Katalog

12 KASIM 1983 EKONOMİ CUMHURİYET/9 Günün aynası Bankerzede, banka hesabını tasfiye kurulundan öğrenecek ANKARA (UBA) Banker alacakhları için hesap açmakla görevlendirilen Emlak Kredi Bankası'mn şubeleri belli oldu. Türkiye Emlak Kredi Bankası Tasarruflan Koruma Fonu Başkanlığı yetkililerinden alınan bilgiye gore, hesaplann açılması konusunda Emlak Kredi Bankası şubelerine 25 kasım 1983 tarihine kadar süre tanındı. Tasfiye kurullannca bu süre içinde alacaklılar için doldurulacak formların peyderpey Emlak Kredi Bankası'nın ilgüi şubelerine iletilmesi gerekiyor. Aksi takdirde hesap açılmayacağı belirtildi. Banker alacakhları, hesaplarının bankanın hangi şubesinde açılacağıru, tasfiye kurullanndan oğrenecekler. Bankerzedelerin her bankerdeki alacağı için bankalara 200'er bin liralık hesap açılacak. Bunun 25 bin lirası vadesiz, geriye kalan kısmı ise bir yıl vadeli olacak. YAG KAZANI YEN1DEN KAYNIYOR Margarinciler: "Stok yapımyoruz" Ayçiçek yağı ve margarin fiyatlarındaki sürekli artışı, yağ piyasası içindeki çeşitli çevreler, iç pîyasaya yönelen margarin üreticisi firmalann büyük mikîarda alımlara girişmelerine bağlıyor. Jftargarin üreticisi bir firma yetkilisi, kendilerine atfedilen miktarda stok yaptnanın mali külfetini karşılayamayacaklarını, ancak üretimin gerektirdiği miktarda stokiarı otduğunu belirtiyor. CENGİZ TURHAN "Bu söylediklerimi bir bilgi olarak kabul edin ve liitfen ismimi belirtmeyin. Diğerleriyle olan ilişkilerimizin bozulmasını istemeyiz..." Yağ kazanı yeniden kaynamaya başlad:... Ayçiçek yağı ve margarinin her hafta soframıza bir öncekinden pahalı girdiği bugunlerde, yağ kazamnın altı iyıden iyiye ısmmış durumda. Ve Eminonü'ndeki toptancısından, kooperatif yetkilisine, margarin üreticisine kadar herkes aynı kaydı koymayı gerekli görüyor: "tsmimizi yazma>ın..." Zamanında hukumetler sarsmış olan vağ sorunu, geçtiğimiz birkaç ay içinde margarin ve ayçiçek yağı fiyatlarının surekli artması biçiminde yeniden kendini göstermeye başladı. PARAYI BASTIRAN Eminönu'nün onde gelen bir toptancısına gore, yağ fiyatlanndaki yiikselmenin en önemli nedeni büyük margarin ureticisi firmalann ham yağ fiyatlan 145 lira duzeyindeyken büyuk miktarlarda alım yapmış olmaları. Yine isminin açıklanmasını istemeyen, Edirne Yağ Sanayii'nin (Olin yağları) bir yetkilisine göre, "Hükümet ham yagı 150 İira olarak ilan ettiğinde, piyasa fiyatları 130 lira civarındaydı. Bu fiyat duzeyinde margarincilerin yüksek talebi oldu." Margarin ureticilerinin mali guçlerinin piyasaya rahat girmelerini sağladığını ileri süren söz konusu yetkili, likit yağ ureticilerinin de margarincilerin belirlediği çerçeve içinde alım yapmak zorunda kaldıklarını belirtiyor. Likit yağ ureten firmalann ise, banka kredisi kullanmak zorunda kaldıkları için, paranın çabuk donmesini istediklerini, bu nedenle stok yapamadıklarını savunuyor. Ürettikleri malın ne kadannı margarin firmalarına verdıklerini açıklamayan yetkili, "Bu nakit sıkıntısı içinde parayı bastıran alıyor," şeklinde konuşuyor. STOK VAR MI? Turkiye'de margarin üretimı üç buyük firma tarafından gerçekleştiriliyor. Likit ayçiçek yağı üretimi ise, 67 firma tarafından yapılıyor. Bu firmalann bir bolumu margarin ureticileri tarafından finanse edilerek "çiçek", yani ayçiçeğinin yağlı tohumunu alarak, fason ham yağ uretimi de yapıyor. Yeniden kaynamaya başlayan yağ kazanından uzerlerine kızgın yağ sıçramasından korkan bu firmalardan birinin yetkilisine göre, dunya fiyatlarındaki yükselmeyi ongörerek iç piyasaya yonelen margarin ureticilerinin ellerinde toplam 180 bin tonun uzerinde ham yağ stoku bulunuyor. Margarin ureticilerinin "çiçek" ahmlarının piyas^>ı etkilediği ve elierinde buyuk ham yağ stokiarı olduğu yolundaki iddiaları kendisine ılettiğimiz, onde gelen margarin üreticisi firmalardan Ünilever'in üst düzeyde bir yetkilisi, "Bizim alımlarımızın piyasayı etkilediği doğnıdur, ancak bu bizim normal stoğumuzdur." şeklinde konuşru. "Bizim gibi firmalar 45 haftalık stok >apmadan çaltsamazlar. Bu da, yaklaşık haftada 2500 tondan 1012 bin tondur." MALİ KÜLFET Ellerinde 100 bm tonluk stok bulunduğu iddıalarını "anlamsız" olarak niteleyen yetkili, $u gorüşleri ileri surdu: "100 bin ton yağ için 250 bin ton >ağlı tohum stoklamak gerekir. Bunun maliyeti 15 milyardır. 100 bin ton ham >ağ stoklamak için ise, ham yağın 170 lira olduğu duşiinulurse, 17 milyar lira gerekir. Biz banka değiliz, bu kadar parayı stoğa bağla>ama>ız. Paraya çevrildiğinde ileri surülen rakamlann anlamsızlığı ortaya çıkar. Aynca. Turkiye'de 100 bin ton yağ koyacak tank yoktur. Bizim 3İdfğımız 38 bin ton çiçektir, bu da 15 bin ton yağ demektir." Aynı yetkili, margarine bugıin için zam yapmayı düşunmediklerini, ancak değışen şartların göz onünde tutulacağını da sozlerine ekledi. SIK1NTI OLMAMALI Vağ kazanı kaynamaya başl?dığında akla gelen ilk sorulardan biri de, likit yağ ve margarin sıkıntısının çekilip çekilmeyeceği... Bu konudagöruşlerine başvurduğumuz Trakya Yağlı Tohumlar Tanm Satış Kooperatifleri Bırliği yetkilileri, "Bugün Turkiye'nin ihtiyacına yetecek kadar vağ var. Turkiye'nin normal yağ açığı için gerekli ithalata da başlandı. Tedirginlik olmamalı. Eğer varsa bu bir zorlamadır. Dış piyasanın yükselmesi, iç fiyatlann yukselmesinde bir etken olarak gosteriliyor. Dış piyasaya baglı fiyat belirlemeleri Türkiye için çok erkendir," göruşünu savundular. Bu yılki ayçiçek rekoltesinin 800 bin tona ulaştığını belirten yetkililer, yalnız üreticinin elinde pazara çıkartılmamış 100 bin ton "çiçek bulunduğunu, bunun Turkiye'nin üç aylık ihtiyacı olduğunu ileri sürüyorlar. Trakya Birlik'in alımlarının 200 bin tonun uzerinde olduğunu, margarin firmalarının elinde ise, 180 bin tonun uzerinde ham yağın bulunduğunu ileri suren yetkililer, bu durumda yağ sıkıntısından söz edilemeyeceğini, fiyat artışlarının ise ithalatla bir ölçude kontrol edilebileceğini savundular. Yeni hükümetten ne bekliyorlâr Avrupa'nın gelişmiş ülkelerinde bile sanayinin korunduğuna dikkat çeken Sabancı, "Genç sanayimizin himayeye ihtiyncı olduğu unutulmamah" dedi MEBAWlan alacakhlara ödemp maYista başlamcak ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Meban alacaklüarının banka hesabı olusturulnjası işlemi tamamlandı. Banka işlemlerini yurüten Anadolu Bankası Genel Müdurü Yılmaz Mazlumoğlu "İşlemler 2 ay gibi kısa bir zamanda tamamlandı. Şimdi mayıs aytnda ödemeye geçecegiz" dedi. Yapılan saptamaiardan Meban'danalacaklıolan 9 bin bankerzede olduğu, alacaklannın ise 8 milyar liraya ulaştığı saptandı. Söz konusu kişiler ellerindeki tahvil karşıhğı Anadolu Bankası'ndan bir hesap numarası aldılar. Vadeli olarak açılan bu hesabın mayıs ayından itibaren tasfiye edileceği öğrenildi. Bir bankerlik kuruluşu olarak etkinlik gösteren Meban AŞ'deki alacak hesaplannın tasfiyesinden sonra söz konusu kuruluşun tekrar çalışmaya başladığı bildiriliyor: Buna karşılık tahvil ve benzeri kıymetli evraklar da hazine adına Anadolu Bankası'nda emanete alındı. Sakıp Sabancı Sabancı: Ithalat serbestisinde kantarın topu kaçmasın İSTANBUL, (THA) Sa bancı Holding Yonetim Kurulu Başkanı Sakıp Sabancı, "ithalatın serbest bırakılmasını isteriz ancak, genç sanayimizin himayeye ihtiyacı olduğu unutulmamalıdır" dedi. Avrupa'nın gelişmiş ülkelerinde bile sanayinin belli ölçülerde korunduğuna dikkati çeken Sabancı, açıklamasını şöyle sürdurdu: "Sanayimiz gençtir ve kantarın topuzunu kaçırmamak şartıyla himayeye ihtiyacı \ardır. Himayeyi gelişmiş ülkelerin yaptığı gibi uygun ölçude yapmalıyız. Yapmazsak yetersiz olan üretimi aksatmış oluruz." Sabancı daha sonra ithalatın serbest bırakılmasının iç sanayiyi batıracak kadar hızlı adımlarla yapılmaması gerektiğini savuna « İŞKUR 2.6 milyara satışa çıkarıldı İSTANBLL, (UBA) Kısa adı İŞKUR olan ve BandırmaErdek volu uzerinde kurulu bulunan Isçiİşadamı Kimya Sanayii Kuruluşlan A.Ş. tesısleri 2 milyar 640 milyon liraya satışa çıkarıldı. Toplam I milyar 95 milyon 570 bin 679 liralık ipotek borcu dolayısıyla Istanbul 2. İflas Memurluğu'nca satışa çıkanlan İŞKUR tesisleri içinde iki asit fabrıkası ıle yardımcı tesisler bulunuyor. Satış, 18 Kasım 1983 cuma gunü saat 10.00'da istanbul Adliye Sarayı'daki 2. İflas Memurluğu'nda yapılacak. Trakyabirlik üreticiye 12 milyar lira öd< EDİRNE (Cumhuriyet) Kısa adı Trakyabirlik olan Trakya Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifi Birliği'nce, eylul aymdan bu yana üreticilerden aldığı 210 milyon kilo ayçiçeği karşıhğında, yaklaşık 12 milyar lira ödediği bildirildi. 1983 yıh ayçiçeği ürünü destekleme alım kampanyası, 31 ocak 1984 tarihindesonaerecek. Sanayî Bakam. Mobilyrı hıifin'nda fntılları pahah btddıı ANKARA (THA) Ankara 3'üncü Mobilya Fuarı dün Atatürk Spor Salonu'nda açıldı. Fuarı gezen Sanayi ve Teknoloji Bakam Mehmet Turgut, fuarda yer alan mobilya fiyatlarını pahalı buldu. Fuarda yer alan bir yatak odası takımının fiyatını soran Turgut, 750 bin lira yanıtını alınca, "Çok pahalı, siz buna 500 bin lira derseniz, satabilirsiniz" dedi. Fiyatlann pahalılığı konusundakibirsoruyuyanıtlayan Turgut, "Fiyatlar pahalı. Suç bunlann dtşında, herkeste. Bunlarmalzemeyi pahalı slıyoriar, pahalı satıyorlar" dedi. 3. Mobilya Fuarı'nın açılısında bir konuşma yapan Türkiye rak şunları söyledi: "Gerek ithalatın, gerekse faizlerin serbest bırakılmasında serbestliğin neler getirip götiireceğinin çok iyi hesaplanması gereklidir. Serbestlige hangi koşul ve zamanlarda nasıl uyulacağı belirienmelidir." Sabancı ANKA ajansına yaptığı açıklamada da Turkiye'nin Ortadoğuyu yıllardır ihmal ettiğini belirterek, "Bu ulkeleri ihmal etmeyelim, bunlann koynunda para var, petrol satıyoriar odeme imkânları var," dedi. Sakıp Sabancı oluşacak yeni hukumetten beklediklerini ANKA ajansına açıklarken, ihracatın canlandırılmasının zorunlu olduğunu enflasyon ve ödemeler dengesinin duzene sokulması gerektiğini ifade etti. Atatürk Barajı'nın sigorta işi ANKARA (Cumhuriyet Burosu) Atatürk Barajı'nın yapımını üstlenen ATA inşaat şirketi yöneticisi Sedat Üriındül, Cumhuriyet muhabirine "Barajın sigorta işi fazla buyıitulüyor" dedi. Ürundül, ozellikle emniyet katsayılannın yuksek tutulduğunu, bu nedenle ozel bir sigortalamanın gerekmeyeceğini bildirdi. Ürundul, bu İconuda muhatabın Devlet Su İşleri olduğunu ve kararın tamamıyla kendilerine bağlı olacağını söyledi. Barajın normal hesapiamalar içinde 1012 milyar liralık primi zorunlu kılan bir sigorta bilançosu ortaya çıkarması sonrası, Türkiye'nirr önde gelen sigorta şirketleri sigorta işıni üstlenebileceklerini açıklamışlardı. Bu arada bazı sigorta şirketleri de OYAK sigorta öncülüğünde bir sigorta reasüransı kurmak için girişimde bulundular. Ürundul, gövde konusunda zorunlu olmadıkça sigortaya gidilmeyeceğinı, sigorta konusunun şimdilik çalışanlann sigortalanması duzeyinde tutulacağını açıklamasına ekledi. Üründül, projede sigorta konusuna yer verilmediğini hatırlatarak, "sigorta şirketlerimiz yaptıkları açıklamalarda olduğu gibi bunu fazla büyülmesin" dedi. Teknik yapı açısından barajların en güve ATA Inşaat Şirketi yöneticisi Sedat Üründül: Esnaf ve Sanatkârlar: Bizle tek bir merci büyütülüyor muhatap olsun nilir yapı tekniğini içerdiğine işaret eden üründül, bu barajda da emniyet katsayılannın yuksek tutulduğunu bildirdi. Ürundul bunun dışında korunma olgusunun özel guvenlik onlemleri alınarak giderılebileceğine işaret etti. ANKARA, (THA) Türkiye Esnaf ve Sanatkârlan Konfederasyonu Yonetim Kurulu üyeleri, 6 kasım seçimlerine katılan 3 siyasi partinin lider ve sözculerınin parti program ve beyannamelerinde yer verdikleri orta sınıfla ilgili göruş ve kanaatlannın uygulamaya konmasını dilediklerini belirttiler. THA muhabirinin Türkiye Esnaf ve Sanatkârlan Konfederasyonu Başkanı Hüsamettin Tiyanşan'dan aldığı bilgiye göre, Yonetim Kurulu dün bir toplantı yaparak, seçimler sonrasındaki son durumu değerlendirdi. Toplantıda, 6 kasım seçimleri sonrasında oluşan TBMM ve yeni hukumeti, esnaf \e sanatkârın çözumlenmesini istediği sorunların beklediği de vurgulanarak, şöyle deniidi: "Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne ve yeni hükumetimize esnaf ve sanatkârlarımızın acilen beklediği hususlar ile zamanla halledilmesi gerekenler bir rapor halinde ha/ırlanıp basla başbakan olmak üzere türa ilgililere arz edilecektir. 12 Eylül sonrası bütun iyi niyetlere rağmen zamanın yetersizliği ve öteki şartlar dolayısıyla Ağaç lşleri Esnaf ve Sanatkârlan Federasyonu Başkanı Kâmil Kabakçı, ağaçtan yapılan her türlü eşya ve malzemenin ekspertizlerinde federasyonlannın da bulunması gerektiğini belirtti. Nakliyeciler karşılıklı suçlanıayı sürdürüyor Ekonomi Servisi Taşımacı şirketler, limanlardaki tıkanıklık dolayısıyla karşılıklı suçlama ve savunmalarını sürdurüyorlar. Istanbul'da dün bir basın toplantısı duzenleyen, Horoz, Urallar ve Zihninak taşımacıhk şirketleri, limanlarda tıkanıklık yaratmakla suçlanan 5 firmanın Türkiye'ye 1015 milyon dolar tutarında döviz kazandırdığını savundular. Bir sure önce, Türkiye Uluslararası Nakliyeciler Derneği Başkanı Saffet Llusoy tarafından tıkanıklığa neden olmakla suçlanan 5 firma yöneticisinden uçü, dün tstanbul'da bir basın toplantısı yaparak, iddiaları cevapladılar. Horoz. Urallar ve Zihnînak taşımacıhk şirketleri temsılcileri şu gorüşleri savundular: "Bu seneye kadar, Türkiye üzerinden yapılan transit taşımacılığın büyük bir bölümii, yabancı aracı da kullanıp, yalnızca kara bölumü Türkiye'deki nakliyeci firmalara yaptınlarak gerçekleştirilirdi. Bu kez bizier aracı kullanmadan komple bir taşımacıhk şeklinde aynı kontratları aldık." Fransa. tekstiJ ürünJeritıüz için AET içi gözetiııı yetkisi aldı İZMİR (a.a.) Fransa'nın AET'den, Türkiye çıkışlı bazı tekstil mamullerinin topluluk içi gâzetim yetkisi aldığı bildirildi. Ticaret Bakanhğı'nca Izmir Hazır Giyim ve Konfeksiyon Ihracatçıları Birliğı'ne gönderilen bir yazıda, 16 temmuz 31 aralık 1983 tarihleri arasmda Türkiye çıkışlı kadın ve kız çocuğu giyim eşyasına ithal yasağı koyan Fransa'nın bu kez de bu tür tekstil mamullerinin topluluk için serbest dolaşımını gözetme yetkisini aldığı bildirildi. Yazıda özetle şöyle denildi: "Bu kez öğrenildiğine göre, Fransa söz konusu tekstil mamülleri itibarıyle 12 ekim 31 aralık 1983 tarihleri arasmda geçerli olmak uzere topluluk içi gozetim uygulanıa yetkisini (toplulukta serbest dolaşımda olan Tıirk çıkışlı kadın ve kız çocuklan için elbiselerin Fransa'ya ithalatının durdurulması) topluluklar komisyonundan almış bulunmaktadır." Hüsamettin Tiyenşan çözume olanak bulamadığımız finansman ve kredi sorunlanmız, adil ve kazanandan vergi alınması, çalışma şartlanmızı zorlaştıran bürokratik engellerin kaldırılması gerektiğini düsünüyoruz. Tüm esnaf ve sanatkârlanmızın sundukları hizmetlerin daha sağlıklı ve daha düzenli yurütülmesi re hizmetlerin koordinasyonu bakımından kuruluşlanmızın muhatap olacağı tek ve yetkili bir merci ihdasının gerçekler muvacehesinde zanıri olduğuna inanmaktayız." EV EKONOMSI HAZ1RLAYAN MERAL TAMER » w Yurt dışındaki işçilerimize 1.66 mihnr dolar boreumuz var ANKARA (ANKA) Turkiye'nin yurt dışında çalışan Turk işçilerine 1 milyar 664 milyon dolar borcu birikti. Biriken borç, Federal Almanya'da çalışan işçilerin Dresdner Bank'ta açtırdıkları ve Türkiye Me/kez Bankası'nın doviz olarak kullandığı hesaplar ile DÇM hesaplanndan kaynaklanıyor. Ağustos 1983 itibariyle biriken borç Dresdner Bank'ta 1 milyar 35 milyon dolar, DÇM hesapları * 629 milyon dolar duzeyinde. DOVIZ KURLARI Dovizin Cinsi 1 *BD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fransu Frangı 1 Hollanda Florini 1 Isveç Kronu 1 tsviçre Frangı 100 ttalyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kanada Doları 1 Kuveyt Dinarı 1 Sorveç Kronu 1 Sterlin 1 Suudi Arabistan Riyali Döviz Ahf 255.05 234.39 13.62 95.65 4.71 26.59 31.47 85.43 32.43 118.11 15.80 108.60 206.38 874.49 34.38 379.39 73.29 Döviz Satış 260.15 239.08 13.89 97.56 4.81 27.12 32.10 87.14 33.08 120.47 16.12 110.77 210.51 891.98 35.07 386.97 74.76 Efektif Alıs 255.05 222.67 13.62 95.65 4.48 26.59 31.47 85.43 32.43 118.11 15.01 103.17 196.07 830.77 32.66 379.39 69.63 Efektif Satış 262.70 241.42 14.03 98.52 4.85 27.39 32.42 87.99 33.40 121.65 16.28 111.86 212.58 900.72 35.41 390.77 75.49 ÇAPRAZ KURLAR / ABD 18.7261 A vusturya Şilini 54.1507 Belçika Frangı 8.1045 Fransa Frangı 7.8646 hveç Kronu 1614.24 ttalyan Lireti 7.4185 Norveç Kronu 1 Avustralya Doları: I Kuveyt Dinarı: 1 Sterlin: DOLARI 2.6664 9.5919 2.9854 2.1594 234.85 3.4800 0.9190 3.4287 1.4875 B. Alman Markı Danimarka Kronu Hollanda Florini tsviçre Frangı Japon Yeni S. Arabistat ı Riyali ABD DOLARI ABD DOLARI ABD DOLARI ALTIN GÜMÜŞ FİYATLARI Cumhuriyet Reşat 24 Ayar (gr.) 22 Ayar bilezik (gr.) 900 Ayar gumüş (gr.) ALIŞ 27.000 27.000 3.780 3.440 88.00 SATIŞ 27.100 27.500 3.785 3.550 90.00 Dar gelirli vatandaş yeni iktidardan ne bekliyor? Geçim sıkıntısı çekenlerin belli başlı uğrak \erlerinden olan Sümerbank Eminönu mağazasında bu soruya yanıt aramaya çalışırken karşımıza önce Huriye Bayar çıktı. Aiacagı z meıre pazenın en ucuzunu ve en ısıtanını seçmeye çalışan 35 yaşlannda Huriye hanım sorumuza hiç düşunmeden, "Kiralann ucuzlatılmasını istiyoruz" diyerek yanıt verdi. 25 bin lira aylıkla 2 göz odada 5 kişi geçinmeye çahştıklarını anlatan Huriye hanım, Sefakoy'de 5 bin lira aylık kirası olan evlerıni anlatırken, "Görseniz ev demeye bin şahit lazım. Bizim evde ineği bağlasan oturmaz. Her tarafı şıpır şıpır akıyor. Ama ne yapaçaksın, çaresiziikten oturuyoruz. Ozal once ev sahiplerini niz^ıya getirsin. Başımıza diktatör kesildiler. Peşin diyorlar, depozit diyorlar!.. Nuh diyorlar, peygamber demiyorlar..." Huriye hanıma, "Pekiyi, yiyecekte hayat pahalılıgından şikâyetçi değil misiniz?" diye sorduğumuzda yine aynı yanıtı aldık: "Kiralar ucuzlasa, yiyecege daha fazla para ayırabileceğiz. Ama 5 bin lira birden kiraya gittiği için gerisinde zorlanıyoruz." Huriye hanıma teşekkür edip vaşlı bır hanımın yanına yaklaşarak sorumuzu yineledik. Üç çocuğundan ikisinin işsiz olduğundan yakınan yaşlı hanım, "Yeni huküme! fakirfukaraya iş bulsun. Kocalanmız, çocuklarımız kapı kapı iş aramaktan kurtulsun," dedi. Tam bu sırada yanımıza yaklaşan ve konuşmamızla ilgilenen Huriye Bayar: Kiraları ucuztatsın Bir yaşlı hanım: Fakir fukaraya ış bulsun Ifielahat Poyraz: Ciyecek fiyatlarını ucuzlatsın Rıza Ulucan: Yiyecek fiyatlann düşürsün Ahmet Çalış: Hayvancılığı desteklesin Bir çocuk: Okuluma giden yolu yapsın Dar gelîrlî vatandaş OzaPdan ne bekliyor? Sendikaeılar: Toplu pazarhk sistemi gözden geçirilsin İSTANBUL, (THA) Işçi sendikaları, uygulanacak toplu pazarhk sisteminin işçiyı tatmin etmediğini belirterek, yeni hukumetin. toplu pazarhk sistemıni yeniden ele almasını ıstedı. THA muhabirine açıkiama \apan Dok Gemilş Sendikası Genel Başkanı Cemal Çavuşoğlu, iktidar partisi üderinin savunduğu ekonomik sistemin altında i^sizlık ve açhğın yattığını one surdü. Enflasyon \e işsizliğin çozumlenmesi gereken temel sorunlar olduğunu bildiren Çavuşoğlu şoyle devam etti: "Serbest piyasa sistemi içinde işsizliğin çozümlenmesi muınkun değildir. Butun programlar işsizliği davel ediyor. Örneğin KIT'lerin satılması pek çok kisinin işsiz kalması demektir. Liman ve denizle ilgili KİT'lerde 20 bin kişi çalısıyor. Bunlar ozel sektore satılırsa. en az 10 bin kişi kapının dışına konulacaktır. Çünku özel sektorün tek amacı kâr etmektir." Turki\e Beledı\e \e Genel Hizmetler Işçi Sendikalart Konfederasyonu Genel Başkanı Huseyın Pala ise, Turkiye'nin ana sorunlarının enflasyon, işsizlik \e duşuk ucret olduğunu sa\unarak, "İşçilere odenen duşuk ucrelle geçinilemeyecegi ortadadır. \ e ne yazık ki liderlerimizin orla direk dediği kesim egrilmemiş. çokmüştur. Orta direk kaldınlmayacak mı, kaldınlacak ını karar veribin", dedi. Hıçbır iktıdarın serbest pazariığı onleme>e hakkı olmadığını soyleven Huseyin Pala. toplu pazarhk kanununun yeter^ı/ o!duğuııu, \enı Inıkıımetin oncclıkie bu konuyu halletmesı gerekugııii nııdırdı. kanı Ibrahmı Ozturk de. ışM/lıklen sonrd ikınci sorun olan enflasyon a^ağı vvkı!iikcıı, bunun (atuıasının yalnı/ca in.ıetlı!ı.iı.* odeulmcmcsiııi i>ledı frtuıhını O/turk. Fuı.cu! O/al'ııı e>ıı ı>c H,:ıu ,^ .NcııülkUM CKIIL'İ Ua? eşit ücret ilkesine'de değinerek, bunun liberal sıstemlerde uygulanamayacağını, farklı işyerlerinde uygulamaya konması halinde ise tekelleşmevi hızlandıracağını söyledi. Tarım kesimi, vaat edileıılerin uygulanmasını bekliyor ANKARA (THA) Tanm kesiminin temsilcileri Türk tarımının sorunlan ve getirilecek çözümler konsunda yeni hükümetin programını bekliyorlâr. Tanm kesimindeki kuruluş yetkilileri, gorüşlerini açıklarken, bugüne kadar söylenenlerin ve vaat edilenlerin, uygulama aşamasına geçmesini beklediklerini bildirdiler. Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Sekreteri Güngör Kaya, ANAP'ın iktidara gelmesinde Türk çiftçisinin de desteği olduğunu belirtti ve şunları söyledi: "Türk çiftçisi konusunda, yeni hukümetin programını bekliyoruz, hükümet programında çiftçilerimi/in yerini gördükten sonra bir değerlendirme yapmak istiyoruz. Ancak, bugüne kadar çeşitli zorluklar içinde bırakılan Türk çiftçisinin yeni hükümet programında layık oiduğu yere çıkartılmasını bekliyoruz " TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Sami Doğan, kurulacak yeni hükumetin programında, tarımsal sorunların kimler tarafından ve nasıl çözumleneceği konusuna açıklık getirilmesini istedi. Doğan, ilk planda tanm reformu yapılması gerektiğini, kooperatıtler konusunun ele alınmasını beklediklerini ve tarımsal üretimde bir planlama yapılmasını istediklerini belirtti. Huriye Bayar "Ev sahipleri başımıza diktatör kesildi" derken Melahat Poyraz yiyecek, giyecek fiyatlarının ucuzlatılmasını istiyor. (Fotoğraf: ALt ALAKUŞ) Melahat Poyraz adlı 40 yaşlannda bir hanım, "Özal, giyim eşyalarında pahahlığı onlesin. Giyecekler ateş pahası, yakında çıplak gezeceğiz," deyince ToprakSu'da çahştığını söyleyen Rıza Ulucan adlı 34 bin lira maaşlı bir bey kendiliğinden lafa girdi: "Hanım, hanım sen ne söylüyorsun? Senin hiç aklın yok mu? Giyeceği yılda bir sefer alırsın. Olur biter. Ama boğaz derdi her giın karşında. Gazeteci hanım sen onun dediğine bakma. Söyle Özal "a, yiyecek fiyatlarını ucuzlatsın. Etin kilosu bin liraya yaklaştı. Kilosu 200 lirayı aşan kuru fasulye bile artık alamadığımız yivecekler arasına katıldı. Karnımızı doyuramazken Özal'dan giyecek fiyatlarını ucuzlatması istenir mi hiç?" Sümerbank Eminönu Mağazası'nda foto muhabiri Ali Alakuş'la birlikte çevremiz giderek kalabalıklaşıyordu. Rıza Bey'in bu sozleri üzerine Istanbul Beledıye Başkan Yardımcısı'nın şoföru olduğunu söyleyen Ahmet Çalış da tartışmah sohbetimize katıldı: " E t ucuzlamaz kardeşim. Yem fiyatlan bu kadar yiiksekken, yemin kilosu 75 lira. samanın kilosu 25 liravken, et 800 liradan aşağı olmazdı. Yeni hiıkumetin hayvancılığa önem vermesi lazım. Yeni hükümetten yem fiyatlarını ucuzlatmasını, hayvancılığı desteklemesini bekliyoruz. Yem ucuzlarsa et de ucuzlar, peynir de.. Trakya'da saraanı yakıp ziyan ediyoruz. Oysa Avrupa'da nasıl yararianıyorlar samandan?.. Yaz gazeteci kardeşim sen... Giyecek de değil, yiyecek de değil... Yem fiyatları ucuzlasın diye yaz. O zaman et de, peynir de kendiliğinden ucuzlar." Lafa katılmayan, ama mağazanın içinde bir direğin kenarına yaslanarak konuşmamızı izleyen bir hanımbey ve çocuğuna aynı soruyu yönelttik: "Yeni yönelimden ne bekliyorsunuz?" "Huzur bekliyoruz" dediler. "Anlaşılan geçim sıkıntısı çekmiyorsunuz?" diye usteledik. "Çekmez olur muyuz hiç" dedi 25 yaşlarındaki Sabriye Şahin hanım ve "30 bin lira aylıkla 15 bin lira kîra vererek 5 kişilik aile nasıl geçinebilir diye bir soru sorsam size ne cevap verirsirüz?" diye espri yaptı. "Madem bu kadar sıkıntınız var, neden önce huzur diyorsun u z ? " dedık. "Oturduğumuz mahallede 12 Eyliil oncesinde çektiğimizi bir biz, bir de Allah bilir. Boğazımızılan geçen lokmalann tadına varamıyorduk. Karnın tok olsa da canın gutencede olmadıktan sonra kaç para eder? Biz huzur istiyoruz ve bugıine kadar sağlanan huzur bozulmasın diyoruz." Sabriye hanımın elinden tuttuğu 910 yaşlarındaki kız çocuğuna yonelerek "Yeni hükümetten sen ne beklivorsun?" diye sorduk. "Ben her sabah çamur içinde »arım saat yol yiırüyerek okula gidiyorum. Yeni hukümet yollan yapsın once. Bir de yiyecekler pahahlaşrnasın ki annem babam canımın çektiği şeyleri alsın da yiyebileyim." dedi. Kuçuk kız çocuğunun bu sözleri uzenne orta yaşlı bir hanım, "En doğrusunu sen soyledin evladıra. Biz hep ucuzlasın diyoruz. Ama bu fiyata gelen bir mal ucuzlar mı hiç... Yaz sen gazeteci. Özal yiyecek ve giyecek fiyatlarını daha pahalılaştırmasın yeter. Biz bugunku fiyatlara da razıyız." Bu sırada lafa giren 30 yaşlannda bir bey, "Yeni hükümetten işçilerememurlara zam istiyoruz, bunu da yaz," dedi. Dar gelirlilerin her biri bir başka telden çalıyordu. Kımi kira diyordu, kimi giyim, kimi yiyecek... Hepsı kendini en bunaltan sorunu dile getm'yordu. Ama hepsınin ısteği aynıvdı: Ucuzluk, ya da fiyatların daha da pahalılaşmaması...