Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet 150 liralık plastik tabancayla kuyumcu dükkânma girerek 2 milyonluk ziynet eşyası alan 16 yaşındaki Güler Kaplan, soygundan kısa süre sonra yakalandı. Sahibi: Cumhurijel Matbaacılık ve Gazetecılik Turk Anonım Şirketı adına Nadir Nadi. • Genel Yavın Muduru: Hasan Cemal, Muessese Mudüru: Emine Lşaklıgil.Yazı lşlcrı Muduru: Okay Gonensin, • Haber Merkezı Muduru: Yalçın Bayer. Sayfa Duzeni Yönetmeni Ali <\car. Imsak: 5.50 Guneş. 7.21 Temsılater ANKARA: Yalçın Doğan. IZMİR: Hikmel Çetinkaya, ADANA: Mehrael Mercan, • Senıs Şeflerı. Istanbul Haberlerr Reha Öz, Dış Haberler. Ergun Balcı, Ekonomi: Osman Liagay, Kultur: Aydın F.meç, Magazın: Valçın Pekşen, Spor Danışmanı: Abdulkadir Yucelman. Duzeltme: Refik Durbaş. Araştırma Şahin Alpay. IşSendika: Şukran Ketenci. Ikındı: 14.40 Akşanr 17.01 Yatsı: 18.26 Burolar: • Ankara: Zıya Gökalp Bulvarı, Inkılap Sokak No: 19/4 Tel: 33114147, • İzmir: Halıt Ziya Bulvarı No: 65/3, Tel: 254709131230 • Adana: Çakmak Cad. No: 134 Kat 3, Tel: 1455019731 • Basan ve Yayan: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilık T.A.Ş. Turk Ocağı Cad. 39/41, Cağaloğlu, lst. PK: 246İst. Tel: 526 10 00 (9 hat) Telex: 22246 TAKVIM 10 Ocak 1985 Öğle: 12.16 16 yuşındaki kız: Yuva kurmak istiyvrdum Oyuncak tabancayla 2 milyonluk soygun ADOLFO SUAREZ SANTIAGO CARİLIJO devriye gezen polıslerin Güler Kaplan'ı yakalamaları guç olmadı.Güler Kaplan'ın polise verdiği ifade de yaptığı soygun kadar ilginçti. "Ev kurmak için soygun yaptığını" «ioyleyen Kaplan, ğini söyledi once ve çantasını kaİstanbul Haber Servisi Dul kaybettiği evini ve yaşamını şöyrıştırmaya başladı. Bu sırada anve 6 aylık hamile 16 yaşındaki le anlattı: sızın uzeri siyah bir bezle kapalı Güler Kaplan, ifadesi alınırken, "İzmir Buca'da oturuyorduk. bir silah çıkarttı ve namlusunu dün sabah yaptığı soyguna kenİstanbul'a geldiğimde İbrahim dükkân sahibi Yakup Basmacıdi bile inanamıyor gibiydi. 150 er'e doğrultarak "elektrikleri Öz adlı adamla tanıştım. Evli ve liralık plastik oyuncak tabancasöndiir" diye bağırdı. Kuyumcu2 çocukluydu. Kansı böbrek sıyla Mület Caddesi'ndeki bir hastasıydı, böbrek lazımdı. 'Ben kuyumcuyu soyarak aldığı 2 mil nun şalteri indirmesinden sonra vitrindeki altm eşyalan indirmeyon liralık ziynet eşyasının tadı1 milyon liraya bobreğimi sini isteyen Kaplan, 2 milyon linı çıkaramadan yakalanınca şaşveririm" dedim. 'Sana kıyamam' raya yakın değerdeki altın ziynet dedi. Sonra imam nikâhıyla ev kınlık içinde yalnızca "Hamileeşyasını çantasına doldurarak yim, yoksulum, kimsem >ok. Bir lendik. Ancak bir süre sonra dükkân sahibinin şaşkın bakışyuva kurmak için yaptım" dibaşka bir kadınla tanıştı. O kaları arasında hızla uzaklaştı. yordu. dının böbregini alacağını söylüDükkân sahibine elektrikleri yordu. Beni istemedi ve bıraktı. Çelişkili sozler söyleyen Kassöndürttüğu için alarmın çalışO kadınla evlendi mi bilmiyotamonu doğumlu Guler Kaplan, mamasından yararlanan Kaprum. Bu arada Tekirdag'a gittik. ilginç soygunu dün sabah saat lan, dukkândan fazla uzaklaşaOrada ev kiralamıştı. 20 gün ön10.00 sularında gerçekleştirdi: mamıştı ki, dükkân sahibi arka ce İstanbul'a geldim. Orada buMillet Caddesi 74 numaradakapıdan dışan fırlayıp "soygun rada kalıyordum. başka çarem ki Cem Kuyumcusuna giren Guvar" diye bağırınca, yakınlarda yoktu." ler Kaplan, yüzük almak istediPolis, Güler'in sözünu ettiği imam nikâhh kocası İbrahim Öz'u arıyor şimdi, ama Izmir'deki Öz'u bulmanın zor olacağını da belirttiler. Çünkü Guler Kaplan çelişkili sozleri arasında adres olarak "Buca Devlet HasLevent'teki "Bizi'H kuyumcu" dükkânma gelen 2 soyguncu silahlannı çekerek mücevherleri almak istediler. tanesi'nin karşısında oturuyor" dedi. Ancak kuyumcunun karşı koyması üzerine ateş açarak Güler Kaplan'ın kimlik tahrihiçbir şey alamadan olay yerinden uzaklaştılar. Ağır fatı nedeniyle tutuksuz olarak yaralanan kuyumcu hastaneye kaldmlırken yolda öldü. yargılandığını belirten emniyet bir bıçakla soygunculardan biri gorevlileri, Güler'in çantasında İstanbul Haber Servisi Leiyi giyimli ve iyi bir hayat yaşani yaralamış olabileceği görgü vent'te dün bir kuyumcuyu soydığı görüntusü veren eski fotoğtanıklarınca belirtildi. mak isteyen silahlı iki soyguncu, raflarını bulduklarını belirterek Ilk soruşturmada uzerlerinde kendilerine engel olan kuyumcu olayı çok yönlü olarak araştırmavi yağmurluk bulunan 2025 Mehmet Özbulak'ı (48) öldürdüdıklarını bildirdi. yaşlanndaki silahlı iki soygunculer. Soyguncular bir şey alamaSoyulan kuyumcu Yakup Basnun Yasemin Sokak'ta Yapı dan kaçtılar. Kredi Bankası onünde bekleyen macıer ise Güler Kaplan'ın çalÇarşı Caddesi üzerinde bulu bir oto ile kaçtıklan saptandı, dığı 2 metrelik 18 ayar altın kornan Mehmet Özbulak'a (48) ait otomobilde bulunan uçüncü kidon, 1 metrelik 18 ayar altın "Bizirn Kuyumcu" dükkânma şinin silahlı, yeşil parkalı ve 30 burma kordon, 15 adet altın bisaat 17.45 sıralarında giren iki yaşlarında olduğu belirtildi. Polezik ve 29 adet 14 ayar yüzüğükişi silahlannı çekerek vitrin ve İis yetkilileri olayda 7.65 ve 14 ne kavuşmanın sevinci içinde, kasadaki mücevheratı almak is mm. çapında iki tabanca kulla"Oyuncak tabanca olduğunu bitediler. Ancak kuyumcunun kar nıldığı, soyguncuların eşgallerilemezdim. Çok profesyonelce şı koyması üzerine Mehmet Öz nin belirlendiğini bildirdiler. davrandı" şeklinde konuştu. bulak'ı ateş açarak ağır yarala10 KİŞt YAKALANDI yan soyguncular daha sonra bir şey alamadan olay yerinden Öte yandan, Istanbul'un çeşituzaklaştılar. Göğsunden 6 kur 11 semtlerinde değişik tarihlerde şun yarası alan kuyumcu, SSK meydana gelen yaklaşık 50 milOkmeydanı Hastanesi'ne gotu yon liralık 41 soygun olayının sarülurken yolda oldu. Özbulak'nıkları olan 10 kişilik şebekenin ın olay sırasında eline geçirdiği tüm elemanları yakalandı. DEMOKRASIYE GEÇİŞ Nilgün Cerrahoğlu Komünist Partisi'nin legalleşmesi için tam anlamıyla bir savaş verdik. Değişime katılan eski rejimin reformcu güçleri, Komünist Partisi'nin legalleşmesini daha ileriki yıllar için düşünülen bir proje olarak görüyorlardı. 5 # tÇ SA VAŞHS İZI Carillo anlatıyor: "taşizme karşı yapılan savaş boyunca, Cumhuriyetçi Cephe içinde köklii bir devrim gerçekleşti. Bunu, komünist ve anarşistlerden, sosyalist ve cumhuriyetçileri de içermek üzere, Bask ve Katalan milliyetçilerine dek uzanan, cephe içindeki çesitli güçler gerçekleştirdi. Bu ittifak, Frankist urdulara kary 3 yıl dayandı. " Fotoğraf, Ispanya İç Savaşı sırasında çekilmiş. Eli silahlı Frankocu subay, Cumhuriyetçi Cephe'nin genç askerlerini esir almıs, gotürüyor. (Foıoğraf: CUMHUR/YET/ARŞIV) Soygun için geldiler, kuyumcuyu öldürdüler Carillo, 4 0 yıllık Franko faşizminden bugüne kalanı anlatıyor: Darbe tehdidi bugün de var CARİLLO Buna hiç şupheniz olmasın. İç savaMn golgesi hiç aklımızdan çıkmadı ki. Unutmayın ki bu ılkede iç savaşın ölumlerine, yaralanmalarına sahne olnamış tek bir koşe yoktur. İç savaşm gölgesi hiç aklımızdan çıkmadı. Unutmayın ki bu ülkede iç savaşm ölumlerine, yaralanmalarına sahne olmamış tek bir köşe bile yoktur. Bana İspanya'ya yeni geldiğim ilk günlerde " B u MADRİD Ispanyol Komünist Partisi'nin eski lideri Carillo ile soyleşimiz süruyor. Carillo, iç savaş yıllarındaki mücadelelerinin bir değerlendirmesını yapıyor, Franco döneminin bugunün İspanyasında yaşayan izlerini anlatıyor. İspanva iç savaşı sırasında sol cephe içinde olup bitenleri ve çeşitli olavları birinci elden yaşadınız. "Halk Cephesi" yıllarını anlatabilir misiniz? CARİLLO Halk cephesi tum emekçi sınıflar, kuçuk burjuvalar ve burjuvaların guçlerinden oluşan bir ittifaktı. 193O'lu >ıllarda faşizm Avrupa'da ilerlerken, bu ittifak Ispanya'nın faşizm tarafından yutulmasını önlemeyeçalışacaktı... Fakat 1936"da Frankist ayaklanma olunca, Halk Cephesi radikalleşti birdenbire. Ve bu cephe, Frankist ayaklanmayla yapısı yıkılan devleti yeniden inşa etme ve ekonomiye çeki duzen vermek amacıyla birtakım devrimci önlemler almaya zorlandı. Boylece faşizme karşı yapılan ;>avaş boyunca, cumhuriyetçi cephe içinde köklü bir devrim gerçekleşti. Bunu, komünist ve anarşistlerden, sosyalist ve cumhuriyetçileri de içermek uzere, Bask ve Katalan milliyetçilerine dek uzanan, cephe içindeki çeşitli güçler gerçekleştirdi. Şuphe yok ki, içinde tezatlar barındıran bir ittifaktı bu. Fakat bu ittifak, Frankist ordulara karşı ve hattâ sadece Frankist ordulara değil aynı zamanda Almanya ve İtalya'nın mudahalelerine de 3 yıl boyunca dayandı. O zaman İspanya sadece bir ulkenin yardımına bel bağlamıştı: Sovyetler Birliği. Ve tabii bir de çok tanınmış Uluslararası Tugayların dayanışmasına. Bunun dışında hiçbir ülkenin dayanışmasını arkamızda bulamadık. Ve işte böyle Halk Cephesi tarafından kazanılacak bir İspanya Savaşı, İkinci Dunya Savaşf nın tırmanmasını önleyebilecekken, onun başlangıcı oldu. gun yaşayan her Ispanyol ailesi iç savaşta ortalama bir ferdini kaybetmiştir" diye anlatmışlardı bu söylediğinizi... Darbe tehdidi bitmedi CARİLLO Evet, doğrudur bu. Dolayısıyla bu tarihi belleğin üzerine 40 yıl boyunca işlenen Frankocu propagandayı, arkasından Komünist Parti'nin legalleşmesini lanetleyen orduyu, demokrasiye geçişten sonra 1982'de yapılan darbe teşebbusunu, gene sosyalistleri işbaşına getiren 28 Ekim 1982 seçimlerinden bir gun once ortaya çıkarılan bir darbe planını duşunürseniz oy verirken ne gibi etkenlerin rol oynadığını hesap edebilirsiniz. Hâlâ bugun her gün gazetelerde 'kışlalarda memnuniyetsizlik", "kışlalarda merrmuniyel" falan gibi haberler okuyoruz. Ne demektir bütun bunlar? İspanya'da hâlâ bir darbe tehdidinden soz edilebilir mi sizce? CARİLLO Bence bir darbe tehdidi, uzakiaşmış olsa da hâlâ var. Evet Ispanya'da darbe tehlikesinin azaldığını, zayıfladığını soyleyebiliriz. Fakat boyle bir tehlikenin tamamen ortadan kalktığını iddia etmek mumkün değil. TRTde 205 sozcugün kullanılması yasaklandı ANKARA (ANKA) TRT Genel Müdürluğü "Tiirkçe'nin yapı ve işleyişine ters düştüğü ve standart Turkçe düzeyine ulaşamadıklan" gerekçesiyle 205 sözcuğun radyo ve TV programlarında kuüanılmasını yasakladı. TRT Genel Müdürlüğu Program Daire Başkanlığı, program yapımcılarına gonderdiği bir listede, kullanılmayacak sözcükleri sıralayarak bunların yerine kullanılması zorunlu kıhnan eski karşılıklarını da bildirdi. Kullanımı yasaklanan sözcüklerin bir kısmı şunlar: Anı, anımsamak, bağıntı, bağıt, başyapıt, bellek, benzeti, betimlemek, bileşim, çağcıl, devingen, değgin, deneyim, deneysel, devinim, devrim. dışalım, dışsatım, dinlence, dinsel, dirimsel, dize, doğa, doğal, düşlemek, diişsel, diizelti, etkin, etkinlik, görsel, işitsel, kuram, olanak, olasılık, onursal. ödiin, öngöru, öykü, özgiir, ozgiirluk, ruhsal, saptamak, söyleşi, tüm, ulus, ulusal, ulusçu, uluslararası, yandaş, yaşam, yapıt. zorunlu, gereksinim, eşgüdüm. eleştirel, yanıt, yapay, yapısal, yasal, toplumbilimsel, örneğin, yazman, tüm, tümce. söylev, yontu. YHK uyuşmazlık çözdü: Yüzde 18 zam Yağmur yuğdı, ulaşım felç oldu araçların kuyruğu Kabataş'a kaİstanbul Haber Servisi İsdar uzandı. Bazı araçlara da Pertanbul'da iki gündür devam eden şembepazan yönunden yol verilyağmur, kara ulaşımını etkiledi. Özellikle yağmurun dün ak di.Kentte mertrekareye dün 43 kilogram yağmur duşerken, çukur şam üzeri artması ve Galata semtlerde ise bazı evlerin bodKöprüsü üzerinde bir kamyonun rum katlarını su bastı. Yağmur arızalanması sonucu yörede ulakazalara da neden oldu. Yakaşım felce uğrarken, evlerine döcık'ta freni boşalan kamyonda nenler için de büyük guçlük yaEmin Nuri Tekin (41) öldü. rattı. Eminonü yonüne seyreden ANKARA (Cumhuriyet Burosu) Yüksek Hakem Kurulu, gre\ yasağı olan genel işler işkolunda bir işyeri için gelen ilk uyuşmazlıkta çözumü r o 18 oranında ucret zammında buldu. Manisa Belediyesi ile Haklş'e bağlı Hizmetİş Sendikası arasında surdurülen toplusözleşme görüşmelerinin anlaşma ile sonuçlanmaması üzerine, uyuşmazlığı çözmesi için resmi arabulucuya gidildi. Resmi arabulucunun da uyuşmazlığı çozememesi üzerine, "genel işler" işkolunda grev yasağı olduğu için Hizmetİş Sendikası uyuşmazlığın giderilmesi için Yüksek Hakem Kurulu'na başvurmak zorunda kaldı. Yüksek Hakem Kurulu, bu uyuşmazlığı çözerken, ortalama ücretleri günluk 1100 lira olan Manisa Belediyesi işçilerinin ucretlerine birinci yıl için gunlük 200 lira zam yaptı. Ortalama yüzde 18 oranındaki bu ücret artışı Yüksek Hakem Kurulu'nun 1984 yılı için aldığı yüzde 25 artı 2 bin liralık ücret zammının çok altında bulunuyor. YHK ayrıca, ışçilere avans olarak ödenmekte olan 3 bin liralık bölümunde, ucretlerine yansıtılmasını kararlaştırdı. Bu ülkede değişim, devletin kurumlarmı etkilemedi. Bu kurumlar Frankizm döneminde neyse bugün de öyle devam ediyor. Bu ordu hâlâ fazlasıyla geçmişe, iç savaşm geçmişine bağlı. Aslında, bu ülkedekı değişim devletin kurumlarını etkilemedi. Bu kurumlar Frankizm döneminde neyse bugun de oyle devam ediyor. Bu çelişkiyi bir süre once meydana gelen bir olayla daha da somut bir biçimde anlatabilirim sanıyorum. Hatırlayacaksınız, Joseba Elosegui adında Basklı bir senatör Madrid'deki askeri müzeyi gezerken, bugun Bask ulkesinin resmi bayrağı olarak kabul edilen yerel bayrağı, iç savaşta "düşman sarlardan" alınan bir zafer hatırası olarak görunce çileden çıkmış ve bayrağı muzeden herkesin gozü önunde "çalmıştı". Ben hiç bu askeri muzeye gitmedim. Ama bugunün ispanyasında (yerel Bask bayrağı gibi) legal olan diğer pek çok sembolun, bu muzede birer zafer hatırası olarak saklandığını görürsem, hiç şaşmam. Tüm bunlarla şunu söylemek istiyorum, bu ordu hâlâ fazlasıyla geçmişe, iç savaşın geçmişine bağlı. Komünist Parti'yi legalleştirmede tüm ağırlığını koyan eski Başbakan Adolfo Suarez'i nasıl degerlendirdiğinizi öğrenmek isterdim. Genç İspanvol demokrasi^i Partinin legalleşmesi Komünist Partinin legalleşmesi gibi, son derecede dramatik. tutkular uyandıran, geçmişi hortlatabilen bir sorun, hiç beklenmedik bir şekilde. dramlara yol açmadan hallediliverdi. Nasıl oldu bu? Psikoloji laboratuvarı^ işyerleri için eleman seçimi yapacak Türkiye'de ilk kez Ege Üniversitesi'nde kurulacak olan psikoloji laboraîuvarında özel sektöre veya kamu kuruluşlarına alınacak elemanların seçimi için testler yapılacak. TÜREY KÖSE İZMİR Türkiye'de ilk kez Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi psikoloji bölümunde "Psikoteknik laboratuvan" kuruluyor. Psikoloji Bölüm Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Nuri Bilgin psikoloğun sadece laf üreten biri olmadığını kanıtlama çabasında olduklarını belirterek, laboratuvarda gerek özel sektöre gerekse kamu kuruluşlanna alınacak elemanlann seçimi ve yapacakları işlerin belirlenmesi konularında çeşitli psikolojik testler yapılacağını, ayrıca meslek seçimi konusunda da öğrencilerin yetenek ve eğilimlerinin saptanacağını söyledi. Doç. Dr. Nuri Bilgin Türkiye'de ilk kez bir üniversite b'inyesinde psikoloji laboratuvarının kurulduğuna işaret ederek şunları söyledi: "Her toplumun en önemli sonınlanndan biri de, hiç kuşkusuz, mevcut insan gücünün niteliklerini hiç olmazsa doğnıya en yakın bir biçimde saptayarak, bu gücü en uygun ve verimli olarak kullanabilmektir. Ancak böylece işinden memnun ve mutlu insan sayısı çogalırken, insan gücünün uygun ve etkili olarak kullanılmasına da katkıda bulunulacaktır. İnsanın çeşitli niteliklerinin toplumun kendisine sunduğu olanaklar çerçevesinde anlamlı bir biçimde üretime dönüştürülmesi gerekiyor. Burada psikolojik ölçme teknikleri önem kazanıyor. Laboratuvan buradan yola çıkararak oluşturduk." Doç. Dr. Nuri Bilgin Türkiye'de psikolojik ölçme araçlarırun topluca bulunduğu bir kuruluşun olmadığını, kuruluş çalışmaları surdurülen psikoteknik laboratuvan için ban makine ve testlerin yurt dışından satın alındığını söyledi. Doç. Bilgin laboratuvarda verilecek hizmetler üzerine de şöyle konuştu: "Bir eleman almak için kaba bir ilan veriliyor. İstenüen nitelikler net değil. El yordamıyla, sezgiyle eleman seçiliyor. Kurumlara alınacak elemanlann seçimi ve bunların en verimli olabilecekleri işleri testlerie saptayabiliriz. Bir daktilo testimiz var. Buradan göz ve dikkat melekeleri konusunda net bilgiler edinilebilir. Ama testin dışında da şeyler gereklidir. Bu tür ölçme olayları işçileri kıyma aracı olmamalıdır. Araçlar tek başına kullanılamaz. Gözlem, çevreyle ilişkiler de göz önune alınmalıdır. İşçiler mağdur olmayacak şekilde değerlendirilmelidir. Döner sennaye kuruldu. Kamu kuruluşlarına ve özel sektör kuruluşlanna yardımcı olabilecegiz. Ayrıca universike giriş sınavlannın ilkinden sonra gençler rastgele sıralama yapıyor. Eğilimlerini, yeteneklerini saptayabiliriz." Doç. Dr. Nuri Bilgin işletmelere mektuplar yazarak bilgi vereceklerini, laboratuvarda endüstri, ordu, sağlık kurumlan ve eğitim kuruluşlarına, insan gucü ayrımı ve niceliklerinin saptanması konusunda yardımcı olabileceklerini söyledi. Bu arada laboratuvann kuruluş çalışmalarını ustlenen uzman Candan Ertübey laboratuvarda üniversite öğrencilerine de uygulama olanaklan sağlanacağını vurgulayarak çalışmalarının önümüzdeki günlerde sonuçlanacağını kaydetti. Silahlı kuvvetlerin üst düzeydeki bir otoritesi, bir deklarasyonla Komünist Partisi'nin legalleşmesini "lanetledi." Bu olay büyük dramlar yaratmamışsa da ülkede derin izler bırakmıştır. Komünist Partisi'ne oy verebilecek pek çok seçmen, iç savaşm anıları ve bir askeri darbe korkusuyla oyunu vermekten vazgeçmiştir. CARİLLO Her halukârda unutulmaması gerekir ki, Komünist Parti'nın legalleşmesi ispanya'da sanıldığı gibi oyle pek de kolay olmadı. Biz bunun için, tam anlamıyla bir savaş verdik. Çünku değişime katılan eski rejimin reformcu guçleri ki bu güçler (zamanın merkez sağ iktidar partisi) UCD de toplanıyorlardıKomünist Parti'nin legalleşmesini daha ilerki yıllar için düşünülen bir proje olarak görüyorlardı. Ve ilk aşamada planlanan demokratik güçlerin legalleşmesi Sosyalist Parti ile sınırlanıyordu. Komünist Parti'nin legalleşmesinde iki unsur onemli rol oynadı: Bunlardan birincisi İspanya'da Komünist Parti'nin, siyasi alanda en aktif sektorler arasında çok derin kokleri olmasıydı. Sosyalist Parti'den daha derindi Komünist Parti'nin kokenleri bu sektorler arasında. Öyle değil mi? Bizi e n g e l l e y e n . . . CARİLLO Çok daha fazla. Çok daha fazla... PARTİ KRİZDE Komünist Parti eski Genel Sekreteri anlatıyor: "İspanvol Komünist Partisi'nin Avrupa Komünizmi çizgisinde bir politika izlemesi. kendisine A vrupa 'da geniş bir demokratik çevre içinde buyuk bir sempati getirmişti. " Şimdi aynı parti bir büyük kriz içinde. Yukarıda Carillo, partisiyie birlikte "eski ve mutlu" günlerinden birinde. Tarih. 15 .\isan 1977. İkincisi de ispanvol Komünist Partisi'nin Avrupa komünizmi çizgisinde bir politika izlemesi, kendisine Avrupa'da geniş bir demokratik çevre içinde büyuk bir sempati getirmişti. "Geniş bir demokratik çevre" derken, sadece sosyalist ve sosyal demokrat çevreleri kast etmıyorum. Aynı zamanda İtalyan Hıristiyan Demokratları gibi bazı Hıristiyan demokrat partileri de anıyorum, bu "demokratik çevre" içinde. İşte bu uluslararası, Avrupa çapındaki prestijle, İspanvol Komünist Partisi'nin ulkedeki gerçek kokenleri partinin legalleşmesini zorladı. Unutmamak gerekir ki, partinin legalleştiği sırada Silahlı Kuvvetler'in ust düzeydeki bir otoritesi yaptığı deklarasvonda Komünist Parti'nin legalleşmesini "lanetlediğini" soylemışti. Heı ne kadar bu olay buyuk dramlar yaratmamışsa 4a ulkede derin izler bırakmıştır. Bu olayın üzerine Komünist Parti'ye oy verebilecek pek çok seçmen, iç şavaşın anıları ve bir askeri darbe korkusuyla, oyunu vermekten vazgeçmiştir. Genelkurmay'ın (Htat major) bu lanetı bizim ıçın buyuk bir engel oldu. Sizce, o> verme saatinde İspanyollann aklının bir köşesine ya da ardına iç savaşın gölgesi uzanıyor mu hâlâ? Suarez''i sağ affetmedi CARİLLO Aslında Suarez, Komünist Parti'yi legalleştirebilmek için askeri ve sivil sağ karşısında tüm riskleri göze almış ve son derece güçlu bir mukavemeti kırarak bu işi başarmış bir adamdır. Ve sanıyorum ki, Suarez'in Komünist Parti'yi legalleştirmek yolunda yaptığı bu atılımı bu ülkede sağ hâlâ affetmemiştir. Şimdi her yerde sosyalist hükümetin "değişim" politikası üzerinde konuşuluyor. Halbuki bu ülkede asıl değişim ya da değişimler Suarez'in hükümet başkanlığı yaptığı dönemde gerçekleştirildi. Suarez, Felipe Gonzalez'in yetişemediği bir tarihi rol oynamıştır. Suarez'den laf açılmışken şunu söylemek isterim, şimdi o kadar sosyalist hukumetin "değişim" politikası üzerinde konuşuluyor. Halbuki bu ulkede asıl değişim ya da asıl değişimler, Suarez'in hukumet başkanlığını yaptığı dönemlerde gerçekleştirildi. Yani diyorsunuz ki. Suarez bu ülkede Gonzalez'den daha etkin bir rol oynamıştır. CARİLLO Hiç şupheniz olmasın Suarez, Felipe Gonzalez'in >etişemediğı bir tarihi rol oynamıştır. İspanya'yı demokrasiye doeru yonlendiren iki kişinin kral ve Suarez kökenlerinin hiç de demokratik olmavan bir geçmişe dayanması, ironik değil mi? CARİLLO Bence boyle bir değişimi yonlendirmek, bu demokratik değışımın başında bulunmak ıçın Suarez ve Kral'dan daha uygun kişiler düşunülemezdi. Özellikle geçmişlerinden oturü. çok daha kolay kabul görduler ikisi de. YAIUV Sosyalistlerin sosyalist ligi