Katalog

7 EYLÜL 1983 HABERLERİN DEVAMI CUMHURİYET 11 reksinimden fazla olması halinde yukümlüluk süresi altı yılı geçmeyecek. Yukümlüluk dışında kalanlardan gönüllü olanlar (Baştarafı 1. Sayfada) sert öniemleri almaktan çe gereksinime göre birliklerde göntnmiyorlar. Orta Amerika ülke revlendirilecekler. lerine Birleşik Devletler Donan EĞİTtM masının gözdağı vermesi, Afganistan'da Sovyet askerinin bulun VE ÖGRETtM ması, Sirte Körfezı veya Çad çölYükümlülerin Genel Kurmay lerindeki sürtüşmeler azımsan BaşkanlığYnca belirlenecek esasmayacak tepkiler oluşturmakla lar dahilinde eğitim ve öğretime birlikte, oyunun kurallanndan tabi tutulmaları da tasarıda önsayılıyor. 2 büyük ülkenin onem görulüyor. Tasanya göre, yapıli stratejik bölgeleri üzerine yö lan çağnya uymayan, banşta benelecek bir girişim ise "kırmızı" lirtilen yerlerde bulunmayanlara işaretin hemen yakılması ve fu 5 bin lira para cezası verilecek. zelerin ateşlenmesi için yeterli Bu cezalar savaş halinde iki kat sayılıyor. artırılarak uygulanacak. Göreve thtiyar dünyamızın bu katı çağrılan yükümlülerden memur gerçeğini 269 masum insanın ha ve işçiler eğitim ve öğretim için yatı pahasma bir kez daha oğ çağrıldıkları süre içinde ücretli izinli sayılacaklar. Yapılan çağrenmek acıdır. • • * nya uymayan yükümlüler, zabıta kuvvetlerince yakalanarak birliklerine teslim edilecekler, birlikler oluşturuluncaya dek avcı birliklerinin görevi sürecek. (Baştarafı 12 Sayfada) Guvenlik Konseyi'nde ele alınaDanışma Meclisi Başkanlığı'cak olan yasa önerisi kabul edilna sunulan "Sivil Müdafaa Birdiği takdirde 1 mart 1982 tarilikleri Yasası'nı Değiştircn Yasa hinden geçerli olmak üzere yüTasansı" da önümuzdeki gunriirlüğe konacak. lerde aynı komisyonda ele alınaGenel Kurul'da Nuri Özköcak. Bu tasarı ile sefer ve savaş ker'in diplomatik pasap>on kaphallerinde sivil savunma teşkilâtsamını genişleten orta öğretimlannın, illerde ve ilçelerde bölgede 19 yaşına kadar yuksek öğreyi savunmaktan sorumlu olan timden 25 yaşına kadar olan dipkomutamn hareket kontrolüne lomatların çocuklarının da girecekleri öngörülüyor. Diğer "Diplomatik pasaport" almalahallerde mülki amirlerce sevk ve rını öngören yasa önerisi komisidare edilecekler. yona iade edildi. , y DM Genel Kurulu'nda, ayrıYasa tasarısının gerekçesinde, ca itfaiye personeli ve PTT da"giiniimüz savaşlannda başarığıtıcısı ve hat bakıcılan ile belenın sadece Silahlı Kuvvetler'le diye zabıta memurlarına yılda 3 değil, devletin tiim güçlerinin kaay fiili hizmet zammı verilmesitılmasıyla oluşturulacak bir sani öngören yasa önerisi, Genel vunma sistemiyle mümkiın olaKurulda kabul edildi. cağının bilindiği" kaydediliyor. Liitfullah Tosyalı ve arkadaş' nın itfaiye personeline (mü , amirTekip şefi, er, şoför ve varsa bunların yardımcıları) yıl(Baştarafı 1. Sayfada) da 3'ef ay fiili hizmet süresi ekaralarında kadın ve çocuklann lenmesini öngören yasa önerisi du bulunduğu 40 sivili toplu halgörüşülürken verilen önergelerde öldürdüler. Falanjistlc de le belediye zabıta memurları ve Dürzileri Bhamdun çevresinde PTT hat bakıcılan ve dağıtıcıla30 Hıristiyam tophıca öldürmekr ının da yasa önerisi kapsamına le suçladı. alınması istendi. Genel Kurul'ia, önergelerin kabul edilmesiyle, anılan kişilere her yıl 3 ay fi,1i hizmet süresi eklenecek. Ya>a önergesi daha sonra MGK'da >örüşülecek. DM'de orman muhafaza menurlarına yılda 2 ay fiili hizmet aramı verilmesini öngören yaa önerisi kabul edildi. Öneriye •klenen bir hükümle sağlık kuumlarında tam gün çalışan praisyen ve uzman hekimlerin fiili ıizmet zammından yararlandıılmalan da benimsendi. Çırak, Kalfa ve Ustalık Yasa "asansı da DM'de kabul edildi. Tasarıyla ilkokulu bifirmeyenler le 12 yaşından küçük olanlar çıak olamayacak. Çıraklık süresi :4 yıl arasında değişecek. Özel uruluşlar da çırak okulu ve eğiim yeri açabilecekler. Çıraklara erilecek ücret asgari ücretin üzde 40'ından az olmayacak. 269 ceset Sovyetler'le Amerika OLAYLARIN Sefer Garanti (Baştarafı 1. Sayfada) (Baştarafı 1. Sayfada) (Baştarafı I. Sayfada) ARDINDAKI yapacak. Kaynak miktannın ge Güney Kore hükumeti, düşü nisbeten ılımh olmasının nedeni nın bovkotu karanna ise az sa karmak zorunda kalan bu banyıda ülke uvmus, olimpiyatlar geçmişte alınan sert kararların GERCEK rulen uçakla ilgili olarak ABD Başkanı Reagan tarafından açıklanan yaptırımları büyük bir memnuniyetle karşıladı. Güney Kore Dışişleri sözcusü hukümetinin Reagan'ın kararını büyük bir memnuniyetle karşıladığını belirttikten sonra Sovyetler Birliği'ni uçağın düşuriildüğunü kabule zorlayacak ve tazminat isteklerini kabul ettirecek baskı metodları konusunda ABD ve Japonya ile birlikte hareket edileceğini sözlerine ekledi. Kore Ulusal Partisi de Reagan tarafındn açıklanan yaptırımların "yerinde olduğunu" belirtti ve "Sovyeller Biriiği'ne bu barbarca eylemi ödelmek için" butün ulkeleri ABD ile işbirliğinde bulunmaya çağırdı. Reuter ajansının yorumuna göre, uygulanacak yaptınmlann Sovyetler Birliği'nden çok Amerika Birleşik Devletleri'ne zarar vermiş olmasının farkedilmesi oldu. AJANSIN YORUMU ŞÖYLE: "ABD'nin eski başkanlarından Jimmy Carter'in Afganistan miidahalesi karşısında Sovyeller'i cezalandırma girişiminde olsun, daha sonra Başkan Reagan'ın Polonya'da askeri rejimi çökertme girişiminde olsun batılı miittefiklerin birlik içinde bulunmamaları, ABD'nin tulumunu zayıflatmıştı. Carter, önemli bölümü ticari alanda olan sert önlemlerin desleklenmesinde batılı müttefiklerinden pek sınırlı destek göraıiıştü. Örneğin Sovyetler'e uygulanmak istenen lahıl ambargosu Arjantin ve 6teki üretici ulkeler tarafından >apılan saüşlarla elkisiz bırakılmıştı. 1980 Moskova Olimpi>a(lan' düzenli olarak yapılmıştı. Polonya'da sıkıyönetime karşı, Reagan Sovyetler Biriiği'ne petrol ve gaz cihazları satışını yasaklamakla cevap vermek istedi. Amacı, Sibina'dan Batı Avrupa'ya doğal gaz nakledecek şebekenin yapımını aksatmaktı. ABD yetkililerine göre, bu ambargo boru hattı projesini bir süre geciktirdi, maliyetini artırdı, ancak durdurmadı. Sovyetler Biriiği'ne karşı düşünülen bu yaptınm aksine ABD'nin müttefikleriyle arasını açtı. Reagan yönetimi boru hattına uygulanan ambargo>u gecen kasımda tahıi ambargosunu da geçen ay kaldırmaya mecbur kaldı." SOVYET NOTASI Öte yandan, Sovyetler Birliği'nin, BM delegesinin New York'ta bulunan evinin çevresinde Güney Koreli kişilerin protesto gösterileri düzenlemeleri üzerine ABD'ye protesto notası gönderdiği bildirildi. Sovyet Resmi Haber Ajansı TASS, protesto notasının Sovyetler'in Washington Büyükelçiliği kanalıyla ABD Dışişleri Bakanlığı'na iletildiğini belirtti. TASS, protesto notasında, "400 kada öfkeli sokak serserisinin Sovyet delegesinin Long İsland'da bulunan evi çevresinde Sovyet aleyhtarı gösteriler yaptıklan n ı " söylediğini duyurdu. TASS, ellerinde beyzbol sopaları bulunan göstericilerin evin çevresinde "Rusları öldürün" şeklinde bağırdıklannı bildirdi. TASS, evin yakınında bulunan polislerin, Sovyet Büyükelçiği'nin ABD Dışişleri Bakanhğı'yla ilişki kurmasına kadar "Gangsterlere" müdahale etmediğini öne sürdü. Bu arada, Uluslararası Hava Yolları Pilotlan Federasyonu, Güne> Kore Hava Yolları'na ait yolcu uçağının Sovyetler Birliği tarafından duşürülduğu gerekçesiyle Moskova'ya yapılan uçak seferlerinin 2 ay süreyle durdurulması çağrısında bulundu. Son 7 yılda Japonlara göre (Baştarafı 1. Sayfada) Trajedinin öğrenilmesinin hemen ardından havacılık uzmanları, Güney Kore uçağının pilotunun uçuş programını tamamen yanlış vermiş olabileceği uzerinde durdular. Bu açıklama, Güney Kore Havayolları (KAL) yetkililerinin, uçak pilotunun Alaska'nın Anşoraj Havaalanı'ndan kalkışından önce uçuş koordinatlarını doğrulattığını bildirmesinden sonra terk edildi. Aslında KAL yanılıyordu. Boeing 747'nin kaptan pilotu Çun'un uçak düşmeden önce yolladığı bir mesaj, bu hatayı ortaya çıkarıyor. Çun'un bulunduğu yeri bildirmek için verdiği koordinatlarla Japon askeri haberalma merkezinin radarında görülen koordinatlar tamamen farklı. Çun mesajında 41 derece Kuzey ve 147 derece doğu olduğunu bildirirken Japon radarları uçağın 47 derece kuzey 141 derece doğuda olduğunu gosteHyordu. HATA NEREDE Bu veriler kaptan Çun'un enlem ve boylam koordinatlarını verirken hata yapmış olduğunu ortaya çıkarıyor. Hatanın şu şekilde yapılmış olabileceği tahmin ediliyor: "Çun, kalkışından önce uçuş hattını bilgisa>ara verirken hattın üzerinde bulunan bir referans noktasının koordinatlarını yanlış verdi. Bu noktanın koordinatlarını 42.23 derece kuzey enlemi ve 147.29 derece doğu boylamı vereceğine 47.29 kuzey enlemi ve 142.23 doğu boylamı olarak verdi." Olayların bundan sonraki gelişimi açık değil. Uçuş gece uçuşu olduğundan pilot yanlış hat üzerinde olduğunun farkına varmamış olabilir. Hergün yaklaşık 20 uçağın geçtiği bu hattan kuşkulanmak için bir neden yok. Ancak bu hava sahasını izleyen Sovyet, Japon ve Amerikan radarları, neden bu hatayı derhal farketmediler? Koordinatlann bilgisayara yanlış verildiğinin oğrenilmesı, Guney Kore uçağının pilotunun Sovyet uçakları tarafından izlenmesine ne'den aldırmadığını açıklayabilir. Uluslararası havasahasında uçtuğunu sanan pilot Sovyet avcı uçaklannın sinyallerine ve uyarı anşlarına önem vermemiş olabilir. Lübnan kada söz konusu operasyon gerçekleşmedi. Bu arada, Koç grubunun sermaye artışına kesinlikle katılmayacağını açıklaması sonucu banka Sabancı Holding'e teklif edildi. Ancak, bu konuda da bir sonuç sağlanamadı. Bunun üzerine Doğuş Grubu'nun devreye girerek, bankayı satın almak için de girişimde bulunduğu saptandı. Yapılan uzun muzakareler sonucu, bankanın Koç'a ait pay senetleri Doğuş Grubu'na satılırken, Koç Grubu'na ait mevduatların eskiden olduğu gibi Garanti Bankası'nda kalması kararlaştırıldı. Aynı anlaşmada, bankanın sadece müteahhitlik hizmetlerini değil, tum üretken sektörleri desteklemesi mukavele ile bağıtlandı. Aynı anlaşmada, bankanın Sabancı Holding'e ait yuzde 25 oranındaki Lassa Şirketi'ne ait paylar dışında tüm sınai iştiraklerinin tasfiyesi öngörüldu. Anlaşmanın nihai biçimini alması sonrası yeni Bankalar Yasası uyarınca Maliye Bakanlığı'na başvuruldu. Maliye Bakanlığı'nın bu incelemeyi tamamlamak üzere olduğu ve en geç hafta sonuna dek bu onayı vereceği saptandı. Anlaşma öncesi Koç Holding İdare Meclisi Başkanı Vehbi Koç'un, bankada yüzde 35 pay sahibi olan Sabancı Holding'in de devir konusunda onayını aldığı öğrenildi. Kütahya Seyitömer Santralı'nın mukavele töreni için İsviçre'nin Bern kentinde bulunan Doğuş Grubu yöneticisi Ayhan Şahenk, bu konuda Cumhuriyet muhabirine şunları söyledi: "Olay bitmiştir. tlk iş olarak kanunun öngördüğü sermaye artışını yapacağız. Bu artışla bankamız daha giiçlu ve modern bir şekilde 8 milyarlık sermayesiyle tüm sektorlere hizmet verecektir. Anlaşma hayırlı olsun." 1982 yılı inşaat cirosu 20 milyar lira olan Doğuş İnşaat halen Yapı ve Kredi Bankası'nın da yüzde 8'lik payına sahip bulunuyor. Aynı grup Türkiye Imar Bankası'nın da tüm hisselerine sahip olarak etkinlik göstermekte. UGUR MUMCU GOZLEM (Baştarafı 1. Sayfada) zerlik göstermekteydi. Sovyet hava sahasına Amerikan casus uçağının girdiğinin anlaşılması, olayın rengini büyük ölçüde değiştirmiştir. Sovyet pilotlan, yolcu uçağı ile casus uçağını nasıl birbirine karıştırdılar?. Elektronik biliminin bu kadar geliştiği birdünyada, bu tür karışıklıklar doğal mıdır?. Bunları bilemiyoruz. Bunları bılemiyoruz ama olay nedeniyle büyük kaygılara, gelecekle ilgili kuşkulara kapılıyoruz. Olay, dünya barışının nasıl pamuk ipliğıne bağlı olduğunu göstermiyor mu?. Bir pilotun düştüğü yanılgı, böylesine bir olaya yol açarsa; yarın, bir başka görevlinin düşeceği yanılgı, kıtalararası füzelerin ateşlenmesine de yol açmaz mı?. Demek ki, birçok masum insanın yaşamı, böylesine yanlış anlamalara da bağlı bulunmaktadır. Olayın bu yönü insanlık açısından kaygı verici bir boyutu sergilemektedir. Reagan'ın dışpolitikası,uluslararası gerginliğe ve bunalıma oturtulmuştur. Geleneksel MoskovaWashıngton gerginliği, Reagan yönetimi ile daha da yoğunlaşmıştır. Amerikan Merkezi Haberalma Örgütü CIA ve CIA güdümündeki ya da etki alanındaki kitle haberleşme araçları ile "AntiSovyef"akımların güç kazandığı görülüyor. Bu AntiSovyetizm'in "Soğuk savaş rüzgârları" ile gittikçe arttırıldığı da gürülüyor. Papa'ya suikast girişimi olayı bile Beyaz Saray Kremlin çekişmesine konu oluyor. Uluslararası her olay, bu gerginliğin ana konularını oluşturuyor. GüneyAmerika'daki kan içici faşist rejimleri destekleyen Reagan yönetimi, konu Polonya olunca, ışçi sınıfından yana tavır aldığını açıklıyor, Polonya'daki askeri yönetime karşı çıkıyor. Konu Çad oiunca, roller değişiyor. Reagan yönetimi, Sosyalist Mıtterrand yönetimi ile birlikte Çad'ın iç işlerine karışıyor. Yıllarca, Amerika'nın Vietnam işgalini kınayan Moskova yönetimi ise Afganistan'ı işgal ediyor. Böyle birdünyada, ıki dünyajandarması birbirlerini, haberleşme uyduları ve casus uçakları ile izliyorlar. Beyaz Saray, Sovyet hava sahasına gönderdiği casus uçağı ile suçüstü yakalanmış bulunuyor. Ve böylece. düşürülen GüneyKore uçağı nedeniyle eline geçirdiğı propaganda malzemesini, büyük ölçüde elinden kaçırmış bulunuyor. Sovyetler ise, arada casus uçağı olsa bile, 269 yolcu taşıyan bir uçağı düşürmüş olmanın sorumluluğunu taşıyor. Kasıt ya da yanılgı,sonucu değiştirmiyor. Bütün bunlar, uluslararası barış özleminin ne kadar haklı bir düşünceden kaynaklandığını gösteriyor. Soylu şair M. Akif'in dediği gibi günümüzde "Medeniyet tek dişı kalmış canavar"ö\r. Dünya, bir barut fıçısının çevresinde dönüyor. Bu yüzden günümüzün en canalıcı konusu, barış özlemi ve düşüncesini, siyasal ideoloji, devlet, din, ırk aynmı ve sınır tanımadan bütün dünyada yaygınlaştırmak ve dünyamızın ne gibi çılgınlıklarla karşı karşıya olduğunu göstermektir. Düşürülen GüneyKore uçağı, ne gibi çılgınlıklarla karşı karşıya olduğumuzun örneklerınden biridir. Sigortahlar yeniden borçlanabilecek ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Sigortalılara yeniden geriye doğru 15 yıl borçlanma hakkı tanıyan yasa önerisi, DM Sağlık ve üosyal Işler Komısyonunda kabul edildi. Merhum Mustafa Yiicel'in benimsenen yasa önerisinden, 40 yaşını doldurmuş ve borçlandığı tarihte sigortalı işte çalışanlar yararlanacaklar. Bu kimseler 3 yıl içinde primlerini ödeyecekler. Yasa önerisine eklenen bir madde ile de SSK'dan yaşlılık aylığı alanlardan herhangi bir işe girenlerin ayhklarının, istemleri halinde kesilebileceği hükmü getirildi. Yasa önerisi daha sonra DM Genel Kurulunda ele alınacak. HALKIN SAĞLIĞI ÜJE OYNAYANLAR Türk Ceza Yasasfnın bazı maddelerini değiştirerek halkın >ağlığı ile oynayanlara ve fazla fi•la mal satanlara ağır para ve pis cezaları getiren Yasa Tasaısı DM'de kabul edildi. Tasanya göre, içilecek sulara ve yiyeceklere zehir katanlara 5 yıldan 15 yıla kadar ağır hapis cezası, fazla fiyatla mal satanlara da 10 yıla kadar hapis cezası verilecek. Ozetle Milti Eğitim Bakanhğı, öğretmenlerin ek ders ücretlerinin yüzde 30 oramnda artırılmasını önerdi. Öneride, ilkokul öğretmenlerinden günduzlü öğretim yapan okullarda bulunanlarm brüt 135 lira olan ek ders ücreti 175 lira, gece öğretim yapanlarda 215 lira olması isteniyor. Orta dereceli okullarda da gündüz görev yapanlann 215, gece çalışanlann ek ders ücretinin 260 lira olması öneriliyor. Öğretmenlerin ek ders ücretleri Maliye (Baştarafı 1. Sayfada) «k" diye bir ifade kullanmadıkannı kaydetti. Kafaoğlu dün yaptığı açıklanada "1.1.1984 tarihinden itijaren herkesin cebinde ciizdanı jlacak. Tasfiyenin sonucuna baalmadan bunlar bir yıl içinde laralanna kavuşacaklar" dedi. Bankerlerin sorunlarının çö:umü için kanun çıkarıldığını ıatırlatan Maliye Bakanı Adnan îaşer Kafaoğlu, konu ile ilgili îlarak şunları kaydetti: "155 bin bankerzedenin 100 jininin alacağını banka mevduıtı haline getireeeğiz. 1.1.1984 arihinden itibaren herkesin cejinde ciizdanı olacak. Ona göe. tasviyenin sonucuna bakılnadan bunlar bir yıl içinde paalanna kavuşacaklar. Bu biitün ıesap sabiplerinin hepsi için uy>ulanacak. Fakat. 200 bin liraîan az alacağı olanlar tamstmııı almış olacaklar. 200 bin liraian fazla alacağı olanların 200 )in liralık bölümü banka mevluatı haline getirilecek. Yılbaşınlan itibaren bunların ellerinde mnka hesap cuzdanlan olacak" Maliye Bakanı Kafaoğlu, 29 :kim 1983 tarihinden itibaren jankerlerden alacakh olanlara 7 ' e r bin lira ödeme yapılacağı jndaki haberler üzerine de 'Bunu bankerzedeler soyiemiş. 3iz böyle bir ifadedc bulunmalık" diye konuştı1.. Kafaoğlu, bugüne kadar altı Dankerin tasfiyesinin tamamlanlığını, bunlardan alacakh olanarın toplamının ancak 400 civaında olduğunu sözlerine ekledi. • Yıldız Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nden aldığım şebekemi kaybettim. Geçersizdir. GÜLÇtN BAKKAL SAL/HOĞLU Tek ders sınavı 22 eylülde Orta dereceli okullarda tek ders sınavma son sınıf öğrencilerinin yanı sıra, ara sımflardaki öğrencilerin de katılabileceği bildirildi. Sınavlar 22 eylülde yapılacak. 1984 Üniversite Seçme ve Yerleştirme Sınavları için başvurular 21 kasım 5 aralık tarihlerinde yapılacak. Üniversite Birinci Basamak Seçme Sınavlan 16 nisanda, ikinci basamak sınavlan 25 haziranda yapılacak. OSYM başvııruları 21 kasımda İlkokullarda kayıtlar Milli tğitim Bakanhğı 'na bağlı ilkokullarda kayıtlar 12 eylül pazartesi günü başlıyor. Bu dönemde ilkokuüara 7yaş grubundan 900 bin yeni öğrenci alınacak. İstanbul'da temel eğitim yapacak okulsayısı 14'e yükseldi. Temel eğitim okulu durumuna getirilecek ilk ve ortaokuüar şunlar: Gazi tlk ve Ortaokulu (G.O. Paşa), Gültepe İlk ve Ortaokulu (Eyüp), Menekşe Ortaokulu ile Paşabahçe Ortaokulu (Beykoz), İçerenköy tlk ve Ortaokulu (Kadıköy), Kâzım Karabekir İlk ve Ortaokulu (Bakırköy), Okmeydanı tlkokulu, Namık Kemal Ortaokulu. Daha iyi verim için T.C ZİRAAT BANKASI "gücüne er işilemez " Kamulaştırmalar peşin ödenecek Kamulaştırma Yasa Tasansı Bayındırlık, tmar ve Iskan Komisyonu 'nda kabul edildi. Tasanya göre, büyük projeler için yapılacak kamulaştırmada bedeller peşin ödenecek.