Katalog

25 EYLÜL 1984 KÜLTÜR YAŞAM CUMHURİYET/5 Ozetle Safranbolu Araştırma Enstitüsü Tarihi evleriyle tanınan Safranbolu 'da bir Araştırma Enstitüsü kurulacak. Geçtiğimiz günlerde Safranbo'u Belediyesi'nce düzenlenen 5. Safranbolu Mimari Değerleri ve Folklor Haftası 'na katılan uunanlar, Safranbolu 'nun korunarak öteki kentlere örnek olabilmesini sağlamak amacıyla Safranbolu Araştırma Enstitüsü 'nün kurulabilmesi için ilgili makamlara hemen başvurulacığım belirttiler. Uzmanlar, Enstitü çalışmalannm Türkiye çapında yürütüleceğini ve tarihi evlerin korunması amacıyla araştırma ve yardtmuvda bulunulacağmı vurguladılar. (TH A > Duyduk Gördük Cumhuriyet Gazetesi iivey evlat mı? Geçtiğimiz yıl Antalyaspor ile Trabzonspor arasında oynanan lig maçmı vermek üzere Cumhuriyet "m Antalya muhabiri gazeteyi "yıldınm ödemeli" aradığı halde, maç bittikten 55 dakika sonra bile telefon bağlanamadığı için geçemiyor, çalışanlar önemli bir maçı sporseverlere duyurmak için güçlüklerle karşılaşıyorlardı. Cumnuriyet Spor Servisi, geçtiğimiz pazar günü yapüan Antalyaspor Galatasaray maçında da aynı tavırla karşılastı. Cumhuriyeı muhabiri ilk yarmm bitmesine 15 dakika kala, yani saat 16.00'da basın kulübesinden İstanbul 520 97 03 numaralı telefonu 03'deki görevli memura yazdırdı. Maç bitimine kadar bekledi. Kendisinden sonra s,azetelerinin telefonlarmı yazdıran tüm ajans ve gazetecilerin gazeteleriyle bağlantıları kurulmuş, muhabirler haberlerini geçmişlerdi. Cumhuriyet muhabiri 06 'yı birkaç kez uyardı ama sonuç alamadı. YIL 1977 Kübah kadın besteci ve şef Odaline de la Martinez (gözlüklü), 1977'de tstanbul'a geldiği sıra Filiz Ali, Adnan Saygun ve eşiyle birükte. Maç bitmişti, takım kadrolannı bile yazdıramayan Cumhuriyet muhabiri hâlâ telefon bekliyordu. Bu kez öteki gazete ve ajansların görevli muhabirleri ikinci yarıyla ilgili yazüannı da geçtiler. Cumhuriyet muhabiri hâlâ 11744 ve 12486 numaraa telefonlardan yazdırdığı tstanbul'u bekliyordu. Ama sonuç yoktu. 06 'yı ve görevli şefı aradı bu kez. Aldığı yanıtlar ne bir sorumlu devlet memuruna, ne de bir hamma yakışan yanıtlardı. "Siz devlet kurumusunuz" diyecek oldu, duyduklan karşısında dediğine de, diyeceğme de pişman oldu. Stadyumdan koşarak kan ter içinde evine geldi. Otomatik telefonla tsianbul'daki Spor Servisi sorumlusu Abdülkadir Yücelman 'ı aradı. Durumu anlattı ve kendisini 09'dan aramalannı istedi. Ve maç bitiminden 45 dakika sonra haberini geçebildi. Hiçbir şey zoruna gitmemişti de bazı arkadaşlannın "Siz Cumhuriyet'siniz, elbette bağlamazlar" demesi üzmüştü onu en çok. Bir buçuk yıl kadar Istanbul Nişantaşı 'nda etkinlik gösteren ve geçen mart ayında tahliye nedeniyle kapanan Süha Öztartar Sanat Galerisi, 5 ekimden başlayarak Sıraselviler'de Otel Kennedy girişindeki yeni yerinde hizmete girecek. 5 ekim günü açılıp 20 kasıma kadar sürecek Ertuğrul Ateş resim sergisinin ardmdan galeride Erdinç Bakla'nın seramik sergisi açüacak. Galeri sahibi ve sorumlusu Süha öztartar, bu yıl Hollandalı ve ttalyan sanatçıların sergilerinin galeri programmda yer aldığmı, galeride yer verilecek Türk sanatçıların sergilerinin de Hollanda 'ntn Amsterdam kentinde Relofs Sanat Galerisi'nde yineleceğini açıkladı. (UBA) Süha Öztartar Galerisi Türkiye'de önemsenmeyen kadın şef, şimdi dtinyaca ünlü FİLtZ ALt Yaz aylarında Londra'nın en önemli müzik olayı, 1920'lerde Sir Henry VVood'un başlattığı Promenade Konserleri'dir. Bu konserlerde bir ay boyunca hayran olduğunuz solistleri, şefleri ve orkestraları peş peşe dinleyebilirsiniz. Öğrencilere ucuz tarife, ayakta durmak isteyenlere daha da ucuz tarife uygulanır. Bilet kuyruklan konserden bir gece önce oluşmaya başlar, gençler Royal Albert Hall bilet gişesinin önunde uyku tulumları ve termoslanyla kamp kurarlar. Bilet kuyruğunda, başka müzik delileriyle geçirilen gecenin tadının bir başka olduğundan kimsenin kuşkusu yoktur. Bu yıl Promenade Konserleri tarihinde ilk kez bir kadın orkestra şefî vardı. Ufacık tefecik bir Kübahydı bu kadın şef. Çağdaş müzik üzerine yoğunlaşan Oda Müziği topluluğu Lonlano'nun kurucusu ve şefı olan Odaline de La Martinez, ufacıklığına bakmadan büyük işler başaran bir sanatçı. Promenade Konserleri'nin birini yönetmek yetmezmiş gibi, programı baştan sona çağdas müzikten oluşan bir konser yönetmeye kalkışmak Londra için bile cesaret isteyen bir iş. Martinez ve Lontano, son üç yıldır tngiliz ve Avrupa basınında yankılanan konserlerinde, Stravinsky ile Schoenberg'den başlayarak günümuze dek uzanan, besteciliğe yeni adımını atmış yeteneklerin seçilmiş eserlerini de yorumlayarak, çağdaş müziğin yaşadığını ve dinleyicisinin her zaman var olduğunu kanıtlamakta. LonUno'nun 20 Ağustos 1984 de Royal Albert Hall'da gerçekleştirdiği konserin programında, lngiliz bestecilerden Gerhard ve Hugh VVood ile Schoenberg'in eserleri yer alıyordu. Bu konser de, bütün Promenade konserleri gibi BBC Radyosu 3. Programı'ndan naklen bütün dunyaya yayınlandı. Odaline de la Martinez'in Türkiye'ye de gelmişliği var. O zamanlar henüz adı sanı bilinmeyen genç bir besteci ve şefti Martinez. lnsanları, kalıbına kıyafetine bakıp sınıflandıran toplumlardan biri olduğumuzdan, Martinez'e öyle pek önem veren çıkmadı îstanbul'da. Oysa müzikten anlayan ve kendisiyle çalışan müzisyen arkadaşlanmız, olağanüstü bir yetenekle karşı karşıya geldiklerini hemen anlamışlardı. 1978 yılında gerçekleştirilen Devlet Güzel Sanatlar Akademisi 1. Sanat Bayramı'na çağırdığımız Martinez, Sanat BayramTnın açılış konserinde yorumlanan, solist olarak kemancı Gönül Gökdoğan'ın katıldığı, Macar çağdaş besteci Zolt Durko'nun "Turner Dlustrations" adlı eserini yonetmişti. Martinez aynca, Sanat Bayramı kapsamında düzenlenen sempozyumun müzik bölumüne "EJektronik ve Bilgisayar Müziği" konulu bir bildiri sunmuştu. Lontano Topluluğu ile Odaline de la Martinez'i İstanbul Festival'ine çağırmak için yaptığımız girişimler o yıllarda sonuçsuz kalmıştı, ama umarım Promenade konserlerinden birini yöneten ilk kadın olma onurunu kazanan bu genç sanatçı ile ilgilenenler çıkacaktır yakın gelecekte ülkemizde de. Doğrusu, şu Fransız dostlanmızm bize özel bir düşmanUklan olduğuna inanastmız geliyor. Gün geçmiyor ki bir olay bu garip "husumet"in yeni bir örneğini gündeme getirmesin. Merkezi Isviçre 'nin Zürih kentinde buhınan ve 1971 'de kurulan EVRAS''a (Alüminyum ve Alasımlarmın Kullanılmasında Kalite Standardmı Sağlayan Kuruluş) başvuran Çuhadaroğlu firması, üyeliğe kabul edilmek istediğmi bildirir. Gereken araştırma ve incelemeleryapılır, 57 Eylül 1984 tarihlerinde Lizbon'da yapılacnk olağan EURAS Nedir şu Fransızların alıp veremedikleri? Kongresi'nde üyeliğin Genel Kurul'un onayına sunulmasına karar verilir. Firma, Portekiz başkentine bir temsilcisini yollar, Genel Kurul toplantısında da ttalyan uyruklu Başkan Fabbri, Türk firmasmın başvurusundan ötürü duyduğu hoşnutluğu belirttikten sonra, sözü Fransız delegasyonu Başkanı J. Dumas aur ve şöyle bir konuşma yapar: "Türkiye, coğrafı yönden hem Avrupa hem de Asya kıtasında toprakları bulunan bir ülkedir. Ancak başkentı Asya'da olduğundan A vrupa ülkesi sayılarr.az. Bu konu benim başkanlığım dönemimde gundeme gelseydi Genel Kurul'a bile sunmazdım." Fransız delegasyon başkantnın görüşüne kaıılmayan başkan, üyelik isteğini Genel Kurul'un oylarına sunar, Fransızların tek muhalif oyuna karşı, öteki üyeler, tsviçre, İngiltere, Federal Almanya, Hollanda, Norveç, Italya, Belçika, Ispanya, Avusturya ve Portekiz'in oylanyla Çuhadaroğlu EURAS'a seçilir. Peki Fransız delegasyonu ne yapar dersiniz? Bu seçimi protesto için salonu terk eder. Şimdi siz siz olun da sormaym, nedir şu Fransızların bizimle alıp veremedikleri diye. Böyie girilir dünyu evine Tiyatro ve sinemamızın güçlü karakter oyuncularmdan Yaman Okay, yaman bir karar vererek yaşammı Babıali'mn genç reklam yönetıciterinden Meral Katı ile birleştirdi. Beşiktaş Evlendirme Dairesi'ndeki nikâh, bazı ünlu beyazperde ve tiyatro yıldızlarınt yakından gormek isteyenlerin saldırısma uğradı. Birçok çağrılı da kapıda gösterilen video filmin azizliğine uğradı. Bir firmamn nikâh dairesinin girişine koyduğu ekranda, reklam amacıyla daha önce kıyılmış nikâhlardan bölumler gösteriliyordu. O kargaşalıkta durumu kavrayamayan birçok kısi de, "Henüz başkasının nikâhı kıytlıyor, bizimkine sıra gelecek," dıyerek ve kapalı devre TVyayını yapüdığını sanarak bahçede beklemeyi yeğledi. Oysa salonda nikâh kıyılmıştı, yeni evliler de büyük bir mutluluk içinde kutlamaları kabul ediyorlardı. Nikâh akşamı ise, herhalde değişiklik olsun diye (!) genç kankoca dostlarıyla birlikte Ortaköy'deki Ziya'nın banndaydıtar ve, "Herkes yesin içsin kesesinden, davetim var benim," diyerek anlı şanlı bir biçınıde dunyaevine girdiler. Attila tlhan 'ın yazdığı Hüseyin Çakmak'm yönettiği "Kartallar Yüksek Uçar" adlı dizi film 7 ekimden itibaren televizyonda yayınlanmaya başlayacak. 12 hafta süreyle ekranlara gelecek olan dizide Sadri Alışık, Can Gürzap, Selda Alkor, Meral Gökçe, Hüseyin Peyda, Selçuk özer ve özlem Onursal rol alıyor. (UBA) "Kartallar Yüksek Uçar" TV'de BİLSAK'm düzenlediği fotoğraf seminerlerinin 112 ekim tarihleri arasında yapılacak olan ilkine fotoğraf sanatçısı Şahin Kaygun, 1218 ekim tarihleri arasında yapılacak olan ikincisine ise Ara Güler çalıştına olarak katılacaklar. BİLSAK'm tiyatro, görsel sanatlar, turizm ve lokantaahk ile sibernetik sistemler kurslanntn da uygulandığını belirten yetkililer yakmda müzik, sinema, edebiyat ve yayıncılık alanında da çalışmalara başlayacaklannı açıkladılar. (UBA) BtLSAK Fotoğraf Seminerleri D.H. Latvrancehn kayıp HAYVANLAR A rotnanı Bay Noon" yayımlandı Kültür Servisi D.H. Lawrence'ın uzun zamandır kayıp olan romanı " M r . NoonBay N o o n " geçtiğimiz günlerde İngiltere'de yayımlandı. Roman, eleştirmenlerden farklı yorumlar almasına karşın yayıncısı kitabın çok iyi sattığını belirtti. "Mr. Noon" ile ilgili olumsuz eleştirilerde, kitaptan " o r t a karar" ve "sıkıcı" olarak söz edildi. Ancak kimi eleştirmenler de kitabı yalnızca edebi değeri açısından değil, D.H. Lawrencc'ın yaşamına ve özellikle de cinsellık konusundaki tutumuna ve davranışlanna tuttuğu ışık bakımından da coşkuyla karşıladılar. Söz konusu eleştirmenler, "Mr. Noon"un, yazann portresinin tamamlanması yönünden "Oğullar ve Sevgililer" ile "Lady Chatterley'in Sevgilisi" adlı romanlanndan da önemli olduğunu vurguladılar. Ünlü İngiliz romancı Anthony Burgess, " T i m e s " gazetesindeki yazısında, " M r . Nooo"dan "Önemli bir roman ve özyaşamöyküsü açısından çok ilginç" diye söz ederken, haftalık "Listener" dergisinde çıkan bir yazıda da, romanın D.H. Lawrence'ın bir yazar ve insan olarak gelisimi yönünden önemli bir boşluğu doldurduğu ileri sürüldü. D.H. Lawrence'ın 1921'de tamamladığı ve yazıldığı döneme göre, cinsel açıdan çok açık olduğu belirtilen kitabı, bugüne kadar yayımlanmamıştı. 1972 yılında ABD'deki Teksas Üniversitesi Insan Bilimleri Merkezi'nce ele geçirilen elyazması, geçtiğimiz günlerde Ingiltere'de Cambridge Üniversitesi Yayınevi'nce basıldı. 292 sayfalık kitabın 93 sayfalık ilk bölümü bir uzun öykü niteliğinde. 1934 yılında ayrı bir kitap olarak yayımlanan bu bölümde, İngiliz taşrasında yetişen bir genç adamın cinsel serüvenleri anlatılıyor. Bu kitapla birlikte ilk kez yayımlanan ikinci bölümdeyse, D.H.Lawrence'a çok benzeyen Gilbert Noon'un bir İngiliz profesörün karısıyla Avnıpa'ya kaçışı dile getiriüyor. Kitaptaki bu olay, hiç kuşkusuz, D.H. Lawrence okurlarımn aklına hemen, yazarın 1912 yılında Frieda von RichthofenWeekley ile yaşadığı serüveni getiriyor. Büındiği gibi, D.H. Lawrence, daha sonra kocasından aynlan Frieda'yla evlenmiş ve ölünceye kadar da evli kalmıştı. ÎSMAİL GÜLGEÇ Booker Ödiilü adayları belirlendi Latin sabırsızhğının dogal ttrünü 1949'da Küba'da doğan Martinez (kısa adıyla Çaçi), 1961'de ailesiyle New Orleans'a yerleşmiş. Tulane Üniversitesi'nden hem matematik, hem de müzik diplomalarıyla mezun olmuş. 1972'de Londra'daki Royal Academy of Music'e burslu öğrenci olarak kabul edilen Martinez, kısa zamanda okulun kendisine verebileceklerinin tümünü yalayıp yuttuğundan kendine yeni uğraşlar aramaya başlamış. Lontano Topluluğu'nun doğuşu, Martinez'in Latin sabırsızlığı ve kabına sığamayan yeteneğinin doğal Urünü olsa gerek. KEV1 KJDV1E D U M DUMA BEHIÇ AK İngiltere 'nin en büyük edebiyat ödülü sayılan Booker McConnell Ödülü 'nün bu yılki adayları belirlendi. Ödül için saptanan altı aday, "Empire ofthe Sun " ("Güneş Imparatorluğu") adlı kitabıyla J. G. Ballard, "Flaubert's Parrot" ("Flaubert'in Papağanı") adlı romanıyla Julian Bames, ' 'Hötel du Lac'' adh yapıtıyla Anîta Brookner, "In Custody" ("Tutuklu") ileAnita Desai, "According to Mark" ("Mark'a Göre") ile Penelope Lively ve "Small World"("Küçük Dünya") ile David Lodge. Adaylar arasında J. G. Ballard'ın ödüle en yakın yazjar olduğu belirtiliyor. DESEN/YAGLIBOYA ATÖLYESİ Temel bilgilenme desen ve kompozisyon kuralları canlı ve cansız modelden etüdler çizgi ve renk uyumları dia ve projeksiyon gösterileri ilgilenen her yaşta amatörlerle çalışmalar Beş Kafadarlar, mevsimi "Hayvanlar Çiftliği" üe açacak Kültür Servisi Beş Kafadarlar Tiyatrosu yeni sezonda Nedim Saban'ın, George Onvell'in aynı adh kitabından sahneye uyarladığı "Hayvanlar Çiftliği"yle perdelerini açacak. 13 ekimden itibaren her cumartesi, pazar 11.3(yda Enis Fosforoğlu Sanat Merkezi'nde sahneleyecekleri oyunla ilgili Nedim Saban, "Orwell'a baglı, ancak Onvell'den bağımsız bir gösteri olacak Hayvanlar Çiftliği. Oyunu umut süsleyecek" diyor. Müziklerini Tayfun Vılmaz'la Mustafa Saglam'm yaptığı oyunda Nedim Saban, Mete Açıkgoz, Selda Şerefli, Tayfun Yılmaz, Mettem Külçe, Şebnem Külçe, İlkay Özer, Doğan Dayır, Coşkun Durmuş. Necla Koçak ve Nuray İnal rol alıyor. "Hayvanlar ÇiftliğT'nden sonra Aziz Nesin'in "Pırtlatan Bal" adlı kitabını oyunlaştırmayı dıişünen Beş Kafadarlar Tiyatrosu iki yıldan beri yaptıkları parkta tiyatro gösterilerini de sürdürecekler. 23 Nisan'da başlayacaklan park tiyatrosu gösterilerinde bu yıi Şinasi Ekincioğlu'nun "Hoşunun Utancı" adlı çocuk oyununu sahneleyeceklerini söyleyen Beş Kafadarlar Tiyatrosu oyuncuları, "Oyunlanmızı tiyatro salonlannın dışına taşımak, okullarda ve Anadolu'nun çeşitli kentlerinde, kasabalarında, köylerinde sahnelemek isüyoruz. Tabii olanak bulunursa" dıyorlar. ne bılıım b» 6flNPj Ycoo...5ıradan basif bı inson mj ? 1ARIHTE BUGUN MLMTAZ ARIKA\ 25 Eylül 1396PA BUGÜN,OSMANLI OHt>u£U,AvRuPAULAB'DAN OLUŞAAJ 8İ(l"UAÇLI ORDUSU"NU NİSBOU/'OA (ŞİMDİKİ BULGARISTAN'M NİKOPOL.) YENDİ. OSMANULAR'lN SlRBİSTAAJ'A GİftDİKLeJİI, MACARlSTAN'A DOĞRU YÖNELDİKLEBİ, PAOİŞAH YtLDIÜlM 8AYE2IT zAMANiyOI. AVRUPA OEVLETLEJtt, OSMANLl FETİU POLİTIKASINPAN TEpiBGİN OLMUŞLARC*. BU AfZAM KUDÛS YCLUNU DA TEtoİZLEMEK İS7EĞİUDEYPIL££. PAPA'HIN DEÇTB&YLE, MACAfZ KRAU Sı&İSMUfJD KOMUTASlNDA, BİRLSÇİK 8fJ? HAÇll ORPUSU HAZIRLADILAR. H£MEM HEMEN TÛKA AVRUPA DEVLETLERINİM KATKlDA gULUNOUKLARt Bu OGPU^IGBOLU'DA, yiLPIRlM SAYEZITKOMUmSINDAKJ OSUANU ORPUSUYLA KARŞlLAŞTl VBBÜYÜK gİR YENİL6İYE UĞRADI.. NIĞBOLU SAVASI istasyon sanat evi Teşvikiye Maçka Cad. Maçka Palas No: 41/11 Kat 1 Tel: 140 56 50 ROBERTDENİRO SERGIO LEONE 50 YDL ÖiNCE Cumhuriyet 25 Eyim 1934 mukemmelen tefriş edilmiş, kongre ve konferanslara mahsus hakikaten güzel bir içtima sarayı haline konulmuştur. Sarayın ve salonların pek güzel ve zevki selime uygun olan yeni tertibat ve teşrifatını Kalinikos müessesesi yapmıştır. 19341984 kararlaştırılmıştır. Ev için Kadıköy Hale sineması karşısındaki büyuk bina kiralanmıştır. Şube yakında faaliyete geçmek üzere hazırlıklara başlanmıştır. 1» mtW KURULUV h m a ™un Parlanıentolar Konferansı Otuzuncu Beynelmilel Parlamentolar konferansı dün saaı 15.30'da Yıldız Sarayı'nda açıldı. Saat tam 15.30'da Buyük Millet Meclisi Reisi Kazım Paşa Hazretleri salona dahil oldu ve riyaseı kürsüsüne çıkarak Fransızca bir nutuk irat etti. Konferansın sabık reisi ve Rumen parlamentosu reisi M. Saveanon'un nuıkundan sonra kongre riyaseti intihabına geçildı ve TBMM reisi sanisi Hasan Bey müıtefîkan ınühap edilerek alkışlar arasında riyaseı kürsüsünü ışgal ettı. Muhtelif delegelerin nutuklarından sonra reis Hasan Bey I6.10'da içtimaa n{hayet vermiştir. Yarın konferans sabahleyin saat 10'da ve oğleden sonra saat 15.30'da emniyet ve silahlan bırakma meseleleri hakkmda muzakeratta bulunmak üzere iki içtima aktedecek gece saat 22 'de de Türk grubu tarafmdan Dolmabahçe Sarayı 'nda murahhaslar şerefine bir suvare verilecektir. Yıldız Sarayı yeni baştan DÜNYA SİNEMASININ ŞAHASERI BIR ZAMANLAR AMERIKA ne ın Arr.erıca) 4 S A A T Ü K D E V F j L M Kadıköyde Halkevi açılacak Kadıkoyunde bir Halkevi <;ubesi açılması •KURULTAY MARŞI Askcrî Bandvsa Tarafından çaUrunifttr 1 Ekim Pazartesi den itibaren Beyoğlu SARAY Osmanbey GAZİ SİNEMALARINDA