Katalog

ESKİŞEHİR BANKASI ESBANK "tedfairli ve kararlı" Partiler yine meydanlarda KİMCS OYUNA KİM GÖZ DİKTİ? 60. Yıl; Sayı: 21388 CumhuriyeC Kurucusu: Vunus Nadi 40 TL. 13 Mart 1984 Salı yon 740 bin seçmenden 18 milyon 214 bini oy kullanmış, bu oyların 17 milyon 328 bini geçerli sayılmıştı. Anavatan Partisi 7 milyon 824 bin oyla yüzde 45.15'le çoğunluk sağlamış, Halkçı Parti 5 milyon 278 bin oyla yüzde 30.46 alarak ana muhalefet partisi olmuş, MDP de 4 milyon 32 bin oyla "genel seçim oy paylaşımı"ndan yuzde 23.37 pay alarak Meclis'te uçuncu sıraya yerleşmişti. Aradan 128 gün geçti. Şimdi yanşta uç parti daha var. 18 milyon dolayındaki oy bu kez yerel yönetimler kanalıyla yeniden paylaşılacak. Seçim yarışı ya da oy kavgası sonucu, 6 Kasımda üç paniye giden oylar 25 martta 6 partiye dağılacak. Butün partilerin birbirinden oy kapma umudunun >anı sıra, Meclis'teki üç partinin 6 Kasım oylarının birbirlerine ve diğer partilere kaçışında öncelik sıralan farklı. ANAP lideri Basbakan Özal'ın "Yüzde 50 alınz" demesine rağmen, kamuoyu yoklamalan 6 Kasımın yüzde 45'inin 25 martta yüzde 30'lara geriieyebileceğine dikkat çekiyor. Buna gore ANAP'tan en buyük oranda oy kapabilecek partilerin strasıyla DYP ve SODEP, daha "mütevazi" bir oranda da RP olduğu kaydediliyor. HP, ana muhalefet partisi kimliğiyle bir yandan ANAP seçmeninden "oy umudu" beslerken, HP oylannın asıl büyuk ortağı SODEP. HP'den ANAP ve DYP'ye de belli oranlarda kayma olabileceği belirtilıyor. MDP'nin yuzde 23'luk 6 Kasım oylarının üstunde büyuk oranda DYP olmak uzere, ANAP ve RP'nin gözü var. Bu partiden SODEP ve HP'ye oy kaymaiarının belirleyici olmayacağı goruşu egemen. MDP'nin kayıplarına karşılık tek oy umudu ise yine ANAP'ın 6 Kasım secmenleri. KULTUR ÜZERİNE Prof. Dr. EMRE KONGAR 2. Bası Çağdaş Bugün umhuriYet ANAP'ın 7 milyon 824 bin oyuna ... DYP, SODEP, RP, MDP, HP HP'nin 5 milyon 278 bin oyuna SODEP MDP'nin 4 milyon 32 bin oyuna DYP, ANAP, RP Haber Merkezi 6 Kasım genel seçımlerinden 128 gün sonra, seçim heyecam bugunden itibaren yeniden >oğunlaşmaya başlıyor. Bugun resmen başlayan propaganda donemiyîe birlikte, parıiler \e liderleri 18 milyon dolavındaki oyu "yeniden pavlasmak" için seçmeni etkileme, yanına çekme yanşını hızlandtracaklar.12 günluk propaganda döneminde Tekdal 28 ilde. A\cı 20 ilde, Calp 19 ilde, Inonu 18 ilde, Sunalp 13 ilde, Özal 10 ilde konuşma yapacak. 6 Kasım seçimlerinde 19 mii "İŞİ KAVGAYA GÖTÜRMEYELİM" Ozal: Sendika patronu ile işçiyi ayırtnak lazım ERBİL TUŞALP MUĞLA Anavatan Partisi Genel Başkanı ve Basbakan Turgut Ozal, propaganda doneminin başlaması nedeniyle siyasi parti liderlerine bir çağnda bulundu. Özal, "Parti liderlerine kotu tarzda hiıcura edilmemesini" isteyerek, "Tenkit sınırtannı kavga sınırlarına gotürmemek lazım. Hakarete gölürmemek lazım" dedi. Özal, dun Muğla'da gazetecilerle yaptıği söyleşide sendikal haklar konusunda aynntılı bilgiler verdi. Özal, 12 Eylul oncesi doneminin ana zorluğunun sendika yöneticilerinden kaynaklandığını belirterek, "Ben sendikanın başına geçersem altıma çekerim arabayı, iş(Arkası Sa. 6, Sü. 7'de) BUGUN SAMSUN'DA KONUŞACAK ~* ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) SODEP Genel Başkanı Erdal İnönu, dün saat 11 .OO'de Parti Genel Merkezi'nde düzenlediği basın toplantısında, bugune kadar gezdıği il ve ilçelerde edindiği izlenimleri anlattı. Inönü, seçim bildirgelerini tanıtmak istediğini belirterek, özellikle bildirgenin demokrasi, ekonomi politikası ve dış ilişkiler bolum Inonu: lerorle ilgisi ohnayan suçlar affedilsin Cumhuriyel Bugunden itibaren 6 gün art arda Cumhuriyet'le birlikte lerine ilışkin bilgı verdi. Karşılarındaki ilk sorunun, demokrasiyi bütun kurum ve kurallarıyla işletmek ve yerleştirmek olduğunu belirterek, konuşmasına başlayan İnönu geçirdiğimiz olağanüstu dönemde çıkarılmış bazı yasalann getirdiği sınırlamaların artık kaldınlmasını istedi. (Arkası Sa. 11. Sü. S'de) G E N Ç I İ K EKLERİ Yarııı AVCI ISPARTA'DA CALP SIVASTA SUNALP MANİSA'DA TEKDAL AĞRI'DA "Hâkimiyet miUetindir" mitingi bugün BAR1S KUDAR BURSA / İSPARTA DYP Genel Başkanı Yddınm Avcı, buyuk ilgi gordüğü ve "Bo heyecan beni de heyecanlandınyor," dediği Ege gezisinin ardından bugun Isparta'da düzenlenecek "Hîkimiyet müietindir" mitingine katılıyor. DYP Isparta İl Başkanı tbrahim Güldal, iki gün önce tam sayfa gazete ilanlan ile duyurulan miüngle ilgili tüm hazırhkların tamamlandığını, mitingin saat 13.00'de başlayacağını bildirdi.Guldal. "Isparta mitinginde haklı oiduğunıuz davayı gözler önüne serecegiz. Bir iddiamızı belgeleyecegiz. Mitingin Isparta'da olmasının onemli bir noktası da. (Arkası Sa. 11, Sü. 7'de) SODEP ile Doğru Mitînglerin Yol Partisi faydasına yarah kuşlar inannuyorum HASAN UYSAL NtĞDE ÜRGÜP Toplam 11 il ile 44 ilçeyi içine alan ve bir hafta sürecek yurt içi gezisinin ilk durafında HP Genel Başkanı Necdet Calp, "Kim malı götürüyor görüyorsunıu" diyerek, kendisini karşılayan kalababklan gazetecilere gösterdi. HP Genel Başkanı Calp, "SODEP ile DYP'nin yaralı kuşlar olduğunu", onun için yarah kuşa taş atmak istemediğini belirterek, " Ancak üzerimize getirierse, kendimizi savunuyonız" biçiminde konuştu. Gezi programına yalnızca 20 dakikalık bir ge(Arkası Sa. 11, Sü. 4'de) RP Başkanı 12 günde 28 üde konuşaeak ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Refah Partisi Genel Başkanı Ahmet Tekdal, resmi propagandayı bugün Ağrı mitingi ile başlatıyor. Tekdal, 24 mart cumartesi akşamına kadar 28 ilde düzenlenecek açık hava ve kapalı salon toplantılannda konuşacak. Tekdal, Ağrı'dan sonra Kağızman'a gececek ve Kars'ta açık hava toplantısına katılacak. Sarıkamış'ta kapalı salon toplantısında konuşacak olan RP Genel Başkanı, geceyi Erzurum'da gecirecek. RP Genel Başkanı, yann Erzurum, Gümüşhane mitinglerine kauldıktan sonra Trabzon'da kapalı salon toplantısında konuşacak. Tekdal, 15 mart perşembe günü Rize mitinginde konuşacak. RP Genel Başkanı 16 mart (Arkası Sa. 11, Sü. 8'de) «ENÇLIK CumhuriyeJ TUREY KOSE İZMİR MDP Genel Başkanı Turgut Sunalp, genel seçimlerde olduğu gibi yerel seçimlerde de propaganda dönemini tzmir'den başlatacak. Dün gece Ankara'dan uçakla Izmir'e gelen Sunalp, bugun tzmir'in ilçeleri ile Manisa'da konuşacak ve yann da Aydın ve Denizli'ye gidecek. MDP Genel Başkanı, "Şimdiye kadar açıkta, yasaklar nedeniyle konuşamtyorduk ama bu tür geziler yararlı oluyor. Ben mitingkrin faydasına inannuyorum. Mitingler kesinlikJe göslerge degildir/' dedi. Sunalp, Bursa ve Balıkesir yöresindeki üç gün(Arkası Sa. 6, Sü. 7'de) Faizler değişmiyor Merkez Bankası bir tebliğ yayınlayarak, 19 aralıktan bu yana uygulanmakta olan mevduat faizlerinin üç ay daha geçerli olacağını açıklayacak. Buna göre bir ay ihbarlı mevduatın faizi yüzde 43, üç ay ihbarlı mevduatın faizi yüzde 49, altı aylık mevduatın faizi yüzde 47 olarak kalacak. ANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) Banka mevduaı faizlerinin 19 martta değiştirilmeyeceği ve bugün geçerli olan faizlerin 19 marttan başlayarak uç ay daha geçerli olacağı öğrenıldı. Merkez Bankası çevrelerinden elde edilen bilgiye gore bu konuda hazırlanan bir tebliğle resmiyet kazanacak uygulamaya gore uç a\ ihbarlı mevduatın yıllık faiz oranı brüt ^»49, altı ay vadeli mevduatın faizi brüt ^047, bir yıllık mevduatın faizi de brüt r o45 olarak kalacak. Bir ay ihbarlı mevduata ise gene bugün olduğu gibi brüt r u 45 faiz oranı uygulanacak. Üç ay ihbarlı mevduatın faiz oranı yıl sonuna kadar değişmediği takdirde bu tür hesaplarda her defasında faızini de yeniden yatırarak parasını bir yıl tutan tasarruf sahibi yıl sonunda net oro52 faiz geliri sağlamış olacak. Mevduat faizlerinin düşürülmemesi karannın ahnmasında enflasyon oramnda beklenen duşuşün henuz sağlanamamış olmasının etkili olduğu belirtiliyor. Önümüzdeki uç aylık donemde enflasyon cephesinde belirgin bir duşuş olması halinde faiz oranlarının gözden geçirilebileceği belirtiliyor. Enflasyondaki gelişmenin yanısıra bankalara beklenen kaynak akışının olmamasının da mevduat faizlerinin şimdilik duşürulmemesi karannda etkili olduğu ifade ediliyor. 5 çocuk yanarak öldü ZONGVLDAK (ANKA) Zonguldak'ın Safranbolu ilçesine bağlı Ovacuma koyü Tayipçakıllı Mahallesinde bir evde çıkan yangında 5 çocuk yanarak oldu. Evde yalnız kaldıklan sırada, sobanın devrilerek ahsap evin tutuşması sonucu, Fatma Demir (14), Fevzi Demir (8), Muharrem Demir (8), Hacer Demir (4), Emine Demir (2) olay yerinde yanarak can verdiler. Zonguldak Cumhuriyet Savcılığı'nca yapılan soruşturma sonucu, yangının çocuklann oyun oynadıkları sırada kaza sonucu meydana geldiği ve kasıt bulunmadığı anlaşıldı. Savcılıkça ahşap olan evin tamamen yanması sonucu maddi hasarın da 4 milyon liramn üzerinde olduğu belirtildi. HAVZADA Samsun'a bağh Havza ilçesinde önceki gece açık bırakılan gazsobasından çıkan yangın buyük tehlike yarattı. 25 Mayıs Mahallesinde Ali Keskin'e ait ahşap dükkânda açık bırakılan gaz sobasının gece saat 24.00 sıralarında sebebiyet verdiği yangın kısa zamanda çatıyı sardı. Yangmda Salih Canpolat, Bayram Tok ve Ahmet Toyracı'ya ait işyerleri kısmen yanarken, can kaybı olmadı. Çin Devlet Başkanı bugün Ankara'da TürkÇin görüşmeleri yann başlıyor. Li Xiannian 16 mart cuma günü Ankara'dan İstanbul'a geçecek ve 19 martta Türkiye'den ayrılacak. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Li Xiannian, Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in resmi konuğu olarak bugün Ankara'ya geliyor. 16 mart cuma günune dek Ankara'da kalacak olan konuk Devlet Başkanı ve beraberindeki heyet ile resmi göruşmeler yann başlayacak. Türkiye ile Çin Halk Cumhuriyeti arasındaki görüşmelerde daha çok dunya ve Ortadoğu"daki siyasi, askeri gelişmeler uzerinde durulacak görüşmelerde ekonomik ve ticari ilişkilerin gelişti.ilmesi için gerekli onlemler ele ahnacak. Ancak iki ulke arasındaki ticaretin geliştirilmesi için olanakların fazla genış olmadığına dikkat çekenDışişleri yetkilileri, gorüşmelere mevcut konulardaki ticari ilişkilerin geliştirilmesi uzerinde durulacağını belirtiyorlar. Yetkililer Çin Halk Cumhuriyeti Heyeti'nin belli öneriler ortaya koyabileceğini bu arada tarımsal sulama ve çevre kırlenmesi ile ilgili bazı tekliflerde bulunacaklarını da ifade ediyorlar. Li Xiannian ile birlikte Basbakan Yardımcısı Tyan Jiyun, Dışişleri Bakan Yardımcısı Gong (Arkası Sa. 11, Sü. 2'de) KİM KİMDİR? Marangoz çırahliğından Çin Devlet BaşkanlMgına Çm Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Li Xiannian, 1909'da Çm 'in Hobey eyaleti Hongang ılçesinde yoksut bir koylüailesinın çocuğu olarak doğdu. II yaşmdayken marangoz atölyesinde çırak olarak çalışmaya basladı. 1927'de Çin Komunist Partisi'negirdi. 1928 1937arasmdasıLİXIANNIAN ~ Türkiye'ye gelen ra ile partinin Mahatle Komiteilk Çin Devlet Başkanı. (Arkası Sa. 11, Sü. 2'de) ZOR GEÇİTTEKİ BANKACIUĞ1MIZ Yüksek faiz, sistemi kititledi nat'a Do19 aralıkta yükseltilen faizlere ilgisımrlı kaldı, bannat'ınsöyledikleriydi. Yavuz bazı her cuma akşamı ka sistemine beklenen ölçüde "taze kaynak" girişi bankalann devletleştirileceği yoolmadı. Kredi maliyetlerinin ucuzlayacağı yolunda lunda soylentiler çıktığmı hatırlatarak, "Bazı bankalann duruki beklenti gerçekleşmedi. mu nedir, devletleştirme söz koder," demesinden birkaç gün son1 nusu mudur?*' diye sorması ra basına yansıyan Dünya BanOSMAN ULAGAY uzerine şöyle konuşuyordu Sayın kası'nın Turk mali kesimiyle ilMaliye ve Gümrük Bakanı gili raporunda "Türkiye'de fir Özal: "Şu banka için şoyle yapılamaların ve bankalann nakit sıVural Ankan'ın bir kokteylde, "Tiirk ekonomisinde en darda kıntısı içinde olduğu" belirtili cak, bu banka için böyle >apılaolan sektör bankacılıklır. Uyar yor du. Belki hepsinden ilginci ise cak şeklinde bir diişüncenin salar ve\a uymazlar ve akibetleri Basbakan Turgut Özal'ın Tercu hibi değilim... Elimizde bir yetde devletleştirmeye kadar gi man gazetesi yazan Yavuz Do (Arkası Sa. 11, Sü. Vde) Televizyon vergisi kaldırılıyor Maliye veGümrükBakanı Ankan,"Devlet üçbeş kuruş toplayacak diye ortalık birbirine giriyor. Tasarı ay sonuna kadar Bakanlar Kurulu'na sunulacak" dedi. TR T Genel Müdürü A kman ise, ' 'Bu gelir elden giderse kurum da elden gider" diye konuştu. Haber Merkezi Maliye ve Gümruk Bakanı Vural Arıkan, televizyon vergilerinin kaldırılacağını açıkladı. Ankan, "Vatandaşa külfet olan tüm vergileri kaîdıracağız'' dedi. TRT Genel Müdurü Macit Akman, "Bu vergiler kaldırılırsa kurum elden gider. Çünku, vergiler iki gelir kavnagımızdan birini oluşturuyor'" diye konuştu. Maliye ve Gumruk Bakanı Ankan, televizyon ve radyo vergileriyle beyannamelerin kaldırılması yolunda Bakanlığında bir calışma yapıldığını, bu konudaki tasannm ay sonuna kadar Bakanlar Kurulu'na sevkedileceğıni soyledi. Ankan, bu konuda şunları soyledi: "Modern vergicilik artık vatandaştan para toplamak değildir. Devlet üçbeş kunış toplanacak diye ortalık birbirine giriyor. Astan yüzünden pahalı oluyor. Yapılan hayır ürkütulen kurbağaya değmiyor. Vatandaş işinden gücünden olacak, PTT'de işler aksayacak, tebligatlar, mahkemeler.. Bir surü gereksiz iş. Vatandaşlar huzursuz. Yalnız bunu deği), valandaşa külfet olan vergileri de kaldıracağız. Katma değer vergisi geliyor biliyorsunuz." TRT Genel Müdüru Macit Akman ise, TRT'nin gelirlerini ruhsat ücretleriyle reklam gelirlerinin oluşturduğunu, şu ana kadar ruhsat çıkarma konusunda tum faaliyetlerin sürdürüldüğünu, böyle bir yasanın çıkması durumunda ruhsat ucretlerini yatırmış olanlarm haksızlığa uğ(Arkası Sa. //. Sü. 4'de) OLAYLAREN ARDINDAKI GERÇEK 25 Mart Demokrasi Sınavı Yerel seçim kampanyası bugün resmen başlamış bulunuyor. 25 Mart günü yapılacak seçimlerin yerel anlamlanm aşan boyutlan olduğunu söylemeye gerek bile yoktur. Bir halkoyu yoklaması niteliğini kazanmış olan seçimler siyasal yaşamın dengelerini etkileyecek sonuçlar yaratabilir. Sağdaki ve soldaki partiler kendi aralarmda hesaplaşacaklar; parlamento içindeki ve dışındaki partiler de yanşacaklardır. Ortaya çıkacak tablonun ne olacağı şimdiden kestirilemez. Yerel seçimlerin Belediye Başkanlarma dönük kesiminde kişilerin çoğu zaman partilerin ağırItğını bile aşan etkileri sonuçlarda rol oynayabilir. Ne var ki bu gerçek kamuoyunca bilinmektedir; ayrıca küçük bihmlerde Belediye Başkan adaylannın kişilikleri etkili olsa da, büyuk kent belediyelerinin başkanlarını seçmek için yarışacak kiuelerin eğilimlerini değistirmek kolay değildir. Seçmen oyunu nasıl kullana caktır? Kamuoyu yoklamalannın göstergeleri 6 Kasım 1983 genel seçimlerine katılmasına izin verilen üç partinin de oy oranlanmn düşeceğini göstermektedir. Bu düşüşün oranı "demokrasiye geçis süreci" ile yakından bağıntılıdır. Aşamalı olarak demokrasiye geçiş toplumun tyuemiyse, seçim sandıklarında oyların bu yolda kullanılmasım beklemek gerekir. Öncelikle büyuk kentlerin belediye hizmetlerine ilişkin olanaklart sımrlıdır. Kent halkı çoğu yerde bir şehri şehir yapan hizmetlerin duzgün işlemesinden • umudunu kesmiş gibidir. Uzun yülardan beri yaşanan deneyimlerle bir bilinç düzeyine ulaşmış seçmenin büyük kentlerde yeğle* * (Arkası Sa. 11, Sü, 1 de) • Sovyvt Dtşişleri Bakan Yardımcısı Ankara'da ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Sovyetler Birİiği Dışişleri Bakan birinci yardımcısı, Georgi Kornienko iki ulke arasındaki ilişkiler konusunda Dışişleri Bakanlığı ile temaslarda ve göruş ahşverişinde bulunmak uzere dun Ankara'ya geldi. Geçen yıl da aynı amaçla Turkiye'ye gelen konuk bakan yardımcısı Dışişleri Bakanlığı'ndaki ilgili daire yetkilileri ile yaptığı toplantılardan sonra bugun akşam üzeri Ankara'dan ayrılacak. Yerel Seçim84 İlçeîlçe îstanbul Bugün Eyüp Röportaj: Reha Öz Çizgiler: Tan Oral 7. Sayfada LÜBNAN ULUSAL UZLAŞMA KONFERANS1 LOZAN'DA BAŞLADI ENDULLS YOLLARINDA Yüzyıldaki Ortaçağ, • Mspanyollar Türklere benziyor mu? Cebelitank'ın iki yakası.. yazı dtzisi yann Cumhuriyefte GOZLEM UGUR MUMCU Fez: 20. Diyanet Vakfı. .. CENGİZ ÇANDAR'ın Haberi 11. Sayfada Bugün "Türkiye Diyanet Işleri Vakfı Mütevelli uyeleri" ile ilgili bir dosyanın kapağını aralayacağız. Olay şu: Ankara Vakıflar Genel Müdürlüğü, Avukat Gülseren Tüzün aracılığı ile Ankara 1 'nci Aslıye Hukuk Yargıçlığı'na bir dava açarak, 'Türkiye Diyanet Vakfı Mütevelli Heyeti"n\n görevden alınmasını istemiştir. Dava, mahkemenin 1983/283 sayılı dosyası ile işlem görmüştür. Dılekçe, 26 nisan 1983 günü verilmiştir. Davalılar şunlardır: Tayyar Altıkulaç (Türkiye Diyanet Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı), Üyeler: Kemal Güran. Ahmet Uzunoğlu.Rıza Se(Arkası Sa. 11. Sü. 7'de)