Katalog

CUMHURİYET/6 (Baştarafı 1. Sayfada) yaşadık. Ama neden yaşadığımızı, bu tür iktidar boşluklannın neden bizım demokraside on yılda bır doğduğunu oğrenebildik mı?.. Edinmış olmamız gereken acı tecrübelerden demokrası adına dersler çıkartabıldik mi? Bu dersler tarih bilincimızde ışıyıp demokrasıye gıden yolda rotamızı aydınlattı mı?.. Yoksa, basite indirgeyerek soralım, 27 Mayıs öncesi 12 Mart öncesinde, 12 Mart öncesi 12 Eyiül öncesinde şu ya da bu biçimde yinelendı mi?.. Bazı şeyler galıba yaşanarak da öğrenilmiyor olmalı ki, 27 Mayıs'tan bir on yıl sonra 12 Mart'ta, bır o kadar sonra da 12 Eylül'de kendimızi bulduk.. Acaba, neleri tam öğrenemedık?.. Öğrendığımızi sanıp da bılincimize kazıyamadık?.. Acaba neleri?.. Demokrasınin, sandıktan çıkan çoğunluğun azınlık uzerındekı zorbalığı olabıleceğı yanıkjısına kendıni kaptıran, mıllı ıradeyı boylesıne tek boyutlu değerlendırebılen ıktidarları gayet iyı anımsıyoruz Muhalefetın varlığını yadsıyarak demokrası olabileceğine ınanan yönetimlerı, siyaset adamlarını da... Çeyrek yüzyıldır olağanüstü gelişen, kentleşen, geleneksel kalıplarını kırarak farklılaşan bir toplumda farklı sesler çıkması, farklı eğilımlerın örgütlenerek çıkarlarını savunmaya yönelmeleri son derece doğaldı ve demokrasınin gereği idı. Ama bu gerçekler gözardı edıldı genellıkle Demokrasınin çoksesli uyumu sağlayacak bir çerçeveyı ıçerdiği unutuldu çoğu kez. Çoksesli uyumun sağlanması ıçin çaba gösterıleceğı yerde, bazı sesler, "çatlak" olarak nitelemp susturulmak istendi... Oysa "çatışma" yerıne "uzlaşma" aranabilirdi. Yapılmadı. Bunun yerine "kamplaşma", "cepheleşme" süreçleri başlatıldı... Diyalog... Uzlaşma... Hoşgörü... Demokrası kültürünün bu en temel kavramları, sadece siyaset hayatımızda değıi, toplumumuzun bırçok kesimlerinde, hatta günlük ılışkılerimizde bır türlü anlamlı bir yer edınemedıler. Karşı tarafı dınlemek, anlamaya çalışmak, özgürcetartışıp birbirıni eleştirmek gıbı çağdaş uygarlığm gereği olan erdemlere boş verıldı çoğu kez Buna en yatkın olması gereken çevrelerde bıle böyle bır ortam oluşturulamadı ne yazık ki... Siyasal şıddetle ilgısi olmayan karşıt görüşleri demokrasi çizgısinin dışında görmeyi, hatta "vatan hainliği" ile damgalamayı alışkanlık halıne getırenlerımiz oldu. Sağda da, solda da bunun örneklerı çoktu. Demokrası çerçevesinde doğal olarak yeralması gereken karşıt görüşlere, adeta, savaşırcasına karşı çıkıldı. Karşıt düşüncelere söz hakkı tanınmamasmm, bir siyaset açısından, kendi mezannı kazmakla eşanlamlı olduğu görülebildi mı? Hayır... Demokrasınin farklı toplumsal güçler arasında geçtığı, diyalog olmaksızın demokratik kurumlann ışlerlık kazanamayacağı, çoğu kez, ama özellikle büyuk bunalım dönemlerinde genellıkle unutuldu. Veya dostlar alışverişte görsün kabilınden sözde diyaloglar arandı, fakat inandırıcı olamadı, sonucsuz kaldılar... Gerilimler, diyalog ve uztaşmayla azattılacağına, "çatışma" ortamı daha da koyulaştırılarak tırmandırıldı... Demokrası, sadece dört yılda bir meydanlara konan seçim sandıkları mıydı?.. Sıyası partilerin tek başlarına yeterlı olamayacağı, demokrasınin geniş bir siyasal katılım olayı olduğunu unuttuk. Partılerle bırtikte sendıkalan, derneklerı, kooperatıflerıyle ve daha da önemlısi yerel yonetımleriyle demokrasinin bir bütün olduğunu, bunlar arasında sağlıklı bir alışverış olmaksızın demokrasınin işlerkazanamayacağını tam kavrayabildik u Hayır. Ayrıca bütün bu kurumlann kendı yapılarında demokratık kurallar ne ölçüde geçerlı kılınabıldı, en genış katılım tabandan tavana doğru sağlanabıldi mı?.. Sanmıyoruz. Bır demokrası kültürünun kafalarda yeşerebilmesi bakımından eğıtım kurumlannı, sorarım, onemseyebıldik mı 7 Tartışma, özgur düşünme alışkanlıkları kazandırmaktan haylı uzak, tek boyutlu, dar ufuklu bir eğitım sıstemine çağdaş özellıkler kazandırabildik mi?.. Siyasette bılınmesı gereken en temel kuralın güçler dengesi olduğu da gözden kaçırılmadı değil genellıkle. Kendine olduğundan daha büyük güçler vehmedenler, herhangi bir uzlaşmayı, ya da gerı adımı reddedip, tek başlarına yürüyebileceklerı yanılgısına saplandılar bir çok dönemde. Gereklı esneklikleri sergileyemedıler.. Politıkanın bir uzlaşma, gerektığınde bır gerı çekılme olduğunu kavrayamadılar... Gerçekler yerine özlemlerin ağır bastığı, ayağı yerden kesık polıtıkalara bel bağlandığına tanık olduk. Oğlan çocuklarının duvar dibi ıslatırken gıriştiklerı yarıştan (deyim, Mümtaz Soysal'ındır) kurtaramadık sıyaseti bir türlü. Partılerimizde, sendıkalarımızda, derneklerimızde, parlamentomuzda bu tur yarışların örnekleri belleklerımızde tazeliğıni korumaktadır halen. Sağlı sollu terör, demokrasınin ülkemizde geçersizliğını kanıtlamak içın yolalırken, temel hak ve özgürlükler ıle terörızm arasında kesin sınır çızgisını çekıp mevcut parlamenter çerçeveyı korumak tçın, ortaklaşa tavırlar sergılenebıldı m i ' Sokaktaki adam şiddete karşı korunabıldi mi?.. Terör, ülkemizde ınsanları yaşama güvencesine sahip olmaktan başka hıçbır şeyi düşünemez hale getirmeyi amaçlamıştı. Sokaklarda her gün ortalama 1520 can alınryordu. Siyasal partılerimiz, parlamentomuz ve siyasi ıktidarlarımızla bunu engelleyebildık mi? Hayır... Siyasal sistem Türk toplumunun beklentılerını karşılayamadı genel olarak Siyasal kurumlarımız her geçen yıl dev gıbı büyüyen sorunlara gecerlı çözümler üretebilmenın hayli uzağında kaldılar Sağlı sollu şıddetın kıskacındaki bır toplumda bunun ortamını bulabılmek de mümkün değıldı zaten. Ve birbirı ardına gelen yönetimler ekonomiye bir türlü dikiş tutturamıyorlardı.. Çözümsuzlüğün gırdabında doğan ıktidar boşluğu boş kalamazdı. Nitekım kalmadığı da 12 Eylül 1980 sabaha karşı belli oldu: Film kopmuş, perde kapannmştır artık... 12 Eylül'den bu yana üç koca yıl geçti; 6 kasım seçimleri yapıldı; hâlâ oturmuş eskıleri karıştırıyorsun, oysa yazacak çok daha başka şeyler var dıyenler olabilecektır. Dıyeceğim şudur: Demokrasiyı yenıden inşa etmek ıstıyorsak, daha iyiye, guzele ulaşmanın ozlemıni çekiyorsak, asken müdahale ve yönetimlerı ıçımıze sındiremiyorsak; her zamankınden daha bılınçlı bir bıçimde geçmışe eğilmemızde sonsuz yarar vardır. Geçmişi öğrenmek, acı tecrübelerden dersler çıkarmak, olanları toplumsal bır özeleştiri süzgecinden geçirıp, aynı zamanda kendi kendimızle hesaplaşmaya oturmak... Duygusallıktan, önyargılardan sıynlıp, serinkanlı bir biçimde bu hesaplaşmayı yapmak önem taşıyor. Bugüne dek yaptıysak ne âlâ... Ama yapmadıysak, hemen başlamakta fayda var. 6 kasımla birlıkte yenı bir "geçiş dönemt"n\r\ eşığıne gelmiş bulunuyoruz. Eğer geçmışı demokrası açısından yeterince değerlendirememişsek, ülkeyi Batılı demokratik parlamenter sısteme götüreceğı umulan bu "geçiş dönemi" bızi, başka kıyılara da bırakabilir. Aııav a t an kazaııclı (Baştarafı 1. Sayfada) Turan Öztürk (serbest ticaret), Ami Babaoğlu (ticaret) ve Faruk Dirik (Muhasebeci) milletvekili seçildiler. TRAKYA'DA DURUM Trakya'nın uç ilinde de MDP il barajını aşamadı. Edirne'de 4 milletvekilligini ANAP ve HP böluştu. ANAP'ın milletvekilleri Turkan Ankan (Emekli Doç.) tsmail Uğdül (mali muşavir) oldu. Edirne HP milletvekilliklerini ise Seyit Hüsamettin Konuksever (Tüccar) ve Muhittin Yıldınm (Mak. yuk. teknikeri) aldı. Tekirdağ'da da 4 milletvekilliğini 22 olarak ANAP ve HP bolüştü. ANAP milletvekilleri meteoroloji muhendisi Ahmet Karaevli ile Ali Rıfkı Atasever (tüccar) aldı. HP milletvekilleri ise eczacı Selçuk Akıncı ile, emekli öğretmen Salih Elcan oldu. Çanakkale'de ise ANAP 2 milletvekili çıkarırken, HP ve MDP birer milletvekilliği kazandı. Resmi olmayan rakamlara göre yapılan hesaplamalar Çanakkale'de 4 milletvekilinin 211 olarak dağılımını gösteriyor. Buna göre, ANAP'ın milletvekili Ahmet Uysal (müteahORGENERAL ERMN MGK uje^' Oenelkurmay Başkanı Orhit), Nadir Pazarbaşı (malı mügenerai Nurettin Ersin. Cumhurbaşkanı Evren, MGK ayeleri Tuşavir), HP milletvekili Onursal mer ve Şahinkaya ile aynı sandıkta oy kullandı. (Fotoğraf: THAj Şeref Bozkurt (avukat) ve MDP milletvekili Gumrük ve Tekel Bakanı Cafer Tayyar Sadıklar oldu. Kırklareli'nde HP 2 milletvekili çıkarırken, ANAP da l'de kaldı. MDP hsteye giremedi. HP'nin yeni milletvekilleri Erol Ağagil (emekli subay) ıle Şukru Babacan (tüccar), ANAP'ın uyesi Cemal Özbilen (avukat), MDP'den eski milletvekili Mehmet Atagün seçilemedi. ' OYLARINI KULLANIRKEN ANAP Genel Başkanı Turgut Özal oyunu dün lstanbul'da Yeniköy'deki Panaia Rum Ortodoks Kilise'sinin günah çıkarma hücresinde kullandı. Özal saat 11.30'da seçim sandığımn bulunduğu kiliseye eşiyle birlikte geldi. Once Semra Ozal oy kullandı. Bayan Özal oy pusulasını sandığa atarken, ANAP lideri eşini "Bismüiah de", diye uyardı. Turgut Ozal oy pusulasına "evet" muhürunü basacağı kapalı bolmede 3 dakika kadar kaldı. ANAP Başkanı, "Hepimize, millete ve devlete hayırlı olsun", diyerek oyunu attıktan sonra, Cumhuriyet muhabirinin "tçerde çok kaldınu. Hangi partiye oy vereceginizi mi düşündüORGtNLRAL ^AHİNKAYA MGK üyesi Hava Kuvvederf Ko niiz?" sorusunu, "Hayır, ondan mutanı Orgeneral Tahsin Şahinkaya, oyunu kullandıktan sonra, değil", diye yanıtladı, "miirek"Umarun Türk milleli menfaalleri dogrultusunda oy kullanır"dedi. kep kurumuvor kolay kolay. Üfledim durdum." MÜHÜR KİMDEYSE HP Genel Başkanı Necdet Calp oyunu Ankara'da, Yukarı Ayrana Lisesi'nde saat 10.00 sulannda kullandı. Calp, oy pusulasına basacağı muhuru eline alınca, "Miıhur kimdeyse Süleyman odur", dedi. Calp oy verdikten sonra seçmen kartını sandık kurulunun masasında unuttu. HP Başkanı, otomobıline bindiği sırada, "direksiyonu bırakmak istemediğini" soyledi. "Seçimlerden sonra da bırakmam" dedi. Necdet Calp daha sonra Parti Genel Merkezi'ne geldi ve burada gazetecilere, "Daha önce söylemiştim. Seçimin bizim için kötü sonuçlanması ya da lehimize sonuçlanması önemli değil. Bir tek amacımız vardı, o da 6 kasımda seçimlerin partiler yoluyla vapılması. Bugun buna ulaşmanın mutluluğunu yaşıyonız", diye konuştu. HABERLERİN DEVAMI 7 KASIM 1983 lu (Izmır), eski milletvekili Meh Tekel eski Bakanı). emekli orgemet ATagün (Kırklareli), DM neral Eşref Akıncı (Ankara), uyesi Abdullah Asım Iğneciler Milli Savunma Bakanı Ümit Ha(Konya), DM uyesi Necmi Öz luk Bayülken (Ankara), eski segür (Manısa), DM Başkanvekili natör İ.Cenap Ege (Aydın), esAhmet V'efik Kitapçıgil (Mani ki milletvekili Kâmran Inan (Bıtsa), DM uyesi Mehmet Kanat lis), DM üyesi Rafet İbrahimoğ(Muğla), DM üyesi Nazmi Ön lu (Bitlis), eski bakan Turgut der (Muş), DM uyesi Cavidan Gülez (Bolu), Tarım \e Orman Tercan (Ordu), DM uyesi Şadan Bakanı Sabahattin Özbek (BurTuzca (Rize), DM uyesi Mümin sa), Gumruk ve Tekel Bakanı Kavalalı (Sakarya), Ali Fuat Ali Cafer Tayyar Sadıklar (Çanakşan (Samsun), DM uyesi Recep kale), DM uyesi Ahmet Sarp Adli Onmuş (Sivas), Cumhur (Diyarbakır), Profesor Memduh başkanlığı e^ki danışmanı Saba Yaşa (istanbul), Buca eski Belehattin Alpat (Trabzon), eski mil diye Başkanı Işılay Saygın (Izmir), DM üyesi Emin Alpkaya letvekili Sebati Ataman (Zongul(Niğde), DM uyesi Turgut Hadak). lit Kunter (Rize), eski Başbakan MDP'DEN KAZANANLAR Ferit Melen (Van), eski milletveBaşbakan Bülend LTusu (is kili S.Fevzi Fırat (Zonguldak). tanbul), Ali Bozer (Gumruk ve İstanburda son durum ANAP: 16, HP: 12, MDP: 6 Özal'ın adayhğım koyduğu 6. seçim bölgesinde ANAP 4 milletvekilliği kazanırken, MDP sadece Memduh Yaşa'yı parlamentoya gönderebildi. İstanbul Haber Servisi Turgut Özal'ın Fatih'ten adayhğım koyduğu 6. seçim bölgesinde Anavatan Partisı 4 milletvekilliği kazanırken MDP sadece Memduh Yaşa'yı parlamentoya gönderebildi. Bu seçim bölgesinde HP 2 milletvekilliği kazandı. 6. seçim bölgesinde 197.524 oy alan ANAP'tan Turgut Özal, M. Vehbi Dinçerler, Yaşar Albayrak ve B. Sadi Abbasoğlu, 141 bin 562 oy alan HP'den Mucip Ataklı, Bilal Şişman ve 81 bın 152 oy alan MDP'den Memduh Yaşa milletvekili seçildiler. Bağımsız aday Orhan Ayar ise 5 bın 525 oy aldı. 6 seçim bolgesinden toplam 36 milletvekili çıkartacak lstanbul'da kesin olmayan sonuçlara gore ANAP 16, HP 12, MDP de 6 millemkilliği kazandı. Ortadaki 2 milıcuekilliğip.in ise HP ile ANAP arasında paylaşılması bekleniyor. Kesin olmayan sonuçlan alınan 4. seçim bolgesinden (Çatalca, Şişli, Sarıyer) MDP 1, HP 2, ANAP 2, 5. seçim bolgesinden (Gazıosmanpaşa, Beşıktaş, Beyoğlu) MDP 1, HP 2, ANAP 2, 6. seçim bolgesinden (Fatıh, Eyup, Zeytinburnu) MDP 1, HP 2, ANAP 4 milletvekili çıkarttı. 1. seçim bölgesinde (Yalova, Adalar, Kadıkoy, Emınönu) MDP 1, HP 1, ANAP 3,2. seçim bölgesinde (Kartal, Üsküdar, Beykoz, Şile) MDP 1, HP 2, ANAP 2, 3. seçim bölgesinde (Bakırkoy, Silivri) MDP 1, HP 3, ANAP 3 milletvekilligini garantiledi. 'Turgut Özal'ın Fatih'ten adayhğım koyduğu 6. seçim bölgesinde ANAP 4 milletvekilliği kazanırken MDP sadece Memduh Yaşa'yı parlamentoya gönderebildi. Fatih ilçesinde MDP 41 bin 510, HP 58 bin 111, ANAP ise 118 bin 901 oy aldı. Eyüp ve Zeytinburnu ilçelerinde HP'nin öteki partilen geçtiği gözlenirken 6. seçim bölgesinin oy dağılımı şoyle oldu: MDP: 81 bin 152, HP: 141 bın 562, ANAP: 197 bin 524, Bağımsız aday Orhan Ayar: 5 bin 525. ANAP'tan Turgut Özal, M. Vehbi Dinçerler, Yaşar Albayrak, B. Sadi Abbasoğlu, HP'deı. Mucip Ataklı, Bilal Şişman ve MDP'den Memduh Yaşa milletvekili oldular. 5. Seçim bölgesinde, MDP'nin kurucu uyelerinder. Husnu Çınar seçimi kaybetti. DM uyesi İmren Aykut, MDP'nin aldığı 60 bin 617 oy ıle parlamentoya girdi. Bu bolgede 131 bın 974 oy alan ANAP ıle 102 bin 302 oy alan HP ikışer milletvekili çıkarttılar. HP'den Kemal Özer, tbrhim Ural, ANAP'tan Ali Tanrıyar, Altan Kavak milletvekili oldular. 5. seçim bölgesinin Gazıosmanpaşa ilçesinde HP, ötekı partilerden fazla oy aldı. 4. seçim bölgesinde MDP listesınden kurucu uyelerden Turan Altınoglu ıle DM uyesi Prof. Dr. Siyami "Ersek seçılemediler. MDP'nin ilk sıradaki adayı kurucu uyelerinden Namık Kemal Şentürk 65 bin 957 oyla milletvekili oldu. HP 106 bin 104 oyla Avni Güler ve Tülay Öney'i, ANAP da 135 bın 382 oyla Leyla Yeniay Koseoğlu ve Bulend Akarcalı'yı parlamentoya gönderdi. H AS \ > CEMAL ANAP GENEL MERKEZİ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) ANAP Genel Başkan Yardımcısı Halil Şıvgın'ın telefonda Genel Başkanına söyledikleri bıraz abartmalı sayılabilirdi: "Anayasa oylamasını geçeceğiz efendim, yüzde 95'e varacağız efendim." Şıvgın ilk seçim sonuçlan ANAP merkezine ulaştığında büyük bir çoşkuya kapılmıştı. "Bu gelen millettir," diyordu. ANAP merkezi saat 19.30'dan sonra kalabalıklaşmaya haşladı. Sevinç büyuktü. Veto edilen kuruculardan Şadi lehlivanoğlu, aynı konumdaki Hıisna Doğan'la birlikte merkeze geldığinde, bir partili, "Belki de otekiler meclise giremezler", diye yarut verdi. Sonuçların oğrenilmeye başlanmasından kısa süre sonra, ANAP merkezınde sorun "Acaba kazanacak mıyız?" değildi artık. "Vilayetlerde partililierinizin taşkınhk yapmaması için talimat veriyor musonuz?" soruları, sorumluların "Tabii veriyoruz," yanıtlanyla karşılanıyordu. Saat 20.00 sulannda oylarını Zonguldak ve Gaziantep'te kullanan Genel Başkan Yardımcıları Veysel Atasoy ile Mustafa Taşar parti merkezine geldiklerinde, ANAP'ın seçimi kazandığına duyulan güven iyice artmıştı.Bu sırada merkezde "Başbakan nerede, geliyor mu?" sorulan dolaşıyordu. Turgut Özal bu sırada IstanbulAnkara yolundaydı ve merkezi sürekli telefonla anyor, Şıvgın'dan bilgi ahyordu. Saat 23.30'a doğru, ANAP'lılar için ilginç bir başarı göstergesi ortaya çıktı. Başkentteki çok sayıda yabancı gazeteci ANAP merkezine akmaya başladı. Yerli, yabancı gazeteci sayısı 400'u aştı merkezde. Geceyansını 20 dakika geçe, Turgut Özal Parti Genel Merkezi'ne geldi. Özal yol yorgunu gorünuyordu. Henüz konuşmak istemedigi de belli oluyordu. "İktidar oluyor musunuz?" sorusunu, "Şimdilik oyle gorünuyor," diye yanıtladı. Ama gazetecilerin isteği uzerıne dayanamayıp ellerini havada birleştirdi ve zafer işareti yaptı. Net sonuç,.. (Baştarafı J. Sayfada) oturmuş bulunması". Halkçı Parti bu sonuçla ikinci parti olarak meclisteki yerini almış olacak. Kısa surede böylesine net bir sonuç nasıl alındı?... Bir yandan Turkiye barajı, diğer yandan il barajları dikkate ahndığında seçim sonuçlarının daha geç alınacağı beklenmişti. Oysa, sonuçlar çabuk ve net geldi. Bunda seçim sistemi de önemli rol oynadı. Özellikle "il barajlan" Ozal'ıabaşansına buyuk katkı sağladı. Örneğin, Nevşehir'de MDP 17 bin, HP 29 bin, ANAP da 46 bin oy aldı Nevşehir'den tek bir milletvekili çıkarabilmek için 31 bın olan il barajının geçilmesi gerekti. Gerek HP, gerekse MDP 31 bının altında oy aldıklan ıçın, Nevşehir'deki uç milletvekilinin uçunü bırden ANAP çıkardı. Dolayısıyla HP ve MDP'nin aldıklan toplam 46 bin oy tek bir mılleıvekiline bile dönuşmedi. Bir başka deyimle, Nevşehir'deki oyların yuzde ellisi boşa gitti. Seçmenlerin yuzde ellisi ANAP'ı tercih etmedikleri halde, onların tercih ettiklerı tek bir milletvekili bile meclise girmedi. Benzer olay Burdur'da yaşandı. Burdur'da da yine biriki bin oy farkla uç milletvekilinin uçunu de ANAP kazandı. Bitlis'te, ise tam tersı gorüldu. Bu kez Bitlis'te MDP üç milletvekillığinden uçunu bırden kazandı. Sonuç, benzer biçimde seçim sistemini nıteleyen turde. Turkiye genelinde "il barajı sistemi" ve işleyiş biçimi yaygınlaştırıldığında, kârlı çıkan hep ANAP oldu. Çunku çoğu yerde ANAP "en çok oy alan parti" oldu. Sayılan son birkaç binlik oylar ANAP'ın seçimi tek başına kazanmasında buyuk rol oynadı. Seçim propagandası sırasında Özal'ın vurguladığı bir soz vardı: "Biz dört eski siyasi egilimin tabanından oy alacağız". Sandıktan çıkan sonuç Özal'ın bu yargısını doğruladı. HP GENEL MERKEZİ ANKARA (Cumhuriyet Bıirosu) Saat 20.00 suları. HP Genel Merkezi. Genel Başkan Necdet Calp, "Bu saatte gelen sonuçlar henüz tam olarak yonımlanamaz," diyor. Ama bir yandan da "memnun" olduğunu soyluyor. Calp'in gonül rahathgıyla "Halkçı Parti her haIttkârda üçfincü parti degildir" diyebılmesini sağlayan sonuçlar, aslında merkezde bu sözlerin yansıttığmdan daha büyük bir sevinç yaratmış durumda. Genel Sekreter Özer Gurbuz, Genel Sekreter Yardıması Ydraaz Hastfirk, kurucu üye Yaşar Aysev, veto edilen kurucu Aytekin Yddız ve başka partililer şakalaşıyor: "Ladvert eJbise beyaz göralek derdi çıktı bir de başımıza..." şanslıyız" demişti. "MDP iiçSncii parti olacak." HP lideri, Cumhurbaşkam'nın son konuşmasını dinleyemediğini belirtmiş, dinleyenlerin, bu konuşmanın MDP'nin şansını en çok yüzde 5 oranında etkileyebileceği kanısına vardıklannı aktarmıştı. Calp'in bu değerlendirmesi sırasında söylediği en önemli söz "Seçim sonuçlan bir partinin tek başına iktidara gelmesini sağlamazsa memleketi hukumetsiz bırakmamak için koalisyona hayır demeyiz" olmuştu. Calp'in gazetecilerle 21.30 sulannda yaptığı söyleşide seçimleri ANAP'ın kazanacağı ihtimaliyle birlikte, koalisyon konusu yine gundeme geldi. Parti Genel Sekreteri özer Gurbiız bu sırada, o ana kadar belli olan sonuçlara bakaSeçim sonuçları parti merke rak, burada "Seçimleri ANAP'zine ulaştıkça, sonuçlan gazete ın alacagı konusunda bir işaret" cüerle birlikte izleyen Genel Baş görmüştü. Başkan Calp'a bu sıkan'ın yuzu güluyordu. Calp, rada "Köprüyü satmak isteyenoyunu kullandıktan hemen son lerle istemeyenlerin koalisyonu ra merkeze gelmiş, seçim sonuç nasıl olacak?" yollu sorular solan üzerine bazı tahminlerde bu ruldu. HP lideri, "Koalisyonda lunmuştu. Şimdi sözlerinin bel taraflar bir noktada anlaşmaJı" li ölçülerde doğrulanması onu dedi. "Bu hallerde uzlaşmaz gbsevindiriyordu. Söz konusu de riilen durumlar anlaşma metninğerlendirmesinde CaJp, "Biz en den çıkanlır." ORAMIRAL TLMER MGK uyesi Deniz Ku>se(leri Komutanı Oramiral Nejat Tumer oyunu atarkengazetecüere, "Butun arzumuz bugünleri gormekti", dedi. (Fotoğraf: THA) MDP GENEL MERKEZİ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) MDP Genel Başkan Yardıması Mnsa Öğiin'un "Ankara'dan fazla milletvekili beklemiyoruz," demesının nedenı, ilk seçim sonuçlarının MDP Genel Merkezi'ne ulaşmaya başlamasıydı. Daha önce başkentten 13 milletvekili çıkaracaklarını söylemiş olan İI Başkan ı Ünal Saboncu bu kez kötumser konuşuyordu: "Esnaf bize oy vermiyor." MDP yönetimi için seçim gunü hayli iyimser başlamıştı. lstanbul'da "Cumhuriyet" muhabirleriyle Parti Başkanı Turgut Sunalp arasında geçen konuşma bunun berrak göstergesıydi. Cumhuriyet muhabiri Sunalp'e "Kaç milletvekili bekliyorsunuz?" diye sormuş, Sunalp, "Bilmem ki," demişti, "kuyunun dibinde kaç tane var?". Kendisine " 4 0 0 " sayısı hatırlatıldığında, Sunalp, "Yok," demişti, "hepsi olmaz." Ankara Esenboğa Havaalanı'nda Başkanlarını bekleyen MDP yöneticileri tahminler yuriıtüyorlardı. Genel Başkan Yardımcılan Davut Akça ile Musa Öğün 230240, Genel Sekreter Yardımcılarından Ertan Karasu 230, Yılmaz Hocaoglu 222240 milletvekili çıkaracaklarından söz ediyorlardı. Başkan da Ankara'ya gelir gelmez, "200'un ttstüne çıkanz," dedi. "Ama nerede dunır, onu bilemem." Sonra parti merkezine gidildı. Tahminler devam ediyordu. Kâmran Inan'a göre 250, Genel Sayman Macit Zeren'e göre 212215 milletvekili MDP'den olacaktı. Bundan sonra MDP ileri gelenleri seçim sonuçlannı "basına kapalı" biçimde izlemeyi sürdurduler. Genel Sekreter Doğan Kasaroğlu'nun saat 23.45'te yaptığı açıklamayla bu "kapalılık" daha da arttı. Kasaroglu, kesin seçim sonuçları belli olunORGENERAL CELASUN MGK üyesi Jandarma Genel Konıucaya kadar parti merkezinden herhangi bir açıklama yapmaya tanı Orgeneral Sedat Celasun, oyunu kullandıktan sonra, "Halkın memlekete en iyi hizmet verecek partiyi seçmesini" diledi. caklarını duyurdu. BURADA BASSAM OLMAZ MI? MDP Genel Başkanı Turgut Sunalp lstanbul'da Moda'daki Saint Joseph Lisesi'nde oy verdi. Saat 9.40 sulannda eşi Suzan Sunalp'le birlikte sandık başına gelen Sunalp, oy pusulasını alınca, "Nasılsa basacağım yer belli, burada bassam olmaz mı?" diye sordu. Sandık kurulunun uyarısı üzerine kapalı bolmeye geçen Sunalp bu arada, "Oyunuzu kime vereceksiniz?" sorusunu pusuladan bağımsız adayın ismini okuyarak, "Ömer Çetin Tokçan'a", diye yanıtladı. Sunalp oyunu attıktan sonra 13.46'da uçakla Ankara'ya geçti. MDP'DEN KAZANAMAYANLAR İmar ve İskân Bakanı Ahmet Samsıınlu (Adana), Turizm ve Tanıtma Bakanı İlhan Evliyaoğlu (Çorum), DM uyesi Bekir Tünay (Adana 2. bolge), DM uyesi Ender Ciner (Afyon), Recep Meriç (Amasya), MDP Genel Sekreter Yardımcısı Ertan Karasu (Ankara), Necdet Evliyagil (Ankara 3. bolge), eski senator Rasim Gezmiş (Artvin), DM uyesi Fenni İslimyeli (Balıkesir). DM uyesi Kâzım Özturk (Bilecik), DM üyesi Orhan Baysal (Bilecik), eski milletvekili Cengiz Ekinci (Bıngöl), DM uyesi Tandoğan Tokgöz (Bolu), DM uyesi Recai Dinçer (Bursa 2. bölge), DM üyesi Ali Dikmen (Edirne), DM üyesi Ali Güngör Çakmakcı (Isparta), DM uyesi Nuri Özgoker (lçel), eski milletvekili Celal Yardımcı (İstanbul), sendikacı Emin Kul (tstanbul), DM uyesi Siyami Ersek (istanbul), Esnaf Dernekleri Federasyonu Başkanı Hüsnü Çınar (İstanbul), DM üyesi Adnan Orel (İstanbul), DM uyesi Feyyaz Gölcuk Vatandaş böyle istiyor (Baştarafı 12. Sayfada) deyimiyle, "Vehbi'nin kerrakesi"nı açıkladı: "MUIervekUleri 3, 2, 2 gibi gider. ANAP önde gidiyor. Ama burası İstanbul, goriintüsu biraz değişiktir." Saat 20.00'de İl Başkanı, İstanbul için egilimin belirdiğini, belirtiyordu. Kısa süre önce MDP istanbul 2. Başkanlığına getirilen Zeynel Abidin Erdem, "İş kırsal kesimde biter beyler," diyordu, "İstanbul, Ankara, İzmir, Adana'yı çıkar, gerisi kırsal kesim..." Genel Sekreter Muzaffer Erer'in kanısı da aynıydı: "Turkiye geneli çok aksi sonuç verecektir." Seçim sonuçlarının bundan sonraki gelişmesi, MDP istanbul II Başkanı Kenan Yılmaz'ın sözlerinden izlenebiliyordu: 20.50 (Eviyle konuşuyor): "Nein. nein, schlecht, jaa, sehr schlecht... (hayır, kötü, evet, çok kötü) Maalesef. Adamlar iki nutuk çekselermiş iktidar olacaklarmış." 21.00: "Muzaffer bey, siz çok seçim yönetmiştiniz, seçim kaybetmek nasıl oluyor söyleyin." Genel Sekreter Muzaffer Erer: "Biz teşkilat olarak hazırdık, basın burda, söylesin..." Başkan: "Gidişat ortada, bunu beklemiyorduk." Televizyonda ilk sonuçlar okunmaya başlandığmda, Kenan Yılmaz, gazetecilerin alınmadığı alt kata inerek, Turkıve sonuçlannı yönetım kurulu uyeieriyle birlikte orada izledi. Yılmaz ait katta şöyle konuşuyordu: "Kaybettik, millet ne diyorsa odur. Şimdi muhaiefetteyiz, bolluk gelecek, onu bekliyoruz." 21.30: "Halkçı Parti benim için sürpriz oldu. Şişli'de 3 gün evvel teşkilat kurdular, biz 3 bin aldık onlar 8 bin. Bazı semtlerde gösteriler varmış. Endişe duyarım. Lübnan oyunu burada oynanacak idi. İnşallah gelecek günlerde boyle oyunlar gormeyiz. Kırsal kesimden iımitliydim. Bizi muhalefet partisi bile yapmayacaklar gibi." 21.45: "Kimse barajın altında kalmaz. Koy sandıklan bize leveccüh ederse bir muhalefet çe kişmemiz olur." 22.00 (TRT'de 21.30'a gore sonuçlar açıklanıyor: "Seçim sonucunu soyleyeyim mi beyler^.. Koalisyon: HPMDP... Bu gerçekleşir mi, üst duzeyde ne denir bilmem. Sınırdaki reyler ANAP lehine gelişmezse..." 22.10: "Eminönu bitmiş, biz de bitmişiz . Vatandaş böyle istiyor."