Katalog

CUMHURIYET/8 HABERLERİN DEVAMI 25 EYLÜL 1984 Dört Yıldan Beri llk Grev... (Baştarafı I. Sayfada) sağlansa çok daha lyı olurdu" demıştır Işveren tarafınca yapılan bu açıkfama da, olumlu bır baslangıcın ışaretı olarak kabul edılebılır Doğrudur, grev hakkı demokrasılerde en temel haklar arasında yer alır Işverenler karşısında tek tek haklarını aramaları olanaksız olan ışçılerın, sendıkalarda orgutlenmelerı toplu pazarlık ve grev haklanna sahıp olmaları demokrasılerın olmazsa olmaz koşullan arasındadır Bu haklar özgurce, tabıı aynı zamanda sorumluca kullanılabıldığı ölçüde toplumsal dengeler kurulabılır Ve bu dengeler kurulmaksızın, demokratık rejımlerın ışlerlık kazanabılmesı olanaksızdır Turkıye'dekı grev hakkına Batı demokrasılerınde taşıdığı ıcerık açısından yaklaşılırsa pek öyle parlak bır tablo çıkmıyor ortaya ne yaztk kı Nıtekım, sıkıyonetımın grev ıznının dun sendıka merkezıne ulaşmasından sonra DokGemı iş Sendıkası Başkanı yaptığı açıklamada çalışma yaşamını duzenleyen yasaları eleştırmış, "grev hakkını adeta dışlen ve tırnakları sokulmuş bır aslana" benzetmtştır Gerçekten, bır yandan 2821 ve 2822 sayılı Sendıkalar, Toplu Sozteşme, Grev ve Lokavt Yasaları, öte yandan Dernekler Olağanustu Hal, Toplantı ve Gösten Yuruyuşlerı ve Sıkıyönetım Yasaları ıte valılere tanınmış olan genış yetkıler, çalışma yasamına çok dar bır elbıse gıydırmıştır Kimılenne gore, sendıkalaşma, toplu pazarlık ve grev hakian bır bakıma cendereye sokulmuş gıbıdır Yenı toplu pazarlık dönemıne ışçı kesımı sadece bu açıdan olumsuzluk ıçınde gırmemıştır Olayın bır başka boyutu da, 12 Eylul donemındekı Yuksek Hakem Kurulu uygula malarıdır Bır kere, Turklş araştırmasına gore Yuksek Hakem Kurulu, gerçek ucretlerde yuzde 50'lık bır aşınmaya yol acmıştır Ustelık, 12 Eylul öncesınde ışçı leh/ne kazanılmış bırçok hak yıne Yuksek Hakem Kurulu tarafından ozenfe ayıklanmıştır dört yıl boyunca Boylece sendıkalar, yenı donemde toplu sozleşme masasına, hem daha önce kazandıklannı yıtırmış olarak, hem de çok sınırlı yasal yetkılerle oturmak durumunda kalmışlardır Bütun bunlara ek olarak, bır de Turkıye Işveren Sendıkalan Konfederasyonu, Kamu Koordınasyon Kurulu ve Yuksek Hakem Kurulu'nca saptanmış ılkelerîe karşı karşıya kalmışlardır Toplu pazarlık ozgurluğü ıle o kadar bağdaşamayacak ılkeler oldukları soylenebılır butun bunların Hıçbır zaman aklımızdan çıkarmayalım Dört ytl boyunca sendıka yoktu, grev yoktu, ne var kı enflasyon yıne aşağı çekılemedı, ekonomrye yıne dıkış tutturulamadı Her geçen ay gelır dağılımı hakçalıktan uzaklaştı, çeşıtlı toplum kesımlerı arasındakı uçurumlar korkunçlaştı Eğer demokrası ıstıyorsak, gelır dağılımı ıle, jşsızlık ıle, ışçının gerçek ücretıyle daha cıddı bıçımde ılgılenmek durumundayız Bu konularda adamsendecılık bır sure sonra gen teper 1950'lerden ben çalışma hayatının ıçınde olan bır sendıkacı. daha geçenlerde şöyle konuşabılmıştır "Işçının yaşama şartiarı çalışma şartian her yenı sozleşme ıle öylesıne genye gıdıyor kı, bır gun btzı kongrelerde yuhalamakla da yetınmeyecekler " Demokrası, dengeler rejımıdır Bırtakım toplumsal dengeler gözetılmezse kurulamazsa demokrası sadece lafta kalır Unutmayalım UGUR MUMCU GOZLEM Dk grev îzni (Baştarafı 1 Sa\fada) sı ıçın oybırhğı ıle almıştt Sendıka 18 eylulde her ıkı tersanede grev uygulaması ıçın ızın ıstemıyle istanbul Sıkıyonetım Komutanlığı'na başvurmuştu Yenı dönemın ılk grev karan kamuoyunda genış yankılar uyandırmış, başta Turklş Genel Başkanı Şevket Yılmaz olmak uzere buçok sendıka başkanı kararı destekledıklermı açıklamışlar, muhalefet partılen yetkılılerı de kararı "olumlu" bulduklannı behrtmışlerdı Grev ıznının Sendıka Merkezı'ne ulaşmasından sonra bır açıklama yapan Dok Gemılş Sendıkası Başkanı Nazım Tur çalışma vasamını duzenleyen yenı yasaları eleştırerek "Grev hakkını adeta dışlen ve tırnaklan sokulmuş ve palyaçova dondurulmuş aslana benzetmıştıra Boyle de olsa aslan kendısını gosterecek. Inanıvorum kı başaracagız" şeklmde konuştu Halen Desan Tersanesınde 17, Yıldınm Tersanesınde ıse 36 ışçı çalışıyor tŞVEREN Yıldınm Gemı Inşa Sanayıı A Ş Yönetım Kurulu Başkanı Cemal Yıldınm toplu sozleşme göruşmelerınde anlaşmak ıçın buyük çaba harcadıklarını, ancak ımkânlarımn uzerınde ısteklerle karşılaştıklannı behrterek şunları söyledı "Demokrası ıle yonetılen ulkelerde grev olur. Bu son derece normaldır Grev ışçının hakkıdır Onlar kendı haklarını kullanabılırler. Bız lokavt yapmak nıyetınde değılız. Grev uygulamasına gerek kalmadan uzlaşraa sağlansa çok daha lyı olurdu. Ancak gercekleşmedi. Grev uvgulansa da ımkânlanmız dahılınde anlaşma zemını arayacagız." GENEL MADENİŞ Öte yandan Turklş'e bağlı Genel Madenlş Sendıkası'nın MTA, Elbıstan ve Turkıye Taş Kömuru İşletmesı ıle yapacağı toplu sozleşme ıle ılgılı ust duzeyde gırışımler devam edıyor Sendıka yönetıcılerınden alınan bılgıye göre, MTA ışyerınde çıkan uyuşmazhk nedenıyle arabulucu atandı Elbıstan ve Turkıye Taş Kömuru Işletmesınde ıse arabuluculann bugunlerde mahkemece behrlenmesı beklenıyor Ancak yıne de bu uyuşmazhkların çözümü ıçın taraflar göruşmelerını sürdurüyorlar MADENİŞ KOLUNDA IKİ SOZLEŞME İMZALANDI Türkıye Maden Işçılen Sendıkası, Amasya Suluova Buyük Çeltek Kömür işletmesı ıle Bant Maden Işletmesı'ne bağh Uç ışyen ıçın toplu sozleşme ımzaladı Türkıye Maden tşçılen Sendıkası üe Buyuk Çeltık Kömur İşletmesı arasında ımzalanan 1 hazırandan geçerlı olacak sözleşmeye göre, 210 ışçıye bınncı yıl yuzde 35 arö 3 bın, ıkına yü yüzde 40 ücret zammı venlecek Sözleşmeyle ışçılenn sosyal yardımlannda da artış sağlandı Aynı sendıkanın Bant Maden IşletmesmınSıvas Aiana ve Kahranıanroaraş ocaklarında çaüşan 150 ışçı ıçın ımzaladığı sözleşmede, ısçı ücretlenne buına yıl 5bm avans ucrete eklendıkten sonra yuzde 40, ıkına yıl yıizde 45 zam yapılmasını öngörüyor 70300 üra arasmda değışen sanat ve ağırlık zamlannı da ıçeren sozleşme ocaklara göre değışık tarıhlerde yürürluğe gırecek 25 bm ışçının çalıştığı Türkıye Kömur Işletmelen Kurumu ıle Türkıye Maden lşçılen Sendıkası arasında 6 ağustos tanhınden bu yana sürdürülen toplu sozleşme görüşmelennın yalnızca akçah konulann tamşüdığı son asamaya vardığı da öğrenikü. ANLAŞMA Türklş'e bağh Beledıyelş Sendıkası ıle Ankara Beledıyesı arasında yapılan toplu sozleşme göruşmelerınde anlaşma sağlandı 6 bın ışçıyı kapsayan sozleşme ıle ılgılı tutanağın tutulduğunu bıldıren Beledıyelş Başkanı Huseyin Pala, Ego ve Sular İdaresı'nde uyuşmazlığa duştüklerı ıçın, sozleşmenın ımzalanmasının gecıktınldığını ve anlaşma hakkında bılgı veremeyeceklennı sdyledı. Türk Harblş Sendıkası Başkanı Kenan Dunıkan, ABD'nın Turkıye'dekı ustlennde çalışan 4 bın 500 ışçı ıçm bugun toplu sozleşme ımzalayacaklarını, sozleşmenın bır tür eşelmobıl sıstemj uygulaması olduğunu 6'şar a>la once yuzde 35, sonra ytlzde on oranlarla gelen zamlarla ıkı yılda yuzde 98 7'ye ulaşıldığım bıldırdı POLTITKA VE OTESİ MEHMED KEMAL (Baştarafı 1 Sayfada) Bılemıyoruz, bır ülke ve bağımsız bır devlet ıçın bundan daha buyük bır sorun olabılır m ı ' Türkıye ıle "kolektif savunma" ıçınde bulunan ABD, ulkemızın toprak butunluğune yönelen bır karar alıyor Bu kararı, "kolekttf savunma" anlayışı ıle bağdaştırmak olanaksızdır Sayın Başbakan, ABD Temsılcıler Meclısı'nce alınan bu kararı gerçı, Başkanlık seçımıne bağlıyor ama göstergeler Başbakanı yalanlıyor Kurtuluş Savaşı oncesı Türk topraklarında bağımsız bır Ermenıstan devletı kurulması ıçın yapılan ABD yardımlan, Lozan Antlaşması'nda Ermenı devletı kurulması yolundakı Amerıkan onerılerı ve bu amaç ıçın ABD butçesınden ayrılan paralar ve bugun ayrılan bu paralarm ABD bütçelennde gösterılmesı Sayın Başbakanı açıkça yalanlamaktadır ABD'de dıkılı Ermenı anıtları sorunun seçım donemı ıle sınırlı bır propaganda taktığı olmadığını kanıtlayan taş uzerıne yazılı belgelerdır Turk toprakları uzerınde bır Ermenı devletı kurma duşu, VVilson ılkelerı arasındadır Temsılcıler Meclısı'nın son karan, bu ılkelerın ızlenmesı anlamma gelmektedır Sayın Başbakan'ın gormedığı, gormek ıstemedığı de budur Turkıye bır NATO ulkesıdır NATO ülkesı olarak, olası bır Sovyet saldırısına karşı NATO ulkelerı ıle bırlıkte NATO'nun guneydoğu kanadını korumakla yukümludur Bu yukumlüluk de elberte tek yanlı degıldır ABD'nın bu "kofektıf savunma ' amaç ve stratejılerının uygulanmalan ve yerıne getınlmesı ıçın Türk Sılahlı Kuvvetlenne "NATO standartlan"na uygun askerı yardım yapması gerekmektedır. ABD'nın Ankara Buyükelçısı Hupe'nın Mıliı Savunma Bakanı Zekı Yavuzturk'e gönderdığı mektup, Bakanın gazetemıze yaptığı bır açıklama ıle ılgılıdır Yavuzturk, ABD'den sağladıgımız FMS (Foreıgn Mılıtary SalesAsken Dış Satış) kredılerının 2 mılyar630 mılyon dolara ulaştığını, bu kredının sonradan devlet borçları arasına alındığını belırrtıkten sonra, FMS kredılerınden doğan borcun ana paradan çok faız odemelennden oluştuğunu bıldırmıştı 7 Ağustos 1984 gunlu haberın bır bolümunü bırlıkte okuyalım Mıllı Savunma Bakanı'nın verdığı bılgılere göre 198183 yılları arasında ıse 102 1 mılyon dolarlık anapara ve 187 3 mılyon dolarlık faız ödemesı olmak üzere toplam 289 mılyon dolarlık ödemede bulunuldu Içınde bulunduğumuz yıl ıse 114 9 mılyon dolar anapara ve 217 5 mılyon dolar ıse faız gen odemesı olmak uzere 332 4 mılyon dolarlık bır ödeme yapılması ongoruldu Aynı haberde yer alan yorum ıse şoyledır 1983 sonu rakamları, ırdelendığındeTurkıye'nın FMS kredısı olarak ABD'den aldığı her 1 dolar ıçın 1 3 dolar faız ödedığını ortaya koyuyor Başka bır deyış ıle Türkıye FMS kredısı olarak aldığı her 1 doları 2 3 dolar olarak gen ödüyor Yüzdeye vurulduğunda FMS kredılerının gen ödemelennın yuzde 56 09'unu faız odemelerı, yuzde 43 1 'ını ıse anapara odemelerı oluşturuyor Bu konunun ıpuçlarını, Amenkan hükumetınce bastınlan "Foreıgn Asıstance Legıstıon ForFıscal Years 198384 Part 3" adlı belgenın, Turkıye ve Yunanıstan a yapılan askerı yardımlara ılışkın 628'ıncı sayfasında bulmak olasıdır Öncekı gun, Guneş Gazetesı'nde, Cüneyt Arcayurek ın açıkladığı, Buyükelçı Hupe'nın ve Yavuztürk'un karşılıklı mektupları "Ben Türkum"dıyen heryurttaşın yüreğını sızlatacak kadar acıdır Buyükelçı Bakan Yavuztürk'un FMS kredılerının ıçyuzünu açıklayan demecını kınayarak bu konuda "Dıkkatınızı çekıyoruz" dıyebılmektedıri ABD Sovyet saldırısı olasılığını bır "muşterekbahıs" konusu gıbı ılen sürup, bundan para kazanmaktadır Komunızm tıcaretı ABD ye bıre karşı 1 3 dolar para kazandırmaktadır FMS kredılennın özu, sozü, ruhu anlamı budur ABD nın "muşterek savunma concept'r\ böyledır Ver bır dolar, al 2 3 dolar Bunun adı da "kolektıf guvenlık"tır Turkıye'den toprak parçaları ısteyen ABD Temsılcıler Meclısı'ne karşı "Kuvvayı Mıllıye ruhu 'nun canlandırılmasını ıstıyoruz Bunu ıstedıkçe "yenı Amerıkan mandacıları", koşelerınde kıvranıp duruyorlar Kımı Amenkan şırketlerının Turkıye temsılcısı, kımı bılınmez bağlarla bellı odaklara bağlanmış, kımı de yazdıkça uydulaşan, uydulaştıkça yazan kafalar, "Kuvvayı Mıllıye" kavramından, boz kalpaklı devrımcı gormuş.Damat Fent, Anzavur ya da Alı Kemal gıbı korkuyorlar' "Tambağımsızlık" ınancı Türkıye topraklarında gozu varsa, ABD ıse ABD'ye, Sovyetler ıse Sovyetler'e, Ermenıler ıse Ermenılere, Yunanlılar ıse Yunanlılara karşı ulusca karşı çıkmayı gerektırır Sıvas Kongresı'nın mandacılan bır olçude özursahıbı sayılabılırler Çunkü yenılgılenn yılgınlığı bılmçlerıne ve yüreklerıne sınmıştı Bugunkü mandacıların ıse hıçbır âzurlen yoktur Mustafa Kemal ve Ismet Pasa'lar önculüğundekı Kurtuluş Savaşı, Kuvvayı Mıllıye ruhu ıle kenetlenmış bır ulusun emperyalızmı nasıl dıze getırdığını, dosta ve duşmana göstermıştır "Tam bağımsızlık" ınancı ve "Kuvvayı Mıllıye ruhu" bugün ıçın Turk toplumunun kendı kendıne guvenını gerektırır Ne acıdır kı, kımılerının kafalarında yosun tutmuş egemen ıdeolojı, Ulusal Kurtuluş Savaşımızın ve devletımızın temelını oluşturan kavramları suç saymaktadır Uyan Gazı Kemal uyan, ne gunlere kaldık ne gunlere1 Ya Vardır Ya Yoktur Demokrası, sunun bunun ıstemıne bağlı olmayan bır yaşam bıçımıdır Bu yaşam bıçımınden yanaysanız, kendınız ıçın olduğu kadar, başkaları ıçın de demokrası ısteyeceksınız Demokrası sadece ıktıdardakıler ıçın olmaz, muhalefet ıcın de vardır Iktıdarda olanın kendı ıçın demokrası ıstemesı, muhalefet ıçın ıstememesı doğru degıldır Muhalefet ıçın demokrasıyı ıstemeyen ıktıdar, demokrasıyı bılmıyor demektır 'Ben ıktıdardayım, ancak kendım ıçın demokrası ısterım muhalefette olanlar da ıkOdara geldıklennde kendı demokrasılennı kursunlaf demek demokrasıyı hıç tanımamak demektır Hele demokrasıyı tanımayan egemen güçlerı ardına alarak demokrasıcılık oynamak demokrası ıçın en tehlıkelı olan yoldur Demokrasıyı tanımayan guçler, kendılerıne benzeyen demokrasıyı anlamayanlarla ortaklık ederler Boylesı ortaklık da demokrasıye geçışte en zararlı olanıdır Demokrasıye geçmek dıye bır deyım sık sık kullanılıyor Ne demek demokrasıye geçmek? Bır yerde duracaksınız, bır yanınızda demokrası ofacak, obür yanınızda da antıdemokrası olacak sırası geldığınde bunlardan bırıne gececeksınız Olur mu böyle şey 7 Demokrası bır sıyasal yaşam bıçımıdır dedık, şunun bunun keyftne bağlı bır şey degıldır Oyle ulkeler vardır kı gunu gelır demokrası tıkanır Boyle olunca geçıcı guçler egemen olur Eğer o ülkede demokrası benımsenmıs bır yaşam bıçımı olarak kabul edılmışse yenıden demokrasının kurulabılmesı ıçın geçıcı guçlerın ıktıdan kabul edılır, geçıcı olarak kabul edılır Her ıkı yanda olanlar da bunun geçıcı olduğunu bılırler Kısa sure (demokrası surecı) tamamlanınca demokrası de yenıden gelır Durmadan demokrasının gelmesını gecıktırmek, demokrasıye en çok zarar veren bır yöntemı denemektır Demokrası gecıktınldıkçe demokrasıye ulaşma da gecıkır Geçıcı olarak başa geçen guçler bu geçıcılığın suresını çok dıkkatlı bır bıçımde saptamalıdırfar Demokrasıden uzaklaşılırken konulan sure ne kadarsa, demokrasıye geçerken konulan sure de ondan daha kısa olmalıdır kı, demokrasıye geçış ınandıncı kabul edılsın Hele demokrasıye geçış donemınde ışbaşına geçen ıktıdarlar demokrasının gen getınlmesınde çok ıvedı ve tıtız davranmalıdırlar Boyle geçıcı ıktıdarlar, demokrasıyı gecıktırırlerse ınandıncılıklannı yıtırırler En tehlıkelı olanı, demokrasıyı getıreceğım deyıp de uzatan, gecıktıren, gelmesını savsaklayan ıktıdarlar donemıdır Böylelerı, hemen demokrası dışı guçlerle ortaklık edıyorlarmış damgasını yerler Çağımızda demokrası bılınmeyen ve görunmeyen Anka Kuşu degıldır Kuralları koşullan, doğrultusu, amacı ereğı bellı sıyasal bır yaşam bıçımıdır Ozgurluk varsa, her kesıme vardır, bırıne olur, otekıne olmaz dıye bır şey yoktur Işverenler dolu dızgın konuşuyorlar, dıleklennı kabul ettırıyorlarsa, ışçıler de onlar gıbı konuşurlar, dıleklennı bellı yontemlerle kabul ettırırler Bın ıçın var olan, ötekı ıçın yok olmaz Demokrası butun dunyada olduğu gıbı sermaye emek kompozısyonu çerçevesınde tartışılır, ışler Sermayeye buyuk olanaklar tanıyıp, emekçıleı bır koşeye sıkıştırmak demokrası ıle hıçbır zaman bağdaşmaz Kendılerını demokrat olarak tanımlayanlar bu yutturmacadan elden geldığınce çekınmelıdırler Hele kendım demokrat sayanlar, kendılerınden once konmuş olan yasakları, yasaklamaları bır an once kaldırmanın çarelerını aramalıdırlar "Efendım bızden once konmuş, ne yapalım kaldıramıyorum, kaldırmak ıçın şu kadar sure gereklı" gıbı kaçamaklara hıç sapmamalıdırlar Boyle kaçamakları benımseme demokrası dışı sayıldığı gıbı ışın kolayına kaçma da olur Demokrasıden yana olanlar hıçbır zaman demokrası dışı guçlerle ışbırlığı edemezler Işbırlığı etmıyormuş gıbı görunup de, demokrası dışı kaba guçlerın ışlemesıne göz yumanlar en tehlıkelı olanlardır Demokrası, demokratık ölçulere gore ya vardır ya yoktur, ıkısının ortası olmaz Ikısının ortası demokrası dışılıktır Demokrası dışı demokrası degıldır (Baştarafı 1. Sayfada) luğun kararı oluyormuş, seçım zamanı da fırsat var dıve duşünmuşler, her ne ıse olmuş, bız kendı ışımıze bakanz, cevabını da verırız Başbakan Turgut özal, Ermenılerle ılgılı kararlar konusunda TBMM'de açılması ıstenen genel göruşmeye ılışkın tutumlarının henuz bellı olmadığını da sdyledı Özal, partı ıçınde Vural Ankan >anlısı olarak bılınen ve kendılerıne "hukukun savunuculan" adını veren bır grubun kendısıne sunulmak uzere bır mektup hazırladığı >olundakı haberlerı hatırlatan bır gazetecıye de şu yanıtı verdı "Araan canım, partimizde herbangı bır şey yok". ANAP Merkez Karar ve Yönetım Kurulu toplantısına kunıl u>esı Bakanlardan Mukerrem Taşçıoğlu, V ehbı Dınçerter, V ural Ankan, C'ahıt Aral ıle Genel Sekreter Muslafa Taşar katılmadı Kurul uyesı olmayan Içışierı Bakanı Alı Tanrıyar ıse toplantıya katıldı Başbakan Turgut Özal, partısının kongrelerı ıle ılgılı bılgı venrken, kongrelenn Malazgırt'ten başlayarak Çankaya'ya kadar tarıhı bır sıra ıçınde yapılacağını soyledı özal, şöyle konuştu"Kongrelerimızin sırasını tespit edıvoruz. Bunu yaparken ilçe kongrelerının sırası şoyle olacak: Anadolu'yu anavatanlaştıran, Anadolu'yu ebedı vataıumız yapan Malazgırt Zafen'nın kazanıldığı Malazgırt'ten başlıyoruz Ondan sonra Sogut, Bursa merkez ilçe, arkasından Edırne merkez ılçe, İstanbul Fatıfa, Samsun merkez ilçe... Ondan sonra Ataturk'un çızdıği Amas Özal: ANAP'ta bir şey yok ya merkez ilçe, Sıvas merkez ılçe, Erzunım merkez ılçe, ondan sonra mllli mucadelenın son safhası var. Afvon merkez ılçe, Uşak merkez ılçe, tzmır merkez ilçe, bu hattı takıp ederek sonucunda Ankara Çankaya merkez ilçe". Saat 13 45'te sona eren toplantıdan sonra Genel Başkan Yardımcısı Halıl Şıvgın ılçe kongrelerıvle ılgılı çalışmaların ele alındığını söyledı Şıvgın her ılçenın kongresıne o ılden en az bır mılletvekılının ıl kongrelerıne ıse Başkanhk Dıvanı'ndan bır uyeyle bır bakanın katılmasının kararlastınldığını söyledı Başbakan Ozal'ın toplantıda ulke nın ıç ve dış sorunlarına ılışkın genıs açıklamalarda bulunduğunu behrten Şıvgın, "Partimız memlekeümizin iç ve dış meselelennı yakından takıp etmektedir. Turkıve'nın hıçbır meselesı sahipsız degıldır" dedı ANAP MKYK toplantısının bıtımınden ve özal'uı Genel Merkez'den aynlmasından sonra Genel Başkan Yardımcıları Mehmet Keçecıler ve Halil Şıvgın tçışlen Bakanı Ali Tannyar'la Genel Başkan Ozal'ın odasında bır araya gelerek görüştuler Keçecıler görüşmeden sonra, "Içışleri Bakanı Ali Tannyar'ın istıfasj söz kontısu mu?" şeklındekı soruya, "Soz konusu değil. Be>oğlu teşkilatı ile ılgılı bır sorun vardı. Sa>ın Tannyar da Beyoğlu milletvekıli, o sıfatla konuştuk" dedı Tannyar ıle Arıkan tartışmasının toplantıda ele ahnıp alınma dı|ı sorusuna ıse, "Boyle bır sorun yoktur" yanıtını verdı öte yandan Anavatan Partısı TBMM Grubu bugun Genel Başkan ve Başbakan Turgut Ozal'ın başkanlığmda toplana cak Grup toplantısında partının ABD Temsılcıler Mechsı ve Senato Dış thşkıler Komısyonu'nda Ermenılerle ılgılı alınan karara ılışkın TBMM'de açılması ıstenen genel göruşme ıstemı konusunda takınılacak tavnn belırlenmesı, aynca hukumet ve partı ıçınde ortaya çıkan bazı sorunların tartışılması beklenıyor Kantar kav s asl ^ Çanakkale Hılisi: Belediye Başkanı bölücü ve kışkırUcı konuşma ynptı ÇANAKKALE (Cumhuriyet) Bozcaada Belediye Başkanı Mehmet Kurşat'ın "kantar" tartışması nedenıyle yaptığı konuşma sonunda gözaltına ahnması ve bu konuda SODEP ıl örgutunun basına yaptığı açıklamalar uzenne Çanakkale Valısı Erdinç Buyukakalın açıklamada bulundu Valı Buyukakalın, açıklamasında Belediye Başkanı'nın sıyası partı toplantısında bölucu ve kışkırtıcı konuşma yaptığ^ını ılen surdü Bu arada ılçe belediye başkanının yaptığı konuşmada, "somurulen halkı", "sozde kaymakam benı denetlevecekmış, benı devletm hıçbır gucu denetleyemezken", "Ezılen halklanmın desteğı ile geldim, ancak somurnlen halkıma hesap vennm" gıbı sozlerın söylendığını behrten Valı Buyukakalın, "Boylece bir siyası partının toplantısı ıçinde bölucu ve kıskırtıcı konuşma yapan belediye başkanının durumu emnıvel gorevlilennce ılgılı mercilere büdınlmış, sıyası partının toplantısı sona erdığınde yasal geregınin yapılması emredilmiştir" dedı Toplantının bıttığının beürlenmesı uzenne beledıye başkanının karakola davet edıldığını söyleyen Valı, açıklamasını şöyle surdurdu "İddıa olunduğu uaere siyasi partı toplantısı hıçbır şekilde engellenmemtştır. Toplantı ıçınde yapılan konuşmalar tespıt edilerek toplantı bıtınunde geregı yapümıştır" denıldı Valı, açıklamasında aynca, bu gıbı maksath tutum ve davTanışlara kesınlıkle musamaha edılmeyeceğme, halkın rahat ve huzurunu ortadan kaJdırmaya, onları bölmeye yönelen her turlü duşunce ve teşebbuse anında mudahale edıleceğıne ve konunun herhangı bır sıyası partı ıle ılışkısınm olmadığına ışaret ettı Grev nasıl yapılacak? (Baştarafı 1. Sayfada) 5 Mayıs 1983 tanhınde yurürlüğe gıren 2821 ve 2822 sayılı Sendıkalar, Toplu Sozleşme Grev ve Lokavt yasalannın ılgılı hükumlerı gereğı önce sendıkalara yenı yasalara uyum ıçın bır sure tanındı Çalışma ve Sosyal Guvenlık Bakanhğı'nın toplu sozleşme yetkısı kazanma açısından ılan edeceğı ocak 1984 ıstatıstıklen ıle de sendıkal faalıyetlenn başlaması öngöruldu Ancak bakanhğın bu ıstatıstıklen zamanında yetıştırememesı, uzayan yetkı sorunları ıle ılk toplu sdzleşme görüşmelermın başlayabılmesı bırkaç ay gecıkme ıle oldu Bakanhktan ılk yetkı belgelennın ahnabıldığı ışyerlen aynı zamanda ılk toplu sozleşme görüşmelennın, ılk uyuşmazlığın ve ılk grev kararlannın uygulanabıldığı ışyerlen oldu Az sayıda ışçılı, ekonomık yansıması olmayan ve grev yapma ıznı verılen Desan ve Yıldınm ışyerlen dışında halen uyuşmazlıidarda olan ışyerlennden grev aşamasına gelınebılecekler yok denecek kadar az görunüyor Çunkü 2822 sayılı yasa, toplu pazarlık hakkının, ışçıler açısından baslıca pazarhk gucü aracı olan greve önemlı sınırlamalar geürıyor Oncelıkle adlarına toplu pazarlık hakkı kullanılacak ışçılenn yaklaşık % 50'sı ıçın grev yasakları var Grevın yasaklandığı ışyerlen ve ışlerde taraflar uyuşmazlığa düşerse, sonunda YHK'ya gıtmek zorundalar Aynı zorunluluk hukumetın grev erteleme >etkısını kullanması halınde de gündeme gelıyor Aynca sıkıyonetmı, olağanustu hal, valılerın yetkılenne ılışkın yasalar grevın uygulanabılmesını ızne bağlı kıhyor Butün bu barajlan aşabılecek bır grev uygulaması ıçın ıse yasada nerede ıse grevın ışlevmı ortadan kaldıran pek çok uygulamaya ılışkın sımrlamalar, yasaklamalar var 6 ışgunü ıçınde ışverene bıldıruen bır grev kararı, hukumetın grev ertelemesı, grev oylaması, ızın abnamaması gıbı barajlan aşabılmısse. 60 gun ıçınde uygulanmak zorunda Başlamadan 6 gun önce de ışverene başlama tanhının bıldınlmesı gerekıyor Bılduılen tanhte başlamayan grevde yetkı belgesı düşuyor Grevın başlaması ıle ışçıler ışyennden aynhnak zorundaJar Greve katılmayan veya vazgeçenlerın çalışmalan hıçbır şekılde engellenemıyor İşyerı önunde veya cıvannda topluluk oluştu rulması yasaklanıyor İşyerı önune en çok ıkışer grev gözcusu konabılıyor Bu gözculer ışyenne gınş çıkışlan engelleyemeyeceklen gıbı, gıren ve çıkanlan kontrol amaa ıle dahı durduramıyorlar Işyennde grev olduğunu gösteren bır yazı dışında, her turlu afış ve pankart, çadır ya da baraka kunılması yasaklanıyor Bu koşullarda uvgulanan bır grev sırasında aynca mulkı amırın, "Halkın gunluk yaşamı ıçın zarnri olan ve aksaması muhtemel hizmet ve ihtıyaçlan karşıuuna" amacı ıle her tur tedbın alma yetkısı var Yasanın ceza hukumlenne ılışkın bölumunde ıse yasa ıle yasaklanmış ya da yasadakı usul sınırlamalanna uyuhnamış grevlenn yapılması halınde sendıka ve ışçılere yönelık çok çeşıtlı ve ağır ceza hükumlen yer alıyor İstanbul Haber Servısı 1 Ordu ve Sıkıyonetım Komutanlığı İstanbul'da Anavatan Partısı'nın ılçe merkez bınalannda meydana gelen patlama olayian sanıklarının yakalandığını açıkladı Komutartlık, Basın ve Halkla llışkıler Şubesı'nden konu ıle ügılj yapılan açıklama şöyle "14 Eylul 1984 gunu fstanbuU da Anavatan Parüsı'nın ılçe merkez bınalarından 4 tanesının gın$ yeriennde meydana gelen patlaînalar uzenne, Sıkıyonetım guvenlik kuvveüennce başlatılan ve bngune kadar devam ettınlen başanlı operasvonlarda, sorumlular, patlamada kullandıkları muhtelıf patlayıcı maddeler. teksir ıçın luzumluraalzemeler,bazırlanmış pankart ve bazı bıldınler ıle sılah ve mermılerıj le birlıkte vakalanmıştır." AJVAP binaJanndaki patlamalann sorumluları yakalandı Sigara ve içkîye zam geldî (Baştarafı 1. Sayfada) zam konusu göruşuldu Bakan Ankan, akşam uçağı ıle Ankara'ya döndu Tekel yetkıülen, "tçki ve sigaraya japılacak zamnun iistesının Bakan Arıkan'ın cebinde olduğunu" bıldırdıler Ankan'ın da bu zam lıstesını gece Başbakan Özal'la gonıştukten sonra bugun açıklaması beklenıyor fçkı ve sıgaraya son olarak 28 Arahk 1983 gunu zam yapılmıştı Kısa filtrelı sıgaralar yuzde 42 8'lık artışla 100 hra olurken, buyuk Yenı Rakı yuzde 33'luk zamla 750'den 1000 lıraya yukselmıştı Zamlı fiyatlarla kısa filtrelı sıgaralann 130 Iıraolması beklenıyor Buvuk Yenı Rakı'nın 1100 ıle 1200 hra arasında sa tılacağı belırtılıyor UBA'nın haberıne göre dola rın değer kazanması uzerıne ıthal mah 350 lıralık sıgaralar 450 lıraya, Samsun 216 ve benzerı 300 lıralık ıthal sıgaralannın fîyatı 400 lıraya yukseltıldı Konuva ılışkın, bır yetkUı şunlan söyledı "Ithal sıgaralannın fıvallannın artınlması doların deger kazanması karsısında olağandır." Bu arada, Tekel zammını gecıktırmek uzere kısa bır sure önce Tekel urunlerınden ahnmak ta olan vergı oranlan yuzde 79'dan yuzde 55'e mdırılmıştı Ancak, bunun zaten yeterlı görunmeyen butçe gelırlennde daha buyuk tahnbata yol açacağı yolundakı gelışmeler uzenne zam yoluna gıdıldığı, konunun Washıngton'da IMF uzmanlarıyla da değerlendırıldığı bıldınlıyor Yapılması beklenen Tekel zammı ıle kamu fınansman açığının kısmen kapatıhnası hedeflenıyor PETROL ZAMMI Turgut Ozal Hükümetı'mn göreve gelışının 9 ayında yaptığı 8 akaryakıt zammı dunku Resmı Gazete'de yayınlanarak yururluğe gırdı Yenı zamla bırlıkte Ozal Hükumetı, petrol urunlerının fiyatlarıru 9 ayda yuzde 2752 oranında arttırmış oldu Aynı sure ıçınde dolardakı kur farkı yuzde 46 5 oldu İSTANBUL'DA AKARYAKIT FİYATLARI Petrol urunlerıne yapılan zamdan sonra yenıden istanbul Valılığı, îstanbul'da akaryakıt satış fiyatlannı yenıden behrledı Buna gore, istanbul'da super benzın 189 20, nonnal benzın 177, gazyağı 118, motonn 117 80,6 no'lu fueloıl 79 05 Iıradan satılacak 12 Kg 'lık pıknık tup Anadolu yakasında 1715, Rumelı yakasında ıse 1725 lıradan satılacak ZAM KUYRUĞU Akaryakıt zammı, bır dızı temel maddelere zammı gundeme getırdı Petroldekı fıyat artışlarından ılk olarak elektrık etkılenıyor Elektrık otomatık olarak petrole yapılan her zamdan sonra 1978'de çıkarılan bır kararname doğrultusunda zam goruyor 22 ağustosta y uzde 4 8 oranın dakı zamdan sonra oncekı gun de yuzde 5 8 oranında, yanı bır ay ıçınde yuzde 10 6 zam gören benzın ve mazot, taşımacılık sek törunu de buyuk ölçude çıkmaza soktu Dolmuş, taksı ve mınıbuse geçenlerde yapılan zamlardan sonra, bu taşımacıhktakı dernekJer yenıden zam kuyruğuna gırecekler Petrole yapılan zam butun urunlere aynı olmamak uzere değışık oranlarda yansıyor Petrolun yol açtığı malıyet artışlanndan demır çehk, çımento, kömur, alumınyum, kâğn, şeker, gubre ve PETKÎM urunlerı ye nı zamlarla karşı karşıya PETKIM urunlerının yenı fiyatlannın bugunlerde açıklanması bek lenıyor Kâğıdın da, yenı zamlar dan nasıbını alıp almayacağı henuz bellj değıl Hukumet karanyla, KIT'Ier serbest pıyasa koşullannda kendılıklennden zam yapmaya yetkılı kılındıklarından soz konusu mallann önumuzdekı gunlerde fıyatlarının jenıden açıklanması beklenıyor Çağlayangîl (Baştarafı 1. Sayfada) "1945 yülannda Turkıye'den Sovvet Rusja Boğazlar uzerinde kontrol hakkı ve tavızler ıstedi. Bunu reddettık ve savunmanuzı saglamak ıçın NATO'ya girdik. 40 yıl ABD ve Almanya'ya karşı durust davrandık. Ancak ABD bir muddet once ambargo koydu. Onu atlattık. Şımdi de haksız, tutarsız, hatta ayıp bir karar alıyor." Çağlayangîl, Turk hukumetının gösterdığı olgunluğa karşı ABD'nın tavırlarını anlamının olanaksız olduğunu behrterek sözlerını şöyle surdurdu "Butun durnstluğumuze karşılık bu olmamalı. Dıyorlar ki, (ABD buvuk devlet, 150 kusur devletle ılışkılen var. Her devletle ılışkısıni surdunırken, o devlete dost >a da duşman olan obur devletlerın tepkılennı duşunmeye ve denge saglamaya mecbur). Ama şu Ermenı meselesınde bangı devletı tatmın edecek bu durum seçım endışesınden doguvor. ABD'nın bu yola sapması ayıptır. Turk hukumetı hakettıgi mukabelevı gostermelıdır. Devletler guvenhklennı tek destege bağlı bırakmamalıdır." Çağlayangıl, HP'h mılletvekıllerının Israıl gezısı uzenne de "Bunu gelmış geçmış butun hukumetlerın ızledıklen dış polıtıkanın genel esaslanna aykın buluyorum" dedı TurkYunan ıhşkılenne de değınen Çağlayangîl, "Papandreu donemınde TurkYunan ılışkıten açısından en kotu donem yaşandı. Mıtsotakıs seçımlen kazanırsa TurkYunan ıhşkılenne etkısı olacaktır" bıçırrunde konuştu Zamlı geçiş Köprülde (Baştarafı 1. Sayfada) "Bir şey degısmedi" derken, Bora llhan "100 lira iyidir" yorumunu getınyordu Necatı Tarakçı olumlu bulurken, ömer Sezgın "Fazla" dıyordu Huseyin Jran ıçın de "iyi" olmuştu önundekı kumanda duğmesıne her beş yüz sonrası basan gışe memuru Ahmet Rıza Oguzhan ıse, "Milletı alıştırana kadar biz de zortanacagız" demekle yetınıyordu Köprüdekı trafık görevhlerınden bırıne soruvoruz "Nasıl rahatlama sağlanacak mı?" Kendısı o kadar umıtlı değıl, "Kardeşım bır şe> değışmez. Bunlar hep geçıcı onlemler. 400'u veren bunu da verir." Aynı fikırde olan lardan bırı de tstanbul Teknık Ünıversıtesı Ulaştırma Kürsusu'nden Doç. Dr Nadir Yayla, "Zamlı geçış 100 lira yerine 400500 hra olsajdı o zaman trafikte bir ferahlama beklenırdi. 100 lira vermemek ıçin kımse ışyerini bir saat onceden kapatıp yola çıkmaz" dıyor Boğazıçı Köprusu Karayollan Mudurluğu yetkılılerı ıse, "Rahatlama" bekledıklennı behrtıyorlar Hesaplanna göre yenı zamla bır saatte geçen araç sayısımn 5300'den 6 bme çıkmasını beklıyorlar Rahatlama olup olmadığını saptayabümek amacıyla otomuz!a bu saatler arasmda Zmcırlıkuyu'dan köprunun turnıkelerıne kadar gıttık Saat 1915'te Zıncırlıkuyu kavşağından köprunun bınncı ayağına kadar otomuz 15 dakıkada ulastı Köpninün ıkı ayağı arasında geçen süre ıse 3 dakıkavdı Şoförumuzun de dedığme göre, "Degişen bir şey yoktu..." Işadamı Necdet Kayalar öldü UZL VKOPRU (Cumhuroet) Uzunkopru'nun tanınmış ışadamlanndan İstanbul Ambarlı1 da kurulu Vıya Ya| Sanayıı ortaklanndan Necdet Kayalar, Tekırdağ'da özel otobılı ıle denıze uçarak öldu Edınılen bılgıve göre, bır ış gezısı ıçm Tekırdağ'a gelen ıkı çocuk babası Necdet Kayalar (57), akşam yemeğını bır lokantada >edıkten sonra 22 DZ 404 plakalı özel otomobılı ıle UzunkopruL ye donmeK ıstedı Kayalar, lokantadan avrıldıktan sonra otomobılı ıle bırlıkte ıskeleden denıze uçtu Kayalar'm cesedı İstanbul'dan gelen balıkadamlar tarafından çıkartılarak dün toprağa verı!dı Rağbet 100 (Baştarafı I. Sayfada) İLAN ŞİSLt 1. İCRA TEÎfİK MERÇİİ HAKÎMLİĞI 1984/262 Modaspor Konfeksıyon San ve Tıa Lmt Şu vekılı Av Hu lusı Topaloğlu'nun talebı veçhıle 19 7 1984 tanh ve 1984/262 228 sayılı karar ıle ıkı aylık konkardato mehılı venlmış olup bu de fa Konkordato Konusen'nın ısteğı veçhıle 17 9 1984 tanhınden ıtı baren ıkı aylık ek Konkordato mehılı daha venlmış olmakla keyfıyet dan olunur 16 9 1984 Basın 11305 pıyasava surulmesınden sonra, değışık çevrelerden gelen eleştınlerı, Başbakan Yardımcısı Kaya Erdem vanıtlamış ve pıyasava yenı bono sürulmeyeceğını açıklamıştı Erdem açıklamasını şftyle gerekçelendırmıştı "80 mılyar lira piyasadan çekıldiği zaman Hazıne bonosu çıkarmayı durduracagız Bu bonolann faızlerı banka faızlerinın ustunde oldu. Ama bellı bır miktardan sonra çıkarmayacagız. Bankalarla rekabet soz konusu değil Çunku yuksek faızle tahvil çıkarmak soz konosu olursa rekabet soz konusu olur."