Katalog

17 AĞUSTOS 1982 DIŞ HABERLER Cumhuriyet 3 • Israil hükümet sözcüsü Dan Meridor*. Bu hafta icinde anlasma olabilir Reagan: lsrail in Batı Beyrut'a saldırısını engelleriz I îsrail, Filistinli geriOalann Bcyrut'tan aytılmasını sağlamak içîn üç ödün daha verdi. Bakanlar Kurulunun yapüğı açıklamada, İsrail'in gerillaları tek tek kontrol etmekten vaz geçtiği ve BM Banş Gücü'nün goşaltma işlem lerinde yer almasını kabul ettiği görüldü. İsrail aynca aynlma başlarken küçük bir Fransız kıtasrnm ilk gelen Banş Gücü birliği olmasını kabul ediyor. ı Dışişleri Bakanı Yitzak Şamir: Filistinliler önerilerimizi kabul etmek zorundalar. çünkü kabnl etmezlerse İsraîl onları Beyrut'tan ve Lübnan'dan atmakta tereddüt etmeyecektir. Dış Haberler Servisi 'ABD Başkanı Rortald Reagan. ABD'nln Israll'in Batı Beyrut'a saldırmasım 6n leyebileceğini açıklarken, Filistinli gerlllalann Batı Beyrut'u terk etmesi Içlft yapılan görüşmelerde küçük adımlarla ilerleme sağlamyor. Ronald Reagan cuma gÛnü <fWashlngton Post» gazetesine verdiği demeçte, görüşmeler başansızlıga ng radığı takdlrde Israil'in Ba tı Beyrut'a saldırmasım 6n lemek içln ABD'nin bir dlüi önlem alablleceğini ancak bu yola başvurmak zo runda kalmayacaklarmı nmtıt ettiğini belirtti. Reagan. îsrail'e karsı alınabilecek önlemler konusunfla aynntılı bilgi vermekten kacındı. AP ajansının haberine gö re Reagan şövle dedi: «îsrail'ta Batı Beyrnt'a «aldmnasını tfnlemek !çln Tıtr dizf önleme başvnrabtll rlt. Bunlar arasmda henttz kesin bir tercih yapmadım. Ama ba yola başvurmak zo mnda kalmayaca&ımra nmut ediyornmj» AP ajansı, Başkan Reagan'm îsrail'e askeri yardı mı kısîtlayabileceğîni ve özel Temsilci PhîUp Hablb'l geri çağırabileceğlni belîrtt l Anımsandığı gibl Baştean Reagan geçtiğimiz perşetnbe günü Menahem Be«în'e telefon ederek. îsrail* în Batı Beyrut'a saldmları m sürdürmesini sert biçim de eleştirmiştl. Reagan, Israll saldırılarınm Pnlllp Hablb'in banş çabalannı baltaladığını belirtmlsti. GÖRÜŞMELER FKÖ ile Lübnan hüküme tlnln önerilerinl getlren ABD Ortadoğu Temslldsl Phillp Habib'in îsrail Başbakam Menahem Begîn ile görüsmesinden sonra tsrall Bakanlar Kıırulu toplanarak karşı öneıîlerini sundu. Bakanlar Kurulu toplan tısmdan sonra yapılan açıklamada tsraü'in FKÖ ve Lübnan hükümettnin ödün ler karşıüğmda üç ödün da ha vermeye yanastığı görül dtt. Israü'in bu verdiği 5dünlerle nibayet anlaşmaya varnuyı düşündügit gö rülüyor tsrail hnkümetl sözcüsfl Dan Meridor. bu hafta içinde anlaşmaya va nlabiiecegihl beltrtti Dıslşleri Bakanı Yitzak Samir' Jn sözleri 1<îe Israil'in Bevrnt knşatmast sorununu daha fazla uz'îttnava niypt; II olmadıSs şekiiTTie vonım landı Yitzak Samir «öneri lerimiîi kabul etmek zorun dalar, çünkü kabul etmezlerse tsTfil önian Beyrut'tan v»* Ltihnan'dan zörla at mak irÂtt tereddüt «^meyecek» dedi. FKÖ ile Lübnan hüküme tlnin tsrail'e yaptıgı öneri Jeri îsrail liderlerine götüren ABD Ortadoğu Temsilcisi Phillp Habib, îsrail Başbakanı Begin ile İki de fa daha Eörüştü. Begin İle Habib arastnda önceki gün gerçekteşen iki görüşmeden llkinde Habib önerilerlni sundu. önceki akşam yapı lan lklnci görüsmede \m r Batı Beyrut'ta FKÖnün altyapı kurumları imha oldu BEYRUT, (AP) Israil'in haftalar süren bombardımanı sonunda, FKO'nün Batı Beyruftakı alt yapı kurumları buyuk olçüde imha oldu. Ürdün'den 12 yıl once kovulan gerillalar, Beyrut'ta kendi baskentlerinı kurmuşlardı FKÖ. petrol zenginı Arap ulkelerinden sağladığı mali destekle hastanelerini, okullarını, radyo istasyonunu ve gazetesinl kurmuştu FKÖ aynca guçlü bir askeri örgut kurmuştu. Yaser Arafat bir zamanlar FKÖ'nün gerektiğınde 40 bin askeri silah altına alabileceğini söytemışti Ne var kı tsrail'in Batı Beyrut'a karşı haftalardır surdurdugu sistematik ve acımasız bombardıman, FKÖ'nun aşağı yukan tüm alt yapı kurumlannı imha etti. Günümüzde, FKÖ'nün hastane ve okulları yıkılmış askeri silah depolarmın önemli bolumu imha olmuş, kamplan ise bombardımanlardan ötürü vaşanmaz hale gelmiş durumda. örneğin. bır zamanlar 30 bine yakm Filistinlinin yaşadığı Burc El Barajni Kampı bugün bir enkaz yığmma donuşmüş. îsrail bombalan sokaklarda 3 metre dennliğinde cukurlar açmış, elektrik ve telefon hatları kopmuş. bınalann buyük bolümü ise harabeye donüşmuş Gözlemciler, kampın onarılamayacak biçimde imha olduğunu belirtiyorlar. Bir FKÖ yetkilisi şoyle diyon «Israil'ln hedefi sadece Beyrut'taki 67 bin gerillayı kovmak değiL Îsrail Beyrut'u tüm Filistinliler için yaşanmaz hale getirmeyi amaclıyor. Korkunç bombardımanlarla bu amacına da büyük ölçüde ulaştı.» Burc El Barajni Kampı'nm yıkıhnası üzerine büılerce Filistinli. Batı Beyrut'tan kaçan Lübnanhlann apartmanlannda yaşaınaya başladı. Ancak bunlar yetersiz oldugundan bir çoğu sokaklarda, bınalann girislerinde, bürolarda ya da otoparklarda yatıyorlar. İSRAİLLtLER VE BEYRUT'LU BİR TUTSAK İsrail askerleri Beyrut'taki Burc El . Barajni semtinde «^upheli» bir sivili götürürlerken. Elleri bağlı yaşlı adam esir ml, tutuklu mu belli değil. Suçu ne, belli değil. Israilli mantığına göre Filistinlilerin yaşadı^ı bir bölgede yaşamış olması ellerinin bağlanıp götürülmesi için yeterli neden herhalde .. îsrail Bakanlar Kurulunun toplantısında varılan kararlar Habib'e bildirildi. Îsrail Bakanlar Kurulunun Philip Habib'in sundu ğu FKÖLübnan hükümeti önerilerint gorüşmek üzere yaptığı toplantıdan sonra yapılan açıklamada îsrail'in üç yeni ödün verdıgl, ancak başka konularda hâlâ direttiği görüldü. Îsrail Bey rut'u terk eden gerillalan tek tek kontrol etmekten vazgeçerek yalnızca Isiro lis tesiyle yetinmeye razı geli yordu. Diğer iki ödün ise. Israil'in bir BM barıs gflcü nün böşaltma ışlemlericln denetimine katılması ve iş lemler başladığı anda küçük bir Fraıısı? kıtasmın gelmesini kabul etmesi. An cak Israil hâlâ Beyrut'tan ayrılacak gerillaların. Israil'in ayrılmasmı istediğl kl Siler olup olmadıŞını kontrol etme hakkını saklı tutu yor. Aynca FKÖ'nün elindeki esir İsrailll pilotun ve 1978 yılmdakı bir çarpışma da ölen 9 Israilli askerin kemiklerinin, bosaltma işlemlerinden önce Kızılhaç'a teslim edilmesınde diretiyor. Çekoslovakya'da muhalefete karsı baskı yoğunlaşıyor # Charta77 (Bfldiri77) adh örgütün üyeleri, yakııı zamanda Polonya'dakini andıran bir kit^a lesel hareket beklemiyorlar Yunanistan'daki ABD üsleri icin « görüşmeler eylürde başlıyor Stelyo BERBEUAKİS bildiriyor ATtNA Yunanistan'da ki ABD askeri üsleri nin ge leceğini belirleyecek YunanAmerikan gorüşmeleri ne eylül ayı içinde başlanmasma karar verildi. Ülkedeki Amerikan üslerinin gelecektekt durumunu saptamak içln Başbaüan Papandreu'nun başkan lığmda oluştuıulan «Dış po litika ve Savunma Yüksek Kurulu>nun önerilerlni değerlendiren Bakanlar Kuru lu, görüşmelere eylül ayında başlanabileceğlne karar verdi. Dı^ Politika ve Savunma Yüksek Kurulu'nun toplantısında Amerikan üsleriyle ilgill görüşrneîere başlanması, ancak bundan önce yapılan görfis melerdekinden larklı bir çizginin izlenmesinl öngören bir öneri benimsenmişti. Üslerle İlgill kurulun baş kanhğmı yapan ABD'nin Atina Büyükelçisi Monteag Stearne'i Basbakan Papahdreu dün kabul etti. Bazı güvenilir kaynaklara gö re Papandreu, Amerikan Büyükelçisiyle görüşmesl sırasında ABD ile Yunanistan arasmdaki Savunroa ve ekonomik işbirliğini ele al dılar. Dışişleri Bakanı Yuannis Haralambopulos'un. da 24 eylülde New York'ta ABD Dışişleri Bakanı Geor ge Shultz ile görüşeceği be lirtiliyor. ABD ile Yttnanlstan smda daha önce 197619 yıllannda Amerikan askeri üsleri konusunda görüşmeler yapılmış, ancak bir anlaşmaya vanlamamıştt. Basbakan Fapandreu bu arada Yunan hükümetinin resmi davetlisi olarak Yunanistan'da tatilini geçiren Fransa Savunma Bakanı Charles Hernu İle de bir görttşme yaptı. Charles Hernu ile Papandreu mayıs ayında 100 adet Mirage2000 savaş uça ğının alımı için bir anlasma imzalamışlardı. Yunanistan Mirage uçaklanm kendi tesislerinde yapmak ve ucakların Ortadoğu vp Kuzey Afrika bölge temsil ciliginl yapmak istiyor. Papandreu'nun diğer tıir konuğu da Cezayir Dışişleri Bakanı Idl. Papandreu ile Cezaylrll bakan, Yunanistan'm Cezayir'de yaptırdıgı on bin konuthık bir projeyl görüştüler. Bu arada uluslararası sorunlara da yer verdiler. Btş Haberler Servtel Polonya'da oayanışına Sendikası hareketinin de bastırılmasından sonra gözler Dojja Avrupa'nın diğer ülkelerine çevrıldi. çekoslovakya'öa 1 9 6 8 aPrag Baharı» hareketinin bastırılmasından soora da sosyalist aydınlar ve bazı rahipler «Charta '27» (Bildir ge . 77) hareketini oluşturarak bireysel özgürlülüer için roücadele etmeyi sürdürdüler. Ancak Polonya'daiu işçi ha reketi bile Çekoslovak muhaliflerjne umut vermecu Çekoslovakya'da daha lazla özgürlüfc isteyen halk Çekoslovak halkımn ilgısizliguı den ve yılgınlı|ından dolayı yakm bir zamanda polonya'daki Dayanışına hareketi gibi bir destek beklermyor. Buna ragmen «Charta 77» hareketi üyeleri hep: ' batta işkenceyı göze alaruı çabalannı sürdüruyor. E<len ülkenin en yoğun basKi nygulanan hapislıanesi olıı ı Mirov kalesindekl 1200 hu kümlü arasında bırçok »ı yasal tutuklu bulumıyor, Hareketin üç sözcüsü» den biri olan Aruıa Mam»nova, bıçbir yerde iş bu! ı Jtnyor. 1948 yılıncla yınm yaşmda Komümst Parü'i'' giren Marvonova 21 yıl paı ti üyesi kaldı. Prag bahı nndan sonra ise 20 yüdır siu^iürdüğü radyotelevu yon muhabirliğmden ve pur tıden atıldı. yıllarca bulJ şıkçılık yapan Marvonova bugün, kocasıyla bırhkte batıdaki pul kolleksiyonculan için Mozambik posta pullan toplayıp paketliyorve bu iştefl ayöa 1617 bin lira kazanıyor. Teletonu dın leniyor, evi kontrol altında DamatU ise Marvonova ile görüşmeyi sürdürdügü için işten atddı. 1981 nisanında «Charta TJ» harelsetı üyesi 36 kişi gözaltına alrndı. 15'i hakkında kışkırtıcı taaliyet gerekçesiyle dava açıldı. Beşı 11 ay, ikifd 13 s* hapis yatü, biri halâ hapıste. Hareketiu diğer bır ünlü üyesi olan Profesör Jiri Ha. Jek sürekli göz hapsincSe yaşıyor. 69 yaşındaki bu ko. münistin Çekoslovakya dışına çıkması on yüdır yasaKlannuş durumda. Prag Baöan sırasında Dubçek yönetıminde Dışişleri Bakanlığını yürüten eskı Kotnünist Parti yöneticisı yalorı gelecekten umutlu dpgil ama gelecege güvenle bakıyor. 69 yaşında olmasına rağmen şunlan söylüyor: «Sosyalizmin ba ülkede dıllket aşatnastru atlatacağına inamyoram. Özgiirlfiğün Wr patlaması olan Pras Babarr, bnnu yapablleceğimirf ötrfi Dünya Forumu: Batı dünyası "ticaret savasıyla,, karsı karsıya bulunuyor üış Haberler Servısı Dunyanin bellibaşlı politika cüarının ve sanayi yoneticilerinin biraraya gelerek Ba tı dünyasınm sorunlarmı tartıştığı «Dünya Forumu'nun» bu yılkı loplantılarında Lübnan savası v e Batı dunyasını bekleyen »ticaret savası» tehlıkesı ele almdı özel bır oturumda konumekik dıplomasisinin aıucıdi ve bır zamanlar «Sü perman» olarak anılan eskı ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger BaU'nın. Lübnan savaşmdan kârlı çıktığmı one sürdü. Oturumlann gizii yapıldığı Dünya Forumu'n. dan sızan bilgilere göre. Kissinger aynca Batı dunvasmın karşı karşıya kaldığı büyük ekonomık ve siyasal sorunlarm Sovyetler Bir liği'ninkilerin yanında önem siz kaldığmı söyledi. Toplantılarda en çok ele alman konu ise «ticaret savaşı» tehlikesi. Bu konuda eski îngiltere Dışişleri Bakanı Callaghan, eski ABD Başkanı Gerald Ford ve eski Fransa Cumhurbaşkanı Valery Giscard d'Estaing birer konuşma yaptılar. Eski Ingiltere Dışişleri Bakanı, ticaret savaşı tehlikesine değinerek, ABD'nin ekonomik açıdan ihracata bagımlı oldugunu hatırlattı ve ABD yönetiminin Avrupa karşısuıda gümrük duvarlan oluşturmasını eleştirdi, Callaghan aynca ABD yönetiminin, Sibirya Baü Avrupa doğal gaz boru hattunı engellemeye çalışırken, Avrupa'nın enerji ihtiyacuruı acılliğini küçümsediğini söy ledi. Eski ABD Başkanı Ford da Başkan Reagan'ı eleştire rek. Reagan'ın en azından dogal gaz hattmda kullanılacak mallar için ambargo uygulamaya karar vertrken, bundan Avrupa liderlerini önceden haberdar etmesi ge rektigini belirtti. Ford aynca ABD ve Batı Avrupa'nın ekonomilerini düzeltmek içnı Japonya'yı taklit edebileceklerint önerdi. Ford, Japon modelinde özellikle sanayici hükümet ışbirüğini örnek gösterdi. îsraii, yaralı Lübnan'lı çocukların Beyrut'tan çıkarılmasma izin vermiyor TEL AVIV, (a.a) IsraIL Birleşık Amerıka'da faaliyett© bulunan Arap Ama rikan Derneği'nin. îsraü bombardımanında yaralanan Lübnan'lı çocuklann tedavi için, kuşatma altındaki Batı Beyrut'tan çıkarılarak Birleşik Amerika'ya taşmması gırişîmini engelledi. Önceki gece bir basm toplantısı du zenleyen îsrail Sağlık Ba*kanı ?rof. Baruh Nedan yarah çocukların «propaganda amacıyla» Batı Beyrut'tan çıKanlmak istendiğini öne sürerek yaralı Lübnanh sıvillere Israil'in de yardtm ©debileceğini söyledi. Bilindiği gibi Israil'in Batı Beyrut'a yöneltüği saldırılar sırasında kentteki bastaneler de bombalanmıştı. ö t e yandan, geçen cumartesi günü Lübnan'ın Bamgun kasabasmda otomobillerine bomba yerleştirilen iki Israilli askerin öldüğü. îsrail Askeri Komutanlığı'nca açıklandı. Beyrut . Şanı karayolu yakmında da benzer bir olayda üç Israilli asker ile Lubnanlı beş sivil yaralanmıştı. İran'da 7 0 subayın idam ediidiği öne sürüldu LONDRA, (THA) Iran eski Dışişleri Bakanı Sachk Kutbizade'nin önderliğindeki darbe girişimiyle ilgili olarak son üç haftada yaklaşık 70 îranlı sıvbavın kurşuna dizildiği ileri sü rüldü. Dartte girisimmde ıol alan ve daha soma londra'ya kaçan îranlı bir subaydan kay naklanan haherlere Röre idam edilenler arasında aTbay Kasım Hüseyin, Bmbaşı Şahpur Pazu hande ve Hüseyin Nakibzade bulunmaktadır. Kutbizade'nin de kalmakta oldugu Tahran'da Evin hapishanesinin yetkilUeri kendllerlyle yapılan telefon s;örüşmesinde haberi r e doğrulayabileceklerini ne de yalanlavabileceklertai sövlediler. Brassel olayı Mitterand bugün TV'de terör konusunda konusacak PARİS, (a.a) Pransa'da terör olaylflnnm şiddeüenmesi üzerine, Pransa Devlet Başkanı Mitterrand, bugür» televizyonda halka hitaben bir konuşma yapacak. Fransa'da son iki hattada meydana gelen terör olaylannda altı kişi ölmüş, 22 klşi yanOaamıştı. 15 ay önce ıktidara gelen Mitterrand, ikincl kez yapacağı t6levızyon konuşmasında, sosyalist hükümetin siyasal s^ınma ve af kanularında ızledıği hberal tutumun Paris'i terör eylemleri arenasma çevirdlği yolundaki eleştirıleri cevaplayacak. Bu arada, geçen haîta Pans'te bir Yahudı loltantasu» yapxlan saldında kullanılan bir süahın bulunduğu açıklandı. Paris'in Boulogne ormanmda bir bahçıvan, çalıların arasında plastik bir torba içine saklanmış Polonya yapası WZ63 otomatik tüfek bularak polise teslim etti. Cuma gecesi bulunan silahın restorana yapılan baskında kullamldığı anlaşümış, ancak haber kamuoyuna daha geç açıklanmıştı. AIi Kara'dan başka 2 Türk hakkında daha tevkif müzekkeresi cıkarıldı • İran, Irak'a ait bîr petrol deposunu tahrip etti LONDRA (THA) Tah ran radyosundan yaymlanan bir habere göre 50'den fazla Irak askeri İran kuv vetleri tarafından öldürüldü veya yaralandı ve Körfezin kuzeyinde Irak'a alt bir petrol deposu tahrip e dildi. Tahran ıadyosunun Lond ra'da kaydediîen yayınına göre Irak'ın Sibeh ve Seihan bölgelerinde 25 Irak askeri öldürüldü. Irak'a ait bir cephanelik de isabet al dı. Aynı radyo habertne göre Irak'm güneyinde İran topçusu tarafmdan gerçefe leştirilen bir baska bombardiman sonucu 25 Irak askeri öldü veya yaralandı. İtalyan askerleri Beyrut'a gîtmeye hazırlanıyor EOMA (THA) Dluslararası Banş Gücü'ne dahil özel bir îtalyan piyade müfrezesi Beyrut'a ğitmefc tlzere hazırlıklarım sürdürüyor. Beyaza boyanmış tank, feamyon ve diğer askeri teç faizat cumartes,i günü trene yüklendikten sonra ülkenin kuzeyindeki Legnano kenfctoöen, güneydekl Brlndlsi' ye sevkedildüer. OARDtYAN PÜSULAYI GÖRtîNCE Çekoslovakya'nm Opava kadınlar cezaevinde siyasal tntnklnlar da bulunuyor. Dışarıyla haberleşmeleri kısıtlanan siyasal tutuklulara fealan başlıca yol, el altmdan haber salmak. Işte resimlerde bir kadın tntuklu, bahçede hava almava çıkarüan bir arkadaşma pusula atiyor. Ancak gardlvanlardan biri dnrumu eörüyor ve pusulayı almava çalışan kadıru sopayla dbverek U7aklaşfanvor. • Meksika'da bu* yolcu trenînin demiryolu geçıdinden süratle geçmekte olan bir otobusle çarpışması sonucu 24 kişi öldü, 23 kişi de yaralandı. • Londra'da yayınlanan liberal «Guardian» gazetesl Angola'daki durumun Lübnan'dakine benzediğini, Lübnan'daki îsrail saldırısı gibi Angola'nm da Güney Afrika Cumhuriyeti'nin saldırısıyla karşı karşıya bulunduğunu belirti yor. • Gorgü tanıklannm anlattığma göre, Gdansk tersaneleruıın bırisi dün polis kordonu altına alındı. Bilindiği gibi ıki yıl önce Gdansk tersanelerinde başlayan grev Bağımsız Dayanışma Sendikası'nm kurulmasıyla sonuçlanmıştı. Tanıklar tersanelerin girişinin önünde bulunan alana polis devriyelerinin yerleştirildiğini ve buraya kimsenin yaklaşmasına Izin verilmediğini beürtiyor. • Portekz'in Başkenti Lizbon'da Federal Alman Havayolları Lufhansa ve Fransız Havayolları Şirketi Air France bürolarınm bulunduğu caddede patlayan bir bombanın büyük maddi kayba yolaçtığı büdirildi. BONN. (a.a) Alman sanayici Wilhelm Brassel'in kaçınhnası ve öldurülmesi oîayıyla ilgili olarak Ali Kara'dan başka iki Türk hakkında dava tevkif müzekkeresi çıkanldı. Sözkonusu Türkler Sabahattln Y. ve Ali A.'dır. Alman makamlan, söz konusu iki Türkün soyadlarım açıklamadılar. sadece baş harflerini belirttiler. İki Türk'ün yanı sıra Pakistan uyruklu Şehit M. hakkında da tevkif müzekkeresi kesildi. İki Türk ve bir Pakistanlı şantajla adam kar çırmakla suçlanıyor. Po lis, olaya başka kişilenn de adlannın kanştığını ve bunlann aranmakta olduğunu bildirdi. öte yandan Brassel'in cesedine yapılacak otop side ölüm nedeninin kesin şeMlde anlaşılacağı tahmin ediliyor.