Katalog

ESKİŞEHİR BANKASI ESBANK "tedfairli ve kararlı" Cu m h u riyet 60. Yıl Sayı: 21320 Kurucusu: Yunus Nadi 40 TL. 5 Ocak 1984 Perşembe YOL KESEN IRMAK H.V. VELIDEDEOĞLU Çağdaş Yaunlan, Turkocağı Cad 39'41 Cağaloğlu İstanbul, 350 Lıra Komisyvndan geçen yvrel seçim tasarısı bugün TBMM'de görüşülecek DYP: Özal ıtıillet önünde hesaplaşmaktan kaçmasın Başbakan Özal: Falancafılanca parti seçime girecek diye bekleyemeyiz. Erdal İnönii: Büîün partilerin seçime katılacağını Başbakan ilan etmelidir. Demokrasimizi yeniden bunalımlara sürüklemeden geliştirecek davranış budur. kan kanunları bilmiyor. Yıldınm Avcı: BaşbaAVKARA (Cumhuriyet Burosu) Yerel seçımlerın 3 hazıran 1984'te yapılmasını ongoren yasa onerısı, TBMM Içışlerı Komısyonu'nda dun gece kabul edıldı Onerı bugun Genel Kurul'da oncelık ve ıvedıhkle goruşulecek Komısyonda HP'Iı uyelerce \enlen "Buyuk kongrelerini >apmamış ve mecliste temsil edilmeyen partilerin seçimlere katılmasına" olanak sağlayan onergelerı reddedıldı Başbakan Turgut Ozal, yerel seçımlerle ılgılı olarak "Falanca filanca seçime girecek diye bekleyemeyiz, agustos sonundan itibaren kongrelerini yapsalardı" dedı Ozal'ın bu konu ıle ılgilı olarak "Biz rakibiz diğer partilere neden yardım edelim" sozlen SODEP ve DYP genel başkanlannın tepkılerıne vol açtı. SODEP Genel Başkanı Erda! Inonu, "Başbakan biranonce tum partilerin seçime katılmaları gerekligini ilan etmelidir" derken, DYP Genel Başkanı Yıldınm Avcı da "Başbakan kanunlan bilmivor" dedı ve mıllet onunde hesaplaşmaktan kaçmamasını ıstedı Yerel seçımlerın 3 hazıranda yapılmasını ongoren yasa onerısı TBMM Içışlerı Komısyonu'nda dun gece kabul edıldı Onerı bugun Meclıs'ıe oncelıkle ve ıvedıhkle goruşulecek Komısyon'da HP'lı uyelerın onerıye ılk yerel seçımlerde katılacak sıyası partilerin buyuk kongrelerini yapmaları koşulu aranmamasını ongoren geçıcı bır madde eklenmesıne ılışkın onergelerı ANAP'lı ve MDP'lı ovlarıyla reddedıldı Komısyonda yasa onerısme eklenen hukme gore Ankara, istanbul ve lzmır'de beledıye hudutları ıçındekı her ılçede bır beledıye başkanı seçılecek Hukumet yerel seçımden once buyuk şehır yonetımının hukukı statusunu yasa hukmunde kararname ıle duzenleyecek Komısyonda 39 esas ve 6 geçıcı madde olarak sonuçlandırılan yasa onerısı bugun Genel Kurul'da ele alınacak İçışlerı Komısyonu Sozcusu Atilla Sin (ANAP) toplantıdan sonra yap tığı açıklamada, yasa onerısıne eklenen bır hukumle beledıye hudutları ıçınde bırden fazla ılçe bulunan buyuk şehırlerde buyuk şehır beledıye başkanı seçımı ıçın o şehır beledıye hudutları ıçınde kalan her ılçenın bır seçım çevresı sayılacağınısovledı. Komısyon sozcusu bu hukumlerle Anavasa'nın 127 maddesınde şekıllenen metropolıten ıdare sıstemıne geçıleceğını açıkladı Edınılen bılgılere gore, komısyonun HP'lı uvelerı verdıklen 2 ayn onergede yasaya ıkı geçıcı madde eklenmesını onerdıler Onergelerden ılkı seçım yasasının 45 maddesındekı " 6 ay koşulunun" bu seçımde uygu lanmaması, dığerı ıse ılk yerel seçımlere katılacak sıyası partilerin "Buyuk kongrelerini yapma koşulu" aranmamasıvdı Bu onergeler reddedıldı Komısyon sozcusu Atilla Sin. HP mılletvekıllerının parlamentoda temsılcısı olmavan partilerin seçime katılmasına ılışkın onergelerını saat 20 25'de verdıklerını bıldırdı. Sin, komısyonun HP'lı uyesı Ibrahim L'ral'ın oğleden sonra duzenledığı basın toplantısında bu konuda onerge verdıklerını ve reddedıldığını açıkladığını hatırlatarak, "Bu konudaki onergeleri basın toplanlısından çok sonra verildi ve komisvonda Anavatan Partisi'ne mensup milletvekillerinin sayısından fazla bır katılma ile reddedıldı" dedı îslam Zirvesi'ne Evren "\akan, "İthalat Demokles'in kılıcı gibi sanayicinin başın gidîyor da durmalı ki, tuttuğunuz kapı kolu elinizde kalmasın" dedi. Sanayi Bakanı Aral uyardı "Sanayici hizayagehin" nın "Sanayicileri hizaya getirecegini" ıddıa ettı ve şoyle konuştu "Kararlanmız meydanda, bir ıthalat rejimi ilan etmişiz. Biz hem sanayicivi teşvik ediyoruz, hem de tuketiciyi korumaya mecburuz. Her ikisinin çıkaıiarının kesiştiği nokta optimum noktadır. Eğer taraflar birbirlerınin ale>hine karşı tarafa geçerlerse ithalat hakim kılınır. Bir olomobil eğer bir milyon 500 bin liraya satılması gerekiyorsa dışarıdan ithal edilen araba da 1 mil UFUK GÜLDEMtR ANKARA Sanayi ve Tıcaret Bakanı Cahit Aral, ıthalat kararlarının yerlı sanayıe zararı dokunup dokunmayacağı sorusuna, "Biraz hizaya gelsinler" yanıtını verdı. Aral, kararlarının hızla alınması konusunda da "Herkes once ceket sonra pantolonlanmızı çıkaracağımızı beklerken biz aniden bîkinivle karşılarına çıktık" dedı "Cumhuriyet" muhabırlerının sorularını yanıtlayan Tıcaret Bakanı Aral, yenı ıthalat rejımı yon 100 bin liraya mal olu;orsa yuzde 25 farkla sanayici korunur, ama yuzde 100 farkla vatandaşa kazık atılmaz." Sanayi Bakanı <\ral, bunları soylerken bır sanayici olarak kendısını ola>ın dışında tutmuyordu Bugune kadar Orta Ana dolu'da 8 fabrıkanın kuruluşu(Arkası Sa.ll, Su.7'de) KAFAOĞLU: KARARLAR ÇOK IYI Haberi 11. sayfada ANKARA (Cumhuriyel Burosu) Içınde bulunduğumuz ayın ortasında Fas"ın Kazablanka kentınde vapıla tak olan 4 Islam Zırvesi'nde Turkıye'nın,Cumhurbaşkanı Kenan E\ren tarafından temsıl edılmesı kesınleştı Oğrenıldığıne gore bu durumda daha oncekı tahmınlerın ak sıne Zırve'ye Başbakan Turgut Ozal gıtmeyecek Ote yandan, Başbakan Ozal'ın onumuzdekı aylarda Iran'a resmı bır zıvaret vapmavı tasarladıeı bıldırıldı BAŞBAKAMN SOZLERİ Ozal, dun saat 19 00'da Kırşehır ve Kastamonu'dan gelen heyetlere hıtaben yaptığı konuşmada yerel seçımler konusunda şunları soyledı. "Mahalli idareler seçimlerini mumkun oldugu kadar once yapmak ıstiyonız. (, unku inanıvorum kı, ne kadar çabuk yaparsak halkın sıkıntısını o kadar çabuk gideririz. Çunku biz bugun o idarelere hakim degiliz. Hakım (Arkası Sa.ll, Su.l'de) Her yem sis bastı GOZ GOZU GORlVfÜYOR Ankara da uzun vıllardır ılk kez bu denli yoğun ve uzun sureli sis oldu. Van yana yuruyen insanlann bile zaman zaman birbirlerini gorememelerine neden olan sis Başkent'te gunluk yasamı buyuk olçude etkiledi. Ilk ve orta dereceli okul ogrencilennin herhangı bir trafik kazasına ugramamaları için okullar tatil edildi. Bu arada hava kiriiliginde de onemli olçude artış başladı. \etkililer hava kiriiliginde henuz kritik noktaya ulaşılmadıgını bildirdiler... (Fotoğraf: CLMHLRIYET) Ankara'dailk ve orta dereceli okullar dün tatil edildi. Hava kirliliği yoğunlaştı. Sis nedeniyle AnkaraIstanbul karayolu başta olmak üzere İç Anadolu'da bazı karayollarında ulaşım yapılamıyor Haber Merkezi Yoğun sis, başkent Ankara başta oimak uzere bazı Iç Anadolu kentlerınde ve şebırlerarası karayollarında ulaşımın aksamasına yol açtı. Ankara kalkışlı ve ınışlı uçak seferlerı durdu, başkentte ılk ve ortaokullar tatil edıldı Sısın yarın oğleden sonraya kadar surmesı beklenıyor Akdenız'den gelen sıcak hava akını butun yurtta sıcaklıkları mev sım normallennın uzerıne çı(Arkası Sa.ll, Su.7'de) 36 bin eski ihracatçının ytizde 9O'ı turist çıktı Yeni ihracat yönetmeliğinin ihracatçıları "yarı kamu gorevlisi" haline getirmesine rağmen, yurt dışına turistik çıkışlar serbest bırakıldıktan sonra ihracatçı belgesi için başvuranların sayısı yuzde 90 oranında azaldı. AHMET TAN ANKARA Başbakanhk hazıne ve dış tıcaret muşteşarlığı'ndan sağlanan ılk bılgıler, ıhracatçı belgesi sahıplerının yuzde SH3'ının "turistik amaçlı" olduğunu ortaya koyuyor. "Serbest ekonomiye" ılişkın son karariarla kambıyo mevzuatının "bir aşk cinayeti haberi" kadar basıt ve anlaşıhr hale getınlmesı, yenı ihracat yönetmeliğinin ıhracatçıyı "yarı kamu gorevlisi" sayması ve ıhracatçıya yardım etmeyı mevzuat maddesı haline getirmesine karşılık, ıhracatçı belgesi almak ıçın başvuranların sayısında buyuk bır duşuş goruluyor Daha once her gun ortalama 30 dolayında yurttaş ıhracatçı belgesi almak ıçın başvururken dun akşam saat 16.30 ıtıbarı ıle ıhracatçı olmak ısteyenlerın sayısı yalnızca 3 kışı ıdı Başbakanhk yetkılılerı, "İhracatçılann gunahlannı almak gibi olmasın ama" bu duşuşun yurt dışına turistik çıkışın serbest bırakılması ıle ılgılı olduğunu belırtıvorlar Bılındığı gıbı, daha once yurt dışına ancak ıkı yılda bır kez çıkılabılıyordu. Ancak ıhracatçılar, ıthalatçılar ve hastalık tedavısı raporu olanlar bu kuralın dışındaydılar Ihracatçı belgesi almak, tıcaret erbabı ıçın son derece kolay ve masrafsız olduğundan, bmlerce kışı kendısıne "İhracatçı susu" vererek yurtdışına gıdıp gelmekteydı. Yurt dışına çıkışla ilgılı sınırlamanın kaldırılması ve dovız alma tavanının her çıkış ıçın 500 dolardan 1000 dolara yukseltılmesı ıle yurt dışına gıtmek ısteyenler artık herhangı bır "kılığa" gırmeye gerek duymuyorlar Başbakanhk Hazıne ve Dış Tıcaret Musteşarlığf ndan sağlanan bılgıler Turkıye'de halen 36 bin 361 ihracatçı bulunduğunu ortaya kovuyor Bu rakam Turkıye'dekı koy sayısına eşıt Buna gore Mıllı Eğıtımın her ko>e bır oğretmen amacı henuz gerçekleşmeden her kove bır ıhracatçı hedefının gerçekleştığı goruluvor Ne var kı, yetkılıler bu 36 bin 361 ıhracatçıdan ancak vuzde 10'unun ıhracat vaptığını belırtıyorlar Turkıye'nın ıhracatçı sayısı, Batı Avrupa ulkeierı ortaiamasının çok ustunde Bunda belırtıldığı uzere, >urt dışına çıkmak ıcın "İhracatçılık maskesi altında turistlik yapmanın" rolu buyuk Ancak, yetkılıler, ıhracat(Arkası Sa. 11, Su. 6'da) Doların banka fiyatı bir haftada yüzde 8 arttı OSMAN ULAGAY 27 aralık gunu bır Amerıkan Dolan'nın Merkez Bankası'nca ilan edılen dovız aiış kuru 278 lıra 25 kuruş, dovız satış kuru ıse 283 lıra 82 kuruştu Merkez Bankası'nın kendı gışelerınde geçerlı olmak uzere dun (4 ocak gunu) uyguladığı dovız alış kuru ıse bır dolar ıçın 288 lıra 50 kuruştu. Merkez Bankası'nın dolar alış kuru bır hafta ıçınde yuzde 3.7 arttırılmıştı Dun 291 lıra 39 kuruş olan dovız satış kurundakı haftahk artış ıse yuzde 2 7 ıdı Ne var kı 29 aralık kararlarıyle gundeme gelen yenı uygulamaya gore artık dovızlerın Merkez Bankası'nca belırlenen değerlennın yanı sıra bır de bankalarca belırlenen ve uygulanan değerlen (kurları) vardı Bankalar kendı uyguladıkları dovız satış kurlarını her gun Merkez Bankası'nca belırlenen dolar "esas kunı"nun yuzde 6 ustunde ya da altında kalan bır sınır ıçınde kendılerı belırleyebıliyorlardı Doviz alış kuru ıse satış kurunun en fazla yuzde 2 altında belırlenebılıyordu. Bu uygulama sonucunda dovız ışlemlennın yuzde 75'ını gerçekleştıren beş buyuk bankada bır Amerıkan dolarının satış kuru dun 307 lıra 34 kuruşa gelıp dayanmıştı. Başka bır ıfadeyle bır hafta once ış yaptığı bankadan bır Amerıkan Dolarını 283 lıra 82 kuruşa alan (komisyon, v b. harıç) ıthalatçı dun bır dolar için 307 lıra 34 kuruş odemek zorunda kalıyordu. Soz konusu ıthalatçı ıçın doların fiyatı bır (Arkası Sa.ll, Su.S'de) MERKEZ BA\KASI DOLARI TL TTU Haberi 9. sayfada hattada yuzde 8 3 artmıştı Beş buyuk bankanın dun uyguladıkları dovız alış kuru ıse (Zıraat Bankası hanç) 301 lıra 31 kuruştu Son bır haftadakı artış alış Dışsatımcılar atağa kalkıyor MERAL TAMER Yenı dışsatım rejımının tum avrıntüarının henuz bellı olmamasına karşılık dışsatımcılar 1983'un ozellıkle ılk uç ayında üaha fazla mal ıhraç edebılmek ıçın kolları sıvamış gorunuyorlar. Bellı başlı buyuk dışsatımcı fırmaların hemen tumu 29 aralık çerçev e kararlarının ardından 1984 dışsatım hedeflerını yuzde 10 ile yuzde 30 arasında değışen oranlarda arttırırlarken, ılk aylarda daha fazla dışsatım çabasının nedenlen ıse şoyle açıklanıyor (1) Yenı dışsatım rejımınde vergı iadesı oranları 1 nısanda yuzde 20, 1 eylulde de yenıden yuzde 25 duşurulecek Bu du(Arkası Sa.ll, Su.4'deJ AJNAP usulü yoğurt yemek YALÇIN DOĞAN ANKARA Istanbul'da yurtdışı muteahhıtlık hızmetlerını yuruten unlu bır holdıngınsahıbı.çevresındekılere son ıthalatıhracat karariarından sonra aynen şoyle soyiuyordu' "Doğu bloku ile ithalatı bundan sonra ben vapacagım. Başkalannın yeni karardan sonda Dogu bloku ulkeleriyle ithalatıhracat vapmalan zaten imkânsız." Bu holdıng seçım sırasında ANAP'ı destekledığını hıçbır bıçımde gıziememış, hatta Turgut Ozal'ın kabınesıne de "dort bakan" (Arkası Sa. 11, Su. 4'de) T V ' d e konuşan Hazine ve Dış Tıcaret Müsteşarı "Sıstem ay sonunda açıklanacak. Ücretlı ve memurların şımdiden fatura toplamalannda yarar var. " dedi. Haber Merkezi Hazıne ve Diî Tıcaret Musteşarı Prol Kkrem Pakdemirli. faturalı sıstemın esasları açıklanıntaya kadar ucretlı ve memurların yaptıkları çeşıtlı turdekı aiış verışler karşılığında taturalar almalannda yarar olduğunu soyledı "IGRENÇ KATLİAM" Israil birliklerine karşı Guney Lubnan'da misilleme\ı yogunlaştıracdklannı Pakdemirli, dun gece TV'de NOvlevenK.mel orgutu lideri Nebih Berrı. halkı kan bagışında bulunmava çagırdı. (Telefoıo AP a.a) yayınlanan "Bir Konu Bir Konuk" programında yaptığı ko nuşmada, sıstemın ay sonundan onee açıklanabıleceğını belırte rek sunları soyledı "Buvukçe bir alış veriş yapan ucretli veya memur kışinın bu alışverişin sonunda da fatura almasında fayda vardır. Çunku, İstanbul Haber Servisi Sulşu anda hangi mal ve hizmetlertanahnıet Ozel Askerı Cezaevıden vergı iadesı alınabîlecegi belnde mevdana gelen bır olay neli olmadıgı ıçın bu faluraları Başbakan Sayın Ozal'ın yerel seçımlerın hazıran ayındenıvle Doç Dr 'Nalçın Kuçukelinde bulundurması >e ilan edıdan once yapılabıleceğıne ılışkın acıklaması sıyasal yasamun vargılanmasına istanbul Sıkı lecek listelerde buna gore ibraz da tehlıkelı bır gerılımın habercısı gıbı gorunuyor Oysa yerel \onetim Komutanlığı 3 Numaralı edılmesi imkânına »ahip olacakseçımlerın onumuzdekı sonbaharda yapılması, sağda DoğAskerı Mahkemesı'nde başlandı tır." ru Yol, solda SODEP'ın yerel secımlere katılmasını sağlaDoç Dr Kuçuk, oturum sonunPakdemirli, "Buyukçe bir alış yacak ve böylece sıyasal arıtmetığe sosyolojık taban sağda tahlıye edıldı. veriş ne olabilir?" so. usu u/erılayacaktır (Arkası 6. Sayfada) ne, "Kanaatimce benim şahsı 6 Kasım Secımlen'ne yalnızca uc partı katılmıstır Bu uc kanaatimdır. Bu bilfarz 5 bin lıpartının mıllı ırade'' adı venlen secmen coğunluğunun keDISK DAVASINDA ranın uzerınde alış veriş vapm., sın ve tartışılmaz kurumları olduğunu kımse soyleyemez 3 SANIK olan vatandaşımız, bu hizmetdc 6 kasım secımlerı, MGK tarafından secımlere katılmalarıolabilir, mal da olabilir... Bunıın TAHLIYE EDILDI na ızın venlen partı ve kışıler arasında yapılmıstır Sayın faturasını alıp saklamakla fayHaberi 6. sayfada (Arkası Sa. 11, Su. 7'de) da vardır." dedı. Pakdenıirli: 5 bin liranın üzerinde alış veriş yapanlar fatura alsm Israil, Şii mevzilerini yeniden bombaladı: 100 ölü Israıl uçaklarınm dun Bekaa 'dakı Iran yanhsı Şu mevzılenne duzenledıklen saldırıda, 100 kışı oldu en az 400 kışı de varalandı Şıı Emel orgutunun lıden Nebıh Berrı iğrenç bir katliam olarak nıteledığı Israıl saldmsmda \aralananlar ıçın halkın kan bağışında bulunmasını ıstedı Berrı, enkaz altında kalanlann çıkanlması ıle olu savtsmm artmasından korkulduğunu belırttı Ağca yine Time dergisine kapak oldu "Time" dergisi, PapaAğca goruşmesini, son sayısına kapak yaptı. Konuyla ilgili olarak, iç sayfalannda da uç fotoğraf yayınlayan dergi, Ağca'mn Papa'ya ateş ettiği mayıs 198rden bu yana geçen gelişmelere yer verdiği yazıda, Papa'nın tutumunu ovuyor \>e Jean Paul'un kendisini oldurmek isteyen birisini bağıslayarak, ornek bir davranışta bulunduğunu belirtiyor. Dergi, Papa'nm bu davranışımn dunyamızda bir dizi anlaşmazhklarda ornek olarak alınması dileğinde bulunuyor. Dergi şoyle diyor: "Papa, Ağca ıle buluşmaya gıderken vanında bır fotoğrafçı da getırdı Çunku Rebıbbıa Cezaevı 'ndekı bu sahnenm, nukleer fuzeler, nefret, bırbırıne duşman ıkı super devlet ve fanatızmte dolu olan dunyamızda gosterılmesmı ıstıyordu." UGUR MUMCU GOZLEM Halep ve Arşın... Doç. Yalçın Küçük tahliyv oldu %• Haberi 3. Sayfada MDP, TURKIYETNPs AVRUPA KO\SEYl TOPLASTISISA KATILMASISA KARŞI ÇIKTI Haberi 6. sayfada • Tunus'ta "Ekmek" isyamnda 30 olu • Mjerya 'da yolsuzluk ve sa\ı saymamak gelenek 3. Savfada • Perşembepazan'/.ua herkes ithalat kararlarını inceliyor. • IX1F') e parasal genişleme için yuzde 30 smırı onerilecek. 9 Sayjuda • 4f konusunda hukumet uyelerı şimdilik duşunuyor. • Şeyşelli genç bir kadın super guçlere kafa tutuyor. 12. Sayfada WHYF0RG