Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet Sendika sayısı dört ay içinde 100'ün altına inmek zorunda tstanbul Haber Servisi Yeni Sendikalar Yasası'nın uygulanabilirliği tartışılan maddeleri için yasa değişikliğini bekleyen sendikalar, ard arda tüzük değişikliği için olağanüstü genel kurullarmı topluyorlar. Dün Deniz Ulaşlş Federasyonu genel kurulu toplanarak, tüzük değişikhği Ue Türkiye çapında örgütlü milli tip sendikaya dönüştürüldü. Önceki gün toplanan Tek Gıdalş olağanüstü genel kurulunda ise 2821 sayılı Sendikalar Yasası ve yapılan son değişiklikler doğrultusunda tüzük değişıkliğı gerçekleştirildi. Yann petrol ve kimya iş kollarında örgütlü Petrolîş Sendikası olağanüstü genel kurulu toplanarak, bu iş kohı kapsamına alınan lastik işçilerini de alacak şekilde Türkiye çapında petrolkimyalastik iş kolunda örgütlü milli sendika olacak. Türklş'e bağlı sendikalann önemli bir grubu ise, 2821 sayıh Sendikalar Yasası'nın uygulanabilirliği tartışılan maddeleri üzerinde, sonradan yapılan yasa değişiklikleri ile gelişmeyecek biçimde olağanüstü genel kurullarmı toplayarak gerekli tüzük değişikliği yapmışlardı. Ancak Sosyal Güvenlik Bakam Sadık Şide'nin başkanı olduğu Şekertş Sendikası dışında, yeni tüzükler çerçevesınde seçimlere gitme konusunda tüm sendikalar yasa değişikliklerini beklediler, Federasyondan Türkiye tipi sendikaya dönüşenler için, genel kurulda tüzük değişikliği ile dönüşmenin yasal kalıba sokulacağı yeni yasa değişikliği bekleniyordu. Aynca bütün sendikalar, yargıç denetiminde, seçmen kütükleri sistemi ile ve sadece pazar günleri yapüacak seçimlerle şube delegeleri seçimini yapma zorunluluğunda kalmamak için, şube delege seçimlerinden yargıç zorunluluğunu ortadan kaldıracak ve sistemi sendika tüzüklerine bırakacak yasa değişikliğini beklediler. Sendikalann yeni tüzük ve yeni tüzüklerle her aşamada genel kurullarını tamamlayabilmeleri için, yasa gereği önlerinde 4 ay gibi sınırlı bir zaman dilimi kaldı. Ancak aralık ayımn 2. yansı konfederasyon genel kurullanna Sahibi: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetedlik Türk Anonim Şirketi adına Nsdir Nadi, • Genel Yayın Müdürü: Hasan Cemal.Müessese Mlidıirü: Emine Uşaklıgil, Yan tşlen Müdürü: Okay Gönensln, • Yan Işleri Müdür Yardımcısı: Ahmec Korulsan, Haber Merkea Müdürü: Ytlçnı Bayer. Sayfa Düzenı Yönetrnenı: AU Acar. Temsilciler: ANKARA: Yalçııı Dogan, tZMtR: Hikmct Çetbıkaya, ADANA: Mehmet Mercan, • . Servis Şejlen: Istanbul Haberleri: Selahaltin Güler, Oış Haberler: Ergun Baia, Ekonomi: Osman Ulagay, Yurt Haberleri: Barbaros Gençak, KUltür: Aydın Emef, Magazin: Yalçın Pekşcn, Spor Damşmam: Abdulkadir Yucetman.DüzeUme: Rcfik Durbaş, Araştırma: Şahin Alpay. Bürolar: • Ankanı: Konur Sokak No: 24/4 Yenişehir, Tel: 175825175866, ldare: 183335, • lzmir: Halit Ziya Bulvarı No: 65/3, Tel: 254709131230 • Adana: Atatürk Caddesi, T.H.K. lşham Kat 2/13, Tel: 1455019731. • Basan ve Yayan: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilik T.A.Ş. Tiîfk • Ocağı Cad. 39/41, Cağaloğlu, Ist. PK: 246tst. Tel: 5209703 Telex: 22246 TAKVİM 31 Ağustos 1983 İmsak: 5.35 Gttneş: 7.23 öfcle: 14.14 tkindi: 17.56 Akşam: 20.45 Yatsı: 22.20 Yeni yasalara uyum pek çok sendika için'birleşme, bir kısmı için kendini feshetme zorunluluğu getirdiğinden, kimin fesh olacağı, kimin kime katılacağı, nasıl birleşileceği pazarlıklan da yoğunluk kazandı. kalacağı için.konfederasyonlar genel kurullanna yetişebilme açısından, zaman şube ve üye sayısı fazla olan sendikalar için iyice sınırlı görünüyor. Yeni yasalara uyum pek çok sendika için birleşme, bir kısmı için kendini feshetme zorunluluğu getirdiğinden, kimin kime katılacağı, kimin fesh olacağı, nasıl birleşileceği pazarlıklan da iyice yoğunluk kazandı. Sendikalar Yasası'nın getirdiği örgütlenme modeli ile Toplu Sözleşme Yasası'nda toplu sözleşme yapmaya "eb.il" sendika olmak için iş kolundaki işçılerin yüzde 10'unu örgütlemiş olma zorunluluğu sendika sayısınm önümüzdeki 4 aylık dönemde 800'lerden 100'lerin altına inmesi sonucunu getirecek. Ancak ilk aşamada birleşme görüşmeleri pek olumlu sonuç vermiyor. Hatta kopmalar bile oluyor. örneğin federasyon tipi örgütr lenmeden milli tipe dönüşürken maden iş kolunda Zonguldak Madentş, iş kolunda şube olmayı kabul etmeyerek, üye çoğunluğuna da güvenerek bağımsız sendika olma yolunu secti, Yolİş Federasyonunun Türkiye tipi milli sendikaya dönüşmesinin fıre verip vermediği ise henüz ortada. Ankara Yoltş'in genel kurulunda aynlma karan şube genel kurullanna bırakıldı. Bankacüık iş kolundaki birleşme görüşmeleri de şimdilik pek olumlu sonuç vermedi. îşyeri, daha doğrusu işletme niteligindeki ayrı ayrı bankalarda ayrı ayrı örgütlenmiş sendikalar birleşmeyi başaramayınca, genel kurullanm yaparak milli tip sendikaya dönüşme ve bir bölümü de Türklş'e katılma karan ile yetindiler. Sonuç olarak, görüşmelerle çözümlenemeyen birleşme sorunları, ileriki tarihlere ertelendi. Pazarhklar için zaman kazaruldı. Ancak bu arada her iş kolunda tek sendika ilkesi açısından Türklş'in gündemindeki sorunlar giderek kabarıyor. TüTkîş yönetimi daha çok yöneticilik kavgası niteliğindeki çatışmalarda herşeyi oluruna bırakma ve ister bölünerek, ister ayrı ayrı başvurarak Türklş içinde kalmak isteyenlerin tümünü birden genel kurula alma, böylece de seçimler içn yıpranma eğiliminde görünüyor. KTFD'de ana muhalefet Cuellar'ın görüşünü destekliyor LEFKOŞE (Cumhuriyet Bürosu) KTFD'de Topluracır Kurtuluş Partisi (TKP) parti meclisi, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Perez De Cuellar'ın Kıbns'ta taraflara sunduğu "nabız yoklama raporu " n u destekleme karan aldı. TKP bu karan dün Genel Başkan Alpay Durduran, Grup Baskan Vekili Erdal Süreç ve Yönetim Kurulu üyesi Kemal Aktunç'tan oluşan bir heyet tarafından KTFD Başkanı Rauf Denktaş'a bildirildi. TKP Genel Başkanı Alpay Durduran, "Partimiz, De Cuellar'ın görüşlerini destekliyor. Bu görüşlerden yararlamlması gerektigine inanıyoruz" dedi. De Cuellar'ın görüşlerini "cesur bir adım" olarak tammlayan Cumhuriyetçi Türk Partisi ise Kıbnslı Türklerin ve Rumların bu fırsatı iyi değerlendirmek zorunda olduklarını belirtti. Demokratik Halk Partisi Genel Başkanı tsmet Kotak ise De Cuellar'ın görüşlerini içeren raporun, partinin yetkili kurullannca incelendiğini, inceleme sonunda partinin resmi görüşünün açıklanacağını bildirdi. Konuyla ilgili soruları yanıtlayan Başkan Rauf Denktaş ise, "Parti lider ve yetkilileri Ue görüşmelerimiz sürüyor. Bu göriişmeler sona erdikten sonra alınan ortak karar açıklanacaktır" dedi. ABD'li eski devlet görevlileri ve CIA ajanları şirket kurtarma peşinde Dış Haberler Servisi ABDde, emekli CIA yetkilileri, yüksek rütbeli devlet görevlileri şirketler tarafından kapışıhyor. Yabancı ülkelerde yatmmlar yapan Amerikan ya da çokuluslu şirketler, emekli görevlileri danışman olarak tutuyorlar ve yapacakları yatınmlann tehlikeye girmemesi için bu yetkililerin bilgi ve tecrübelerinden yararlamyorlar. Exxon, Xerox gibi çokuluslu şirketlerin, ünlü Amerikan inşaat şirketi Bechtel gibi dev şirketlerin en çok rağbet ettiği isimlerin başında ABD eski Dışişleri Bakanı Henry Kissinger, CIA eski başkanlarından VVilliam Colby, Richard Helmes geliyor. Özellikle Orta Doğu ve Orta Amerika ülkelerinde görev yapmış eski büyükelçiler, CIA yetkilileri en çok aranan danışmanlar arasında. Eski yetkililerin çoğu, şirketlere kurdukları damşmanlık fırmalanyla hizmet veriyor. "International Herald Tribune" gazetesine göre bu fırmalar ya da yetkililer, devlet görevlisi oldukları sıralarda edindikleri "hassas"muhtemelen gizh bilgileri birkaç bin dolardan 100 bin dolara kadar değişen ücretler karşıhğında CIA eski Başkanı Richard Helmes Ortadoğu'ya yatınm yapan şirketlerin damşmam. William Colby avukathğın yanısıra Şili iizerinde calışmalar yapıyor. Hetıry Kissinger 20've yakın çokuluslu şirketin danışmanlığını yapıyor. arzu eden şirketlere satıyorlar Kissinger Damşmanlık Bttrosu ^ "Müşterilerimize her ülkedeki güvenilir yetkUilerin kim olduğunu söylnyoruz" diyor eski Dışişleri Bakam Henry Kissinger. "Kissinger Damşmanlık Firmasının" müşterileri arasında 20 dev çokuluslu şirket bulunuyor. "Şirketler" diyor, Kissinger "Ortadoğu, Avrupa ve Orta Amerika kenulannda bize danışıyorlar." New York ve Washington'da Helmes'in yanısıra ceşitli ülkelerdeki büroları yönetmiş birçok CIA yetkilisi en çok tercih edilen danışmanlar arasında bulunuyor. 197780 yıllan arasında 20 kadar yüksek rütbeli CIA yetkilisi danışman olarak iş sahibi olmuş. inşaatını da Ustlenmiş, Colbyek iş Yine eski CIA Başkanlanndan VVilliam Colby de danışmanlığı, avukathğın yanısıra ek bir iş olarak yapıyor. Colby şu sıralarda Şili üzerinde çahşıyor. Colby, Şili ordusunun ve solunun gelecekte oynayabilecekleri muhtemel rolleri inceliyor. Eski CIA Başkamna göre, bu iki faktör Şili'ye yapılacak yatınmlar için önemli ölçütler. Colby'ye göre, ABD'nin müttefiki bazı istikrarlı ülkeler bile yatınrnalar için tehlikeli olabiliyor. "Örnegin Kanada" diyor, Colby "istikrarlı bir ülke, orada devrim olmaz. Ancak bu ülke Richard Helmes CIA eski başkanlarından Richard Helmes Ortadoğu'da uzmanlaşmış bir danışman. Helmes'in (Farsça elçi anlamma gelen) "Safeer" adlı bir damşmanlık firması var. Bir dönem Iran Büyükelçiliği yapmış olan Helmes, bugün Bechtel inşaat ve mühendislik firmasında danış girmiş. Amerikan devletine 30 yıl hizmet verdikten sonra bu şirkete giren Bay Ackerman. "firmalan, şiddet olan ülkelerde nelerle karşdaşabilecekleri konusunda egitiyoruz" diyor. Şirket bu amaçla yabancı ülkelere gidecek ceşitli şirket temsilcilerine seminerler veriyor, bu temsilcileri korumakla görevli "muhafızlar" yetiştiriyor. tran sorunu 1972 yılında ABD şirketlerinin yabancı ülkelerdeki yatınmlan toplamı 90 milyar dolar kadardı. 1982 yılında bu rakam 224 milyar dolara çıktı. Ancak yatınmlann artışındaki hız, "tran bunalınu"yla birlikte yüzde 5 kadar düştü. Iran'lı öğrencilerin Amerikan BUyükelçiliğini basarak 62 kişiyi rehin almalan, yalnızca ABD hükümetine karşı bir eylem değil, aynı zamanda Irandaki milyarlarca doları bulan Amerikan yatınmlarının uçması anlamma geliyordu. lran gibi, El Salvador, Meksika ve Brezilya gibi birçok ulkede meydana gelen siyasi ve ekonomik çalkantılar, bu ülkelerdeki Amerikan sermayesinin varlığmı tehdit ediyor. Böylece Ortadoğu, Orta Amerika gibi bölgelerdeki istikrarsızlık, damşmanlık işinin gelişmesini sağlayan başlıca etken oldu. Begin istifada kararlı hrail kabinesi, Başbakanin istifa mektubunu vermesini bekliyor. KUDÜS (Ajanslar) Israil Başbakanı Menahem Begin'in koâlisyon ortaklanna istifa kararından vazgeçmeyeceğini açıkiadığı bildirildi. Begin çahşma arkadaşlanyla yaptığı toplantıda, "kesin olarak isdfa etüğtai ancak istifasını resmi olarak vermeden önce yeni bir lider bulmalan için arkadaşlanna birkaç günliik süre tamyacagını" söyledi. Enerji Bakam tzak Modai, koâlisyon üyelerinin Uç saat sllren toplantısından sonra gazetecilere yaptığı açıklamada "Gündemdeki konu Begin'in istifa edip etmeyecegi degil, istifa mektubunu ne zaman verecegidir" dedi. Modai, "Begin'in istifasını Devlet Başkanı Shaim Herzog'a resmi olarak bildirmesiırin birkaç gün ile iki hafta arasında bir zaman alacağını tahmin ettlğini" belirtti. 70 yaşındaki Israil Başbakanının toplantıdan sonra Başbakanlık bürosundan çıkarak otomobiline bindiği ve gazetecilerle görüşmediği bildirildi. Begin'in bürosu önunde toplanan halkıc "tsraU'in Kralı Begin" sloganları attığı belirtildi. Koâlisyon ortaklanndan "Agudat tsrael" Partisi milletvekillerinden Schlomo Lorencz Begin'in kendisini bürosunda ziyaret edenlere sık sık "artık devam edemeyeceğim" dediğini söyledi. Öte yandan Batı Almanya Başbakanı Helmut Kohl'un tsrail'e yapacağı ziyareti iptal ettiği açıklandı. Hükümet sözcüsü Peter Boenisch,Kohl'un, bugün başlaması planlanan 4 günlük ziyaretinin iptal edilmesine karar verdiğini bildirdi. Sovyetler Birliği Komünist Partisi yayın organı Pravda, !*• rail Başbakanı Menahem Begin: in istifa "tehdidini" şüpheyh karşılayarak, bu girişimi siyasi bir oyun olarak niteledi. Begin' in görevden aynlmak isteyişiniı nedeninin açıklık kazanmadığı na işaret eden Pravda muhteme iki neden üzerinde durdu. Prav da, istifa olayının boş bir tehdit ten öteye gitmeyen siyasi bir oyuı olabileceği gibi ABD'nin "göı den düşen" Begin'in istifası içiı baskı yapmış olabileceğini ileı sürdü. Henry Kissinger, CIA eski başkanlarından William Colby, Richard Helmes ve diğer eski devlet eörevlilerinin kurduğu damşmanlık büroları "hassas" bilgileri bin dolardan, yüz bin dolara değişen fiyutlarla arzu eden şirketlere satıyorldr. büroları olan Kissinger Danışmanhk Firması, yatınm yapılacak ülkelerin ekonomik ve siyasi yapılajuu inceliyor ve bu ülkeleri istikrarlıhk ölctisüne göre sıralıyoı müşterilerine. Yeni yeni gelişmeye başlayan damşmanlık işinde çok sayıda eski CIA yetkililerine rastlanıyor. Merkezi Haberalma örgütü'nün eski Başkanlanndan Colby ve man olarak çalışıyor. Safeer şirketi çoğunlukla lran ve Mısır'a yatırım yapacak şirketlere hizmet veriyor. Bechtel şirketi yetkililerinden biri "Safeer" diyor, "bu ülkelerin hükümet yetkililerini iyi tanıyor". Bechtel inşaat ve mühendislik şirketi Mısır'da birkaç enerji projesi üzerinde çalışıyor, aynca Suudi Arabistan'da, Kral Halid Havaalanı Amerikan sirketlerini olumsuz etkileyecek bazı ithalat kısıtlaraaları gerçekleştirdi." Emekli yetkililerin yeni işleri masa başı danışmanlığıyla kalmıyor. Bazıları daha aktif görevler üstleniyorlar. örneğin fidye için adam kaçırma olaylarında arabuluculuk yapıyorlar. "Control Risks" adlı danışma şirketi 100 kadar adam kaçırma işine Olağanüstü hallerde vatandaşa mal ve para yukunüülugü geliyor Önümüzdeki günlerde MGK'de ele ahnacak tasanya göre 1860 yaş arası vatandaşlar gösterilecek her işte zonınlu olarak çalışacaklar. Ankara (Cumhuriyet Bürosu) Danışma Meclisi'nde önceki gün kabul edilen Olağanüstü Hal Yasa Tasarısı önümüzdeki günlerde Milli Güvenlik Konseyi'nde ele ahnacak. Tasanrun getireceği yeni hükümler arasında, gerektiğinde vatandaşa para yükümlülüğü de bulunuyor. Şiddet eylemleri nedeniyle ilan edilen olağanüstü hal sırasında Kolluk Kuvvetleri'ne savunma nedeniyle eylemcilere doğruda ateş etme hakkı da veriliyor. Tasarımn "Mal Yükümlülüğ ü " başlıklı maddesinde tabü afet ve salgın hastalık nedeniyle ilan edilen olağanüstü hal sırasında gerçek ve tüzel kişilerden arazi, arsa, bina, tesis, araç, gereç, yiyecek, ilaç ve tıbbi malzeme ile giyecek ve diğer maddeleri vermekle zorunlu olacaklar. 1860 yaş arası vatandaşa, kadın erkek gözetmeksizin çabşma yükümlülüğü getirilecek. Ancak, yaş, cinsiyet, aile, sağlık gibi durumlar görev verilirken dikkate ahnacak. Zorunlu olarak çalıştırılanlan n ücretleri iş yasalanna göre kamu görevlileri hakkında ise bağlı oldukları yasalara göre ödenecek. Genel kapsamh yükümlulükler için ilanen, gecikirse, hükümlülere yazı ile acil durumlarda ise sonradan yazı ile teyit edilmek koşulu sözlü olarak duyuru yapılabilecek. Bu duyuru üzerine yükümlü belirtilen para taşınır ya da taşınmaz mallarını veriten sürede ve istenilen şekilde görevlilere teslim edecek, çalışma yükümlülüğüne tabi ise iş başında hazır bulunacak. Mal ve çahşma yükümlülüklerinin belgeledikleri, yükümlülüklerinin bedeli, kirası, ücreti veya tazminatı mahalli rayice veya satış fıyatına göre saptanacak ve "usulii dairesinde" ödenecek. Ödemelerde gecikme halinde faiz uygulanacak. Ağır ekonomik bunalım nedeniyle ilan edilen olağanüstü hallerde vatandaşa para yükümlülüğü getirilebüecek. Bu yükümlülük kanun hükmühde kararriarnelerle saptanacak. ŞİDDET EYLEMLERİ Şiddet eylemleri nedeniyle ilan edilecek olağanüstü hallerde ise, vali gerektiğinde jandarma ve askeri birlik çağırma yetkisine sahip olacak. Silah kullanma yetkisine sahip güvenlik kuvvetlerinin "teslim ol" emrine itaat edilmemesi veya silahla mukabeleye yeltenilmesi veya güvenlik kuvvetlerinin "meşru müdafaa" durumuna düşmeleri halinde görevli güvenlik kuvvetleri mensupları doğruca ve duraksamadan hedefe ateş edebilecek. tşsizlik sigortası yasa önerisi gelecek hafta DM'de ele ahnacak ANKARA, (ANKA) Danışma Meclisi Kontenjan üyesi Feridun Şakir Öğünç ve arkadaşlannca hazırlanan "tşsizlik sigortası" yasa önerisinin önümüzdeki salı günü Danışma Meclisi Genel Kurulunda ele alınması bekleniyor. Öğünç ve arkadaşlannın hazırladığı öneriye göre, tş ve tşçi Bulma Kurumu "İş gücü ve Işsizlik sigortası" uygulayacak. öneri aynen benimsenirse, işsizlik ödeneği uygulamasına yasanın yürürlüğe girmesinden 15 ay sonra başlanacak. Öneride Kıdem Tazminatı alarak işsiz kalanlara işsizlik sigortası ödenmeyeceği de hükme bağlanıyor. öneriye göre, çahşanlardan aylık gelirlerinin yüzde 6'sı oranında prim kesilecek ve işsiz kaldığında esas ucretinin yüzde 4O'ı oramnda işsizlik sigortası işçilere ödenecek. OECD Raporu: Robotlann işsizliğe etkisini fazla btiytitmemek gerek OECD araşttrmasında yer verilen tahminlere göre, 1990 yıünda Japonya ve Isveç'te çalışanların sadece %3'ü robotlardan etkilenecek. öteki ülkelerde ise, sözkonusu etkt dahaaz olacak. NİLGÜN UYSAL Sessiz çelik adımlarının geride bıraktığı kabara izlerinde yeni bir çağa damgasını vuran robotlann; Batı ülkelerinde sürekli artan işsizler ordusunu da yakından ilgilendirdiği düşunülmüştü. Kuşkular hep bu yönde geliştiriliyordu. Ne var ki, OECD'nin hazırladığı son rapor, "Böyle giderse, işsizlik daha da artar" turündeki endişeleri pek ciddiye almıyor. Rapor'un ima ettiği şey: "Robotlann ortaya çıkaracağı sonuçlarm çok da abartılmaması gerektiği..." Açık seçik biçimde şöyle denilmiş: ı "Gelecekte robotlann yayılma ' harekâtı daha da hızlanacakür. Fakat sanayide, robotlaşmaıun sonuçlannı da işgiicii sayısına yapacağı etkileri de çok fazla gözde büyütmemek gerekir. Sözkonusu olabilecek sarsıntılar, öyle ya da böyle giderek eriyip kaybolacaktır." "Ortalık pek velveleye verilmesin diye mi böyle söyleniyor" diye düşünebilirsiniz. Ne var ki. Observer dergisinin son sayısında robotlar Konusundaki araştırmayı Özetleyen makaleyi okudukça anlıyorsunuz neden öyle dendiğini... Robotlann üretime getirdiği: •Hız •Maliyetlerden tasarruf imkânı •Kusursuz kalite küçümsenir gibi değil. Bütün bu avantajların ortaya çıkaracağı en önemli sonuç ise "ucuzluk" hiç kuşkusuz. Robotlar, ister istemez sanayı ürünlerinin fıyatını düşürecek. Ya da en azından fiyatların yukan tırmanma hızına "fren" yapabilecek çok önemli bir faktör durumundalar. Ucuzlama'nın ise, geniş kitlelerin genelde yaşam standardını olumsuz değil " o l u m l u " etkileyeceğini söylemeye herhalde gerek yok. Dünya robot nüfustı JAPONYA ABD ALMANYA İSVEÇ İNGtLTERE FRANSA İTALYA HOLLANDA Robotlar, birim maliyetleri nasıl düşürüyorlar? Böyle bir sorunun yanıtını endüstri kesimi açık seçik olarak verebilecek duruma geldi artık. Kitle üretimi yapan fabrikalarda eskiden makineler beş dakika çalışırsa geri kalan zamanlarda boş kalırdı. Bu da makine verimliliğini fena halde düşürüyordu. Robotlann yeniden programlanabilmesi imkânı ortaya çıktığından beri, küçük çaplı üretim için de büyük çaplı üretim için de çok büyuk verimlilik avantajlan ortaya çıktı. Diyebilirsiniz ki, bu yeniden programlama denilen şey ne işe yarıyor? Yeni sanayi robotlanna yapacaklan işler kendilerine belletilen bir programla öğretiliyor. Sonra isterseniz o programı robotun elektronik beyninden silip yeni bir program verebiliyorsunuz. Yeni bir program ise robotu yeni bir işe koşmak demek. Onun için de robotlar, kullanımı son derece "esnek" yara1974 1.500 1.200 130 85 50 30 90 3 1978 3.000 2.500 450 800 125 n.a. n.a. 4 1980 6.000 3.500 1.200 1.133 371 580 400 49 1981 9.500 4.500 2.300 1.700 713 790 450 62 1982 13.000 6.250 3.500 1.300' 1.152 950 790 Ortalama yılhk büyüme hızı (%) 198182 197482 : 37 31 39 23 52 51 41 62 48 20 54 56 31 Kazhçeşme'de iki deri fabrikası yandı tstanbul Haber Servisi Kazhçeşme'de dün saat 01 sıralannda çıkan yangında iki deri fabrikası tamamen yandı. Yöredeki diğer deri fabrikaları için büyük tehlike yaratan yangında ölen ya da yaralanan otmadıgı bildirildi. Özen Sokakta bulunan bir deri fabrikasında çıkan yangın kısa sürede gelişti. Bu işyerini harap hale getiren yangın, daha sonra, bitişikteki deri fabrikasına da sıçradı. Yangına ilk müdahale eden Bakırköy itfaıye ekibi sonuç alamadı. Bunun üzerine olay yerine Fatih Beyoğlu, Rami Beşiktaş grupları da geldiler. Yeni Itfaiye Muduru Zeki Koca ve yardımcılarının da yönettiği çalışmalar sonucu yangın bir saat içinde kontrol altına ahnabildi. tlgililer yangında zararın büyuk olduğunu belirttiler. Yanan yerlerin Nur Deri Sanayi ile Nikor Yatas Deri Fabrikası olduğu bildirildi. Nur Deri Fabrikası sahibi Hacı Bekir Çolaklar, her yıl 4 milyon liralık ihracat yaptığını belirtirken, "Zararımız 150 milyon lira civarındadır" dedi. Kazlıçeşme'deki yangının önce, Fazıl Budaksızoğlu'na ait Nikor Yatas Deri Sanayi'nden çıktığı belirtildi. Türkiye'nin yarısından fazlası tapusuz ANKARA (THA) Turkiye*de bugüne kadar kadarstro çahşmalannm yüzde 52'sinin, tapulama çahşmalarırun da yüzde 48'inin tamamlandığı öğrenildi. Yetkililerden edinilen bilgiye göre, 1950 yıünda başlanan tapulama çalışmalarıyla bugüne kadar 15 bin 257 köyde 197 milyon 795 bin dönüm arazi ve 18 milyon 428 bin 526 parselin işlemleri tamamlandı. Yetkililer, 5 yıllık kalkınma planı hedeflerine göre, ülke kadastrosunun yüzde 48'inin tamamlanmış bulunduğunu belirttiler. Kadastro çalışmalannda ise, 1936 yılından bu yana 55'i merkez olmak üzere toplam 264 ilçede 2 milyon 664 bin 719 parselin kadastro işlemleri tamamlandı. Yetkililer, başlangıçtan bugüne kadar tapulamadan 282 milyon 180 bin, kadastro işlemlerinden de 99 milyon 800 bin lira olmak üzere toplam 381 milyon 980 bin lira harç sağlandığını da belirttiler. tıklar. Bir Japon firması fabrikasını, bu esneklik sansından yararlandırdığında, eskiden 3 ayda üretebildiği 74 farklı tipteki yedek parçayı 1 ayda üretebilir duruma gelmiş. Video kasetleri üreten bir başka Japon firması ise, sanayi robotları sayesinde işçi gücünti hiç artırmadan üretimini iki kat yükseltmis. Mutfak dolaplarma kapı üreten bir Fransız firması ise, boyama işlerini robotize duruma getirdikten sonra görmüş ki, kullandığı vernikten < > 0 oramnda W5 tasarruf edebilmekte ve 12000 tane dolap kapısını bir günde 6 kişi ve iki robot kullanarak yapabilmektedir. (Daha önce aynı iş için 100 kişi çalışttrmak gerekiyormuş). •ttalya'da bir demirdöküm imalathanesi ise, robotları devreye sokup işgücünde ^633 oramnda bir kısıtlamaya gittikten sonra, saat başı Üretimini 400 parçadan lOOOparçayaçıkarmış. Bütün bu örneklerin özetinden çıkan mesaj şu: "Robotlar yalnız işgücü maliyetlerinde degil, aynı zamanda hammadde maliyetlerinde de azalma saglayabiliyorlar. Bu kadarla da kalmıyor. Verimliliği ve üretim kalitesini de artmyorlar. Endüstriler arası ilişkilerin bile böyle bir cevrede giderek değişmesi sözkonusu." "Küçük ya da orta boy işletmeler için «enellikle bir robotun maliy>li, yerişmiş iş güciine iki yi yapüacak «demeye bedeldir" deniyor. Başhbaşına böyle bir oranlamanın bile robot kullanımını çekici hale getirdiği muhakkak. Peki robotlar hiç mi işsizliğe neden olmayacak? OECD raporu: "tleriye dönük olarak insan emeginin daha yaratıcı işlerde kullanılacağını" vurguluyor... Ve "Yeni teknolojiye uyum sağlayarak sanayide daha verunli ve daha fazla rekabet edebilir durumda olmak" ya da "Üretim etkinliğini daha da düşürmek'ten başka çare olmadığını da ekliyor. Robot kullanımında gizli öncü: Isveç Robot kullammı yeryüzünde giderek yaygınlaşacak. Çaresi yok. Gün olmuyor ki dünya basınında robotlar üstüne bir yazı çıkmasın. Her yazı, konunun bilmediğimiz bir yanını ortaya koyuyor. Observer'in temmuz sayısında yayınlanan makale de bunlardan biri. Makalenin özelliği, imalat sanayiinde robotlann aldığı yeni rolleri inceleyen OECD raporundaki ilginç noktalan özetlemiş olması. Oradan öğreniyoruz ki, Amerikahlarca başlatüan ve Japonlar tarafından doruk noktaya ulaştınlan "Çelik Yakalı Işçiler Devrimi"nin şimdiye kadar pek konuşulmamış, ancak gözden de kaçınlmaması gereken bir öncüsü daha var: O da tsveç. tsveç, robot kullanımını 1974'ten bu yana hızla artırmış bir ülke. Programlanabilir 13 bin robotuyla Japonya'mn birinci olduğu bir sıralamada tsveç 1300 robotu ile dördüncü durumd*a. Asıl önemli olan lsveç'in dördüncülüğü değil, "isühdam edilen işçi başına dttşen robot sayısı" açısından " b i r i n d " olması. 10 bin işçi başına Isveç'te 29.9 sanayi'robotu düşerken, Japonya'da 13.0 robot, Almanya'da 4.6 robot, ABD'de 4 robot düşüyor. Isveç'in robot kullanımında öteki ülkelerden daha değişik başka yanlan da var. Birçok Batı ülkesinde robotlar daha çok otomobil sanayiinde kullanılırken Isveç'te en az otomobil sanayiinde, buna karşın daha çok taşımacılıkta, makina ve donatım sanayiinde ve metal işçiliğinde çalışıyor. Iletişim yıh uluslararası semiııeri 2638 eylülde yapüacak ANKARA (THA) lletişiı yıh uluslararası semineri 26î eylülde tstanbul'da yapüacak Başbakanlık BasınYayın G nel Mudürlüğü ve UNESC Türkiye Milli Komisyonu işbı liği ile düzenlenen ve 3 gün s recek olan seminerde, "iletişi teknolojisindeki gelişmeler ulusal kültüre ve basuıa etkis ele ahnacak.