Katalog

Cumhuriyet 4 KÛLTÜR Y A Ş A M 25 MAYîS 1983 teievizvon 19.20 Sınava Hazırhk Matematik (9) dereinde «Dflrt Işlemlo Ügill Sorular Bolme Eşitliği anlatılacak. Programı Hasan Civan sunuyor. 19.50 20.15 20.30 21.00 Vikingler İyi Uykular Çocuklar (Renkli) Haberler ve Hava Durumu Naklen Yayın (Renkli) Ressam Bîrol Kutadğu Danimarka basını tarafından övülüyar Kültür Servîsi 1945 yılında doğan ressam Birol Kutadgu, Güzel Sanatlar Akademisi'ni bı tirdiği 1970 yılında da ilk kişisel sergısıni açmıştı Istanbul'da. Ama kısa bir süre sonra, re slm öğretmenliği yapmak üzere Güney'e goçtü. Uzun yülar orada yaşadı, arada bir yine sergi açtı. Ama Birol'un sesi birden Danimarka'dan yükseUverdi. Kopenhag'daki Galeri Bırkadan'da ilk yurt dışı kışısel sergisini açan Birol çok be ğenüdi. 18.4.1983 tarilıU «Extra Bladetrte Alex Steen, Birol Kutadgu'yla yaptığı söyleşiye şöyle giriyor ve sanatçıyı kendi ağ zından tanıtıyor: Bir de, Avnıpa'da gördü|ümüx ilgi kendi ülkemizdekinden çok daha fazla oluyor.» Büyük bir yetenek olan Birol, seçkin duygoları gerçeküstü bir şiir diliyle ve gıinlük yaşanumızın ayrın tüan içinde veriyor. Nitelikli bir biçimde, «nesnelere» perspektif verı;ıc)1 ve şimdlrün ötesine aşırmayı özgün bir biçimde başanyor. Birol Kntadgn'nun önemll aşamalar yapacağına kuşku yok.» UNESCO Uaftası 28 nıayıs'ta' başiıyor Kültür Servisi Türkiye Onesco Milli Komisyonu Yönetim Kurulu, 1983 yılı UNESCO Haftası'nın 28 mayıs 3 haziran tanhleri arasında Van'da düzenlenmesini kararlastırdı. Kültür ve Turizm Bakanlığı'n ca yapılan açıklamada, Mıllı Eğitim Bakanlı&ı'yla işbirliğı yapılarak düzenlenen haftada birçok kültürel etkinliğin yer alar cağı belirtildi. 28 mayıs cumartesi günü açılışı yapılacak hatta dolayısıyla Kültür ve Turizm Bakanlığl çağdaş resim sergisi, Ebru sanat sergisi ve kitap sergisi dU zenlendl. Ayrıca, ilkokııl, ortaokul, lise ve ünivcrsite öğrencileri arasmda bir resim vanşması açıldı. UNESCO Haftası'nın ilk günü sergılerin açılısaıdan sonra saat 20.30'da Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Konferans Salonu'nda Doğan Çangal Tulga Çetiz ikilisi bir resıtal verecek. Dsvlet Tiyatrosu sanatçıları 30 ve 31 mayıs eünleri «Rtta» adlı oyunu, Devlet Opera ve Balesl sanatçıları da «Hanım Olan Hizmetçl» adlı vapıtı sahnoleyecekler. Hafta boyunca avnca «Atattirk'ün Onder Kisiliğî» ve «Anadolu Medeniyetleri» konulu iki de konferans verılecek. Futbolda Avrupa Şampiyon Kulupler finali Juventus Hamburg maçmın yaymı. 21.45 Halk EzgUeri 22.00 Naklen Yayın (Renkli) Juventus Hamburg maçının ikinci 22.50 Haberler 23.00 Kapanış izlevicı gözüvle İstediniz mi olur! TRT llgililerine ne kadar yazsak faydasız billyoruz. Hiç olmazsa bu sütunlarda içimizi döküp boşalalım. Geçenlerde bulunduğum Ege'nln bir küçük balıkçı köytinde bir pazar akşamı dümdüz denlz, şahane mehtap, bülbül seslerl, mls glbi çiçek kokulan varken ortada hiç kimse yoktu. Neden? Tabil bildiniz, herkes düğündeydl. Ama Ceyar'nan Suelın'm düğününde!.. Yeter artık, yeter! Bizi bu kadar bizden alan, ayıran, kültürümüze olumsuz etkl yapan «böyle» dlzllere. Yok mudur daba insancıl, örnek alınacak, mutluluk verecek başka «dlzisler? Kültür'e, sanat'a, sanatçı'ya yakın, «gerçek eğiticl» isttyoruz. Arabesk çalmayan TRT uluslararası ödüller kazanan sanatçılarımızdan da söz etmiyor. «Danstfz» oynatmıyor ama Suelmla Pem'ln kalça kıvırmaıanna eyvallah! Beyler, lütfen aldığınız maaşlara, topladığımz ruhsat ücretlerine layık olun. Bize yurt, insan, doğa sev gisl, sanatseverlik aşılayan, kültürtü olmaya özendlren izlenceler hazırlaym. Başka ülkelerin TV'lerine imrenmiyelim. Biliyoruz istediniz mi daha iyisinl yapacak yeteneklere sahlpsiniz!.. Haydl o zaman. S. Oral GÖNENÇ tSTANBUL Böyle sergilere sık rastlanmıyor Yine aynı tarihli «Politiken»' de Gunnar Jespersen, söyle diyor Birol için: «Birol Kutadgu altı aydır Danlmarka'd» yaşayan bir Türk. Bildiğimiz resim geleneğinin dışında yaşanuş. Bu nedenle de, reshnlermln böylesine değişik olmasına şaşmamak gerek. Resminde bakar bakmaz insana çarpıcı gelen bir yan yok. Ama baktıkça annrnış bir çlzem seçiyorsunuz. Ozümsennıiş ve şiirsel bir dünyanın karşısuıdayız. Kompozisyonlar bazan gelişigüzelin smınnda oIabiliyor. Bütünlüğüyse renkler le elde ediyor, uyumlu bir anlatun getirebiliyor. Resimleri zorlamasız ve doğaçtan. Hafif fırça darbeleriyle, renkleri tedirgln etmeksizin zorluyor. Birol Kutadgu'nun resimleri, kınl gan, yumusak, bazan da taşlanlığa varacak kadar güzel. Zaman zaman aşın duygululuğa, fazla güzele ulaştığı oluyor. Ama sergl, gcrçek blr resim yeteneğiyle karşı karşıya olduğumuzun kanıtı. Bb'ylesi sergilere sık sık rastlamadığımra vurgulamak zorundayız.» 500 MİLTON LtRA «Çok büyük ve anlamh bir sergl oldu» diyor Evliyaoglu Anadolu Medeniyetlerl Sergisl için, arkadas^mız Şenay Kalkan'a. Sergi harcamalan da, yakla.şık 500 milyon lirayı buluyor. Gerçeküstü bir şiir dili «7 aydır Danimarka'da yaşayan Birol, buradaki yaşamın kendisine neler getirdiğini anla tıyor, «Derinine inildiğinde inganlar ve doğa arasında çok bü yfik fark yok. Danimarka'nın açtk ve baskısız kültürüne auşmak aor olmadı. Burası herke«in yoğun işlnin olduğu bir yer, Tttrkiye'yse daha büyük bir işslzlik »orunuyla karşı karşıya. Burada kişi ister istemez bu yoğun çalışma temposuna kendiai baptmyor. Türkiye'de daha kısa sürede bitirdiğim işler, burada çok daha fazla zamanınu alıyor. Bunun resmhn üzerindekl olumlu ya da olumsuz etkilerinin neler olduğumı şimdiden kestirmem güç... Türkiye'de sanatçılann durumunun iyi olduğu söylenemez. Sanattan geçim sağlamak çok zor. Doğal olarak, ülkenin ekonomik yapısıyla ilgill bir şey bu. Kültür ve Turizm Bakanı Evliyaoglu: Saptadığımız politika Atatürk'ün hedefine yönelik Şenay KALKAN arttı. Artık yalnız bir Süleymaniye, Topkapı Sarayı değil, Arkeoloji Müzesi, Ibrahimpaşa Sarayı Müzesi, Askeri Müze ve öteki onanlan yerler de müzelerimize katıldı.» 1. Kültür Şurası toplantıla^ rı sonucu saptanan politıkayı ve bundan sonraki çalışmalannızı anlatır ırasınız? «Saptanan politika Atatürk'ün koyduğu hedefler doğrultusımda olacaktır. Tiyatrortaıı müzeciliğe, kütüphaneciiiğe kadar tum çalışmalar bu politikaya göre yapılacak. Bu yoğun lriiltiirel faaliyetlere devam edilecek. Ağustos ayında tbni Sina için uluslararası bir sempozyum düzenlenecek. Geçen yıi başlattığnnız özel tiyatrolara yardım bu yıl da yapılacak. Geçen yıl 50 milyon vermiştlk, bu yü 75 mîlyon lira yardım yapılacak. Üstelik şartsız...» Söz tiyatrodan açılmışken, bölga tiyatroları açılması düşünülüyor mu? «Düşünülüyor ama çok zor. Tiyatro knrmak için sanatçı gerek, blna gerek. Sanatçılar Is tanbul'da kâlmak istlyor. fzmir ve Ankara'ya bile gitmiyorlar. Bölge tiyatrolarınm yerine Devlet Tiyatrolannm sayılanm artırıyoruz. Elazığda artık, Konya'da da belld açacağız. Kısaca söylemek gerekirse geçmisten devraldıklarımıza da, bugün var olan kültürümüze de sahip çıkacağız.» radyo TRTI 05.00 Açılış ve proBram. 05.05 Ezgt kervanı. 05.30 Solistlerden birer şarkı. 06.00 Köye haberler. 05.30 Günaydın. 07.30 Haberler. 07.40 Günün ıçinden. 10.00 Kısa haberler. 11.05 Okul radyosu. 12.00 öğle üzeri. 13.00 Haberler. 13.15 Haflf müzik 14.45 Öğleden sonra. 16.05 Okul radyosu. 17.00 Olaylann içinden. 18.05 Çocuk bahçesi. 18.20 Haftarun çocuk şarkı81. 18.25 Pasıl 19.00 . 01.00 TRT . 2 lle ortak yayın. 19.00 Haberler. 19.30 Yurttan sesler. 20.00 Köyümüz köylümüz. 20.20 Şarkılar. 20.40 Mü zik. 21.02 Radyo tiyatrosu. 22.05 Türküler. 2220 Küçük konser. 22.40 Şarkılar. 23.00 Haberler. 23.15 Gecenta İOHV' den. 00.55 Günün haberlerin den özetler. 01.00 Program ve kapanış. 01.05 05.00 Gece ya nsı. mUziği topluluğu. 18.30 Billm derglsl. 18.50 Çocuklar şarkı söylüyor. 19.00 01.00 TRT I ile ortak yayın. TRTIII 06.58 Açılış ve program. 07.00 Güne başlarken. 08.00 Sabah konseri. 09.00 Türkçp haberler. 09.03 Barok müzik. 09.30 Seals and Crolts ikillsi. 10.00 Hafif müzik dünyasından. 11.00 Oğleye doğru. 12.00 Ha berler. 12.13 Diskoteğimizden. 13.00 Konser saati. 14.30 Caz mUziği. 15.00 Muzikli Da kikalar. 16.00 Günün konseri. 17.00 Haberler. 17.12 Sizler için. 18.00 Haftanın topluluğu. 19.00 Haberler. 19.12 Bir konser. 20.45 Saz eserleri. 21.00 Bestecilerimizle söyleşiler. 21.45 Halk çalgılanımzdan ezgiler. 22.00 Haberler. 22.12 Gecenin getirdikleri. 23.00 Çarşamba konseri. 24.00 Gece ve müzik. 01.00 program ve kapanı». Uvall baslayacak. Tesadiifün dışında, kültür politikamızı saptamak için toplanan 1. Kültür Islam Sanatlar Sergisi, UNES Şurası'nın komipyon raporlanCO Hükümetlerarası Toplantı nın ve kültürümüze sahip çıksı, Anadolu Medeniyetleri Ser mak istememizin de etlrisi bügısi ard arda istanbul'da yapı yük. Buna bir Kültür Fatlamalan üç ayn kültür etkınliğı... sı da denebilir.» «Evet» diyor Kültür ve Tu Bu yogun kültür etkinlikrizm Bakanı llhan Evliyaoglu, leri turizmi bir tarafa bıraktı«Bana da sık sık, sen turizmi gınız izlenimi yaıatnuyor mu? bıraktın sadece kültürle ilgile«Görünüşte öyle ama aslında niyorsun diyorlar, Aslında bu turist sayısnu daha da artırıüç faaliyetin ard arda gelmesl bir tesadüf, bir de Istanbul Fes yor. örneğin bu yü turizm gelirlmizin 500 milyon dolarm üstünde olacağını tahmin edlyoruz. Bunlann dışında, her yıl yatak kapasitemizi 10 bin daha artırıyoruz kl artan turist talebinl karsüayalım. örneğfaı, bu Anadolu Medeniyetleri Sergisi nedeniyle tstanbul'dald büyük otellerimlzde yer kalmadı.» Söz sergiden açılmışken, ünemini ve yapılan harcamalann miktannı söyleyebilir misiniz? «Çok büyük ve anlamh blr •ergi oldu bu. Geçmisten devraldıklarunızı sahiplenmemiz, üstellk bnntauı tüm insanhğın kültür mlrası olarak almamız hem kültürümüzün tanuunon, hem de turizmimlzin canlanmannı sağladı. Sergl harcamalan, eserlerin Istanbul'a nakll, koranması, bakınu, sigortası, sergi yerlerînin onanlması yaklasık 500 milyon liraya mal oldu. Üstelik bu sergl nedeniyle istanbul'daM müze sayımız da ARMONt ORKESTRASI Konservatuvann çalışmalan arasında büyük yer kapsayan, önder Ball yönetimindekl «Şehir Araoni Orkestrasısmn blr de TUrkiye'deki tttm hafif müzik sanatçılarma eşlik edebilecek «Pop Orkestrası» ? u . 16 izlenimci tablo 37 milyon dolara satıidı Kültür Servlst Dünyanın en zengin özel kolekslyonlarından AED'H şeker kralı Hcnry Osborne Havemayer'in ve karısı Louisine' nin koleksiyonunda yer alan 19. yüzyıl Fransız izlenimcllerinin 16 tablosu, New York'taki Sotheby's Galerisl'nde 37 milyon dola ra alıcı buldu. Gecen yüzyıl sonlarmda ilk kez lzlenimcilere para yatıran ABD'll koleksiyoncu Havemayer, evindeki Velasauez ve El Greco tablolarmm yanraa Manet ve Degas'nm resimlerini asma yürekliliğini gös termiş kişiydi. Zengin bir Rubens, Rembrandt, Goya, Velasquez ve El Gr6co koleksiyonu bulunan Havemayer Aflesî, dünyanth en zengin Manet ve Degas kolekslyonumm da sahlbi olarak biliniyordu. Botheby's'in satışmda yer alan iki Manet'den birl 1 milyon 45.000 dolara. öbürü 1 milyon 500 bin dolara alıcı buldu. Ailenin ellndeki elliden fazla Degas'ın yedi tanesi satıştaydı. Bunlardan «Bekleylş» 3 milyon 700 bin dolarla rekor kırdı. «Köpeğin Şarkısı» da 3 milyon 400 bin dolara satıidı. Satılan reslmler arasında Cezanne, Renoir, Manet ve Corot'nun da yapıtlan yer alıyor. Zengin bir Gustave Courbet (35 resim) kolleksiyonu na da sahip olan Havemayer Ailesl, ünlü ressamm çıplaklarını salonlarına dol durmakla da ünlüydüler. ABD'nin büyük zenginlerin den Alice Vanderbîlf, bu tutumu kınamak için Louisiane Havemayer'e çu soruyu sormuştu. «Çocuklarınızın eğitimini düsündünüz mü kîç?» Louisine Havemayer bu soruya gülüp geemiş ve §u kargılığı vormişti. «Ben daha cok onlara kalacak mi rası düştinüyoTiım. On yü sonra bu resimler ödedîğhn paranın elli katı edecek.» Ama 9 mayıstaki satıştan bu yana, söz konusu tablolar Mrs. Havemayer'in bile diışleyemeycceği fiyatlara ulaşmış bulunuyor. TRTII 06.58 Açılış ve program. 07.00 Solıstlerden seçmeler. 07.30 Haberler. 07.40 TurkUler ve oyun havalan. 08.00 Sabah için müzik. 09.00 garkılar. 09.15 Türk büyükleri. 09.30 Sabah konseri. 10.00 Şarkılar. 10.20 THM toplu programı. 10.40 Kadm ve çevresi. 11.00 Kadmlar topluluğu. 11.30 Hafif müzik. 11.45 Tür küler. 12.00 Dünya folkloru 12.20 Sarküar. 12.40 Türküler geçidi. 13.00 Haberler. 13.15 Saz eserleri. 13.30 Bir albüm 14.00 Beraber ve solo türküler. 14.30 Yabancı dil öğrenelim. 15.30 Ankara oda orkest rası. 16.00 Şarkılar. 16.20 Ar kası varm. 16.40 Türküler geçidi. 17.00 Olaylann İçinden. 17.30 Çeşitli sololar. 18.00 Er zurum radyosu TUrk halk ITÜ Radyosu 19.00 Açılış ve program. (St) 19.01 ROSSİNİ: Semlramis Uvertürü... R. Benzi yö'n. Lamoureux Konserleri Ork. 19.17 BACH: Partita, No. 2 BWV 1004, Re Minör... J. Heifetz (Keman). (St) 19.44 CORELLI: Konçerto Grosso, No. 8, Op. 6, Sol Majör «Noel» Konçertosu... Solistler ve B. Warchal yön. Slovak Oda Ork. J. Snashall yön. Anglian Topluluğu. (St) 20.13 BEETHOVEN: Piyano Konçertosu, No. 4. Op. 58, Sol Majör... A. Brendel (Piyano) ve H. Wallberg yön. Viyana Pro Musica Ork. 20.40 HAYDN: Senfonl, No. 104. Re Majör... N. Anovazzi yön. Avusturya Senfoni Ork. 21.30 Hava raporu, ertesi gü nUn programı ve kapanış. Belediye Konservatuvarı 60 yıldır ülkeye sanatçı yetiştiriyor KüHür Servisi Çemberlitaş'ta ışyerleri ve evler arasma sıkışmış, yol ustunue ahşap bir bına var. Kapısmdaki «Istanbul Beleciiye Konservatuvarı» yassısınaan çok, çevreye yayılan muzık seslerınden tanınıyor... Kuruluş tarıhı olarak kabul edilen 1923'den bu yana, zaman zaman ara verilse de, 60 yıldır, Türk Muzığı, Turk Haık Müzığı, Bale ve Tiyatro daU larınoa çalışmalarına devam edıyor. Belediye Konservatuarı'run çalışmalan arasında bu da Şehır Armonı Orkestrası var. Cnder Bali'nm şeflığmdeki 35 kişüık orkestra cuma ve pazartesı günlerı bayrak torenlennde, Beledıyenm tüm toplantuarında, kutlamalarında v^ gosterdiğı alanlarda çalıyor. Uemirhan Altuğ îstanbul Be ledıye Konservaıuarı ıçın, «Istanbul müzik bayatı, her yön lü sanat hayatı, hatta muzik alanında büyük hamleler ve gelişmeler yapmış olan Ankara ve Izmir'in de sanat ha yatt, tstanbul Belediye Kon servatuan'ndan almıştır temelini...» diyor. Gerçekten de polifonik (çoksesü), monoclık (tekseslı) mU zik, tiyatro ve bale dallannda eğıtım veren kuruluşun bünyesınd« bırgok değerlı ad yer almış. Çalışmış ve çausmakta olanlar arasında şu kı siler sayüabiıir: Cemal Reşit Rey, Ergican saydam, Hulya Saydam, Olga Nuray Olcay, Ja le Ydmabaşar, Nevzat Athğ, MeUh Cevdet Anday, Yüdu Kenter, Hüseyin Sadettin Arel, Muhiddin Sado.lt, Ekrenı Zeki Ün, Ferdi Ştatzer ve daha bırçok değerlı sanatçı... Hem yatıü hem gündüzlü 624 yaş arası kişılere yetenek sınavı yapüdıktan sonra eğitim veren konservatuar, bir yılda toplam 148 konser ve gösten yapmış. Bugün 708 gündüzlü, 78 yatüı öğrencisi, 22 ek ders üeretli, 31'de asıl öğretmenl var Konservatuar'ın. Bir yıl içlnde yaptığı konser ve gösteri ler ise şöyle sıralanabilir: Her salı Harbiye Muhsin Ertuğrul Tiyatrosu'nda bir haf ta Türk MUziği, bir hatta Türk T Ialk Müziği konserleri. Her cumapazar Şehlr Aı monı Orkestrası'nın Belediye Sarayı'nda bayrak töreni gü?.el havalarda halka açık konserler ve Belediye'nin tüm resmi törenlerüıde program. Pazar, Harbiye Muhsm Ertuğrul Tiyatrosu'nda Çağdaş Bale ve Tiyatro Bölümü'nün gösterileri, Okul içi eğıtim konserleri, askeri okullarda, Avusturya • ttalyan Kültür merkez lerinde konserler. Bunlar tstanbul Belediye Konservatuar'ının bir yıl içınde yaptığı çalışmalar. Bir de yapacaklan var kl bunların arasmda İstanbul dışında verı. lecek konserler, Tekırdağ Kiraz Festivali"yla Denizli Festivali'nde ynpacakları göstert ler, konserler sayılabilir. Belediye'ye bağlı, çeşitli sanat dallarmda hem eğıtim veren, hem de çeşitli konser Wr v© göstenler düzenleyen bu kuruluş için kimi çevreler «Hiçbir işe yaramayan gü. ruh» deyip şikayette bile bulu nabıliyorlar. Şehir Armonl Orkestrası'n dan bir sanatçı, yapılan şikâ yeti eleştirerek şunlan söylü yon «Bizi hiçbir işe yaramayan tophıluk dlye niteiiyorlar. lna nın kendimlz değil sanat ve sanatçılar adına üzüldük. Yü lardır kıt olanaklarnnızla mtt ziğimizi, sanatımızı bir adım daha Ucri götürmek için uğraşıyoruz. Kurduğumuz pop orkestrası Türklye'deki tüm sanatçılara eşlik edecek kalitede. Yaptığımız konserler do luyor. Halkin anlayacağı, se veceğı tür müziği, günttmttz çağdaş müzlğini çahyoruz. Biz eser, repertuar, aranjör alt yapı sazları eksiğimizi gidermeye, daha iyi müzik yapma ya uğrasırken, bize yardımcı olacaklanna şik&yet edlyorlar., Her şeye karşın Çemberil. taş'daM 132 yülık dört kath bına ve Beşiktaş'taki ek binada Belediye Konservatuan başarılı çalışmalanna, olanakları ölçUsünde sanatm her dalına hizmet etmeye devam ediyor. New York'takl Columbia Collego, eskl öğrencilerln den fllozof Mortimer Adler'a lise diplomasını okuldan ayrılısmdan 60 yıl sonra verdl. Llsede okuduğu sıralarda lyl yüzemediğl için Jlmnastik dersinden smıfta kalan 80 yaşmdakl Adler'ln, otuzdan iazla kltabı var. Çe?itU üniversltelerde öğretlm üyellği de yapan Mortimer Adler, yüzyüm önemli îllozoflarmdan sayılıyor. Devlet Tiyatroları Anadolu turneslnde Goldoni'nln «tki Efendinin Uşagı» adlı oyunu oynuyor. 29 mayısa kadar sürecek turnede Trakya ve Batı Karadeniz'm dokuz ve üç ilçesinde oyun 12 kez sergilenecek. Dekorlarını Nurettin özktinü, giysilerini Hale Eren'in hazırladığı oyunu Türkçeye Rekin Teksoy çevlrdi, ışık düzen lemesini Nurl özakyol gerçekleştlrdl. Kocaeli'nln Hereke İlçesinde kurulan topluluğu, perdelerinl 28 mayıs cumartesl On İki kişiden oluşan Bizim Tiyatro, ilk Nuri Güntekin'in dort perdelik «Hülleci» sahneleyecek. 60 yü sonra lise diploması ;özetle; «İki Efendinin Uşağı» Anadolu'da Hereke'de yeni bir topluluk Bizim Tiyatro günü açacak. olarak Reşat adh oyununu îstanbul Gençler Tiyatrosu, Ülker A. Köksal'm yazdıgı, Nurettin Küçükmotor'un sahnelediği «Adem'in Ka burga Kemiği» adlı oyunun hazırlık çalışmalarmı sürdü rüyor. Oyun, öğrenci sorunu, kadınm toplumdaki yerl gibi konuları igliyor «Adem'in Kaburga Kemiği» 123456789 ÖmerAsım AKSOrun amiarı 1950 seçimleriyle iktidar değişiyor 17 tiu adlann kimisi Dil Kurumunun üyesı bile değildi. Dahası Ataç gibi bir dil devrimcisi seçilmemiştı d e Nihat Sami gibi Dil Kurumunun karşısmda olan bir kişi listeye girmiş tiBanguoğlu bu düzenden çok şey bekliyordu Bilim Kurulu, dilimizin bütün sorunlarını enine boyuna görüşecek, çalışmalara yon verecekti. Duşunce. soyut olarak güzeldi. Ama bunun somutlaştırılmasını sağlıyacak koşullar, ör gütler düşünülmemişti. a) Yönetim Kurulu kendini görevlüerin devamı, > aylıklannın verilmesî, özluk işlerinin izlenmesi, bl nanin temizlik, yakıt, aydınlatma gibi işlerine bakılması... ile yükümlü sa yıyor, görevlilerin billmsel çalışmalarına kanşma yetkisini kendinde görmü yordu. Üstelik hergun Ku ruma gelmelerine de hem olanak hem gerek yoktu. Genel yazman bile sürek li olarak iş baJjmda bulun muyordu b) Yılda bir ya da Hd kez toplanacak. billm kurulu, dilimizin butun sorunlannı nasıl ele alabilır, hepsıni nasıl görüşüp tartışabilir, nasıl doğru kararlar verebilirdi? Sürekli çalışacak daha küçük bir kuruluş da bulun malı idi ki hem çalışma lan günü gününe izlesin hem de büyuk bilım kuruluna, üzerinde görüşülecek konular götürsün. Ka rarlann uygulanmasmı. idiyse de Gramer, Tarama ve Yayın konuları bir yana itilemezdi. Bilim Kurulu uygun gör düğü üç çalışma alanı için kendi arasından ikişer denetçi seçti. Mehmet Ali Ağakay ile Mustafa Nihat Özön Sözlük Bürosu denetçiliğine, Ömer Aksoy ile Adnan Saygun Der lem e Bürosu denetçiliğine, Kadri Yörükoğlu üe Samim Sinanoğlu Terim Bukiden her kolun başkanı, hem bılım, hem yönetim işlerinin sorumlusu olduğundan ve sürekli olarak kolunun başında bulundu ğundan çaiışmalar duzgün yürürdü. Şimdi kol başkanları yoktu. Çalışma lar gereği gibi izlenemi yordu. Görevliler sanki kendi hallenne bırakılmışlardı. Kurum başıboş kalmıştıçl Düzenin işlemeyiş nedenleri arasında, beş ay sonra bir de sıyasal neden eklendi. 1950 seçimleriyle iktidar değişti. Tüzüğümü ze göre Kurumun Koruyucu Genel Başkanı Ismet înönü'nün. Doğal Başkanı Milli Eğitim Bakanı îd' Yeni iktidann Milli Eğıtim Bakanı Tevfik Ileri, bir Kurumda hem İnönü' nün Koruyucu Genel Başkan, hem karşı partiden olan kendisinin Doğal Başkan olarak bulunama yacağmı söyluyordu. » sergisi tariSıe erteSsndî Kültür Servisi Grafiker ler Meslek Kuruluşu'nun bu Kün Yam ve Kredi Bankası Kâzım Taskent Sanat Gale rısi'nde açılması gereken «Afi^ler» sergisi bazı teknik nedenlcrden öturü ileri bir tarihe ertelendi. öte yandan, Grafikerler Meslek Kuruluşu'nun «Tür kiye'nin Tanıtımı İçin Grafik Önerîler» sergisi daha önce de açıklandığı gibi 24 haziran 5 temmuz tarih leri arasında İstanbul Mar mara Etap Oteli altındaki Tüyap Tıcaret Merkezi'nde açılacak. Bu düzen işlemiyordu SOLDAN SAGA: 1 Merdiven parmakhgı. 2 MUzekker... Baskıdan kurtarıp serbest bırakma. 3 Bir renk... Bir nota. 4 Bir ay... Üçüncü yüzyıhn sonlarmdan beşincl yüzyılm başına kadar hüküm sürmüş olan Çin hanedam. 5 Bir meyve... Belçika'da bir komün. 6 Eşkenar dörtgen... Lityumun simgesi. 7 Bir kuvvete yükseltilmiş bir sayınm Uzerine yazılan ve kaçmcı kuvvete yükseltildiğinl gösteren sayı... Su geçir mez, kukuletalı kısa ceket. 8 Tarih öncesine dayanan efsane... tridyumun slmge3İ... Bir nota. 9 Kuruluş. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1 Zehirlenme. 2 Ortadoğu'da bir devlet... Hâmız. 3 îtalya'dabirşehir.. Borudan kol almakta kullanı lan bağlantı parçası. 4 O dun taşımakta ve balık avlamakta kullanılan büyUk kayık. 5 îyi, güzel. 6 Artı... Parlak renkli bir cins papagan, 7 Yeterslz... Baş ka. 8 Ince yapılı... Açık kestane renginde olan. 9 DUzen verme, düzenleme. je göre kurumun koruyucu Genel Baş. kaııı İsmet İnönü, Doğal Başkanı Milli Eğitim Bakanı'ydı. Ama yeni iktidann Bakanı Tevfik tleri bu duruma karşı çıkıyordu. çalışmalann sürekli olarak izlenmesini sağlayacak bir örgüt yoktu. c) Bilim kurulu eski çalışma kollannin sayısmı uçe indirmişti: Sözlük Der leme, Terim. Eskiden var olan Gramer, Filoloji (Tarama). Teknik Terimler. Yaym, Etimoloji, Lenguistik kolları kaldırmyordu Her ne kadar Lenguistik ve Etimoloji konulannda bir varlık gösterilemiyor rosu denetçiliğine getirildiler. Bu gorevler ücret sizdi. Denetçiler sürekli olarak iş bas.ında buluna cak değillerdi. Haftada bir iki 6aat, bürolarına bağlı görevlileri denetleye ceklerdi. Görüldüğü gibi Kurumun çalışma alanlan daraltılmıs olmakla birlikte bu alanlardaki çalışmala nn sürekli olarak denetlenmesi de sağlanmıştı. Es Venedik Fîlm Kültür servisi Bu yıl 31 ağustos 11 eylül tarıhlerı ara sıncla yapılacak olan 40. Vened;k Film Çenliği'nde, resmi ya nşma ödülleri tek kişi ya da yapıta vcrilecek ve ortak biruıcilik ödülü olmayacak. Reami yarışma dışında da, birl televizyon dalmda olmak üzere aHı P^TI ödül verilecek. Venedlk Şenlği'nin Seçici kurulu' na bu yıl yönetrnen Bemardo Bertolucci başkanlık edecek. 56789 31 ağustosta YARIN: Birînci Olağanüstü Kurultay (1951)