Katalog

Cumhuriyet 8 15 MART 1983 Ver^i beyannameleri nasll doldurulacak? Kanunda sayılmayan sair kazanç ve irat vergilendirilmiyor Sair kazanç ve iratlar Gelir Vergisi Kanumı'muı 80. maddesinde belirlenmiştir. Bu geîir sahipleri hayat standardı ve servet biîdınmı vermezler. Gider bildirimine tabi değildirler Sair kazanç ve iratlarda zarar hali kabul edilmedığinden ilgilj tablo doldurulmayacaktır TABLO X Sıra No. 52 53 54 C.ff Bülent SOYLAN Mehmed KEMAL SAİR Kazanç veya îradm Türü KAZANÇ Pay Oranı VE ÎKATLARA <3:dar va îr.a:rir.ilar İLİŞKÎN Safi Kasanç va !rat veya "arar BÎLDÎRİM Kesinti Yoîuyla GdsnenVergüer Kime Ait Olduğu Eski Gözağrısı Yazıianma îJgiîerini esirgomeyen okurlanm, srada sırada. mektup yazar, telefoniar ederîer. Bir bayan okurum, geçencie teîefonda soruyordu: «Şecaat arzederken merdi kıpti sirkatin söyler, bir dize ınidir, bir atasözü mü?» «'Koca Ragıp Paşa'nın söyler redifli gazelinderı bir dizedir» dedim. cMiyanı güftü gtlda bed meniş iham eder kubhun / Şecaat arsederken merdi kıpti sirkatin söyler.» Harcı alem şiirler üstünt; yazdığım yazıda 'Nokta Ncktam' şiirinin tünıünü uradığunı soylemiştim. Bir çok mektup aidını. Okurlanm üşenmemişîer, şıirln tamammı bana Kön<1ermiş!erdl. İstanbul B?,rosu'ndan İnci Üzol, «Hayatımda illc dcfa bir gazeteye ve şraireteci.ve mektup yaziyornın.» diyor. «Şîir deftcrinıi karıştırdıkça heyeranlandım ve dcrinlerde bir yerde sönmeyen bir kıvsl'un bu'duın. Bcndon diiha ehil konuyu bîlsnler vardır veya şüri sakiamışiardır. Yine ben elinnîekini göndermck îstpdiın.» Fi!;ıet Ergin tie. üşentnemi;. çilri makinede yazıp bana şröndermiş. «I.isc sıralarında iken şiire oîan mcrnkım neden^yle kulI<ındıt,'iRiız d«»vtınle (harcı ,'ılom) şiirlcri tot>!ar, o/ber!er. bunları (*fisjalardı:n. Yazınızı okndiiktan sonra dosyaıuı karıştırdım, şiirin tiimiinii Uuldunı. Yinp Hse sırahırında iken CnmhurJyet'in arka sayi'alaıında okuyarak not cttljjrinı bir «iir var, aşagıya yaznonım. Tüınii bu katiar mıtlır, yr.zıyrı khndir. bilcmi.vorum, not diişıneırı^im. Tamamı ve ya/arı hakkında kısa bilgi verirseniz...» HarcıâIem şiir şu: Ha babam demeden yürüyen at, îstemeden bir avuç su veren pvlât, Bir de iyi oldu nıu avrat, DüŞıine ne hacet Gir uvna, Çık oyna. Ha babanı dersin yürünıe^ at. Bir kaşık su veunez hayırsız evlât. Bir de kötıi oldu ıım avrat. Öltiye ne hacet, Gir ağla, Çık agla. Şlîr bu ams, kimin oldugunu bi'.rnîyorum. Büonlerden ögrenirsek okururaa iletirnn. Bu şiir yabancım değil, anımsıyorura. Ankara'dan Mustafa F. Ege de diran şairlorînin kendilerini öveıı fahriyolerini hastahk diye nitelendirmeuıi kınıyor. «Kiasik şiirimirde fahriye >ani bobürlentne. bu edebfyattn va/geçilmez asll unsurlanndan birldir.» dîyür. «Hele knside turünde ise, bulunıuası ınutlak bir bötümdür. Hal böyle ohınca şairin kendisini, mcslpktaşlarına iisliin Rnrmesi şiir tarzının ona venliği ve hastalık!a iisrisi olmayan do£r:>.l bir hnktır. Öte yandan fahriye'nln en RİİJPI tanıtimınt yazımzda Hanıit'le Hgilj olarak belirtilen Muallim N'aci vermiştir: Tevazu zümrei erbabı irfana hünerdendir Nihâlin hake mejli kesretî berkî seıııendsndin) Züğürtledik rnî ne. eski defterleri karıstirır olduk! Bir eyyam da böyle gidelim. Kimin gençlikte, iise sıralannda iken şiir dnfteri yoktur'? Heme.n hemen her ^enç bir şiir deîteri tutmuş. sonra bir köşeye kaidırniiştT. Benim kaç tane detterim vardj. Pakat, yillardır kitap düşman!ıgınm ev aramalannda eiatılan iik belse bu dafter oldugundan. usandım. bir daha defter tutınadıın. Bir gün. o defterJerim bir yerJerden çjkarst.. güzei bir gıüdeste olabilır. De.fter tutmayı boşlayınca. bpğendiginı şür ve dizeleri ezberler olmuştum. Nideceksinîz nankör hafıza. yıllar ilerledikçe sakiadıklarmı unulur oMıı £?inıdi sevdi^im şiirleri arada bir ezberlesem biie. te?! vakitte unutuyorum. Gene en ssğlaını. eski kitapları karıştınp. unutulan çiır ve dizeieri tazelemektir. Oeçirdigimlz dönemde, bu kösede. şiirle edebiyatı okurlarımla birlikte yansıtıyotum. Aldığım nıektuplar. gösterilen ilgi. eşdüzeydedir. BIÎ yazzya noktayı koyduktan sonra postadan çıkan mektuplar oldu. Bu okuyuculann adını anm&mak. iigiîerinö teşekkür etınemek olmazdı. Avukat Ergım Tlral. Kıbrıs'tan. Kaynak derglsi döneminden eski dost Harid Fedai (kitabın fotokoplsini çıkarmjş). Şair Halil Soyuer. Beyo.an Akcieniz, M. Ahmet Ünlü... Sair Halil Soyuer.. «Ya$ fi2 oldu.» diyor. «Pek çok dostunıuz bu jaçm çok öncesinde elimizi bîrakıp gittiler. Ama sıcakhklan hâlâ avurusuuzda.» Bir de şiir ekiiyoır; bir dörtîügünü yazıyorum: Mesafeler bJraz daha kısaldı Diinja biraz daha dar bugünlerde... Güneşle yıkanan karşıki dağlar, Akşam inmiş gibl mor bugünlerde. Gsyriiafi Kazanç vayft Sr.vlar L Rrııi Ticari TOPLAM Hoü.oeu, 360.COO.Lfcaccu, 56ü CCu.GELİR BtLDİRİMİ ZARAR KAR '•"•:••••'::••":•'••':•• TBOX A L V 76 Ticari Kazançlar 77 Zirai Kazançlar 78 ücretler 79 Serbest Meaiek Eazançlan 80 Gayriraenkui Serrnaya Iratian 81 Menkul Sermaya lratlan 82 Sair Kazanç va İratlar 63 84 15 Değer artışı kazançlan elîr Vergisi Kanununun 2. maddesl geiire giren yedi kazanç unsurunu sayarken, ilk altı kazanç türünden sonra yedınci olarak salr kaza"nç ve İrat tan sözeder. Bu hüküm. birinci maddedeki «eerçek kişilerin gelirieri gelir vergislne tâbidir» hükmüyle bırlıkte ele almdıgmda çoğıı zaman yanılgılara yo! açar. Sanki altı gelir unsuru sayılmış ve diğerlerinin sayıîmasına Imkân bulunmadığından <sair> adı altmda hepsl toplanmak lstenmiş düşiincesine yol açar. Bu görünüşünün tersme. sair kazanç ve iratlar her türlü geüri kapsamak için değil. aynı kanunun 80 maddesinde sayılaa geürleri vergilendirmek için düzenienznıştir. Kanunun yedinci bölümünü oluşturan sair kazanç ve lratlar 80. maddede şöyle tanımlanmıştır: «Aşağıda yazılı olup geçen bölümlerin dışmda kalan kazanç ve Iratlar bu bolıimdekf hükümlcre göre vergiye tâbi geiire dahildir. 1. Deger artışı kazançlan. 2. Arızi kazançlar». Bunu izleyen tnükerrer 80. madde değer artısı kazançlannı. 82. madde de arızi kazançlan tek tek sayarak nelerin gelir vergisıne tâbi tutulacağı konusunda açıkhk getirmiştir. Şimdi biz de bunları sıralayalım ve bunları sıralarken de gerekli açıklamalanmızı yapalım. G TOPLAM ZARAR vcya KAR • 85 Mahsup Ediîecek Geçmig Yıl Zararlsn 86 Sigorta, B?.ğ Kur Pirimi, Baği? va Yardirnlar 87 Genel, Czel va Sakathk îndirimieri 83 Mahsup Edüen Zarar va Ir.dirim'.er Tispîana (83 + 86 f 6?) 89 Beyana Göro Bulunan Verjiye Tabi Gelir (84 &8) .90 Hayat Staadard» Eâa3ir.a G5re Bulunan Vtrgiya Tab. Gelir (Ek bildirim sıra no. 15) h 0.000.VO. Oöu7,200. 91 Vergiye Tabi Geîir (Matrah) (39 veya 00 cîan miktsr stibariyla buyiik oîan) 7.Z00.. TL.%00. 32.S00.J2..792.İ7..792.. şagıda yas'.lı mal ve hakların elden çıkarılmasmaan dogan Kazançlar değer artışı kaaançlarıdır. Iktisap (edinme) biçimi ne oiıırsa olsun. ıvaztl. SIÜ (karşılıksız) eiue edilenîcr dışmda 70. maddenin birinci fıkrasının 1, 2. 4 ve 7. numaralı bentlerinde yazılı mal ve hakların iktisap tarihinden başlayarak dört yıî içinde eiden çıkanlmasından doğan kazar.çlar. Bu madde. 2588 Sayılı Kanunun 18. maddesiyle Î983 yıl! baaından geçerli oknak üaere yürüriükten ka!d!rı!mı 5 tır. Aneak, 1982 yılj kazançlann! beyan ettigimize göre, vereceğimis beyanname lçin bu yıl son olarak gözönttndo bulundurulacaktır. Yukarıda sayılan 70. maddenin birinci fıkrasında geçen mal ve haklar şunlardır: Arazi. bina, maden ve memba sulan, madenler, îag. kuın, çakıî ocakları, tuğla ve kiremit harmania.rı. tuzlalar ve bunların bağlantılarıyla ekîentileri. Voii yerleri ve dalyanlar. Gaynmenkul olaıak tescil edîlen haklar. Gemi ve gemi payları ile bütün motorlu yükîeme, boşaltma araçları. 2. Her ne çekilde olursa olsun, edinilen menkul kıymetlerin (kuracu hisse senetleriyle diğer her türlü intifa senetleri dahil) edinme tarihinden önce veya sonra elden çıkanlmasından saglanan ve bîr takvîm yıhndaki tutarı 100 bin lırayt aşan kazançlar. 3. 70. maddenin birinci fıkrasının 5 numaralı bendlnde yazılı hakların (ihtira beratları harlç) elden çıkarılmasmdan doğan kazançların 100 bin lirayı aşan kısmı. Sözü edilen bentte bunlar, arama, işletme, imtiyaz ve bazı haklar olarak geçmektedir. 4. Teîif haklannın ve ihtira beratlarmm müelîlfîerl, mucitleri ve bunların kanuni mirasçıları dışmda kalan kimseler tarafından elden çıkarılmasından doğan kazançl a n n 100 bin lirayı aşan kısmı. Kanun. telif hakları ve ihtira beratlannın sahlpieri lle mirasçıiarını serbest meslek kazancı elde ettlğl için vergilendirirken, bunlar dışmda kalanların kazancmı sair bazanç ve Irada sokmuştur. Buna göre blr telif hakkını birinden alıp ötekine satanlann elde ettiği kazançlar bıı maddeye gore vergilenfiirilecfeklerdir. 5. Ortaklık haklarının ve hisselerinln elden çıkanlmasından doğan kazançlar. Bu maddede geçen «elden çıkartaıa> deylml, yukarıda yanl: adi ortaklık. adt komandit, kollektif, limlted va kooperatif ortaklık paylan glnnektedir. 6. Faallyeti durdurulan bir işletmenln kısmen vuya tamamen elden çıkanlmasından do?an kazançlar. Bu madde geçen «elden çıkartma» deyimi, yukarıda yazılı mal ve hakların satılması, bir bedel karşılığı devlr ve temlikl. trampa edllmesi, takası, kamulaştınlması, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulması anlamma gelir. Faallyetlne devam eden tlcarl bir lşletmenin kısmen. veya tamamen satılmasından veya ticari îşletmeye dahil anıortismana tâbi iktisadi kıymetterle birlncl fıkrada yazılı hakların elden çıkanîmasmdan doğan kasançlar t i cari sayılır ve bunlara ticarl kazanç hakkındaki hüküm. îer uygulanır. TABLO XVI 92 Gelir Vergisi VERCİ BİLDİRİMİ 93 94 85 96 97 9ü 99 100 101 102 103 !C: Asgari 2irai Vergi Faria Top'.am Gelir Vergisi. (32 + 93) Kesinti Yoluyla Ödenen Vergüer Paşin üdoma Vergi Alacagı Cötürü.Usulda ödenen Vergiler Yabancı ülkeierda ödenen Vergiler Asgari Vergi (Gayrimenkul Kıymet Artışı Vergisi) Mahsup Ediîecek Vergiler Toplamı (35 + 93 + 97 J 93 + 63 + 100) ÖDENME3Î GEREKEN GELÎR VERGÎSÎ (94 101) IADESÎ GEREKEN GELÎR VERGÎEÎ Mali Denga Vergisi Matrahi (101 94) (G!) (104 >; % Z) rzr?92. ~32.S00.65"fc DAÎ.1GA VERGÎS! İGJ . Maü Denge Vergisi 103 107 Yıl Içinda Kesilen Mali Denge Vergisi ÖD2NMES1 GEREKEN Mali Deııge Vergisî (İCS 105) (VERGÎ DAtRESÎNCS DOLDURULACAKTIR) BEYANNAMENİN HANGI SîFATLA VERîLDÎĞt Mükeüef Aila Reisi ADISOYASI VS IM2ALAH Sayısı TL. Tutar JHj Elden Bâyannamenin Kabul Tariliî î Q ^osta .f^f 19...* • < İf.iükeiieı) Yîüsk Gelir V e r c i â Beyannamesi Bıîanço Kar/Zarar Cetveli 1 x 75 x3G0 xl50 XÎ5O 73 Tahakkuk Fi?iaia Taribi 1 .l ET D Kanuni Işletme Hesabı Özeti tEş) ^/19~ Miraseı Ter.ıailci Serbest Mejlefc Kazanç Sildırimi x 150 O D lan şfipheli alacaklann tahsili dahil). Yukanda sayılanlann 1, 2, 3. 4. bentte sayılanlarmın 10 bin iirayı aşan kısmı; 5. sıradakinin tamamı vergiye tabidir. Arızi kazançlann saf! miktarmm bulunmasmda: Birinci benttekl iglerde satış bedellnden mallyet bedeli ve satış dolayısıyla yapılaa giderler indirilir. Digerlerinde, belgelendirmek koşuluyla yapılaa tüm gideıler hasılattan indiriiebillr. Cder.ssi Gcrekea Earcga Vsrgisi Toplamı 75" Mükeilef bekârdır. Herhangi blr gelirl yoktur. Çörilm: Arızi tlcari kazanç, maiyet bedeli ile hasılat arasındaki farkm kıyrıslanması ile doğan gelirden 10 bin lira istisna indirümesiyie bulunacaktır. Maliyet 200 + 150, hasılat da 400 bin oîduğuna göre kazamlan para 50 bin tıra; bunun vergiye tâbi kısmı, 10 bin llra noksanıyla 40 bin îlradır. Mükelleî matrahı bulmak lçin ayrıca 7.200 11ra genel indırün uygulayacaktır. Şimdi bu bilgllere göre beyannameyi düzenîeyelira. Beyannamenin doldurulması YARIN: SERVET BİLDİRİMt... Vergilendirilmeyccek değer artışı kazançlan anun önce bir çerçeve çizerek değer artışı kazançlarmın neier oldugunu belîrttikten sonra, buniardan vergi kapsamına aımaaıklarım ayrı bir maddede, madfle 61'ae saymıştır. Bu maddeye göre vergi kapsammdan çıkanlan değer artıs kazançlan gunlardır: 1. Ferdi bir işletmenln sahlblnin ölümtt hallnde kanuni mirasçıları taraîmdan işletmenln faallyetine devam olunması vc mirasçılar tarafından Işletmeye dahil İktisadi kıymetlerln kayıtlı değerleriyle (aktif ve paslfiyle) aynen devralınmasmda; 2. Kazancı bilanço esasma göre tesbit edilen ferdi blr işietmenirı bilançosunun blr sermaye slrketlne aktif ve pasifiyle bütün hallnde devrolunması, devralan şirket.Sn büancosuna aynen geçirllmesl ve de'/redilen ferdi lşletmenin sahip veya sahiplerinin şirketten. öevir bllançosuna gore hesaplanan özsermayesi t u t a n n d a ortakhk payı alnıasında (bu ortaldık paymı temsll eden hisse senetierinin nama yazılı olması şarttır); 3. Kolîektif ve adi komandit şirketîerin bu maddenin 2 no.iu bendinde yaz:lı şartlar dahilinde nevi degiştirerek sermaye şirketine dönüşmesinde; (kollektîf ve adi komandit şirketîerin şekil değiştirerek anonim şirket haline dönüşmesi durumunda, şekll değiştiren koltektif ve aüi komandit şirketîerin ortakîarının anonim şirkettekl ortaklık paylarım gösteren hisse senetlerinln nama yazılı olması şarttır). K B u açıklamaîardan sonra, gelire giren blr salr kazanç ve İrat uzerınaen örnek vererek beyannamernizl dolduralım: Bay Mustat'a Keskin, satınaldığı tekneyl onardık DÜZELTME Dfinkfl yazımızda menkul sermaye lradı sahiplerinin servet beyannamesi vermeleri sorunlulugy olduğu haldo vermeyecekJeri yszılmışUr. Bu yanîışı düzelttr ttzür dileriz. B.S. tan sonra satıaıştır. Alış bedeîl 200 bin, tamir masrallsn 150 bin, satış bedeli 400 bin Hradır. SARAYÖMİ İCRA ÖMİ MEMÜRLÜĞUNDAN İLAN Dosya Ko; 1982/2 Talimat Bir borctan doîayı satılmasına karar veriîen şii vaziyotte bir şişa içerisinde 34.5 Kğ. civa Sulunan tamamı 50 şişe içerisinde 1725 Kg. civanm tamamı 3.750.000 TL. bedelle satılmasına karar veliimiş olup, iiıaSeye girmek istoyeıı firmalar gerekli tiMnsilcilfirine i\gi\i notorden yetki belgelerini ibraz ütmeieri, resml kurıım va kurıüüşiftrdan iştirak edeceklerin bağSı bıılunduklnrı genel müdürlükten yetki bttlgelerini satış saatindon ovvel ibra?. otmeleri, a,ynı zamanda gerekli teminat tutan bulunan 375.000 TL.'yî satış saatinden ev\'el icra veznesinc nsümkün olmadığı takdsrde snemurluğMmuzun Sarayönü 71raat Bankası'nın 640/3 ve yino Sarayönü Halk Bankası'nın 01101/116 Noiu hesabma dekont ka.rjıhgı yatırmalan; tlk satış s Nisan 1983 Salı günfl ilçemîz Beledlyesi Evcekaya deposunda saat 15.00 • 15.30 arasmda yapılacaktır. tîk satısta muhammen bedelinin % 75'ini bulmadığı takdirde ilunci satışı 6 Nisan 1983 Çarşamöa günü aynı yer ve aynı saatta en fazla fiyat verene yapılacaktıt*. Satış şartnamesini görmek isteyen kurum, kurulug. firnıalar ve şahısların her gün nıesai saatlerl îçerisind.a dairemizden öğrenraeleri ilânen tebiiğ oiunur. (Basm: 14821) 1213 anun,'arızi kazanç kapsamına giren geiir unsuriannı da 82. maddede saymıştır. Bu maddeye göre vergiye tâbi arızi kazançlar şunlardır: 1. Arıei olarak tlcari işlemlerin yapıimasmdan veya bu nltelikteki işlemlere aracılıktaa elde edilen kazançlar. 2. Tlcarl veya zlral blr lşletmenln faallyetlyle serbest meslek faaliyetinin durdurulması veya terkedilmesl, henüz başlamamış bir faallyete hiç giri;ilmemesi, lhale, artırma ve eksiltmelere lştirak edilmemesi karsılıgında eide edilen hasılat, 3. Gayrimenkuüerin boşaltıunası veya klraeılık hakkının devri karşılıgında alınan tazminatlar ile peştemallıklar (kiracıya ait tesisat ve malların boşaltma ve devrl sırasmda kiralayana veya yenl ktracıya devrinden doğan kazançlar dahil), 4. Arızi olarak yapılan serbest meslek faaliyetlert" dolayısıyla elde edilen hasılat, 5. Gerçek usulde vergiye tâbi mükelleflerm terk ettlklert lşlerlyle HglU olarak sonradan elde ettikleri ka»nçlar (zarar yazılan değerslz alacaklarla kargılık ayn Arızi kazançlar nelerdir? K 1982/1643 X Bursa'da tüccar Ertugnıl Yıldınr'ın talebi uzerine Bursa İcra Tetkik Mercii Hakimligi'nce 982/ 1642 Esas 983/25 Sayılı ve 17.1.1983 tarihli k a r a n ile iki ayhk konkordato müddeü verilmiş olmakla bu defa işlerin ınahiyet ve şümui derecesinln kesafeü itibariyle nsiiddetin iki ay daba uzatilması komiserliğimlzce istenmiş ve adı geçen mahkemenin aynı «ayi ve 8.3.1983 tarihli karan ile Ü.K.'nunun 287'nci maddesine istinaden 17.3.1083 teıihinden başianıak üzero konkordato rnüd(ietinin iki ay temdit oiundupu, •j. Gunaydm ve Rursa'mn Sesi ga.ze.telerinde 0.2.1883 tarihinde neşredilen ilânımızda 15.3.1983 Sah tçünü saat 15.30'da toplantı ve müzakere yapılacagı bolirtilmiş iso de. işlerin ikmal edilememesi nedeniyle bundan sarfmazar edilerek, aiacakhlar topIflntismın 7.4.1083 Perşembe günü aynı adrRste (Bur sa Tuzpazan İşlıanı Kat 2*df» İcra Maldceaıeîeri Ya7i Jşleri Müdürlügü'nds saat 15.30'da) yapılacagı. :t ~ 20 Rünlük yasal çfira içerisinde komiser* müracaatla kaydını yaptıran alacakhlann bu toplantıya kabul edilecekleri. 4 Aîacaklılar toplanbsına takaddum eden oa grün içinde aiacaklılann dosyadaki vesikalan tetkik edebileceklerl ilan olunur. KONKORDATO KOMİSERÎ MÜLAZ1M YAZÎCI (BaSîH: 14833) GÖZ HASTALIKLARI MÜTEHASSISI Konkordato Komiserliğinden tunzm sunac rtur & BOLU . KORU OTELI ABANT OTELI Perşembe Pazar 17.900 TL Cuma Pazar 13.9OO TL Pazar Perşembe 17.900 TL Ortur ikramları • Tünı yemekier • Servis V'ergiier • özel otobüs tiyaılanmıza dahildir. Barbaros Bu'rvan 3 5 / 5 Beşikiay Tei 61 22 81 61 82 26 61 10 74 3? 61 07 Dr. SAVAŞ DERVENT Oplı.taimolog Operatör CCONTACT LENS) Osmanbey. Sair Nigar Sok. No: 9597 (Neyirin sokağı) TEL: 40 82 63 Tİx.: 26105