Katalog

ESKISEHIR BANKASI ESBANK "tedtoirli ve kararlı" Cumhuriyet 60. Yıl; Sayı: 21349 Kurucusu: Yunus Nadi 40 TL. 3 Şubat 1984 Cuma YHK'nın topiu sozleşmelerle verdiği ücret artışı ŞOFÖRr^KULU Disiplin, ciddiyet, Eğitimle < Fatura verılır. SuBemız yoktu 523 79 11 Ücretier enflasyon çemberinde GÜNDEM: 5 0 0 BİN İŞÇİIVİJN Bugün Gayrimenkul ZAMMI Enflasyon ücretlerden ne aldı? Değişik resmi istatistiklere göre enflasyon 1979 Yüzde 6385 Yüzde 7080 YHK 1981'desözleşmeleri 1979'dan geçerli olmak üzere, 3 yıllık bağıtlamıştı. 3 yıllık enflasyon 3 yıllık ücret zammı Yüzde 195 Yüzde 140 YHKbugün törenle toplanıyor ANKARA (Cumhuriyet Bü 1980 Yüzde 94104 Yüzde 7080 rosu) Yuksek Hakem KuruYHK sözleşmelerı 3 yılhkv yapmıştı lubugunl4.30'da yeni donemin 19801982 toplam enflasyon: 3 yılhk ücret zammı: ilk topiantısını yapacak. Yüzde 165 Yüzde 105 YHK'nın gundeminde oncelikle, sureleri bu yıl bitmeven sozleş1981 Yüzde 3840 Yüzde 15 + 4000 TL meler için 1984 yılı işçi ucret Sozleşmeler 2 yıllık bağıtlanmıştı zammını belirlemek bulıınuvor. 19811982 toplam enflasyon: 2 yıllık ucret zammı: Edinilen bilgiye gore, Kurul, Yüzde 70 Yuzde 3035 bugünNaci Varlık'ın Başkanlığında toplanacak. Toplantıya Yüzde 3336 Yüzde 15 + 3000 TL katıkcak olan diğer 8 uye ise 1982 19821983 toplam enflasyon: 2 yılhk ücret zammı: şunlar: Yuzde 61.5 Yüzde 3540 Zeki Dağdemir (Bakanlar Kurulu tarafmdan seçilen uye) Orhan Başhekim (Çalışma ve Sos1983 Yüzde 2931 Yüzde 20+1500 >al Guvenlik Bakanlığı, Çalışma 1983'te ek zamla bir de brüt 3000 TL verildi. Bu zam Genel Mudurluğu adına). Kutlu kasımdan itibaren geçerliydi. Ancak bazı KlT'lerde ucret zamları Savaş (Çalışma ve Sosyal Giıyüzde 10'a kadar indi. ^enlık Bakanlığı Musteşar Vekı, DPT Sosyal Planlama Dairesı BasKanhğı adına toplantıya kaNOT: YHK'nın DPT verilerine dayanarak yaptığı tahmınleri hep tılacak). Mustafa Başoğlu gerçekleşenin altında kaldığt ıçin, ucret arttşları hep enflas(Arkası 6. Sayfada) tarafından yutuldu. 5 yıllık kayıp yüzde 50 'yı buldu. 1 500 bin işçinin bu yılki ücret artışı yine YHK'nın elinde. 2 Özal, "Ücret zammında taban en az enflasyon kadar olur"dedi. 3 İşçiler soruyor: 1983 enflasyonu mu, 1984 tahmini mi? 4 1983 zamlarını yüzde 20'lik iyimser enflasyon tahminine göre alan işçiler, yüzde 28 den başlayıp, Özal'ın deyişiyleyüzde 40'a kadar uzanan resmi enflasyon rakamlarından alacaklı. 5 1984 enflasyon tahmini yüzde 25. İşçiler soruyor: Tutar mı? 6 Başbakan ücret zammında, "Tavan serbest, işletme,durumuna göre fazla zam verebilir" dedi. 7 Ancak, YHK'nın zam vereceği işçilerin büyük bölümü KİT'lerde ve hükümet, "KÎT'lerin iyi durumda olmadığı" görüşünde. ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) Başbakan Turgut Ozal'ın, ücret zamlarının belırlenmesinde "taban enflasyon kadar, tavan serbest" ilkesinin getirileceğini soylemesinden sonra, gozler Yüksek Hakem Kurulu'na çevrıldi. YHK geçmiş dönemlerden sozleşmeleri suren 500 bin işçinin 1984 zamlarını belirleyecek. Başbakan'ın "Ücret zamları için tavan yok" demesi, "isteyen işletmenin daha fazla zam verebileceği" anlamına gelmekle beraber, YHK uygulamalannda yine "işletmelerin ekonomik dunımu ve ucretlerin genel se>ri" dikkate alınacak. Ozal Hukümeti kurulduktan sonra, Çalışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanan ve YHK'nın çalışma esaslannı belirleyen tüzuk taslağı, eski uygulamanın kaynağı olan 2364 sayılı yasadaki ilkeleri koruyor. Öte yandan Başkan'ın "en az enflasyon kadar" demesinden sonra ücret zamlarında hangı enflasyonun temel alınacağı yine onemli bir sorun oldu. Geçmış yıllarda da YHK, ucret artışlannı belirlerken ilke olarak enflasyonu dikkate aldı. Ancak, bazen gerçekçi olmayan rakamlara dayanan, bazen de tutmayan tahminlerle yapılan ucret zamlan, enflasyon karşısında işçinin durumunu korumak bir yana, eridi. Nitekim 5 yıllık bir donem içinde enflasyonun ücretlerden çaldığı bolüm yuzde 50'ye kadar ulaştı: • DPT \erilerine dayalı yapılan enflasyon tahminleri gercekleşen enflasyonun gerisinde kaldı. • Birbirinden farklı rakamlar veren resmi ve yan resmi fiyat istatistikleri, genellikle işçinin günluk harcamalannı tam yansıtmadığı için, ucretlerdeki erime, rakamlann soylediğinden de daha buyuk oldu. • Tahminlere dayalı enflasyon ucret zammı döngusü içinden kayıpla çıkan ucretliler, bir yeni yıl için zam alırken, geçmiş yıllar için herhangi bir "kayıp giderici" işlem yapılmadı. Başbakan'ın "tavan serbest" (Arkası 6. Sayfada) Aiau «lıkvtı. Yarm Oajamkft mtotkn ıraitan « mtncm Büyük kent beledîye başkanlarının yetki sınırlam artırılıyor t!ç büyük kentin yönetim biçimini belirleyecek olan kararnamenin bu hafta sonuçlandırılması bekleniyor. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Üç büyük kentin yöne" tim biçimini belirleyecek olan kararname hazırhklarının bu hafta sonunda sonuçlanması bekleniyor. 3040 maddeden oluşacak olan kararnamede buyük kent belediyelennin gider ve gelirlerinin toplanması ve dağıtımı konulan da yeniden düzenleniyor. Üç buyük kentin belediye sınırlannın genisletilmesinden şimdilik vazgeçildi. Edinilen bilgiye göre, Yerel Seçimler Yasası'nın geçici 5. maddesi ile büyük kent yönetimlerinin düzenlenmesi konusunda hukumete verilen yetki uyarınca, hazırlık çahşmalarına başlanan (Arkası Sa. 11, Sü. Vde) Özal işçilere vaadini nasıl tutacak? Ba>bakan Turgut Ö/al. bu vıl i>V' ucretleıine bir tavan konnıasıtıı istemediklerini ve ucret zamlaıınııı " h e r halde" enflasyon oranının alıında kalmayacağını açıklamış bulunuyor. Bu, 24 Ocak Kararlarf nın uygulamaya konduğu 1980 vılından bu yana, her vıl onemli olçude gerçek gelir kd\ıplarına uğravan, ucret artışlaı ı surekli olarak gerçek enflasyon oranının altında kalan ucreılı kesinı ıçin en vetkıli ağızdan çıkmış, sevindirici sayılabilecek bir bevan. Bu bevana göre, son dorı vıl içinde çeşıtli hesaplamalara gore, yuzde 50 dolayında bir gerçek gelir kaybına uğrav an ucretli, hıç değılse bu vıl enflasyon oranının altında kalmayacak bir ucret zammı almanın umuduyla vaşayabilecek, toplu pazarlık surecinın ışlediği sozleşmelerde, önceden belirlenmiş bir tavana uvmak zorunluğu olmayaeak. Bunlar, hepsı iyi de Özal hu(Arkası Sa. 11, Sü. 4'de) Cumhuriyet'in parasız ekleri Cumhuriyeî'le birlikte Bayinizden istemeyi unutmayın 3 büyük kentin başkan adaylam belirleniyor SUNALR AF IÇİN 3 PARTİ ANLAŞSIN AVCI. ÖZAL'IN TV KONUŞMASI İÇİN CEVAP HAKK1 tSTEDt AKMAN: TRT'DEN MAHKEME YOLUYLA CEVAP HAKKI ÎSTENEBİLÎR İNÖNÜ: İLK GEZİMDE BU KADARINI BEKLEMİYORDUM PROF. YAŞA: ÜNİVERSİTELERDE GENİŞ BİR HUZURSUZLUK VAR CALP: HAVYARLA, ÇİKİTA MUZLA SANA YİLEŞME OLMAZ Konsey'de oylama mayısta Avrupa Konseyi'nde görev yapan tercümanlar ozellikle "sosyal haklann askıya alınması" geSTRASBOURG Avrupa rekçesiyle dun sabah greve gittiKonseyi ocak dönemi toplantılannda hiç beklenmeyen bir ne ler. Herhangı bir konuşmadenle, Konsey'deki tercümanlacı Avrupa Konseyi'nde Almannn greve gitmeleri nedeniyle, Türkiye ve Kıbrıs sorunları gö ca, İngilizce, Fransızca ve Italyanca konuşabiliyor. Konuşması rüsulemedi ve gerek Türk parlaanında diğer dillere tercümanlar menterlerinin yetki belgeleri, getarafından çevriüyor. İşte, tercurekse Türkiye'deki siyasal gelişmeyi yapanlar grev kararı aldımelerin goruşulmesi mayıs ayına lar. Onbeş yıldır yünittükleri çakaldı. YALÇIN DOĞAN hşma sonunda, elde ettiklerı haklann "yetersiz" olduğunu öne süruyorlar ve grev kararlarını açıklıyorlardı. Tercümanların grevi çok buyuk bir teknik guçluk çıkartıyor. Avrupa Konseyi'ndekı parlamenterler birbirlerini ancak tercumanlar aracılığıyia anlıyorlar. Onlar dün sabah greve gidince, gunlerdir tartışılan ve "ya çıkarız, ya bizi kabul ederler" ya da"Olmaaaz, bize şövle davranırlarsa, hiz de böyle doneriz" gibi savlar ve sinırleri bozucu kulisler bir anda Mfırlandı. Çunku, grev sürdükçe kimse artık kimsenin sinirini de bozamayacak. Turkiye üzernc kimse nutuk atamayacaktı. Öğle saatlerine dek suren görüşmelerden hiçbir sonuç alınamadı. Tercumanların sendikası ıle Avrupa Konseyi Idari İşler Yönetimi uç saat suren toplan(Arkası 6. Sayfada) AHBIR ZENGIN OLSAM Haberleri 7. Sayfada ÖZAL: YÖK İÇİN BEKLEMEK LAZIM DÜŞÜNCESİNDEYİZ ÜNİVERSİTEDEN 197781 ARASINDA ATILANLARIN DÖNMESİNİ KOMİSYON KABUL ETTİ MSP DAVAS1 1 YIL SONRA ASKERİ YARGITAY'DA Faturalı yaşanı Meclis'ten geçti TBMM 3 yasa tasansını kabul ederek, 14 şubata kadar tatile girdi. Başbakan Özal, "Kimse parlamento çalışmıyor diyemez. Yerel seçimlerde iyi neticeyi biz alacağız. Takdir Allahındır" dedi. \ ulçın Pekşen Beysun Gökçin, Miili Piyango'mnyılbaşı çekilişinde amorti bile kazanamadüar, ama sanki 60 milyon vurmuş gibi yaşadılar... MMüyük otellerin kral dairelerinde yatıpkalktılar... En pahalı eğlence yerlerinde gezdiler... En lüks lokantalarında yemek yediler. Kentin gözde semtlerinde ev almaya kalktüar, sosyete terzilerinde giyinmeye çalıştüar... ntikaaları, kuyumculan, ev eşyası satıcüanm dolaştüar. Başlarına gelenleri yazdılar ve çizdiler... tstanbuVun ^ göbeğinde bir süvari ^ Haberleri 6. Sayfada tstanbul tarihi kenttir. htanbul turistik kenttir. tstanbul büyuk kenttir. htanbul ilginç kenttir. İşte bir süvari at koşturmakta ana caddelerden birinde, yüzlerce taşa, ekzos gazı ve klakson sesleri arasında. Doyamamış herhalde ya da özlemiş toprak yolda, ağaçlann arasından rüzg&r gibi geçerek at koşturmasım. Babasımn anıları etkiledi onu brlki, belki de çizgi dışt bir şey yapıvermek istedi canı, ama altındakiyük beygiriymiş koşmasuu bilmezmiş, ama asfaltta nallar kayarmış, bunlan unutuvermiş. Fatih'den Saraçhane'ye doğru koşturuyor atını, kırmızı ışıkta durarak, soüayan taşıtlara yol vererek, dönuslerde yavaslayarak. (Fotoğraf: ENDER ERKEK) DIŞ SEYAHAT HARCAMALARI VERGİSİ KALDIRILDI Haberleri 6. sayfada ITHALATÇI NE DİYOR? İthal kahve özunün, Turk kahvesi ile rekabeti soz konusu değıl. Ben yıllardır sabah kahvaltısında neskafe içerim, ama öğle yemeğinin ardından mutlaka Türk kahvesi isterım. Pazar günü Cumhuriyette Çok Sıkıcı Değil mi?.. A. ürkiye'nın ABD'den istemiş olduğu yardım 1.5 milyar dolardır. 198485 mali yılı için talep edilen bu mıktann 1 milyar 200 milyon dolan askeri, 300 milyon doları da ekonomik nitelik taşıyor. Bu ıstek. ocak başlarında VVashington'a ıletilmiştir. 1.5 milyar istenmiştır ama, VVashington'un verdiği karşılık bu miktarın çok altındadır: Sadece, 934 milyon dolar. Türkiye'nin isteğı hiç kaale alınmadığı gibi, geçen yıla göre sembolık de olsa herhangi bir artış öngörulmüş değildir. Başkan Reagan Yönetimi'nln sonuçlandınp ay başında Kongre'ye sunduğu 198485 mali yılı dış yardım tasarısına Türkiye ıçin ko nulan 934 mityon doların, 759 mılyonu askeri, 175 milyonu ekonomik yardımdır. Askeri yardımın yalnızca 230 milyon doları hıbe, gerıye kalan bölümü ise kredi nıteliğindedir. Ankara'nın bu durumdan memnun olması beklenemez. Sen tut 1.5 milyar iste, adamın gönlünden kopan mıktar, bunun 600 m:lyon kadar altında olsun... Buna rağmen, Ankara'nın tepkısi hayli nazık ve ılımlıdır Reagar yönetıminın kararı, "memnuniyetsizlik"\e not edılmıştır. Dışişleri sözcüsü Büyükelçi Nazmi Akıman şöyle dıyor: (Arkası Sa. 11, Su. Vde) İthal neskafenin kilosu 19 bin lira CENGİZ TLRHAN Kimilerinin "Neskahvesi," kimilerının "Nescafe"si pazartesi g inunden itibaren İstanbul'da bıkkallara kadar dağıtılıyor. "Neskat'e değil efendim, Ma\well House," diye düzeltiyor itrula.;ısı. Dunya olçüsunde suren bir marka rekabeti karşısında duyarsız davrandığımız için utanıyoruz, konuyu d;eğiştirıyoruz. "Firmanmn adı" AletIş Makine Ticaret ve Sanayi, kahve UGUR MUMCU GOZLEM Çok Kesin Hesap... HASAN CEMAL ozu ithal etmek nereden aklınıza geldi?" "Ticaret alemi bambaşkadır. Meclisin birinde tanıdık biri bir şe> ileri sürer, ona yapışırsınız. Eskiden de branş dışına çıkmışlıgımız çoktur, orneğin kimvasal ınadde... Yani biraz tesadufen." "Maxwell House" marka kahve ozlerinin ithalatçısı Hızıka>a Hatem'ı aradığımızda, kendisinin mali daha görmemiş olduğunu "itiraf et'i '• sumrukten gelecek ornekleıi bekiiyouiu Adı "Türk kah\esi" olup ua (Arkası Sa. 11, Su. 4'de) KURUKAHVECİ NE DİYOR? Tıirk kahvesinin tiryakisini etkilemez. Hazırlama kolaylığı nedeniyle işyerlerınde tercih edtlebilir. Tüketicinin tercthini fiyat da belirleyecek. 23 aralık 1983 günü bu köşede "Kesin Hesap" başlıklı yazımızda, Ankara Tıp Fakürtesi bahçesinde yapımı süren 1200 yataklı Eğitim Hastanesı için Yüksel inşaat'a bugüne dek ne kadar para ödendiğini, söz konusu inşaatı denetlemekle görevlı Dekanlık Inşaat Müdürü'nün niçın görevınden alındığını ve inşaatta yanan trafolar ile ilgili olarak neler yapıldığını sormuştuk. Bu soruların yanıtları, 11 ocak 1984 günü geldi. Oldukça uzun olan yanıtları özetlemeye çalışalım. Ankara Ünıversitesı, BasınYayın ve Halkla İlişkiler Müdürü Prof. Dr. Sayın Ferruh Dinçer imzalı mektupta, YÖK'den önce inşaat ışiyle T,p Fakültesı Inşaat Müdurlüğü'nün (Arkası Sa. 11, Sü. S'de)