Lindström, Annmari Kastrup, Tomas Fryk, Tommy Johnson / Bir Îsveç yapımı, Mine Film dağıtımı / Emek, vb. Muammer Özer'in ilk uzun filmi "Parçalanma Splettring", Türkiye'de "Kardeş Kanı" adıyla gösteriliyor. Özer, kuşkusuz ilerde de ismini duyacağımız bir sanatçı. 1945'te Bilecik'in Demirköy'ünde doğan özer, 1970'lerden beri Avrupa'da. Şinema okumuş, kuzey ülkelerinde 30'a yakın kısa Fılm yönetmiş. "Kardeş Kam"ndan hemen sonra TüTkiye'de Antalya Şenliği'ne katılıp ilgi gören "Bir Avuç Cennet" fılmini yapnuş. Yeni bir sinemacı kazandık diyebilir miyiz? Kuşkusuz diyebiliriz. Her ne kadar Özer'in ilk filmi olan "Kardeş Kanı" ağnnuzda buruk bir tat bırakıyor ve bir ilk fılmin heyecamnı, amatörlüğünü aşıp »' doyuruculuk çizgisine varamı• yorsa da... Çünkü tüm bu ama' törHlk ve oturmamışlık içinde bi le Özer'in sinemaa yanıru duyuran birkaç sahne var.. Yıllann ya pıracısı Kadri Yurdatap da herhalde bu bölumlerin sinemasallığının etkisi altında kalarak Özer'e oldukça yüksek bütçeli bir filrnin yönetmenliği• ni emanet etti. kusuz aile baskısını en çok duyumsayan kişidir. Ama bu da onun melek yüzlü bir Isveçli çocukla ilişki kurmasına ve babasının dikbaşlılığı yiızünden evden kaçmasına engel olamayacaktır. Iki arada bir derede kalan anne, ailenin parçalanmasının önüne geçecek güçte değildir. Sonunda Metin babası tarafından evden kovulur, Gül kaçar, baba bir kalp krizi sonucu ölür. Ama bu Ölüm bile aileyi birleştiremeyecek, sonuç tam bir *aile faciası' oiacaktır... önemlidir. Ve fılmlerin (sanat yapıtlannın), hele deneyimi yaşayan kişilerce işlenmesi, bu açıdan son kerte yararlı ve gereklidir. oldukça ilginç olduğu nebilir. söyle İSVEÇ'TE KARADENİZLİ BİR AİLE "Kardeş Kanı", Karadeniz kökenli bir ailenin Isveçln Stockholm kentindekiserüvenini yor. "Kardeş Kanı", îsveç sinemalannda ve TV'sinde de gösterüdi. anlatı ÇİZGİLİK KÂMİL MASARACI Toplumbilimsel bir değer Nitekim "Kardeş Kanı" bu açıdan bize ilginç ipuçları getirmektedir. Her iki yan da suçlanmamakta, orada yaşayan Türkler olsun, Isveçliler olsun, kendi açılarından tutarh, butünlük taşıyan inanç ve değer sistemleri içinde gösterilmektedir. Babanın "tutncu'luğunda belirginleşen bir eleştiri yok değildir gerçi. Özer, bu açıdan doğrusu 'hakşinas', yansız davranmakta, topu (yani suçu) tümuyle 'insancılhktan uzak, makineleşmiş, sagırlaşmış Batı sanayi toplumu'na atan bir tavırdan (örneğin "Otobüs" filminin tavnndan) uzak biçimde, daha dengeli, gerçekçi, sağduyulu bir yaklaşımı seçmektedir. Babanın 'tutuculuğu' bile bir anlamda •maznr' görükbümektedir: Kendi kuçük kısır çevresinden, bir Karadeniz köyünden kalkıp Batı'nın en ileri sanayi toplumuna paraşütle inmiş gibi gelip konma, bu denli n t bir toplumda 'uyum sağlama'yı nasıl mümkün kılabilir ki? Yüzyılların getirdiği geleneklerden, inançlardan, kalıplaşmalardan kopmak, yeni bir ahlakı (sanayi çağının ahlakını) kabul etmek Karadeniz'li Ömer için kolay mıdır? Olanakh mıdır? "Kardeş Kanı", bu çatışmanın kaçınılmazlığını, çok iyi düşünülmüş, kurgulanmış bir öykü/ senaryo ile değilse de, yine de genel tavnnda duyumsatmakta, düşundurmektedir. Bu açıdan fılmin Bir 'Habil ve Kabil' öyküsü Ne var ki bu ilginçlik, çokluk toplumbilimsel (sosyolojik) düzeyde kalmakta, sinemasal düzeye pek ulaşamamaktadır. öncelikîe özer'in kişileri pek sağlam çizilmemiştir, pek inandırıcı değildir. Bir "Hâbil ve Kâbil öyküsü" genelinde gelişen Öyküde, her şeyiyle tam bir Myilik simgesi' olan küçük kardeş Metin'e karşılık, ağabey Kemal'in olumsuz, kavgacı, giderek tumüyle 'kölü' kişiliğinin, Îsveç usulu yaşama Metin kadar bile aUşamamış olmasının, babasınınkinden pek farklı olmayan tutucu tavnnın hiçbir açıklaması yoktur. Son tahlilde Kemal, bir tür 'psikopat' kişiliğiyle ortaya çıkmakta, bu da fılme kanlı bir final sağlasa da, hikâyenin inanılırlığını iyice zedelemektedir. Tümü Isveçli o>"unculardan gerçek Türk olduğuna inanılabilen yalnızca baba rolündeki Nils Eklund olmaktadır. Anlatım yönündense Özer, ilkfilmlerdesık sık görülen biçim oyunlarma, özellikle yeri ve gerekliliği tartışılır kimi 'düş' bölumlerinde fantezi ve fantastik ögelere başvurmakta, ama bunları filme gerektiği gibi yedirmemektedir. Yine de Özer'in belli bir sinema duygusuna sahip olduğunu tanıtlayan birkaç bölümün arasında, özellikle 'karate okulu'nda Kemal'in ilk kez Karin'le karşılaşması ve onunla 'erotik bir bale^ ye dönüşen bir yakırdaşmayı (düşünde) yaşaması dikkatimize çarptı. Tüm film boyunca perdeden gerçek bir sinema ruzgânnın estiği hemen tek sahneydi bu. AĞAÇ YAŞKEN E Ğ t l İ R KEMAL GÖKIMN Bitmeyen dış serüven... Muammer Özer'in filmi tsveç sinemalannda ve TV'sinde gösterümiş. Bu filmin Türkiye'de de gösterilrnesi kuşkusuz gerekliydi. Çünkü Özer 15 yıla yakın süredir Avrupa'da, 8 yüdır da lsveç'te yaşamanın deneyiminden yola çıkmakta, dışardaki Tttrk insanının sorunlarına, ileri sanayi toplumlanna uyumsuzluğuna ve bundan çıkan, çıkabilecek ve dramatik sonuçlara varan çelişkilere, çatışmalara ilginç bir gözlem ve tanıkhk getirmektedir. Milyonlarca kırsal kökenli insanı, hâlâ bir ekmek parası uğruna dış ülkelerde çalışan ve çokluk mutsuzluk ve uyumsuzluk görünümleri sergileyen ülkemız için, bu sorun hâlâ günceldir, TARİHTE BUGÜN MÜMTAZ ARIKAN tâY YASANTISINI REŞİMLEYEN SOSYALİSJ &SSAM 1814' TE SUSÜKJ, FRANS/Z RBSSAMI JEAN F&MÇOrS MHL£T(MİL£) PO60U. ÇOK GCHÇ YAÇTM KESİM r/IPMA*» KOYULAN MIUET, TÜA/1 YAÇAUI SÛK£SlfJCE YOKSULLUK. İÇİNPE KALACAK AMA SANATINI rERK£7*AlYBCEICTJ&.BU ARAOA,SO&YALJSr OLAAASI AJS OEUIYLE P£,DÜ$WVJO4 BLEÇMSrLEIZ AlAC/VCTt£.. MtLCET'MM DlKKATS Oe<S££ VÖNÜ, &ARSIZON EKON EN ÖNPE 6EL£N SANATipÇl OLMASl VE ÖZ£L £ KÖY yAÇAfJTTSIN/ AULA77VJ £££*4l££ yAPMAS/DIR (Şağda, bunlardan bin: 'L'AngelaS*\.TV< \ %ENKIMRIHC>£N OUjÇAN PALErİ£eSlMLeiZİN Ç , SONKACAN £U/ZPUGÜ VBISNİK NED£NİYL£ KOYU BU DUSUto KAUTEVSOLUK GÖRÜUECEK,ANCA*; Yt FA2LA £TKIL£MİyEC£tTte.. Not: y/ tnf), manzara ı/e key Bıf gp gnıp \yaşanHsınâan yararhnarak. çalıpıKları koy. 4 Ekim Karadeniz'li aile ] ve tsveç '.. "Kardeş Kanı", Karadeniz kö•. kenli bir ailenin îsveç'in Stock. holm kentindeki serüvenini anlatıyor. Çöpçülük yaparak geçi. nen ömer'le kansı Leyla, sürekli 'raemleketi' düşlemekte, dönüp bir tarla alarak yerleşmeyi kurmaktadırlar. Ömer, bu soğuk ülkeye, onun insanlarına, yaşam biçimine, ahlâk değerlerine alışmamış gozükmektedir. Oysa çocuklar, Kemal, Metin ve Gül belli bir uyum sağlamış gibidirler. Kemal yeni tavladığı zengin bir Isveçli kızla evlenerek köşeyi dönmeyi tasarlamaktadır. Metin okulunu bitirip bir sanatçı olacaktır. Îsveç toplumunun en iyi , yanlannı benimsemiş, çeşitli tophırnsal eylemlere (örneğin Afrika'daki açhğı protesto eylemlerine) katılan, babasının temsil ettiği tutucu değerlerle sürekli çatışma halinde olan bir çocuktur.. Ailenin tek kızı olan Gül ise kuş i 50 YIL ONCE Cumhııriyet Savaş devatn ediyor Doğu Afrikasmda harb resmen ilan edilmemış fakat fîilen başlamışıır. ttalyan sıiel uçakları bu sabah Eritre hududuna yakın olan Adua ve Adigrat şehirlermi ıki defa bombardıman etmısler, 78 bomba atmışlardır. ilk hava hucumu sabahleyın şafakla beraber 4 uçak tarafından yapılmıştır. Atılan bombalardan biri Kızılhaç bayrağı çekmi$ olan bir haslaneye isabet etmiştir. Aduada bırçok binalar yıkılmış, kadın ve çocuklar da dahil olmak uzere sivil ahaliden birçok kişı ölmüştür. Zarar çok mühimdir. Ikinci 4 Ektm 1935 projeyi tamamen tetkik etmiş, ulusal endustrinin inkişafı ve endüstricilerin kolayhğı bakımmdan muvafık görmediği noktaları ayırmıştır. Bu noktalar bir defa da umumi heyetin gözu önüne konulacaktır. tş kanunu projesi yakmda Kumutayda göruşuleceği için endüstricilerin dilekleri süratle Ankara'ya bildirilecektır. Endustriciler en zıyade kanundaki cezai maddelerın ağırlığına, bilhassa hapis cezalarına itiraz etmektedırler. Diğer taraftan ış kanunu projesi üzerinde deniz işçileri de mutalealannı tesbit etmişlerdir. 1935 1985 Bir yeni yönetmen.. "Kardeş Kanı", Türk seyircisine samnm 16 mmiden 35'e şışirilmiş bir kopyanm cansız renkleri ve kötu bir seslendirmenin rahatsız ediciliğiyle sunuluyor ustelik.. Yerli mevsim başında aradığımız 'seyirciye saygı', kimbilir hangi dağların ardında kaldı? Yine de bu filme bir ilk filmin hakkettiği hoşgöruyle yaklaşmak ve sinemasever okurlanmıza oğütlemek istiyoruz. Çünkü ne olursa olsun, sinemamız yeni bir yönetmen kazanmışa benziyor. Bu da ülkemizde doğrusu önemsenmeyecek bir şey değü... hava hucumu öğleden evvel saat onda ve süel uçak tarafından yapılmıştır. llalyan ordusu bugün EritreHabeş hududunun birçok noktalannda ileri hareketine geçmiştir. Bu suretle iki ordu arasında ilk temas vaki olmuştur. Ademi îlctidar «• b*la*Yf«VI>ğim «inir ıafiy»tim İş Kanunu layihası Ulusal endustri birliği umumi heyeti gelecek hafta içinde bir toplantı yapacaktır. Bu toplantıda perşembe gunünden beri gazetemizde neşretmekte olduğumuz iş kanunu projesi üzerinde göruşülecek ve proje hakkında sanayidlerin müteleaları tesbit edilecektir. Endustri birliği idare heyeti KAMERA BAŞiyDA 1970lerden bu yana Avrupa'da çalışmalannı sürdüren Muammer Özer, kamerasımn başında. Sinemalanmızda gösterilen "Kardeş Kanı" Özer'in ilk uzun filmi. GALERlLER 528 66 29526 10 00/412 GULSEREN Resim KAYALI Sergisı Vakko Sanat Galerileri Sunar Vakko / Istanbul 131 Ekım 1985 İbrahım Çiftçioğlu Resim Sergisı Vakko / İzmir 131 Ekim 1985 Leyla Gamsız Resim Sergisi SAIATUUHİSİ İ ŞT E İ NSA N A ECCO HOMO V K 24 tm 9 EUn Husrev Gerede Cad 126 Teşvtoye MeydamIST Tel 141 27 11 "İstanbul Peyzajları" İNGİLİZCE KONUSUN URART SANAT CALE.RISI I 15 Ektm 1985 TAKSİM BELEDİYE SANAT GALERİSİ Vakko / Ankara 126 Ekım 1985 Ferruh Başağa 50. Sanat Yılı Sergisi BI1SAK GORSa SANATLO,R MUZAFFER AKYOL Reskn Sergisi 19 Evtul 8 Ekim MEVSIMIN İLK SERGIS! GALERI BARAZ tum yönlenyle BAHA SAİT 3 Bıtaı • n Bttaı « 5 Rumek Caddc. B i k a » Apl ıtî' 2 Vesa Mafrzası üstu Osmanoey SANAT EĞİTİMİNDE ALTERNATİF lel 1<6 4 ) 59 GA1KİVEPA Kış sezonu resım çanimohnrta Saygılanrrnzh AKADEMİ SANATEVİ MEHMET GÜLERYÜZ ve seçkın sanatçı kadrosu teknik teorik estetik yönlenyle AVNİ MEMEDOGLU 430 Tel 140*7 83 Kurtuluş Cad 191 İSTANBUL "İngilizce öğıenmek için seçkin biı ortam" • Tum derslıklerde vıdeokapah devre TV ve audıovısual sıstem • Turk vc Ingılız oğretmenlerden oluşan deneyımlı kadrc • Başlangıç, orta ve ıler duzevde GENEL İNGİLİZCE PROGRAMLAR] • ÇEVİRI. T1P TEKNİK ve TICARİ İNGİUZCE • En çok 18 kışılık gruplat • 5 kişıye "tngıhere Bursu • 20 kışıye "Dılko Yaz Kampı" olanağı GÜZ DÖNEMİ KAYITLARl SÜRMEKTEDİR NOT: Aynca. temsılcısı oldugumuz İNGİLTERE PITMAN SCHOOL OF ENGUSH kurslaıına katılacaklar ıçın kayglar açılmıştır • Sul« Idaresı Yolu No İTel 338 58 47 338 h i 1Oİ .: BAK1RKÖY iHalboyu Cad No 16 İTel 572 21 44 İS7Û 12 70 OF ENGLISH DILKC SCHGDL Sayın Müşterilerimiz Yeni açmış olduğumuz Termo Teknik Yetkili Satış Bayisiyiz. Satışlarımız başlamış bulunmakta. Elektrikli radyatör. elektrikli termosifon, kat kaloriferi, brulör, hidrofor, guneş ısıucısı, bunlann bakım ve tamiri, aynca her çeşit elektrik işleri; termo ızgara tamir ve bakımlan ile her zaman hizmetinizdeyiz. ADRES: BİROL ELEKTRJLK İskeie karşısı, yazlık sinema arkası; Dirhem Sok. No: 12 Tel: 162 25 32 / YENİKÖY MIJLSİILV UJ.\ Yön Sersei Bondarchıık FRANKO NERO URSULA ANDRESS ^ >•' Seanslar:120°150O 18OO.21OO İ( İM)1 ,MML\ IUJJ) RLMIM) \İUA ZAPATA 23KARl£W V^RY J(RİSTALKLİR£Ödülü YALNIZ DÜIMYA SİIMEMASl'NDA Hattanın her guıuı SATILIK Faal Siemens Radyoskopi Tel: \ntalya 10 975 Gazipaşa 1724 IRESİM/DESEN • FOTOĞRAF • VİTRAYB HAİJI SANAT MESLEĞİNİZ OLABİLİR B ^ S A K S O ı V V M u S' « M ) 111 1 i ' . ' h > ı ' : •,. h