Katalog

2 EKÎM 1985 Ozetle DIŞ HABERLER CUMHURtYET/3 Irak, savaş uçaklanmn Iran'a ait petrol dolum tesislerinin bulunduğu Harg Adası'nı dün sabah saatlerinde yeniden bombaladığırtı bildirdi. Bağdat radyosu tarafından yapılan açıklamada, adadaki yangını canh tutmak üzere düzenlenen saldmlara dün 18'.sinin eklendiği ve saldınlarvt önümüzdeki günlerde de devam edeceği belirtildi. Radyo, Harg Adası'nı bombalayan Irak uçaklanmn kayıp vermeden üslerine döndüğünü bildirdi. Irak Harg\ yeniden bombaladı 4 Sovyet diplomatının kaçırılmasını 3 ayrı örgüt üstlendi Moskova rehineler için tetikte Trablusşam'daki Suriye saldırısının durdurulmasını sağlamak amacıyla Sovyet diplomatlannın kaçırümasına rağmen, Suriye birliklerinin Trablusşam'da Tevhid'in direnişini iki koldan kırdığı haber veriliyor. bir kişi, kaçırılan dört Sovyet diplomatından ikisinin öldürüldüğünü bildirdi. Ancak daha sonra, adlarının açıklanmasını istemeyen baa kaynaklar, kaçırılan Sovyet diplomatlannın hepsinin sağ olduğunu öne sürerek, Lübnan Haberalma Teşkilatının, kaçınlan diplomatların nerede tutulduklarıru bildiğini iddia ettiler. Beyrut'taki 4 Sovyet Elcilik mensubunun kaçırılması olayı ise 3 ayrı Müslüman örgüt tarafından üstlenildi. Kaçınlma olayını üstlenen İslami Cihad Örgütü, tslami Kurtulus Örgiitü Halit Bin Velid Kuvveüeri ve tslam Birliği Hareketi Tevhid, yayınladıkları ayn ayn bildirilerde dört Sovyet rehinenin hayatına karşılık Trablusşam'daki Suriye saldınsına son verilmesini istediler. tslami Cihad örgiitü gerillaları, dün gün boyunca yayınladıkları bildirilerde, isteklerinin yerine getirilmemesi halinde, Sovyet rehineleri bir saat arayla öldürecekleri tehdidinde bulundular. Nitekim daha sonra da, iki Sovyet diplomatını öldürdüklerini öne sürdüler. Adı ilk kez duyulan Sünni, tslami Kurtulus Örgütü Halit Bin El Velit Kuvvetleri de, dün akşam, Beyrut'taki Uluslararası bir haber ajansına kaçınlan Sovyet görevlilerinden üçünün başlarına tabanca dayanmış renkli fotoğraflannı gönderdiler. Beyrut'taki Sovyet Büyükelçiliği'nin bir görevlisi de, Sovyet rehinelerin hayatta olduğunu belirterek, rehinelerin serbest bırakılmasını sağlamak için gerekli bütün tedbirlerin alınacağını söyledi. Sovyet Buyükelçilik görevlisi, "Sovyet rehinelerin öldüriilmesi tehdidi çok ciddi. SSCB'nin onlan kurtarmak için bir şey yapacagmdan eminim" dedi. TASS'm haberinde, teröristlerin eylemi kınanarak, rehinelerin hayatlarının tehlikede olduğu kaydedildi. ABD, Sovyet diplomatlannın kaçınlmasını kınayarak, olayı "terör eylemi" olarak niteledi. Beyaz Saray Sözcüsü Larry Speakes yaptığı açıklamada, "ABD, tiim terör eylemlerinin karşısındadır. Son olay, teröre karşı uluslararası işbirliğinin ne denli zorunlu olduğunu bir kez daha göstermiştir" dedi. TRABLUSŞAM'DAKt ÇARPISMALAR Suriye'nin Trablusşam kentinden geri çekilmesi koşuluyla önceki gün dört Sovyet diplomatını kaçırmasına rağmen, Suriye birliklerinin ve desteğindeki güçlerin Trablusşam'da Islam Birlik Hareketi Tevhid'in direnişini kuzeyden ve güneyden kırdığı bildiriliyor. Ajans haberlerine göre, Trablusşam kentine üç koldan saldıran Suriye birlikleri ve Suriye yanlısı milisler, Tevhid Örgütu'ne bağlı çok sayıda gerillayı öldürduler. Suriye bırlıklenne karşı çarpışan Tevhid Örgütü'ne bağlı gerillaların yanında 1500 kadar Arafat yanlısı gerillanın da çarpıştığı haber veriliyor. Ancak, İslami Birlik Hareketi Tevhid, FKÖ gerillalarının kendi saflarında çarpıştığını reddediyor. Öte yandan, tran'ın önde gelen liderlerinden Ayetullah Montezari, Lübnan ve Suriye'deki dini gruplara çağnda bulunarak, Trablusşam'daki çarpışmalara son verilmesini istedi. Israil yanlısı üç militan da Güney Lübnan'da Taybe kasabasında silahlı saldınya uğrayarak öldürüldüler POLJTIKADA SORUNLAR ERGU1N BALQ Sovyetler Birliği Dışişleri Bakanı Edvard Şevardnadze'nin geçen hafta Beyaz Saray'da Başkan Reagan'a sunduğu silahsızlanma konusundaki yeni Sovyet önerisi, Cenevre'de pazarlık masasına getirildi. Öneri, henüz ayrıntıları ile basına açıklanmış değil. Amerikan basını, Sovyet kaynaklarına dayanarak verdiği haberde yeni Sovyet planında, füze rampaları ile nükleer başlıklarda karştlıklı olarak % 40 dolaymda indirim yapılmasının önerildiğini bildıriyor. Moskova buna karşılık Başkan Reagan'ın Yıldız Savaşlan (Stratejik Savunma Girişimi) projesine karşı olduğunu belirtiyor. Amerikan basınının Sovyet kaynaklarına dayanarak bildirdiği bu plan henüz Sovyet ve Amerikalı yetkililer tarafmdan resmen açıklanmış değil. Bu bakımdan ayrıntılarını bilmiyoruz. Ancak VVashington'un, Şevardnadze'nin önerisıne tepkisi, şimdiye kadar alışılmışın aksine yumuşak oldu. Beyaz Saray ilk kez Sovyet önerisini "kabul edilemez" bulmadı. ABD Dışişleri Bakanı George Shultz, Reagan'ın Sovyet önerisini olumlu karşıladığını bildirdikten sonra "Öneri, Moskova'nın şimdiye dek yaptıklarından değişik" dedi. Ancak, gerek Shultz, gerekse Başkan Reagan, ABD'nin Yıldız Savaşları projesınin geliştirilmesi ile denenmesinden vazgeçmek niyetinde olmadığını yinelediler. Önce dıkkatlerden kaçmış olabilecek bir noktayı açıklığa kavuşturmakta yarar var. Sovyet lideri Mihail Gorbaçov aslında Yıldız Savaşları konusundaki tutumunu yumuşatmıştır. Son zamanlara kadar Moskova'nın Yıldız Savaşları'na ilişkin tutumu kesındi. Sovyetler, bu konuda tüm araştırmaların yasaklanmasını istiyorlardı. Ancak Gorbaçov, eylül başiannda yaptığı bir konuşmada daha esnek tutuma girerek, Yıldız Savaşları konusunda laboratuvar araştırmalarının yapılabileceğini, ama deneme ve uzay silahı geliştirme çabalarının yasaklanması gerektiğıni belirtti. Başkan Reagan ıse 17 eylülde Beyaz Saray: da düzenlediği ve televizyonda yayımlanan basın toplantısında, uzay silahlarının geliştirilmesi ve denenmesinden vazgeçmeyeceklerini söyledi. Reagan, ancak bu sistemin uzaya yerleştirilmesi sorununu Sovyetler'le pazarlık konusu yapabileceklerini belirtti. Özetle, Yıldız Savaşları konusunda iki süper güç arasındaki görüş ayrılığında henüz bir hafifleme görülmüyor. Gorbaçovun daha da yumuşayarak, laboratuvar araştırmalarının dışında, uzay silahlarının denenmesini ve geliştirilmesini kabul etmesi bize olanaksız geliyor. Çünkü Moskova bu alanda hem ABD'nin gerisindedir, hem de proje son derece masraflıdır. O zaman Reagan Yıldız Savaşlan konusundaki görüş ayrılığının devam etmesine karşın, Şevardnadze'nin geçen hafta sunduğu öneriye neden yumuşak tepki göstermiş ve daha öncekiler gibi reddetmemiştir? Burada iki olasılık akla geliyor: Başkan Reagan ya Yıldız Savaşlan konusunda zamanla daha esnek bir tutuma girmeye karar vermiş ve bu nedenle kapıyı açık tutmayı tercih etmistir; ya da kamuoyunda uyuşmaz görüntüsü yaratmamak için Gorbaçov'un son önerisine yumuşak tepki göstermiştir. Sebep ne olursa olsun, Reagan'ın son zamanlarda gerek içeride, gerekse dışarıda silahsızlanma konusunda daha esnek bir tutum takınması için yoğun baskıya hedef olduğu bir gerçek. Gorbaçov, peşpeşe ortaya attığı önerilerle ABD Başkanı'nı sıkıştırmıştır. Reagan'ın bu önerilere sürekli "hayır"demesi, gerek ABD gerekse dünya kamuoyunda olumsuz etki yapmıştır Gorbaçov, geçen hafta Şevardnadze aracılığı ile Reagan'a sunduğu son öneriden önce, eylül başiannda Orta Avrupa'da kimyasal silahlardan arındırılmış bölge kurulmasını önermiş ancak öneri Beyaz Saray tarafmdan reddedilmişti. Sovyet lideri ağustos ayında da, yeraltı nükleer denemelenm tek yanlf durdurduklarını açıklamış ve ABD'yi aynı şeyi yapmaya çağırmıştı. Mayısta ise, Moskova 6 aylık bir süre için Avrupa'ya orta menzillı füzelerin yerleştirılmesini durdurduklarını açıklayarak Washington'u da moratoryuma katılmaya davet etmişti. İki öneri de Beyaz Saray tarafmdan gen çevrilmiştir. Başkan Reagan, Gorbaçov'un dünya kamuoyunda puan kazanmasını önlemek ve anlaşmak istemediği ızlenimıni vermemek için Sovyet liderinin son önerisine yumuşak tepki göstermiş olabilir. Ya da, belki Yıldız Savaşlan konusunda daha esnek bir tutuma girmeyi tasarlamaktadır. Bakalım göreceğiz. Silahsızlanma Dış Haberter Servisi Lıibnan'ın kuzeyindeki Trablusşam kentinde Islam Birliği Hareketi Tevhid gerillalanna karşı sürdürülen Suriye saldınsını sona erdirmek amacıyla önceki gün kaçınlan Sovyet Büyükelçiliği'nde görevli 3 diplomat ve bir doktorun akibetı hakkında çelişkili haIrak'ın son haftalarda tran'ın berler almıyor. petrol dolum tesislerinin bulunBeynıt'ta batıb bir haber duğu Harg AdasCna karşı sık sık ajansının bUrosuna telefon eden saldırı dü'zenlemesi, Körfez 'deki gemicilik ve petrol çevrelerini kaygılandınyor. Bu çevreler, Iran'in misüleme olarak Hürmüz Boğazı'ndaki trafîği baltalamasından korkuyorlar. Gözler, Hürmüz boğazında Cenevre'de ihtiyuth iyimserlik Felipe Gonzales Almanya'da Bonn'da Başbakan Helmut Kohl Ue görüştü. Görüsmede | Almanya'da uygulamaya konan kurşunsuz benzin satışuun tspanyada da baslatüması ele alındu Abnan hükümeti tarafmdan vergi kolayhklarıyla teşvik edilen kurşunsuz benzin kuUanüan otomobil satışı, bu otomobilleri alanların ülke dtsında uygun yakıt bulamayışı nedeniyU engelleniyor. (AP) Sovyet heyeti, silahsızlanma önerilerinin ikinci bölümünü sundu. I tspanya Başba Cenevre'de şimdilik hafıf I kanı Felipe bir iyimserlik havasının Gonzales önce estiği, ancak iki süper güç arasmda çok çetin ki gün geldiği Federal Abnan pazarhkların beklendiği I ya'mn başkenti belirtiliyor. CENEVRE, (AP) Cenevre'de ABD ile Sovyetler Birliği arasında sürdürülen silahsızlanma görüşmelerinde dün Sovyet heyeti nükleer silahların indirilmesine ilişkin öneri pakedinin ikinci bölümünü sundu. Cenevre'de Amerikan heyetinin başkanı Max Kampelman'la görüşen bir Batı Alman diplomat "hafıf bir iyimserlik havası" doğduğunu ancak iki süper güç arasında çok çetin pazarlıklann yapılacağını söyledi. Kuzey Reinwestfalia Eyaleti Valisi Johannes Rau, Sovyet heyeti başkanı Viktor Karpov'la da kısa bir görüşme yaptı. ABD heyeti başkanı Kampelman, karşılık vermeden önce Sovyet önerilerini ciddi biçimde inceleyeceklerini söylerken, Viktor Karpov da, "Yaptıgımız öneriier sonınlann köklü bir çöztimüne yöneliktir" dedi. Ancak gözlemciler, Sovyetlerin YıMız Savaşlan konusundaki tutumundan vazgeçmediğini ve uzay silahlarının geliştirilmesi ile Cüney Afrika Hava Kuvvetlerine bağlı savaş uçaklanmn önceki akşam Angola'nın güneyinde bir saldırı baslattığı bitdiriliyor. Angola Savunma Bakanlığı, operasyonda 50 kisinin öldüğünü açıkladı. G. Afrika jetleri Angola'ya saldırdı: 50 ölü denenmesine karşı çıkmaya devam ettiğini bildiriyorlar. "Yıldız Savaşlan" diye bilinen Stratejik Savunma Girişimi (SDI), iki süper güç arasında en önemli anİaşmazlık konusunu oluşturuyor. ABD'NİN İDDtASI öte yandan, VVashington'daki kaynaklar yüksek enerjili lazer silahlan gelişürmeve çalışan Sovyetler BirliğVnin birkaç yıldan beri alçak yörüngedeki Amerikan uydulanna karşı denemeler yaptığını ileri sürdüler. Bu kaynaklara göre, Sovyetler bu denemelerde kimi zaman Amerikan uydularının dünyaya bilgi göndermesini engellemeyi başardüar. "The \Vashington Post" gazetesi de adlannı açıklamadığı uzmanlara dayanarak verdiği haberde Sov>'etler'in iki lazer üssü inşa ettiklerini ve bu üslerden Amerikan uydulanm bozmak için yararlandıklarını bildirdi. Ancak Sovyetler'in bu işlemdeki başan oranı hakkında aynntılı bilgi verihnedi. Cezayir'de bir Fransız katliamı daha ortaya çıktı 1986'ya3wkala Uluslararası sorııvor Cezayir'de Bağmtsrzltk Savaşı sı" râstnda Fransızlar tarafmdan öldürülen 67 mücahidin cesedi, Başkentin 400 km. güneyinde ortaya çıkanlan bir toplu mezarda bulundu. Cezayir Haber Ajansı "APS"ın bildirdiğine göre, 11 eylülde bulunan toplu mezardaki cesetlerin mücahitlere ait olduklan üzerlerindeki giysilerden anlasıldu (a.a.) f Duarte erillaların şartını abul etti I El Salvador Meclisi, Devlet I Başkanı Jose \Napoleon Du[arte'nin kızını [kaçıranlarm j serbest bırakılI masını istediği Kosta Rikalı pilotu affetti. ' Pilot Talevera înVde silah yüklü bir uçakla Usulatan'a indiği sırada yakalanmışn. Farabundo Marti Ulusal Kurtulus Cephesi'ne silah getiren pilot asın sağcı 13 üyenin aleyhte ve 45 üyenin lehte oylanyla affedildi. Başkan Duarte'nin kızı tnes Guadeloupe Duarte Duran üç hafta önce kaçınlmıstu Onu kaçıranlar 33 mahkumun daha btrakılmasını istiyor. (a.a.) Hâlâ rakibiniz bankaııız mı? O halde siz, taıtı bir "haksız" rekabetle karşı karşıyasınız demektir. Gorbaçov bugün Parish geliyor Sovyet lideri, Genel Sekreter olmasından bu yana ilk kez bir Batılı ülkeyi ziyaret ediyor. SABETAY VAROL PARİS Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Mihail Gorbaçov, üç günlük bir ziyaret için bugün Paris'e geliyor. Gorbaçov'un bu gezisi, Parti Genel Sekreteri seçildiğinden beri Batıb bir ülkeye yapacağı ilk ziyaret. Sovyet liderinin gelişi dolayısıyla Paris'te bütün sokak gösterileri yasaklandı. Üç gün sürecek bu yasak >'ürürlüğe girmeden önce, Sovyet Yahudilerine yapılan baskıları kınamak için geçen pazar günü yürüyüşler düzenlendi. tktidardaki Sosyalist Parti yöneticileri, Gorbaçov'un gelişi nedeniyle düzenlenen toplantılara katılmama kararı aldılar. Mihail Gorbaçov'un Paris'e gelişinin, ABD Başkam Ronald Reagan ile 1920 kasım tarihlerinde Cenevre'de >apacağı zirveden önce, Batı Avrupa ülkelerini stratejik konularda ABD'den farklı tutum almaya ikna amacına yönelik olduğu bildiriliyor. Fransız gözlemciler, Gorbaçov'un Batı Avrupa'ya karşı giriştiği bu "iyiniyet" taarmzunun ilk adırnı olarak Paris'i seçmesini şu nedenlere bağlıyorlar: / • Batı Avrupa'nın diğer iki önemli ülkesi Ingiltere ve Batı Almanya'da halen iktidarda bulunan hükümetler, Fransa'ya oranla Reagan'ın stratejik savunma girişimi (SDI) tasarısına daha olumlu bir yaklaşım içindeler. Fransa Cumhurbaşkanı Mitterrand ise SDI'yi benimsemediğini resmen açıklamıştı. • Fransa, Batı Avrupa'nın Amerika'dan bağımsız bir güç olarak ortaya çıkması için en çok gayret eden ülke durumunda. Sovyetler Birliği, "Eureka" projesi, Avrupa haberleşme uydusu projesi gibi girişimleri olumlu karşıladığını he,r fırsatta tekrarlıyor. Fransa'nın bu projelerde Tunus, Libya uçaklarına hava sahasını kapattı Libya resmi haber ajansı JANA, Tunus'un, Libya'ya aitsiviluçaklara, hava sahasını kapadığmı açıkladu Ajans, karann geçen haftadan itibaren uygulandığmı kaydetti. Libya'mn geçen ay Tiınuslu işçileri suıır dışı etmesinden sonra iki ülke arasındaki üişkiler gergmlesmisti. Tunus daha sonra Libya'dan gönderilen bombalı mektuplan gerekçe göstererek bu ülkeyle diplomatik ilisküerini kesmis, son olarak da Libya sınınnı ulaştma kapatmtştu Çek uçağı, ABD helikopterine ateş açtı Ihracat, ithalat. sanayi ve dış hizmet kuruluşlarımız, ülkemizin ve dünyanın ağır rekabet şartlarına rağmen gelişerek ve daha da büvüverek. 1986ya hazırlamvorlar. Uluslararası'nın rekabet tanımavan dış imkânlanndan vararlanarak. Bankanız, size '"yabancı kalıyor. geniş dış imkânlar sağlayamıyor, pazannızı sınırlıyorsa; günün değişen şartlanna ayak uyduramıyor, hiznıette ekonomi getiremiyor, kazancınızı daraltıyorsa. Uluslararasına gelin. 1986'ya bu "haksız " rekabete daha fazla maruz kalmadan girin, güçlü girin. Unütmayın, 3 ay kala, 1985 bilançonuza hâlâ hakim olabüir, mali yapınızı daha da güçlendirebilirsiniz. Uluslararası'yla. Mikail Gorbaçov Önemli gezi. ki öncü rolü ise gözden kaçmıyo Bir Çekoslovak askeri jetinin geçen cumartesi günü Federal Almanya üzerinde bir Amerikan helikopterine ateş açtığı bildiriidl Pentagon sözcüsü Robert Sims, Çekoslovak jetinin helikopter üzerine iki roket ftrlattığvu, ancak isabet ettiremediğini belirtti. Sözcü, rutin devriye uçuşunu yapan helikopterin hiçbir hasar abnadan üssüne döndüğünü ifade etti Sims, saldırvun Federal Abnan hava sahasında, sınırdan iki kilometre içeride meydana geldiğini ve Çekoslovak jetinin herhangi bir uyanda bulunmadığını kaydetti. Bu nedenlerle, seçildikten kısa bir süre sonra ölen eski Genel Sekreter Çernenko'nun cenaze töreni sırasmda, Mitterrand'ın Gorbaçov'u Paris'e davet etmesi, yeni Sovyet lideri tarafmdan olumlu karşılanmıştı. Hatırlanacağı gibi, Pershing füzelerinin Avrupa'ya yerleştirilmesi tartışmalan sırasmda Fransa Cumhurbaşkanı, ABD'yi en çok destekleyen Avrupah lider olmuştu. Mitterrand'ın bu tutumu o sırada diğer Avrupa ülkelerinin Amerika'ya "evet" demelerinde önemli rol oynamıştı. Füzelerin yerleştirilmemesi yönünde Avrupa'yı ikna edemeyen Sovyetler, bu kez de Reagan'ın "Yıldız Savaşları" girişimini önlemek için büyuk çaba harcıyor. Bu çabalann ürünü olarak Sovyet yönetimi 6 ağustosta nükleer denemelere moratoryum ilan etmişti. Uzayın değerlendirilmesi için uluslararası bir ajans kurulmasıru da öneren Sovyetler, Fransa'nın önayak olduğu Eureka projesini de olumlu karşıladığını bildirdi. 1981 yılında seçilen Mitterrand'ın dış politikasını yakın zamana kadar fazla Amerikancı bulan Sovyetler'in, son aylarda Fransa'daki sosyalist iktidara daha iyi bir gözle baktığı ifade ediliyor. !r INTERBANK ^ ULUSLARARASI bir dünya bankasıdır. MERKEZ AKHbnctDM BâvuUcnCıZlOS E > n n i kanbul 172 20 0 C KARAKÖY BanluWCad.31)3 tstanbul 143 61 00 BAHÇEKAPI Mıfamut Naıbı Eırunonu tsunbuj 522 «5 89 ŞİŞU Aytaıt Akmalar Halaıkirçm C*i. 36C bunbui 14*71 77 ELMADAĞ Şahmtpcklun Cumhunvn Cad 20 İMinbul 141 19 83 KADIKÖY Alnyöl KadTkoy Isunbul 337 84 05 BAK1RKÖY JakBobyır HaikpSÖklC tsunbu] 570 1738 ANKARA Niy«i Erdogan IzıiurCad.26 I C d 2 6 18 75 74 IZMtR MaıharEI CumhunyaBul 41 1J25 21 BURSA Orhan Cmçu Oral FcvnÇılmukCad 75 24 034 ADANA EnverEtrffckr AuturkCad. Ul.Sok 30 526 MERStN Sıbahattm Bilzmcr tnonuCad Gokutıhjnı 13 622