Katalog

29 TEMMUZ 1984 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3 Ozetle Afganlı mücahitlere 50 milyon dolarlık ynrdım ABD Temsilciler Meclisi Ödenekler Alt Kurulu Afganlı mücahitlere 50 milyon dolar yardım yapılmasım öngören bir tasarıyı "gizHce" onayladı. Kimliğinin açtklanmasmı istemeyen biryetkili tarafından APAjansına yapılan açıklamada, önergenin hemen hemen tüm üyelerce desteklendiği, parlamenterlerin "mücahitlere daha çok yardım yapütnasını istedikleri" kaydedildi. (a.a.) AET'nin geleceği tehlikede Avrupa Parlamentosu, 10'lar Zirvesi'nin kararını dikkate almayarak topluluk bütçesinden İngiltere'ye yapılan 600 milyon dolarlık geri ödemeyi durdurdu. STRASBOURG, (AP) Av rupa Parlamentosu önceki gün aldığı kararla topluluk bütçesinden Ingiltere'ye yapılan 600 milyon dolarlık geri ödemeyi durdurdu. Parlamenterler, böylece 2 haziranda Fransa'da yapılan "10'lar Zirvesi"nin kararını dikkate almadılar. Gozlemcilere göre parlamentonun aldığı bu kararla AET'nin geleceği tehlikeye giriyor. İngiltere topluluğu bütçesine yaptığı katkıyı çok bularak bu katkının azaltılmasını istiyordu. ingiltere Basbakanı Margareth Thatcher, son zirvede gectiğimiz yılın bütçesine yaptığı katkıdan Ulkesine geri ödeme yapılması kararının çıkmasını sağlamıştı. Bu karar sonrasında beş yıldan bu yana süregelen para kavgasının tekrar alevleneceği belirtiliyor. İngiliz parlamenterler, kararı öfkeyle karşılarken İngiltere Basbakanı Thatcher de kararı "diişük" olarak nitelendirdi. Fransa Basbakanı Laurent Fabius de parlamentonun karanna karşı çıkarak haziran zirvesinde sağlanan uzlaşmaya uyulmasını istedi. 70'e karşılık 212 oyla alınan karar İngiltere'ye yapılan geri odemenin 6 eylüle kadar durdurulmasını öngöruyor. Bu tarihte topluluğa uye ülkelerin bütçe ya da maliye bakanları 1984 yıh için yapılacak ek düzenlemeleri gorüşecekler. Parlamento geri ödemeyi durdururken eündeki tek somut yetkiyi (bütçe düzenleme yetkisini) kullanıyor. Bu kararın amacı 1.6 milyar dolat bütçe açığı bulunan topluluğa tngiltere'nin ek katkı yapmasını sağlamak. Aynca bu kararla parlamento kendisini "Dikkate almayan devlet başkanlanna ' bir uyarı mesajı gönderiyor. Parlamento tarafından önceki gün yapılan açıklamada topluluğun 1985 bütçesi duzenlenirken zirve kararlarının dikkate abnmayacağı belirtilmişti. Parlamentonun bildirisinde, "Zirvenin kararı parlamentonun katılımı olmaksızın, bütçe ve mali alanlarda sahip olduğu yetkiler dikkate alınmaksızın" alınmıştı. 434 uyeli parlamento topluluğun mali sorunlanna uzun vadeli çözümler bulunmasının gerektiğini, sorunlann "Fransa zirvesinden çıkan formüllerle" halledilemeyeceğini belirtti. Dış basından ©Ij* ÎCet» JJork e i Siynset bahçesinde yubani otlar tsrail siyaset bahçesinden cesaret kırıcı haberler var, yabani otlar çiçekleri sarıyorlar. Demokrasi giderek gelişiyor ama hükümetyuvarlanmak üzere. Seçmenlerin üçte biri şu anda başta bulunan yonetimi isterken, diğer üçte bir eskiden iktidarda olan İşçi Partisi'ni tercih ediyor. Geriye kalanlar ise bir düzineye yakm küçük parti ve bağımsız adaya oy vererek bunları iki büyük partiye karşı azınlık fıkirlerini savunabilecek bir duruma getirdiler. Bu durumda otuşturulacak bir kabine henüz uygun bir ekonomik veya stratejik politika izlemeden düşmeye mahkum. Sonuçta İsrail, başmı altp giden enflasyon, Lubnan savaşı ya da bir milyonu aşkın Filistinli azınlık gibi sorunlarını çözümlemeye başlamak için milti bir bırliği oluşturmaktan aciz. tsrail'in politikası ayrı düşüncede olanlara saygı gostermekle kalmıyor, aynı zamanda orantısız bir biçimde ödüllendinyor da. Aşın düşünceler besleyen politikacılar birbirine zıt kutuplardalar, bunlar ortayı kuvvetlendireceklerine giderek daha uzlaşmaz hale geldiler. Bir yanda düşman Arap veKomunıst Partileri öbür yanda Meir Kahanegibi Yahudi teröristler varken tsrail hiçbir engeti kolay kolay aşamaz. Şimdi tsrail için en iyi çözum iki büyük partinin her ne kadar politikaları uyuşmasa da koalisyonu. Böyle bir koalisyon da kendisini yalnızca bir tek amaca adamalu Verimli bir seçimin yapılabilmesi için tsrail seçim sisteminin yeniden düzenlenmesi. Afgan mücahitlerin in karargâhında patlama Afgan mücahitlerin Pakistan'm Peşaver kentindeki genel karargâhında dün meydana gelen patlamada 6 mücahit öldü. Bina önünde park eden bir arabaya yerleştirÛen bombanın patlaması sonucu ayrıca Tsi ağır olmak üzere 13 mücahit de yaralandı, binada büyük hasar meydana geldi. £t Mmh Parçalanmış (26 temmuz) Almanyn'da uyuşturucu şebekesi ynkalandı Federal Almanya'nm Nümberg kentinde şefleri Yunanh olan bir uyuşturucu şebekesinin 26 elamanı yakalandu Polis 60 kişiyi iaha anyor. Şebekenin Hollanda'nın Amsterdam kenti üzerinden, Federal Almanya'ya 3 ytl içinde büyük miktarlarda uyuşturucu madde soktuğu bildirildL 1\E OLACAK? Bayan Thatcher, şimdiye kadarkiuzlasmalarda büyük payı olan Federal Almanya Basbakanı Helmut Kohl ile bu sorunun ustesinden gelecek mi? parlamento Ahnanyu'da Türkler için çekişme Hessen eyalet hükümetinin yabancılara kolaylık sağlayan bir kararnamesi, Bonn'daki Hıristiyan Demokrat ağırlıklı merkezsağ koalisyon hükümetiyle sürtüşmeye yol açıyor. ULYA ÜÇER BONN Federal Almanya'da partilerin yabancılarla ilgili politikaları iyice kalıplaştı. Sanki belli rolleri paylaşmışlar. Ana iktidar partisi Hıristiyan Demokratlarla (CDU), Hıristiyan Sosyal Birlikçiler (CSU) yasaklar koyup Türk sayısını azaltmaya bakıyor. Hür Demokratlar (FOP) hükümeti ortakları ile kendi politikacılan Bayan Lisebolette Funke (Yabancılar görevlisi) arasında ilişkiyi tümden kopartmamak için selameti susmakta buluyor. Yabancıları kuşatan yasaklar bendinde gedik açma görevini ise Sosyal Demokratlar (SPD) ve Yeşiller üstleniyor. SPD temkinli, Yeşiller hızlı. îkisi bir araya geünce, Hessen'de yaptıkları gibi, yabancılara hoş sürprizler hazırlayabiliyorlar. Hessen hükümeti 23 temmuzda yürürlüğe giren bir kararname ile bu eyalet sınırlan içindeki yabancıları rahatlatacak bazı önlemler aldı. önlemlerden biri, 1982'den beri tüm Almanya'da uygulanmakta olan 16 yaş sınırının kaldınlması. Bundan sonra bir işçi Turkiye'de yaşayan çocuğu 16 yaşından büyük de olsa yanına alabilecek. Reşit olmayan çocukların gelebilmeleri için hem anne hem de babasının burada bulunması koşulu da aranmayacak. Hessen eyaleti Türkiye'deki eşleri getirebilmenin koşullarını da gevşetti. En az 5 yıldır Hessen'de oturan bir Turk işçisi Türkiye'deki eşini birlikte yaşamak amacıyla getirebilecek. Federal Almanya genelinde 2 yıl beklemek gerekiyor. Hessen eyalet hükümetinin "yabancılara güvenli bir yasal ortam ve gelecek garantisi sağlamak" gerekçelerine bağladığı kararlar Türkler tarafından sevinçle karşılandı, eşinden, çocuğundan ayrı yaşamak zorunda kalan birçok kişiyi rahatlattı. Sendikalar ve kiliseler de eyalet hükümetinin attığı bu adımdan memnun olduklarını belirttiler. Buna karşılık Hıristiyan Birlik (CDU/CSU) partilere Hessen hükümetinden kararlan derhal geri çekmesini istedi. Eyaletin en büyük kenti F r a n k f u r t ' u n CDU'lu Belediye Başkam VValter VVallmann ilk karşı çıkanlardan biri oldu. VVallman, karardan sonra kentin yeni bir yabancı akınınauğrayacağını ileri surdii. Bonn'da bir açıklamada bulunan CDU/CSU içpolitika sözcüsü Laufs da kararların, Bonn hükümetiyle dayanışmayı bozduğunu ve toplumsal açıdan sorumsuz bir adım olduğunu söyledi. Hessen eyaletinin Içişleri Bakanı Horst VV'interstein hafta başında yururluğe giren kararnameyi savunurken, bunun federal yasalara karşı olmadığını sık sık vurguladı. Ancak, federal yasalarla çelişmese de, kararların Bonn hükümetiyle dayanışma simgesi taşımadığı da kuşkusuz, nitekim açıklamalardan anlaşıldığına göre en çok Bonn İçişleri Bakanlığı hop oturup hop kalkıyor. Oyle ya, sen uğraşdidin, Almanya'daki Türk sayısını azaltmak için kamuoyu oluştur, onca teşvik parası öde, yasayonetmelik hazırla, sonra eyaletin biri cıksın bir çuval inciri berbat etsin... Bonn Hükümetinin CDU/CSU kanadının gözünde, Hessen'in yaptığı "Bir çuval inciri berbat etmek"ten başka bir şey değil. Sosyal Demokratlann iktidarda olduğu Hessen'de alınan ve Turklerin gönlüne su serpen bu önlemlerin kaynağı ise Yeşiller. Yabancılarla ilgili kısıtlamaların yumuşatılması Wiesbaden'deki SPD azınlık hükümetini dışardan destekleyen Yeşiller ile Sosyal Demokratlar arasında vanlan bir anUşmaya dayanıyor. Yeşiller, azmlık hükümetine güveoyu vermeden önce çevre sağlığına ilişkin bazı koşulların yanı sıra yabanalar politikasının da yumuşatılmasını istemişler ve koşullarını sosyal demokratlara kabul ettirmislerdi. Chamoun'un iki yarduncısı kaçırddı Lübnan'daki Hıristiyan gruplann liderlerinden Camille Chamoun'un iki yarduncısı, dün Batı Beyrut'ta liman yakınlarında kimliği belirlenemeyen kişüer tarafından kaçmldu Kaçırılan kişilerin, Camille Chamoun'un Başkam olduğu Ulusal Liberal Parti'nin Basın Sorumlusu Rodolphe Polikebitch ile Georges Sursok olduğu bildirildL Yeni bir Sirte Körfezi bunahmı Bir ABD' uçağınm Sirte uzerinde uçmasmdan sonra Libya bölgede askeri tatbikat başlattığını açıkladı. TRABLUS (THA/a.a.) Libya ABD'nin Akdeniz'deki 6. filosuna ait bir F14 savaş uçağının Sirte Körfezi uzerinde uçuşunu "açık saldırı" olarak niteleyerek ABD'yi şiddetle kınadı. Ayrı bir bildiride ise Libya "Sirte Körfezi uzerinde uçuş yapan savaş ucaklannı geri çevirdiğini" one surdü. Bu arada dün de Libya Silahlı KuvvetUri'nce geniş çaplı bir askeri tatbikat başlatıldı. Libya haber ajansı JANA'nın haberine göre, ozellikle Sirte Körfezi'nde yoğunlaşacak olan manevralar sırasında gerçek mermiler kullanılacak. Deniz, kara ve hava kuvvetleri ile çok sayıda milis gucünün katıldığı tatbikatların, Birleşik Amerika'nın olası bir saldınsına karşı ön tedbir ve hazırlık niteliği taşıdığı kaydediliyor. Libya Haber Ajansı JANA, Amerikan savaş uçağının bu uçuşunun Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne bir protesto notası ile iletileceğini duyurdu. ABD Savunma Bakanlığı yetkilileri ise, 6. Filo bünyesmdeki Saratoga uçak gemisinden havalanan F14'lerin Korfez uzerinde normal uçuş faaliyetlerini yerine getirdiklerini açıkladılar. ABD Libya karasularının 3 mil olduğunu iddia ederken, Libya bu sınırın 200 mile kadar uzaidığını öne sürüyor. Polonya 'da geçen cumartesi ilan edilen genel af gereğince, faaliyetleri yasaklanmış Dayanışma Sendikasımn hapiste bulunan liderlerinden Gzegorz Palka da (34) serbest bırakıldı. Rakotviecka Hapishanesi'nden serbest bırakılan Palka, Dayanışma'nın başkan yardımcılanndan, örgütün önde gelen 11 üyesinden biriydi. (THA) Polonya'da bir Dayanışma lideri serbest bırakddı Vietnam'dan kaçan 6 8 kişi açlıktan öldü CENEVRE, (AP) ABD Mülteciler Yüksek Komisyonu, ülkelerinden deniz yoluyla kaçan Vietnamlı mültecilerden çoğunun yolculuk sırasında öldüğünü bildiriyor. Komisyon, kurtarma çalışmalarındaki yetersizlik konusunda İsviçre Bürosu'nu uyardı. Son olarak harap dummdaki teknelerle Vietnam'dankaçan 84 mülteciden 68'inin, 32 günlük yolculuk sırasında açlık ve susuzluktan öldüğünu bildiriyor. Vietnamlı mültecilerden 16'sı, Filipinler'e ulaşmayı başardı. Mülteciler, verdikleri ifade sırasında "Güney Vietnam'dan ayrıldıktan sonra geçen 32 gün içinde tam 40 geminin >anlarından gectigini, fakat kendilerini almadıklarım" bildirdiler. Teknelerde bulunan 84 Vietnamlının tekne kullanmayı hiç bümedikleri, bu nedenle, kötü hava koşulları nedeniyle, geleneksel iltica limanlan olan Tayland, Hong İsrail, şimdiye kadar bu denli bölünmemişti. Korkunç bir hızla artan enflasyonu dizginleyemeyen ve Lubnan batağından çıkmayı beceremeyen Şamir hükümeti, Batı Şerıa'da yerleşim merkezleri kurmayı sürdurerek, Filistin sorununa bir çözüm bulunmasını giderek güçleştiriyor. Muhalefet, Likud'un bu durumundan yararlanmayı ummuştu. Şimon Perez seçımlerden önce Lubnan 'dan hızla çekilineceği, Ürdün 'le diplomatik ilişkiler kurulmaya çalışılacağı, devletin daha iyi yönetileceği vaatlerinde bulunarak, topluma umul mesajı vermeyi denemişti. Seçim sonuçları, İşçi Partisi'nin bufırsatı kaçırdığını gösteriyor. tşçi Partisi, Likud"lan fazla oy almasma rağmen, birçok sandalyesini daha soldaki küçük müttefiklerine kaptırdı. Şamir hükümetinin gevşekliğınden ve Lübnan macerastndan bıkkın kamuoyunu etkilemeyi başaramadı. tşçi Partisi'nın başansızlığında "etnik faktör"un payından da söz edilmedi. Aşkenazlarla Sefardimler arasındakı bu derin uçurum, 1977 yüında Sefardimlerin ofkesini kanalize edebilen "Kral Begin"in partisinin 30 yıllık tşçi Partisi egemenliğine son verebilmesine olanak tanımıştı. Seçim sonuçları parlamentonun görülmemiş şekilde parçalanmasına yol açtı. Şamir, onümuzdeki haftalarda hükümeti kurabilse bile koalisyonun geleceği, daha çok küçuk dinci partilerin kapris ve isteklerine bağlı olacak. Bu tıkanma, ancak bir seçim reformu ile giderilebilir. Aşın sağınyüksetişi ve 2 milyon Arap'ın "Buyük hraiV'den kovulmasını açıkça savunan bir kişinin parlamentoya girebilmesı, tsrail 'deki politikacıları sağduyuya sevkedebilir. (25 temmuz) ABD'>nin düş kırıkhğı tsrail seçimlerinin sonuçları kuşkusuz ABD için üzücu oldu. Zaten Likud yönetıminin İsrail ve ABD için ortak bir strateji bulmayolundaki kısıttı çabalan ABD'yi Ortadoğu'da bağımsız bir politika izlemeye yöneltıci nitelıkteydi. Seçımlerin uzlaşmayı engelleyici sonuçlanna göre ABD bölgede bir süre daha yalnız kalacağa benzer. İki büyük parti de, Likud daha fazla olmak uzere, sandalye kaybetü. Ama Likud sandalyelenni kendisi ile aynı paraleldeki, kendisine yardıma olabilecek millidinci partilere verirken, İşçi Partisi oylannı kendi politikasının dışındaki partilere kaptırdı. Demokrat ve dost bir ulkenin seçimlerine kuşkusuz saygı duyuimalı ama gene de sonuçlar uzerıne bazı yorumlar yapmaktan kaçınamayız. Likud'un Batı Şeria'da izledığipolitika tsrail'i giderek daha antidemokrat olacağı bir noktaya doğru süruklüyor. Amerika'nın, tsrail'in Filistinlilerin siyasi haklarını reddeden görüşlerini destekleyen bir parti olduğu izlenimi, hâlâ ortada duruyor. Bunun da ABD için yaratacağı tehlike yadsınamaz, Likud'un bu siyasetı yanlış, ABD'nin bunu kabul etmesi de yanlış. Böyle bir siyaset ne haklı gösterilebilir ne de görmezlikien geiinir. (26 temmuz) Polisario gerillaları Batı Sahra 'nın bağımsızhğı için savaşan Polisario gerillaları, hafta içinde düzenledikleri dört ayrı saldında 33 Fas askerini ö'ldürduklerini, 42 'sini ise yaraladıklannı öne sürdüler. Polisario gerillalan, kendi kayıplan hakkında açıklama yapmadılar. Roma'da patlama ttalya'nm başkenti Roma'nın güneyindeki bir binada meydana gelen patlamada, NA TO ile bağlannsı olan bir İtalyan yetkilisinin eşi ve oğlu yaralandı. Patlamantn sorumluluğunu henüz hiçbir örgüt üstlenmedi. Polis yetkilileri, patlamaya dört katlı binanm ikinci katına yerleştirilen bir bombanın yol açtığını beürttiler. (a.a.) YARDIM EDEN YOK Yıllardır Vietnam'dan kaçan binlerce mülteci bölge hükümetlerince yardımsız bırakıhyor. Rong, Endonezya ve Maiezya" dettiği bildirildi. v ya yaklaşamadıkları bildirildi. i e t n a m savaşından sonra Filipinli yetkililer, ülkelerin milyonlarca Vietnamlının ülkeden kaçan kaç multecinin öldü den kaçtığı, bunlardan 550 bin kişinin deniz yoluyla, 130 bin kiğu konusunda resmi bir rakam şinin VietnamÇin sınırını aşavermediler. Yetkililer tarafından yapılan açıklamada, sadece ülke rak, 50 bin kişinin de yasal olaye ulaşanların sayısı yeraldı. Fi rak Vietnam'dan ayrıldıktan sonra başka ülkelere iltica ettiklipinler'in Vietnamlı mültecilerin siyasi sıgınma isteklerini de red leri bildiriliyor. BAŞBAKAMJK T HAZEVE VE DIŞ TK MÜSTESARLIĞriNDAN Mİ! Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından satışa sunulan 1984III. tertip Hazine bonolarma ilgi büyük olmuş ve kupürleri tükenmiştir. Bastırılan yeni kupürlerin 25 Temmuz 1984 tarihinden itibaren satışlarına Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası ve Anadolu Bankası şubelerinde kısa bir süre devam edilecektir. Basın: a.9110 Hiroşima ya atom bombası atılmasının 39. yıldönümü nedeniyle Japonya'da uluslararası düzeyde bir konferans düzenlendi. Ağustosta yapüacak olan ve 24 ülkeden yaklaşık 70 delegenin katılacağı konferansta, 1945 yılında Hirosima'ya atılan atom bombasımn doğurduğu tehlikeye dikkat çekilecek. (ANKA) Hiroşima^mn 39. yddönümü MULMYELILER BİRLİĞİ DERGİSİ ÇIKTI • TürkJye'nin 1950SonrasıTopkımsal Gelişmeanin Bazı Temel Eğilimleri Prof.Dr. Tuncer Bulutay • • • Demokrasi Ölçütü Üstüne Bir Deneme Doç.Dr. TürkerAlkan Çahşma Hayatmda Yeni Bir Dönem Prof. Dr. Alpaslan Işıkh 24 Ocak Kararlan ve IMF Tunç Tayanç • Sıkıyönetim Kanununa Göre Kamu Personeünin Görevine Son Verilmesi Doç. Dr. Nurkut İnan • Evfilik Hukukumuzun Bazı Güncel Sorunhn Prof Dr. Rona Aybay • Anakent Yönetimi Prof Dr. Cevat Geray • Yftirdiklerimiz Dr. Şükni S. Giirel • Başkan Karaduman İle Şöyieşi • Çevre Kanunu ve Miilki İdare Amirleri Refet Erim • Kıbrıs Sorununun DuşündürdükJeri Filipinler^de sııçlu öldüren örgüt feshedildi Filipinler Devlet Başkam Ferdinand Marcos kendisine bağlı olarak çaüşan "Gizli Şerifler" ö'rgütünün feshedildiğini açıkladı. Suçlu olduğunu düşündükleri kişileri sokak ortasında vuran örgüt, gectiğimiz ay içinde 25 kişiyi öldürmüştü. Başkan Marcos bin kişiden oluşan örgütün dağıtılmasına "artık ülkede suç oranının oldukça düştüğünü" ve dolayısıyla özel bir örgüte gerek kalmadığı gerekçesini gösterdi. • İthalat ve İhracat Rejimi ve Uygulamalan Tartk Artukmaç • NobelİktisatÖdükı Prof. Dr. Tuncer Bulutay Geçen hafta içinde James Oliver Huberty adlı işsiz bir koruma görevlisinin giriştiği katliam sonucu 21 kişinin öldürülmesine, 19 kişinin de yaralanmasına sahne olan ünlü Mc Donald's lokantasının San Ysidro şubesinin kapatılacağı bildirildL San Ysidro'daki Mc Donald's açılmayacak • İttihat ve Terakki Prof. Dr. Tank Zafer Tunaya • 1875 1 8 7 8 Balkan Buhranı Dr KemalBaUak • Genel Kurukııvuz Toplandı • 1984 Geleneksel Mülkiye Mezuniyet Balosu Yapıldı Kamuoyuna duyurulur. • Farkh Bir Dış Türkler Yrd. Doç. Dr. Baskın Orar • Mülkiye Sporun Otuz Yüı Ahnıet Esen Haberlesme Adresi : Mülklyeliler Birliği Genel Başkanlığı Konur Sokak No. 1 Kızılay/Ankara Tel : 18 55 72 18 95 12