Katalog

12 EYLÜL 1983 DIŞ HABERLER CUMHVRİYET/3 Ozetle Sınır uyuşmazhğı Umman ve Güney Yemen arasında sınır uyuşmazkğma bir çözüm bulmak amacıyla yapılan ve ugün başlamast planlanan gö. uşmeler süresiz ertelendi. Korgez Haber Ajansı, Birleşik Arap Emirlikleri ve Kuveyt'ten temsilcilerin de katılacaği sınır uyuşmazhğı görıişmelerinin süresiz ertelendiğini bildirirken, gözlemciler bu durumu, Umman ve Güney Yemen arasmda anlaşma sağlanmasına ilişkin olasıltğın "yok denecek kadar az" olduğu biçiminde yorumladılar. tki ülke arasmda, ocak ayında da benzeri bir toplantı yapümış, ancak sonuç almamadan sona ermişti. Bu arada, Güney Yemen hükümetinin Birleşik Arap Emirlikleri ve Kuveyt'in uzlastırıcı girişimlerini kabul etmediği belirtüivor, Lübnan'da kan gövdeyi götürüyor Ülkede katliam yapıldığına ilişkin söylentiler yoğunlaşıyor. Dürziler iki Hıristiyan kasabasını ele geçirdüer.Çarpışmalannşiddetlenmesiüzerine BM Genel Sekreteri Perez de Cuellar tatilini yanda keserek New York'a döndü. Dış Haberler Servisi Lübnan'da Dürzilerle Hıristiyan Falanjistler arasındaki çarpışmalar hızla büyük bir iç savaş boyutlarına ulaşıyor. BBC radyosu, ülkenin yeni bir iç savaşın eşiğine geldiğini bildirdi. Radyo, aynca Dürzilerin Ş u f dağları bölgesinde Hıristıyanlar'a ait iki kasabayı ele geçirdiklerini de haber verdi. Liibnan'da durumun tehlikeli biçimde gerginleşmesi üzerine BM Genel Sekreteri Perez De Cuellar, tatilini yanda keserek New York'a döndu. Ajanslar, yüksek düzeydeki oir Suudi Arabistan yetkilisinin ise, Şam'a giderek Hafız Esat'la son gelişmeleri görüştüğünü bildiriyorlar. Ülkedeki çarpışmalar şiddetlenirken, katliam söylentileri de yoğunlaşıyor. Falanjistler'in radyosu, Dürzilerin bir Hıristiyan köyünde 100'den fazla Hıristiyan'ı öldürdüklerini ileri sürdü. Lübnan radyosu, öldurüldüğü iddia edilen Hıristiyan sayısını 600 olarak verdi. Dürziler ise katliam iddialarını reddederek, Falanjistler'in silahsız Dürzileri öldürdüklerini ileri sürüyorlar. BBC'nin Beyrut muhabiri, çarpışmaların şiddetle sürdüğü bölgeye girmenin olanaksız olduğunu, bu bakımdan katliam iddialan konusunda kesin birşey söyleyemeyeceğini bildirdi. Ancak muhabirin, "çarpışmalarda çok sayıda sivilin öldiiğü kesin" dedi. Beyrut'ta hukümet yetkilileri, Diimlerin kuşatması altında bulunan 40 bin Hıristiyan'ın yiyecek sıkıntısı çektiğini bildirdiler. Şam'da açıklama yapan İlerici Sosyalist Partisi'nin bir sözcüsü, ABD birliklerini Hıristiyanlar'ı desteklemekle suçladı. Sözcü, Amerikahlar'ın Hıristiyanlar'la Lübnan ordu birliklerine topçu desteği sağladıklannı belirtti. Bilindiği gibi, Beyrut'taki Amerikan mevzilerine dört gün önce top mermileri düşmesi üzerine, ABD savaş gemisi "Bowen", Dürziler'i bombalamıştı. Öte yandan, önceki gün Beyrut'taki Amerikan mevzileri yakınlarına tekrar top mermilerinin düştüğü bildiriliyor. CRAXİ UYARDI İtalya'nın Sosyalist Başbakanı Bettino Craxi, önceki gün Dürziler'in lideri Velid Cumblat'ı, çok uluslu Barış Gücü'ne Dürzi milisler tarafından yapılacak saldırılara karşı uyardı. Halen Lübnan'da görev yapmakta olan Barış Gücü'nde 2.500 Italyan askeri bulunuyor. Ülkede çarpışmaların şiddetlenmesi üzerine Ingiltere hukümeti de Kıbns'a 6 tane Bucconeer ağır bombardıman uçağı göndermişü. POLITIKADA SORUNLAR ERGUN BALCI Şili'deki darbe Şili Devlet Başkanı General Pinochet, 11 eylül 1973'te kanlı bir darbe ile ele geçirdiği iktidarının 10. yılını dün doldurdu. Bu ufak ülkede çağımızın en karanlık rejimlerinden birinin kurulmasına yol açan darbeye ilişkin anılann tazelenmesinde yarar var. Şili'de 29 haziran 1973'te ordunun bir kesiminden gelen ve Genelkurmay Başkanı General Carlos Prats taratından bastırılan ayaklanma girişiminden sonra, askeri darbe her gün beklemyordu. Nitekim darbe girışimini engelleyen General Prats, sağcıların baskısı ile istifasını sunmak zorunda kalmış ve sosyalist Başkan Salvador Allende'nin sonunun yaklaştığı anlaşılmıştı. 11 eylül 1973'te gerçekleştirilen darbe, aslında o yıl 4 martta yapılan seçimlerden sonra karartaştırılmıştı. ÇünKü CIA'nın tüm çabalarına, sağcıların bütün kışkırtmalarına ve % 300'ü aşan enflasyona rağmen 4 mart seçimlerinde sosyalist Başkan Salvador Allende oy sayısını artırmıştı. Hem de korkunç enflasyonun en fazla ezdiği yoksul kesimlerde. Allende'den seçimle kurtulma olanağının bulunmadığını anlayan karanlık güçler, darbe ile kurtulmaya karar verdiler. Başta CIA ve ITT (Amerikan Uluslararası Telegraf ve Telefon Şirketi) olmak üzere, Allende'den kurtulmak isteyen tüm gruplar darbenin zorunluluğu konusunda birleşmişlerdi. Sorun, bunun nasıl yapılacağı idi. Bu konuda da iki plan vardı: Hıristiyan Demokrat Partinin lideri Edvvardo Frei'in savunduğu birinci plana göre, darbe Hıristiyan Demokratlann sağ kanadının denetimi altında gerçekleştirilecek, ordu Allende'yi devirip, ortalığı temizledikten sonra, meydanı Edwardo Frei'ye bırakacaktı. Bu planın öngördüğü belli başlı aşamalar şu biçimde sıralanabilirdi: Meslek sahıpleri ile kamyoncuların kışkırtılarak, greve gitmeleri; Allende'nin çoğunluğa sahip bulunmadığı Kongre ile Başkanhk Kurumu arasmda tam bir uyuşmazlık olduğundan, Allende hükümetinin meşruiyetini yitirdiğinin ilan edilmesi ve sonunda ordunun Kongreyi destekleyerek duruma müdahale etmesi. İkinci planı hazırlayan faşist Ulusal Parti ile Vatan ve Özgürlük Hareketi'rim ise iktidarı Hıristiyan Demokratlara terketmeye nıyetleri yoktu. Bu gruplar özellikle Şili Deniz Kuvvetleri'ne dayanıyordu. Deniz Kuvvetleri ise, CIA'nın en etkin olduğu kesimdi. Zira Şili deniz piyadelerı yıllardır ABD'deki pkullarda özel savaş eğitimi görmüşlerdi Talcahuano Deniz Üssü'ndeki istihbarat örgütü, 1973 ağustosunda tutuklama ve baskılarla donanmada darbeye karşı olan subayları temizlemiş, denizcilerin desteğindeki tedhisçiler geniş çaplı sabotaj eylemlerine başlamışlardı. Faşistler, Salvador Allende'nin hiçbir yasal gerekçe gösterilmeden devrilmesinden yana idiler. İki darbe planı gerçı zaman zaman birbirine karıştı. Ama Başkanlık Sarayı1 nın bombardımanı ve Allende'nin öldürülmesinden anlaşılabileceği gibi sonunda faşıstlerin planı ağır bastı. Sağcılar Allende'nin cenaze törenine hazırlanırken, silahlı sol da karanhk güçlerin ekmeğine yağ sürüyordu. Çoğu öğrencilerden oluşan MIR örgütü, sosyalist Başkanı "reformcu" olarak küçümsüyor, yasa dışı toprak ve fabrika işgallerini teşvik ediyordu. Allende'yi belki de en btlinçli biçimde desteklemesi gereken bakır işçıleri ise 1973 nisanında El Teniente madeninde 74 gün sürecek olan greve gidiyorlardı. Fidel Castro, 1973 baharında Şili'yi ziyaret ettiğinde, dünya basımnda Küba liderinin basketbol oynarken çekilmiş. ya da yere düşerken alınmış komik fotoğrafları çıkıyordu. Oysa "Le Nouvel Observateur" dergısinin Santiago muhabiri, fotoğrafçılara bol bol eğlenceli pozlar veren Castro'nun Şili'ye aslında tunstik gezi için değil, bakır işçileri ile konuşup, onları grevden vazgeçirmeye çalışmak amacıyla geldiğini bildiriyordu. Sağın kışkırtması, solun ise büyük bölümünün akılsızlığı ile sosyalist Başkan Salvador Allende'nin trajik sonu hazırlandı. On yıl önce Allende'yi deviren koalisyon, bugün General Augusto Pınochet'ye karşı birleşmiş durumda. Yalnız, bu koalisyonun bir ortağı eksik görünüyor: CIA. Yoksa o da kendine özgü yollardan koalisyona katılmış mıdır dersıntz? Olimpiyutlan boykot Kuveyt Olimpiyai Komitesi, Birleşik Amerika'nın Lubnan'daki çatışmalara katılmasım protesto etmek amacıyla, 1984 yılıda Los Angeles'ıtayapılacak olan dünya olimpiyatlartnm boykot edilmesi çağnsında bulundu. Kuveyt Resmi Ajansı, komitenin, Birleşik Amerika'nın Lübnan 'a askeri müdahaledt bulunması nedeniyle boykot çağnsında bulunmayı kararlaştırdığını belirtti. LÜBNAN ASKERLERİDiirzHer bir yandan Falanjisl milislere, bir yandan ordu birliklerine karşı çarpışıvorlar. Fotografta Beyrut vakınında Fransız yapımı bir AMX tankı ile yöreyi denetleyen iki Lübnan askeri görülüyor. Irkçı Güney Afrika Cumhuriyeti'nin eski Devlet Başkanı John Vorster tedavi görmekte olduğu hastanede öldü. 1915 yıiında Cape Tovvn'da doğan Vorster, hukuk eğitimi gördükten sonra politikaya atılmıştı. Bir sü~e Adalet Bakanltğı'm üstlenen Yorster, 1966 ile 1979 ytllaarasmda Basbakan ve Devlet Başkanı görevlerinde bulunmustu. Irkçı, eski Başhtıkan öldü Irlanda'dan sınırdışı edilen Sovyet diplomatları IRA'yu silah sağlamıs Ziyu Ul Hak: Mııhalefetin desteği yok HAYDARABAD (AP) Yoğun protesto gösterilerinin yapıldığı Sind eyaletindeki gezisini tamamlayan Pakistan Devlet Başkanı Ziya Ül Hak, "Sind eyaletinde Demokrasiyi Yeniden tnşa Hareketi'nin fazla kitle desteği yok" dedi. "Ûç gün önce Islamabad'dan aynlırken, ben bile Sind eyaletinde belki bazı terslikler olabileceğini düşünmuştüm" diyen Ziya Ul Hak, Sind eyaletinden memnuniyetle ve güven içinde ayrıldığını söyledi. Pakistan Devlet Başkanı, Sind eyaletindeki yerel seçimlerin planlandığı gibi 29 eylülde yapılacağını ve ulusal bir referanduma doğru giden dort kademeli programın uygulanmaya devam edeceğini belirtti. Devlet Başkanı Ziya Ül Hak, 14 ağustostan bu yana devam eden protesto gösterilerinin ardında Pakistan Halk Partisi'nin bulunduğunu ve bu partiyi de birden fazla ülkenin paraca desteklediğini söyledi. Ziya Ül Hak muhalefete para yardımı yaptığını sandığı ülkelerin adını vermeyerek, "Bu iş için büyük miktarda para gerekiyor ve Pakistan'da hiçbir bankanın onlara kredi verdiğini sanmıyorum" dedi. Pakistan Devlet Başkanı aynca gösterilerin başlamasından bu yana tutuklanan binlerce kişiden hiçbirinin işkence görmediğini ileri sürerek, "yasalan çigneyenlcr işledikleri suça uygun olarak cezalandınlır" dedi. 12ağustosla açıkladığı ve eyalet, senato ve parlamento seçimlerinin 18 ay içinde yapılmasını ongören planını eleştiriye açtığını belirten Ziya Ül Hak, "Birisi yakamdan tutup beni itip kakmaya kalkarsa, ona acımam, ama eğer iyi niyetliyse dinleme>ehazınm"dedi. DUBLİN, (a.a.) lrlanda baskenti Dublin'deki Sovyet Buyükelçiliği'nde görevli iki diplomat ile eşlerinden birinin "diplomatik görevleriyle bağdaşmayan faaliyetlerinden ötürü" sınırdışı edilmelerinin ardından tngiliz gazeteleri, grubun "büyük bir uluslararası casusluk şebekesinin" içinde yer aldığını ve Ku zey İrlanda'daki "IRA" gerillalanna silahcephane sağladığını bildirdiler. Papa A vııstıt rya "da "Sunday Mail" gazetesi, birinPapa 2'nci John Paul, 3 günci sekreter Guennadı Saline ile luk bir dini ziyaret amacıyla birlikte sınırdışı edilen ikinci sekA vusturya 'nın baskenti Viyana ' reter Viktor Lipasov ve eşi Iroya geldi. Papa 'nın A vusturya ge na'nın oldukça etkin görevler Zİsi Katolikler'in Ruhani liderli yaptıklarını belirtiyor. ğine geıirildiği 1978 yılından bu Irona'nın Sovyet gizli servisi yana 20'ci yurtdışı gezisi oluyor. subaylarından olduğu ve habcViyana Havaalanı'nda toprağı ralma eylemleri için sık sık Kuöpen Papa, Viyana Havaalanı' zey lrlanda, Londra ve İskocyanda A vusturya Cumhurbaskanı ya gittiği kaydedilen haberde, Rudolf Kırschlaeger, Basbakan "IRA"ya silah ve cephane saflaFred Sinowatz ve Viyana Başpis yan bir şebekenin trona tarafınkoposu Franz Koenig tarafından dan yönetildiği vurgulanıyor. karşılandı. Diğer kaynaklara göre, İrona, lrlanda ile lngiltere arasındaki seyahat kurallanrun boşluklarından yararlanarak, Sovyet diplomatlanna uygulanan kısıtlamalann dışına çıkmış ve rahatça ülJce içinde dolaşmış. »S. İsveç'te yine denizaltı avı başladı İsveç askeri kaynakları, aranan denizaltının İsveç sularına bir Sovyet şilebiyle sokulduğunu ileri siirüyor. STOCKHOLM (AP) tsveç donanması, Sovyetlerin bir şilebinin gizlice İsveç karasularına bir mini denizaltı soktuğunu ileri sürerek, yeni bir denizaltı avı başlattı. Askeri ve polis kaynaklarından atınan haberlere göre, perşembe gecesi başkent yakınlarındaki Maeiar gölüne giden kanaldan karanlıkta geçen bir Sovyet gemisi, Stockholm bölgesine bir mini denizaltı soktu. Maeiar gölüne giden kanalın dibindc dalgıç ekipleriyle ve sonarlarla yoğun bir arama faaliyetine girişen İsveç donanması henuz bir sonuç elde etmiş değil. Haber kaynaklarına göre Baltıyski adh Sovyet şilebi, geçtiğimiz mayıs ayında İsveç donanmasının son yaptığı basansız denizaltı avı sırasında da denizaltı avmın sürdüğü bölgede bulunuyordu. Geçtiğimiz yılın ekim ayında suren bir denizaltı avı sırasında, birdenbire bir Polonya şilebinin aniden ve normal zamanından önce aranan bölge yakınlanndan hareket ettiğini belirten kaynak lar, Sovyet mini denizaltılarının şileplerle bölge dışına çıkarıldığını ileri sürüyorlar. İsveç'te iki yıldır sık sık İsveç karasulanna yabancı denizaltı girdiği ihbarları yapılarak denizaltı aranıyor. İsveç donanması şimdiye kadar 5 defa denizaltı aramak için donanmayı seferber ettı, ancak denizalulara ilişkin tek bir belirti bulunmadı. Bölgede İsveç'e casus denizaltı soknıakla çıkar sağlayabilecek başlıca ulke Sovyetler Birliği olduğundan, İsveç'teki tüm kaynaklar, denizaltının Sovyetler'e ait olduğunu ileri sürüyor. Sovyetler Birliği, kendi denizaltılarının İsveç karasulanna girdiği yolundaki haberlerin tümüyle asılsız olduğunu iddia ediyor. El Salvador'da gerillalar ikinci cepheyi açtılar SAN SALVADOR (a.a.) El Salvador yonetimine karşı savaşan gerillalar, bir hafta önce başlattıkları saldırıların ardından güneyde ikinci bir cephe açtılar. Yeni cephenin, Usulutan bölgesindeki Jucuran kasabasının gerillaların eline geçmesi ile açıldığı ve stratejik önemi olduğu belirtilen kasabadaki ordu birliklerinin geri çekildiği vurgulanıyor. Bu arada ülkenin üçüncü büyuk kenti Sen Miguel'e üç gün önce şafakta saldıran gerillalar 19 askeri öldürüp 100'den fazla kişiyi yaraladılar. YURTANSİKLOPEDİSİ'nin 7cildi tanramlanclı!.. Fransa Başbakanı Cezayir'de Fransa Başbakanı Pierre Mauroy, resmi bir ziyarette bulunmak üzere Cezayir'egitti. Mauroy, Cezayir'deki temaslarında, Çad sorununa diplomatik yollardan bir çözüm bulunması için görüşmeler yapacağını bildirdi. Siyasal gözlemciler, Cezayir'in Çad sorunu konusunda arabuluculuk yapmaya hazır olduğunu belirtiyorlar. Libya ile iyi ilişkiler içinde olan Cezayir'in Çad'daki iç savaşta şimdiye dek ılımlı bir tutumu koruduğu, ancak Fransa 'nın Hissene Habre birliklerine, silah ve asker göndermesine tepki gösterdiği bildiriliyor. Bilindiği gibi, Çad'daki iç savasta Devlet Başkanı Hissene Habre, Fransa, Birleşik Amerika ve Zaire tarafından desteklenirken, eski Devlet Başkanı Gukuni Veddeye Libya 'dan silah ve malzeme alıyor. Etiyopya'da askeri yönetim, dokuzuncu yılına girdi. 12 eylül I974'teyapılan askeri darbe sonucu tmparator Haile Salesiye 'nin tahttan uzaklaştırılmasıyla birlikte, tek partili sosyalist bir yönetime geçen Etiyopya 'da 1977 yılından bu yana devlet başkanlığı görevini yürüten, "Askeri Yönetim Konseyi" Başkanı Mengistu Haile Mariam 'ın yeni yönetimin dokuzuncu yıldönümü nedeniyle, 1170 kişiyi kapsayan genel af ilan ettiği bildirildi. KLİNİK SAYIN 8.cildebasladık! Türkiye'yi dünü, bugünü ve yannıyla il il anlatan benzersiz eser Yurt Ansiklopedisi'nin 7. cildi de tamamlandı. Yurdumuzla ilgili bütün bilgileri toplu olarak sunan muhteşem ansiklopedinin 6272 sayfa tutan 7 ciltlik büyük bölümüne sahipsiniz. Yurt Ansiklopedisi'nin 8. cildi, bugün yayınlanan 98. fasikülle başladı. ULTRASONIK TEŞHİS ClHAZI TO1TU, Japonya'da JinekolojikCihaz üretiminde birinci sıradadır. Size bu konuda yayınlar ve seminerler hakkında bilgiler göndermek istiyoruz. Lütfen bize adresinizi bildiriniz. NEL NUKLEER ELEKTRONIK A.Ş. Sumer Sok No 42/1 ANKABA Tel 30 11 6230 12 10 Tx 42229 nellr Esentepe Keskın Kalem Sok No 6 İSTANBUL GENPA LİMİTED ŞİRKETİ Genel af 3 milyon Alman okuma bilmiyor Federal Almanya'da yaklaşık 3 milyon Alman'm okumayazma bilmediği açıklandı. F.Almanya UNESCO Milli Komisyonu 'nca hazırlanan rapora göre, bu rakama Almanya'da çalışan yabancı işçiler dahil edilmedi. Raporda, yabancı işçiler arasındaki okumayazma bilmezlik oranmın çok yüksek olduğu kaydedildi. Yetkililer, Almanya 'daki okumayazma bilmeyenleıin sayısının azaltılması için çaJışmalar yapıldığmı söylediler. Ansıklopedisi Yutt Cihkapaklarmaıalın Anadolu Yayıncılığın. Yurt Ansiklopedisi'nin 7. cildi için hazırlattığı özel cilt kapaklan bütün yurttaki bayilere dağıtıldı. Bir cılt kapağı 250 liradır. Cilt kapağınızı mutlaka edinin, ansiklopedinizin 7. cildi de kitaplığınızdaki değerli yerini alsın. Eksiklennizi tamamloyın Aboneterin utkntine Yurt Ansiklopedisi'nin 7. cildi Ansiklopedinizin eksikleri varsa ciltlenmiş olarakhemen tamamlayın. abonelerimizin adresine yurdumuzu anlatan dev eser, postalanmaktadır. kitaphğınızda yanm kalmasm. tstanbul'da oturan abonelerimiz. Yurt Ansiklopedisi'nin eksik fasikül, cilt kapagı ve ciltlerini ciltlerini YADA'dan alabilirler. YADA'dan sağlayabilirsinız. TC. KÜLTÜR VE TURtZM BAKANJ^ĞI DEVLET OPERA VE BALESİ . GENEL MÜDÜRLÜĞÜ'DEN DUYURU: Kurumumuzda bale kursları açılacaktır. İsteklilerde aranan nitelikler: 1 811 yaş arasmda bulunmak, 2 İlkokul üçüncü sınıfta olup, beşinci smıfı bitirmemiş olmak, 3 Bedensel olarak bale yapmaya elverişli olmak. Kayıtlar, 21 Eylül 1983 tarihinden itibaren hergün saat: 10.00 13.00 arası yapılacak, 6 Ekim 1983 saat: 13.00'te sona erecektir. Sınav 8 Ekim 1983 saat: 10.00'da Opera binası Bale Salonunda yapılacaktır. Basın: 24192 A ANADOUI W I N Q U K A ^ . Buyukdere Cad. Ucyd Mevku, No93 Maslak Istanbo! Td: 169 54 )0(8hx*) YADA A.Ş. Doktor Şevki Bey Sok. No: 6 Divanyolu, Istanbul Tel:5207472