Katalog

Cumhuriyet 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER bistan yetkllllerinin buldozerlerle bunları kumların altına gömdüklerini anlatmakta dırlar. Bazı duygulu vatandaşlar da orada hiç bir işe yaramayan bu kurbanların israf edilmemesinin mümkün olup ol madığım sormaktadırlar. Sözlerimin hac ile ilgili bölümlerinde ışaret ettiğim gibi ifrat biçiminde hac edenler için kurban kesmek icap etmez. İsteyenler nafile olarak kesebilirler. Eğer isteniliyorsa glt meden önce, ya da geldikten sonra sa daka olarak kendi memleketlerinde bu hayırh işi görmekte dınsel bakımdan hiç bir sakınca yoktur. Arabistan'ın zengin petrol kaynaklan nın gelirleriyle dünyanm en refahlı ülke leri arasmda yer almasmdan önce, kurbanların ziyan olması dıye bir sorun yoktu. Ama bugün artan dünya nüfusu yüzünden başgösteren açlık sorunu Arablstan dışında kalan kimi ülkelerde, yal nız, blzl değil. tüm dünya uluslarım ya kmdan ilgilendirmektedir. Bugtin nüfus planlaması ve kürtaj yasası nasıl ciddiyetle resmî ve gayrires ml kuruluşlarımızca ele alınmakta ise, TRT aracılığı ile bu dünsel ve güncel ko nuda ele almmalı ve Müslüman toplu mun bilinçlenmesi sağlanmalıdır. Bu, her sarfedılen lirayı hesap etmekle yü kümlü kuruluşların titizlikle üzerinde durması özlenen blr konudur. Çünkü her yıl 4050 bin hacı adayının hem ken disi, hem de gecmişleri için kesmekte oldukları kurbanların döviz olarak ma liyeti azımsanmayacak bir toplama ula şır. Bu nedenle yetkıli makam gün geçirmeden bu alanda müslüman halkı ay dmlatma kampanyasına girişmeli, İfrat yöntemi ile haccı salık vermell bu hac biçiminde kurban kesmenin gerekli ol raadığı üzerinde ısrarla durmalıdır. 22 TEMMUZ 1982 ı urban bayramma 34 ay öncesinden , hac için hazırüklar başladı. Görev1 lendirilen kişiler Hicaz'm yolunu tutah blr ayı geçti. Benl bu konu üzerinde durmaya zorlayan nedenlerden biri, dünyayı tehdit eden açlık tehlikesi; öteki, ül kemlzdekl ekonomlk sıkmtılar: blr üçün cüsü de yurttaşlardan gelen sorular ve gikâyetlerdir. Hindistan'da, Etyopya'da, Biyafra'da, Bangladeş'te her gün açlıktan binlerce insanın öldüğünü dergilerde, gazetelerde, birkaç yıl öncesine kadar da «TV» de izledik. Türkiye, dünya sorunlarmdan so yutlanamayacağına göre. lşçi tasarruflarıyla karşılamaya çalıştığımız büyük gereksinmelerimizi daha ne kadar sürdürebi leceğimız kuşkusu ortada durmasa bile, ülkeye giren dövizleri gerekmediği halde Hicaz'm kumlanna dökmemek dünya ulusları önünde bir insanhk borcudur. Kurban bayrammm 1, 2 ve 3. günü kesllen kurban, büyük mezhep kurucusu lmamlara göre ufak değlşiklikler gösterse de, genel olarak zengin ve özgür klmse ler lçin bir vecibedir. Akıl hastası ya da çocuk yaşta kişi adına kurban kesmek blr lçtlhade göre vaclpdlr. Kimi lçtihat sahiplerine göre de kurban kesmek vacip değil sünneti müekkede (yinelenmiş, sağlamlaştırılmış sünnet) dir. Hall vaktl yerlnde olan mtislümanlara vacip olan kurban kesmek hlç kuşkusuz en güzel blr dlnsel gelenektir. Zengin ol sun, olmasın kesilen kurbanın etinden, sa hlbl de ylyebilir. Muhtaç olmayan tanıdık larma yedlrebilir. En az Uçte biri de yok sullara dağıtılmalıdır. Büyük merkezlerin zengin çevrelerin de yoksul bulmak güç oldugundan bun K Kurbaıı Kesmeden de Hac Farizası Yerine Getîrilebilir Doç. Dr. Bahriye ÜÇOK lar için ayrılacak payın Çocuk Eslrgeme, Kızılay gibi hayır kuruluşlanna ulaştırıl ması yerlnde olur. Kurbandan, herhangi bir gayrl müsll me armağan yoluyla vermekte de bir sakınca yoktur. Burada Islâm dininin, ırk. din, dil ayrımı yapmadan bütün insanlı ğı kapsayan bir yardım anlayışını ve hoşgörüyü salık verdiği açık olarak görülmektedir. Âbbasl Halifelerlnln en Unlüsü olan Harun Reşlt, hallfeliği süresince tam 9 kez hac kafilelerine katılarak güvenllk tedbirlerl almıştı. Hacca giden son hali fe budur. Yüzyıllar boyunca artık hiç blr hallfe çeşitli tehlikelerden ötürü bacca gitmemiş hatta bu yüzden (847861) IX. yüz yıl ortalarında yaşayan Abbasi halifelerlnden «El Mütevekkil Alâllah» Dicle üzerinde Samarra şehrindeki sarayında, hac farizasını ifa ettiğl küçük bir kâbe blle yaptırmıştı. îhrama glrmenln yanl hae farizasını yerine getirmenin üç türü vardır: 1. ifrat, 2. kırân, 3. temettü. Hacca giden her müslüman bunlardan birinl secer ve onun gereklerine uygun biçimde hareket eder, hacı olur. Eğer kişl İfrat usullerine göre hac edecek ise kurban kesmek ona «vacip» değıldır. Ama Isterse nafile olarak kurban kesebilir. Kırân ve temettü biçlmlerinde hac etmek isteyenlere kurban kesmek vacıptır. Ancak, hacı adayları Mekke'nin yerli si iseler kurban kesmeye gene liizum yoktur. Çünkü onlarm memleketleri «Mikâd» dır. Yani ihrama girmeye niyet edilen yer dir. Gerek kırân, gerek temettü koşulla rına uygun olarak hac etmek isteyenlertn mikadda blr koyun kurban etmeleri gere kir. Ama bu, dışardan gelenler İçin blr vecibedir. Ayrıca Kur'anı Kerimin Bakara sü resinln 198. Ayetlne göre eğer hacı adayı koyun bulamaz ise bayramdan önce Mek ke'de üç gün, yedi gün de kendi yurduna döndükten sonra oruç tutmakla bu gere ğl yerine getirmiş olur. Hatta îmamı Oa zali'nln lçtihadına göre bu on günlük orucun tamamını lster arka arkaya ister se arahklı olarak kendi yurdunda tutar ve kurban borcunu böylece karşılamış olur. Üzülerek belirtmek isterim kl her yıl hac'dan dönenlerden pek çok yurttaşımız kesilen onblnlerce koyunun sosyal bir amaca hizmet etmediğini, kurbanların ortada kalarak bozulduğunu, Suudl Ara Cumhuriyel Sahibi: Cumhuriyet MatbaacılıkveGazetecllikT.A.Ş. ^ NADİR NADİ a d m a Cenel Yayın Müdürü: „ . Müessese Müdurü: Yazı Igltrı Müdurü:... I M M v* Y«y>n HASAN CEMAU ... EMİNE UŞAKLIGİL „ OKAY CÖNENSİH Cumhurlyit Matbaacılık v»Gazel«clllk T.A.Ş. Paıta Kutusu: 246 İStanbul Tal: 20 97 03 (5 HalJ BÜHOLA1 • , , < ANKARA:Konu"rSokakno. 24/4 Yenlşahlr Tsl: 17 58 25 17 58 66 Idare: 18 33 35 Hallt 21ya Bulvarı No: 6S/3 Ttl:25 47 09131230 Atatiirk Caddasi, Türk Hava Kurumu Ifhanı Ka!2/1 7al:l45S019731 • İIMİR: • ADANA: MKVtM 0ONEŞ ÖGlE İKİNDİ 22 Temmuz 1983 AKŞAM YATSt. 3.30 5.43 13.20 17J.8 20.37 22.32 f5oyıoncE) 22 TEMMUZ 1932 ANKAEA'DA AÇILACAK YENİ LİSE MÜNASEBETÎLE Ankara'da iklnci blr lise açılması kararlaştırılmıştır. Bu lise Gazi Muallim mektebinin mu kemmel binasında açılacak ve tedrisatında bir ecnebı lisanım da pek iyi Öğreunek hususunda Galatasaray lisemizin blr ikmcisini teşkll ede cektir. Nazanmızda Mu allim mektebinin ehem miyeti bir liseden asla aşağı olmamakla beraber yeni lisenln devlet merkezinde pek buyük bir ihtiyaca cevap verecegtnl de pek iyi takdır ediyoruz. Ankara'da oturmaya mecbur ailelerin mühim bir kısmı çocuklanna ve nlecek talLm ve terbiyeden dolayı ikiye bölunerek her ailenin yarısı orada, yansı Istanbul'da ikamet etmek gibi fazla masraflı bir külfete katlanıp duruyorlardı. Tah sllin esaslı kısmı ilk. orta ve ortdan sonra gelen tahsil oldugu cihetie dev let merkezinde oturacak ailelerin bir kısffiı tahsil İçin tatmin edllmis olma lan mühlm blr ihtiyacın hakiki cevabını teşkil edecektlr. Geçen gün maarif erkânından bir zat diğer bütün liselerde lisan tah sıline çok ehemmiyet ve rildiğıni ve lıseyi bitiren her çocugun mutlaka bir ecnebi dilini iyice bilmesmin gaye edlnildi' ğinl söylüyordu. Maateessüf bu işin simdiye kadar takip olunan slstemle kolay kolay ger» çekleşemiyeceğine karar vermek zorundayız. Malt&at fena mı? Asla değil. Fakat onu temin edecek sıstem, içinde bulunduğumuz yol değil. Lise programlan esaslı derslerle yüklüdür. Yabana bir dil bu programlarda ne olsa lkinci ve üçüncu plana düşen bir fazlalıktan lba ret kalıyor. Bu işi daha esaslı tetkike ihtiyaç var. Zaten yalnız bu değil, Türkiye'de milli talim ve terbiye İşi, İnkilap hayatımıza uygun çok esaslı yeni bir cereyana girmek ihtiyacmdadır. YUNUS NADÎ Vf OKTAY AKBAL Zorunlu Yanıt II AÇIK VASİYETAÇIK TEŞEKKÜR öykü yazarı, ozan, sevgill ve degerll insanımız Mübeccel Izmirli'yi 10 Temmuz 1982 günü yitlrmistik. El yazısıyla bıraktığı sf n mektubundakl öz isteğinl (vasiyetinl) isteklerimıze katarak ve «bütün ilgislzlere, ilgısizhklere sitem..» imiz olsa blle hiç kimseye kırgınlık beslemekslzin: Başta, bilinen '«başucu dostları>na (Ferlha Aktan, îsmet Kemal Karadayı, Aysel AlpsaL.), törene katılan, bassağlığı dileyen dostlara, Göztepe Sosyal Sigortalar Hastanesi Bagheklmi Dr. AU Hacıpasaoğlu'na, özellikle gerek bilimsel, gerekse lnsancıl çabalannı esirgemiyen Dr. Saadet Ersanlı'ya, Aynca Dr. Noyan Ylgit'e, Laborant Mehmet öztürk'e, 3. Dahillye servlsinln hemşirelerlne ve ötekl çalışanlarına, tüm emeğl geçmiş olanlara... ölüm öncesi, ölum sonrası, hersey İçin tesekkür ediyoruz. ARRADAŞLABI ^ , TAKINLABI Bayramda Türkiye'nin her yerinde okuyabileceğinİ2 gazete İSTANBUL Sıran, yerl gelmlşken, Tahlr Alangu'nun o çocuk romanı yanşmasmda Seçlciler Kurulu üyelerlnin nasıl çalıştıklarım, sonuca nasıl vanldıgım anlatan şu yazısına (KIM dergisi 21.1.1965: «Çocuk Yayınlan ve Doğan Kardeş.») göz atalım: «... Eserler yayınevine geçen nisan ayından baş layarak gelmeye baçlamış, tayin edilen sürenin bitim tarihinde ise 64 eserin yanşmaya katüdığı görülmüştü. Yayınevl, Jüriyi hemen ilk toplantıya çağırmış, ilk elemeyi yapmak üzere bu kitaplar lki klşilik blr küçük jüriye verilmlstl. (Sonradan duyduğuma göre, ilk elemeyi yapan küçük İÜrl Ahmet Kutsi Tecer ve Onat Kutlar'dan oluşmuştur. MS.) Müracaatçılann bu sayıya yükselmiş olmalan yarusmanın ilk adımdaki başansı olarak kabul edilmisti. Küçük jüri bu kitaplan teker teker okuyarak ilk değerlendinnede ayırdıgı 18 eseri. Uto edilen şartlara ve lürinin tayin ettigi usulün ölçülerine asgari uygunluk halinde bulunduklannı belirterek, büyuk 1üriye sundu. Büyük Jürinin üyeleri 1964 nisanından. başlayarak aralık ayına kadar bu kitaplan teker teker okudular. Daha önce vardıklan prensip karanndaki hususlan gözönünde bulundurarak her eser üzerinde blrer rapor hazırladılar. 1964 yüınm aralık ayından başlayarak artık bu 18 eser üzerinde konuşmalara ve tartışmalara geçlldl. Tartışmalar, herkesin kendi göüsünü yansıtan notlara dayanılarak şu dört açıdan yapıldı. A) Çocuk romanı tekniği bakımından konunun işlenlşi, B) Dil ve anlatım değerlerl, C) Yazarın romam İle kendi getirdiği değerler açısından özfl, Ç) Eğitsel degerleri Tutulan usule göre, bu İlk turlarda en çok puan verllen eserler üzerinde değil, tasfiye edilmesi gerekli görülenler üzerinde duruldu. 13 eser aynldıktan sonra geriye kalan 5 eser üzerinde yeniden tartışmalara geçildl. Bu beş eser içinde armağana lâyık görülen üçü ayrıldıktan sonra geriye kalan iki eserin «Şeref Listesi»ne alınmasına oy birllgi ile karar verildi. Son turda üç derece için oylamaya geçildi. Bu suretle ittifaka çok yakın bir sonuca varılınca, üyelere «itüfak oylaması» isteğinde bulunup bulunmadıklan sorulunca hepsi de buna katıldılar. Bu suretle, her üç derecenin aldıklan sonuçlar da ittıfakla verilmiş oldu.» Tahir Alangu o yarışma elemelerinin nasıl yürütüldügünü işte böyle anlatmış, o zamandan bu zamana, ne yaşarken ne de öldükten sonra, «Hayır, hiç de böyle olmadıU diyen çıkmamıştır. Rahmetliye, «Yanşmada Aziz Nesin de varmıs. Neye kazanamadı?» diye sormuştum. Bnsını sallayarak bana şunları söylemişti: «Kazanamazdı. Romanı, amacında ve sonucunda gözönünde tutulması gereken eğitsel değerlere ters düşüyor. İki çocuk. almışlar ellerine kalemi, Aziz Nesin zekâsı ve heccavhğı ile. analan. babalan, büyükleri, öğretmenleri de içinde olmak üzere, ortalıkta eleşürilmedik kimse bırakmıyorlar. Oysa hiçbir çocuk, tam gelişme çağındayken. ana baba sevgisine ve ilgisine hava gibi, su gibi, güneş gibi ihtiyaç duyarken ve bütün pedagojik veriler, çalışmalar bunun önemini vurgularken, çocukla çevresi arasmdaki uyumu ve dengeyi basa alırken, bütün çevresine böyle eleştirici gozle bakamaz. Bir çopçünün oğlu sokakta Belediye Başkanının oğlu ile ağız dalaşma girmlşse, babasının onurunu ve bu yolla kendi onurunu kurtaracak yollar arar. Ona: «Ama gureşe tutuşsalar, benım babam senin babam yener!» der. Eleştiriye, alaya ortak olamaz, yoksa yıkılır. Esen okurken, ilk başta. Aziz'in eleştirilerine, esprilerine bol bol gülüyorsun, ama sonuna doğru, hep ayru mekanizmanın işlenişi dolayısıyla, (Çocukluk dünyasında böyle şey olmaz!» demekten kendini alamıyorsun. Şimdiki çocuklann harikalığı, ne de olsa. bir yere kadardır. Aziz, en başta, kendi çocukluk gerceğini unutmuş.» «Şimdiki Çocuklar Harika.yı iki yü kadar önce. merak ederek ben de okudum. Alangu ve Necatigil öğretmendiler. Rauf Mutluay emekli öğretmendir. Alangu'nun bu değerlendirmesini Aziz'e karşı kıncı olmamak için, Papirüs'teki tartısmamızda da kullanmamıştım. Ama şimdi, o yanşma sonucu için yazdıklanna bakarak. insan harcamadaki acımasızlığına üzülerek, çok yazan ve çok satan yazarlığmda, ayıklamalara gitmeye gerek görmeden her yazdığının «başyapıt» olduğunu sanısma saşarak, katıldıgı her yanşmanın Seçiciler Kurulu üyelerinden peynir ekmek ister gibi ödül lsteyip beklemesine hiç aklım ermeyerek. kullamyorum. Tahir Alangu'nun bana söyledlklert bunlardı. Kutlar, kitabının derece alamayışının gerekçesini önce anlatmış. sonra yazıp vermiş Nesin'e. «Şimdiki Çocuklar Harika», yanımda, elimin altında değil şu an. Yanılmıyorsam. Aziz Nesin bu gerekçeye karşı, «doğruya tersinden yaklaşım gibi. «edebe edepsizlikle de vanlır» gibi bir görüşe yer vererek (Arhtuı U. Sayfada) GAZETESİ'dir Bayramda Istanbuı BAYRAM Gazetesi'nii almayı unutmayınız. Ülke eVonomisınde TEŞEKKÜR Yapmıç oldukları ameliyatla benl yeniden sag lığıma kavuşturan Okmeydam SSK Haatanesl 1. Hariciye Şefi çok değerll insan amacıyla ayrı ayrı tebrik yazamadığımız; Mezunlarımm tercih eden sayın işadamları ve yetkililerin. mezunlarımızın ve dosllarımızın Bayramını kutlar, mutluluklar dileriz CIZlGünun UcmlarıLZZ) Halk bayılır dururken Dr. Mazhar Osman Bey diyor kij «Bu mevsimde en güzel meşnıbat, soğuk ve temiz memba suyudur. Bunun yerinı hiç bir şey tutmaz. Kahvehanelerde nihayet ancak iyi gazoz içllebilir Kocataş suyu ve gazozu cehennemi sıcaklarda şayanı tercihtir. diğer emeği geçen tüm hastane personeline sonsuz mlnnet ve sükranlarımı sunarım. EMRUMİYE 1EMAK Opr. Opr. Opr. Dr. Dr. GALİP ALTINTEPE'ye Dr. ASLAN KAYGISIZ'a Dr. LÜTFÜ KARLIOVA'ya HAYATİ EKŞİOĞLU'na CEHENNEMİ SICAKLAR BEYOÖLU ' IstıKlalCad 87/7 TeL 44 9011 KADIKÖV Altıyol, KuşdılıCaa No 8 Tel 36 11 50 Tanısı kolay, tedavisi kesin çağdışı bir hastalığı yoketmeyi amaçlıyoruz. Hastalanmıza ve çahşmalanmıza destek olan Yardımsever dostlar Knrum ve kuruluşlar Şeker Bayramınızı kutlar, teşekkürleriınra sunar, ilgi ve yardımlannızın devamını bekleriz. Şehremlni Ziraat Bankası H. No: 4206 lst. Lepra HazU 72 01 22 DUpanser: 23 09 58 Turtslık Pansiyon örun.Burhantys TEL.341 MUMESSİLUK. İTHALAT. IHRACAT VE TICARET ANONİM ŞİRKETİ ••• • • • » • • • • • • • •• • • •• » » » • • • •• • • • • • • • » • • • » • t Sayın dost ve müşterilerimizin Bayramlannı kutlar Sağhk, mutluluk ve başarılar dileriz. Dünyanın en buyuk matbaacılık fuarı DRUPA'da, şirketımizden ilgilerini esırgemeyerek temsilcisi bulunduğumuz standlan ziyaret eden gazete ve matbaa sanayiintn seçkin temsılci'erine teşekkür eder bütun dost ve müşterilerimı'ze hayırh bayramlar dileriz.. Nuruosmanıye Csddesı No 4 Istanbul Tel 22 92 9128 26 42 örtım turizm Sunar •»9«c«/tOp0n h f a m ı BOOflUM yurldiH KLASIKBOYOK AVRUPATURLARI uiusoy Anadolu Sigorta Şirketi Acentesi Kartal Kollektif Şirketi Hamid BÜKE ve Ortakları ^ • • • • •» • » • • • • • • •• •• • » • • • • • »• •• • • • • • • » • » • • M. Saadettîn Oyacıoglu Tüm akraba, dost ve tanıdıkların Ramazan Bayramını kutlar; T.MT OTEL SultanSarau Motel ^ 19.900.TL. OTEL 19JMK»TL. MARMARIS Otobüdt 20gün: 76.000 TL v« 400 Dolar Hatiran / 9 Ttmmuz 3 /17124 Ağutoi 7 / 21 / 28 •off >. Zafnb \tmeSk'•MUuo Ceanfre PtriıLoaAm> AnııCadut M d h • Viyuu • Bdgrat Plordiv TEŞEKKÜR Hamllellgi süresincö' NllGÜN ilgi ile izleyen, doğumunu büyük bir leştiren, GEÇİM'l büyük AKDENİZÜLKELERj VE ORTA AVRUPA Veıı«iikRon*n«naM( Nlte C n m Moalc OMİO Bucdoıu Vatanc* Pult • Londn AaMerdun • MUıılh • Prof. Dr. MUAMMER ALPAY'a özen ve başan ile gerçek aynca yeniden geçirdiği rahatsızhğı nedeniyle ügi gösteren sözkonusu kişilere şükran ve saygılarını sunar. OTEL 13.900TL MARJ1OTEL 30000TL. Otobüdt 15gün 110.000 TL v« 460Dokr Temmut 3 31 /Ağıutot SS OtoMf tariantB sJr cM«tioal| Uerc«taotDbWat r lcr«|»l«. MDRACAAT: İSTANBUL: İs6dk Cıd. 67 TıkanGtalltaıyu Tcl:4S1094M/491011 ANKARA: tnkitap Sok; 18/A K u i ı y Tel: 17 Sİ 71 / 18 36 S6 SAMSUN: KaıtutTd: 1SS10 21900.TL. «•VWalMf dahiMir dogum sırasında yakın ilgilerini esirgemiyen, Dr. NBJAT CEYHAN. Dr. SERDAR CÜNALP, Dr. TURHAN ERGİNBAŞ, Dr. ENCİN PALAZ, Dr. MEHMET ERK, Dr. SERBULENT ORHANER. Pediatri Baş Aşistanı Dr. MURAT YURDAKÖK ve Dr. GÜLNUR ÖZDENİZ'e ve Hacettepe Hastanesi tüm doğumhane personeline sonsuz teşekkür ederim. SELÇUK GEÇİM Doç. Dr. KUTAY BlBEROĞLU'na •••••••••••••<»»•»»»»»»»»>»»»»»•»»•»»»»»» EVREJN KİMYA • Dost ve müşterilerinin Bayramını en iyi dileklerle kutlar sağlık ve esenlikler diler. Tel: 66 41 23 • 67 33 98 M611074 618226 ıı. 2^05 Irtlbat Abantur 376IO7 (Ajans E: 59) 5251 ••••••••••• ••••••••••»