Katalog

DUŞUNUYORUM ÖYLEYSE VURUN İLHAN SELÇUK 4. Bası, 450 Lira. Çağdaş Yayınları Türkocağı Cad. 39/41 Cağaloğlu İstanbul •• •• •• Cumhuri 61. Yıl; Sayı: 21679 Kurucusu: Vunııs Nadi K UYA 1) Yürürlükten kalkan vergilerin de içinde bulunduğu fiyatların üzerine yüzde 10 KDV konarak satışlara başlandı. 2) Bir süre için fiyatlara KDV'nin dahil olduğu bildirilip yüzde 10'luk artış tüketiciye yansıtıîmadı. 3) Ne olduğu anlaşılmadığı için eski fiyatlardan KDV'siz satışlara devam edildi (gerçekte stokta gözüken mallara KDV uygulanmayacak.) 4) Ne olacağını görmek için dükkânların, işyerlerinin ticari faaliyeti resmen durduruldu ya da piyasaya mal verilmedi. KDV bilmecesini biraz olsun çözenler, etiketlerinin üzerine yüzde 10 KDV'yi de ekleyerek satışlanru sürdürdüler. Genellikle gıda maddelerinde görülen bu uygulama fiyatlarda tüketici için haksız bir artış yarattı. Özellikle KDV bilmecesini çözenler ve piyasanın durgunluğunu bilenler tarafından uygulanan yöntemde ise eski fiyatlara KDV'nin dahil olduğu ve yüzde 10'luk farkın kendileri tarafından karşılanacağı açıklandı. Bu uygulama genellikle giyimkuşamda görüldü. KDV bilmecesini çözemeyenler ise KDV'yi dükkânlarına sokmadan satışlarına devam ettiler. Piyasadaki "denetim" söylentilerine karşı da dikkati elden bırakmadılar. Bu yöntemi uygulayanlar, komşularından KDV'ye ilişkin bilgi edinmeye çalıştılar. Her ihtimale karşı da noterden onaylı faturalarını görünür bir yerde tuttular. KDV ile ne olacağını gördükten sonra iş yapmak isteyenler ise vergi dairelerine başvurarak dükkânlarını kapattıklannı, işi terk ettiklerini bildirdiler. Gedikpaşa'da dün 70 kadar ayakkabıcı, işyerini kapattı. Bu arada dayanıklı tüketim malı üreten bazı işletmeler de piyasaya mal vermemeyi sürdürdüler. Yaklaşık 11,5 aydır buzdolabı, çama şır makinesi, renkli televizyon üreticileri perakendecilere mal vermiyor. Bufirmaların"KDV hesabı"nı yaptıktan sonra yeni fiyatla mal çıkartmalan bekleniyor. Yükümlülerin vergi dairelerine yaptıklan başvurularda ise üç ana sorun ortaya çıktı: 1) Telafi edici vergilendirmeye alınmayan ancak bu vergilendirmeye alınanlaria benzer işi yapanlar ne olacak? (Arkası Sa. 8, Sü. 5'de) OATÜRKÇÜ 1ĞİLİM LDİR NADİ 5. Bası 400 lira Çağdaş Yayınları, Türkocağı Cad. 39/41 CağaloğluİSTAKBUL Piyasa taııı karışt ı 1 Yürürlükten kalkan vergilerin de içinde bulunduğu fiyatların üzerine yüzde 10 KDV konarak satışlara başlandı. 2 Bir süre için fiyatlara KD V'nin dahil olduğu bildirilip yüzde 10'luk artış tüketiciye yansıtılmadı. 3 Ne olduğu anlaşılmadığı için eski fiyatlardan KDV'siz satışlara devam edildi. 4 Ne olacağını görmek için dükkânların, işyerlerinin ticari faaliyeîi resmen durduruldu ya da piyasaya mal verilmedi. Haber Merkezi Yılbaşı tatilinin ardından KDV'nin ilk "canlı" uygulaması dün başladı ve KDV tam bir "cureuna" içinde fiyatlara yansıyan yüzde 10'luk artışla kendini gösterdi. Yükümlüler, KDV'nin nasıl uygulanacağına ilişkin "bilinmeyen"i pratikte çözmeye çabalarken. vergi dairelerine başvuranlar da sorulanna somut bir yanıt alamadılar. Yetkililer, yükümlülere genellikle biraz daha beklemeyi tavsiye ettiler. Piyasanın KDV'yi dörtdeğişik yöntemle karşıladığı gözlendi: KDV curcunasuHerkes kendine göre uygulama yapıyor Moris Kanpeyaz (Konfeksiyoncu) Bazı ufak tefek imalatlanmız olduğu için telafi edici vergilendirmeye giremedik. BütUn etiketleri yeniden KDV'yi de göstererek yazıyoruz. Fiyatlar biraz arttığı için müşteriler tepki gösterecek. Daha KDV'li satış yapmadık. Müşteri fazla mal alırsa ya biraz indirim yapacağız ya da KD V'yi biz ödeyeceğiz. Bekir Kurdaş (Bakkal): Kardeşim, ben bu meseleyi muhasebecimden tam öğrenmedikten sonra vergiye mergiye kanşamam. Devlete iyilik olsun diye vergi kesip, bir de ondan sonra vergi dairesi ile uğraşamam. Ancak vatandaşın işi aksamasın diye malı veriyorum, parayı alıyorum. Melih R. Sarter (Atalar Mağazası Genel Müdürü) Ocak ayı satıslarımız için Moris Kanpeyaz muşteriden KDV alınayıp. vergiyi biz (Konfeksiyoncu) (Arkası Sa. 8, Sü. 4'te) KDV üstüne bol zam getiyor ömüre yapılan zam KDV dahil yüzde 417 buldu. Yüzde 30 dolayındaki elektrik zammının eli kulağında. Çimento, gübre, yem ve kâğtt zamları da sırada. KDV'DEN YANANLAR Hayati Yıldız (Ehram Ticaret) KDV nedeniyle saıışımız guçleşti. Çünkü müşteri KDV'yi bilmediğinden eıiket fiyatımn dışında para ödemek istemiyor. Bu nedenle müşteriyle aramızda tarttşmalar çıkıyor. Halta bir Arap turist bu nedenle paketi tezgöhta bırakıp gitti. Ünal Kardeşler Hüseyin Ünal (Züccaciye) Bu uygulama çok dar zamanda gerçekleştirildi. Bu nedenle uymakta zorluk çekiyoruz. Bal Kasap Muhittin Şenol Biz nisan ayına kadar KDV'yi uygulamıyoruz. Fakat, nisandan sonra da uygulayabileceğimiz şupheli. Çunku alım gucunün duşük olması KDV'nin uygulanmasmı zorlaştıracak. Mecit Baltacı (Türkay Ticaret Koll. Şti.) Şu an KDV'siz atdığımızdan KDV'siz satıyoruz. Fakat KDV'nin uygulanması (Arkası Sa. 8, Sü. 5'te) Milli Piyango Haber Merkezi Milli Piyango'nun yılbaşı çekilişlerinde büyük ikramiye kazanan talihliler belli olmaya başladı. İstanbul ve Aydın'a yarım biletlere çıkan Milli Piyango'nun 100 milyon lirahk talihlileri henüz onaya çıkmadı. İstanbul Galatasaray'daki Aksu gişesi sahibi, 100 milyonluk biletin yanm olanının kendi gişesinden satıldığmıbildirdi. Milli Piyango'nun 50 milyonluk talihlisi olan, ancak büeti yarım olduğu için 25 milyon lira kazanan Ali Azar, dün Aydın'da ortaya çıktı. Aydın'a 5 kilometre uzaklıktaki Ovaeymir köyünde oturan talrhli, ikramiyesini dün aldı. Ali Azar, "Artık sefalet günlerim sona erdi" diyerek şöyle konuştu: "Çok sıkıntüı günler geçirdik. Beş kardeşiz. Babam işçi emeklisi, kıt kanaat geçiniyorduk. Ben de aileme haftada aldığım 3500 lira ile katkıda bulunmaya çalışıyorum. Şimdi aldığım ikramiye ile hem kardeşlerimin, hem aflemin.hem de kendimin geleceğini garanti altına aldım. İlk iş olarak bir mobilya mağazası açacak, ayrıca babama bir taksi alacagım. Kirada oturuyoruz, bir de güzel ev yaptıracagım." 14 bin lirahk çırağa 25 milyon 5 gün 5ek BUGÜN CENCLİK YARIN Papandreu: Türk tarafı Kıbrıs için olumlu adım attı Kıbrıs konusunda ilk kez "çok iyimser" olduğunu belirten Yunanistan Başbakam, "Ege'deki haklarımızdan taviz vermemekte kararlıyız" dedi. STELYO BERBERAKİS~ Çıraklar Hızhçahşgençkenyaşlan Çıraklara egitim Ustalar, eğitimciler, gençler konuştu Geleceği garantide gençler Oya Narin/Zeynep Bodur/ İzzet Garih/Dilek Sabancı Gençler nerelerde Arkadaşhğırmzın temeli briç değil Avrupa'da ikinei kuşak Onlar burada da yabancı, kendi ülkelerinde de üyumcular Bize ne kadar uydular? Cumhuriyet'in parasız ekini bayinizden istemeyi unutmayınız |2Tci Asıa> I l M f *' H ~ ,"' , ATİNA Yunan radyosunun " H e r Gün Her Yerde" programında konuşan Başbakan Andreas Papandreu Kıbrıs sorununun çözumu yolunda Türk tarafının "onemli ve olumlu" adımlar attığını söyledi. Türk Yunan ilişkilerini her sefer Kıbrıs sorununun çözümüne bağlayan Yunan Başbaka'ni"' radyo muhabirinin konu hakkındaki sorusunu yanıtlarken bu konuda ilk defa "iyimser" olduğunu belirterek şöyle dedi: "On yıldan bu yana Kıbns sorununun çözumu için ilk kez olumlu gelişmeler kaydedilmiştir. Kıbns sorununa adil ve kalıcı bir çözüm bulunması yolunda, Türk tarafı şüphesiz onemli adımlar atmıştır." için başvuran öğrencilere üç yıl sonraya, Papandreu, 1985 yılında Kıbhatta daha da sonraki yıllara gün veriliyor. rıs sorununun çözümü konusunda, durum henüz kesinlik kazanANKARA (Cumhuriyet Büni belirliyor. öğrencilerin başvumamış olsa bile ilk kez "çok rosu) Af Yasası'yla okullarırulanndan yaklaşık bir ay son(Arkası Sa. 8, Sü. i'te) na dönmek isteyen Öğrencüer, en ra gelen dekanlık yazılarında, erken üç yıl sonra kayıt yaptıraöğrencilerin öğrenime başlayabüiyorlar. Gazi Üniversitesi Mücaklan tarih belirtilerek, bu tahendislik, Mimarhk Fakültesi, rihten bir ay önce istenilen belbaşvuruda bulunan öğrencilere gelerle dekanhğa başvurmalan öğrenime başlama tarihi olarak gereği bildiriliyor. 19881989 öğretim yılını veriyor. Fakülte yönetim kurullannın Gazi Üniversitesi Mühendis2984 sayılı Öğrenci Af Yasası' Hk, Mimarlık Fakültesi Dekanna göre yaptıklarını öne sürdüklığı 1984 yılı içinde başvurarak leri düzenlemeler, öğrencilerin Af Yasası ile okula dönmek isen erken üç yıl içinde okullarıteyen öğrencilere 19881989 öğMeni belirlemeye göre na dönebilmelerini öngörüyor. retim yüıru öğrenime başlama tabanker varlıklarımn 1984 Fakülte yönetim kurullan, okula rihi olarak veriyor. Afla dönüş değeri, borçlan dönüş için başvuran öğrencilerin için başvuran öğrencilere, Mü"devam dunımunu inceledikten hendislik Mimarlık Fakültesi karşılayacak duruma geldi. Ancak tasfiye işlemlerinden sonra" okula başlama tarihleri Dekanı Prof. Dr. Yiicel Ercan ANKARA, (Cumhuriyet Biirosu) Katma Değer Vergisi uygulaması ile birlikte KİT zamları sürüyor. THY'den sonra dün de kömüre yüzde 10'u KDV olmak üzere toplam yüzde 41 oranında zam geldi. Elektrik, çimento, gübre ve yem zamlarının gundemde olduğu bildiriliyor. Türkiye Kömur İşletmeleri Kurumu'nun kömur zammı dün açığa çıktı. TKİ Kurumu'ndan kömur almak için 1984 yılında para yatıranlann kömürlerini alabilmeleri için yuzde 28 fiyat artışı ile yeni fiyattarv hesaplanaMuhittin Şenol cak yuzde 10 oranındaki KDV'yi (Kasap) yatırmaları gerekecek. Böylece komur fiyatlarına yeni zamlar ve KDVYI OGRENEMEYE:\LER KDV ile birlikte ortalama yüzde 41 oranında zam gelmiş oluyor. Bayram Şener (Şekerci) Vallahı hıç aklımız UBA'ya göre, 1984 yılında köermtyor. Maliye'de bir arkadaştm var, ona mur almak için para yatıranlarsorduk. "ıki gün miısaade edin daha kımse dan fiyat farkı alınmayacak, bu bilmiyor" dedi. İşler allak bullak oldu. Bu işe gibiler sadece yuzde 10 KDV haztrlıksız yakalandık. Milli Takım bile bir ınaç için 2 ay önceden hazırlamyor. Bizi bu işe ödeyecekler. Bu durumda 1985'te kömür parası yatıranlahazırlayamadüar. ra linyitin tonu 15.200, kok köEşref Osmanoglu (Konfeksiyoncu) Telafi müru de 30.400 liraya mal olaedici vergilendirmeye girmek istiyoruz, ama cak. Maliye'den bilgi veremediler. Faiuralan noıere Enerji ve Tabii Kaynaklar Bamühurletrik, ne olacak diye beklıyoruz. kanlığı'mn yapacağı yeni duzenTuristlere KDV'yi anlalamıyoruz. leme ile elektrik fiyatlarının yüzSinan L'mar (Baharatçı) Biz daha sayım de 30 artması bekleniyor. Bu yapıyoruz. Henüz muallaktayız. zamlar 1 Kasım 1984'ten geçerli Burhan Karahisar (Kuafor) KDV ile ilgili olacak. anlatılanlardan bir şey anlamıyoruz. Kuaförler Yataklı vagonları, ek yatak isCemiyetı bile bu konuda bir şey bilmiyor. tekleri \e emanet gibi hizmetleOnun için de fiyatlarmuzın üzerine vüzde 10 ri KDV'li yapan demiryollarının, koyuyoruz. Bayram Şener (Arkası Sa. 8, Sü. l'de) (Arkası Sa. 8, Sü. 4'te) (Şekerci) Affedîlen öğrenci üç yıl bekleyecek imzasıyla gönderilen yazılarda, öğrencinin "öğrenime başlayacağı eğitim, öğretim yıh"nın 19881989 olduğu belirtilerek, öğrencinin bu tarihten bir ay önce dekanhğa başvurması gerektiği vurgulanıyor. öğrencilerden kayıt işlemleri sırasında istenen belgeler ise şunlar: Lise veya dengi okul diploması, askerlik belgesi, vesikaük fotoğraf, nüfus cüzdanı örneği, ikamet belgesi, iyi hal belgesi. Af Yasası'yla okullanna dönmek isteyen öğrencüer, bu durumda Af Yasası'nın kâğıt üzerinde kaldığmı öne sürdüler. öğrenciler, öğrenime ara vermiş olan öğrencilere en erken üç yıl sonrası için tarih verilmesiyle "affın hiçbir pratik yararının kalmadığını" belirtiyorlar. Banker maHarı değerlendî, alaıı yok Iç muhalefet destek peşinde HP'den SODEP'e: Gerçek ve samimi sosyal demokratlann birleşmesi, aklın bir gereğidir. MDP'den DYP'ye: İktidarın başansızhğı sağda birleşmeyi zorunlu hale getirmiştir. ANKARA (a.a.) Parlamento içi muhalefet partilerinden "birteşme sinyalleri" yoğunlaştı. Halkçı Parti Genel Başkaru Necdet Calp, SODEP'e göz kırparak, "Gerçek ve samimi sosyal demokratlann birleşmesinin aklın bir gereği" olduğunu söylerken, MDP Genel Sekreteri Ülkü Söylemezoğlu, "Bu ay içinde yapılacak Kurucular Kurulu toplantısında DYP ile ilişkilerin ele alınacagım" bildirdi. HP Gerçel Başkanı Calp, dün Anadolu Ajansı'na yaptığı açıklamada, sosyal demokratlann biraraya gelmesi konusunu, partisinin yapacağı ilk kurultaya götüreceklerini ve kurultayda alınacak karara göre hareket edeceklerini söyledi. Calp, Halkçı Parti'nin kurulduğu ilk günden bu yana, bütün samimi ve gerçek sosyal demokratlann bütunleşmesini istediğini, bu konuda da çeşitli çağrılarda bulunduğunu bildirerek şoyle konuştu: "İşin doğası ve aklın gereği de, bu birleşmeyi gerekli kılar. Bizim. geçmişte yaptığımız butünleşme çağnlarına olumlu bir yanıt alamadık, ama bu konuda bir hayli mesafe aldık. Bildiğiniz gibi SODEP Kurultayı'nda, sosyal demokratlann birleşmesini sağlayıcı bir karar alınmıştı ve kurullay tarafından merkez >6neticilerine de bu konuda yetki verilmişli. Halkçı Parti merkez yönetimi de, kendi kuraltayının alacağı karara ve yükleneceği yetkiye göre, bu konudaki çalışmaları belirleyecektir." HP Genel Başkanı Calp, birleşmenin çeşitli yöntemleri bulunduğunu, yasalara göre, bu işlemin yapılabileceğini kaydederek, "Mevcut kurultayımız bu birleşmenin usul ve yöntemlerini de belirleyecektir" dedi. Calp, Türkiye'deki gerçek \e samimi sosyal demokratlann birleşmeleri konusunda umutlu olduğunu da sözlerine ekledi. Milliyetçi Demokrasi Partisi Genel Sekreteri Ülku Söylemezoğlu, "İktidarın başansızlığı sağda birleşmeyi zorunlu hale getirmiştir" dedi. Söylemezoğlu, "Bu ay içinde yapılacak kurucular kurulu toplantısında DYP ile ilişkilerin ele alınacagım" bildirerek şöyle konuştu: " 9 Ocakta yapılacak merkez karar ve yönetim kurulu toplantısında genişletilmiş kurucular kurulu toplantısının tarihi tespit edilecek. Ayrıca, partinin 1985 yılında izleyeceği strateji konuşulacak ve kurucular kuruluna götürülecek. Kurucular kurulunun giindemindeki en önemli konu sağdaki birleşmedir. Atatiirk milliyetçiliğine inanmıs, orf (Arkası Sa. 8, Sü. 2'de) elde edilen para 2.7 milyarda kaldı. Bankerzedelere Emlak Kredi'den ödemeler başlıyor. HASAN UVSÂL 12 EYLÜL FON YASA TASLAĞ1 KESİNLEŞİYOR ANKARA âncesinde •sanrasmda ANKARA Yeni \ıl, bankerzedelere "müjdeli" haberle geldi. Bankerden alacaklı 150 bin bankerzede için alacaklarının tumünun ödenmesi için hazırlanan yasa tasansı son biçimini aldı. Merkez Bankası ekspertizleri tarafından banker mallarının 1984 değeri üzerinden yapılan ekspertiz raporunda, elde edilen sonucun tum banker alacaklannı karşılayacağı ortaya çıktı. Tasfiye işlemleri 2,5 yıldır süren piyasa ya da Ankara bankerleri, 150 bin bankerzedeye 46'sı anapara olmak uzere toplam 52 milyar lira borçlu. Bu 150 bin bankerzededen 128 bini için Turkiye Emlak Kredi Bankası'n(Arkası Sa. 8, Sü. 4'te) Kıdem tazminatı katsayısı her yıl değişecek ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Kıdem Tazminatı Fonu kurulmasına ilişkin Çahşma ve Sosyal Güvenlik Bakanhğı'ndaki hazırlıklar son aşamaya geldi. Fonda birikecek olan paraların nerede kullanılacağına, işçilere ne kadar kıdem tazminatı ödeneceğine her yıl Yüksek Planlama Kurulu ve Bakanlar Kurulu karar verecek. Askerlik, haksız çıkarma, işçinin haklı nedenle ayrılması, kadınlara tamnmış olan işten ayrılmalarda kıdem tazminatı ödenmeyecek. Halen bakanlıkların görüşünde bulunan Kıdem Tazminatı Fon Yasa Taslağı'na ilişkin çalışmalar büyük bir olasılıkla önümüzdeki günlerde tamamlanacak. Taslak uyarınca, kıdem tazminatının "enflasyon ve büyiime hızı göz önünde tutularak" belirlenmesi görevi Yüksek Planlama Kurulu ve Bakanlar Kurulu'na bırakılacak. Yüksek Planlama Kurulu, Kıdem Tazminatı Fonu'na yatırılacak paralann hangi alanda kullanılacağına karar verecek. Paranın kullanılması karşıhğında ne kadar faiz alınacağı belirlenirken, her yıl başında geçmiş bir yılın enflasyon oranı göz önune alınacak. Fon taslağında, fona tabi olacaklara ilişkin maddede bir değişiklik yapılmadı. Buna göre, 15 yılın üstünde hizmeti bulunan işçiler fon kapsamına giremeyecekler. Bu işçiler, kıdem tazminatlannı doğrudan doğruya işverenden alacaklar. 15 yılın altında hizmeti bulunan işçiler ise fona bağlı olacaklar. Çahşma ve Sosyal Güvenlik Bakanhğı yetkilileri, özel sektörde genellikle kıdem süresinin 6, kamuda ise 12 yıl dolaylarında yoğunlaştığını bildirdiler. Taslağın değişmeyen bir başka noktası da, işverenlerin mükerrer odeme yapmamasına yönelik. Buna göre, muvazzaf askerlik halinde, işverenin haksız işten çıkarması halinde, işçinin haklı nedenle işten ayrılması nedeniyle, kadın işçilerin görevden aynlmak istemeleri halinde işveren ayrıca bir kıdem tazminatı ödemeyecek. İşçi, emeklilik dışındaki hallerde, tüm hizmet sü(Arkası Sa. 8, Sü. 3'te) Amerikan Büyükelçisi Spain anlatıyor Uiuk Güldemir 12. Sayfada Ozal'ın Bir Eski Alışkanlığı 1 arihin en büyük öğretmen olduğu konusunda kuşku yoktur genellikle. Ve denir ki, tarih iyi öğrenilirse çıkanlacak dersler geleceğin başarılarına dayanak yapılabilir. Doğru ile yanlışın neler olabileceğine dönük ipuçları tarihin sayfalarında vardır çoğu kez. O ipuçlarını yakalayamayanlar, birçok konuda yanılgilar yoluna kilometre taşları döşemeye ne yazık ki devam ederler... Bu açıdan, kırk yıldır dikiş tutturmaya çalıştığımız demokrasıye bakarsak, örneğin gözümüze hemen şu çarpar: Diyalog, uzlaşma ve hoşgörü gibi kavramların pek geçerli olamadığı bir parlamento zemini ile demokrasiyi kurtarmak için bile işbirliğl yapamayan bir iktidarmuhalefet ikilisi... Çözüm yerıne genellikle hırçınlık, öfke, kimi zaman da düşmanlık üreten siyaset kurumları... Sanınz, (Arkası Sa. S, Sü. 1de) HASAN CEMAL • ABD, Cenevre'de Sovyetler'irt de yıldızlar savaşı teknolojisini geliştirmesini önerecek. 3. Sayfada • Köyceğiz Gölü 'nde balık kavgası 6. Sayfada • Enflasyonu önleyemeyen Özal, cari işlem açığını da kapatamadı. • Özel sektör, 1985'te özkaynak ve dış krediye ağırlık verecek. 9. Sayfada UGUR MUMCU GOZLEM . . Zamlar Üzerine. (Arkası Sa. 8, Sü. l'de) Önüne gelenf soruyor: Bu zamlarm sonu ne olacak boyle? İyi olacak. Bir beş yıl dişinizi sıktınız, bakın ne iyi oldu. Bir beş yıl daha dişinizi sıkın, daha iyi olacak. Gelişiyoruz, büyüyoruz, serpiliyoruz. Zam olmasa geliş