Katalog

15 MART 1983 KÜLTÜ R YAŞAM Cumhuriyet 5 Önemls kültür vdrhklanmız yurf dısında sergiîenebiiecek ANKARA (ANKAî TÛrk kültür varlıklannın yurt dîşında sergilenmesini önle yea yasaî engeîler ortadan kalkıyor. «Ktiltür Vartıklanaı Koruma Yasa Tasansî» ! komîsyonlarda kabul edilew rek Damşma Meclisî gündemine girdi Kültür v© Turîzm Bakam îihan Evliyao&îu'nun ANKA Aîansma ver diği bügide Türkîye'nin dxçarda tamtıîmasına büyük önem verildiği vurguland? ve ülkemize gelip tarihsel değerlerimizî yericde görme olanağı bulamayanlara üik® lerinde bu değerleri sergileyerek tanıtma amacı güdüldügü bellrtildi. Evliyaoğlu. bu yapîtlann korurıması için her türlü önlemin almacağı ÜLKEMİZÎ TAN1YAN BÎR OZAN «Tita nicin Batışı. adlı şiir kitabından bölümler m, sigortalannin ilgiîi ülko okiîyaa Genco Erkal'Ia bîrlikte gördüğünıüz Hans Magnus Enzensbprger. ülkemlz ede ler tarafmdan yaptınlacağı. biyatım lyi biliyor, Ozaa Türkiye'ye daha önc« de gelmiştt nı. bu yönde ABD'deki Metropolitan Muzeslnden ve Fransa'dan öneri aîdıkîannı söyledi. Ancak, «Kutsal E | manetler», «Kaşıkçı Elması» | gibi tek ve evrenseî değerlî | yapıtlar bu kspsa î dışında kalacak. f Ingmar Bergman sinemayı bıraktı Kültür Servisi «Fanny ve Moxsndre» adlı son filmiyle bü tün dünyamn hayratilığını bir kez dalııı çekcn ünlil îsveçii yö aetmen tnçmar Bergnıan, artık film c?ev!.rn:.eyeceöir.i açı's îadı. 64 yaşında Cian E^rgman bugüne kadar 44 film yönetüği 20 tiyatro oyıırm salıneye koy du, beş kez evlendı, s«ki« çocuğu var. îki çocuğun gözünden anlaiıian «Fanny ve Ax;indre»in da. yönetmenl yaşam öyküsü olduğu biliniyor. Berg ı«an bundan sonra da, şimdı yo kadar ypptığı gibi, Münih' I& bir çiftlik kurduğu Faroe adası adasında yaşarnmı sürdü recek. Ancak Bergmarj'ın sirısma yönetmeniifjinden ayrıhnası bu sanat dshndan rümüyle "KOAra pacagi anlamına Ke sıra senaryo çaiî^maîan yapacagı, nncak çalışrnaiannda ag;:r lîğı daha çok, ilk göz ağnm tîyatroya verecegi yakınları tarafmdan beiirtiliyor. THY bürosuodaks isgüzar görevliler eçenlerde bir yabancı profesör Türk lîava Yoiları ilo ülkemize geldi. Geidi geleceğine arrıa çe,;diğire, biîi pişnıan oldu. lîosteslörra tutitmund.au ve servistn\ o kadar rahatsız olratıştıı ki ts'.öiibul'a iner inme« ilk düşünccsı biictirvi değiş tinnel; oldu. Kilton'itn girişindeki THY Bürosu'na bir Türk arkada şı ile çiden profesör önce • bayan görevliye durumu an lattı. Fakat olaya bayan gö revlinin amiri karıştı ve profesöre cparası ödennıiş biietle başka havayollarına KKvenîeyeceğini» süyledi. Bu kea proi'esörün Türic arkadaşı i:^e kanştı ve görevîiyi «îtrcdi kartıyîa aîırunayan biîetler sstenildîği zaman de &iştiri"ebîlir» diye uyardı. TKY pörevlisi btı kea Türk tatanda.şuu «Ben kendi lıavayoîurnu koruyorum., Sîrin liirlclüğunüaıden şüphe cdilîr zaten» diyo suçiama ya kalkıştı. Profesör arkadaş'inın aaaı lanrnasından üzüidüğü için i?i geyıştirnıek iivtedi ve «şîmdi gider başka bir havayohuıdan biifctimi ahntn. Bu İSJ «îe döni)«ünîde mem lcketim^ekj THY Os çözümîerim» dedi. Fal;jat Türk arkadaşî başka bir formiil buidu. Birlik te THY Genal Müdürlüğü' 3ie gittiier ve burada son derece anlayışiı fcşilerle karşıîaşUlar. Genel Müdür Yardımoısı Metin Beîbez ve Pazarlarna Müdürü Mahmııt Se'tcreter «Bu sizin ya»al hakkıaızdır.» diyeroîs herneii fcıletı geri aîdı, İCKISIZ I ıyor! Devîet Opera ve BaîesiYıde üç solistin sözlaşmes! îptal edîldi ANKARA, (Cumhuriyet BÜrom) Aneara Dfjvlen Opera ve Balesı'nde üç solisti.n sözieşmelen iptal edkdi, bir solist ds İ^mir'ö a'.&ndı. Scprano FJiiz Aksoy Işıksım, mezzo sopıaiiO ¥üuız Tarkau ve tenor \yâtn Teksoy'un, «asîl mv iddia ve «âkâyetterie kurumîaruu. amirlsrini ve arkadaşiarını küçük düşürdükleri ve söz lyşmelerİRin dördüncü madde»iııe aykırı davra:uiıklan» gerek Ç3sıyle gorevlerine son verıidi. Soprano Meral (iökoğlu da İ3mir'e afand!. tMeral Gökoğlu'nun eşi Osman Gökoğlu ise görevirj Ankara'dd sürdürecek. Sözkonusu dört satıatçı, 1981 yılmnı mayıs ve eylül aylarmda, Milîi Güvenlik Konseyi Şi kâyetîeri tnceleme Dairesı'nde Dsviet Opera ve Baîesi'ndeki sa r.atüal ve rnali yolsualukîan içe ren dosyalanyia iki kez başvurrnuşlardı. «Edebiyat ve sanatın işlevi çok boyutludur. 0 kadar ki, çocuklan uyutmak da bu işlevlerden bîridir diyebiiiriz ve bu işîevi küçümseyemeyiz.» Zehjca GÜNGÖR ıga angaje oır ozan, geçen hafta Ist&nhu Orhan Veli'yl Îj1 tanıdtğuu arada uil soruna oldüğn için ancük çağda?? Türk ya'/arlanndan Almancaya çevrıi nıiş olaıüan tamyabHdiğüıİ, bu nuıı yaııuıda Avnıpa'ya açılaa Türk sinemasmın ve mü ziğiniıı de yeni bîr soluk oldu ğnnu» vurj^uîadı. «üçiincü Dün ya ülkcleri edebîyj:tının sözîu b»r gelenekten kaynaklandıgı içîîi köklü bir yapısı olduğuna» değinen Enzensberger, «Latîn Amerika edebiyatının îspanyoî ca yaflLSmasmdan dolayı oku yucu kiüesiııin fazîa olması da ha çok tanuımasına neden olurken, Uzakdoğu ülkelerinln edebiyatma kendisinîn de pek fazla ulaşaırmdıgını» sözlerine ekiedi. Aydın bir kişintn görevî ko nusuııda îse Euzensberger'in gö Uf sanatası Cînucen Tanrrkoruı4 Fransa'ys gidiyor PARtS (ANKAî Ut sanatçisı Çinuçen Tanrıkorur. Fransa'da konserler verecek. 19 Mart günü Paris'e gidecek olaıı Ta^nkorur, Radio France salonlarmda dört sa at süreli bir konsere çıkacak Tannkorur'un sanatı ve fcişiî/iiyle il^iîi bir konuşmanm da yer alacağı prcgramda, sanatçı, 16. yüzyıi Türk kiasik müziginden ve kendi yaPıiîarmdan önıeküer sunacak. Bunlar arasında, Tannkorur'un «Academie înternational» müzik aUın ıfiadaiya. sını alan «Bayati Araban Mevlevi Ayini de bulunuyor. Daha sonra Nancy ve Meiz kerıt.Ierinde konserler verecek olan Çinuçen Tanrıkorur, bir de uzunçalar doiduracak. Çağöaş Aîman edebiyatçılanndan Hans Magnus Enzensberger, TürkAlman Ktütür Enstitüsünün çağrıhsı olarak 1011 Mart tarihlermde îstanbul'da bulrmdu. Türkiye'tie oynanan «Havaua Dyruşması» adiî oyunun ya^an olarak öa tanır.an Enzeaslterger, deneme, şiiT vö tiyatro türlerinde çalış maları olan bir yazar, Şiirlerinde şiddeîli öfkeye ve mizaha yer veren ozanın iîk şiir kitabı «Kurtlarrn Savunması» adıyla biliniyor. «Titanic'in Ba tı&ı» adlı şür kitabırun liirkçe ye çe%rilmesi üstüne kendısiyle konuştıığumuz Enzensberger, «daha önce de Türkiye'de buIunduğunu, Türk yazar ve ozanîarmdan Yaşar Kemal llc rüşü şöyle: «Aydın kîşi olarak tanınmak lster, ancak düşüncelerl poaitif v« objektif dojrruJtutla cîmalıdır.» Edebi yatın işle^'i konusundaki ,«oru mıtzu ise ozan şoyle yartitlar'u: «Edebiyatın isîevi doğaî olarak şurîur diyemeyiz, sanatiî» cia öyh'. Bu işlev çok bo yutludur, Hatta, o kadar ki, çocukîan uyıumak da bu îşlev lerden biridîr diyebiîîm..» Öte yaiîdan, karamsar b!r at rnosferde yiiamasına karşın öt kenm ve aiayıti kaybolırîad^ı şiır kitabı «Titanic'in Eatrş.n. :çin de Alman ozan, «İns«.Hlığı resmeden bir clestan $iir.» diyot. Simgesel öğelerle topİUiTiun sancjlanm şiirlerincle vurgalayan ozan için bu kitabı hıı özeleştiri niteliijiııde. «TJ tarüc'sn Balışı»nm çevirisinî ya pan Sezer Duru iso EnzPusber ger'i, «înpanhç.is tü^aje bir ozan» diye tannrüırvor. 19G7'cle de Tunuytjyi ziyaref. eden Enzensberger, Alrnanya' da ve Yugosiavya'da ödüller al mış Noneç, ABD, Küba, İtalya ve Sovyetler Birliği'nde uatun yıllar 5*a^amış bir ya.»ar. ( ııstafa Göçmen'i sakın tammıyoruın demeyln, Demiruöküm fınm tie ilgili reklâm î'üminin bu sevimlî oyuncusunun gerçek yaşaraında da ayni ölçiide sevimll olduğunda hemeıı herkes müttefilc. Mustafa Göçmen, göçmeniiginin nerdeıı geıdiiini bilmiyor. Arada bir takılanîara, «Belkl seyahat sevdi^imdeudir.» diyor. Eîiııde koca man bir baîıkla kentın dört yanına asüı afişlerinden bize gülümseyen Mustafa Göçmen aslında seyahata bayıhr. Bir keü, rakıyı mutlaka kalamarla içmeyi «tereih» ettiğlnden henıen Tanrvnm her haîta sonu Cunda'ya kapağı atar. Cıında'yı, kıyıdaki meyhaneleri, İsmet hanınım pansiyonunu, kalamarları ve de lnsanlarını çok sever Mustafa Göçmen. Cuııda'dan kaları zamanda ise içkîsinl Papirüs'te ya da Bebek'e indiğınde Feücita'da «tercih» eder. Geçenîerde bir filrnln galası İçin Ankara'ya gitnıesî gerekiycrdu. Hem gider hem de vagonrestoranda rakımı jmduınlarıra hesabıyla trenî. tereih ettı. Tren etmez FikNur Sürer, Atiüa Dorsay. Eurçak Evren'den oluşan grup; vakit kaybotmeksizin vagonrestorandakl «ycrJejrlni» aldı'ar. Ancak onlan kötü bir sürpriz bekliyordu. Şef, ö^ürler dileyerek «îlakı maalescf yok. Cieçenîerde bir kav^a çıktı. Yasakîadı!ar» dedi. Ankara yolcularmın neşesi lyice kaçmıştı. Mustafa Göçnıen'in canı çok sıkılmıştı. Çantasıntîan bir kâğıt çiKardı, duvarda asjlı duran «şîkâyet kutusuna» atılmak üzere 'su şiKâyetnameyi yazdı: «İçkîyi yasaklayan sayın i)gillnm dlkkatine: Henüz trenlsriniz içkisiz çekilecek düzeye ulaşmanııştır. Bilesiniz.» Muttafa GÖçrnen haklı. §11 sıralar îçkisiz hiç bir şey çekilmiyor. 4 inek yemsiz kaldı rsan Gıda tnşaat va M&de.'icilik Anonim Şırketi, 2118 ortaklı büyük bir hall: şirketi. Ors^n'm bünde un, yem, irnıik, bis küvı îabrikiilan buiunuyor. Aııcak Orsan 19S2 yüı bilan çosunu 43 miiyon iira za rarla kapadı, Oısan'uı za rar etmesi ortakların büyük tepsisine yoi açtı Şir ketin Yönetım Kııruiu Baş kanı Halit Gürsoy 43 milyon iiralık zarann önera'J nj söyiedi. ye artınrm konuısunda yaP'lan [renei ktınjlda Halit Gürscv "büte büe para \er rneınek için fabrilaya 4 jersey încğj aldik. Bu inek ier yeni yiyecek ondaıı soa ra sağıîacak süt vererekler Ve asütleri de biz bisküvî fabrik..smda bi<?küv1 ürct.rîiıî İÇİH kullanacağz. AnctU 4â nıilyoa lira z«ıra? ettik. tnekîerimiz bife yemsizl'k tpn ay kakhlar, süt veremediîen» dedi. Yevn fabrıkası bulunan bir şirketin ineKerîtrn yeni siz kalmasî topiantıda hem aiay konusu olurken hem d e tartışmaya yoî açfı. İneklsrin biîe yeras'z kaldığı bir ortamda §.;rketin ortakian 43 milyon iiralık zararı oîağan (!) karşıladjîar. ^mw^€r^ Cemal Söreya'nın «Övercsnkaî>smın yeni basimı yapddı Kültür Sc.rvisî Cemai SüreyA'nıii «Üv«rcinka» adlj şiı<" kitabmm üçüncü basimı U3 Çiçes Yayınevı'nce yapüdî. 8ü reya'ran «Üvercinka» adlı yap;ümn ılk basimı 1956'de Ye ditfjpe Yavmlünnca, ikinci ba sunı da 196fi'da De Yayınevi'n ce yapılnuştı. üç Çîçek Yayınevl öriümüz delıı gi.inlerde Hiimi Yavuz'un «Bakış KUŞÎJ» aaiı şür kitabıÎU'T ikinci basımnîi, Tugrul Tar» yoi'ıu, «Elindeıı Tntun Günü* ve Turgay fîşekçi'nin «Sıı Isıt fcevRiüm» adiı şür Idtaplarua da yaymla3'acak. Yaymevinin ronıan alanında yayınîa'yacağj iîk örtıek Nijerya'dan. Ni.ieı*yalı romancs Chîvju.i Achebe'nin «Rııhum Yenîdf.a Dor>acak» adh romaniiu Arıj^i Sslveroğlu çevirdi. LiM S KOKAhî F»L'E KARANİpit. S&V/uÎLİM '•4ss*U m Kültür Scrvisi A Poyraz M oeln Korhan Abay Tiyatrosu iKînatçıiatı l\ martta uyuştuÎUCU macide ahvkanlıgım işloyen «Hav3ii3t Bahr«sf» adlı i! oyıınu .salıneliyor. Çocuk denileoek yaştaki gpnç İprin t'yusturucu tuzağına nasıl diı.şıaülclükierini ve bu tutsaklığa yakalandıktan sonraki çırpmıjîannı anJatan oyu nuıı yazarı Korhan Abay, «Oynn «neden içiliyor» ve «nasııl ahşîhyor»>ri bilgiçlikten u/ak ce vaplar aramaya jünelik. Oytüiı da bir f^rçek vurefulamyor *.îs nen;n ucunda ÖIÜSTÎ vardır* Köyia bîr oyun yazmamn ve ^'SCG^i sfprfIt^GSiyİG «KvrRn! sa 'i!ielemeınîzin nedeni, çok öşfl Yazar HaUları Sö7İeşmer.cmîi hir tehîike olan uyuştıısi'ne kaPJrnamaKia chrenînicu maddenJn tanıtilması ve y o r Yabancı kitep dışahrrnbu u'ğurdn verilen savaşa san a yılda t2 roily..«ı dnla? ö* natt;! olarafe üpstek ı>îînak.» riayon Güney Kor^. yavm hakki öcemeyo haJKssı ya'<<Aii Porrs.2O§lu*nun ^ahnsiodı iaşık »00 milyon dolar dagi ve kendi kursiyerierinden b a fazla h a r c a m a yapacak. bir genç kadronun çogunîuğu Külıür ServÎKİ Güney Kore nın gerek veviri ve go rckse tıpk) basım aîanında yeryüzünun bir rıumarah korsanı oîdu.^u beîırtiiiyor. Cüney Knre'de «Fiksr ve sanat eserleriUni koruyan bir yasa nlmayışı, hükümetin de bu yönde hiçbîr çaba harcamayıçt. korsan yayıncilann işinî koiaylaştınyor. Ya'oancn. yayıncılsnn yı 1lardan bsri süren protestolarına karçın, Güney Kore !;ükürneti. her yıl milyonlarca dolar vaytn hakkı ödeyeme Güney Kore înın en buyük edebiyat korsanı ALIŞILMAMIŞ BÎR KONU Korhan Abay'ıa yazdığı «Hay vanai Bahçesî», sahnelerimizda ahşıünam^ bîr konuyu, uyuşturucu konusunu işîiyor. Uvuşturucu madde komılîi bir OYUII sahneîeriiiıizde oluştttrduğu oyun uyuşturuca tutsaj^ı iki gencin bu tutsaklık um kurtulamayıp sevgilerindsa vaz geçmeieriyle son buluyor, Çağdaş bir anJayışla yanlan vs bir bicim denemesî oJaıı «Hayvamat Bahç«.si»nde dramalik tiyatro tekniğinden, epfs fu'atro tekriğine kadar çeşitli tîvatro teknikleri bir araüa kul larnlıyor. Prof. Dr. Özcan Kofcnel, Dr. Bcdros Türabîk ve Narkotik t'.ubo Müdürlüğünün yardımlarıyla cluşan, gerçeği yansı'ctııayı amaçlayaıı oyuıı 21 martta turneye çıkan «Deliier Boşandı»nm yerine başhyor, Korhan Abay'm yazdığı, A!! F»oyrazuğJu"nun sahnelediği, Aysun Aslan'ın koreografisüıi, yönetmen vardımcıhğmı AÎİ Avcnk'in yaptığı oyunda «joğun îugu tiyatronun açtığı kurslar da başan gösteren gençierin oiuşturduğu sanatçılar o:/nuyor., Bak! ka'vmöa harbifeonu^maftJ Jiaibıada sende biiirsin...Ser\if\için j (İcabmda ceblmae Of\\lromö\smy oerekirse, kıaoft cvcuksvndu^^fL f tjaparmcaam fauak uokîur... 3 ranialabiiiuomüüunı? Be^î } flrkactomsın. n lümmm PKOBLSM OİİL ÖL ĞUJRÜM! DEl ?R0BL£M Cumhuriyet 15 MART 1933 MAARtF SSLAHÂTI Mvıariî Vek,:ietinde tcsekkü! etmiş buîunan Maarif ısiahatı komisyonu faaliyetine tievam etmektedir Bu komisyon UVL tedrisat hakkında bazı nıürıim kararlar ittihaz etrniştir. Türkiye'de okumak ve yazmafc bi* Ifenler mîktarının yüzds sekiı:e iblâğı nazari dikkate alınarak Almanya, Eusya ve Avi*sturya ılk mektepîerinde tatbtk eâümekio olan sist.em kabul edilmiştir. Bu Ristem rvıv. cibtnce bü*ün fakir ve zengin çocukiarının ırsektepiere devamlarını temin maksadîle şeiıir haricî köyier, ka^alctr ve nahiyölarde Maarif Vekâle'4 tarafmdan seyyar mektepler teşkîl edilecektir. Talebeleıirrin ekserîyetîni çü'lçi ve işçi çocukîarı teşkiî eden bötün se7/*yar ve sabît mektepler öL;leye ka« dar tedrisatta bulunacaklardır. öğleden sonra talebeler çiftliklerinde, tarlalarında ve içleri başırıda çalışacaklardır. Bu surctle hem taiebe ailoierine yük olmaktan kurtanlacak, hem de tahsillerinden geri kainuyacaklardır. Komisyon, bütün îlk mektep hocalanmn tatiîde, tatii müddetînin üçte biri nisbeünde bir zaman zarfmda köylerde halka ve çocukiara Türk demokrasisî ve rnîllî !:üitür hakkında maîumat vermelerird mecburi kılmış f ır, Hiikümet, maarit programmda bühassa radyoya büyük bir ehemmiyet atfetmektedir. Bu cüm!eden olmak üzere mektepierin ("•nüınürdekl tatii müddeti zarfında Ankara ve îstanbuî radyolan vasıtasiyîe her glin Türk derno&rasisi ve miltî kültüre ait ac; nyîîk bir ders süsilesi neşredileeektir. 1321'DS Ytf BİR \BtRL İN \OC OL« VE TERAKKİkiK VA$I KAYSEOİLİMCE ESKİ TALAT PAŞA LARîYLA VLJRT PlŞtNA KAÇTt. BERUNE Y£RL£Ç£N TALATPAŞA,OLAYGÛNÜ İLE EVİHIM C'VAR'N&A YÜGÜYÛÇ YAPIYüROU. AZKAPAN LAÇAN 8iki TABANCA İLt ATEŞ £TT.' İ SR.VİENİYÛİ;