Katalog

4 MART 1982 Cumhuriyet 7 1981 kazanclari Bülent SOYLAN bildirilecek toplanmMina re bu sureile hesaplanan Kelirin vergi datresinp btldtrüıneslne msh mıshır. Gellrin takvim yılmui belii bir dönemine taallok etmesl beyannamenin yıllık VM fını detifttrmez. Yasa maddelerınden de anla şılacağı üzere, eger aksine bir hükiim yoksa yurttasların gelir leri üzerinden ödeyecekleri ver gıler, asıl olarak onlann kendi bildirimlerine göre hesaplanıyor. Bir takvim yılı yanı ocak ayı başından. aralık ayı sonuna kadar elde edilrruş çeşitli kazanç ve iratlar bir araya getirilip toplanıyor ve ortaya çıkan toplam gelir, bir bildirim ile vergi dairesıne bildiriliyor. Bu bildinmın yasal adı ise, Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi. Gelir Vergisi yasasında geçen mükellef ve sorumlu'nun ne olduğunu kısaca belirtmekte yarar var. Mükellef, vergı yaaalannm kendisine vergi borcu yüklediği kişı. Vergi sorumlusu ias bu verginin ödennjesi bakımından, alacaklı vergi dairesine karşı tnuhatap olan yanı vergi dairesinin, verginin ödenmesinden kendini sorumlu tuttuğu kişi. Bunlara örnek verelım: Yıl içinde yaptıgı hızmet nedeniyle serbest meslek kazancı elde eden avukat bunu ızleyen yılın Mart ayı içınde Ugıli vergi dairesine bıldirnıelcle «mükellef» iken, kendisine avukatlık ücreti ödeyenlerden, Gelir Vergisi Kanunu'nun 94. maddesinde sayılan kişiler, bu Ucretin cöl5'ini keserek vergi dairesine yatırmakla «sorumlu»durlar. Vergi yasalannın kabui ettlği durumiar dışmda. «ınükcllefiyet» yada «sotumluluk» dev ri ile ilgili özel anlaşmalar vergi dairelermi bağlamaz. Bu kısa açıklamadan sonra, şimdi de kimlerin beyanname vereceğini, kimlerin vermeyeceğini sıralayalım. 1Mart ayına gırilmesiyle birlikte, Gelır Vergisi Yasasıyla kendilerine bıldirimde bulunrna görevi yüklenmiş bulunan mükellefler için beyanname ver me zamanı geldi. Gelir Vergisi'nin beyanname vermek zorunda olan yükümlüleri bu kez öeğişik görünümlü bir bildirim (beyanname) ile karşılaşıyorlar. Beyannamenin değişik şekliyle ilk defa kullanılacak olması, üzerinde bazı yenılikler yapılmış bulunması yadırgatıcı gelebilir, ama bu yazı dızimiz boyunca üzerinde yapa cağımız çalışmalar bunun anlaşümaz olmadığını, bıraz dikkat edilirse kolayca doldurulabilecegini gösterecektir. Her yıl olduğu gibi bu yıi da Maliye Bakanlıgı yurttaşların Gelir Vergisi bildirimlerim nasıl düzenlemeleri gerekti£ini anlatan bir «rehber» yaym ladı ve vergi dairelerine yolladı. Dolayısıyla bu konudakı kaynaklann başmda bu kitapçık geiiyor. «Gelir Vergisi Beyannamesi Düzenlemc Rehberi» herkese 1981 yılmda iki mil yon lirayı aşan faiz geliri ve iicret elde edenler beyanname vermek zorundalar. Gelir Jeyannamesi nasıl doldurulacak? elemanlar yükümlülerin bu aydaki sorunlannı çözümlemeye çalışacaklar. Ancak bu olanağın kullamlmasında da yurt taşlann, beyanname düzenlenmesi ile ilgili olmayan yada çok özel bir ilgi gerektiren sorunlarla gehp sürdürülen hizmeti aksatrnamalan, konulan özel sohbete vardırmamalan bu büroların daha çok kişiye yardımcı olabilmesi için gerekli, bir davranış olur. Bilindiği gibi beyanname. yurttaşların yükümlü olduklan konularda Devlete verdikleri yazılı bildirim. Biaim Gelır Vergisi Yasamı*, gelir vergisi konusundaki bildirim yükumlülüklerini 83 • 102. maddeler arasında düzenlemis. Beyanın, bir yönüyle de beyannamenin tanımlandığı yasal anlatımlar kısaca çöyle: Madde 83: Hilafına hiikiim ol madıkça, Gelir VerRisi. mükellefln veya vergi sornmlusunun beyanı üsterlnde tarholunur. Madde 84: ... Yıllık hcvanna me muhtelif k»yn»klardan bir takvim yılı içinde elde edilen kazanç ve lratlann Wr »raya B Bu kazançlara eski vergi oranları uygulanıyor. yetecek kadar bulunmayabiHr yada her aranan konuya ccvap veremiyor olabilir. Bunu olağan karşılamamız gerekir, çünkü hem her yükümlünün şahsına ait bir rehber edinmek istemesi savurganlık olur, hem de genellikle bildirim öncesi aşamalardan kaynaklanan bazı kapsamlı sorunların bu kıtapçıklarda çözümlenmesini beklemek haksızlık olur. yükümlülerin gelir vergisi beyannamelerini düzenlemelen sırasmda başvuracakları ikincı yakın kaynak da genellikle ver gi dairelerinde kurulmuş bulunan «Vergi Danışma Bürolan». Bu bürolarda görfivlendirilen Mükellef ve sorumlu Beyanname Konuya girnreden önce beyannamenin ne olup n? olmadı*ı üzerinde durmakta yarar var. Dogum konfrolü değil, öSiim kontrolü TMMOB'ne bağlı Odalarca geçenlerde Odakule'de 'Kentiçi Ulaşım Parıeli» duzenlendi. Amaç; îstanbul ulaşımını irdelemek, çözüm yollan önermek ve igili ve yetkililere ışık tutmak. Ama Nerdeeee?.. İstanbul'un ulaşımıyla ilgili tek bir ilgili ve yetkili bile yoktu panelde. Nedenini araştırdık; konuşmacı lardan bazılarınm şu sözleri çıktı karşımıza. «Eğer» diyordu Makina Mühendisleri Odası Genel Başkanı Prof. Selçuk Somer, mnormal yaşammda melek gibi ınsanlar direhsiyon arkasına geçince zıvanadan çıkıp iblis haline dönüşme zorunda bırakılıyorsa, bir ulaşım »orunu var demektir.» •Vme» diyordu Prof. Somer, *hugünkü trafih düzeni, daha doğrusu düzensizliği, nüfus planlaması için kul lanüacah, doğum kontrolü demiyelim ama ölüm kontrol aracı olarah kullanılabilecek bir düzeye erişmiştir..» İTÜ'den Prof. Kemal Kutlu lse söyle diyordu: "Yılardır seyahat etmekten kor~ kan bir millet haline geldik. Her 8abah evden çıkarken, acaba akşama sağ döneceh miyiz diye bir tereddut içindeyiz..» 1981 YILINDA ELDE EDİLMİŞ GELİRE UYGULANACAK VERGİ ORANLARI Vergilendirilecek Gelir (MATRAH) 1.000.000 3.000.000 5.000.000 10.000.000 15.000.000 25.000.000 25.000.000 uygulanır. liraya kadar liranm 1.000.000 liranın 3.000.000 liranm 5.000.000 liranın 10.000.000 liranm 15.000.000 liradan fazlasının lirası için lirası için lirası için lirası için lirası için 25.00C .000 • Vergi Oranı % 40 45 50 60 70 75 66 oram 400.000 lira, fazlası 1.300.000 lira, fazlası 2.300.000 lira, fazlası 5.300.000 lira,fazlası 3.800.000 lira, fazlası lirası için 16.300.000 lira, fazlası için % Ya Dallashlar bizi ne kadar ia nıyor? Televizyonumuzun gözbebeği Dallas dizısi soyesınde biz Dallaslıları yedikleri yemek, yataklarına serdıklerl çarşafa dek tanıyoruz da, acaba onlar bizler hakkında ne biliyor? Washington Büyükelclmlz Şükru Elekdağ. Dallaslıların bizi ne kadar tanıdığını, kendi basından gecen bir olayla cok güzel anlattı TÜSİAD toplantısında: Elekdağ, eşiyle birlikte bir konferans vermek üzere VVashington'dan Dallas'a gidıyor Konferanstan sonra Rotary Club üyesl Oallaslı bir işadamı, Elekdağlar onuruna köşkünde bir resepslyon verlyor. Elekdağ ve eşi, ellerindekl adrese gıdiyorlar, tam zile bastıklarında kapının önünde 1.95 boyunda. başında püsküllü bir fes, fesin üzerinde ayyıldız. belinde renkli kuşak lar, ayağında şalvar, kuşağın içinde kabzalar hatta bir yatağan, siyahl bir gencin durduğunu farkediyorlar. Adama bir de palabıyık takmışlar, bıyığın takma olduğu belli, her an düşüverecek gibi. fl| Hesaplamalarda vcrginin ve matrahın kesirleri gözönünde tutulmaz. £ Mali denge vergisinin oranı % 3 olarak uygulanacaktır. Sınava Dogru lkinci baskıs» yapılan Sınava Doğru Ö2el Sayı • î/33 iie , bu yıla ait Sınava Doğru cilt ve tüm sayılarınt posta pulu karşılığındaalabilirsiniz. :o GERÇEKLERt BELGELERt ve RESÎMLERtYLE AÇIKLAYAN KÎTAP ÖNCESÎ VE SONRASI 2. B a s k ı 300 Lira Bu kitabın geliri "Atatürk Merkezi Fonu"na bırakılmıştır. Dağıtım : HÜR DAĞITIM Özel Sayı Hersayı Cîlt 100 tl 50 tl 1000tl Gelir Vergisi bildirimınin kımler tarafından verileceği yasanın 85. maddesinde genei olarak belirtilmiş, sonra 86. maddede vermeyecek olanlar, 87. maddede de vermesi istegine bağh olanlar sayUmıstır. Buna göre: Geçen yıl ıçındeki gelirlen, Tıcari kazanç Zirai kazanç Ücret Serbest meslek kazancı Gaynmenkul sermaye irat ları Menkuı sermaye iradı Sair kazanç ve iratlardan kaynaklanmakta olup da; 1. Tamamı tevkif (kesintı) yoluyla vergılendirılmiş bulunan ve gayrısafi tutarlan topla xnı iki mılyon lirayı aşmayan ücretten, menkul ve gayrımenkul sermaye iratlarmdan, 2. Götürü yöntemle tesbıt edilen ticarı veya mesleki kazançlardan veya gayrısafi tuUrlan toplamı iki milyon lira yı aşmamak koşuluyla, bunlarla 1 numarah bentte sayılan lardan oluşmayanlar yıllık gelir vergisi bildiriminde bulunmak yani beyanname vermek zorundadırlar. Yalnızca istisna sımrları içinde kalan kaıanç ve iratlar için beyanname verma zorunlulugu yoktur. Oldukça kapsamlı olan bu konuya ilişkin açıklamalanmızı yarına bırakıyoruz. Beyanname vermek zorunda olanlar İzmir Belediyesi huzur evi tzmir Belediyesi'ne ait Huzur Evi'nde ya* ortalaması 05 olan 230 yaşh var. Doğal olarak ortalama 65'i bulunca hastahklar, yoğun bahım gerektiren durumiar ve doktara olan gereksinim artıyor. Huzur Evi'nin çahşkan müdürü îlhan Özen'in de bugünlerde en büyüfe sorunu bu. Çünkü, şu anda Huzur Evi'nin tek bir doktoru bile yok. 230 yaşlının olduğu Huzur Evi'nde her gün sık sik rahatsızlanmalar oluyor. Doktor da olmadığı için, gelsin bir araba, hastalar doğru belediyenin Eşrefpaşa'daki hastanesine... Yaklaşık 8 ay önce yapılan yönetim değifikliğinin ardından temiz ve bakımh bir görünüme kavujan Huzur Evi'nin yeni yetkilileri bu sorunun bir an önce çözümlenmesini îitiyor Huzur Evi'ndekiler «bizde müşteri çok» deyip ekliyorlar: «Her gün hastaları arabayla hastaneye taşıyacagımıza, bir doktoru arabayla Huzur Evi'ne taşısak olmaz mı?» SÜRECEK NOT: .PostatJaki gecikmoierden dergimi2 sorumlu değitdir. Geçen yıla ait saytlanmız mevcut değildir. Abone ve odpmeli istenmemesi rıcaolunur.Turkocaâı Cad. 3941 CağâfoğlulstanbuJ" Co İSTANBUL DEVLET OPCRA VE BALESİ Mudür ve Genel Sanat Yönefcmeni: Gelir Vergisiyle ilgili rehber tükendi Istonbul Habar Servisl Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü. Gelir Vergisi beyannamelerının nasıl doldurulacağmı gosteren bir «Ge llr Vergisi Beyannamesi Düzen l«me Rehberi» hazırladı. Ancak. baskıaı az yopılon bu rehberi bulabilmek mümkün değil. Bu yıl yenı bir biçim verılen beyannameler, bilgisıyara da verileceği icın ayrıntılı düzenlendl. İlk bakışta gayet karrnaşık olduğu görülüyor. Ancak. iyıce okunduğunda ve ıncelendiğinde beyannomeyi dol durmak gayet kolay. Tabii bir ölçüde, bu !şin uzmanlan ioın.. Bir bakkal. ya da terzınin bu beyannameyi doldurabilmesl güc. Sonuc olarak, esnafın bu nu doldurabilmesi İcin, bu Işi yapanlara yine bir ücret karşılığı doldurtulmasından başka çözümü görülmüyor. Diğer yarıdan Gellr Vergisi rehberi, vergi dairelerinln danışma bürolarında blle her ısteyene verilemiyor. Bazı vergi daireleri. rehberin tetkikine ancak kendi, blnaları icırde Izin verebiliyor. Örneğın, 100 binden fazla mükellefi bulunan Galata Vergi Dairesine gönderilen rehber sayısı yalnızca 200 adet. Herkes, vergi dalrelarine hucum edince rehberler ilk gün tükendi. Mükellefler rehber aradı durdu. Yurttaşlar veni beyannameyi ilk kez gördüklennden cokco almayı yeğ ledller İlgililer, vergi rehberin den ortaklaşa yorarlanılmasını, böylec» idareye yordımcı olunmasırıı ıstıyorlar. cak 'basmla ilişkiler* adlı yönetmeliğin öngördüğü «bo sın bürosundaki çay ocağında sandviç bulundurulur* adlı huküm de uygulanmıyor. Gazeteciler, basından şikayetçi olan Danışma Meclisinin çay ocağma sandviç bulundurmamakla ne kazanç elde edeceğini düşünmekten kendilerini alakoyamıyor. Elekdağlar şaşkınlık İcin de adamın orada ne ara. dığını birbirlerine sorarlarken, kapı acılıyor. Ev sahiplerl bizimkilere dönerek, «tüm konuklarımız geldl, ama onur konuklarımız olan Türk Büyükelçl ve eşl Danışma Meclisi ile basın arasındaki ilişkiler Dayok. Acaba siz onlardan nışma Meclisi kurulah uzun süre olmasına karşırı du bir mesa) mı getlrlyorsuraganlığını sürdürüyor. Danışma Meclisi üyeleri basın nuz? diye soruyorlar. Belli bürosuna gelerek gazetecilerle sohbet etmekten neden ki dış görünüşlerinden kase kaçınıyorlar. Gazeteciler de Danışma Meclisi üyeleri pıda karşılarında duranlaile dialog kurmak için fazla çaba sarfetmiyorlar. Bu rın bekledikleri konuklar dialogsuzlugun sonucu olarak da gazeteciler açhğa katolabileceğini hic düşünelanmak zorunda kalıyor. Kimse Danışma Meclisi'nin yönetimini ••gazetecileri aç bırakmakla^ suçlamıyor an memişler. Sandviçler nerde? Neyse ki kısa sürede durum acıklığa kavuşuyor, özürler dileniyor ve 1.95 İlk siyahinln Elekdağ'lara bir jest olsun diye özel olarak parayla tutulduğu anlaşılıyor. Ipinnos yüzünden çıkan aile kavgası Mart ayı yaklaşıyor kedi sahipleri bilir bunun ne menem bir dert olduğunu. Kedilerinl bir evlat gibi seviyorlardı ama, bu şubatmart ayiarı çekilmez bir dert oluyordu. Her yere Işiyor, sağa sola tırmık atıyor, evin icini darmadağın ediyordu. Komşularının şıkayeti üzerine artık evden dışarı cıkarmıyorlardı. «Ne yapalım evde çekelim de bafkalart rahatsız olmosın hlc olmazsa» dediler. Evın hanımı suların uzun süredir akmaması üzerine hamama gıtmeye karar ver dı. Ancak kedı yalnız kalacaktı. Hamamda Tellak'a rica etti: «Kocam işte, şu nu maraya telefon edip, Minnos'un hasta olduğunu söyler mislniz? Eve gilsin» Tellak, Mınnoş'u evın büyükannesl olarak algılamış olacak. telefonda adamcağıza «Ananız hasta, hemen eve gldln» dedl Adamcağız buna önce bir anlam vermedi. Hem kendisinin hem de karısının anaları yıllar önce hakkın rahmetlne kavuşmuşlardı. işin icin de iş var deyip, işten izln alıp hemen eve gıtti. Kimse yoktu evde, iyice heyecanlandı, Komşulardan karısının hamama gittiğlnl öğrendi. «Tamam hanımın ba şına hamamda bir iş geldl. Zaten tanslyonu yüksektl» dsyip fırladı hamama doğru. Hamamın kapısından karısını istedi. Karşısına tellak çıktı. Kapıda yapılan konuşmolardan sonra ne anası ne de karısının hasta olmadığını sadece kedıleri Minnoş'a göz kulak olmosı icin telefon edildiğini öğrendi. Şlmdı evln beyl ile hanımı kedilerl Minnoş'un mart azması nedeniyle bir hoftadır küsler. Mart ayı geçinceye kadar barışacağa da benzemiyorlar. I.E.T.T. İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN ELEKTRİK MONTÖRLERİ ALINACAKTIR Genel Müdürlügümüz lşletmelerlnde çalıştırılmak uzere sınavla aşagıda nitellkleri bellrtllmiş olan lsçi statüsünde Elektrik Montörleri ahnacaktır. Beltrtilen şartlara haiz lsteklllerln en geç 31 mart 1982 tarihine kadar tş ve tşçi Bulma Kurumu tstanbul Şube Müdürlüğüne başvurmaları gerekmektedir. Aranılacak nitetikler: 1 T. C. vatandaşı olmak. 2 18 yaşını doldurmuş, 45 yaşını aşmamıı olmak. 3 Askerliftn yapmış olmak veya askerlikle llişiğı bulunmamak ya da en az 1 yü tecllli otmalt. 4 En az llkokul mezunu olmak. 5 l'lncl, 2'ncl, 3'üncü sınıf yetkül ehliyetli elektrikçl belgesine sahlp olmak (Sanat Okulu. "Endüstri Meslek Llsesl Elektrik BöIttmü mezunu olmak tercih sebebldlr.) 6 Görev yapmasma engel vucut veya afcıl hastalıgıyla özürlü bulunmamak. (Basm: 111981) 1626 Mustafa İktu 6 11 16 20 , 27 Mart 1982 J. Strauss VENEDİK'DE BİR GECE (Operet 3 perde) Orkestra Şefi: Sahn&ye Koyan: Koreografi: Cem Mansur Koro Şefi: Gürçil Çeliktaş Selçuk Borak Gökçen Koray Dekot Kostümr Osman Şengezer SANATÇILAR Oktay Tezcanlı Songür Unal Payam Koryak Gönül Duman Süha Yıîdız Ayşe İktu Nursel Arpacıoğlu Sevil Yarar Özer Sezer Ferdi Atuner Mine Ma ter Zehra Diriker Nuri Candaş Ahmet Öncül Faruk Göker Zuhal Dinçer Erdem Türkbay Şamil Gökberk Nejat Pı nazoğlu 9 1 3 1 8 Mart 1982 G. Puccini O Kayıtlar devim ediyor. O Dersler tl martta başlıyor. O 3 aylık dönern: 75 veya 150 sflat FRANSIZCA DUY, GÖR, KONUS! • TOSCA (Opera 3 perde) (Konuk Romen Bariton Nıcolae Herlea'nın iştirakıyle) Biletler temsilden t lıafta önce satışa çıkar. Cişe Tel.: 43 54 00 (7 hat) / 54 (Basın FRANSIZ KÜLTÜR MERKEZİ Ziya Gökalp Caddesi 15 Tel. 17 52 68 12194)