Katalog

25 EYLÜL 1983 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURİYET/5 PAZAROYUIS NEVZAT ERKMEN Çizgiler: SF.MİH POROY Ciddiyet İINSANOĞLU TTHAFTIR UMUR BUGAY İZ A Ğ 18 1 tili" götürun. Kalanın yarısı yeter! Yukandan Aşağıya DOLMLŞ Şt^ASf >AHİT BERKER "ISMAYIL'IN HAZIRLOP BULMACASI Bu yeni tür bulmacada. aradığınız sözcukler, verilen tanımların içinde hazırca yer alıyor. Ipucu olarak "ELULAĞI"nı yerine biz oıumuk. Bizde aşk!.. Onu çok seviyordum. Onsıtz yaşayamazdım. Onıtn için öldürdiim!.. Yer!.. Mısırlı ünlü gazetea Muhammet Heykel şöyle buyurmuş: "Türkiye yerini saptamalı!" îlâhi Muhammet Heykel, saptamışız ki, yerimizde sayıyoruz!.. 1 Yarışta "beşinci" gelen tnci, inciyi almış; ama kalanı Soldan Sağa da bize yetmiş. 1 Mutfağımda benmari ya2 ELULAGI (Tepe tepe kulparken, Mari kaçarsa, kim lanın!) kalır tek başına mutfağım3 " N e olur! Inanınız!" diye da? yalvanrcasına sesleniyorum 4 "Damat"ın sonu parlak desizlere! 4 lki memeden birisini emen ğil! kuzunun kardeşi sesleniyor 7 Eyç, ay, cey, key, bu kez! pi. ku. 5 Dedem, "Anan evi, baban (lngilizce alfabeyi elemen, da tarlayı alsın!" dedi, geo yanıtı bulmana yarayaleneksel biçimde. cak!) 6 Tokat'taki at burada hangi 9 "HAPŞU!" sıfatla duruyor be? "Ne o l d u ? " 8 "SıkımY'yı kucaklayan kı"Hapı yuttum!" sa Ingiliz "Bay"mın son is10 Beyaz başh öksuz akbaba! 11 Ismet Inönü'nün, ehil ozantirahatgâhı (Gülme! Zarif larvari yazıp, tarihe sunduol!) ğu Antlaşma'nın yeri! 12 "Haya"sız "haylaza" işini12 Ulan, unu ver de göreyim zi gördürebilirsiniz! seni! 14 " Parlak "ı parlak yapan ciı3 Elbet değil! Bence çok iyi, la! üstelik de tam aradığınız 16 Yukandan aşağıya 14. ile şey! birleşirse, alehtlak, "genel15 Epey kilo alan sağır, avanak leştirme" anlamında kullaBayan Gardner (2 sözcük) nılır. 18 Beyazıt'ın karşıtı işinize ya17 Adana ve Kadınhanı hem rayabilir! bunu içerirler hem de kendileri bunun özelidirler. 19Dikkat ile Dikili'deki "ka A.\4P'ran sünnetçi Kemal Özkan'ın adaylığı veto edilmiif. Bizce iyi olntuş. Ya adam seçilip de mevsimi gelince arkasında saz takımı. elinde ııstura meclisin içinde dolaşmaya başlasaydı Keselını beyler, keseliın... Oooh! Oldu da bıiıi nıaşallaaaah! Gel kesiint, hıç acıiınavacak'. OKUMAYA BAŞLADILAR Mutluyuz. Yavrucuklanmız okumaya başladı. Horoz Tureut meydan okuyor. Ayçiçeği Necdet bina okuyor. Balansı Özal bildiğini okuyor. DİRHE>I İLE TERAZİ TAN ORAL Temizlik!.. Seçime girme hakkını kazanan partilerde milletvekili adayt listelerıne tepkiler 1STİFALARLA NOKTA LANIYORMUŞ... Eski bir söz vardır: İSTÎFA ISTIFADIR! \'ot: ISTIFA temizlik demektir. STOP! Temel otobuse binmiş. Bakmış. adamın biri yanındaki />oj koltuğa şapkasını koymuş gidiyor. Hemen çökmüş şapkanm üstune, orurmuş. Adam dehşetle stçramış, yerinden. "Lıiıfen kalkar mısınız Beyefendı? Şapkamın ıısıune oturuyorsunuz!" diye bağırmtf. Temel yerinden bile kımüdamadan, sakin sorrnuş: Sive, ınecek ınisinuz? Ohumak!.. Üniversite sınavında istemedikleh fakulte ve yıiksek okulları kazanan ögrencilerin çoğu şöyle diyorlarmış: "Boşu boşuna okuyacağız." Siz de okıımaym. Meselâ Celâl Bayar okıımadı da ne oldu? Cumhurbaşkanı bile oldu.'... Bestelenen şiirim!.. Ünlü bestekâr Nüvit Kodallı şakaaktan yazdığım, önce Kaynak dergisinde, sonra da Garip Şiirler Antolojisi'nde çıkan bir şiirimi Klasik Batı Müziği ile bestelemiş... TRT korosu radyoda iki defa televizyonda da bir defa seslendirnuş bu şiirimi. Güftesi ile ses/endirilen bu şiirimi takdim ediyorum: "Gece yartsı Cinayetler saati Karanlıklan bir feryat Haticeeee... Hatice Oturağımı getir.'..." DERTBAB4SI VIR\L SÖZER Halk ne diyor? Turkan Şoray ile Cihan Ünal'ın evleneceklerine dair söylentiler, halk arasında büyük ilgi uyandtrdı. Kahvelerde, evlerde, ışyerlerinde hep bu konuşuluyor. Geçen sabah gazeteye gelirken, yolda, birkaç kişiyi çevirip, bu konuda ne düşündüklerini sordum. İlginç yanıtlar aldım: Emine Sezgin: (Ev kızı) "Kimin ne demeye hakkı var? Evlensinler, ama bizimle eğlenmesinler. Ciddi yapsınlar bu işi. Hayat sinema değildir." Tayfur Bezgin (Avukat) "Turkan Hanım bunu medeni halini değiştirmek için yapıyorsa, hiç yapmasın. O zaten medenidir." İsmail Gergin (Yazar) "Birbirlerine çok yakışıyorlar. Evlensinler." Süleyman Gezgin (Tuhafıyeci) "Evlenip de n'apcekmiş? Bu haberlerden fevkalâde duyarız... Bunlar abesle iştigaldir." yırttı: PAZ4RLIK TARIK GtNERSEL * 584 yılında Fransa Lyon 'da 43 Katolik papaz ile başka papazlan temsil eden 20 kişi toplanıp çok ciddi bir konuyıı tarlıştılar; Kadınlar insan ııudır? Oytama: 32 Evet, 31 Hayır. "ISMAYIfDAN BULMACALAR Bir varmış bir yokmuş. Şimdi sunacağım öykunün içinde unlu bir (kadın) ses sanatçımtzın soyadı gizlenmiş. Tam beş yerden bizlere pırıl pırıl bakarmış. Bulun! BU YAZ ARKADAŞIM OYA'YLA TATİLE GİTMİŞTİK. AMA HAVALAR BERBATTI. SOĞUK BİR TÜRLÜ KES1LMED1. AYAZ'... ARDINDAN GENE AYAZ!.. ART1K BURAM1ZA GELMİŞTİ. •C.N, "BAŞKA BİR YERE J T S E K DAHA İYİ • ÇATIŞMA MATEMAT/Ğİ: : «onu: VCRETULERİ KLRTARIYORL/. endişe GLACAK " DİYE BİR ÖNERIDE BULUNDUM. OYA, ZARİF K1ZD1R. HEMEN KABUL ETTİ VE ARDINDAN, "HAYDİ BUNU KUTLAYALIM" DEDİ. HER GÜN ÜÇ KEZ KUTLAMA NEDENİ BULUR OYA'MIZ. SİZ İŞİNİZE BAK1N! OYA, VİSK1 ŞİŞESİNİ ÇIKARIP, "İÇ1MİZİ ISITALIM BIRAZ" DEDI, AMA DİBİNDE BİR PARMAK KALM1Ş, ÇOK AZ!" "BU BAY AZA RAZID1R, OYA'M" DEYİP, İŞTE ANLARSINIZ ARTIK... (;) "Ilişkiler bir artsa dertler bin artar!" diyen görtişiin gerek duyduğu formül, bu. S kişi sayısı, l ise ilişki. Beş kişili bir ailede kaç ilişki vardır? Formül hazır: On. Güney Venezuela ile kıtzey Brezılya'da yaşayan Yanomamo Kızılderili gruplan 100125 kişili olunca ortam öyle elekıriklenirmiş ki, bölünüp rahatlarmış. DVZELTME: 21 Agusıta 83 Itırıhlı Cıddiyeı de •Pazarlık Turık Cunersel"başlıiıulıında vanhflıkla "Tazeparaytmek zarvrlı mıdır?"adlı yazı vayınlanmtyır. Dotrunı "(,'stelık Arap" adlı vazı oiaçaktı. özur dıler. duzelıınz KALEMTIRAŞ FUAT OBEB Kendi çocuğunu kendin okut Her şey devletten beklenınez. Yurtsever bir insan ülkesi için, elinden geleni ardına koymamalı. Zaman, kemerleri sıkma zamanı. "Kendi şeyini kendin yap" kampanyalan tüm coşkusuyla sürüyor. "Kendi okulunu kendin yap". "Kendi camini kendin yap", "Kendi göbeğini kendin kes", "Kendin pişir kendin ye..." Yok deve Şimdi de okula başlayacaklar çoğalınca, "Kendi çocuğunu kendin okut" kampanyası başladı. "Bu yıl sen okut, gelecek yıl getir koy ikî'ye..." Bunca yıl sonra benim dediğime geldiler. Şimdi yapılmak isteneni ben on yıldır yapıyorum. Bizim oğlan okul çağma girdığmde ülke, "Kendi çocuğunu kendin öldür" gibilerden bir kampanya içindeydi. "Zartzurt" taa ilkokullara kadar inmişti. Ben yavnımu çayırda bulmadım... Karatahta, harita, evde bir odayı sınıf eyledik. Beş yılda çocuk zehir gıii besi bitirdi. İlkokul iyi geçti de ortaokul programı sıntjlar yükseldikçe bir acaipleşmeye başladı. Ben anlaınıyorum ki, çoaığa •' anlatayım... Oturup, "Kendi programımı da kendim yaptım". Çocuk tıkır tıkır evdeki okulun smıflarını geçmeye başladı. Nazar değmesin, bu yıl liseyi temizlemek üzereyiz. Yalnız son günlerde evdeki dersler dışardaki okullara uymuyor diye kerata mızıklanmaya başladı. Bunu, bilmesine ben de biliyoruın ama elimdeki "müfredaıı" bitirmeye kesin kararlıyım. Sosyal dersinden, "Tarih Öğreniyorum" ile "Coğrafyada İlk Adım'' kitapları bitmek üzere. Matematik bomba... Adi kesirleri atladık, faiz hesapları zehir gibi. Müvellidülhumuza'dan sonra kimya tamam... On yılın sonunda bılgimin eseri yavruma baktık*, a gözlerim yaşarıvor. Biz zamanında bir şeyler datıa okumuştuk biliyorum, ama geçmiş gün, ne kadar zorlasam bir türlü aklıma gelmiyor. Ah be!. Onlart da bir hatırlayabiisem oğlanı yüksek okula da hazırlayacağtnı anasını satavım... Bakınız hele şu işe! Önce çe\renize iyice bakıypr ve ardından bir duvarın dibine doğru seğirıiyorsunuz. Pekâlâ, imdi: 1. Bu du\ ar, >ıkılmak uzere olan bir Kumkapı yöresi sur du\an ise ne hissedersiniz? İŞE! 2. Bu duvar Beyoğlu'da ise ve duvarın üzerindeki bir oyuktan size sinema biletı uzatıldığını gorüyorsanız, ne olurmuş bu oyuk? İŞE! 3. Taksim'de Kültur Sarayı'nın onunden kuzeye doğru inmekte ve sağınızdaki duvarın dibinde otolannda bekleşen, yaygınlaşmamış deyimiyle "uğraşman pardon, uğraşwoman"lar göruyorsunuz. Ne dersiniz onlara, siz geçmeden finişe? İŞE! 4. Tüm muskirat ve bilumum meşrubat, neyin konur içine? İŞE! 5. Ne diyoruz Türkçede (bu sözcuk Fransızcadan geçme) mecaz olarak, basmakalıp soz ya da goruşe? İŞE! 6. Ne deriz biz (bu sözcuk de Fransızcadan geçmiştir dilimize) açığa çıkmış, duyulmuş bir olgu ya da işe? İŞE! Okuroyun Gtfkcan Erus (Gerede) Canım Tanımlar 1. SÖYLEYEMEM DERDİMİ... (Makamına uygun okunması rica olunur.) Yorum: "SÖYLE, YEMEM!" DER, Dİ Mİ? (Kimseye hicran olmasın diye!) 2. GÜZELLEME Yorum: GUZ, ELLEME! (O kış odunkömür alamayan C.Süreya'nın. 1954 guz'une dramatik yalvanşı!) 3. GÜLMEMESİ Yorum: Gul'ün gülmemesi, aül memesinin gulmemesindendir! 4. MANİPLE Yorum: MAN İPLE! (Kamyonlara L'yarı: Yolda 'Man' gorürseniz, sakın iplememezlik etmeyin!) 5. İŞSİZLİK Yorum: İŞ, SİZLİK! (lş, tam size gore; ama nerde?) 6. K1YAFET Yorum: K1Y, AFET! (Ye beni, anamm!) Çöziimleri 11. Sayfada Suym KAFAOĞLU Seviınli Bakanıınız Basında satırlar arasında kocaınan harflerde okııdum ki, göbekli amcalann, ensesi kalın patronlann bol sıfırlı şirkeıleri dara dıışmüş. Dua ediyorum. Allah kiıtıseyı duşıınnesın. Bunlaru goreviniz gereği ılgı gostenrkeıı ve gonışlerinizi açıklarken "firmalan kurtaralım" denıişsiniz. Meğeıse herkes gucenınesın diye "flrmaları değil, orada çalışan ı'ıçileri duşünüyorum" diye aınaçlıyorınuşsunuz, sağohm. Biz ucreılilerın bırkısıııınt olsun duşunduSünuz ıçın varolun. Allah başıınızdun eksık eımesin. Amin. Her ne kadar şırket kurıanna siıııidım tek değil, dıger Bakanlıklarla birlıkıe kultanacaksanız bile, btzıın için siz >e Bakanlığıııız oneınlidir. Çunku vergilendirıne ışiıııızi siz görursunuz. Mademkı kurtarınanm temel otçıısu başvuran şirketlerde çalışıırılan ışçi sayısı, o zaman tum ışçi \e ıneımırım bordrolarına bu vesıleyle, haiia kendi bordronuza haklıııkukeşıtlık gozıiyle bakınanızı ye ınceleıııenizi mümkunse rica ederim. Şoylekı: IŞirkeıler neden sadece "o 40'dun vergi öduyorlar da biz işçi ve memurlar % 36'dan "o 71'e kadar vergılendırıliyoruz? Herhalde biz tıcrerlilerin ıııalı gucu, bıitiin şırkeılerden daha kuvveıli. 2Ytllık beyanname verenler neden bııruı ya du neı gehrlen uzerinden damga vergisı odemiyorlar da biz ııcreıli ışçi ve ıneıtnırlardan ucretınıizın bıirııt tuıarı damga vergisi kesıliyor? Herhalde biz daha çok yardıınsevenz. 3Yıllık bevanname verenler neden iş ve nıeslekleriyle ilgilı herturlıı harcaınaları gıder olarak duşıırebılıyorlar da biz ücreıliler bııruı geliriıtıızden duşuremiyoruz? Bıze de böyle bir ayrıcalık değil de eşitlık neden tanınmıyor? Herhalde biz daha coınert kımselerız. 4Tahsıl edılen vergı gelırlerinm "o 65'i desil % 90'ının biz ucretlilerden peşin alınınası, dığer eelır/ılerm bir yıl iorıru hem de luksııle odemeye çalışmalan acaba hangı udulet? Herhalde biz emekçıler daha varlıklıyız. Sayın Bakanım, deınek başvuran şirketlerde "çalışan işçi sayısı" kuriarılırken, başvurmayanlarda çalışanların ücreiini de hep birlikte adil \ergilendirmeyolıı ile kurıarmak münıkun. "Demekeki kıırtarmanın başka olçüleri de varnıış." Gunitmuzde biz dargehrtı ışçi ve memurun eline geçen neı paraya ııtaşan, haııu gcçen koınıi kıraları ile nasıl yartsalım? Kalan kısıınla da (kalırsa) çolukçncuk nasıl ınsanca geçınelim. "Sıkı parapolitikası" denilenin içinde biz emekçıler zaien ve herzaınan varız. Belımızdekı kemerı vetersiz beslenmevle zuien her zaman sıkıyoruz. Dılerseniz gozlemleyın, uranıızda kaç göbekli ııcreıli var? Bun vergilendirıne adulen ile daha sık boğaz olmaktan biraz kurtulalıın. llgilerınızi beklerım, bılgılerinıze sunarız, efendiın. Sermavesi sadece eınek olan ucretU ışçilerden H.T.A Murtaza Engin (Emekli) "Evlenmek kişisel bir tasarruftur. Evlenememek, o şahıs bakımmdan nakise teşkil etmez." Fikri Zengin (Dönerci) "Olayı bir de karşı taraf açısmdan değerlendirelim.. Matemi bayram gibi göstermek olmaz." Arif Sergin (tşçi) "Damat işçidir. Enflasyon işçi ücretlerini geriletmektedir. Sayın Ünal önce yüzde yirmi ek zammı almaya baksın. Turkan Hanımı nasıl olsa alır." Lütfiye Belgin (Kadersiz) "Hemen nikahlanmasınlar. Beni imaın nikâhıyla evlendirdiler. Eşim askere gidince, kayınvalidem beni erkeklere satmaya başladı. Dayanamayıp teyzemin yanına stğındım. Kaderim değişmedi. Bu kez de o beni elleriyle erkeklere peşkeş çekti." Ali Bilgin (Kahveci) "Evlensinler, ama, eve tüp gaz sokmasınlar... Çok tehliketi... Alev alıyor... Parlamış tüpü, camdan atmasmlar... Mazallah birisinin başına düşer... Başlarıbelâya girer..." Altt parmak!.. Herkesin bir ınerakı vardır. Benmıki de ayak punnuklan merak... Bir tur uzmanlık diyebılirsiniz bıına. Ayak parınaklığı ıızmanlığı.. Geçenlerde İstanbul'da bir plaja giıınişiım. Kendıme uygun bir yer ararken. kumların iisıııne sırt ıısıiı yatmış, ayak parmaklurı alıı tane olan bir adam gordum. "yanltş mı gorüyorum acaba", deyip adamın ayak parmaklarını bir kere daha saydıın. Tamaam, ayak parınakları altı tane de. acaba hangı parınağt fazlahk? O kadar meraklıyım kı oğrenemezsem çuüarun.. Eğildım, adamın ayak parmaklarını inceliyorum. O kadar dalmışım kı, birden bire bir şey kuiıut etti ve nozlerimm onunde yıldızlar uçuşmaya başladı. Kendimden geçmışım... .\eden sonra kendiıne geldim. Herkes eğilmiş bana bakıyor.. Şöoole bir kendimi dınledim... Offf... Burnuın ağırlaşmış sanki... Llımi burnumun ucıına goturduın. her ıkı deliğme de puınuk ııkaınışlur. Hah, kendine geldi... İyi iyi bir sey olmamış... Yahıı kardeşim ne vardı ayağımın dibine sokulacak! Hıç sesinıi çıkarınadun ya\aşça uyağa kalkıım. Gıyinip doğrr eve gittım. tvde karım beni yıizu gozü şişmış görunce bastı feryadı... Sus hanım sus... Kavga falan etmedim. Adamın birinin altı tane ayak parmagmdan hangisi faztalık diye bakarken, adamcağızm ayak parmaklarından bırine iri bir sinek kondu, o da kovalayayım derken... Tek, tük... Lye olsak »Imasak da AET'nin kileri\iz. ,\e de olsa Baıılıdan. İki saat ileriyiz. • • * Bizde de var ototarın •'Türlüçeşir" sıjır yaşı. Lüks yatlardan soz edenin Oediğine korlar rası. •k • • Bizde de var renkti yayın. i'ideo'nun birçok türu. Radyv tiirkii ureıirken T\ yeğler uykıı kııru. Bizde de var otomatik Telefonla telsiz. radar. Mum yaktınp dıişundurür TEK. süresiz vakte kadar. >EZIHt GlLtlOGlA 25 Eylül 1933 ıstenmıyeceğı, Vekâtette başlamış olan teftişat neticesinde belli olacaktır. V'ekâlette hapisaneler hakkındaki ıslahat lasavvurlan da kat t şeklini teftişlerin hitamında alacaktır. TARÎHTE BUGÜN Mümtaz Arıkan 1 25 Eyim 5 0 YIL ONCE Cıımhurivet Adll kanunlar ve teşkilâtta tadilât Ankara 24 (Telefonla) Adliye Vekâleti on beş gündenberi merkezi ve garbî Anadoluda geniş mikyasta bir teftis yaptırmaktadır. Bu tef.'işın gayesı bugunku adlî te>kılâım, mahkemelerin hâkımlerin. mevcut umumî kanunlarla usul kanunlarının ihtıyaçlara ne dereceye kadar tekabül edebıldiği hakkında esaslı bir ftkir edinmektir. Teftişlerin bir buçuk ay sonra biteceğı umıt edilmekıedir. Müfettişlerin raportarı şimdiden Vekâlete gelmeğe başlamıştır. Raporlar, V'ekâlette teşkılât bakımmdan ve umumî noktai nazardan tetkik edilerek teşkilâtta ve kanunlarda luzumlu tadilât esasları hazırlanacaktır. Kanunlarımız, bütun diınyada tatbık edilen hukuk prensiplerinı ıhtiva ettiğinden esaslı tadıtâta ihtıyaç görülmiyeceği zannedilmektedır. Mecliste bulunan son teşkılât tâyihasının geriye istenip ı<w:i çahşacaktır. Raşit Rızanm Şehir Tiyatrosundan (eski DarülbedayiJ ayrı çalışması büyük bir noksanlık teşkil ediyordu. Kendisinin iltihakı ile müessese daha fazla kuvvetlenmiş olacaktır. PASİFİK'I;GÖR£N GÖZLER.. 1S13'TE BUGÜH, PASIF/K(BÜYÜK OKYANU£)İU( KEZ BİRAVRUPAU mRAFlNOAN GÖRÜLOÜ! VASCO NUNEZ O€ BAL80A, GUN£yAMERİICA NİNPANAMA ILEBİ£L£$Tİ6I YERbS'DA&EN* AOLI tcOLONIYİ KURAN BİR SERUi/ENCİrpi. ANCAK,ISPAHYA KIRAUH/N GÖNoeeoiiı VALİyt TANIMAMHkUA ISYANCl DUKUJJUHA Gİ/ŞM/fJİ. KIRALIN GUVEHlNİ KA2ANMAK İÇİN, gig YERL1 ŞEFlHIN SÖZUNU ETTlSİ BJJYÜK. DOMIZİ BUUAAK İSTEDİ. PANAMA'UtN £M DAg y£RİNDE, BATIYA D060J, 19OAOAMI VE 600 YE8U İLE YOLA Ç/tCT/. KORKUAİÇ BİR moPİK OÜMANOA ILERUYEg£K,2S 6UNOE OBÜRKIVfyA ULAŞTILAR.Bll? TEPEDEN P/SSİ&K'I ILKGORENDE BAlgOA OLDU. Raşit Rıza ü'zun bir muddetten beri arkadaşları ile kendi hesabma çalışan maruf tiyatro san 'atkârı Raşit Rıza Şehir Tiyalrosuna girmiştir. J teşrinievvelde temsillerine başlıyacak olan Şehir Tiyatrosunda Raşit Rıza da Türk Pudrası Frenk pudralarından DstOndOr. FARUKI'nin