Katalog

Dış ticaret işlemlerinde bilgi ve ilgi ESBANK "tedbirllve kararlı" 61. Yıl; Sayı: 21579 u m h u r i yet Kurucusu: Yunus Nadi 50 TL. 25 Eylül11984 SalT KAVRAM DERSANESİ Üniversıte Hazırlık Kursları Lise sonlar 29 Eylul Beklemeliler 8 Ekim Akşam Kursu 5 Ekim TeL 522 75 74 Laletı / ISTANBUL 528 64 37 Hkgreviznı Mşçiler işyerini terk edecek. Greve katılmayanlar çalışabilecek. İşyeri önü ve civannda topluîuk yasak. En çok 2 grev gözcüsü olacak. Gözcüler, giren çıkanı durdurmayacak. Bir yazı dışında, afiş asılmayacak. ŞÜKRAN KETENCİ 12 Eylül 1980'de Milli Güvenlik Konseyi karan ile grev yasağı geldiğinde, metal, tekstil, cam iş kollanndaki büyük uyuşmazhklar kapsamında toplam 32 bin dolayında işçi aylar önce başlamış grevlerini sürdürüyorlardı. DlSK'e bağh Tekstil Sendikası'nın 59 işyerinde toplam 11.800 işçiyi. DlSK'e bağlı Madenİş Sendikasrnm 41 işyerinde 16 bin civannda işçiyi ve DlSK'e bağh Hür Camlş ile Türktş'e bağh Kristalış'in cam sanayiindeki toplam 4.000 civannda işçiyi kapsayan grevlerinin yasaklanmasından sonra ortada kalan uyuşmazhklar, YHK'nın taraflar adına sözleşmeleri yenilemesi ile noktalandı. Üç yıllık geçiş doneminde Konsey'in grev yasağı sürürken, faaliyetleri askıya alınmış olsun olmasın bütun sendikalar adına toplu sözleşme yapma yetkisi, 2364 sayılı yasa ile YHK'ya devredildi. (ArkasıSa.8, Sü.7'de) gre\ ERDAL İNÖNÜ arriatıyor BABAM VE BEN Grev nasıl yapılacak? • ter kanalıyla işverenlere bildirily Dok Gemilş Sendikası'nın di. 2822 sayılı yasaya göre grev Desan ve Yıldırım Tersaneleri işyerlehnde grev uygulamasma en erken 6 işgünuygulamasma Komutanlığımızca izin verilmiştir. Bu grevinlük yasal sure sonunda geçilebiyasalara uygun bir şekilde yapılmasımn sağlanması için lecek. Sendika Genel Başkanı Nazım Tur 2 ekimde "grev" uygerekli tedbirlerin ahnmasını rica ederim. gulamasma başlayabileceklerini Sendiha Başkanı: sıkıyömtimm izm, belirterek "Sıkıyönetim Komutanlıgı'nın izni, Ordumuzun ordumuzun Türk işçisine güveninin tezahürüdür. Grev Türk işçisine güveninin hakkmı dişleri tırnaklan sökülmüş, palyaçoya döndürülmüş aslana benzetmiştik. Aslan yine de kcndisini tezahürüdür" dedi. Desan ve Yıldınm tersaneleringösterecek. de toplu sözleşme göriışmeleri 18 haziranda başlamış ve iki aylık Ş Grev işçinin hakkıdır. Demokrasi ile yasal süre sonunda uyuşmazlıkyönetilen ülkelerde grev olur. Bu son derece rtormal. la kesilmişti. Resmi arabulucu tayininden sonra da bir uzlaşma Lokavt düşünmüyoruz. Anlaşabilseydik iyi olurdu. sağlanamamış, bu arada Desan nesi işyerlerinde grev uvgulama Tersanesi işçileri 5 aylık ücretleİşSendika Servisi tstanbul Sıkıyönetim Komuianlığı, Türk sına Komutanuğımızca izin veril rinin ve bazı sosyal haklarınm miştir. Bu grevin yasalara uygun ödenmemesi üzerine 21 ağustostş'e bağh Dok Gemitş Sendikası'na, Tuzla'da kunılu Desan ve bir şekilde yapılmasımn sağlan ta toplu halde işi bırakmışlardı. Yıldırım Tersanelerinde, toplam, ması için gerekli tedbirierin alınÜcretlerini alamayanlann istimasını ve yasalara aykırı herhan faları ile çahşanlar sayısı 90'dan 53 işçi adına "grev" uygulaması gi bir olaya meydan verilmeme 17'ye inmişti. Dok Gemilş Seniçin izin verdi. sine özen gösterilmesini rica dikası Yönetim Kurulu 14 eylülKomutanhğın Sendika Genel ederim" deniliyor. Merkezi'ne dün ulaşan 24.9.1984 de toplanarak 12 Eylül sonrasının Dok Gemiİş Sendikası Yöne ilk grev karannın Desan Tersanetarih ve Adli Muşavirlik, tim Kurulu'nun dun toplanarak si için, ikinci grev karannı da bir984/14531869 sayılı yazısında oy birliği ile aldığı "Grev kaç gun sonra Yıldırım Tersane"Dok Gemiİş Sendikası'nın DeUygulaması" karan ayru gun no (Arkası Sa.8 Sü.ö'da) san Tersanesi ile Yıldırım Tersa 0zetlikle gösteriş meraklısı olup da, gerçek görev anı geldiğinde orladan kaybolanlar için "maskaralar" deyimini kullamrdı. "Muharebede böylesini ben çok gördüm" derdi ve şunu söylerdi: "Barış zamanında fıyakalanndan geçilmez, bunları muharebede ancak kıçlarına tekme atarak cepheye süreriz." 5 © yaşlannda Ingilizce öğrenmeye ve okumaya başladı. Onun için Ingilizce telaffuzu hiçbir zaman düzgün olmamışttr. Bir Ingiliz vardı. Onunla Ingiltere tarihini, tngiltere'nin demokrasi tarihini okurdu. Para işlemlerinden daima çok çekinirdi. Onun için kendisi işbaşmdayken herhangi bir suisümal ithamı yapıldığmda derhal üzerine gitmiştir ve bakanları bile Yüce Divan'a verdıği olmuştur. Sigara ve içkiye zam geldi Satışlan dün akşam durdurulan Tekel ürünlerinden sigaraya yüzde 30, içkiye yüzde 10 oranında zam yapıldı. Zamların bugün açıklanması bekleniyor. Haber Merkezi Petrole önceki gün yapılan yuzde 5.8 oranındaki zamdan sonra petrole bağımlı birçok urün fîyat artışı beklerken, Tekel zammı geldi. Tekel ürünlerinin satışı dün akşamdan itibaren durduruldu. İçkiye yapılacak zam oranının yüzde 10, sigara zammının da yüzde 30 dolayında olması bekleniyor. Ithal malı sigaralara da lOO'er lira zam yapılmasımn kararlaştırıldığı oğrenildi. Içki ve srgaraya zam geldiği haberi dun saat 19'dan itibaren Tekel görevlilerinin bakkal ve bayilerden stok beyanı almasıyla oğrenildi. Bu konuda Tekel Mudürlüklerine çekilen telgraflarda, "İkinci bir emre kadar Tekel maddelerinin satışlan durdurulmuştur" denildi. Daha sonra yeni fiyatlar şifreli telgraflarla duyuruldu. Tekel Genel Müdürü Süreyya Özden Yücel ve Yönetim Kurulu uyeleri dün Maliye ve Gümrük Bakanı Vural Arıkan'la lstanbul'da bir toplantı yaptılar. Toplantıda, Başbakan Turgut Özal'ın direktifleri doğrultusunda Tekel urünlerine yapılacak (Arkası Sa.8, Sü.2'de) YUNANİSTAN İLE LtBYA ARASINDA 1 MİLYAR DOLARLIK ANLASMA YAPILDI Haberi 3. Sayfada 12. Sayfada Israil, 3 HP'liyi kuüadı msrail'e "özel bir ziyaret için gittiklerini" söyleyen 3 HP milletvekili, Cumhurbaşkanı Herzog ve Başbakan Peres tarafından kabul edildikten sonra, Peres, bir açıklama yaptı: "Bu ziyaret, cesur bir adımdır. Türkiyelsrail ilişkilerinin gelişeceğini umut ediyorumJ' Haber Merkezi Halkçı Parti yönetiminden habersiz olarak İsrail'e gittikleri ileri sürülen HP İstanbu! Milletvekili Sabit Batumlu, HP Kırklareü MiUetveküi Şlikrii Babacan ve Tekirdağ Milletvekili Selçuk Akıacı dün Kudüs'te lsraıl Başbakanı Şimon Peres ile bir görüşme yaptılar. Ayrıca Cumhurbaşkanı Haim Herzog tarafından kabul edildiler. Üç HP milletvekili en yüksek düzeyde lsrailli siyasi şahsiyetlerle göruştükten sonra dun Israü'den ayrıldılar. AP'nin haberine göre Başbakan Peres, Türk milletvekiUerine Israil'i ziyaret etmelerinin Am'nin haberine göre, "ekip şefi" konumundaki Sabit Batumlu, daha önce görüştüğü Dışisleri Bakanı Samir'e, "Türkiye'nin İsrail'e daha yakm bakmasımn zamanı geldi" dedi.Hâkimiyet gazetesinin îsrail muhabiri gözüken Roza Yağbes, "Burada şahane ağırlandılar" diyor. "cesur bir adım" olduğunu söyleyerek Türkiyelsrail ilişkilerinin gelişeceğini umut etüğini belirtti. 3 HP milletvekilinden Şükrii Babacan, AP muhabirine şöyle dedi: "Önce onlann söyleyeceklerini dinlemeliyiz, sonra da onlar bizim soyleyeceklerimizi dinlemeliler." Babacan, Başbakan Şimon Peres'le 20 dakikahk göruşmeleri sırasmda Peres'in "TürkIsrail ilişkilerinin gelişmesini istediğini" söylediğini açtkladı. Ancak görüşme konusunda baş(Arkası Sa.6. Sü.S'te) Başbakan Peres, "gezginler"in cesur bir adun attığını söyledi 3 HP% döndü HP'DE GENEL EĞİLtM: ERKEN DÖNENE KINAMA, DİĞERLERÎNE İHRAÇ CEZASI Haberlerl 6. Sayfada Ozal: ANAP'ta bir şey yok A.navatanPartisi Merkez Karar ve Yönetim Kurulu toplandı. Ozal, ABD'deki Ermeni kararları konusundaki bir soruya da, "Her ne ise olmuş, biz kendi işimize bakarız, cevabmı da veririz" karşılığını verdi. Özal, partisinin kongrelerini, "Malazgirt'ten tarihi hattı takip ederek Çankaya'ya" şeklinde açıkladı. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Turgut Özal, ABD'nin Ermenilerle ilgili tutumuna ilişkin olarak, "Biz kendi işimize bakarız, cevabını da veririz" dedi. Başbakan Özal, Vural Ankan yanlısı büinen grubun kendisine sunulmak uzere hazırladığ) söyienen mektup için de, "Aman canım, partimizde herhangi bir şey yok" şeklinde konuştu. ANAP Merkez Karar ve Yönetim Kurulu, dun sabah Başbakan Turgut Özal'ın başkanlığında toplandı. Toplantıya, kurul üyesi Maliye ve Gumrük Bakanı Vural Ankan katılmadı, buna karşıhk kurul uyesi olmayan tçişleri Bakanı Ali Tannyar, toplantıya katıldı. Başbakan Özal, toplantıya girerken yaptığı açıklamada, bazı iç ve dış konularla, geçen donemdeki gelişmelerin, bakan ve milletvekillerinin dış gezilerinin gözden geçirileceğini, TBMM ile hukümet çahşmalannın ele ahnacağını söyledi. Başbakan özal, toplantı oncesinde gazetecilerin sorulannı da yanıtladı ve ABD'nin Ermenilerle ilgili tutumu konusundaki sorulara şu yanıtları verdi: ABD bütçesinden Ermenilere para verilmesi konusu için ne diyorsunuz? Ö2ÎAL Biz gazete havadisi olarak biliyoruz. Sizden farklı bildiğimiz yok. Onu sorar öğreniriz. Ta 7080 senedir varmış. Siz biliyorsunuz 1984'te olan hadiseleri. O zamanki ABD Kongresi'nde buradaki Ermenilerle ilgili hikâyelerden dolayı çok daha ağır müzakereler yapılmış. Tarih bunu söylüyor. Hatta iki tane savaş gemisini de Osmanlı sularına yollamışlar. AdanaFrikya hadiselerinde 1896 tarihinde bugünkunden çok daha ağır şeyler olmuş. Ama o dönemde ABD ile müttefik değildik. ÖZAL Muttefiklik bir tarafa, muttefiklik ayn tabii. Çok ağır hadiseler olduğu ortada. Şimdi de ona benzer gelişmeler var. ÖZAL Bugun öyle bir şey yok. Merak etmeyin. Üç kişi çıkar şunu söyler, bunu söyler, cevabını alır. Bu dunım başkanlık seçiminden sonra degisir mi? ÖZAL Kesin olarak onu bilemeyiz. ABD Kongresi'nin kendine mahsus usulleri var. Derler ki, TemsUciler Meclisi'nden eeçen o kadar tasan var. Sonfa karar 9 kişiyle alınmış. Içerde 9 kişi varken surüvermişler. O şekilde alınmış. Çogunluk karan değtt mi demek istiyorsunuz? ÖZAL Ama çogunluk karan oluyormuş. Kendilerine has usulleri var. 9 kişi de olsa çoğun(Arkası Sa.8, Sü.l'de) Zamlı ;eçiş '.. Rağbet 100 binlik bonolara Müzde 50 faizli Hazine bonolarma ilk günkü ilginin normal olduğu belirtildi. Hazine, sağladığı gelirle emekli maaslannm bir bölümünü karşılayacak. Ekonomi Servisi Hazine, "ortadiregin" emekli maaşlarının bir bölümünü, Hazine bonosuna yatıran "ortadirek tasarruflanndan" karşılayacak. Dün başlayan Hazine bonosu satışlarında ilgi duzeyinin "'nonnal" olduğu belirtiliyor. Istanbul'da bir gunde yaklaşık 400 milyon hralık bono satılırken, küçük kupürlere ilginin daha yüksek olduğu gözlendi. Yüzde 50 faizli olarak satışa sunulan ve bu kez, öncekilerden farklı olarak 50 ve 100 bin liralık kupürleri de içeren Hazine bonolarından yalnız Istanbul'da bir gün içinde 394 milyon 300 bin liralık satış yapıldı. Adet olarak en çok 100 bin liralık kupur satıldı. 199 adet satılan 100 bin lirahk kupürden sonra 162 adet satvlan 1 milyon liralık kupürler ikinci büyük ilgi alanı oldu. İstanbul'da dun 68 adet 50 ve 58 adet de 500 bin liralık kupür satıldı. İlk gün satışlanndan elde edilen hasılatın yüzde 55'ini oluşturan 214 milyonluk satış 1 milyon ve daha küçuk kupurlerde gerçekleştirildi. 10 adet satılan 5 milyonluk ve 13 adet satılan 10 milyonluk kupürler toplam 180 milyon liralık bir ilk gün hasılatı getirdi. Önceki bonolarda büyük kupürler lehine olan satışlardaki ağırlığın, ilk günkü satış eğilîminin surmesi halinde küçük kupürlere kayması söz konusu olacak. Öte yandan a.a.'nın haberine göre, Hazine bonolarından elde edilecek gelirin önemli bolumü emekli aylıklarının odenmesinde kullanılacak. Bono ihraç karannın, bankaların mevduata uyguladıklan faiz oranlarınm yeniden beürlenmesi öncesinde verildiğini ileri suren Hazine veDış Ticaret Musteşarhğı yetkilileri, şunları söylediler: "Bu yolla bir hafta içinde 80 milyar liralık gelir elde edilmesi bekleniyor. Gelir, Hazine'nin giinlük nakit ihtiyacımn giderilmesiade ve öncelikle emekli a>lıklannın ödenmesinde kullanılacak." Dün Merkez Bankası şubelerinde satışa çıkarüan, 6 ay vadeli ve yüzde 50 net faizli Hazine bonolannm baskılan henüz tanıamlanmadı. Satışlar makbuz karşılığı yapılıyor. Baskı işlemleri tamamlandıktan sonra, makbuzlar bonolarla değiştirilecek. Bilindiği gibi Hazine bonolan son kez 25 temmuz tarihinde yüzde 5333 faizle piyasaya sürülmüştü. Bonolann üçüncü kez (Arkası Sa.8 Sü.6'da) Köprude ilk günkü zamlı uygulama gözle görülür bir rahatlık yaratmazken, Asya yakasında oturan araç sahipleri, "Bu saatlerde karşıya geçmek zorunda olduklarını" belirterek, 100 lirahk zammın çözüm olmadığım söylediler. İstanbul Haber Servisi Boğaziçi Köprusü'nde 18.0020.30 saatleri arasında uygulanacak "zamlı geçiş" dün başladı. Ancak ilk günkü uygulamada trafikte bekienen rahatlama görülmedi. Saat 18.00'e geldiğinde köprüdeki gişelerin tepelerindeki sarı lambalar yanıp sönmeye başladı. "Zamlı geçiş" başlaıruştı. Arabalar yine sıra sıra dizilmişti. Diğer günlerden farklı bir şey yoktu. Yine taşıtlar kuyrukta bekliyor, yine kuyruklar yavaş ilerliyordu. Yeni uygulamayı bilen hemen parayı uzatıyor, bazılan gişe onünde durumu öğreniyorlardı. Biz de uçüncü gişenin önundeydik. "Zamlı tarifeyi" ilk veren Melda Tuzcuoğlu adlı bayan sürücuydu: "Bu parayı keyif için gecenlerden alsınlar. Biz mecbunız her akşam bu sautlerde geçmeye" diye yakmdı. Bu arada geçenler arasında "haram olsun" diyenler, "üstü kalsın" diyenler oluyordu. Kimi YtNE 4. ŞERİT AÇILDI Boğaziçi Köprusü'nden geçişlerde dünden itibaren 1820.30 saatleri arasında uygulanan yenifiyat tarifesi, hiç bir etki yaratmadı. 4. şerit yine açıldı. Ortaköy ayağın"yonım y^pmıyor", kimi "iji dan Kadıkoy kesimine doğru saat 19'daki geçiş fotoğrafta görüldüğü gibiydi. oldu" diyordu. Latif Atılgan, (Fotoğraf: ENDER ERKEK) (Arkası Sa.8, Sü.Tde) .oprude rahatlık sağlamadı ••9 1 Dört Yıldan Beri İlk Grev... 1 ürkiş'e bağh DokGemi Iş Sendikası, 12 Eylül sonrasının ilk grev kararını almış bulunuyor. İki tersanede topiam 53 işçi adına grev uygulamasının, İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı'nın izniyle, ay başında başlaması bekleniyor. Dört yılın ilk grevine değişik açılardan yaklaşılabilir, niteliği tartışılabilir... Ancak önemli olan, uzunca bir aradan sonra ilk kez bir grev karannın alınmış olması ve uygulamasma giden yolun açılmasıdır. Simgesel de olsa bu, kendi başına olumlu bir gelişme sayılabilir... Tersanelerden birinın yönetim kurulu başkanı, grev karannın alınması üzerine, "Demokrasi ile yönetilen ülkelerde grev olur. Grev işçmin hakkıdır. Onlar kendi haklarmı kullanabilirler. Biz lokavt yapmak niyetinde değiliz. Grev uygulamasma gerek kalmadan uzlaşma (Arkası Sa.8, Sü.l'de) Evren: Okıd yuptırmak cami yuptırmaktan sevap Cumhurbaşkanı Evren, çağdas uygarlık seviyesine gelinmesı için okuryazarlık duzeyinin yuzde 100'e yaklaşması gerektığini söyledı. UGUR MUMCU GOZLEM Bundan Daha Ağırı... Çağlayangil: ABD ayıp ediyor İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Dışisleri eski Bakanları ndan İhsan Sabri Çağlayangil TürkABD ilişkilerindeki son gelişmeleri değerlendirerek, "ABD haksız, tutarsız, hatta a>ıp bir karar alıyor. Errneni meselesinde hangi dcvleli tatmin edecek anlamak ınumkün dcğil" dedi. İngiltere'den Turkiye'ye gelen 'doktorunu gezdirmek için önceki gun İzmir'e gelen Çağlayangil, dün konuğuyla bırlikte Marmaris'e geçti. Çağlayangil Izmir'de gazetecilerin ABD'nin son aldığı kararlar üzerine sorulannı şoyle yanıtladı: (Arkun Sa.H. Su fte) HASAN CEMAL Bugün TBMM, ABD Temsilciler Meclisi'nin Ermenilerle ilgili kararını görüşüyor. Ancak TBMM Başkanı GüneyKore'de, Dışisleri Bakanımız da Amerika'dadır; Sayın Karaduman ve Halefoğlu'nun, böylesine önemli bir konu görüşülürken yurt dışında olmaları, tek başına, konuya ne ölçüde önem venldığını göstermeye yetmektedir. (<irkusı Sa.8. Su.4 üe) Haberi 6. Saytada