Katalog

Cum'ıunyet 8 17 AĞUSTOS 19S2 Geleueği garantilemek beklentisi dış göçte temel etken 2ATI Avrupa ülkelerindeki, özellikle Fe deral Almanya'daki Turk işçilen üzenne yapılan araştırmalarda, yurt dışına gitmelerinde rol oynayan nedenlerl genelde şoyle sıralayabiliriz: Gelir yetersizliği % 58.4 Işsizlik % 4.2 Ycni meslek sahibı olmak % 6.5 Egitime devam etmek % 2.3 Daha ıyi yaşamak % 14.4 Yurt dışındaki yakınlann çagnsı % 2.7 Dığer nedenler " % 9.6 Yurt dışına, özellikle Federal Almanya'ya yasal yollardan gidip, kesin dönüs yapmış işçilerimiz üzertnde değişik tarihlerde yapılan araştırmalann ortaya koyduğu bu sonuca göre: dış göçte, düşunülenln tam tersine işsizlik çok az rol oynamıştır. Işgücü göçunde daha çok para blriktirmek ve geleceği garantilemek (Abadan Araştırmasi: %38.6). Bıriktirme yapmak (Tuna Araştırmasi: %67) gibi öznel beklentiler asıl etken olmuş lardır. Bu geroeği aşağıdaki veriler de kanıtlamaktadır. Araştırmalara göre; 1975'de gelişmiş Bursa. orta gelişmiş Afyon, azgelişmiş Kır şehir kentlerinde toplam 1023 kesin dönüş yapmış isçi ile yapılan görüşmelerden çıkan sonuca göre «genelde yurt dışına gidenlerin %32'si tanmsal üretimden. *^32' si ücretli sanavi işçiliğinden, •fclO'u tarım dışı özel imalattan giderken, yalmzca c '9 gibî bır azınlık işsiz görunmektedir. B Dış göçte DUşlerin Yıkımı: DIS GÖC Doc. Dr.Murat DEMIRCIOGLU sanılanın tersine issizlik az rol oynadı 246.181'i nitelikli. 501.117'si ise niteliksizdir. Toplam Jşçi sayısı bakımından nitelikli olanlann oranı %32.9 olarak, oldukça yukaek bir düzeydedir. Aynı sonuç, Federal Almanya'ya giden Türk işçileri için de geçerhdir. Gerçekten Federal Alman kaynaklarma göre bu ülkeye 1965 3973 yıllan arasında gelen Türk işçilerinın nitelikli işçf ortalaması %46.3'f kadar çıkmıştır. Görülüyor ki. işgöcö ile Turk ekonomısi, yalnızca jşci göndermekle kalmamii?, îiyrıca nitelikli işçinin büvük bir oramm Batı Avrupa ülkelerınp. kaptırmışttr Batv Avnlpalı ışverenler. pğitim bakımından yıldan vı !a daha çok titı/lik şöstermeye yönelmiş, hem.?n hepsı daha üst düreyde egitımlüeri yeğlemişlerdir. 13681974 vılîart arası anketlere görr Batı Avrupa ülkelerindekî jg H |§ Ü == Işgöçü i h Türk ekonomısi, yalmzca işçi göndermekle kalmamış, ayrıca nitelikli işçinin büyük bir oranını Batı Avrupa ülkelerine kaptirmıştır. Türk işçisi, gittiği Batı Avrupa ülkelermde. ö?ellıkle Federal Almanya'da nitelik sahibi olduğunu kanıtlama olanağını da buiamamıştır. Işçilerimiz gerek resmı istatıstiklere. gerek Al manya'dan kesin dönüsle il«ılı olarak yapılan anketlere göre. çoğunlukla sanayi ve hizmet sektörunde çahsmaktadırlar. Ancak bu iscılerin nıteliksel yönden dovu rucu olmayan. yerli işçi tarafından yapılmayan. kötü ve pis iş olarak nitelendırilen (Dirt iob) tehlikeli, yıp ratıcv meslek hastalıklan, İ9 kazalan rıskı taşıyan. sosyal saygınlığı çok az olan işlerde çalışürıunaktadırlar. Yurt dışına çahşmaya giden Türk işçilerinın çoğunluğunu saglıkh ve en venmh yaşta olanlann oluşturduğu bir gerçektir. 19681972 yıllan arasındakı ısff tiklere göre; diğer yabancı uluslann işçilenyle karşılaş tırıldıklannda Türklerin, özellikle erkek işçilerın, Almanya'da en venmli yaşta (2535) toplandıgı 45 yaşı geçkinlerin daha az olduğu gönilür. Türkıye'den işçı göçünün öncüleri, büyük kentlenn genç. dinamık. sağlıklı. cogunluğu nitelikli bekar işçilerdir. Sonralan yalmzca kentlenn yararlandığı bu ay rıcahktan, kırsal kesimin ısçileri de yararlanmaya baslamıştır. Kırsal kesimin msanı çok kez yakın kente Q Mesleki nitelikleri Ote yandan resmi istatistiklerden anlaşıidığma göre; 1964 . 73 yıllan arasında yasal yollardan Batı Avrupa'ya giden 747.298 işçımizin işçilerimizin yaklaşık %61'i ilkokul, %14'ü ortaokul ve liseyi bitirmış, %14'ü okur vazar, %$ü meslek okul me ?unu iken. yalmzca "f7'sl okıır yazar değildir. Ancak 1974 sonrasmda çalışma vasamma giren ışçi çocuklarınırt ciddi b>r tarzda Türkce ve yabanrı dilds öğrenim yapamamış olmalan yü /unden. ?. kuşak den'len bu kuşakla, bu oranların olum<*uz yönde değiştiğiui, yani Batı Avrupa'daki ışçilerimirin eğıtım düzeylerinin gıttikce düştüğü sövlenpbilir. Inmey! bile bir sorun sayar ken. daha guzel yaşamak ve daha çok kazanmak ıçıa dış ülkelere gitmeye başlamıştır. Türkiye Çalışma Bakanlığı'nın 1971 yümda yaptığı bir arastırmaya göre; kendisi ile gorüşme yapılanlardan %37.06'sınm dışarı gitmeden önce ıl merkezlerinde; %29 3'ünün ilçP merkezlerinde, %42.54'ünun köylerde oturmakta oldugu anlaşılmıştır. Bakanlıgın 1974 yılı araştırmasma göre ise; ıl merkezi payının küçülmekte olduğu görülür. 1% 26.9). Oysa ilçe merkezi (% 27.7) ve köy kesiminden (%45.11) giden işçıde artma gözlenmiştir. Bu durumda Türk işçilerinın yaklaşık • "J80'i Türkiye'nin kırsal kesiminden. köy kökenli, geleneklerine, dinlerine baglı kesimden kalkıp dış göçe ka tılmışlardır. Federal Almanya'da yasayan göçmen işçilerin yerli halkla ilişkileri zayıftır. Bu ülkede yapılan bir araştırmaya göre; Türk 'şoilerinin yalmzca %4.3'ünün Almanlarla arkadaşlık ilişkisının oldugu belirlenmiştir. Çahştığı ülkenin işçisiyle aynı ışi yapan, aynı vergiyi veren. aynı sıgorta pruni kendısinden kesılen Türk işçisi bu denli az sosyal ıhşki ile konuk buluııdukları ulkede sürekli sosyal stresler altmdadırlar. Konut bulamayan, tedırgin. kendisinden özveri beklensn. sıla hasreti. yakınlanmn özlemı içinde olan, çevresine dışlanmış bu işçiler. sağlıklı geldikleri bu ülked e hastaltklara itilmişlerdir. 1973'te yavmlanan bir araştırmaya göre; Federal Almanva'da çalıs,an vabancı iscilerin hpr gün %0 bini doktora başvurmaktadır. Başvuranların çoğunluğunu da Türk işcileri oluşturmaktadır. Tehlikeli. pis, istenmez işlerin. sosyal streslerin baskısı altında görtlmosinin b»9 na gelen 'S kazalannm % 20'sinin yabancı işçilerce ya pılmasıdır. ka bir SODUCU da, Tum bu oncul bılgıleri ver dikten sonra. «Kesin dönüşolayına gelelım. Işgöçünün ülkesıne dönüşünu, «kişisel dönüş» ve «toplu dönüş» olarak ıkıye ayırıyoruz. TOPLU DONUŞ: Kişisel kararlardan çok. ev sahibi ülkenin ekonomi k yapısının. yabancı ışverenin tutumunun veva hükümetlerin konuk işçilere karşı izledikleri politıkalann ya da yabanCT işçiyl kabul eden toplumun tümüyle yabancı işçilere karşı sosyo politik olarak kerşı tavır koymasının rol oynadı£ı dönüşlerdır. Bilindiği gibi 197', yılmdaki petrol soku Batı Avrupa ülkelerini ekonomik darboğa7a sokmıi'5. bunun sonucunda da 1973'ten ıtibaren bu ülkeler de, bir milyona yakın yabancı iscıve. kpndi ülkelerıne donmevi ?orunlu kılan her türlü yöntemler uysnılsmıslardır. Bu yüzden 1974 76 vıllan arasında 150 b\n dolayındakı ışçimiz de Türkive'ye kesin dönüş ynptnıştır. Iste bu dö nüsler toplu dönüsbrdir. KİŞISEL DONUS?r Konuk işçinm çalıştıgı ülkede kalmasını sürdürmekle ülkesine dönmek arasındn yapacaprı maüvet varar hesabına bağlı bicimde verilen karar sonucıı yapılan dönüstür Türk isçılerinin trımüne yakın bir kısmı kendileri ve çocuklan icin en uyeun ?amanda Türkive'vp dönmeyl arzuladıklan halde; kişisel dönuşler acısmdan Türk isçilerinin yurt dışında kaltna vı düşündükleri sürpler oldukça asılmış kimileri icin geri dönüş bilinmeyen zama na ertplpnmisf'r Örnp&in 197P vılında Fe^pral MmaTiva'da bulunnn 2R8 bin TürW vatnndpsırım vakla^ık "^RR'İ R yıl. "^"S'si ise 10 yılı askm bir nirertir bu ülkede bulunmnktavdı. meyda CUH8BARÂZ.» YARIN: Dı ffÖçe katılanların yüzde 80'i kırsal kökenli POLİTİKA Mehmed VE ÖTESİ KEMAL Necati Dogru dostunıuzun, yülara göre Türkiye'de basılan kitaplar üstüne yaptırdığı bir araştırma ilglnçti. tJlkedeki politik iktidarın tutum ve davranışma göre, kıtap basımı sayısında artış ve eksilişler oluyor. 1967 yılmdan 1977 yılına doğru on yıllık bir çızgiyi alacak olursak, S.GOO'Ierden 6 900' lere hatta 7.500'lere (I973'de> çıkıp ınen sayılara rasbyoruz. 1977'lerden 1981'lere doğru geldiğlmizde cizgide önemli inmeler görülüyor. Kitap denetimlerlnin arttığı, kitap yasaklamalannm doruk noktasına etlştiği 1980 yı~ Unda çizgl 4.316'ya değin düşüyor. 1981'de bu sayı 5.610 oluyor. Bir yandan liberal ekonomi ve özgürlükten sözedilen, bir yandan kitaplara ateşli silahlar lşlemi uygulanan ülkelerde, kitap korkusu bagnaz yöneticilerin gözünde çok büyüyor. Öyle kl, belli aydın bölgelerin dışmda resml kitap korkusu, kitap dagıtım ve satıcısının korkusuna da bürtintiyor. Çoğu kitap dağıtımcısmdan işitmîşimdir, «Postaladığımız kitaplar, daha dağıtımcinm eline erişmeden postanelerden gerl çevriliyorj» diye yakınmışlardır. Kitap düşmanlığı, sorumsuz, lşgüzar küçük memurların da gayretkeşliği lçine girlyor. Aldığım basa okuyucu mektuplanndan biliyorum, güvenllkle ilgili bai5i memurların, «Nlye Cnmburiyet ga/etesi oknyorsun da, başka gazete okumuyorsnn?» diye sade yurttaşlan sorguya çektikleri çok olmuştur. Kitaba bir kez yasak ve baskı koyan bir reJim, bunun sınırlarının nerelere değln uzanacağım kendt de belirleyemez. Dahası var, kendinin okunmasını özlediği kitaplar da, okunmamasım diledlgl kitaplar arasında kaynar glder. Soguk savaş yıllannda Rus düşmanlığı yapılırken üstünde Rus yazıyor diye Laroasse'nin yasaklandığı görülmüştür. Türkçe Meydan Larousse'u yayımlamayı düşünenlerln işîn başmda «Acaba adını değiştirsek mi?», diye kuşkuya düştükleri olmuştur. Bunu, Olkelerinde kitap sansürü bulunmayan ülke yönetictlerlnin anlaması çok güç 7. Kııruhı; Yıldonumfl Turk Rcsmındc Insan \e Portıc" sergisiylc kutlanıyot Kâiinı 1982 Zararh Tutum tür. Blzde, bazı yönetıclıer içinse bu davratnş'doğal sayıhr. • ' 1950'den onceydı. Evuni basıp kitap araştırmaya gelen ve bazı kitapian torbalara dolduraraK gbtttren memurları şikayet etmek u^ere sorumlu bakanın evine gıtmı^tün. Ouvarlara baktım. benden alınıp gotuıülen kitaplardan çogunu gordum Rıtapları göstererek sorumlu memuüardan yalundığım zaman, «Ne ymıalım kardeîjim, hiz başkayız, sen ba^kasın...» demişti. Kitap, bin okurken başka, öteki okurken başka işlem gördügü sürece. o ülkede en azından düşünme ve okuma özgürlüğü yoktur demektir. Hele, polls raporlannda evı aranan kimseler İçin, «Zararlı ve yasak kitaplar bulunmnstur.» tümcesinm geçmesi 1lerde çok gülünç bir örnek olaraK düşün vc vayun tarlhimize yansıyacaktır Bugün çoğu kişi paiıalı diye atamıyor ama, kitap. dünyadakı aatış ölçeKlerine vurulduğu zaman btzde çok ucuzdur. Ancak, dünyadakl geçim clçeklerine vurulduğunda da çok pahalıdır. Kitap alan kişinin ıçine tisteliK bir de kitap yasağı Korkusu düşerse kitaba yanaşması. onu satın alması tylce güçleşir. Bugün ülkemizde sıra kitaplar yerine daha uzun omürlü sayılan ansiklop«dilere omıyucunua sarıiması bundandır. Bu yü2dendir kl, uikemlzde. ansiklopedl spekülasyonu ve salgını başgöstermişttr. Bazı anslkiopediler ise yozlaşmı^, ayaga düşmüs, cahilliğine erişilmea yanlışlarla doludur. Birara. Atatürk ve AtatÜrkçülKgü ajalatan yozlaşmış kitaplar ve yozlasmış yazarlar piyasayı doldurmauı n»? İlgililer bu yozlasma karşısında doğruyu ve eğriyi ayıran uyarıda bulunmak zorunda kalmışlardı. Zararlı ve zararsız tütap yoktur. doğru yazan veya yanlış yazan kitap vardır. Yanlışlarla doiu kltaptan kurtulmanm yolu ancak ve sadece doğruları yazan kitabı okumaktan geçet. Yan önlemler, yanlış yöntemlerle bunun Ostesinden şimdiye değin klmse gelememiştir. Uygar ülkeler. bundan ötürüdür ki, «zararlı vc yasak» tanımını kabul etmezler. resim sattnak istayenter içir BOORUM T.MT OTEL Kurtulus Cad. 191/B Sinemköy 40 47 83 ' 19.900.TL ^, MRMARIS , ft*\ SuitanSarau 19.900JL } OTEL um (»n^m 18.900JL NOTH 11900TL MAKİJlOrrEL 30ÛOOTL. FETHiYf Resim restorasyonunda sürekli çalışacak eletnan aramyor 17 AOUSTOS 1932 Kurtulus Cad. 191/B Sinemköy Tel: 40 47 83 Dört ayda 52 kooperatif! Bursa 14 (Hususi) Ziraat Bankası Bursa Şubest bugüne kadar yalnız merkez kaza mıntıkasında 36 kredi kooperatiti teşkil etmiştir. Bu ay sonunda Vilayetin kooperatitlen toplamı 60 olacaktır. Dört ay evvel adetleri sekizi geç meyen kooperatiflerin bugünkü mev cuda ulaşması uzun ve devamlı bir ça lışmayı gerektirmiştir. Bankanm genç ve çalışkan MÜdürü Hakkı Manço Beye kooperatif servisi şefi Kemal Beyle birlikte her akşam bir köye giderek halkla kooperatif teşkilatı hakkın da konferanslar vermlş. kendilerine anlıyacakları lisanla kooperatiflerin kıymet ve ehemmlyetinl anlatmıştır. Bu mesai neticesinde şimdiye ka dar bankadan para almak nedir bilmeyen Uludag mıntıkasındakl Keles ve Soğukpuıar naniyelerinde bîle koo peratif ler kurulmuş ve köylüye ödeme lere başlanılmıştır. Hakkı Manço Bey bugün Vali Fa tin Beyle birlikte Gemlik'e gidecek. Gemlik'te bütün zeytin üretlcilerinin katılmasıyla bir Bursa zeytlnleri satış kooperatifi teşkil edilecektir. Bu kooperatif Gemlik Mudanya Or hangazl kazalanna şamil olacak, bu havalideki zeytinlerin satış ve ihracmı temin edecektir. Gemllkte teşkil edllmekte olan kooperatif çok mühimdlr. Zeytin üreticileri ile piyasayı karşı karşıya bulundurarak aracıyı ortadan kaldır mak gayesini takip edecek olan bu kooperatif zeytinlerlmize kıymet kazandıracaktır. Ayrıca Bursa'da süt ve süt Oretl cileri adıyla bir kooperatif kunılmak tadır. Ziraat Bankası Gemllkte bir de fıçı fabrikası açacaktır. Burada toal olunacak fıçılarla zeytinlerimizin ambalajı nefls bir tarzda temin olunacaktır. Bari sergisi Barl sergislne resmen lştlraklmiz hakkmda îktisat Vekâletinden alâkadarlara henüz bir teklif gelmemiştir. Fakat vaktin darlığına bi naen bu panayıra iştirak etmek ar zusunda bulunan tacirler ofls tara fmdan hazırlıklannı lkmale davet edilmiştir. Sergiye iştirak etmek üze re şimdiye kadar on ticarethane ofise müracaat etmişir. Sergiye yettşecek olan son vapur ağustosun 25 inde limanımızdan kal kacaktır. {(UİJebostan T mvcsıvcmkmukl Atölyelerimizde her yaştaki amatörlerle resim ve seramik çalışmakrı sürdürülmekted ir. DGS Akademisi ve Tatbiki GSYO'nun bütün bÖKmlerine girmek îsteyen adaylar için özel çalışma programı diizenlen nüştir. Bağdat Cad.No: 256 Tatll 21.9OO.TL Hoskoy Mııreftc Cums toPaiifi 5.000 TL DURAK MOTEL Datça Aktur da Villalar İBAROAHOS BULVARI35/S BESIN «611074 618226 ,.,26105 İrtlbatAbBntur 376IO7 (günün ilanları) Parlak bîr muvaffakiyet 1932 Yerli Mallar Serglsinde en çok beğenilen kumaş müsabakası emsalsiz bir rağbet görmüş ve 1pekiş kumaşları harikulade bir alâka uyandınmştır. Beyoğlu Blrtnd Noteri Selahattln Beyin, sergl komlse rinln ve diğer alâkadar zevatın hu zurunda açüan rey sandığmdan çı karüan rey pusulalarmın sayım ve tasnlfi tam üç gün sürmüştür. Beyoğ lu noterinln huzurunda yapılan sayım ve tasnif neticesinde 14.440 klşl nin Ipekiş kumaşlarına rey verdigi anlaşılmıştır. En çok beğenilen kumaş 6.761 reyle krep Keriman olmuş tur. 5.722 reyle ikincillğl Opus kazanmıştır. Üçüncülüğtl kazanan krep Mizam 5.681 rey almıştır. 15 kişl mü kâfat kazanmıştır. Mükâfatlar dağıtılmaktadır. Ali KANDEMİR FENNI SUNNETÇI Sağhk Memuru Ağrısiz acısız Modern Sünnet Tel.: 4340 52 Tel: 58 87 98 AZOT SANAYİI T.A.Ş. KÜTAHYA AZOT FABRİKALARI MÜDÜRLÜCÜ Sömnemiş Kirec Almacaktır 1 Müdürlüğümüzün aylık takriben 80 ton üzerinden 1 yıihk sönmemiş kireç thtiyacı şartnameye göre kapalı teklif almak suretiyle lhale edilecektlr. 2 Şartnameler bed3lsiz olarak Ankara'da Gazl Mahallesl Konya Devlet Yolu No: 70 adresindeki Genel MüdUrlUğümüzden Istanbul'da Rıhtım Caddesi, Denizciler Sokak No: 2630 R Han Kat: 2 Karaköy adresindeki Satınalma Müdürlüğünden ve Müdürlüğümüz Tlcaret Şefliğinden temin edilebilir. 3 Şartnameye göre hazırlanacak teklif mektupları engeç 8.9.1982 çarşamba günü saat 16.00'ya kadar Müdürlügümüzde bulunacak şekilde gönderilebileceği glbi elden Müdürlüğümuz Muhaberat ve Arşiv Şefliğine verileblllr. 4 Müddetlnden sonra gelen ve postada gedken tekllfler nazan itibara alınmayacaktır. 5 Müdürlüğümüz 2490 Sayılı Kanuna tabi değildir, AZOT SANAYIİ TJl.Ş, KtTAHYA AZOT FABRİKALARI MÜDÜRLÜĞÜ • • • • • • • • • • » •• • • » • • • • • • • • • • • • • • •• » • • •• • • • • | • J + • Uzun zamandan beri şüphesiyle içimi kurt gibi kemiren rahatsıalığımı ısabetU teşhls ve müdahaleleriyle beni, sanki yeniden dünyaya getiren t. Ü. Çapa Tıp Fakültesınin değerli mensuplanndan; Sayın Prof. Dr. TEŞEKKÜR Ayhan KONURALP'c Sayın Patolojl Prof. Dr. ACI KAYBIMIZ Yüce Türk halkına, 27 Mayıs milll devriminl hayatı pahasma kazandıranlardan, tüm yaşamını 27 Mayıs'ın Türk ulusuna getirmeyl amaçladıgı blrlik, beraberlik ve tam bağımsızlık likelerine adayan derneğüniz üyelerinden SAT1 L I K Merter'de sahibinden peşin fiyatına satıhk 100 m2 lüks daire... TeL: 22 86 55 î t • üğur HACIHANEFİOĞLU'na Sayın Doçent Dr. Ömer fÜREL'e Sayın As. Dr. • • Tayfun YÜCEL'e Nark. Dr. ve bana emeği â>çen cerrahi kliniğinin töm «loktor, bemşire ve yardtmcı personeline en içteu teşekkürlerimi sunanm. Vehbi .. r ye t • X • Gülden AKDİKMEN*e Tann'dan rahmet. alleslne, gerçek Atatürk ve 27 Mayıs ilkelerine inanan yüce Türk ulusuna başsağ lığı dileriz. 27 MAYIS MtLtf DEVRtM DEENEĞ1 Satıhk kaloriferli daire Kadıköy Acıbadem Itsbaliye Mah. PotnaK Sok. Cevizü Apt. Kat 2 Daire 9. Ismet ERTE'ye müra caat. t | ÖĞRETMEN NÜRHANULUĞ (Basın: 20074V • • • • »•• • •• • • • • • • » •• • • • > •» » • • » • • • • • • •• » • •