Katalog

19 AĞUSTOS 1982 Cumhuriyet 9 Calışankr, Sorulan..., Sörunlan. YdmazŞİRAL BAOKUR'LU MU, YOKSA SSK'LI MIYIM? 2 ağustos 1982 tarihü yazınızda «Kendi Işyerimde SSK Sigortahsı Olabilir miyim?» sorusu altmda 1479 Sayılı BagKur Yasası'nm 2654 Sayılı Yasa ile değiştirilen 24. maddesine atfen, Limlted Şirket ortaklarmın kendi işyerlerinde SSK sigortalısı olamıyacağını belirttiniz. Ben çalışma konusu, endüstr! tesisleri tmalat ve montaj işleri olan bir limited şirketin (taahhüt şirketi) ortağıyım. Ancak makina mübendist olarak da, şirketin bir taahhüt îşinde şantiye şefl olarak görev yapıyorum. Yani aynı zamanda limited şirketin hordroya tâbî bir çalışanıyım. Hem ortak hem de bordroya tâbi «çahşan» durumunda olan kiş! de SSK sigortahsı olanuyacak mı? Eger olamıyacaksa, Yasanın çıkmasından bugüne kadarki SSK sigortahlık durumu geçerli sayılmıyacak mı? Yoksa söz konusu değişiklik, aym zamanda bordroya tâbi «çahşan» durumunda olmayıp, «sadece ortak» durumunda olan, limited şirket ortakları için tni söz konusudur. Konuya açıklık getirmenizi bekliyorum. Gazl DtK Aliağa / tZMİR YANIT: BağKur Yasası'nın, 2654 Sayılı Yasa ile değlşen 24. maddesine göre «(...) d) Limlted şirketlerin ortakları, (...) Bu kanuna göre sigortalı sayıhrlar.» Aym maddeye göre de «O Kanunla veya kanunun verdiğl yetkiye dayamlarak kurulu sosyal güvenlik kuruluşlarma prlm veya kesenek ödeyenlerle bu tür kuruluşlardan malullük veya yaşlılık ile daimi tam lşgöremezlik geliri almakta olanlar, (...) Sigortalı sayılmazlar.» BağKur Yasasınm aynı Yasa ile değişen 25. maddesi ise «(...) Bu kanuna göre sîgortalı sayılanlardan: bu sigortahlıklarının devamı süresînce, aynı zaruanda hizmet akdi ile çalısanIann, BagKur sigortalılıkları devam eder. Bunlar kanunla ve kanunlarm verdiğl yetkiye dayanılarak kurnlu diğer sosyal güvenlik kuruluşlan kapsamma giremezler» demektedir. Kişisel görüş ve kanımıza göre, siz Yasa'nm öngördüğü biçimde bir limited ortağı olarak. BağKur sigortahsı durumundasınız, aynı zamanda kendi şirketlnizde hizmet akdi ile çahşmanız nedenl üe bir başka sosyal güvenlik kuruluşu, yani SSK sigortahsı olmanıza engeldir. Ancak 228 Sayılı Yasa uyarınca SSK'lı olarak geçirdiğiniz süreyl BağKur'a aktarabilirsiniz. Cumhuriyetin değiştirilemeyeceği hükmü tasarıya (Baştarafı 1. Sayfada) 4'ünün ıkmci fıkrasınuı, 11. maddeye eklenmesi yönünde ol duğunu bildirdi. Bu sırada söz alan Prof. Aldıkaçtı, maddenin gerekçesinin okunnıasını isteyerek bunun lüzumsuz tartışmalan engelleyeceğini bildirdi. Aldıkaçtı'nın isteği oylanarak kabul edildi. Önergesi konusunda söz alan Utkan Kocatürk, maddede bulunan «Türk milletinin bağımsızlığı» kelimcsinin «devletin bağımsızlığis olarak değiştirilmesini, «adalet» kelimesinin «sosyal huUuk devlett» olarak benimsenmesini önerdi. Aldıkaçtı, önerge üzerine aldığı sözde, Kocatürk'ün önerisinin incalenebileceğini belirtti. Aldıkaçtı, hukuk dilinde milletin bağımsızlığının da var olduğunu ifade ederek, tasarıda millet kavrammı öne aldıklarını böylece milleti parçalama propagandalarına karşı ted birler öngörüldüğünü söyledi. Aldıkaçtı'dan sonra söz alan ftkan Kocatürk tasarınm 93. maddesinde yer alan miHetvekili yemininde «devletin bağım sızlığm kelîmesine yer verildiğinı kaydetti. Önerge üzerine söz alan Ertuğrul Zeka! Ökte, milletin ba ğımsızlığı sözünü yerinde bul duğunu dile getirdi. Hamza Eroğlu ise devletler hukuku açısmdan devletin bağımsızlığı sözünün doğru olacağını savunarak «millet devlet haline gelerek bağımsız olabilir» biçiminde konuştu. Prof. Akif Erginay da madds ye «Devletin bağımsızlığı» ifadesinin konulmasını ıstedi. ÖNERGELER OYLANDI Tasannın «Devletin temel amaç ve görevleri» başlıklı dördüncü maddesi üzerinde üye lerin görüşlerini açıklamalann dan sonra verilen önergelerin t;örüşülmesine başlandı. Utkan Kocatürk'ün, maddedekî, «Tiirk miHetinin» ibaresinin «Türk Devletinin» şeklinde değiştirilmesine ilişkin önergesine Komisyon katümadı. Ömergenin oylanarak dikkate almma sı kabul edildi. Ertuğrul Zekai ökte'nin devletin amaç ve görevleri arasında bulunan kişilerin ve toplumun, «mutluluk ve huzurunu sağlaması» ibaresî yanma «refahını da sağlaması» ibaresinin eklenmesine ilişkin önergesine Komisyon katıldı. önergenin dikkate alm ması Genel Kurul'da benimsendi. Recai Baturalp'in 4'ncü maddeye «Türk yurdunu dünyanm en mamnr ve en medeni iilkeleri seviyesine çıkarmak» ibaresinin de maddeve eklenmesine ilişkin önergesi ise red edildi. Türe Tunçbay'm, madde metninden mutluluk kelime sinin çıkarılmasına ilişkin öner gesi Komisyon'un katılmamasına karşm Genel Kurul'da oylanarak dikkate alınması kabul edildi. Şerafettin Yarkın ile arkadaşları tarafmdan maddenin ikinci fılîrasınm temel hak ve özgürlüklerin niteligi başlığmı taşıyan 11. maddeye eklenmesine ilişkin önergesi ise red edildi. Anayasa Komisyonu üyesi yaptığı konuçmada önergenin lehinde olduğunu söyledi. Başkanvekili isUmyeU, soru sorulmasına ilişkin önerge verilmesi gerektiğini belirterek, «Önerffe verîniz. tşleme koyayım. Kabul edilirse soru sorarsın:z. Bu arada Beşir Hamitoğulları yerinden kalkarak, «Soru sorulmayacak diye bir Egerr.enlik üst baslıSını taşı karar almmadığını sanıyorum, yan tasannın 5. maddesi şöyle: Soru bakkımız vardım dedi. «Madde 5. Egpmenlik ka Bunun üzerine tslirayeli, sabah vıtsır şartsra Türk milletlnlndir. leyin üyelerin önergelerle koMillet. eEemenlîsini Anayasanuşmalann sınırlandırılması nın kovdu&ıı esaslara enre vet. kararı alındığını hatırlatarak, kili orKanlan eliyle kullanır. «nasıl soru sordurabilirim» ERemenliein kullanılması hic diye karşılık verdi. Wr siirettp bclH birfelsivp.7Üm Bu sırada Anayasa Komisreve veva sımfa bırakılarnaz. Hirbîr kimRP vpva orpan kay yonu üyesi Turgut Tan yerinden kalkarak Başkanlığa hitanağım Anayasa'dan aunayan ben şöyle dedi: «Verln bir bir de^let vetklsi kııllanamaz önerge sabahki kararı değiştiMilletlerarssı yetkîlpri bulîi relim dediniz. Biz dört arkanan Iruruluslara iive'l£î öneö daş önerge verdik. tşleme koyren anlaşmalar büiaimlerl sak madmız.» lıdır.» Fenni İslîmyeli, Turgut Tan 5. maddenin okunmssınclan ve arkadaşlarınm önergelerini sonra. Baskanvpkili İsTimveli, zaman bulamadığı için işleme maddevp ilişkin 14 avrı öner koymadığını belirterek önerge<» olduSunu bn önergelerden yi okuttu. Anayasa Komisyonu " 8'inin son fıkrasının çıkarılüyeleri Turgut Tan, Kemal masına ilişkin önerileri o!du Dal, Fevzl Feyzioğlu ile leoği'"« sövledi. man Özalp'in önergeleri beşin Önerçe sahibî Utkan Kocaci madde üzerinde genel götürk, tasanmn 1. maddesin rüşme açılması öngörüyordu. deki egemenii&in kavıtsız sart İslimyeli bu önerge üe sabah sız Türk tnilletine ait olacaSı ki karann kaldırılmasının isypklaşımmm, «Ecemenlik katendiğini belirterek şunlan vıtsız şartvr miIİPtirıdir» Yfi söyledi: «Her hale göre karar cirpinde olnırı«!inı istedi. Ko aldınr duruma getirlrsenlz burada zor durumda kalırız. Konıisyon Içlndekl tartışmalar hiçtnsarıda yer a'dığı buraya getirilmemelidlr. Böybir surptto le geniş zamanımız vok. Önerdpfril. «Hicblr sıırette hicbir ge veren, Komisyon üyelerine Vi«»ve» b'rakıimayacagını "be maddeye muhaliflerse değiştirme önergeleri vermeleri şek lirtti... Unde bir yazı göndersln» deEGEMENLİK di. îslimyeli bu tartışmalar Kocatürk'ün önereesl konusürerken saat 17.15 de btrleşisunda sörds bildiren Aydemfr me yarım saat ara verdi. Askın ve Paşa Sanoelu önerSaat 17.45'de oturum açıldızevi olumlu bulduklanm kav dPttiler. önerge konusupfia pö ğında Anayasa Komisyonu'nun rüsü istenen Anavasa Komis 4 üyesi verdikleri önergeyi geri aldıklannı bildirdiler. 5. yonu Başkanı Prof. Aldıkaçtı, Snersremn dikkate almacağını maddenin son fıkrasının madde metninden çıkarılmasına söyledi. Genel Kurul'da Azml Eryıl ilişkin önergeye Komisyon kabelirtirken, önermaz'ın millet esremenliginin tıhnadıgmı genin Genel Kurul'da benimyalnızca yetkili organlar ell ile deSil, «yetMH ve sonnnhı or. senerek dikkate ^iTwn«Kinı kapanlarca» kullanılması yolun bul etiler. Bunun Üzerine IsdaM önergesi Anayasa Komis limyeli, dikkate aılnması kayonunun olumsuz görüş bil bul edilen önergelerle birlikte 5. maddenin Komisyon'a vedirmesi üzerine reddedildi. rildiğini söyledi. Genel KufH'ii'ör Ca''"iakM'n'!n S. rul'da 6. maddenin görüşülmaddenin son fıkrasının «Mil mesine başlandı. letleTarasi anlasmalaT hükümlert sak'idır» biniminde olmasma ilişkin önercesi Genel Kurul'da kabul edildi. Bahtlyar TJ^unoSIu'nun mad denin ücüncü fılcrasında yer Kanun önünde Eşitlik ana alan, «HiçMr Idmse veva or başlığım taşıyan 6, madde ko?an kaynağım anavasadan al nusunda verilen 4 önerge geri mayan bîr devlet vetkisl ltul alındı. Necip Bllge'nin 6. mad Ianamaz» bieimindeki hükmü denin 9. maddeden sonra yer ne, «Anavasadan VP kanunlar almasım içeren önergesi ise dan almayan» Ifadesinin ekv Genel Kurul'ca reddedildi. lenmesine ilişkin önergesi de Daha sonra Genel Kurul oyu Genel Kurul'da kabul edildi. na sunulan 6. madde kabul edildi. Danışma Meclisi'nde TEKRtRt MÜZAKERE kabul edilen 6. madde aynen Bu sırada maddenin son fık şöyle: rasının tümü ile kaldınlması«Kanun önünde esltllk, na ilişkin önerge bulunduğu Madde 6 Herkes, dil, ırk, beUrtildi. Ancak, bu îıfcranm renk, cinslyet. siyasl düşünce, Genel Kurul'da «Mllletlerarası felsefl inanç, dîn mezhep ve anlaşmalar hükümleri saklı. henzeri nedenlerle aynm g5dır» biçiminde kabul edilme zetmeksizin kanun önünde eşit si, usül yönünden tartışmala tir. ALDIKACTI'NIN ra yoı açtı. Bu fıkra ile ilgiii Hiçblr kişiye. aileye, zfimdeğişikliğin Gene! Kurul'da da AÇIKLAMASI reye, veya sınıfa imtiyaz tadu. Bunun üzerine Başkanve nınamaz. Anayasa Komisyonu Başkanı kili Fenni tslimyeli tekriri Prof. Orhan Aldıkaçtı ise öner Devlet organlan ve idare geye ilişkin görüşlerini şöyle müzakere açtı ve maddenin makamlan bütün lşlemlerinde son fıkrasımn kaldırılmasma açıkladı: kanun önünde eşitlik ilkesine «Koırösyonumuz, 1961 Anaya ilişkin önerge konusunda gö uygun olarak hareket etmek rüşmeler yapıldı. sasının 10'cu maddesinin ikinci zorundadırlar.» Pıkranın metinden çıkanlma fıkrasım oradan alarak yeni itDaha sonra tasarınm 7. mad sını isteyen Abdullah Asım desine geçildi. haf ettiği bu maddenin ikinci kabul fıkrasına dönüştürdü. Bu fer Iğneciler, bu fıkranın edilmesi halinde milletlsraradini devlete karşı savunan bir Körüşün sonucudur. Bu hakla sı kuruluşlara egemenliğin kul lanılmasında imtiyaz verilmiş rın tek başma bir anlam İfade etmediği uytrulama ile sabit ol gibi bir anlayısm ortaya çıkaTasannın «yasama yetkisi» ınuştur. Kurucu Meclis bu hak ca^ını öne sürdü. lan devlete bir görev olarak Önergenin lehinde konuşan başlığuu taşıyan 7. maddesi Üzevermiştir. Ama sınırlıdır. Dev Ertuğrul Zekai ökte bu fıkra rinde 10 değişiklik önergesi veletin mali imkanlaıı ölçüsünde ile devlete ipotek konulacağı rildi. önergelerin büyük bölümü maddenin 2. fıkrasında yergerçekleştirilecektfr. Anayasaya nı savunarak «Yalvarıyornm koymanm yararlı olacajîı görü Komisyon fılrrayı seri çeksin» alan, «Yasama yetkisinin devşünden hareketle modern dev dedi. Bu sözler üzerine Prof. redilemiyeceği, ancak Anayalet anlayısmdan en son merha Orhan Aldıkaçtı oturduğu yer sa'nııı kanun hükmünde kararleye vardığımızı açıklamak is den «Estağfurullah» karsılığını ııame çıkarma yetkisi ile olağan üstü hallerle ilglli düzenlemetedik. 11 maddeye de ilaveler verdi. Ibrahim VarangjilJ cte ynptık kişinin eeroist bir varbk fıkranın devlsti ipotek altına ye ilişkin hükiimlerin saklı tufıkrasına ilişkindi. olmadığını temel hak ve özgür aldığını görüşüne katılmadığı tulacağı» Önergelerde yasama yetkisinin lüklerin bu ödev ve sorumlu nı belirterek, «nıilli iradcye luklara bağlı olduğunu getir aykın düşünülmesin» diye ko devredilemiyeceği benimsenirken, öbür hükümlerin saklı tu dik. Bu fıkrayı 4. maddeye nak nuştu. tuhnasının maddeden çıkarılletmemizin asıl nedeni yeni bir Nam:k Kcmal Yol.ja tasan masmı öngörüyordu. Bu arada madde yapma ihtiyacı duymamız v» devletin ferdin hak ve da bu hülanün yer almasımn Bekir Tunay ile Bekir Sami Da bir ihtiyaç olduğunu beürte ce'nin önergeleri 2. fıkra hühürriyetlerini kullanmasını elverişli bir ortam yaratmak ih rek şunîarı söyledi: «Böyle kümlerinin çıkarüması dışmda egemenllğin blr yasama yetkisinin TUrk milleti tiyacıyla düzenlemistl. 4. mad durumlarda parçaaının devredilmesi söz adına TBMM'nin olmasını öngöde aynen kalmalıdır.» konusudur. Tfirkiye AET""e rüyordu. önergelerin birbirleri Aldıkaçtı'nın bu sözlerindPn îive olmak durumundadır. Bu ne benzediği nedeniyle Şerafet sonra. Yarkın ve arkadaşlan fıkra kaunalıdır.» tin Yarkın, Nurettuı Ayanoğlu, rnn önergesi oylanarak red Yolga'nm konuşmasmdan Feridun Şakir Övünç, lsa Varedüdi. sonra söz alan Prof. Aldıkaçtı dal, Bekir Tunay, önergelerinî Başkanvekilî îslimyell, 4. Yolga'ya Komisyon olarak; geri aldıklannı bildirdiler. Meh 4. maddeye ilişkin olarak, dikminnetlerini sunduklarını be met Hazer'in önergesi ise 2. fıkkate alınması kabul edilen öner lirterek şöyle konuştu: «Sa rayla bu yetki devredilemez iba gelerle birlikte 4. maddenin yın YoİRa, blzim acıklayaca resinden sonra, «kanun hükKomisyon'a verildigini Komis ğımız bir konuyu çok güzel münde kararname çıkarmak yon'un 4. maddeyi veniden dü açıkladj. Bizj btzden daha iyi üzere hükümete verilen yetkl zenleveceğini belirtti. temsiı ettiler Biz bu fıkrayı saklıdır» ibaresinin konulmasımilletlerarası nntlaşınalara uy nı öngörüyor. USÜL TARTIŞMAST Genel Kurul'da Turput Yege manıız gerektiğini düşiindüğiiAnayasa Komisyonu Uyesi nasa, maddelere ilişkin ola müı için koymuştuk.» Prof. ralc hazırlanan önerselerin bir Aldıkaçtı fıkranın tümüyle or Turgut Tan, Bekir Sami Datadan kaldınlmasına ilişkin ce"nin işleme konulan önergegün önceden Kanunlar Müdürönergelere istirak «etmedikle» sinin lehinde söz alarak 2. fıklüğüne vprilmesi ve üç üyeden radaki «Anayasanın 86 ve 137. oluşturulacak yardımcı bîr ku rini sözlerine ekledi. rulda önergelerin benzerlerinin Aldıkaçtı'nın konuşmasmdan maddelerl hükümleri saklıdır» ortak önerge haline getirilme sonra bazı üyeler Aldıkaçtı'ya ifadesînin/ tasarıda yer almama sini öngören bir önergeyi Baş soru yöneltmek istediklerini sı gersKtiğini belirterek şöyle kanlığa verdi. Birlesimi vön°ten belirttiler. Birleşimi yöneten dedi: «Yamltıcı olabileceğini dü Fenni tslimyeli, Yeğenağa'nın Islimyeli, soru sorulmasınm şünerek bu düzenlemeye karşı oy yazısı yazmıştım Kanun önergesini Başkanlık Divam su mümkün olmadığını bildirince nuşu oîarak Genel Kurul'un tar Dündar Soyer ayaga kalkarak hükmünde kararname yasama tışmasma açtı. Bazı Uyeler şöj'le dedi: «Başkanlık söz yetkisinin devri niteliğinde deönergelerin bir gün önceden ve verllmesl konusunda be? ki ğildir. Ama bu ifade bunun terrilmesinin uygun olmayacağmı şl kurahnın dışına çıkmıs ve sl anlamını vermektedir. Bu ifa denin yamltıcı olacağı kanınıadde görüşülmesi sırasında Yolga'ya söz verllmiştir.» sındayım., da önerge verilmesi yolunun Başkanvekili İslimyeli, söz kapatümaması gerektiğini söy sırasından feragat eden bir Söz alan Mehmet Hazer ise, lediler. Çok sayıda üvenin buna üyenin yerine Yolga'ya söz olağanüstü hallerle, kanun hükbenzer görüşleri dile getirme verdigini açıkladı. Hayrl Şeç münde kararname yetkisi veren lerinden sonra tslimyeli, «İki kin de yerinden ayağa kalka 86 ve 137. maddelerinin ne şeyüz ana, 20 muvakkat madde rak Başkanlığa hitaben şöyle kil alacağınm henüz belli olgörüşüJecektlr. Görüşmelere dedi: madığuu belirterek şunlan söypratik bir yol bnlmamız gere«Prof. Aldıkaçtı, Namık Ke ledi: «Kanun hükmünde karar klyor. Arkadasianmız Başkanname yetkisi bir ihtiyaç haline lık snnuşunu bazı yfinlerden mal Yolga'nm Komisyon adı gelmiştlr. Sık sık başvurulmak na cevap verdigini söyledf. eleştirdiler bu nedenle önertadır. Bu blr yasama yetldslgeyi botrtin (dfln) oylamıyo Eğer Yolga, Komisyon adına dir. Yetki devredilmezse hükürum, fiyelerden bu konuda öne cevap vermişse soracagımız met kanun hükmünde karar • riler bekliyorum. Oylamayı ya sorulara da Anayasa Komisyo me çıkaramıyacaktır. Hükümet nu Başkanı cevap vermeli.» nn (bugfln) sabah yapacagım.» Daha sonra 5. maddenin göruşülmesine geçildi. 5. madde (Baştarafı 1. Sayfada) ahnmasını istedikleri önlsmleri belirttıler. Kafaoğlu da 24 ocak. istikrar programında yapılmasını öngördüğü değişıklikleri a.üattı. Kafaoğlu'nun «sohbet toplantısı» biçiminde adlan dırdığı görüşmelerde, hazırlanmakta olan «ekonomik önletnler paketi» tıakkında iş adamlarına ayrıntlı bilgi verildi ve karşılıklı görüş alışverişinde bulrnuldu. Merkez Bankasmdaki toplan tıya iş ve sanayi çevrelerinden TUStAD Başkanı A Koçman, H Türkiye İşverenler Sendikası Başkanı Halit Narin, Koç Hoi dmg Yönetim Kurulu Başka m Vehbi Koç, Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başka nı Sakjp Sabancı, Transtüric Holding Başkanı Fuat Süren, Kutlutaş Holding adına Nurettin Koçak, Yaşar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Yaşar ile Profllo Holding Yönatim Kurulu Başkan] Jack Kambi katıldı. İş adamları sanayinin içinde bulunduğu ekonomik kriz bak kında bilgi sundular. • Kur farkiann dolayı doğan sanayici borçlarının tasfiye edJlmesi ve bir programa bağlanması. 0 İhracat kredüerinin faizla rinin indirilmesi ve yatınm kredi mallyetlerinin düşürülmesi, • Katma Değer vergisinin ha zırlanması ve yeniden değerlen dirme yasasınm sanayiye olan katkısmm artınlraası. O thracat olanaklarının genişletilerek Türk sanayiinin dış dünyadaki rekabet gucünün zorlanması, • Ekonomik durgunluğun giderlbnesi için piyasayı canlan dıncı önlemlerin alınması, • Banka sisteminde yapüması tasarlanan değişiküklerin ve ihtisas bankacılığına geçişin koşullarının sağlanması. • İstihdam ve fiyat hareket lerinin çözden geçirilmesi. KofaoğSu, iscsdamlan Isçi (Baştarafı 1. Sayfada) Türk Iş yetkihlen, toplantıya, «Asgari ücretin tamamen vergiden muaf tutulması, asgari geçim indiri miain yükseltilmesi ve bununla birlikte asgari ücretin yükseltilmesi veya vergi oranını değiştirmeden brüt asgari ücretin artırılması» önerilerini götürdüklerini açıkladılar. Uzman (Baştarafı 1. Sayfada) gulama sahasının çok dar olacağını belirterek «Tasarı da herhangi bir politik unsur yok» dedi. 30 Ağustosun yaklaşması nedeni ile tasannın acele olarak görüşüldüğünü bildiren Bayülken, Türk Silahh Kuvvetlerinde sözleşmeli personel çalıştırı lamadığım hatırlattı. Danışma Meclisi'nde önce likle görüşülen Türk Silahlı Kuvvetleri personel yasasmda değişiklik öngören tasarıya göre, emekli edilen subaylann görevlerindeki ihtisasları ve gösterdikleri üstün başan nedeniyle aynı görevde çalıştınlmalan ilgi11 Kuvvet Komutanı veya Jandarma Genel Komutanı" nın teklifi ve Genelkurmay Başkanı'nm onayı ile olacak. emekliye ayrıldıklan rutbe ile bu rütbenin yaş haddine kadar tekrar muvazzaflığa geçirilebilecekleri MERKEZ BANKASI BAŞKANI YOKTU Kafaoğlu Başkanhğmda yapı lan toplantıya Merkez Bankası Başkanı Osman Şıklar katıimadı. Maliye Bakanuun isteği üzerine toplantı yerinin Merkez Bankasına alındığı bildırildı. Toplantıda Maliye Bakanlığındaıı Müsteşar Ertuğrul Kumcuoğlu'nun yerine vekaleten Ba kan Erdoğan Nirun da hazır bulundu. Sanayicüerle yapılan görüşmelerde varılan sonuçlavm dun öğleden sonra Başba kan Bülend Ulusu Başkanlığın da toplanacak «Ekonomik Iş ler Yüksek Koordinasyon Kurıüuntla» ele almacağı bildınidi. Sanayicilerin alınmasını iste dikleri önlemler ile 1983 yılı içinde uygulayacakları genişleme planlarının Yüksek Planlama Kurulu toplantısında da gö rüşülmesi bekleniyor. Markez Bankasmda dün ya pılan sanayici hükümet gö rüşmelerinin hangi tarafm iste ği üzerine yapıldığı bir süre be lirlenemedi. Sakıp Sabancı toplantıya ka tılmadan Önce «bir davet aldık ancak ne konuşulacağını bilmi yoruz. Topiantının anlamını içe ride öğreneceğiz, ama berbai de son ekonomik olaylarla U gilidir,» dedi. Maliye Bakanı Kafaoğlu da topiantının ne amaçla düzenlendiğini açıklamadı. Topiantının kimin tarafmdan istendiği sorusunu ise Kafaoğlu «sanayicilerin isteği üzerine toplantıyı yaptık, tertipledik» diye yanıtladı. Toplantı sürerken bir ara dı şarıya çıkan Sakıp Sabancı, basın mensuplarının konuya âlişkin bir sorusuna «içerde şu ana kadar Maliye Bakanı dü şüncelerinl izah etti. Genel ekonomik durumu ilgilendiren sorunlar görüşüimekte» yanıtını verdi. Sabancı, gazetecilerin sorusu üzerine Güney Sanayi'nin dulumuna da değinerek şöyle ko nuştu: «Güney Sanayi yöııeticileri dinamik, geliştirici kişilerdi. liugiinkü zor durum, insanlar değişmediğine göre kendüerinin düne nazaran yanlış stratejîler takip etmelerinden doğmuştur. Yoksa altından tuğlalar çekil ıtıiş onun için bina ydulmıstır. lianker Kastelli olayında da Kastelli kaçtı ama acaba tiiın suç sadece onun mudur? Çeşît li kimselerin vazifelerini iyi yap maması balonun şişip şişip pat lamasına neden olınuştur.» ALİ KOÇMAN Merkez Bankasmdaki toplan tı yaklaşık üç saat sürdü ve 14.10'da sona erdi. Maliye Bakanı toplantı çıkışmda bir açıklamada bulunmaktan çekinirken TUStAD Başkanı Ali Koçman görüşmeler hakkında şunları söyledi: «Maliye Bakanı basın toplantısuun daha geniş bir şeklini bize anlatmak lütfunda bulun dular. Toplantıda bağlayıcı ka rar aünmamıştır. Türkiye'nin genel ekonomik sörunlan uze rinde görüşülmüştür. Maliye Bakanı Adnan Başer Kafaoğ )u, bu sene de enflasyon için belirienen yüzde 2 5 3 0 ora nının aşumayacağını bildirdi.» Ali Koçman, 24 ocak uygulamaaınm ekonomik bir model olmadığı bir ilkel silsilesi ol duğu görüşünü savundu. Koçman sanayici ve işadamlannın sorunlannın çözümlenmesinde büyük bir uyum içinde olduklarını belirterek ekonomilt krizin üstesinden gelinebilme si için Maliye Bakanından bazı isteklerde bulunduklannı bildir di. KOÇMAN: ASGARt tîCRETtN BÜYÜK BÖLÜMÜ VERGİ DIŞI KALMALI öte yandan Türlc Sanayici ve İş Adamları Dernegi Başkanı Ali Koçman, asgari üc. retin büyük bir bölümünün ver gi dışı tutulmasırun «daha doğru olacağını» söyledi. Koçman, asgari ücretin vergi dışı bırakılması konusunun hü kürnet gündeminde birkaç lormülle birlikte ele alındığuu uelirtti. TÜSİAD Başkanı, yeni asgari ücret belirlenmesine kar şı olduğunu bildirerek, «V'enl jısgari ücret tesbitl yerine bn ücretin büyük bir bölümünii vergi dışı tutmak daha yeriııde olur» dedi. Sener Âkyol (Baştarafı 1. Sayfada) ğildir.» dedi. tşçilerin ve sendikalann Prof. Akyol'u çok iyi tanıdıklarını belirten Saraç, «Akyol, Sancak Tül Fabrikası'nın sahibi meşhur Murat Bayrak'in danışmanıdır,» biçiminde konuştu. Saraç «Sancak Tül igçisinin sendikal haklannı kullanraa çabalannm nasıl ve hangi yöntemlerle bastırılmaya ça hşıldığını işçiler unutmadı» dedi. Saraç açıklamasını şöyle sürdürdü: «Anayasa Komisyonu söz cüsü Şener Akyol'u ve Orhan Aldıkaçtı'yı taslaktakl sendikal haklar konusunda yaptıkları c'üzenlemeleri sa vnnmak özere cumartesi gü nü Çağdaş Sahne'de saat 13.00'de düzenlediğimiz toplantıya çağınyorum. Bu çağrıyı kabul ederlerse görüşlerini işçiler önünde savunma olanağı bulacaklardır. Elbet biz de görüşlerimizi söyleyeceğiz. Ka rarı kamuoyu verecek.» AKYOL REDDETTÎ Öte yandan Anayasa Komisyonu Sözcüsü Prof. Şe ner Akyol kendisinin Murat Bayrak'in Danışmanı olduğu iddialanna karşı «Ben kimsenin danışmanı değilim» dedi. Akyol. bir ara söz konu su işletmede, resmi görevle bulunduğunu. bunun da bir uzlaşma, barışma için ol duğunu bildirdi. 6. madde 7. madde M. Ali Aybar'ın açıklaması Eskl TİP ve SDP Genel Baş kanlıkları yapan Mehmet Ali Ay bar, «Anayasa için ne dediler» köşesinde çıkan görüşleri hakkında gazetemize bir açıklama gönderdi. Aybar'ın açıklaması şöyle: «Anayasa taslafı hakkmdakl görüşlerim telefonla soruldıığunda, yanıtunı yazılı olarak bUdireceğimi ve eleştirilerlmin 810 daktilo sayfası tutabilece ğüıi söylemlştlm. Gönderdiğim yazı Gazetenizln (17X982) tarihli sayısında, büyük bölümler çıkartılarak yayımlanmıştır. Çok tehlikell bulduğum MilU Güvenlik Kurulu hakkındakl görüşlerime, aynca Danış ma Konseyi ve Üenetleme Kurulu üzerindeki değerlendinnelere hiç yer verilmemiştlr. T^ ıııel Haklar bölümunden de sa dece bir tiimce alınmıştır. Yazımn bu balde yayınlanmasına razı olup olraadığım da sorıılmamıştır. Demokrasl savaşımı veriyoruz da, demokrasinln tcmelinde insana sayfn düşüncesinin yattığım zaman zaman unutabillyoruz... Bu mektubun sayın Gazetenizln ilk sayısında yaymlanmast ricasıyla saygüar sunarım.» Mehmet • Ali AYBAR DÜZELTME Gazetemizin dflnku Bayısınm 12. sayfasmda yeralan «Anayasa İçin ne dedller?» başhkh bölümde. Necdet Uğur'un Anayasa konusundaki göruşönün «Polltika ve politikacılar» ara başliğının 6. paragrafı 5. satınndaki «uzlaştırmak» sözcüğü. «uzaklaştırmak» diye çıkmıştır. Düzeltir, özür dileriz. resmen kanun yapıyor. Yasama yetkisini kuüanan hükümetin o muamelesini icra saymak mümkün değildir.» Kamer Genç de konuşmasınDaha sonra «Yargı yetkisi» da, olağanüstü haller sırasında başlığım taşıyan 9. maddenin ki kanun hükmünde kararname görüşülmesine geçildi. 9. madçıkarma yetkisinin saklı tutul de üzerinde Abbas Gökçe taraması şeklinde fıkranın düzen fından verilen tek önergeda lenebileceğini bildirdi. «yargı yetkisi» ibaresinin «yarYÜBÜTME KUVVETt gı görevi ve yetkisi» şeklinde Prof. Aldıkaçtı daha sonra değiştirilmesi önerildi. Komissöz alarak, 2. Dünya Savaçı'n yon'un katılmadığı bu önerga dan sonra modern Anayasalar de Genel Kurul'da oylanarak da yürütmenin iktidara sahip reddedildi. Daha sonra 9. madolduğunu, Ancak Türkiye'de za de Komisyon'dan geldiği şek* yıf yürütme kuvvetinin gelenek liyle benimsendi. haline geldiğini bildirdi. TasaYARGI YETKİSÎ rınm parlamenter rejimde ya «Yargı yetkisi» başhğını tası,» sama ve yürütmenin birbirinin yan madde şöyle: üstünde olmaması ilkesine da«Yargı yetkisi Türk mlletl yandığını ifade eden Prof. Aldı adına bağımsız mahkemelerce kaçtı, «yasama, yürütme kuvve kullamhr.» tini güvensizlikle düşürebilmek te, yürütme yasamayı feshedebilmektedir» dedi. Bakanlar Ku rulu'na bir tehlike anmda yasama meclisinin yapacağı ka«Anayasanm bağlayıcıhğı ve nunları beklemeden hareket yeteneği verilmesi gerektiğini sa üstünlüğii» başhğını taşıyan 10. vunan Aldıkaçtı, «Bakanlar Ku madde üzerinde önerse verildi. özer Gürbüz'ün iki fıkralık rulu, zamanında hareket kaide lerini koyacaktır. Daha sonra, maddede fıkraların yer değiştirmesine ilişkin önergesine Ko hareket kaidelerini Meclisin misyon katılmayarak Genel onayına snnacaktır. Ancak, bu onaya kadar Bakanlar Kurulu' Kurul'da reddedildi. nun kaidelerl devam edecektir. Zeki Çakmakçı'nın «AnayaBakanlar Kurulu'nun kuvvetli sa hükümlerine yasama, yürütolması demek, yetkili olması me yargı organlan, idare ma. demektir. Yürütme yetkisi ya kamları ve kişiler yanında mut> sama yetkisine sahip olmalı lak surette uymak zorunda olama, yaptığı işlerden yasamaya dukları temel hukuk kurallan» karşı sorumlu olmalıdır» biçi şeklinde düzenlenmesine ilişkin minde konuştu. önergesine de Komisyon katümadı. önerge oylanarak reddeMehmet Hazer'in 7. maddenin dildi. Rifat Beyazıt'ın «yasaikinci fıkrasına «hükümetin ma, yürütme, yargı organlan kanun hükmünde kararname idare makamlan, ve kişiler yaçıkarma yetkisi bfikümleri sak nında diğer kuruluşlann eklen lıdır» biçimindeki önergesine mesine» ilişkin önergesina katıldığuu bUdiren Prof. AldıKomisyon katılmadı. önerge kaçtı, bu maddeye ilişkin çalış Genel Kurul'da oylanarak kamalann diğer maddelerle birbul edildi ve «diğer kuruluş» likte hazırlanabileceğini ifade ibaresi maddeye eklendi. Madetti. de Beyazıt'ın kabul edilen öner Aldıkaçtı yerine oturduğunda gesiyle birlikte oylanarak, GeDündar Soyer, Mehmet Hazer' nel Kurul'da benimsendi. «Ana in önergesine katılan Aldıkaçtı' yasanın bağlayıcılığı ve üstün* nın kendi adına mı, yoksa Ko lüğü» başlığım taşıyan 10. mad misyon adına mı konuştuğunu de şöyle: sorması Üzerine Başkanvekili «Anayasa hükümleri yasama, Fenni tslimyeli, bir Komisyo' yürütme ve yargı organlannı nun başkan, sözcU ya da başidare makamlarını, diğer ku* kanveküinin açıklama yapabile ruluş ve kişlleri bağlayan teceğini bildirdi. Aldıkaçtı ise mel hukuk kurallarıdır. KanunDündar Soyer'in sorusu üzeri lar Anayasaya aykın olamaz.» ne «bu sorun Komisyon'la benlm aramdaki bir ilişkidir. Ken disini ilgilendirmez» dedi. Daha sonra Bekir Sami Da,ı çe ve Mebmet Hazer'in 7. mad Genel Kurul'da 10. maddenin deye ilişkin önergelerinin dikkate alınıp alınmaması oylan kabul edilmesinden sonra Baş İslimyeli, yeni bir dı. Daçe"nin 7. maddedeki «Ana kanvekili yasanın 86 ve 137. maddeleri madde olarak 11. maddenin tahükümleri saklıdır» fıkrasının sarıya eklenmesi konusunda 4 söyledi. j kaldırıhnasına ve Mehmet Ha önerge bulunduğu zer'in «Hükümetin kanun hük Anayasa Komisyonu üyesi lhj münde kararname çıkarma yet san Göksel ile Alaaddin Aksoy] klleri hükümleri saklıdır» bi ve arkadaşlarırun verdikleri iki' çimindeki önergelerinin dikka ayn önergede «devlet şeklinin Cumhuriyet olduğu» hükmü te alınması kabuı edildi. Bunun üzerine önergeler Komis ile «Cumhuriyetin temel ilkeleyon'a verilerek 8. maddenin gö rinin değiştirilemeyeceği, değiştiribncsinin dahi teklif edile rUşülmesine geçildi. meyeceği» önerildi. Kamer Genç ile Bekir Tünay'm verdikleri iki ayrı önergede ise Devlet şeklinin Cumhuriyet olduğu hakkındaki hükmün de8. Madde konusunda Cahit ğiştirilemeyeceği ibaresinin 11. Tutran ve Şerafettin Yarkın'ın madde olarak tasarıya eklenilk iki önergeyi verdikleri anla mesi istendi. Önerge sahiplerişıldı. Yürütme yetkîsi ve gö nin önergelerini açıklamalannrevi başlığı altmdaki 8. madde dan sonra Anayasa Komisyonu şöyle: «Yürütme yetkisi ve göBaşkanı Orhan Aldıkaçtı söa revi Cumhurbaşkanı ve Bakan alarak şunlan söyledi: lar Kurulu tarafından Anayasa «Cumhuriyet ile Cumhurlyet've kanunlara uygun olarak kul in temel ilkelerinin değiştirileme lanılır ve yerine getirilir.» yeceği değîştirilmesinin tekltt Yarkın ve Tutum'un önergele dahi edilemeyeceği hükiimleriri maddede yer alan «Anayasa' ııin tasanya eklenmesi isteniya ve kanunlara uygun olarak yor. Bir toplum devamlı deği. kullanılır ve yerine getirilir» şir, dayandığı sosyal kurallaru» biçimindeki ifadeye karşı «ka hukuk kaidelerinin değişmeyenunlar çerçevesinde kullanılır ceğini ilan eden madde dahi ve yerine getirilir» cümlesini bir gün değiştirilirse ne yaiçerdiği anlaşıldı. parsmız. Ya çoğunluğun karaÖnergelere karşı Aldıkaçtı rına uyarız, ya isyan ederiz, ya yaptığı konuşmada, kanunlarm hut da karşı karşıya dövüşüdışmdaki olaylarda Bakanlar rüz. Ama bir sosyal kuralın Kurulu'nun ne yapacağının söz değişmesine karşı çıkamayız. konusu önergelerle belirlene Sözlerim fazla soyut gibi gömeyeceğini bildirdi. Aldıkaçtı, rünüyor. Somut örnekler de amacın olağanüstü hallerde yüverebillrim. Mesele toplumun rütmenin yasamadan kanun di değişmesini durdurmayacak hü. kümler getirmektir. Sadeco lenmeyecek bir statüye kavuşCumhuriyet'in değiştirilemeyeturulması olduğunu söyledi, ve Komisyon'un önergeye katılma ceğine ilişkin hükmün 11. mad de olarak konmasını teklif dığım bildirdi. Daha sonra Yarkın önergesi ediyorumj» ni geri alırken, Cahit Tutum'Aldıkaçtı'nın konuşmasmdan un önergesinin dikkate alınması sonra Alaaddiu Aksoy önergeGenel Kurul'ca kabul edihnedi. sinin thsan Göksel'in önergeProf. Aldıkaçtı'nın Anayasa siyle bir olduğunu, Bekir TüKomisyonu'nun kendilerine ia nay da önergesinin Kamer de edilen üç madde konusun Gençin verdiği önerge ile aynı daki çalışmalarını bu sabah ta içerikte olduğunu belirterelc mamlayabileceğini belirtmesi önergelerini geri aldılar. Anüzerine, birleşim saat 21'e er cak, Anayasa Komisyonu üyesi telendi. îhsan Göksel önergesinde ısrar ettiğini belirterek, AnayaGECE OTURTJMU Genel Kurul'un saat 21'de açı sa Komisyonu Başkanına soru yönelteceğini bildirdi. Göksel, lan gece oturumunda Başkan vekill Fenni İsUmyeU, Zekai Aldıkaçtı'ya hitaben CumhuriBayer'in blr önerge verdigini yetlerin değişik olduğunu, bebildirerek, önergeyi okuttu. Ba lirterek, şöyle dedi: «Bizim Cumhuriyetimlzin te> yer, önergesinde sabah verdiği önergedeki konulara ek olarak, mel ilkeleri 2. maddede sayılmıştır. Bu temel ilkelere da önergeler üzerinde Komisyon'a söz verildikten sonra üyelerin yanmayacak mıyız? Lalk olma yacak mıyız? Atatürk milliyet söz hakkının saklı tutulmasını çiliğine bağlı olmayacak mı< istedi. Bayer'in bu önergesi oyyız.» sorusunu yöneltti. Bunun lanarak kabuı edildi. Genel Kurul'da daha sonra 8. üzerine ayağa kalkan diğer Komisyonu üyesi madde üzerinde verilen 2 öner Anayasa genin görüşülmesine geçildi. Tevfik Fikret Alpaslan da Namık Kemal Yolga'nm «Yü Göksel'in sorulanna devam rütme yetkisi ve görevi» baş edeceğini belirterek, «resmi dl lıklı 8. maddedeki yürütme yet li, İstiklal Marşını, egemeııliği, Anayasadaki tüm ilkeleri değiş kisi ve görevi ibaresinden «götirecek miyiz?j» sorusunu Aldırev» kelimesinin çıkarılmasına kaçtı'ya yöneltti. ilişkin önergesine Komisyon Prof. Aldıkaçö, Göksel'le Alkatılmadı. Önerge oylanarak paslan'a yanıt olarak «Alpasreddedildi. Abbas Gökçe'nin lan'ın cevabını benim adıma yürütme yetkisi ve görevi iba kabul ediyorum.» karşıhğıru resinin yürütme görevi ve yet verdi. Genel Kurulda daha kisi biçiminde değiştirilmesini sonra Komisyonun katılmadığı öngören önergesine de Komis İhsan Göksel'in önergesi oyyon katılmadı. Önerge Genel lanarak reddedildi. Tamer Kurul'da reddedildi. Genç'in «Devlet şeklinin CumDaha sonra Komisyon'dan huriyet olduğu hakkmdakl geldiği şekliyle oylanarak be Anayasa hükmü değiştirilenimsendi. «Yürütme yetkisi ve mez, değiştirilmesi teklif dahi Görevi» başlığım taşıyan 8. edilemez» önergesine Komisyon madde şöyle: katıldı, ve önerge oylanarak Ga «Yürütme yetkisi ve görevi nel Kurulda benimsendi. Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Ku Bu önerge 11. madde olarak rulu tarafından Anayasa'ya ve tasarıda yer aldı. Birleşim bugün saat 10.30'a kanunlara uygun olarak kullaertelendi. nılır. Ve yerine getirilir.» 9. madde 10. madde 11. madde 8. madde