Katalog

17 HAZÎRAN 1984 KÜLTÜR YAŞAM CUMHURİYET/5 BEJMTEKNİK DUNTÜVSENDAN Kısa... Kısa... Kısa... Hak edilmiş bir ödül Amerikah yüdızbilimci Carl Sagan 'a (Kozmos yazan), Birleşmiş Milletler Çevre Sağlığı Ödülü verilmiştir. Kendisi, 20 Mayu 1984 tarihli yazımızda da belirttiğimiz gibi, bir atom savaşının dünya Yemek ve et ya tencerede ateş uzerinde ya döne iklım'mi nasıl değiştireceği konusunda büyük bir bilginler topluluğunca kaleme alırtan raporun ha döne kızaran tavuk gibi alev karşısında, veya önzırlanması ve sunulmasında başrolü oynamıştır. ceden iyice kızdınlmış fırında pişirilirdi. Son yılRaporda, nükleer savaş sonunda toz, duman, ku larda, ışınla yemek pişiren fınn yapılmıştır. Burum ve kaya parçalannın atmosfere yayüması ile nun özelüği, eti veya sebzeyi, kzzetini, görünügüneşin kararacağı, böyielikle "nükleer gece"nin şünü bozmadan, iyice pisirmesidir. Fınnlar gittikçe başlayacağı, gecenin uzun sürmesi halinde "nük yayumaktadır. Son günlerde, gömme televizyonlu ışınfınnlan da yapılmıştır. Ev kadını, mutfakta leer kış"m hüküm süreceği, çünkü, havanın çok soğuması yüzünden kar fırtmalarmın başlayaca bir yandan çalışırken bir yandan televizyon seyğı ve bitkilerin yetişmeyeceği, bunun da insanlık retmektedir. Hatta, isterse, televizyona yemek kasetleri takıp yemek tariflerini ve bunlann nasılpiiçin açlık yaratacağı vurgulanmıştır. şirildiklerini de öğrenmektedir. Ama, "hediyesi" 1400 dolarmış. 560 bin lira... ye 90 Dünya atmosferi ağırhğmdadır. Bu da, 100 metre derinükteki deniz suyunun santimetre kare ağırlığı demektir. Hayat, başka dünyularda da var mı? "Başka dünyalarda da insan var mıdır?" sorusu tarih boyunca hep sorulmuştur. Bilim romanlannın varlığı bunun kanıtıdır. Bu türden ilk roman, Adıyaman ilimizin Saınsat kentinden "Liısyen" (Lucien) tarafından yazılmıştır. Isa'dan sonra 125192 yılları arasında yaşamış olan yazar, toplumu eleştirmek için "Icaromenippe" ve "Gerçek Öjküler" adlı romanlarını yazmış, bunlarda, Aya Gezi ve Aydan Dünyaya konulannı işlemiştir. Sonra, kendisini, Fransız Cyrano de Bergerac ile Jules Verne, Ingiliz Wells, zamanımızda da, Amerikah Arthur Clark izlemiştir. Bilim romaîılannın başhca konusu hemen hep uzay olmuştur. Gezegen ve yıldızlarda zekâlı canhlar konusu bilimsel pek çok araştırmalara da konu oluşturmuştur. beri bir yılda gelir. 1000 ışık yıllık yoldan ise bin yılda. Yani bugün gönderdiğinız bir radvo mesajı bin yıl sonra yerine varacaktır. Tabii cevap için de aynı sure beklenecektir. Bir ışık yılı uzakhktaki bir yıldıza gitmek ise, bugünku durumda olanaksızdır. Uzay araçlarının, şimdilik saniyede 10 kilometre eidebildiğini düşünursek boyle bir araç belki 100 bin yıl sonra yerine ulaşabilecektir. Gidiş hızımız artsa da örneğin 25 bin yıla inse, 25 bin yıl demek, 100 yıl 3 kuşak hesabıyle, 750 kuşak demektir. Titana balon Uzay Çağı'nın başlamasından bu yana geçen 27 yıl içindeki çalışmalar Guneş Kume'sinde insana benzeyen canlıların bulunmadığını hemen hemen kesinlikle ortaya koymuştur. Jüpiter ile Satürn uzerinde canlı bulunması, bilginlere göre, pek olası değil. Ancak, Satüm'ün bugün bilinen 17 uydusundan "Titan" uzerinde genellikle durulmaktadır. Çünku, uydu atmosferi, başhca "azot" ile "metan" gazlanndan oluşmaktadır. Tabii, az miktarda öbür gazlar da varriır Uydunun yüz soğukluğu eksi 70 derecedir (Kutup soğukluğu). Canlı yaşamı için gerekli azot, Dünya atmosferinin dörtte üçünü oluşturmaktadır. Metan gazı, yanıcı bir gazdır. Çürüyen cisimlerden, körr.ür madenlerinden (grizu) çıkmaktadır. Titan'ın atmosfer ağırhğı da Dünyanmki kadardır. Bu nedenle, uydu, Amerikan Bilimler Akademisi ile Avrupa Bilim Vakfı'nın ortak çahşmalanna konu olacaktır. Titan'a, araçlı bir balon indirilecektir. Titan'ın incelenmesinin Dünyamızın oluşma çağıne da ışık tutacağı sanılmaktadır. Televizyonlu fırın Jules Verne'in uzağı görüşü Fransız bilim romancm Jules Verne (18281905) Ay yolculuğu için iki roman yazmıştır: Dünyadan Aya, Ayın çevresinde. Romancı, 1865'deyazdığı Dünyadan Aya adlt yapıtında, füzenin, şimdiki gibi Florida yarımadasından atıldığmı, Aya dört günde gidilmesinin planlandığmı yazmak suretiyle bilimsel bir ileri görüşlulük yapmıştır. Yani Uzay Çağı nin başlamasından 102 yıl önce, bugünleri görmüştür. Bugün Florida, Amerikan uzay alanlanndan birini banndırmaktadır. Aya gidiş gelişler de 34 gün sürmüştür. Neden aranıyor? Gök cisimlerinde canlı arama, önce, meraktan kaynaklanmaktadır. lkinci bir neden, bunlarda bizimkinden üstün bir uygarhk oluştnuşsa, bundan yararlanmaktır. Eski Yunanhlar, Antik Çağ toplumlanndan aldıkları bilgileri kendi katkıları ile de zenginleştirmişlerdi. Sonra bu büyük miras, Müslüman Araplar aracıhğı ile Avrupaya geçmiş, Uyanış dönemindeki bilim ve sanat patlamasına yol açmıştır. Işte, uzayda uygarhk aramak, bu biçimde yeni bir '"hazıra konma" amacı da gutmektedir. Ancak, insanlar, yıldızlarda canlı aramayı sadece bir istek düzeyinde bırakmamışlar, bunun kesin kanıtlannı aramak için bir çok yollara başvurmuşlardır. Bunları şöyle Özetleyebilirir. • Her kimyasal cismin kendine ozgü bir rengi olmasından yoTitan 'dan Satiirn 'ün temsili görünüşü. la çıkarak, gezegen ve yıldızlardan gelen ışıkları inceleyip (Spectroscopy) bu cisimlerin oralarda da bulunup bulunmadığını öğrenmeye çalışmışlar, boylece de, bunlarda da Dünya iklimine benzer iklimlerin, yani canlı yaşamasına elverişli ortamlann varlığını saptamaya çalışmışlardır. • Yıldızlardan, Galaksilerden, düzgün radyo dalgaları geldiğinin rastlantıyla anlaşılması sonucu "Radyo Astronomi" (Radio Astronomy) denen bilim dalı doğmuştur. Bugün Amerika'da, Sovyetler Birliği'nde, lngiltere'de, dev antenler, sürekli olarak gökleri dinlemektedir. Amaç, Uzay'm derinliklerinden gelen radyo dalgaları içinden, oralardaki olası uygarlıklardan gelebilecek radyo sinyallerini yakalamakür. • Uzay Çağı başladıktan sonra Merkuri, Venüs, Mars gibi gezegenlere, Sovyetler olsun, Amerikahlar olsun, pek çok araştırma araçlan göndermişlerdir. Bu arada, bunun tersi de yapılmış, yani sadece gök cisimlerinde canlı aramakla yetinilmemiş. Voyager1 ve Voyager11 araçları ile, Güneş Küme'si dışındaki olası uygarhklara Dünyamız ve üzerindeki canhlar hakkında bilgi veren araçlar gönderilmiştir. dir. Ama acaba öyle mi? Bu konuda, bugun, hiç kimse kesin bir şey soyleyecek durumda değildir. Ancak, bilimsel verilere bakarak, herkes kendisine gore bazı hükümleTe varabilir. Buna göre, şöyle bir düşünce yanlış olmamak gerekir: Yıldızlarda zekâlı canhlar bulunduğunu, hatta bunların, bizimkinden üstün bir uygarlık duzeyinde olduklarını, bir an için düşünelim. Bunlarla nasıl ilişki kurulacaktır? İlk akla gelen, radyo ile, tabii... Işık saniyede 300 bin kilometre hızla gidebildiğine göre, bir ışık yılı demek, bu hızla gıden bir ışığın bir yılda aldı|ı yoldur ve bu da ortalama 10 trilyon kilometredir. Bir ışık yılı uzakhğındaki bir yıldızdan radyo ha17 Haziran Plajlara dikkat Yazm gelmesiyle plajlara akın ile güneş banyosu, deniz banyosu, temiz hava banyosu dönemi de başlamıştır. Ancak, kanser uzmanlan, özellikle guneş banyosunun deri kanserine yol açabüeceğini açıklamışlardır. Örneğin, Amerikan Emory Ûniversitesi (Atlanta) profesörii Dr. Mlliam Dobes, beyazların güneşte fazla kalarak derilerini esmerleştirmeleri, yakmalannm tehlikeli olduğunu antmsatnuş, güneşte fazla kahnmamasuu önermiştir. Uzmana göre, Güneşin yol açtığı kanser, beyazlarda 100 binde 332'dir. Zencilerde ise 3,4'dür. Doktor, bundan, kara derinin insanı güneşten koruduğu anlammı çıkarmaktadır. Kanseri, güneşin ültraviyole ışmlan (morötesi ışmlan) yaptığma göre, deriyi ya örterek veya ışmlan önleyici şemsiyeler kullanarak korumanm gerekli olduğu belirtilmektedir. Sağıra telefon Acaba var mı? Uzayda yüz milyonlarca Galaksi, bunlann her birinde de milyarlarca yıldız olduğuna bakılarak, bunların çoğunda, hiç olmazsa birinde veya ikisinde canlı olabileceği duşünülmekte Ağır işitenlerin, hiç duymayanlann hatta dilsizlerin telefonla konuşmalanm sağlayan küçük bir araç yapılmıştır Sigara paketinden biraz büyük olan araç telefon kulaklığına yerleştirilince, karşı taraftakinin sözleri, aracm ortasındaki ekranda görunmektedir. Ancak, ekran küçük olduğundan, kelimeler, üçü, dördü bir arada arka arkaya çıkmaktadır. Tıpkı, büyük meydanlarda ajans haberlerini ışıkla satır satır veren reklam levhaları gibi. tşitemeyen veya konuşamayan kimse, telefon üzerindeki harf düğmelerine basarak, makine ile yazı yazar gibi, söylemek istediklerini yazmakta, bunlar, karşı tarafın telefon ekramnda sıvı kristalli bir levha uzerinde görunmektedir (Sıvı kristaller için 13 Mayıs 1984 tarihli sayımızda bilgi verilmişti). Aracm özelliklerinden bin de, cepte taVenüs'ün atmosfer ağırlığı şmabilmesi, gerektiğinde sokak telefon kulübelerinde de kullanılabilmesidir. Tabii, işitmeyen ve Geçen haftaki "Mars'tn maden zenginliği" adlı konuşmayanın konuşacağı kimsenin telefonunda yazımda, Venüsün atmosferinin, dünyanmkinin da aynı aracm bulunması gerekmektedir. Yalnız, 9 katı olduğu yanlış olarak belirtilmistir. Oysa, Ve "hediyesi" biraz tuztu; 300 dolar. Dolar 400 lira nüsün yüzünde atmosfer ağırlığı santimetre kare hesabı ile 120 bin lira. 11 Haziran 1934 Hz. 'nin askeri büyük üniformayı labis olarak beşuş bir çehre ile indiklerı görüldu. Gazi Hz. derhal ilerliyerek buyuk dostlarınm samimiyet ve sevgı ile ellerinı sıkıılar. Bu arada Şehinşah Hz. matyetinde bulunan zavatı birer birer Reisicumhur Hz. 'np takdim ettiler. tki devlet Reisi bir kaç adım atııktan sonra Gazi Hz. orada bir vazı ihtiratnla durmakta olan Kazım, tsmeı ve Fevzi Paşalar Hazeratını, buıun Vekıl Beyefendıleri, Cevai 19341984 Paşayı ve umerayı askeriyeyi Şehinşah HZ. 'ne bilmukabele takdım evlediler. $b.Kt' TARIHTE BUGUN MIMTAZ I\ 50 YIL ONCE Cumhuriyet Şehinşah Hz. dün 14.20'de Ankara'ya vardılar Ankara 16 (Telefonla) Bugün Ankara ilk saatlerden beri büyük gunlere mahsus bir fevkaladelik arzediyordu. Şehir baştanbaşa donanmıştı. Ulu Gazilerinin misafiri Alahazreti Şehinşahinın Ankara'ya kudumunu selamlamak için binlerce kişı akın akın istasyona doğru ınıyorlardı. Reisicumhur Hazrelleri maıyetlerinde başyaverleri, hususi kalem mudurleri, muhafız alay kumandaru ve yaverleri olduğu halde 14.25'te istasyonu teşrıf buyurdular ve her tarafa toplanmış olan ahali tarafından şiddetle alkışlandılar. Tren lam zamanında gelerek Reisicumhur Hz 'nin önünde durdu. Vagonun kapısı açıldığı vakit Şehmşah İ919'DA BÜGÜKl, rUGİLİZ YÜKSEK KOMiSEflt AMİ. eAL ARTHUR CALTHORPE,MU£r/lfA K£MAL PAÇA 'NIN ANAOOLU'DAN 6E£İ ÇAĞRflMAS/ İÇ/M İSTANSUL HÜIOJMETİNİN HA28İYE NEZA&ETİNE YA2I GÖNDe&> MUSTAPA KEMAL 'fM, SAMSUN'A ÇlKIŞINDAU SpMBAlCİ Gİe/Ç/MLE/Z/ VE TOPLANr/L^fSl, İŞGALCl iN61LIZLERİ ICUÇJaJLAHD/RtYOGOU. HAZİBANlfJ BAÇLAB.INDA İMGİÜZ KUWETL£Rİ /OOMUTAMlU'N (A4fLA/£) A&DINPAN ŞİMPİ DE YÜICSe< tiOtoiSE^AYtJl İSJEKTEBULUNUYOBPUHARBiyE UEZAZETİNİN 8U İSTEĞE UYMA£l SONUCUNPA, MUSTAfA kCEMAL ORDUPAM İSTİPA EDECEKTİI^.(rB***UZ1913) İNG/UZLER'/N TSLAŞH. ML TurViyc unonmî mumesfıU Uunbul Suican Hımatn. O m o b a s ı Han N a 10 '\ aşradft bavılet araiTraUadtT. TÜRKIYE'NIN EN BUYUK IHTISAS FUARLARI yapı84 ev/büro OTOMOTİV 84 Ayrıca İ.T.Ü.Mimarlık Fakültesi'nce hazırlanan MİMARİMİZİN SON 25 YILI" Sergisi TURKEYBUİLD'84 İSTANBUL SPOR VE SERGİ SARAYI 1624 Haziran 1984 Saat:K).0019.00 DÜZENLEYEN. yapı endüstri merkezi Cumhuriyet Cad. 329 Harbıyelstanbul Tel 148 48 14148 48 15141 64 17 Teleks: 26C26 yema tr. Fuar Alanı Tel 155 06 909192 GALERILER ÖZLEM SANAT GALERİSİ TJrei Meyîanl İBjyog.v ' T« :45 1= 96 528 66 29 KONSER KONKORDATO İSTANBUL ASLİYE 2. TtCARET MAHKEMESİNDEN Oosva No: 984'1159 Borçlu Arslan Incir'in konkordato talebı mahkememize intikal etmiş olmakla; itiraz edenlerin haklarım mudafaa için 28.6.1984 perşembe günu saat 14.45'te mahkememizde icra kıhnacak celsede bulunabilecekleri. delillerin derhal ibrazı gerektiği, gıvaplannda da karar verilebileceei IİK 296/2, HUMK 509, 5 P maddeleri gereğince ilan ve tebliğ olunur. Basın: 155T İLAM DESTEK SANAT GALERİSİ İLAN İST. 1. İFLAS MEMURLUĞU'NDAN PAZARLIKLA GAYR1MENKLL VE MENKUL SATIŞ İLANI Dos>a No: 1984/31 Iflas idaresince, Zeytinburnu, Merkezefendi, 498 pafta, 2053 ada, 9 parselde kayıtlı gayrımenkul (Fabrika binası) iîe tapuya tescili yapılmış olan makina alet ve edavatın pazarlıkla ve bir sene>i geçmemek üzere taksitle satılraasına karar verılmiştir. Anılan parsel uzerinde inşaat sısıemlerı ve kullanma maksatlan farklı muhtelelif binalardan muteşekkildir. Bu parsel uzerinde ıdare binası, imalat binaları, kapı kontrol binası, trafo bihası mevcuttur. Idare binası uç kat, imalat binalarından biri bir kat diğeri iki kat, tesisat binası bir kat, trafo binası ise iki kattır. Fabrika ve makinalann kıymetleri: Bugünku piyasa rayicine göre bınalara 198.900.000 TL.. makinalara 176.250.000 TL. ve elektrık guç tesısatına 18.000.000 TL. kıymet tahmın ve takdir edılmiştir. Ihaleye girecekler muhammen bedelin "!o 10'u kadar nakit veya milli bir bankanın teminat mektubunu ırae eımek zorundadırlar. Alacaklılann verdiği yetkiye göre muhammen bedelin Vo 75'inden aşağıya satılmıyacaktır. Alıcıya bir seneye kadar taksit suresi tanınacak olup binalar ve mevcut makinalar hakkında daha fazla bilgi isteyenlerin memurluğumuzdaki bilirkişı raporunu tetkik edebilecekleri gibi memurluğumuzdan alınacak belge ile mahallinde de görebilirler. Satış 4/7/1984 Çarşamba gunu saat 10.30"dan ll'e kadar Sultanahmet 1. Iflas Men.urluğu'nda yapılacaktır. thale karar pulu, tescil ve teslim masrafları alıcıya ait olup talip olacaklann belırtilen gün ve saatte memurluğumuzda hazır bulunmaları hususu ilan olunur. Basın: 7568 Marmara Universitesı Atatürk Eğjtım Fakültesıj Rpsımlş Bolümu Oğretim Üyelerı Sergisi Abdı Ipekcı Cad 75 Macka1460354 A. NAFİZ ÇAMLIBEL Resim Sergisi 11 6 84 25 6 1984 So*yalı Sok No 220 Tunel Asmalı Mescıt Galeri Cep Gülden Atamer Kadma kadınca baktş restm sergısı 730 Haziran 8 Haziran30 Eylöl 1984 Kurtuluş C«ıd 191 Kuiulus Tel 140 47 83 IST Kenter Tiyatrosu Tel: 146 35 »9 171819 haziran saat 20.00 Atelye GAMSIZın yöneticiliğinden ayrılmtş bulunmaktayım. Sanatçı dostlarıma duyururum. Kepekli saçlara MÜZİK TOPLULUĞU vltamlnU îaropuan. "COKŞIK,COKPRATIK" YONGA Bağdat Cad Nc 92 Yoiac s T CRRK GÜLER EMİROĞLU mob«ya ve dekorottf etyo tosanm ürettm *ç düzenleme e* 337 2 5 ^ K rtlTOpra* ISTANBUL ÖZEL HAYAT DİSPANSERİ Özürlü çocuklar için eğitsel ledavı Tel.: 350 16 33 I j Kadın Hsı. Uzmdnı Bahariye Nısbiye Sok. No: 3 KADIKOV Dr. İHSAN ÜNLÜER Tel: 33 87 95 7 Fabrikalara İsveç malı SKF sanayi rulmanı 62326228 uygun fiyatla. Tel.: 571 90 85