Katalog

6 OCAK 1984 KÜLTÜR YAŞAM CUMHURIYET/5 SINEMA ATİLLA DORSAY Yuvasını savunan kadının dramı Ie Kodtnt Yonetmen: Kartal Tıbet / Senaryo: Yavuz Turgul / Goruntu: Çetın TUnca / Oyuncular: Mujde Ar, Muhteşem Demırağ, Savaş Başar, Asuman Arsan, Hulya Yığıtalp, Ergun Uçucu, Sonmez Atasoy, Gokhan Mete, Orhan Çağman, Menh Akalın / Uzman Fılmcılık yapımı (Luks, Nılgun, Zafer, Mıstık, Sayonara, v.s..). Bır "Aile Kadını", polıtıkaya atılmak uzere olan unlu gazetecı kocası ve kızıyla mutlu bır kadın, gunun bırınde, gızemlı telefonlar almaya başlar Bır zamanlar (10 >ıl once) unıversıte sırasında bırlıkte olduğu, kendısını uyuşturucu maddelere alıştıran ve hapıste olan eskı sevgılısıdır bu. Hapısten çıkmıştır ve yenıden hayatına gırmek ıstemeictedır . "Aile Kadını", aılesı. yuvası ve mutluluğu ıçın savaşıma gırecektır ESKİ KONULAR Fılmı ızlerken ınsan kendısını 1940'lardan kalma bır Amenkan fılmı seyredı>or sanıyor O yıllarda bu tur konular çok gözdeydı "mâzi"sınde bır "leke" olan kadınlar, "Joan Crawford, Barbara Stanwyck veya Susan Ha>ward'lar, yıllar sonra ortaya çıkan 'kotu adam' aracılığıyla. geçmışlerıyle de hesaplaşırlar, •rndıkı mutluluklarmı, düzenle,ıı korumaya çalışırlardı Fılmı ızlerken bır değıl, bırçok eskı fılmı anımsadım RAHAT VE OLGU1N BtR \I\L\TIM Ne var kı konu, bızım sınemamız ıçın doğrusu bır haylı yenı Son dönemde 'sokaktaki adam' ıçın yapılan filmlenn, türlenn yaru sıra aıleye dönuk filmler de yapılması (ve de getınlmesı) akımının bır dığer urunu Kartal Tibet, doğrusu öykuyu ustaca anlatmış Tibet'ın sınemasal anlatımında rahatlık ve olgunluk egemen Zaman zaman ılgınç denemeler de yapı>or (Amenkan bardakı konuşmaları, doldurulan kadehlenn göruntusuyle vermesı gıbı) Bır de, Kemal Sunal'lı filmlerınden kalma alışkanlıklan olmasa.. (Söz gelımı tum başlangıç bölumu, Mujde Ar'la Savaş Başar'ın s,abah uyanmalan ve 'aerobik yapmalan', v s bu tur bır fılmın atmosferıyle hıç ılgısı olmayan, bır gulduru fılmını çağnştıran sahneler) Ama Tibet, bu kötu başlangıçtan sonra toparlanıyor, gıtgıde olgunlaşan anlatımı ve dıkkath oyuncu yönetımıyle, bıze bıraz yabancı kokan bu fılmı, bır haylı kabul edılebılır bır düzeye çıkanyor Senaryodakı, kocanın ınanılmaz bıçımdekı 'gafil' davranışı gıbı tutarsız, mantıksız durumların da ustesınden gelerek.. Yenı oyuncu Muhteşem Demirağ'ın bu ılk ve de zor rolunde bır havlı yetenek gösterdığını, en azından çevresındekı yıllanmış oyuncular arasında enlmedığını belırtelım Duyduk Gördük Atmazsanız kaldırmam cemuyul Gazetenüzde gorev li bır arkadaşımız, 30 arahk 1983 gunu Ortakoy'de oturan annesiyle babasını zıyaret etmek için akşamustu yola çıktı. Genellikle her cuma akşantı kara traflği arap saçına danduğunden Eminonu 'ndeki 1 Nolu iskeleden saat 18.35'de kalkacak olan Anadoluhisarı vapuruna bındi. Ama saatı geçtığı halde vapur kalkmak hilmıvnrdu. Yolculardan bırı yuksekçe bir sesle gecikmenın nedenıni sordu. Keşke sormaz olaydı. Iskelede ve vapurda bulunan gorevhler adamın uzerine çullanıp bir guzel dovduler. Dayak olayını koskunden seyreden kaptan, Karadenız ağzıyla: "Haop u atın temudan, yok sa kaldırmam cemuvu'" dive bağırıyordu. Hem gecikmenın nedeninı oğrenemeyen, hem de gorevlilerden bır guzel sopa y iyen yolcu yerine oturduktan sonra vapur 18.50'de hareket edebıldı. 19.05 'te de Besıktaş 'taki Hayrettın Iskelesı'ne vardı. Vardı ama, kaptan, ya ofkeden ya da becerıksızlıkten, bır turlu vapuru yanastıramıyordu. Birılen, bırgen derken 19.15 'de halatlar babalara bağlanabıldi. O arada da vapurun uzerıne L skudar 'dan gelen bır başka vapur yanastı. Iskelede bekleyen yolcular da Anadoluhisarı vapurunun ıçmden geçip ikıncı vapura bınmeye başladılar. Duruma ıçerleyen kaptan acı acı duduk otturmeye koyuldu. Yolcular duduğe muduğe aldırmadan geçmeye devam edıyorlardı. Karadenizli kaptan çılgına dondu ve makinıste "tam yol" komutu verdi. Ustunde başka vapur olduğu halde yavaş yavas iskeleden ayrılan vapur, yolcuların ve gorevlilenn bağırtüarı uzenne yenıden ıskeleye yanaştı. Basılı tarifeye gore 19.00'da Ortakoy Iskelesı'ne yanaşması gereken Şehır Hatları v apuru da tam 19.15'te Ortakov'eyanaşabıldı. Dekan yok, elektrik 23 arahk cumartesı gunu Cebecı Cumhurivet Yurdu 'nun yamndan geçecek olsavdınız. yurt oğrencılerınin sınavlar oncesinde nıye sokaklarda dolaştıklarını, ellerınde ba\ullarla nıye gruplar halınde yurdu terk ettıklerinı ve yurt ışıklarının sonuk olduğu halde, ıçerıde dolaşan mum ışıklarının ne anlama geldiğını rahathkla merak edebılirdınız. Bız sıze bıraz açıklayahm. Cumhurıyeı Yurdu, Kredı ve Y urtlar Kurumu 'na bağlı olmadan once SBF'nın de yr)k ADI GİBt TEMPOSL DA NEFES NEFESE Jim Mc Brıde, 'Nefes Nefese've gerçekten de nefes nefese bır lempo saglamıs». Fılmde ilk kez ızledığimız Richard Gere için bir rol belkı de sık sık >inelevecegi bir tıpleme getirecek. Godardhn tersyüz edilmesi Nefes !>Iefese (Breathless) / Yonetmen: Jim Mc lı tıplemesı, hızlı temposu, ornek mekân kullanımı Bride / Oyuncular: Richard Gere, Vaierıe Kaprıskyrıne surup gıden ve derınden de karamsarlığıy/ Orıon Films yapımı. (As, Emek, Sinema 74, vs.) la, Amenkan pohsıyesının "ÇifFılmın jenerıklerınde, Godard'ın unlu fılmı "Serserı AşıklarA Bout De Souffle"ın bır yenı çevrımı olduğu yazılı Oysa Godard'ın fılmı de, ıkıncı sınıf bır Amenkan kara romanından esınlenmıştı Bo>lece çember tamamlanıyor ve >apıt, çıkış noktasına, Amenkan toplumuna ve >aşamına donmuş oluyor JeanLuc Godard'ın "Serseri Aşıklar"da yapmak ıstedığı, polısıye bır öykuyu çıkış noktası olarak sınemanın anlatım kalıp larını sarsmak, eskı kalıplar çev resınde yenı ozler aşılamaktt Yoksa polısten kaçan çeşıtlı suçların 'fail'ı, Jerr> Lee Lewis hastası, arabalara, hıza ve de guzel Monica'ya tutkun 'kuçuk serseri'mn hıkâyesı, kuşkusuz temelde tıpık Amenkan bır hıkâye Las Vegas'ta tanıştığı, Amerıka'da unıversıtede okuyan Fransız kızı Monica'ya olan tutkusu, tum haval dunyası "Gumuş Uza\ Kavakçısı" adlı çızgıromandan oteve gıtmeyen bu bunalımlı genç adamı once tanımlanamaz bır mutluluğa, sonra da felakete göturecektır Gunah/erdem, ıvı/kotu, yasal/yasadışı avrımlarının pek bılıncınde olmayan. bır o>un ovnar gıbı polısı peşlerınden koşturan 2 genç, toplumun behrlenmış vasalannın konmuş kurallarının dışına çıkınca, kendılerını kapana kısılmış fare gıbı bulacaklardır Ilk fılmını çevıren Jim Mc Bride, "Nefes Nefese"ye gerçekten de nefes nefese bır tempo sağlamış Fılm, alabıldığıne başarıte Tazminaf'tan "Bonnıe ve Clvde"a bırçok başyapıtını anımsatıyor, onlardan aldığı et kılen, esınlerı, daha çağdaş ve gostenşlı (gosterışçı) bır sinema dılıvle venıden bıçımlıyor Bu arada, bızde ılk kez ızledığimız, o>sa şoylebovle 56 vıldır doruğa tırmanan Richard Gere ıçın bu rol, be'kı de "Serseri Aşıklar"ın Belmondo'ya >aptığını >apacak, yanı ona, artık belkı sık sık yıneleyeceğı bır tıpleme getirecek Valerie Kaprisky'yı ıse yenı bır Bardot savmak, bılmem abartmalı olur m u 9 Ama >ıne de, kopyası kusku suz aslına bedel değıl Çunku Godard'ın fılmıvle bunun arasında temel farklar \ ar Godard. yalnızca uzun plan/sekanslarıyla, sınemanın bıldık temposunu sarsmakla kalmıyor. 'filmik za yurduydu. Şımdı de elektrik trafosu SBF'den yurda bağlanmaktadır ve uç gecedır ust uste elektrıkler SBF Dekanı Prof. hecdet Serın tarafından hademelere kestiriliyor. \edeni mı? \edenı bellı değil. Herkes kendısını arıyor. Evinde yok, TEK arıyor, YurtKur Bolge Muduru arıyor, polıs arıyor. Oğrenciler ıse arayamıyor, onlar ders çalışabilecek bir kahve kosesı, memleketlerıne gıdebılecek bilet, mum arıyorlar. Hafta sonunda oyku şimdilik bu kadar. man'ın ozunu, o zaman ıçınde olupbıtenlerın temelını bulma va çalışıvordu Yaşananın anlamını, ozunu kavramaya yonelık 'varoluşçu' bır yapısı vardır. "Serseri Aşıklar"ın OysaMc Bride'ın fılmı, Amenkan sınemasının genel bır ozellığını yıne lıyor, temposu, gosterışı ve oyalayıcılığı îyinde zamanın ozunu vakalamayı değıl, zamanı daha kısa gostermevı (sozgelımı geçen lOdakıkau 1 dakıka gıbı goster mevı)denıvor "Nefes Nefese", bu açilardan çok rahat ızlense de, bıze aslının onemını ve ışle vını unutturamavan, daha çok bıçnmel bır yenıleme olarak ka lıvor TRT denetçisi ve Abdülhamid TRT kırk vılın başı adam gıbı bır tş becerdı, dıyorduk; hevesımız kursağımızda kaldı. Bu lyımserlığimız, pazar aksamı ızlediğımız Kfıthat Cemal kunta\ 'ın "L'ç Istanbul" romanından uyarlanan TV dızısmın ılk bolumunu seyrettikten sonra oluşmuştu. Ama dıunın yonetmenı Fevzı Tuna, geçtığımiz salı gunu duzenledığı basın toplantısı sırasında oyle şeyler soyledı kı, pes dedık. TRT kurumu denetıcısı A lıan Kınal 'ın makasmdan yakınan Tuna, dızıntn 44 dakıkalık ılk bolumunden 4 dakıkalık bır kesıntıyapıldığını ve bu nedenle bazı şeylerın anlaşılmaz olduğunu one suruyordu. Ama bızı asıl urperten, makasçıbaşı Altan kınal'ın Abdulha mıd'e değgın goruşuydu. Feyzt Tuna, duzenledığı basın toplantısında, onumuzdekı pazar gunu gosterilecek dızıden de bazı bolumler çıkarıldığım v e A 1tan Kı nal'm çıkarılan bolumlerle ılgili olarak şoyle dediğini belirttı: "Abdülhamid hakkındakı duşunceler henuz kesınleşmemıstır Bu nedenle lehınde \eya alevhınde yorum yaptırmam '' Pazar akşamını sabırsızlıkla bekledığimızı Sayın Altan Kınal 'a duyuruyor v e kendisıne şu kadarını anımsatıyoruz, "Uçls tanbul" dızısmın makastarlığını kabul ederken, dızıye konu olan romanm tek satırını okumadığınız anlaşıltyor. Abdülhamid hakındakı duşunceler henuz kesınleşmemış de olabılır. Ancak "(jç IsıanbuV'un onde gelen kahramanları Abdulhamıd'e karşıdırlar. Romancı onlan boyleyaratmış. Yanı, sızın guzel hatırınız ıçın bugunden yannaAb dulhamıd vanlısı mı kesılselerdı? HAYVANLAR tsmail Gülgeç DfeMEK CA O1ME YASIı 8 U 4NS.KUJPED. VALOKI MI R SOKUN MfcFTd OLACAK B i r Yabancı Gibi (Table for Fıve) / Yonetmen: yuklenmek savaşımı kalmıştır "Bir Yabancı Gibi", duygu Robert Lieberman / Oyuncular: Jon Voight, Ma larla ovnayan bır fılmdır Jon rie Christıne Barrault, Richard Crenna, Mıllıe Per Voight, "Şampıyon"dan berı kıns / CBS yapımı (Şışlı Kent) lyıce benımsedığı 'gozu >aşlı' Gözlerı y aşla dolu bır Jon V oight, gunbatımında Keops pıramıdmın olanca görkemıyle belır dığı bır Mısır göruntusune sırtını vererek, 3 çocuğuna annelerının ölumunu haberler Bu sahne, "Bir \abancıGibi"nın tıpık anlatımını ve çarpıcı, egzotık gorüntulerın bıreysel (aılesel) bır drama fon olarak kullanılması gıbı klasık melodram anlayışını çok ı>ı sımgeler "Bir Yabancı Gibi"nın baş kı şısı Voight, uzunca bır sure once ayrıldığı karısından olma 3 çocuğunu (bunlardan bırı, 'evlat edinilmiş' bır Filipınli'dır) alarak, lstanbul'a da vaktıyle uğra mış olan luks Norveç gemısı Vislafjord'la bır Akdenız yolculuğuna çıkar Karısı venıden evlenmıştır, mutludur, Voight'ın kendısıne ve aıleye veremedığı guven duvgusunu fazlasıyla veren bır adamla Delışmen, duygusal, sevımlı ama sorumluluk duygusundan uzak gerçek baba, yolcu luk sırasında çocuklarından ne denlı uzak kaldığını farkeder, onlarla (yenıden) ıletışım kurmayaçabalar Roma, Atina, Kahire, Tunus gezılerı, bu duvgusal cabaya fon oluştururlar Bu arada bır kazada kadın olur 'Eski' ve 'yeni' babalara, şımdı çocukları paylaşmak ve geleceklerını Evlilik ve sorumlııluk üstüne GALERILER Levent Artüz Fotoğraf Sergisi 6 Ocak 14 Ocak 1984 Hyj Caa*s M i E er Te 65 19 35 528 66 29 522 89 97 ALIYE BERGER Istanbul Gravürleri BEDRI RAHMI GALERISI Istıklâl caddesı 390 Narmanlı Yurdu Tunel Tel 14460^5 URART İKARMA RESIM Ünlü SERGİSİ Ressamlarımızdan 400 yapıt 20 Arahk 1983 11 Ocak 1984 SANAT GALERİSİ Balkan Naci İslimyeli RESİM SERGİSİ a Ocak 26 Ocak 1984 FİGEN AYDINTAŞBAŞ Resim Sergisi 215 Ocak 1984 Beyoitaı Derrtet Suztl Santtar Gaterisı lstikU4 CM 122/4a Emek Pasa|i BeyloflulSTANBUl oyunu bır kez daha yınelemek te. anne/eskı koca/yenı koca^çocuklar arasında ılışkıler melodramın 'ustura sırtı' yuzeyı ustunde hafıf adımlarla gezınerek sevırcıyı, olanlara gulmek le ağlamak arasında sureklı bır gelgıte suruklemektedır Ancak fılmın 'seyirci avlayan' vapısının ardından yıne de önemlı bır sorunu, erkeğın evlılıkte (ve babalıkta) taşıdğı sorumluluğu gundeme getırdığını, hem de guçlu bıçımde getırdığını gormemek, ınsafsızlık olur Evlılık kurumunda, hele bızım gıbı ataerkıl bır toplumda, erkeğın her turlu sorumluluğu yuklenmekten ne denlı kaçındığı, 'sevgi' sozcuğunun ıçerdığı 'sorumluluk' pavı nı ne denlı gozardı etmeye eğılımlı olduğu duşunulurse, fılmın bu temel bıldırısının onemı sanı rım ortadadır "Bır Vabaneı Gibi", bu vıl 'aile filmlerı' oynatmayı surduren Şışlı Kent sınemasında gosterılıvor yalnızca Bu tur filmlerı gerçekten de, aılelerın, 'orta sınıf sevırcımızın gormesı, desteklemesı gerektığı kanısındayım Eğer ortalığın yalnızca şıd det, vurkır, seks gosterılerıne kalmasını ıstemıyorsak Ayrıca "Bir Vabaneı Gibi"nın. ıçerdığı duvgusallık ve bızı de ılgılendıren gozlemler nedenıvle, toplum farklıhklarına karşın se vırcımız tarafından benımseneceğı ve uzunca bır sure afışte kalacağı kanısındavım KIM KIME DUM DUMA Behiç Ak few.uc.uk W fcertınde, ımnırwnr?utık bır TARİHTE BUGUN Mümtaz Arıkan $İRKECİt>£ fHTLAMAf 6 Ocak Polonya'da sinenıacılarla çekişme sürüyor Kullur Senısı Polonva'da tum sanatg derneklerı ıktıdarın ış başına getırdığı kukla voneuulerının elınde bulunuyor Bu nun tek istısnası ıse sinema ala nında goruluyor Geçenlerde basına ve ızleyııi lcre kapalı olarak toplanaıı Sınemacılar Dernegı kongres.'ndc ıl gınç anlar vaşandı Bır kere kongreve gozlemu olarak katı lan ıktıdar partısının merke/ ko mıtesı uvesı hıç ağzını aı.maciı S07 alan resmı ağular ıse v'>k ılımiı ve uzlasıu konusmalaı vaptılar Seçım sonunda da en vok ovu ıkııdara en sen elestırı lcrı voneıen Mnenidulardan Kd7imıerz Kul/ vı. ardından eskı Baskan VardııiKisı \\ojcıech Mar/e»skı aldı Aıiı.ak haskan lıgı kabul euiKven bu ıkı sinema ı.ınınveııiK populer 1 \ dızıle ııvle unlu n hi.rkt.sin namuslu bıı kisı sasdiüi Jaııus/ Majew'>kı SANAT GALERISI BURHAN UYGUR Resım Sergisi 23 Aratt 1M323 Onk 19S4 Husrev Gerede CaO 126 Tesvıkıye Meydam 141 65 10 11 12 13 ANADOLU UYGARLIKLARI ŞERGİŞİNDEN İZLENİMLER Fotoğraf Sergisi 414 Ocak 1984 ALAÇAĞINIZ RESİMLER İÇİN 1959 'M &U&UN, ISTANBUL SlRKBO' 1Q4Ç'TE BVSaM, UMLU POLIS HAPtyÇSI HOLMES (ŞEJZLOt: UOLMS) DE BlfZKAÇ S/M4 BllVUK. BlR fWLA. &O£ ' & MAYLA YIK/LPl! 8MALARIN g/ff/NPU. DO6ALÛ/R KJ, PBKI OZEL MAD£NOLIIC$IİİK£TININ BUROSU PATIAMAHIN KAYHABOYLE SlR DOĞUM ĞIYPl OŞAÛA 8UİMNMAX7X OlAN YAUJ/ZCA YA2A/Z BÛYÜK ÖLÇÛOBKI D/NAMfT 8/GPBN ATEŞ ALMIŞ,KORJCUMÇ PATLAMA8 A B SHEBLÛCK UOLMES'LA, PÜ/VYANtN G£LMt? SEC PÜfOeAAILAG VE TAM AMT&MSt YlM/Ç EN UNLU POL/S HAKILMlŞn/. 4O tCIŞlNtN OLUMU /C£ SOMUÇLAkjAN OLjQYM,PlNAM(rFIYESl TtPttil YABATAH YAZAR] LEfUN NASIL A7EŞ ALP/ğl, 8H? OMA 8lR PE PO6UM GUMU ICASIT OLUP OLMAP/Gt AMLAŞILAgULMAKTA tullYACAICTI... 6 Ocak 1934 Bu cıhet belediyenın de nazarı dikkatini celbetmış ve ıhtikârı yapan esnaf hakkında takıbat yapmak uzere tetkikata başlanmıştır. Sebze halınde en lyt cınsten lahana ı e pırasanın kılosu 20 para olduğu halde perakende satıcılarda beş kuruştan asağı ındırtlmemıştir. Isın garıp tarafı, perakendecılerm bu sebzeleri halde 20 paraya bıle almaya nazlanmalarıdır. Şehırde beş gunluk ıhtıyaca kâfi sebze vardır. Sebze halıne getırılen malların 19341984 bır kısmı bolluk yuzunden satılamadığından sahıplerı işi perakendecıliğe dokmuşler ve mahalleler arasında satıcıhğa çıkmıslardır. Dr. Ihsan Sam: SHERLOCKHOLMES DOGDU. NURSEN KARAS AK Kazım Taskent Galerısı Yapı Krefl Bankası Beyoglu SATACAGINIZ RESİMLER ICIN 5 0 YIL ÖNCE Cumhuriyet lcıılaıtltır Kongresi Birliği Umır 5, (u a ) Ilk deta olarak şehrımızde loplanacak olan Turk Avukailan Bırhğı hongresı it,ın memleketımızın muhteiıf kırk \edı Barosundan luplanun murahhaslar bu sabah saat onda Hatkevınde bırleşerek Cumhurne! me\danına gıımışler \e Gazı he\kelıne bukeı koMnııslardır kongre saai 15 30'da Halke\ınm buvuk salonuncla, \ alı kazım Paşa tarafından açılmıştır Toplantıda, musıahkem mevkı kumandanı Mumtaz Paşa ıle Hatk Fırkası Reısı Hacım Muhıttm ve Beledne Reısı Dr Behçet Salıh Bevlerle bılumum erkânı adlne hazır bulunmuslardır ^ alı Kâzım Paşa bırçok defa alkışlanan kısa bır nutuk ırat etmıştır JdPON nr Cagdas Aydınlatmada GALERI İLANLARI HER.GUN BU KOŞEDE Sebze fiyatlan Öksirâk Şunbı Ohnrök TC M ( « ıkrhiı, bojrmao T» koamk anöröMtri ifia pck U ârli iliçt*. HCT cczaned* T* « U <*•" »b*ya>«cteloc»at»esvatasarTTi ıretm Is Werk£; Tel 33 Son zamanlarda toptan sebze fiyatlan çok dusmuştur. Buna rağmen perakende fiyatlar yuksekliğını muhafaza etmektedır.