Katalog

5 EYLÜL 1983 * • • * HABERLER CUMHURÎYET 11 Owett, 1500'de dünya rekoru kırdı İngilizlerin dünyaca iinlü atleti Steve Owett, Maee'ınıı 3.31.24'lük derecesini 3.30.77 üe kırarak 1500 letrede yeni rekorun sahibi olurken, üçüncü rekorunu da kırmış oldu. RİETt (Cumhuriyet) İngilizlerin dünyaca ünlü atleti Steve Owett üç yıllık bir aradan sonra 1500 metrede dünya rekoru kırdı. halya'nın Rieti kentinde yapılan uluslararası atletizm yanşmalarında 3:30.77 ile ABD'li Sydney Maree'nin geçen hafta pazar günü kırdığı rekoru tekrar eline geçiren Owett, bu yıl içindeki en büyük sürprizi yaptı denilebilir. Helsinki öncesi büyük form düşüklüğü gösteren Owett'in 1981 yılında kırdığı 3:31.36'lık rekoruna yetişen olmamıştı. Ancak Helsinki'de 4. olan Owett bütün atletizm otoritelerinin dikkatini üzerine çekti. Kimisi "Artık pili bilti" derken, kimisi bu düşüşün gelip geçici olduğunu Owett'in kendisini toparlayacağını savundu. Ardmdan Avrupa Atletizm Birinciliği geldi Owett 1500'de koşmuyor, 800 metrede ise yedek yazıhyordu. Gerekçesi ise formsuz olduğuydu. Aradan 15 gün geçmeden bu sefer 28 ağustos günü Güney Afrika kökenli Amerikah zenci atlet Sydney Maree 3:31.24 Ue Almanya'nın Köln kentindeki yanşmalarda dünya rekorunun değiştiğini duyuruyordu. Owett'in bu rekora tepkisi ise oldukça yalındı: "Rekor yine benim olacak" Kansınm Helsinki öncesi geçirdiği hastahk ve Helsinki'deki yanşta o müthiş fınişini yapamaması Owett'in bir hayalperestten öteyegk emeyeceğini artıkruhsal bakımd ın bir mumyadan farkı 'madığ ıu gösteriyordu. Derken .ıeti'de <i ulaslararası yanşmalarda 'Bende varım" dedi. Owett tüm dünyaya. Koştu ve yakaladı: 3:30.77. Yeni dünya rekorunu istatistik sayfalarına işledi. Üç yıl içinde 1500'de üç dünya rekoru çıkardı Ingiliz Steve Owett. Owett'a rakip geliyor Altılı Ganyan £67 bin lira verdi (Cumartesi) at yanşlannda: 6'lı Ganyan: 467.653,85 TL 3'lü Ganyan: 2.751,25 TL 3 l ü Bahis: 30.989,10 TL KAZABLANKA (Cumhuriyet) 9. Akdeniz Oyunları'nın ilk gününde yapılan GrekoRomen güreş karşılaşmalannda güreşçilerimiz 4 galibiyet, 1 mağlubiyet aldılar. 52 kiloda Erol Kemah, Faslı NORVEÇ (Cumhuriyet) Abauwafa karşısında çok güzel Bir tngiliz daha Steve Cram. bir güreş çtkararak ilk devreyi Yurtdaşı Owett, Rieti'de dünya rekorunu kırarken Cram da Nor 71, maçı 131 önde kapadı ve veç*te başarılanna bir 1500 met sayı tuşu ile galip geldi. 62 kiloda Aleattin özgün Mıre birinciliği daha ekliyordu. Son sırlı rakibi Muhammed Ahmet'i 700 metresini yağmur ve rüzgar 120 sayı tuşu ile yendi. altında koştuğu 1500 metre ya74 kiloda Celal Taşkıran, kanşını 3:33.06 ile kazanıyordu. Bir fılemize heyecanlı dakikalar yayanda dünya rekoru, bir yanda sattı. Müsabakadan önce rahatdoğayla mücadelenin zaferi. sız olduğundan yakınan TaşkıCram'ın bu derecesi Owett'ın ran, Mısırlı rakibi Ahmet Babadünya rekorunu kırmadan önce ui karşısında sıkı bir tempo tuyaptığı en iyi dereceden (3.33.81) turdu. Daha sonra ise sürekli pudaha iyi bir derece elde ediyoran vermeye başladı. Bu arada kadu. füe yöneticileri, antrenörler spor400 metre engellide tngiliz cular Taşkıran'a bağırarak hereRob Harrison 48.55 ile, 800 met kete gecmesini sağJadılar. Taşkırede Avusturalyalı Pat Scammel ran bir an için tuş yaptığını sa1:51.0 üe birinciüği elde etti. 1500 nıp güreşi bırakmasına rağmen metrede ise Cram'ın arkasından oyunu 73 puanla kazandı. yine tngiliz Stevvart Paton 3:47.51 90 kiloda Seyfi Şahingöz Fasüe ikinci, NorvecU Arvid Hansen lı Aboussalma'yı 120 sayı tu3:48.91 ile üçüncü oldu. şu ile yendi. Bayanlar 800 ve 1500 metrelerAğırda ise, Kenan Çınar ttalde altını yine lngiliz atletler pay yan rakibi karşısında varlık göslaştı. 800'de Shireen Bailey termedi ve oyunu 38. saniyede 2:03.43 ile, 1500'de Jane Furniss tuşla kaybetti. 4:11.51 ile birinci oldular. Yüzmede 100 metre sırtüstünde sabah seansında üçüncü olarak final hakkını elde eden Sadri Özün, finalde 8 yüzücü arasında 7. oldu. Teniste ise, çift bayanlarda Nur Güzelbay ve Nuray German çifti Malta'h rakiplerinin sahaya VRBAS (Cumhuriyet) Balçıkmaması nedeniyle hükmen kan Basketbol Şampiyonası'nda galip geldiler. takımımız Romanya'yı 7360 yenerek üçüncü oldu. Şampiyonada birinciliği ise Yunanistan'ı final macında 9660 yenen YuAkdeniz Oyunları ile ügili gögoslavya elde etti. Takımımız darüntüler TV bugün 20.00, 20.25 ha önce Yunanistan' a yenilerek fi 21.40, 22.35 arasında banttan nal sansını kaybetmişti. yayınlanacak. 9. AKDENIZ OYUNLARI Güreşte 4 galibiyet aldık 000 6 gollü DikilitaşCamialtı maçı seyredenleri coşturdu Spor Servisi İstanbul 1. amatör liginde ilk hafta dün yapılan maçlarla sona erdi. Günün en farklı galibiyetini Yalova'yı 40 yenen Okmeydanı alırken, G.O.PaşaY.S.Selim karşılaşması G.O.Paşa İstanbul Karmasına oyuncu verdiği için ertelendi. Dikilitaş ise Camialtı karşısında çıkardığı harika oyunla 20 mağlubiyetten 42 galibiyete geçti. Amatör gençlerde günün toplu sonuçları şöyle: TelsizsporAlemdar: 41, YaylasporTarabya: 10, KaynarcaB.Mensucat: 11, ÇayırbaşıŞehzadebaşı: Tehir, YeşilbaglarSilivri: 20, Kiiltürspor Güngören: 10, DcnizlisporBaSlarbaşr. Tehir, AvcılarMadenspor: 43, YahyakemalB.Güvenspor: 30, MimarsinanK.M.Paşa: 60, AltıntepsiBeyoğluspor: 30, K.ÇekmeceHarmantepe: Tehir, PiyalepaşaAyazağa: Tehir, BeştelsizÇınarspor: 22, KağıthaneFındıkh: 90, TuzlaYamanspor: 10, HaydarsporDoğangüneş: 10, KaracaahmetFethiye: 62, HilalAlarko: 22. GOLLER: Basri (Dk. 14), Zeki (Dk.32), Cengiz (Dk. 44, 51, 53), Rahmi (Dk. 82). TARIK TÜRKAY Paşabahçe: 0 Anadoluhisan: 0 HAKEMLER: Yalçm Darıcı (6), tsmail Özen (5), Iskender Gürdal (6). PAŞABAHÇE: Mehmet (7) Ali (6), Rıfat (6), Faruk (7), Eyüp (6), Alattin (6) Cihangir (7), Cengiz (5), Ender (6), Hasan (6), Ümit (6). ANADOLUHtSARI: Haluk (7) Hasan (7), Okan (6), Refik (7), Tahsin (7), ömer (7) Ekrem (6), Basri (6), Nazmi (6), tbrahim (5), Gürol (6). TARIK GİRGİN Kenan (6), Mustafa (8), Nakip (6), İlker (8) İrfan (6), (Nail 5), Gürbüz (8), Cemal (7) Ender (7), Ahmet (8), Ferhat (7), (Zeki 6). YAKACIK: Muhittin (5) İsmail(4), (Yakup 4), Onnik(6), Cem (4), (Fikret 5), Haluk (6) Harun (6), Ertuğrul (6), Erol (5), Davut (6), Kadem (5), Hanefı (5). GOLLER: Ahmet (Dk. 39, 61, 64), Kenan (Dk. 82), Ertuğrul (Dk. 45). ERTUĞRUL Ç A M U R YEDİKULE: Mustafa (6) Gunaydın (6), tsmail (7), Nurettin (6), Kenan (6j, (Can 5) Engin (6), Ertan (7), tlker (6) Çetin (5), Arif(6), Raffı(4). GOLLER: Ergin (Dk. 72), Ömer (Dk. 82). VEDAT D A N A C I Bozkurt: 3 Çırçır: 0 HAKEMLER: Selahattin Tuğcu (7), Mehmet Kus (7), Murat Koç (7). BOZKURT: Orhan (6) Deniz (6), Hüseyin (6), Faruk (5), Turgay (7) Kadri (6), (Mustafa 6), Tahsin (6), OJfuk 6), Hasan (6) Veli (7), Kemal (7), Süleyman (6). ÇIRÇIR: tsmet (5) Mümln (5), Yüksel (6), Hüseyin (6), Tunver (6) Erhan (5), Metin (5), Ahmet (6) Mustafa (6), Bülent (5), Necdet (5). GOLLER: Veli (Dk. 23, 42), Ruşen (Dk. 58 kendi kalesine). NEJAT S A Ğ D U Y U Sütçü (7). SARIYER: Nezihı (7) Asil (6), tsaç (7), Adnan (6), tbrahim (7) Ahmet 1 (8), Ahmet 2 (7), Engin (8), Şakir (6), Mustafa (7), Cihan (7). GÜRZAFER: Ali (5) Kenan (6), Efrahim (5), Bekir (6), Cemal (5) Nuri (5), Hamza (5), Birol (6), Ahmet (5), Kadri (5), Şükrü (6). GOLLER: Hamit 1 (Dk. 9), Engin (Dk. 31). Çapa: 1 Zeytinburnu: 1 DSİ: 2 Tunusbağı: 1 HAKEMLER: Sezai Temel (7), Metin Seval (7), Halit Tuzkaya (7) DSt: Rami (7) Adnan (5), Cemal (7), Özkan (7), Erdal (7) Tuncay (5), (Cengiz 7), Selahattin (7) Abdullah (5), Harun (7), Mehmet (7), Zafer (7). TUNUSBAGI: Cengiz (7) tlhan (5), tbrahim (4), Mehmet (5), Zeki (5), Mustafa (4), Altan (4), Fahri (5), Selim (5), Mahmut (5), Cemal (7). GOLLER: Mehmet (Dk. 38), Cemal (Dk. 44), Cengiz (Dk. 88). S.Sirkeci: 2 Soğanlık:0 Maltepespor: 1 YeşUdirek: 0 H AKEMLER: VecdiParmaksız oğlu (7), Mustafa Terlemez P), Veysel Baltaaoğlu (7). MALTEPESPOR: Sedat (7) Ahmet (6), Cihan (7), Feridun (7), llyas (7), Şinasi (6), Fatih (6), Sebahattin (6), Kemal (6), Ali (6), Sevfı (6). YEŞtLDİREK: Kubilay (5) Suat (6), Şahin <€), Ahmet (4), Zafer (5), Kemal (5), Selim (5), Orhan (6), Ferda (6), Erdal(4), Necip (6). GOL: tlyas (Dk.4l). FÎKRET F.BCİM HAKEMLER: Metin Tuğcu (8), Seyid Ali Akyıldız (7), Enver Bağlarbaşt (7). S.SİRKECt: Adil (8) Cem (6), Zümre (6), Erdin (7), Sabahattin (7) Ercan (8), Erol (8), Garbis (6), Çetin (5), (Kerim 6), Bülent(6), (Mükerrem 6), Birol (8). SOGANLIK: Ergani (4) Şeref (8), Nadi (4), Tuncay (4), Metin (5), (Rüstüm 4), Yusuf (?), Sefer (8), Haydar (4), Recep (5), Fahri (4), Ali (4). GOLLER: Birol (Dk. 19, 25). METİN KAPUAĞASI HAKEMLER: ArifPamuk (8), Ytiksel Göçer (8), Ahmet Görü (8). ÇAPA: Turgay (6) Abdullah (6), Haluk (7), Şerafettin (6), Bülent (7), Haldun 2 (6) Erol (6), Haldun 1 (8), Nurdoğan (8), Yurdanur (6). ZEYTtNBURNU: Ali (6) Tar (6), Kadir (7), Kemal (7), tlyas (6) Timur (7), Eyüp 2 (8), Orhan (6), Eyüp 1 (6), Suat (7), Bayram (6). GOLLER: Nurdoğan (Dk. 9), Eyüp 2 (Dk. 56). Okmeydanı: 4 Yalova: 0 FATtH ŞENGÜL Taçspor: 2 Yıldırımgenç: 1 Karagücü: 2 Yücespor: 1 Basketbolde Balkan 3.stiyüz Dikilitaş: 4 Camialtı: 2 HAKEMLER: Kemal Yeşeren (7), Veysel Baltaaoğlu (7), Mustafa Terlemez (7). DIKİLİTAŞ: Mahir (7) Yakup (7), Remzi (6), Cem (7), Yücel (7), tbrahim (6), Cengiz (9), Metın (7), Rahmi (8), Uğur (7), Selçuk(7). CAMİALTI: Mehmet (5) Çetin (6), Necati (5), Tuncay (6), Sedat (5) Zeki (6), Can (6), Mehmet (5), Basri (6), Yusuf(ö), Engin (5). HAKEMLER: Rauf Afir (5), Metin Tuğcu (8), Sadettin Turunç (5). KARAGÜCÜ: Bahattin (5) Orhan (6), Ergun (6), Osman (7), Mehmet (6) Engin (8), Mahmut (6), (Recep 6), llyas (5) Temel (7), Metin (7), Faruk (7), (U/uk 6). YÜCESPOR: Yılmaz (6) Güven (6), özer (5), Salih (6), Iraç (5) Beh/il (6), Recep (6), (Turan 6), Selçuk (5) tsmail (8), Oğuz (6), Mustafa (7). GOLLER: Temel (Dk. 8), Metin (Dk. 53), tsmail (Dk. 49). VAROL ÇİLER TVde bugün Yakacık: 1 Yıldıztabya: 4 HAKEMLER: Ali Yazıcı (7), Sadettin Turunç (7), Rauf Afir (7). YILDIZTABYA: Mustafa (6) HAKEMLER: Sadu Kalkan (7), Metin Kılıç (6), tsmail Okur (6). TAÇSPOR: Hakan (7) Ali (6), ömer (6), B.AH (5), (Hüsamettin 6), Zafer (6), Okan (5), Muammer (6), Kadir (6), Rıdvan (7), Erdem (5), Ahmet (5), (Ali 7). Rami: 1 TOE: 1 YILDIRIMGENÇ: Remzi (5) HAKEMLER: Yaşar öncül (7), Refik (5), (Selahattin 5), Bedri Mehmet Gençoğlu (6), Salih De(7), Nazım (6), tbrahim (6) Es rici (61. ref(5), Ayet (6), Zeki (6) Şev RAMİ: GOkcen (6) Celal (5), ket (6), Harun (7), Nihat (6), (ts Birol (5), Ersan (5), Zafer (4), met 5). Nihat (6), Muammer (5), SadetGOLLER: Rıdvan (Dk. 22, 83), tin (6), Tahir (6), Göksel (7), Hüsnu (6). Harun (Dk. 9). TOE: Kemal (5), Ergun (6), tsM U H A R R E M AYDIN mail (5), Refik (6), Niyazi (5), Haliç: 1 Erdem (6), Melih (7), Ayhan (6), Yedikuie: 1 Ali (5), Selahattin (6), Fahrettin HAKEMLER: Salih Çağdaş (5), (6). Metin Kılıç (6), tsmail Olgun (6). GOLLER: Göksel (Dk.S), MeHALİÇ: Necmi (6) Kahraman lih (Dk. 33). (6), Nurettin (5), Ahmet (6), Ha Sarıyer: 2 luk (6) Serdar (6), (Derya 5), Cihan (7), Birol (6) Ali Osman Giirzafer: 0 (5), ömer (7), Ahmet (6), Sadet HAKEMLER: Coşkun Gözalan (7), Ender Çokcanlı (7), Mehmet tin (6). HAKEMLER: Ahmet Koçay (7), Burhan Ertan (6), Salih Topuz (5). OKMEYDANISPOR: K.AIi (7) B.AH (6), Doğan (7), Selami (7), Şükrü (5), (Ümit 7), tsmail (6), Ayhan (6), Ahmet (7), Necmi (7), Selahattin (7), Şükrü (6). YALOVA: Neşit (4) Ali (5), Metin (5), Nejat (6), Selçuk (5), Turgut (5), özcan (5), Rafet (6), Vasıf(S), Cemil (4), Faruk (5). GOLLER: Ahmet (Dk. 2, 49, 51), Ümit (Dk. 75). Beylerbeyi: 2 Demirspor: 1 HAKEMLER: Murat Somunkıran (7), Metin Seval (6), Coşkun Uygun (7). BEYLERBEYt: Ekrem (5) B. Haluk (7), Muammer (5), Nejat (5), Turgay (5) Tosun (5), Raşit (B), Kamuran (7), Muharrem (7), Hamit (7). K. Haluk (6). DEMİRSPOR: Kenan (4) Bülent (4), B.Osman (7), Osman (6), Necmi (6) Mehmet (5), Namık (5), Ercüment (4) Metin (7), Aygün (5), Mehmet (5). Galatasaray: 1 K.Ayasofya: 0 HAKEMLER: Coşkun lygun (7), Serdar Çakır (5), Ufuk Alkan (5). GALATASARAY: Şahin (5) tbrahim (7), Erdal (7), Necati (5), Erol (7) Metin (7). Ufuk (7), Kaya (5), Oktan (5), Gökhan (7), Necmi (7). AYASOFYA: Yılmaz (7) Ayhan (5), Aret (4), Mustafa (4), Bayram (5) Faruk (5), Hamza (7), tsmail (7), Osman(5), Ahmet (5), Tamer (7). GOL: Ufuk (Dk. 28). Heykel: Ortadoğu felakete gidîyor (Baştarafı 1. Sayfada) Bu amacına bağlı olarak Ispanya, Yunanistan ve Tü rkiye ile ilgileniyor. "Ben sue sonı sormatıyım" diyor, "Bana Türkiye'yi anlatmabsmız.." Söyleşimiz ilerledikçe "sadece uzaktan gözlemlerde bulunmak ve aünosferi hissetmek" amacıyla geldiği Türkiye ile ilgili olarak hiç de bilgisiz ve değerlendirmesiz olmadığını anhyoruz. "Kısa bir süre önce lran'daymışsınız. Bana biraz tran'a ilişkin gözlemlerinizi aktarır mısınız?" sorusunu yöneltiyor. lran'a ilişkin gözlemlerimizi aktanyoruz. "En son 1981 başında oradaydım. Dunımun bir hayli değişmiş olduğunu sizin de anlattıklarınızdan farkediyorum. tç muhalefet sönmüş. Halk Mücahitleri'nin artık pek bir etkisi kaldığını sanmıyorum. Üselik Irak'la işbirligi yaptıklan .. için gözden düşmttş ohnalılar" diyor. "Peki ya Humeyni ölürse ne olacak?" Rejimin bundan etkilenmeyecegibir kurumlaşmayaratmaya çahşıyorlar. Ama ne olacağını şimdiden kestirmek mümkün değil. Biliyorsunuz, Humeyni tipi figürler her 10, 20 hatta 50 yılda bir gelmezler. ne olursa olsun, Humeyni'nin ölümünden sonra şimdiden kestirilmesi zor gelişmelere İran'da tanık olunabilir. Kafasını sallıyor. Gülümsüyor. Mimiklerinden aklından Nasır'ı geçirdiğini, Nasır'dan sonrakileri, Enver Sedat'ı hatırladığını seziyoruz. Heykel'in asıl üzerinde durduğu İran'ın savaşa karşı tavn. PARÇALANMAYA GİDİYORUZ Kendisine tran'ın savaşmakta kararlı olduğunu gözlemlerimize dayanarak anlatıyoruz. lranlılar için Irak'taki Saddam rejiminin yıkılmasından geride hiçbir çözümün kabul edilemeyeceğini söylüyoruz. Saddam rejimi yıkıhrsa yerini neyin, nasıl alacağı konusunda Iranhlar arasında da kuşkular ve tereddütler bulunduğunu ifade ediyoruz. Bunlan sıralarken, olasılıklar olarak Irak'ta iç savaş, "Irak'ın Lübnanlaşması" üzerinde durulduğundan söz edecek oluyoruz. "tşte bu çok tehlikeli" diyerek sözümüzü kesiyor. "Irak'ın Lübnanlaşması demek, Suriye'nin Lübnanlaşması demektir. Bolge tümüyle zaten parçalanma ve ufalanma süreci içinde. Bu sürecin önii alınamazsa bütün bölge için tam bir felâket olacak. Lübnan'da olup bitenler Batı'nın tüm bölge için tasarladıgının bir provasıdır." Pölgeyi parçalanmaya sürükleyen güçler Türkiye'yi de kısa vadede değilse bile stratejik planda bu amaçlan için gözlerine kestirdiler. En azından kendi sistemleri için uysal bir öge olarak tutmak için bunu Türkiye üzerinde bir baskı kozu olarak kullanmak istiyorlar. Bu müdahalemizle çok ilgileniyor. Heykel'le Ermeni terörünün stratejik anlamı üzerinde konuşuyoruz. "Bizce" diyoruz, "Batılılar, Haçlı ruhundan sıyrılmadı. Üstelik Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Osmanlılann Müslüman halklann yaşadığı topraklar için iki anlaşma vardı. SykesPicot ve Sevr. SykesPicot uygulandı ama Sevr uygulanamadı. Lozan, Sevr'in yerini aldı. Ama Sevr'i asla unutmadılar. Türkiye'nin geçmişini ve dolayısıyla gelecek ile o>Tiayabileceğini düşünen zayıf tutmayı hesaplıyorlar." Bu yorumumuza aynen katıldığını söyleyerek söyleşimin kapsamını açıyor: "Osmanlı devleti Batı'ya karşı İslam'ın birleştiricisi işlevini görüyordu. Onun yıkılışı bölgede btiyük bir boşluk (vacuum) yarattı. tngilizîer ve Fransızlar emperyalist amaçlarla bölgeyi parçaladılar. Türkiye Batı'ya yöneldi. Ortak mirasımıza sırtını çevirdi. Bu tarihi dönemde Arap dünyasında birleştirici güç olarak Nasır dogdu. Nasır'ın kişiligindeki Arap milliyetçiliği ki buna karşı aldıgınız tavır doğru ya da yanlış olmuş olabilir. Konumuz bu degil Batı'nın karşısına dikildi. Batı'nın emellerine kavuşması için bunun bertaraf edilmesi gerekiyordu. Nasır'ın ölümünden sonra Enver Sedat'la bunu sağTadılar. Mısır yalmz bırakıldı. Araplar darmadağın oldu. Bölgenin parçalanma ve dagılma süreci hızlandı." MISIR UYANIRSA BÖLGE KURTULUR Peki bunun önüne geçmek mümkün değil mi? Heykel için bu sorunun olumlu yanıtı Mısır'ın "yeniden doğmasında" ya da "Mısır'ın kurtanlmasında" yatıyor. "Mısır, Arap dünyasının merkezkaç kuvveti gibidir. Biliyorsunuz, merkezkaç kuvvet bütün parçalan çevresine çeker ve onlarla birlikte döner. Bu durursa, parçalar oraya buraya savnılur. Sedat Ue birlikte böyle olmuştur. Mısır'ın Arap dünyasından kopmasıyla bölge dört parçaya bölündü: 1. Verimli Hilal (Fertile Crescent) ya da Levant dediğimiz Suriye'yi, Filistin'i, Ürdün'ü, Irak'ı kupsayan bölge; 2. Arabistan Yanmadası ve Körfez; 3. Magrip (Fas, Cezayir, Tunus ve bir ölçüde Libya) 4. NU Vadisi (Mısır ve Sudan). harekece geçmek için harekete geçecekleri yerdeki iç gelişmelerin olgun olup olmadıgına bakarlar. Bölgedeki iç ortam Sovyetler için şimdi hiç uygun değil. Bir zamanlar, Ortadoğu Sovyetler'e bırakılmış gibiydi. ABD dışarıdaydı. Dalga antiAmerikan idi. Şimdi tam tersine oldu. ABD içerde, Sovyetler dışanda. Tıpkı Sovyetler gibi, ABD de eger bölgenin iç şartlan uygun olmasaydı yani biz parçalanmaya uygun bir tutuma girmeseydik, şimdi oynadıgı rolii oynayamazdı. 1973'ten hatta 1%7'den beri Amerika'ya aralıksız akan Arap parası bu durumu yaratü." Yurda kesin dönüş yapacakların karşılaşacakları (Baştarafı 8. sayfada) Bir insanın yaşaması için neler malannın yegâne nedeni merha neme, babama, kardeşlerime batılmak istercesine biraz daha hız lâzımsa, bu Alman toplumunda metsiz oluşlandır. Babasının an kıyorum ben. Başka yalan bulavar efendim. Bizde maalesef bu nesine, annesinin çocuğuna da madım. Ben calışmam, dedi. Sen landı. yok. Sular kesilir, elektrik kesihi merhameti yok. Yük taşımaz neden çalışmıyorsun? dedim. "Bu çok, çok önemli," dedi. lir. Ne zaman geleceği bilinmez. bunlar. Bunlar, merhametten Ben deli miyim, çalışayım, dedi. "Almanlarla, yabana işçiler her Efendim, bir şey almaya giderçağırmadılar bizi oraya. Canımı Ben mesai yapacam, Willy zaman farkhdır gene. Hele Türk siniz, beni aldatıyorlar mı, aldatzı çıkanyorlar. Gelin görün, her Brandt viski içecek, dedi. Yok işçileriyle. Almanlann durumu mıyorlar mı? Kuşkusu... Çünkü tarafı asfalt Almanya'nın. Her öyle yağma. Willy Brandt da bebambaşka. Onlann işsizlik paraitimat kalmamıştır. Geçim sıkıntarafı çiçek bahçesi. Kim yaptı nim gibi bira içsin. Bakın zihnisı ndan başka, pek çok sosyal tısı bize göre değil sanıyorlar. bunları? Biz yaptık bunlan. Pa yete. Ben eşek değilim, dedi. Behakları var. Bugün, bir Alman raya ihtiyacım vardı. Çalışmak nim mesaimle, ben Brandt'a vishayatı boyunca çalışmazsa, ge Evet üçbeş kuruşumuz var. Ama yaşımın hali?.. Benim yaistedim, cumartesi, pazar da. Bir ki içirtmem, dedi." ne de eski hayatını sürdürebilir. Alman dedi ki bana, delisin sen. Dedim ya, sosyal hakları var on şım 35. Saçım sakalım ağardı. Neden? diye sordum. Paraya ihlann. Zaten tersi olsaydı, kıya Birşey daha var. Abnanlar, Almanya'da yabancısınız diye kütiyacım var, benim dedim. Anmeti kopanrdı Alman işçileri. SÜRECEK çük görür, buraya gelirsiniz, AlAçıkca söylüyorum, bu kriz'pek çok Almanı sevindirdi bile. Yıl manya'da çalışıyorsunuz diye lardan beri çalışmaktan canı çık kıskanırlar." mış Alman, çahşmadan para alı(Baştarafı 2. Sayfada) HÜKÜMET TAVİZ yor. Ama bu değirmenin suyu VERMEMELİ iyi tanımayı sağlayacaktır. Eğer, bu alanda sabırlı, etkin, dikkat.. nereden geliyor? Bu başka bir ve ihtiyatlı bir çabayı sürdürmezsek, istediğimiz sonucu alamayız. "Yıllardan beri yurt dışındaçapraz. Yabancı işçilerden kimi SİRMEN Bir ajans kurma girişiminiz olduğunu ögrendim. Acasınız. Size bir yetki verseler, souyanıklar, çevreyi kollayanlar, ba sözü edilen girişimin de bu amaca yönelik olduğunu söyleyebilir runlara nasıl bir çözüm getiririşsizlik parası almak süresi domiyiz? diniz? Nereden başlardınız çözülunca, sosyal yardım için başvume?" AĞA HAN Tamamen.. Tamamen. Böyle bir girişime bu yüzrur. Kendini Almanın yerine koden atıldım. Sözü edilen, günlük haber ajansı değil, Batı yayın oryar. Bu sosyal yardımı alan kişi "Ah beyim ah... En hassas olyanmıştır aslında. Yabancılar duğum konuya geldiniz. îlk me ganlarıyla Üçüncü Dünya yayın organlarına, belirli ve önemli konularda, inceleme ürünü olan belgeler sunarak, bu karşılıklı işbirliPolisi çağırır hemen. Der ki, arsele gençler meselesidir. İlk kukadaş, sen sosyal yardım alıyorşak, hatta ikinci kuşak mesele ği ve anlayış alanını daha verimli kılmaya çalışmak amacım. Çünkü Batı basını her gün Üçüncü Dünya ile ilgili haberler vermek dumuşsun, bu böyle devam etmez, sidir. Bize verilen talimat şöylerumunda, ama her zaman olayların derinine inmek vakti ve olanaen kısa zamanda kendine bir iş dir: Üzülmeyiniz, arkanızdayız. bul. Yoksa memleketine dön. Si Çahşm, sonuna kadar çahşın. ğı olmuyor. İşte bu eksikliği gidermek istiyoruz. zin başka hiçbir imkânınız kalFakat bu, böyle demekle olmuSİRMEN Mimariden, dolaylı olarak kısa da olsa küllürel somamıştır artık. Pasaportunuza yor efendim. Çalışan bizleriz. runlardan, Batı dünyasının İslam ülkelerine bakış açılarından söz not düşer. 2 ya da 3 ayhk bir süSorunlarla biz karşı karşıyayız. ettik. Sizin Üçüncü Dünya ülkelerinin ekonomik durumlanyla ilgire tanımıştır Almanya'da kalBir yetkili merciye gittiğimız va lendiğiniz biliniyor. Zamanın sınırlılığı yüzünden bundan söz edeman için. Bu zaman içinde iş bukit, maalesef onun elindeki yet medik. Şimdi müsaade ederseniz, tüm alanları kapsayan, sizin de lamadığınız takdirde, Yabancıkiler de kısıtlı olduğu için dola ilgi alanınıza giren, bizim basınımızj da yakından ilgilendirmiş olan lar Polisi için kapı dışarı etmek yısıyla yardım edemiyorlar. Bel bir alandan, turizmden söz etmek istiyorum. Türkiye'de turistik yaanlık bir meseledir." ki yardım etmek istemiyorlar. tınmla ilgilendiğiniz söyleniyor. Bu amaçla da ülkemizi gezdiniz. Onu artık vicdanları bilir. MecAcaba turizm alanında ekonomik açıdan olsun, kültürel ve mimari Sağa saptık. buruz demek ki biz, kendi kenaçıdan olsun, yapılabileceklerin en uygununun yapıldığı kanısında "Benzin almalıyım," dedi. dimizle uğraşmaya. Ama ben bir mısınız? Biz de benzin aldık. Yola yetkili olsaydım, bu durumlann AĞA HAN Ekonomik gelişme perspektitleri tüm ülkeler için çıkar çıkmaz konuşmamızı sürönüne geçebilirdim. Muazzam rasyonel bir düşünceden kaynaklanmalı. Türkiye'de turizm sorudürdük. yetkililer gönderip bunlara Alnuna gelince bunun için çok büyük olanaklar var. Kültürel birikim "Uyum konusu var bir de," man kanunlarını empoze ederve geleneğiniz istisnai. İklim Avrupa ülkelerine göre imtiyazlı. Sadedim. dim. Yani bürolar kurarak sohiller olağanüstü uzun ve güzel. Yani başlangıçta Türkiye'nin tu"Herhalde İstanbul'da yaşarunlanna hal arardım. Türk Da rizm için büyük avantajları var. Şimdi sorun şudur: Türkiye turizmış olmamdan, karımın da Alnış gibi değil ama. Sağlam. mini geliştirmek istiyor mu, istemiyor mu? Bu Türk yöneticilerinin manca bilmesinden hiçbir güçlüDörtdörtlük bürolar. En önemve Türk halkının karar vereceği bir husustur. Kişisel kanımca, tuğümüz olmadı bizim. Ama bu lisi şu belki: Bürolar falan değil. rizmin de öbür alanlar gibi kalkınma açısından yararlı yönleri de demek değildir ki, Alman topluHükümetimiz taviz vermeden vardır, zararlı yönleri de. Bunlan iyi değerlendirmek gerek. muyla çok iyi bir durumdayız. sorunlann üzerine gitmeli. AvSİRMEN Şunu özellikle sormuk istiyorum. Örneğin Cezayir'Türk olduğumuzu anlayınca, bi rupa'da çalışan işçilerimizin sode bazı turistik lesisler gördüm. Onlar ülkenin mimari geleneğini, zi küçük düşüraıe yollarına gidi runları üzerine direkt ve korkukUltürel geleneğini yansıtıy orlardı. Siz Türkiye'de birçok yer gezdiyorlar. İçimde gene de bir kor suzca yürünecek." niz, bu tür kuruluşlar gördunuz raü? ku v*. Günün birinde bize de sıAĞA HAN Açık yüreklilikle söylemek isterim ki, bu konuda ranın geleceği korkusu bu." MERHAMETİ KALDIRMAK kesin bir düşünce sahibi olacak kadar aynntılı bilgiye sahip değilim. İki kez geldim. Az bir süre içinde görebildiklerim arasında çok "Ozel bir soru: Oradan kovul LÂZIM iyi olduğu gibi, beni hiç ilgilendirmeyenler, ya da görmemiş olmayı mak korkusuyla, yurda döndü"Çocuklann karnı acıktı, biyeğleyeceğim şeyler de gördüm. günüzde karşılaşacagınız güçlük raz ekmez, köfte alsak," dedi lerin korkusu ölçülebilseydi, hanımı. Ama bunlar gelişme sürecinin doğal sonucudur. Bu konuda asıl belirtmek istediğim, büyük bir turizm gelişmesinin, onu başlangıçhangisi agır basardı?" "Biraz daha sabır," dedi Yata doğru yönlendirecek araçlara sahip olmadan gerçekleştirileme"Bunu çok açıkça konuşmak manlar. "Biraz daha sabır çoyeceğidir. icap edecek," dedi. "Maalesef cuklar. Babaeski'de alınz. Şey... bu durum çok arkadaşımızın ba Önce Almanya... Almanya halSİRMEN Son bir soru, gerek düşünceleriniz ve entelektüel ilşına geldi. Hâlâ da geliyor. Bu lolursa iş tamamdır. Yılanın başı gileriniz, gerekse girişimlerinizle çok yönlıı bir kişisiniz. Türkiye'ye nu ben, çok eskiden beri düşü o. ötekiler taklitçi. Almanya ne birkaç kez gelmenize karşın, neden Türk basını sizi bu yönlerinizle nürüm efendim. Türkiye'ye dö yaparsa, onlar da aynısıru yapar. tanımıyor da, daha çok magazin açısından ele alıyor dersiniz? nersem, benim için, ailem için ne Almanya vize mi koydu, siz de AĞA HAN Herjeyden önce, Türkiye'de tsmaili topluluğu ololabilir? Şu şartlar altında açık koyun hükümetimiz. Biz de armamasından kaynaklaniyor durum Ben İsmaiGlerin imamı olduğum. konuşmak icap ederse, bir izine kalanalım orada. Turist mi geliçin, daha çok onlann bulunduğu ülkelerde t'aalıyet gösteriyorum. gelirken, bir de dönerken sevini mezmiş... Gelmesin efendim. 1957 yılında başlayan çalışmalanmın sının genişledikçe Türkiye ile rim. İkisi de kurtuldum sevinci Biz size 2.5 milyar mark göndeolan ilişkiler de arttı. Gün gün de artmakta. Bu ilişkilerin daha da dir. Almanya'ya dönünce, hat riyoruz. Mark degil, belki de dogelişmesini ve Türkiye açısından da, İsmaili topluluğu açısından da ta Alman hududuna girince, da lar... Efendim, bize sa^ıip çıkılyararlı olacağını umarım. ha çok sevinirim. Üzerimden bir madığı için, günbegüneriyerek Basında az tanınmamın bir nedeni de, benim kendi davranışımyük kalkmış gibi olur. Bu, iler döndüğümüze göre, dönenlerin dır. Ben girişimlerimin her zaman her yerde ön plana çıkarılmasını de büyük bir dert açacak başımı gönderecekleri döviz, zaten tuistemedim. Bir olay gerektiği zaman sözü edildiğinde değer kazaza. Ki bu sadece bir izin sezo ristin ödiyeceği, bırakacağı dönır. Ben bir dini liderim. Bir dini faaliyeün, politik ve ekonomik nunda yaşanan bir durum. De vizi otomatikman aşar... Bizim, faaliyet gibi her an en ön planda olması gerekmez. Demek ki bu az tanınmada, biraz da benim durımumun ve tutumun rolü olmuş. vamlı yaşamaya geldiğimizde, bir defa merhameti kaldırmamız kimbilir nelerle karşılaşacağız. lazım. Almanlann bugün kazanSİRMEN Teşekkür ederim. Mimari çevre bütün KİM KİMDİR? (Baştarafı 1. Sayfada) munun ardından ise Enver Sedat, Ali Sabri ve Zekeriya Muhiddin ile birlikte Mısır Devlet BaşkanlığVnın başlıca dört adayı arasında yer aldı. Muhammed Hasaneyn Heykel büyük ününü Nasır'ın sırdaşı olması kadar, Mısır'ın yarı resmi ElAhram gazetesinin yöneticisi ve başyazarı olarak yaptı. Nasır tarafından ElAhram'ın başına getiriien Heykel gazeteyi kısa süre içinde yaklaşık 100 bin tirajdan 1 milyonun üzerine çıkarttı ve Arap dünyasınm en nüfuzlu gazetesi haline getirdi. Haftada sadece bir kez cuma günleri makale yazar ve cuma günleri 1 milyon basan ElAhram Arap dünyasının her yanında tükenirdi. Heykel, Enver Sedat döneminde de bir süre itibannı korudu. 1973 Arapİsrail Savaşı'ndan sonra Sedat'ın izlediği politika ile ayrılığa düştü. Bu aynlık Camp David Anlaşması'na Heykel'in karşı çıkmasıyla donığa ulaştı. Enver Sedat öldürülmesinden bir ay kadar önce Heykel'i tutuklattı. Yeni Başkan Hiisnii Mübarek, Sedat'ın yerine geçtikten çok kısa bir süre sonra Hey' kel'i serbest bırakarak Mısır'da 'c yumuşama dönemini başlattı. Muhammed Hasaneyn Heykel'in Nasır ve Sedat dönemini, uluslararası diplomasideki deneyimlerini ve anılarını naklettiği çok sayıda kitabı yayınlandı. Kısa süre önce yayınlanan son kitabı olan ve Enver Sedat'ın siyasi tahlili ve biyografisi biçiminde yazılmış "Ofkenin SonbahanThe Autumn of Fury", Enver Sedat'a yönelttiği ağır suçlamalar ve öldürülmesini haklı gösterdiği gerekçesiyle Mısır resmi cevrelerinde fırtınalarkopardı. Yani petrol, Araplann elinde bir silah değil, Araplara karşı bir silah oldu. "Hem de nasıl. Petrol Araplar için en büyük felaket oldu." FİLİSTİNLİLER VE ARAFAT Filistinlilerin durumunu nasıl görüyorsunuz? "Filistinliler dünyada kendi toprakları üzerinde hareket edemeyen ilk ve tek devrim deneyimini temsil ettiler. Bu bakımdan ne Cezayir'e, ne de hiçbir başka ülkeye benzemiyorlar. Adeta imkânsızı gerçekleştirmeye çalıştılar. Bu iki biçimde mümkün olabildi: 1. Arap birligi belli ölçülerde varken, ona dayandılar. 2. Bu birlik Nasır'ın ölümün Mısır'da böyle bir uyanışın den sonra, Sedat döneminde parçalandığında Araplararası çebelirtilerini görüyor musunuz? "Evet. Bunu birçok şeyden lişkiler üzerinde oynayarak varanlamak mümkün. ABD ve ts lıklannı sürdurebildiler. Ama şimdi Arap dünyası toprail'le Camp David Anlaşmalan yapıldığı zaman halkta barış tan bir gerileme ve parçalanma ve refah gelecegine ilişkin bir içine düştüğünde ister istemez umut yaratıldı. Şimdi Mısır bu onlar da (Filistinliler) bunun etetkiden sıynlıyor. Giderek gözü kilerini en olumsuz biçimde bisaçdıyor. settiler. tç çelişkiler, örgüt içi Mısır her yanından çöllerle parçalanmalar zonınlu olarak çevrilmiş ve dar bir nehir vadi bu temel üzerinde dogdu." Arafat'ın durumunu nasıl sine hapsolmustur. 44 milyon insan bu vadide yaşıyor. Bu ne görüyorsunuz? "Çok çok zor. Hiç gıpta ededenle, tarih boyunca doguya yöndmiştir. Çöl kuşatmasını ve NU miyorum ona." Vadisi tutuklulugunu kırmak Heykel, gülümseyerek, FKÖ'için. Mısır'ın rolünü tarih ve nün Araplararası ilişkiler sayecoğrafya saptamıştır. Mısır bu sinde çok güçlendiğini ve muazkuşatma ve tutuklulukta kaldı zam malî olanaklara kavuştuğuğı sürece, İsrailMn tehditleri al nu söylüyor. "Tarihin tek petrotında, İsrail'in ona çizdiği sınır dolar devrimi denebilir Filistin lamalar içinde tecrit tutuldugu mücadelesine" diye ekliyor. sürece bölgenin giderek Türki Yani Filistin Kurtuluş Örye'yi bile sarabilecek biçimde gütü de Arap rejimlerinden biri parçalanma sürecinin önüne ge haline gelmişti? çilemeyecek. Tamamiyle. Ve Arap dünyaMısır bunu ikiüç yıl içinde be sının toptan çözülüşü onlann da cerirse bu felaketli sürecin önü çözülüşüne yol açtı." ne geçileceğinden umutluyum. YA TÜRKİYE İkiüç yıl içinde bu yapılamazsa Tek umut Mısır'ın çok gecikkorkarım çok geç olacak." meden ikiüç yıl içinde yeniden SOVYETLER uyanabilmesinde, "kurtarılmaNE YAPABİLİR? sında". Peki ya Türkiye? Tür Sovyetler Birliği'nin ABD kiye'nin bir rolü olamaz mı bölve Batı tarafından yönlendirilen genin toparlanmasında? Muhammed Hasaneyn Heybu sürecin önüne geçme olanağı yok mu? Sovyetler bir rol oy kel bunâ, "Türkiye öncelikle kinayamaz mı? Yoksa gelişmelerin şilik sonınunu çözmek zorunda" karşılığını veriyor. "Türkiye neçok mu kıyısına itildiler? "Sovyetler her zaman tarih reye ait olduğunu saptamak dumantığıyla davranır. Bu agır ha rumunda. Buraya mı, yoksa Barekete geçişleri, bürokratik ne tı'ya mı ait? Bu kişilik parçalandenlerden, karar alma mekaniz masının üstür.den gelemezse, bu masının geç ve agır işleyişlerin söylediginiz rolü oynayabilmesi den kaynaklanmıyor. Sovyetler, de güç."