Katalog

21 HAZİRAN 1983 • • • • HABERLERİN DEVAMI CUMHUPfYET/U dir. bu dofrultumoza gerçekten inanmış her teşekkul ile memleket yaran gerektıriyorsa işbirliği yapar muzakere eder, oturur konusuraz. Sayın Cumhurbaşkanımuan bir uyansı bir irşadı var. Bunun geregi yerine getirmek hepimize duşen bir görevdir. Butun partiler bu öneriyi geregi kadar dikkatie ele almalıdıriar. Biz en son kurulmuş bir paıtiyiz. Girişim daha once kurulan parülere duşcr diye duşunuyoram. Diger partiler konuyu bizden once ele alacaklardır. Onlardan bir oneri gelmezse, sorunun nasıl çozamienecegi konusunda biz goruşme imkânlan arayacagız. Bu konuda bize duşecek hizmet varsa geri kalmayacagız." Anavatan Partısı Genel Başkaru Turgut özal, Antalya'da (aa) muhabırıne yaptığı açıklamada "Milletimiz Sayın Cumhurbaşkanımızın bu tavsiyelerine ve onerilerine buyuk çapta uyarsa koalisyon oimadan memleketi en iyi idare edebilecek bir parti iş başına gelir" dedı OLAYLARIN Partiler, Evrerfin birleşme önerisini benimsiyor tamam roda anlaşma koşuluyla siya(Bastarafı 1. ARDEVDAKI de faalıyeüni Sayfada) yakın ekononünin saglıklı yurumesi bir zamanda teşkilatınıpartidir. sette birleşme her zaman mumlamaya bazır >egane nin surdunılmesi, ıstiknuiı husurdnre» GÖZLEM UĞUR MUMCU (Bastarafı 1. Sayfada) ya da "gızlı kalması devietn emnıyetı" ıçın gereklı görulen konular "devlet sırn" kapsamı ıçındedır Yasanın 136'ncı maddesı de "gızlı kalmast laam gelen malumatı ıfşa eden kımse"nın beş yıldan aşağı olmamak üzere ağır hapıs cezasına çarptınlacağını öngörmektedır Tasanmn bu hükmü, anayasanın 28'ncı maddesınden kaynaklanmakta ve ceza yasammn anılan hükumlenne ne yapalım kı de uygun düşmektedır Bu nedenle, bu konuda "Anayasaya aykınlık"tan söz etmeye, uzuterek ıfade edelım, olanak yoktur Bu konuda, söylense, söylense ancak şu söz söylenebılır Tasan Anayasa'ya uygun, ancak Anayasa basın özgurlüğüne aykındır Bu konuda, dılersenız, Amenka'dan bır örnek verelım Vıetnam savaşı sırasında, ünlü Washıngton Post gazetesı, "Mc Namara Raporu"nu yayınlamış bu yuzden gazete sorumlulan hakkında dava açılmıştı Amenkan Yüksek Mahkemea, Washıngton Post'un bu yayınını basın özgüriuğü sınırlan ıçınde görmüş ve bu yayının anayasal bır haktan kaynaklandığını kabul etmıştır Bızde, buna benzer bır gerekce bulmaya olanak yoktur, çünku Anayasa, basın özgurlüğünu tam aniamıyta kısıtlayıcı hukumler getrmıştr Bu tasarıyı sunacak olanlar, "tamamen Anayasaya uygun hükümler gebrdık' derierse, buna karşı söylenecek sözün hıçbır hukuksal ağırlığı bulunmayacaktır Yollar, başta tutulmuştur' Ceza Yasası, hıc olmazsa, "devlet sım" kavramına bır çerçeve çızmıştr Bu sır, devletın emnıyetıne, ıç ve dış sıyasal çıkarianna ılışkın olacaktır Bu tanımlar, soyut ve genel de olsalar, "devietn emnıyet" ıle ılgılı bır ölçü getırmektedırler Bu ölçüler, devlete özgü her bılgımn "devletın emnıyetı ya da ıç ve dış çıkartan" ıle ılgılı sayılmayacağını göstermektedır Anayasa, bu konuda daha ılen gıtraış ve "devlete aıt gızli bılgılere ılışkın" gıbı daha soyut, daha genel bır tanım getrmıştır Maddeye göre, devietn ıç ve dış güvenlığı ıle ılgılı sıyasal nıtelıkte ve eyleme yönelık yayınlar ıçın toplatmak karan venlecektır Bundanayrı "devlete aıt gızlı bılgı" dıye yenı bır kavram getnlmıştır Bu kavramın ceza hukukundakı karşılığı andığımız maddelerdır Ancak, Anayasa, bu konuda ceza yasasını da aşmaktadır Ve böylece Anayasa, ceza yasasında, bu alanda değışıklık yapmaya da kapıları aralamaktadır "devlet sırn", devletın "emnıyetı", "ıç ve dış güvenlığı" gıbı ölçulea aşarak daha da genışleyebılecektır Böyle bır tehlıkelı olasılık her zaman sözkonusu olabilecektır Bu konudakı ceza uygulaması göstermıştr kı, 132 ncı maddenın tanımladığı 'devlet sırn"nın nıtelığmı belırlemek pek kolay değıldır Madde "devletın emnıyetı" ve "ıç ve dış çıkarian" gıbı ölçüler getırmesıne karşın, "devletın emnıyetı" kavramına somut ıçenk vermek zaman zaman guçlesmıştr Böyle olasılıklan da düşünerek şöyle bır örnek verelım, ne dersmrz? Yurt dışına yapılan dışsatımla ılgılı bılgıler de Maltye ve Ticaret Bakanlığı'nca "devlete aıt gızlt bılgı" kapsamına alınabılır "Nasıl''" dıyeceksınız, şöyle Bakanlardan bınnın bır yakını, yurt dışına sahte belgelerle mal satmaya çalışmaktadır Bu yolla, "vergı tadesı adı altında devletten, dolandıncılık yoluyla para alacaktır Gazetecı de bu konuyu öğrenmış ve konuyu gazetesıne yansıtmıştır Bakanlığın bu konudakı yazışmalan olayı kanıtlamaktadır Sıyasetçı yakınlannm bu yollarla mılyonlar kazandıklanm bılıyoruz Kımse "böyte şey olmaz" dıyemez Daha önce nasıl okluysa, buna benzer olaylar bundan sonra da olabilır Bu durumda, bu ışlemlere bır "gızlı" damgası vurulursa bu konuda yayın yapmanın olanağı ortadan kalkar Bır başka örnek verelım mı^ Bır bakanın önemlı bır görevde bulunan ve aynı soyadı taşıyan yeğenı rüsvet alırken suçüstü yakalansa ve gazetecı bunu haber almış olsa' aman hükumetımız yıpranmasın" dıye bır yolu bulunacak ve bu gıbı ışlem ve operasyonlar da kolaylıkla "gızlt" damgası ıle kamuoyundan kaçınlacak, bu konuyu yaymak ısteyen gazeteler de bu hükümeün emnndekı savcılann kararı ıle toplatılacaktır Kaçakçılık, rüşvet ve devlet ıhalelen ıle ılgılı yazışmalara "gızlıdır" damgası vurulursa, bu konuda yayın yapmanın olanağı büsbütün ortadan kaldırılabılecektır Anayasanın 28'ncı maddesı, "devlet sırn" kapsamını değıştırecek ve basın özgüriuğunun alanını daraltacak değışıklıkiere de olanak tanımaktadır Gelecek bır hukumet, bu yolda değışıklıkler de yapabılecektır Dıyeceksınız kı Bunlar olur m\P Olur' Bız, gelecek hükümeuer tarafından kötüye kullanılmaya elvenşlı yolları bugünden belırtmeyı bır görev sayıyoruz Yarın "bu yolsuzluklan, bu haksızlıkları bu rüşveü görmüyor musunuz, nıçm yazmıyorsunuz7' dıye sorulduğunda, Anayasayı, Basın Yasasını anımsatıp 'yazardık ama sız engel oldunuz" dıyeceğız Amenka'dakı kadar basın özgürtüğü ıstemek, bız Turkler ıçın bır lüks mü sayılmalıdır^ Ama öyle sayılıyor, ne yapalım' GERÇEK (Baştarafı 1. Sayfada) tun tanm taban fiyatlan gıbı her yıl ılgı çekıtı toplumsal ve sıyasal olay nııelığıne burunurdu. Acaba bugunku suskunluk nedendır? Buğday fiyatımn üretıcısı ıçın gerçekten doyurucu olup olmadığından çok, bu suskunluğun nedenlennı arastırmak gerekır Çunku fiyaılar beklentılerden daha yukanda bır duzeyde saptanmışsa, uretıcının sevınanı ya da hoşnutluğunu belırten ısaretlerın, demeçlenn, konuşmalarınbasına yansıması gerekırdı, fıyatlar beklentılerm altında kalmışsa bu kez de tepkılere yol açılırdı Oyle goruluvor kı bır sureden berı toplumda yalnız sıyasal de ğıi, ekonomık olaylara karşı da buyuk bır ıtgısızlık vardır, ya da toplumsal ve ekonomık tepkıle n kamuoyuna vansıtacak kurumlar ve araçlar ışlememektedır Suskunluk toplumun genış kesımlenie egemendır Bu suskunluğun ne anlama geldığını kestırmek de gıttıkçe zorlasmaktadır Eğer toplum yıllardan berı sı yasal ve ekonomık atandakı tar tısmalann sonuçsuz gurultulerınden ve çekışmelennden bıkmışsa, ortada bır başka gerçek vardır Eğer toplumsal guçler geçış donemmın zorunlu koşullarını aşmak ıçın susuyorlarsa o zaman olan bıtenlerı daha başka bıçımde değerlendırmek gerekecektır Her ıkı vonde de gerçeğın ne olduğunu anlamak ıçın zamana gereksınme oldujzu açtktır + * * 12 Eylul ruh ve felsefesıne gönulden inanmış insanlar topluluğu olan MDP, ulkede saglanan huzur ve guven ortanunın devamını amaç edinmiştir. kumeüerin variıgı ile mumkun olabilecektır. Mevcut secim sisteminüz, pek çok demokratik alkede oldağu gibi, bize de az partitt bir sistem kunılmasını hedef almıştır. Şerefli Turk Silahlı Kuvvetlerimizin ulkede sağladığı hazur ve guven ortamının devamı Şükrü Balcı, kalp ameliyatı oldu lstanbul Haber Servisi tstanbul Emmyet Müdürü Şuknı Balcı ABD'de Ruston hastanesınde acık kalp ameliyatı geçırdı Cuma günu Amehyat olan Balcı 'nın dün yoğun bakımdan çıktığı ve sağhğının çok ıyı olduğu öğrenüdı. Biz Ataturk milHyetçUitine gönul venniş 1982 Anayasasma samimiyetie ınannuş, başta komanizm olmak uzere ber turlu totaliter anlayışı reddeden, milli ve manevı dcgerlen korumayı amaç edınmis bır partıyız. Bu inanç içinde. 12 Evlul nıh ve Msefesini bavrak kabul eden onun ilkelerini sardurmeyi ve korumayı gaye edinmiş, bir siyasi kuruluş olarak, bu ınanç saluplerinı MDP'de birieşmeye çagınyomz. Sayın Cumhurbaşkanımızın Giresun'dakı degeıiendırmesınin isabeüne yurekten katılıyorvz. MDP siyasi faaliyetin başladıgı Uk feun kurulmuş, ulkede huzura gonul vermiş, vatandaşlannuzın buyuk teveccuhune mazhar olmuştur. MDP bugun 20 il ve 100'un uzerinde Uçede teşkilatını tamamlayan ve diftr ıl ve ılçeler Her turlu kışısel, hırs ve menfaatın ustune çıkabilen MDP aynı inançla W kuruluş, ı gnıp ve kişikri bağnna basmaktan mutluluk duyacakttr." SODEP'tN GORUŞU Sodep Genel Başkan Yardtmcısı "Cermi Kariaj ıse, Evren'ın konuşmasmda "herkesin gereken uvanvı alması" gerektığını behrterek şdyle dedı "Sayın Cumhurbaşkanının yaptığı konuşmalannda herkesin gereken uyarıyı alması doğnı olur SODEP olarak bızprogramıımza ınananları çatımız altında gormek istediğımızı daha once de açıklamıştık. Şimdılık buna ilave edecek bir busus yoktnr." HP'NtN DEGERLENDİRMESt HP Genel Başkan Yardımcısı Niyazi Araz, birleşme konusunda paıtının goruşunun başından ben bellı olduğunu söyleyerek şunlan behrttı "Partinin goruşu başından beri beliidir. Pobtıkada, kad kun olabilır. Bu bakımdan Savın Cumhurbaşkanının goruşİerınc Uatılmamak mumkun defU. Bu aşamada birleşme onerisinden babsetmek kolay degil. ŞarÜarda eşitlıkilkesı ve belirttiğimiz kuralların gerçekleşmesi halinde her zaman duşunulebiür. Tabii oneri yetkili kurullann karanyla olur. Karşı tarafın da goruşlerı belınrse konu uzerinde konuşulabilir." DAHA ONCE KURULAN PARTtLERE DUŞER Yuce Gorev Partısı'nın göruşünu Genel Başkan B.Vefa Karatay dıle getırdı Karatay, aynı felsefe doğruitusunda kurulan partılenn Cumhurbaşkam Evren'ın önerısını dıkkate almaları gerektığını söyleyerek şöyle dedı. "Kurulan 5 parti arasında fevkalade guzel bir diyalog başlamıştır. Biz memleket yararına olan herşeyde vanz. felsefemiz ve programımız belii Kissinger (Bastarafı 1. Sayfada) tanh bolumu mezunu Davıd Kissinger'ı de getırdı Kıssınger'ı getıren uçaktan kendısını Turkıye've davet eden ABD'dekı unlu Turk ışadamı, Atlantık plak firmasının sahıbı ve CosmosKulubunun Başkanı Ahmet Ertegun ıle eskı Cumhu rıvetyçı senator Abraham Robicoff da çıktı Kissinger, sekız yıllık aradan sonra dun venıden Baykente vardığında Esenboğa Havaalamnın yalnızca Devlet Başkanlar ıçın açılan özel protokol lbınasında ağırlandı Buna karşıhk karşılama törenı oldukça sade eectı Kıssıngır karşılamadan soura protokol salononda bır sure dınlendı ve gazetecılere bır demeç \ererek,"'Her zaman dostu kaldıgını" soyledığı Turkıye'ye gelmevı başmdan ben "Çok artuladığım" anlattı Turkıye'yı ABD'nın "dengeli bır muttefigr olarak nıtelendıren ve tutumunu hıçbvr zaman değıştırmedığını soyleven Kıssmger, "Turkiye Kore Savaşı'ndan bu yana en guç gunlerde hep ABD'nin yantnda olmuştur" dedı Her> Kissinger, ayrıca "Son vıllarda Turkıye'de saglanan ileriemeye bu>uk Ugiyle kaydeltık" şeklınde konustu. TLRKtYE HAKKINDA KENDİMt ECİTECEGtM "Bazı ABD fırmalannın Turkiye ile ımzalavacakları kontratlan goruşmek ıçin geldiğınız soylenıjor. Doğru mu?" şekhndekı sorusuna "Kesinlikk hayır" dıyen Kıssmger, gehş nedenını şöyle anlattı "Tumuyle ozet bır geri için buradayım Amacıtn şahsım adıma Turkıye'dekı dunım hakkında kendımı egıtmek. Son olarak 8 yıl once ulkenıze gelmıştım. Yakın bir muttefık ve dost bir ulke olarak gorduğumuz Turkıye'de bu 8 yıl ıçınde çok şeyler oldn. İşte bu sure ıçınde raeydana gelen gehşmeler hakkında bugilenecegım." K1BR1S SORUNU Bu sırada bır gazetecı Kıssınger'e "sayın ekselanslan" dıye hıtap ettı Kissinger de Bakanhk gunlennı anımsayarak, "hoşuma gitti" (ı lıked that) dedı Aynı gazetecı soruyu kendısının Dışışlen Bakanhğı dönemınde gerçekleşen Kıbns Barış Harekâtına getınnce, Kıssmger gulumseyerek "Evet, onune geçememiştim" dedı Bu gazetecı geçen 9 yıl ıçınde Kıbns sorununda ulaşılan durumu nasıl değerlendırdığını sorduğunda Kissinger şunları soyledı "Kıbns sonınu üe ilgilı olarak bir tek şe> ogrendım; o da, ABD'de bu konuda bir goruş belirtmemın benim için tam bir ıntihar olacağı. Ben bakanlıgım gunlerınde sorunun Turk ve Rum tuplumları üe Turk ve Yunan hukumetieri arasında rnuzakerelerle çozumlenebılecegine inanıyordum. ABD'dekı bazı ıç gelışmelerin engellemesı yanında, once Turkiye sonra da Yunanıstan'da bazı gelışmeler oldu. Çeşitli goruşler arasında bir uyurn sağlanması mumkun olmadı \e geçen sure zarfında sorun daha karmaşık bır hale geldi. Ancak, ben vıne de rnuzakereler yoluyla bır çozum buluna Pamukbank, V bankadır sanayı kuruluşları kadar. Pamukbank' ın hızmet verdığı sanayı kuruluşlarının her bın, başarıhdır, ıyıdır ulkemızın ıhtıyaç duydugu yenı yatınmlann ekonomımızın daha ıyıye, daha ılerıye gıünesı ıçın çaba harcarlar Bugun, sanayı kuruluşlanmıza sağladığı olanaklarla da, herkesın go7iınde ıyı banka, Pamukbcink tır kte Batı Anadolu Çimento San. A.Ş. kıvanç duydugu sanayı kuruluşlanrnızdan r^VlY*\7CİC*Y* Q Q I " 1 A Q Çukurova Çelik End. A.Ş. Çukurova lnş. Makinalan Tic. ve San. A.Ş. Çukurova Kimya End. A.Ş. Çukurova San. Işletmeleri T.A.Ş. Dentaş Oluklu Mukavva San. ve Tic. A.Ş. Desaş Kimya ve Gıda San. A.Ş. Disaş A.Ş. Dyo Sadolin A.Ş. Emkol Elektrik Malz. Tic. ve San. A.Ş. Erbosan Erciyes Boru San. ye Tic. A.Ş. Etap Makine Kalıp ve Plastik San. A.Ş. Hes Hacüar Elektrik San. ve Tic. A.Ş. Kartal Teneke Kutu San. A.Ş. Mintax Deteıjan San. A.Ş. Mosan A.Ş. Rabak Elektrolitik Bakır ve Mam. A.Ş. Roche Müstahzarlan San. Ltd. Şti. Sandoz Kimya San. Ltd. Şti. Sanko Tekstil A.Ş. Sarkuysan Elektrolitik Bakır San. A.Ş. Temsa Temizlik Mad. San. ye Tic. A.Ş. Tukaş Turgutiu Konservecilik A.Ş. Türk Henkel Kimyevi Mad. San. Tic. A.Ş. Uğurgül Adi Kom. Şti. Yeni Asır Gazete ve Matbaacılık Ltd. Şti. Yongasan Yonga Levha San. ve Tic. A.Ş. YuPi Tavukçuluk Işl. Tic. ve San. A.Ş. *kurulufların adtarı alfabenk uraıla dızılmısnr •>* M l (Bastarafı 1. Sayfada) oranını (mıktarını) merkez bankasına "teminat" olarak yatınyor örnefın, bır mılyon dolarlık mal ıthalan ıçın, bır mılyon dolann bellı bır oranını önceden merkez bankasına yatınyor Şu anda teminat oranları yuzde 1520 dolayında IMF ıle yapılan anlaşmanın yenı ılkelennde yer alan "ithaİatın tumuyle serbes bırakılması konusuna Turkiye'nın lMF'ye verdığı son nıyet mektubunda da yer venlıyor Mektubun onıkıncı paragrafvnda bu konuda avnen şöyle denıhyor "Hukumet ekonominın rekabetçi ozelligini koruması gerektiğine inanmıştır. Bu amaçla ticaret ve odeme sistemlerinin daha da serbestleştirilmesi surdurulmuştur(...)Hukumetorta vadede ıthalat sıstemınde daha temelli değişikliklenn gerçekleştirilmesi gerektiğine ınanmaktadır. Ozellikle ithalattaki ızin sistemi aşamalı olarak ortadan kaldınlacak ve yerine makul bir gumnık tanfe sistemi geürflecektir. Beş yıl ıçınde ıthalat iznının tumuyle ortadan kaldırılmasını amaçiayan bır program 1983 sonundan once hazırlanmış ola»«ktır bu Drogramın ılk adımı IMF ye gore indirmek ve bu teminatlan 15 Haziran 1984'e dek tumayle kaldırmak egılımındedir.". IMF raporunun ügınç bır özellıgj, Kastdü'nın de resmı rapora gırmesıyte nethk kazanması Turkıye'de son yıhn malı gehşmelen raporda gözden geçınhrken, parasal genışlemeler ve buna ılışkın "sıkıntılar"a yer verıhyor Para polıtıkasının Merkez Bankasının para kısıtlamasına dayandırıldığı belırtılen raporda, bankaların mevduat munzam karşıbklannın yatınlması zorunluğuna uymadıklan öne surulüyor Daha sonra.konuKastelli' ye getırılerek şoyle denıyor "Banker Kastelli'nin çokuşu parasal guçluklere neden oldu. Kastelli'nin 1980 Haziranında çokmesi ve bu çökuşun yarattığı sorunlar varolan parasa) sıkıntılan busbutun agırlaştırdı. Muhtelif bankalara yapılmasına ibtiyaç duyulan destek, Merkez Bankasının bankalan mevduat munzam karşılıklannı yerine getirmeye zoriayicı onleraler almasını engelledı. Merkez Banka» mevduat munzam karşıhklan için zorlayabiUrdi. Ancak, Banker Kastelli'nin çokuşu oyle bır sıkıntı yarattı ki, Kastelli'ye desRankası. ban