Katalog

KÜLTÜR YAŞAM CUMHURİYET/5 BILIMTEK1VIK DUNYÂSEVDAN Çocuksuzluğa çare: Tüp ve buz bebekler Fıkret, "İnsan meiek olsaydı cihan cennet olurdu" der. Şair, bu sozle, insanlan suçlamakta ve "Dünjayı cehennem yapan insandır" demek istemektedir. Kavgaiara, cinayetlere, savaşlara baktığımızda kendisine hak vermekte gecikmeyiz. Araa öyle midir? "Dünya cennet olsaydı insan melek olurdu" biçimine çevrilecek söz, gerçeği daha iyi yansıtmaz mı? Yeryüzündeki kavga, ürunlerle ger<*ksinmeler arasındaki büyük dengesizlikten doğmaktadır. Her ülkeye yetecek kadar her yerde petrol olsaydı, tahıl her yerde yetişseydi, su her yerde yeterince olsaydı, insanlar birbirlerinin boğazına sarılma gereksinmesini duymazlaıdı. Bu kaynak kıtlığıdır ki insanı, sadece insanı değil, bütün canlılan bencil hale getirmiştir. Kaynak yaratmak her zaman için guç ve tehlikeli olmuştur. Bu nedenle, insanlık tarihi şu üç cümle ile ozetlenebilir: "Sen çekil, ben geleyim, sen çahş, ben yiyeyim, sen öl, ben yaşayayım." Kısacasuç, yetersız yaratılmış dunyadadır. ya kocarun, ya da ikisinin birden kısır olmasıdır. Kimi çifıler ise vücut ve akılca yetersiz çocuk dünyaya getirmektedir. Ve nihayet, çocuklann hep erkek veya hep kız doğması da buyük bir uyumsuzluk çıkarmaktadır. İnsanoğlu, kısırhğa çare olarak "evlat edinme" yönternini bulmuştur. Sakatlık, sakatı yok etme veya ana babayı kısırlaştırma ile ortadan kaldırılmak istenmiştir. Hep kız, hep erkek doğurma anormalliği ise eş değişürmeyle bir dereceye kadar onlenmek istenmiştir. Ancak açık söylemek gerekirse, evlat edinme hariç, bu yöntemlerin hepsi insanlık dışı yöntemlerdir. îşte yapay dölleme de, böylece yine doğanın kusurlarını en ti idi bu. Çocuksuzluğa ilk çare olarak "tüp bebeği tekniği" bulunmuştur. Sonra bunu 'buz bebeği lekniğp izlemiştir. Bu son teknik, aslında tüp tekniğinin eksiklerini tamamlamak için geliştirilmiştir. Şöyle: Her kadın, normal olarak her ay bir yumurta üretir. Tup tekniği için bunun çoğaltılması gerekmektedir. Çünkü her yumurta kesin olarak embriyo haline dönüşmemektedir. Birden çok yumurta için 'Clomid' ve 'Pergonal' adlı iki ilaç kullanılmaktadır. Bu yojla 17 kadar yumurta uretilebilmektedir. Örneğin, ilk buz bebeğini dünyaya getiren Avustralyalı Lorette Leyland şöyle demiştir: "Yumurta çoğaltıcı ilaçlann etkisi ile, patlamaya hazır bir balkabağı gibi şişemip dışan çıkarmaktadır. Sonrası, yumurtalardan biri ile babanın veya başka birinin spermini tüpte birleştirip embriyo haline getirdikten sonra rahme yerleştirme aşamasıdır. Çoguzlar Bugün tüp tekniği henuz tam gelişmiş değildir. Çünkü en başarıh hallerde bile başarı oranı yüzde 20'den yukarı çıkmamıştır. Başka bir deyişle, normal başarı yuzde 56'yı geçmemektedir. Anneden yumurtaların çıkarılmasının acılı ve güç olduğunu söylemiştik. Aydınlatma aracının yerini işitilmez ses dalgalarının alması gibi daha ileri bir teknik durumu fazla değiştirmemiştir. Bunda, yumurtaların varlığı, radar yöntemi ile, yani yu temi uygularuyordu: Bunlardan biri sonuç vermezse öbürü verir düşüncesi ile. Ancak bu yöntem 56 ikizin, 8 üçüzün, 2 de dördüzun oluşmasına yol açmıştır. Hani Mehmet AkiPin Tanrı'ya yakanşındaki gibi: "Donduk diyoruz, sen bize yangın verivorsun/Yandık diyoruz, bogmaya kan gönderiyorsun." Îşte, buz bebeği tekniği, bu sakmcayı ortadan kaldırmak içindevreye sokulmuştur. Bunda, fazla yumurtalarla spermler eksi 196 derece sıvı azotta saklanmakta, ilk yumurta ile sperm başanlı sonuç vermediği takdirde, yedeklerle aynı şey yinelenmektedir: Embriyo elde edilene kadar... nayi ülkelerinde nefes ahnayın" öğüdünü verirler. Acaba, ülkemize geleceklere de "Bir şey yemeyin" önerisin de mi bulunuyorlar? lzmir'deki NATO Amerikan karargâhı mensuplanna SO'lilerde böyle bir duyuru dağıtılmıştı. Bunda: "Türkiye'de havadan başka her şey pistir" denmişti. Yaş ve baş Cenap Şehabettin (18701934), Tiryaki sözlerinde, "Akılyaşta değil bastadır, ama aklı başa yaş getirir" demisti. Buna göre "Çocuk, yol ortastndaki su birikintisinin içine basarak değil de yanından geçmeye başladığı andan itibaren deükanu olmuş sayıkr." Duvarlan Kolesterol ile dolan bir damar Geceleyin gök neden karadır? Gök'ün geceleyin neden kapkara olduğu sorusu ilk bakısta saçma görünür. Çünkü yanıt basittir: Güneş batnğı için, güneş bizi aydmlatmadığı için... Ama, iş bu kadar basit değildir. Cökbilimciler, sonsuz olan uıayın sayısız galaksiler, güneşler ve bunlardan ısık alan yine sayısız yüdızlarla dolu olduğunu söylerler. Bütün bunlann toplam ışıklan uzayı neden sürekli aydınlatamamaktadır? Soruyu ilk soran gökbilimci, Polonyalı Kopernik (14731543) olmuştur. Ancak, dört yüzyıl önce sonılan bu soruya doyurucu bir yanıt bulunamamışnr. Nedeni, o gün için, evrenin, ezeU ve ebedi olduğunun sanılması idi. Yani, evren bir kez yaratılmıştı, yaratıldığı hali ile sürüp gidiyordu ve gidecekti. Bu kwam 'kara gök çelişkisi'ni çözmeye yeterli değildi (The paradox of noctumal sky). Çelişki, ancak gunümüzde akla daha yakın bir Izah bulabilmiştir. Bugün evrenin, yaratıltştan bu yana hep aynı kaldığı ve kalacağı kuramı yerine gittikçe genişleyen bir evren kuramı daha çok yandaş bulmuştur. Buna göre, uzayı dolduran bütün gökcisimleri, başlangıçta 'kozmikyumurta'(cosmic egg) biçiminde idi. Sonra bu yumurta büyük bir güriiltü ile paılamış ve oluşturanlan her yana saçümışar. Saçılma surmektedir 15 milyar yü önce olan bu büyük patlama (Big Bang) dan sonra, ilk yüdızlar parlamaya başlamıştır. Bunlann toplam ışıklan, bu 15 milyar yıl içinde evreni henüz tam olarak dolduramamışlardır. Ve dolduramayacaklardır, çünkü, evrenin gittikçe genişlemesi yuzünden, ışıklar gittikçe daha geniş bir alanı aydınlatmak zorunda kalacaklardır. Sonuç olarak söylenecek şudur: Gök daha da kara görünecektir, evren genişlemesini sürdürdüğü sürece... 19341984 murahhaslar söz alarak beyanatta bulundular ve temsilî rejimin en iyi şekli olduğunu muttefikan bir daha teyit ettiler. MAKİNE • MOTOR acrnm tyi ve kötü kolesterol Din ve ahlak Tup ve buz tekniği ile kiralık ana tekniğinin hızla gelişmesi dinci ve ahlakçıları hemen devreye sokmuştur. Papahk, çocuk düşürmeye karşı çıktığı gibi, yapay döllemeye de karşı çıkmıştır. Diyanet îşleri Başkanlığınuz, spermin kocadan, yumurtanın anadan alınması ve baba ile ananın isteği ile birleştirilmesinin dine aykın olmadığını açıklamıştır. Bu sözden, başkanlığın, sperm bankasından alınacak spermle yumurtanın birleştirilmesini uygun görmeyeceği anlamı çıkanlabilir. Aynı şey kiralık anneler için de soz konusudur. Bence dinciler ve ahlakçılar bu i^e kanşmasalar daha iyi ederler. Çunkü önerileri nasıl olsa dinlenmeyecektir. Çocuk sahibi olma isteği o kadar köklu bir istektir ki bu uğurda milyonlarca lirayı gözunü kırpmadan sayanlar vardır. Buz bebeği tekniğinde fazla yumurtalarla spermler eksi 196 derece sıvı azotta saklanmakta, ilk yumurta ile sperm başanlı sonuç vermezse, embriyo elde edilene dek yedeklerle aynı şey yinelemektedir. aza indirme gereksinmesinden doğmuştur. Başka bir deyişle, doğa bu bakımdan da dengeli bir dunya yaratmış olsaydı din adamlarının hiç de hoş karşılamadıkları yapay döl yöntemlerine gereksinme duyulmazdı. Yani bu konuda da yapılan, doğayı düzeltmedir. miştim." Leyland'a 11 yumurta ürettirilmişti. İlk buz bebeği Zoe bunlardan biri ile doğmuştur. Yumurtaların en etkin kullanılış zamanı, iyice olgunlaşmalanndan sonraki 34 saattir. Bu zamamn geldiği kan muayenesi ve işitilmeyen ses dalgalan ile saptanmaktadır. Bundan sonra karında açılan ince bir delikten ince bir aydınlatma aracı (laparoscope) yumurtalığa uzatılmakta, bunu ikinci bir delikten uzatılacak bir emme şırıngası izlemektedir. Şırınga, yumurtalan murtaların oluştuğu, sessız seslerin yumurtalara çarpıp geri donmeleri ve kâğıt iizerinde kaydedilrneleri ile anlaşılmaktadır. Bu sayede, 'olacakanne', karnında açılacak deliklerden birinden kurtulmaktadır. Ancak, bu işitilmez ses yönteminin İaparoscope' yöntemine gore daha az güvenilir olduğu da haber verilmektedır. Tüp bebek tekniğinin muhakkak başarıya ulaşması için, ilk zamanlar uretilen bütun yumurtaların, spermlerle birleştirildikten sonra rahme konmalan yön Döl dengesizligi Aynı sözler döl dengesizliği için de geçerlidir. Yine tüm canlılan kapsayan bir doğa yasasına göre, her canlı, döl sahibi olmak ister. Ama bunu onleyen başka doğa yasalan vardır: Kısıriık, hastalık, uyumsuzluk... gibi. Çevremize şöyle bir bakarsak, insanların hiç olmazsa beşte birinin çocuk sahibi olamayacak durumda bulunduklannı görürüz. Bunun nedeni ya kannın, Yeni yöntemler Yapay dölleme yöntemlerinin bulunmasından önce, çiftler, kaderlerine razı olurlardı. Başka ne yapabilirlerdi? AHah'm hikme Kalpdamar hastahklannda baş öldürucünün kolesterol olduğunu bilmeyen yok gibidir. Çünku, kolestrelol, bebeklerin başındaki kerme'ler halinde damarların iç duvarlanna yapışarak bunlart sertleştirir ve daralnr, kan geçişini güçleştirir. Kolesterol, başhca iki türlüdür: HDLkolesterol (iyi kolesterol) ve LDLkolesterol (kötü kolesterol). 1. HDZkolesterol teriminin başmdaki HDL harfleri K highdensityUpoprotein' (yüksekyoğunluklulipoprotein) kelimelerinin ilk harflerinin bir araya getirilmesi ile ohışturulmuş bir tür kelimedir. Şu tür kolesterole İYİ kolesterol denmektedir. Çünküvücut bunu dışan atabttmektedir (spor, hareketlilik ve sigaranın kesilmesi ile). Bu tür kolesterolun kanda çoğalması iyiye alamettir. Bu nedenle bunun arttınlmasına çahşümalıdır. Bu da, dediğimiz gibi, sporla, sigarayı kesmekle olur. Bunlara, son günlerde, bir yenisi eklenmiştir: Şarap. Ingütere 'nin ciddi bir tıp dergisi olan Nester 'de (The Lancet) yayınlanan bir raporda, her gün içilecek yanm litre iyi şarabın, bu tür kolesterolu atmakta yarar sağladığı bildirilmiştir (Ingiliz uzmanlar, 12 gönüllü üzerinde yaptıklan denemelerle bu sonuca varmışlardır.) Şarap, kolesterolün vücuddan atümasında büyük rol oynar. 2)KÖTÜ kolesterol denen LDLkolesterol (Lotvdensitylipoprotein) ise damar duvarlanna yapışıp onlan daraltan kolesteroldür. Su, hava ve yemek tleri ülkelerin turizm şirketleri, yurt dışma gideceklere: "Azgelismis ülkelerde su içmeyin, ileri sa TARİHTE BUGUN MÜMTAZARIKAX ? BÜYÜK KEMANCI DAVID ÇAYKÛVSKİ'N/M BESTELERlYLE EU>£ EOECEKTİIZ.. OISTRAKH, TÜM KEAAAN YAPOlAfUNI lOSA ETMEKLE Bıe^KTS, ÜNÜNÜ PAHA ÇOK BRAHMS, BEETHOVEtJ VE 19O&'0e BUSÜAJ, GELMİŞ GEÇMlŞ EN BÛYÜK <£MAN Vİ£TÜOZLAIZIfiiOAN PAVrP OİSTKAKH (OYŞTgAH), KUSYA'DA PO&PU. ÇOCUK YAŞTA OPESSA KONSEIZ.MWAg.lNA GiRECEK OLAKl OİSTRAKH, İLK KjONSeRİUİl 12 YAŞ/HPAYK£N, ARALARtMPA 8ESTECI PROKOFİev'İN PE BULUNDUĞU glR TVPLULUĞA \f£(ZECEKTl(i. f93S'T£ LENİNGRAP K£MAA/ YA&Ş. MAS/Nf KAZAMARAK. Y/LPI2I PARLAYACAK, BUNU 1942 £>£ ALACAĞl 'STAÜN ÖPÛU)n l2ÜY£C£KT/g. 1355're İLK <e2 AMERIKA'PA KONSEJS. YEemx& B/Lsr /ajyeuĞuNA YEDI BIN <ip sıeeceıaıR!. , 30 Eyim 5 0 YIL ÖNCE Cutnhurivet 3QEyiüim4 bırçok hayırperver konferansı dün akşam saat O/STRAKH Tayyare Cemiyeti doktorlarımız dispansenn 19.30'da butun murahhaslar Şehrimiz Tayyare cemiyeti, halktan görmüş olduğu büyuk teveccühe bir mukabele oimak uzere cemiyete an Lâleli apartımanlannda bir dispanser açmıştır. Bu dıspanserde ha! ve vakti müsaıt olmayan butün vatandaşlar meccanen bakılacak ve çok fakir oiantann da ilâçlan alınacaktır. Dıspanserde diş hastalıklanna da bakılacaktır. Ünıversıte doçentlerinden Saffettin ve doktor Etem Vessaf Beylerden ınaada fahrî hekimlıklerini deruhde etmişlerdır. Dispanser şimdilık haftada dört gun faaliyette bulunacaktır. Cemiyeti takdir ve tebrık ederiz. Parlamentolar Konferansı mesaisini bitirdi Geçen pazartesi günu Yıldız sarayında toplanan otuzuncu Beynelmilel Parlamentolar tarafından memleketımiz hakkmda yapılan büyük ve heyecanlı tezahuratla mesaisme nihayet verdi. Son toplantı munasebetile bilumum murahhaslar, hatta şimdiye kadar müzakerata ve reylere iştirak etmeyen Japon murahhasları bile dünkü celsede hazır bulunarak tezahürata iştirak etmişlerdır. Dünkü ruznamede parlamentarizm rejiminin munakaşası vardı. Bu mühım mesele hakkmda muhtelif BU KOSEDE ILANMASINIİSTEDİGINİZ ÎLANLAR İCİN;1440770 BU NERELERDE KULLANABİLİRSİNlZ: H«men her işte, her uygulamada Tican uygulamaiarda, kış>sei dosyalamamzda, «Şltimâe. mbhendislık mzmetiennde, tekntk departmamnızda, •vnizde, program geiıstırmode, labcratuvarda veya dukKanımzda. Aklımza geieb<lecek her yerde, her i$te. SiMDi (B25SİSTEMİ) BOĞAZLjLYAN 1. ASLIYE . HUKUK HAKIMLIĞİ'NDEN Esas: 1979/142 Karar: 1981/361 Davacı Yazıkışla köyunden Mahmut Ayhan tarafından davalı Kayseri'de eşi Şerife Ayhan aleyhine mahkemeraizde açtığı boşaıuna davasının yargılamasının sonunda' Tarafların boşanmalanna, çocukların velayetinin babaya verilmesine karar verilmiş olup, davalı Şerife Ayhan'ın tum araraalara rağmen adresi tesbit edilememiş olup karann ilanen leblığıne karar venlmesi gerekmış olduğundan, bu boşanma karannın ılanından geçerli olmak üzere davalının 1 ay içerisinde kararı temyiz etmesi, aksi takdırde karann kesinleşeceği husus ilanen karar teblığ yerine geçmek uzere üanen tebliğ olunur. ILAN " işte ısınizıen ryı yapabriecek brtgısavar' GENİŞ KAPASİTE / EMSALSİZ ÖZELLİKLER: * 64 Kb ana haf ızaya («2 tam dolu sanife) sanıp olan M P F . n r t e en karma$ık programiar dahı caiısabıhr. * Ekranmda nem 40 kolon hem de 80 kolon göruntu vmreöılır Monıtöfe veya televızyona bağlanabılir. • V u ı c ı olrimi MPFın'e nic ek yaDılmaksızın bağtanabdir. • Profesyonel, fonkslyon tusları olan (12 adet), BASIC için tek tu»la komut üreteblen bir klavyesı vardır. * 36 ton'da ses ve efektt aynı anda uretebılir. • I k l ad«t dısket unıtesı. dıtekt olarak Bagıanabtllr • Dısket ürıte sayısı 4'e çıkablılr • Kasetcalara bagıanabı'ır * Z80 kartı bağiandı$ında CP/M ı$ıetım sıSMmıni. COBOL, F O R T R A N . M BASIC, C. C BASIC dlllerınde kullanaMI». * Blok graflkte 16 renk, yuksek graftkte 6 renk kullanıtabıUr. KÜCUK BOYUTTA BÜYÜK BiLGiSAYAR D D D D D modüler sistem küçük boyut geliştirilebılen yetenekler hızlı ışlem gucü kullanım kolaylığı ! J Küçükten başlayıp büyüyebilen, bir çok bilgisayarda,olmayan özellikleri profesyonel ve estetik bir donanımdabirleştirenMPFIIİMiin.işinizin.büronuzun bilgisayarı.Alabileceğinız fıyatla TEKNODATA'dan .. BILIŞIM SISTEMLERI SANAYI LTD ŞTI MerkejVoyvoda Cad 52 Karaköyistanbul Teı • 144 96 13 155 36 24 Telg: Elılaburlstanbui Telex. 24 135 burltr IBKNOEVOA r BEYOGLU 2. SULH . HUKUK HAKIMLIĞİ'NDEN Bilgisayar Programlama Kimden Öğrenilir? Cağımız, bılgısayar cağı Bu rriuCize aracı kullanrrayı bılmek. ısmızde ılerlemek va da yertı ıs bulmak ıcın onemlı bir sılah Ancak bu sılahı elde etmek ıcın bugunun sartlarında kucümsenmeyecek ucretler odemenız de gerekıyor Ovlevse odedığınız her lıranm karşılığını en iyi sekılde nerede alacağınızdan errın olmadıkca adım atmamalısınız Emın olmak ıcınse sıze dıploma vaad eden kuruluslara şu soruları sorman.zda yarar vard'r Size hangi bilgisayarlarda eğitim yaptıracaklar? Kullanmayı oğreneceğmız arac kucuk br ev bılgısayar. mı olacaktır. yoksa ısyerlerınde kullanılan IBV. NCR. "yionroe gıbı buyuk ve guclu modeller mı? Makina başında ne kadar çalışabileceksiniz? Han ettıklen eğıtın programında ne kadar maktna bası calısması ongoruyorlar7 Konuyu tam oğrenmenız ıc n bu s^re yererl mıdır? Kendını daha hızlı gelıstırmek ıstevenlere daia fazla calısrna olanağı sağlayabılıyorlar mı"1 Bu fazla calısmann sıze nanvetı nedır? Size staj yapma güvencesi verebiliyorlar mı? Resmı dıploma ıcın sart o s j l a n stajı yapacak yc bulmak ıcın sız mı kaoı kapı dolasacaksınız, yoksa eğıtım kurulusu rnu bunu sıze sağlayacak' Ve sağlarız dıyorlarsa. nasıl bir guyence verıyorlar' Bu sorular sorun sonra da gelıp (ya da mektup yazıp) bızım cevaplarınnızı oğrenm O zaman vereceğınız karar en doğru karar olacaktır Eğıtım Uygulama Metkezı TC MILLI EĞITIM, GEMCLIKVE SPOR BAKANLIĞI EKSPRESBIM OZEL K0BEL BILGISAYAR HIZMETLERİ l 1 BILGISAYAR SAN veTIC A.Ş. EĞİTİM MERKEZI (IBVI PC YtTKILI SATlCISI) Cınnah Cad Valı Dr Res 1 Sok Cınnah Cad No 35 1 18 No 12 CankayaANKARA CankayaANKARA Tel 382656 Tel 386989 394457 İLAN 984/19 VES. Hastahğı sebebıvle M.K.nun 355. maddesi gereğınce Fatma Şekure Korkmaz'ın hacir altına âlınmasına ve kendisine oğlu Omer Faruk Korkmaz'ın vasi tayinıne mahkememizce 14.9.1984 tarihinde karar verilmiştir. İlan olunur. 27.9.1984 Baiin: 11620 İST. 1. SULH HUKUK HÂKİMLİĞİNDEN 983/404 Mahkememizden verilen 26.4.1983 tarihli karar geregince küçük Vural Ertaş'a Ist. Korunmaya Muhtaç Çocukları Koruma Birliği Çocuk İşleri memuru Emine Avşar vasi tayin edilmiştir. îlan olunur. 20.10.1984 Basırı: 11601 İLAN Sıstem değışık modullerın bırleştirilmesi ile oluşur. Ekran kapasıtesı 80 karakterlık 29 satırdır. Moduler büyüme olanakları; Dısk bırımlerı, sısteme kullanıcı tarafından eklenebılır Mevcut 256 KB ana bellek, 256 KB ek modüllerin ilavesı ile 1024 KBye çıkabılır 6 adet ekranlı sıstem birbırlerıne bağlanabılir. İLAN BAKIRKÖY 3. SULH HUKUK MAHKEMESİNDEN ESAS NO : 1984/986 KARAR NO: 1984/1180 Istanbul, Eminönu, Ayasofya mah. 15 kıituk sırasında nüfusa kayıth Hasan ve Rukiyeoğlu, 1329 d.lu Kamil Şengül'ün hacr altına ahnarak aynı yerde nüfusa kayıtlı kızı Pervin Şengül'ün vesayeti altına konulmasına İ9.9.1984 tarihinde karar verildi. Basın: 11588 KocBurrouğlıs istanbul Ankara Izmır Adana TC R T Ş İ A EA Buvukdere Cad Aygaz Hcm No 145. Zıncırlıkuvu Tel 16â 93 60 (5 hat) Izmır Cad Koç Han No 25/8. Kızılay. Tel 25 58 7325 52 9525 18 61 Ataturk Cad 304/A Alsancak Tel 21 73 92 Ataturk Cad Taç Apt Blok 2. Tel 17 184 BHGISAYAR/lLEnSÎM aiansmik 1440770