Katalog

Cumhuriyet 6 EKONOMİ 20 MART 1982 EKDNOMİDE GÜNÜN AYNASI Karadeniz ekici fütün piyasası pazartesi açılıyor İSTANBUL, (UBA) 1981 ürünü Karadeniz ekicl tütün piyasası 22 mart pazartesi günü açı lacak. Gümrük ve Tekel Bakanlığı yetkililerinden edinilen bilgilere göre, ge çen yıl 3 milyon 696 bin kilo olarak gerçekleşen Karadeniz bölgesinin bu yıl, 590 kilo daha az olması bekleniyor. Yetkililer, tütün rekoltesindeki bu düşüşün geçen yıl ekici tütün baş fiyatının üretici tarafından düşük bulunması ve başka ürün yetiştirmenin daha karlı hale gelmesinden kaynak landığını ileri sürüyorlar. Madeni 1 ve 5 lirahklar 23 marfta tedavülden kalkıyor ANKARA, (a.a.) Çelik alaşımh bir ve beş liralık madeni paralar, 23 Marttan itibaren tedavülden kaldırıhyor. Maliye Bakanlığı yetkilileri, 23 Mart'tan itibaren bir yıl boyunca tedavülden kaldırılan bir ve beş liralık madeni paraların 23 Mart 1983 tarihine kadar yalntz mal sandıkları ile Merkez Bankası şubelerinde, bu şubelerin bulunmadığı yerlerde ise, Ziraat Bankası şubelerinde değiştirileceğini söylediler. Kalefleks yüzde yüz kâr payı dağıtacak Ekonomi Servisi Kale Grubunun kuruluşlanndan Kalefleks Yer Dö şemeleri Sanayii A. Ş.'nin yüzde 100 oranında kâr payı dağıtacağı açıklandı. Kalefleks Genel Ku rulu Odakule'de yapıldı. Kuruluşun 1981 yılında 282 milyon liralık ciro gerçekleştirildiği ve 77 milyon lira kâr sağladığı beürtildi. Genel Kurul'da alınan karara göre Kalef leks'in 1981 yılı çalışmala nndan ötürü ortaklarına yüzde 100 oranında kâr payı dağıtacağı belirlendi. Kemoteks ürünleri Almanya'da satılıyor r Ekonomi Servlsl Bir konfeksiyon ve ihracat kuruluşu Olan Kemoteks'in yurt içindeki beşinci satış mağazasmın açılış törenlnde basına bilgi veren lirma yönetioisi Kemal Moto, Almanya'nın ünlü Neckermann ve Kuelle mağazaların da Kemoteks uriinlerinin satıldığını söyledi. 1975'de Belçika'ya mal satarak ihracata başlayan firmanın DU yıl Almanya va îngiltere ile 9 müyon dolarlık ihracat bağlantısı olduğunu belirten Kemal Moto, yaz sonunda temelı atılacak olan 1,5 milyar lira yatırım değerindeki entegre pamuklu te sislerınin 20.000 metrekarellk bir alana yayılacağım ifade etti. Verilen bilgiye göre yılda 600.000 parça giyim eşyası üreten Kemoteks'de 550 kişi çalışıyor. Yeni tesisin devreye girmesl ile personel sayısı 1200'e, Uretim de yılda 1,5 milyon adete çıkacak. Üretimin %75'i ihraç edüecek. rHanqii ülke~ ı ne i/tiyort • NÎJERYA VÎSKÎ Nijerya'lı bir firma ülkemızdeki ticaret odalarına gönderdiği teklifte, viski satın almak istediğini bildirdi. Ticaret ve Sana yi Odası yetkililerinden alınan bilgiye göre, «Od. Olu (W. A.) Imp. Co.» adlı Nijeryah firma, viskinin yanısıra çeşitli cins içki, sigara ve pil satın almak istemektedir. • ISVEÇ, ÇtÇEK Stokholm Ticaret Müşavlrllğinden Adana Ticaret Odasına gönderilen bir yazıda, Norrbottens Handels AbNox 8030 19M92 En köping Sveden adrestnde faaliyet gösteren tsveçli bir flrmıının ülkemizden çok miktarda ve çeşitli kes me çiçek almak istediğt bildirildl. • B. ARAP EMİRLÎKLERI, ÇADIR Aaana Ticaret Odasına başvuran Birleşik Arap Emirlikleri flrması çeşitli tip ve boyutta çadır istediğini bildir di B ISPANVA, BAL, SALYANGOZ Madrld Hcaret Müşavirliğimizden gelen yazıda (Perez Galdos, 929 Valencia • Leandro Rodrigalvarez Esbi) adlı tıpanyol firmasinrn ülkemizden çok miktarda Salyan goz, (Isla De Arosa 43 Madrid 35, Telx: 46491) firmanın İse kallusız bal almak istedlkleri bildlrUdl. ANKARA (ANKA) Teşvik belgesine bağlanan yatırımlar, kurumlar vergisi yasasına göre olnşturulan finansman fonu teşvikinden yararlanabilecek Devlet Planlama Teşkilatı müşteşarlığmın resmi gazete de yaymlanan «Yatınmların teşviki ve yönlendirilmesl ile 1 1 gili tebllği»ne göre, yatınmların özdendirilmesi ile ilgili önlem ler arasında bu yıl, yatırım fi nansman fonundan yararlanma olanağı da getirildi. Tebliğ uyarmca, bu londan kullanmak isteyen yatırımcılar, bir dilekçe, fona yatırılan miktarı gösteren Merkez Bankası yazısı ve yılın ilk dört aylık döneminde yapılan fiili harca malarm teşviki ile diğer aylar da yapılması planlanan yatırım harcamalarımn dökümünü gösteren bir listeyi DPT, teşvik ve uygulama dairesine verecekler. TUD, gerekli incelemeyi yaptıktan sonra uygun bulması halinde bir «Yatırım finansman fonu çekiş belgesi» düzenleye cek ve bir kopyası Merkez Ban kası'na gönderilecek bu belge ile finansman fonundan kay nak çekilebilecek. Yatırımların teşviki tebliği ne göre, kullanılmış, yenileştirilmiş veya standart dışı yatırım mallarının, tarım, sağhlc aracı veya makinası dışmda, proje bazında ithaline izin verilebilmesi için de ithal edilecek tesisin öncelikle, teşvik edi lebilen bir yatırım konusu olması gerekiyor. Ayrıca, proje yatırım safhasında öngörülen dış para gereksiniminin en geç 3 işletme yılmda elde edilecek ihracat geliri ile karşılanması ve ihracatın en az 5 yıl süre ile devam ettirilmesi veya önemli ölçüde istihdama katkıda bulunulması, projenin işletme dö neminde büyük ölçüde dışa bagımlı olmaması, ithal edilecek kullanılmış tesisinin en az ekonomik ömrünün yarısı kadar çalıştırılabilecek durum da olması gerekiyor. Bunlar ya nısıra, proje bazında teşvik ve ithal izni verilebilmesi için, ya tırımın yüzde 100 ihracata yönelik olması, TUrkiye'de imai edilmeyen ve ithal edilmekte olan hammadde yarı mamul iire ten tesis olması veya yurt için de atıl üretim kapasitesi doğurmadan kısmen içe dönük genelde ise ihracata yönelik tesis olması koşullarından en az birini taşıması isteniyor. Teb liğde, döviz tahsisi beigelerinde, sanayi, inşaat ve maden sektörü yatınmlannda aranan özel belge istemi de kaldırılmış bulunuyor. Tesvik • belgesi alan yatırımlar finansman fonundan yararlanacak Türkiye'nin en büyük alümmyum profil fabrikası üretime başladı Aykim'in 2000i yurt dısında 3500 ortağı var Kenan MORTAN AYDIN îzmir'i Aydına bağlayan Menderes asfaltı Incirliova'dan Koçarlı'ya bağ lantı kurar. Buradan uzun ince bir yola girersiniz. Men deres nehrinin bereketli top raklan üstünde sağda solda pamuk tarlaları göze çarpıyor. Tipik bir tarım beldesinden geçiyoruz. Yeşilim topraklarda birdenbire gözü nüze alışılmamış büyüklükte tesis göze çarpıyor. Yöre halkının deyişiyle bu fabrika bir abide. Çünkü Koçarlı, Koçarlı olalı bir tek fabrika yüzü görmüş değil. Üstelik yöre gözüyle bu fabrika ken di malları. Çünkü AYKtM çok ortaklı bir tesis. 20001 yurt dışmda olmak üzere 3500 ortak bir araya gelmişler 1979 yılının sıcak ortamında bir yaz günü temeli atılan AYKİM bugün soğuk bir kış gününde deneme üretimine geçmiş durumda. Koçarlı Kaymakamı Sayın Erol Ertuğrul'a bir neza ket ziyareti yapıyoruz. AYKİM. Alüminyum Profil Fab rikası'nın son durumu hakkında adeta bir meteorolojik gözlem aktarırcasına bil gi veriyor. Hayretimizi göriince de. «AYKİM artık Ko çarlı'nın bir parçası. Kentin asayişinden ne denli sorumluysak böylesi bir yatırımın gelişiminden de o denli sorumluyuz.» diyor. İzin dileyip AYKÎM'e uzanmak istiyoruz. Kaymakam kesinlikle bırakmıyor Birlikte gittiğimizde fabrika kapısında Genel Müdür Dr. Akay Bilgili'yi buluyoruz. 1976 yılından bu yana yatırımın hemen her aşamasında kendisini gördüğümüz Berlin Tek nik Üniversite çıkışlı Genel Müdür bizi büyük bibr muhabbetle karşıhyor. Artık bandlarda çekilen alüminyumlar var. Çalışanlar arasında gözleri parlayarak bil gi veren Dr. Akay Bilgili şunlaıı seöylüyor: «AYKİM, 3500 ortak, Aydın Özel İdaresi, TSKB Ban kası. Milli Aydın Bankası'nın katılımı ile gerçekleşti. Ara malı üretmemiz, kuruluş yerimizi doğru seçmemiz ve ortaklarımızın bizden desteklerini hiç bir gün esirgememiş olması büyük avantajlanmız oldu. Türkiye'nin hiç bir döneminde ya tırımlar boğulmaz. Yeter ki atılan ilkadımlar doğru olsun. yatırım Türkiye'nin ih tiyaçları ile bağdaşsın.» 1979 yılından sonra Türki ye'deki genel yatınm heyecanına set vurulması sonrası tesis için, «olsa olsa hayvan damı olur» diyenler çoğunlukta olmuş. Ama yatırımm fizibil oluşu ve yönetimin becerisi nedeniyle bu türden yatırımlara kuşkulu bakan finansman odakları da ikna edilmiş. Geniş bir sahaya yayılan fabrika tesislerini gezerken Bilgili ola yı anlatmaya devam ediyor: «İnanır mısınız Türkiye'nin bir çok bölgesinden adı sanı duyulmamış bir çok ki şi ve kuruluş gelip fabrikayı ucuza kapatmak istedi. Üs telik yüzde 51 sermaye kar şılığı vermek istedikleri de sadece nominal değeri idi. Ancak kenetlenmiş 3500 ortak ve devletin manevi desteği böyle bir devire izin vermedi.» Peki halen 200 müyon olnn sermaye yatınm değeri 1.5 milyan bulan bu tesisi çevirmeye yeterli mi? «Kuşkusuz yetmiyor» diyor Sayın Bilgili. Sonra sözlerini şöyle sürdürüyor: «Mart ayı içinde sermaye miz 400 milyon liraya çıkarılacak. Türkiye'ye geri göç olayını çözmedeki katkımız nedeniyle Alman İktisadi İş birliği Bakanlığı'da uzun va deli bir kredi açıyor. Böylelikle ortaklarımı zorlamadan uzun bir apel süresi içlnde sermaye artışını tamamlamış olacağız.» •Böyle bir kuruluşun ihra cat yapma şansı var mı?» Sorusunun yanıtını yine Ge nel Müdür Dr. Bilgili veriyor: «Evet var. Biz kararname lerin getirdiği olanaklar için de 1400 dolardan alüminyum ithal edip, işledikten sonra 4000 dolardan ihraca ta hazır hale getiriyoruz. Şimdiden yaptıpnmız ön görtişmelerden Ortadogu pazannm çok elverişlt oldugu nu gördük. Bunu gerçekleştireceğiz de. Bu bizim fllkemize karşı gönül borcumuz.» Türk Ticaret Bankası'nın yüzde 2 0 hissesini Ercan Holding aldı Ekonomi Servisl Ercan Holding A.Ş.'nin Türk Ticaret Bankası'nın yüzde 20 hissesini satın aldığı bil dirildi. Özellikle Otomotiv ana ve yan sanayinde faaliyet gösteren Ercan Holding 26 şirketten oluşuyor. Türk Ticaret Bankası, 500 milyon lira olan sermayesi ni Bankalar Kanunu'na gö re arttırdığmda, Ercan Hol ding'in de Ko 20 hissesini koruyacak biçimde sermaye artırımına gideceği belirtildi. Ercan Holding İşletme ve Dış İliçkıler Müdürü Metin Özden, küçük tasarruf sahipleri ve bazı tüzel kişilerin hisselerini aldıklarını söyledi. Metin Özden'in aldığımız bilgiye göre, Türk Ticaret. Bankası'nın bugünkü sermaye yapısı şöyle: %39 Personel Vakfı, %15 Titaş, %20 Er can Holding, %12 Hazine, %14 sendikal ve küçük tasarruf sahipleri. Bu yıl Mısır'a 200 milyon dolarlık dıssatım yapılacak ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Mısır Ticaret Odaları Federasyonunun davetlisi olarak 13 martta Kahire'ye giden Türkiye Odalar Birliği Başkanı Mehmet Yazar Başkanlığındaki heyet temaslarını tamamladı. Mısır Ticaret Odası Konfederasyonu ile yapılan temaslarından olumlu ve somut sonuçlar alındığı ve yıl sonuna kadar 200 milyon dolarlık bağlantı ve ihracatın gerçekleşebilecegl kayde dildi. Görüşmelerde yıl sonundan önce Kahire'de bir Türk haftası ve sergisinin düzen leneceği ve gerek bazı Türk sanayi mallarının Mısır piyasasına girmesini kolaylaştırmak ve montaja yönelik ortak yaptırımlar yapmak, gerekse süt mamulleri ve bakliyat başta olmak üzere, gıda maddeleri ve hazır giyim ihracatımızı geliştirmek amacıyla iki ülke arasında heyet teatisinin sıklaştınlması da kararlaştırıldı. Açıklamada aynca, Türk mallarımn üçüncü ülkelerin aracılığı olmadan doğrudan doğruya Mısır'a ihracının sağlanacağı kaydedilerek, görüşmelerde Türk sanayi ürünlerinin ithalinde gümrük oranlannın indirilmesi konusu üzerinde durul duğu ve iki ülke hükümetleri arasında karşılıkh bir çerçeve anlaşması yapılma smm faydası üzerinde anlaş maya varıldıgı bildirildi. Hastas'ın iflasına karar verildi ANKARA (Cumhurlyet Bü rosu) Türkiye'nin en çok ortaklı kuruluşlarından olan merkezi İstanbul'da bulunan HASTAŞ Şirketler Grubu iflas etti. 55 bin ortaklı olan HASTAŞ Şirketler Grubu, ana şlrketl olan HASTAŞ Öğretim ve Sağlık Kurumları A.O. İle birlikte bağlı 7 şirketlnin İflasına istanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesl'nce karar verildi. Şirketin iflas masasına kaydı yapıldı. 13.805'i Vall, Hakim, Sovcı ve Devlet memuru, 9515"l doktor, eczacı, veteriner ve sağlık porsonell, 9735'l Işçi, 5720'si mühendia, mlmar ve teknlsyen, 4675'i subay, 2365'i emek II ve 9185'i esnaf, sanotkâr ve serbest calışanlardan oluşan 55 bin ortaklı HASTAŞ'ın yaklaşık 15 yıldır ortaklarını uğraştırdığı, son olarak SSK ve Ticaret Bakanlığı'nin da bu kurumun feshl İçin başvurduğu belirlendi. ŞiseCam Fabrikaları 1982 yılında 16 milyar liralık yatırım planlıyor Ekonomi Servlsl Türkiye Şişe Cam Fabrikaları'nın bu yıl 16 milyar liralık yatırım planladığı ve Cezayir'e teknoloji transferi için anlaşma imzaladığı açıklan dı Şişe Cam Fabrikaları Genel Müdürü Talnt Orhon dün düzenlediği basın toplantısında, ekonomik durgunluğa rağmen özel sektör içinde yatirımlarını avnı hızla sürdüren tek kuruluş olduklarını, bu yıl için plan ladıklan 18 milyarhk yatırımla 1800 kişiye yeni iş alanı açılacağını ve topluluk taki personel sayısının 15 binin üzerine çıkacağmı belirtti. Şişe Cam mamüllerindeki fiyat artışlannm Türkiye'nin toptan eşya ve inşaat malzemesl fiyat endeksle rinden çok düsük olduğunu belirten Talât Orhon, geçen yıl ödenen 8 milyar liralık verginin Türkiye'nin toplam İçin anlaşmaya vardıklannı da söyledi. Cezayir'in tek cam tesisi olan SNÎC firma sı personelinin Türkiye'de Şişe Cam fabrikalarında eğitileceğini söyleyen Orhon, Türk uzmanlarının da Oran'da bir eğitim tesisi ku racaklarını ve fabrikanın ve rimli çalışması için yardımcı olacaklarını kaydetti. Talât Orhon, ihracat faaliyetleri konusunda da bilgi verdi. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları ürünlerinin yurt dışmda pazarlanmasına yardımcı olmak amacıyla Almanya'nın Frankfurt şehrin de bir sürekli sergi ve bilgi verme merkezi açtıklannı söyleyen Talât Orhon, 1981' de 70 milyon dolar olan ihracatın bu yıl 100 milyon do lann üzerine çıkmasının planlandığını ve Ortadogu, Kuzey Afrika, Amerika ve Batı Avrupa ülkelerine ihra cat yapıldığını ifade etti. Dolar 6,24 franga çıktı Ekonomi Servisi Fransız frangı dolar karşısında hızlı bir değer kaybına uğradı ve 1 dolar 6,24 franga yükseldi. Uzun süredir 6 frangın biraz altında ya da üstünde dalgalanan dolar, 8 Marttan bu yana ani bir biçirnde değer kazanmaya başladı, ve Fransız frangı karşısında 10 Ağustostaki 6,19 frankhk değerinden bu yana en yüksek değerine ulaştı. öte yandan doların bu yükselişi karşısında, Japon yeni de sürekli olarak değer kaybediyor. Şubat başında 230 yen olan dolar, son olarak 243,6 yene çıktı. Hammadde fîyatları düsüyor HAMBURG, (UBA) Uluslararası hammadde piyasalarında fiyatlar düşüş kaydetti. Hamburg Ekonomık Enstitüsü'nün ve rilerine göre, 1982 şubat ayında, bir önceki aya oranla hammadde fiyatları yüzde 2 oranında geriledi. Fıyat azalışlarında endeks içinde ağırlıklı po zisyonda bulunan ham pet rol fiyatlarının yüzde «* slik düşüş göstermesi etkili oldu. Yıllık hammadde fiyat artışlan dikkate ahndığında, fiyat seviyesi enerji maddeleri ile birlik te yüzde 4, enerji madde leri olmaksızin yüzde 15 düşme gösterdi. DÖVIZ KURLARI DÖVİZİN CtNSl 1 ABD Dolan 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markl 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Pransız Frangı 1 Hollanda FlorirA 1 İsveç Kronu 1 İsviçre Frangı 100 Italyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kanada Dolan 1 Kuveyt Dinan 1 Norveç Kronu 1 Sterlin 1 S. Arabistan Riyali Alış 144.75 152.99 8.64 60.75 3.23 17.92 23.27 55.16 24.73 76.20 11.03 59.43 118.74 508.16 23.97 261.20 42.36 ~ı EFEKTÎF Satı149.09 157.58 8.90 62.57 3.33 18.48 23.97 56.81 25.47 78.49 11.36 61.21 122.30 523.40 24.69 269.04 43.63 DÖVÎZ Satif n ALTIfNJ FİYATURI 147.65 156.05 8.81 61.97 3.29 18.28 23.74 56.26 25.22 77.72 11.25 60.62 121.11 518.32 24.45 266.42 43.21 Alış 144.75 145.34 8.64 60.75 3.07 17.92 23.27 55.16 24.73 76.20 10.48 56.46 112.80 482.75 22.77 261.20 40.24 Ekonomi Servisi Hesap Uzmanları Kurulu İstanbul Grup Başkanhğı'nca düzenlenen «Banker Kuruluşlarının Vergilendirilmesi» konu lu seminerde konuşan Müşa vir Hesap Uzmanı Uluer Aral, banker kuruluşlarının yaptırım gücü olmayan Mer kez Bankası tebliğlerini bir kenara iterek milyarlarca lira topladıklarını beürtti. Aral, piyasanm duyarlı olması nedeniyle, yetkili organların zamanında karar veremediğini, gerekli operasyona gidilemediğinl de vurguladı ve «Günümüzde ortaya, konkordatolu, iflaslı ve kayboluşlu tablo çıkmıştır» dedi. Yayımlanan bazı tebliğlerle aracılık çalışmala rının kolay denetlenebilocek biçünde dar bir saha içine çekildiğini anımsatan Uluer Aral şunları ekledi: « Yıllardır yaptırım gücü olmayan Merkez Bankası tebliğlerini bir kenara iterek birbirleriyle faiz yarışına girenlerin topladıkları milyarlarca lirayı ve taahhüt ettikleri yüksek faiz ge lirini nasıl ödeyeceklerl sorunların en büyüğünü oluşturmaktadır. Ortada blnlerce küçük tasarruf sahibinin 70 milyar lirası ve bu borcun altında bulunan banker kuruluşları bulunduğuna gö re, düşünülmeden atılacak bir adımın, henüz etnekleme devreslndekl Türk Sermaye Piyasası'na ne denli kötü etkiler getireceğlni iyi hesaplamak gerekir. Bu itibarla, faallyetlerine uzun süre engel olunamayan ban ker kuruluşlarını bir anda batırarak, vaktiyle banka if laslarında oldugu gibi, binlerce kişiyi hazinenin kapısına yollamamanın çareleri aranmalıdır.» Hesap uzmanı Aral: Bankerfer bir anda batırıimamalı İstanbul'da gecen yıl 1 milyar lira vergi cezası kesildi Ekonomi Servlsl 1981 yılında İstanbul Vergi Kont rol Memurları tarafından 2143 mükellefin denetlendiği öğrenildi. Yapılan denetlemelerde beyan edilen matrah tutarının 3 milyar 275 milyon lira oldugu, bu lunan matrah farkının ise 6 milyar 212.7 milyon lirayı bulduğu ortaya oıkarıldı. Vergi kacağı 394,7 milyon lira olarak belirlenirken kesilen cezaların tutarının 1 milyar 9 milyon lira oldugu bellrtildl. Bu arada hazineye milyarhk kazanç sağlayan vergi kontrol memurlarının 2000 liralik ek ödenekten yoksun bırakılmalan llginç bir çelişki olarak dikkati çekiyor. • 100 MİLYON DOLARLIK DISSATIM Şişe Cam Fabrikaları Genel Müdurü Talat Orhon, dıssatım hedeflnin en az 100 milyon dolar olduğunu açıkladı. vergi gelirlerinin binde 7'sine tekabül ettiğini, 1982'de vergi rakamını 15 milyar li raya çıkarmayı amaçladıklarını sözlerine ekledi. Talât Orhon, Türkiye'nin Cezayir'e cam üretimi konu sunda yardımda bulunması Vadeli çek,, uygulaması sürüyor Ekonomi Servlsl Bafta özel sektör kuruluşlannın temsilcileri olmak üzere geniş bir kesimin agır şekilde eleştirdikleri «vadeli çek» olayının güncelliğinl koruduğu, özellikle toptancı piyasalardaki alış verişin günü müzde de «vadeli çeklerle yapıldıgı saptandı. Unkapanı Gıda Çarşısı ile, Perşembepazan, Sultanhamam, Tahtakale ile öteki toptancı piyasalarda yapılan belirlemelere göre, karşıhksız çeklerle ilgili yayım ve değerlendirmeler, çalışma düzeninde önemli bir de gişikliğe yol açmadı. Yakla şık iki yıldır toptancı piyasalarda senet yerine «vadeli çek» sisteminin geçerli oldu ğunu belirten ilgililer. «durumda hiçbir değişiklik olmadı» görüşüne yer verdiler. Sistemin özellikle «mas rafsız» olmasından ötürü «oturduğunu», kısa sürede «peşin ödeme» ya da «senet li» ahşverişe dönmenin sözkonusu edilemeyeceğini öne süren piyasa ilgilileri, «vadeli çek, en küçük üreticiden, toptancıya, süper mar ket sahibinden bakkala kullamlmaktadır.» dedi ler. Yapılacak ani bir değişikliğin zincirleme iflas olaylanna yol açabileceğtne de değinen piyasa ilgilileri, •vadeli çek» sisteminin nakit sıkmtısından kaynaklandığını ve giderek yaygınlaştığını bildirdiler. Yapılan belirlemeler, «vadeli çek» sisteminde uygulanan sürenin de giderek uzadiğını ortaya çıkardı. Bundan yaklaşık bir buçuk yıl önce sürenin 15 gün olarak belirlendiği, daha sonra kesilen çeklerin bir ay süreli oldugu saptandı. Toptancı piyasalarda ikl ay süreli çek lerin de bulunduğu yapılan belirlemeler sonucu öğrenildi. Bu arada, «vadeli çek» sisteminin sadece İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük yerleşme ve alış veriş mer kezlerinde geçerli olmadığı belirtilerek şöyle denildi: « Yapılan 100 bin liralık bir siparişin 40 bin lirası banka havalesiyle peşin gön dorilmektedir. Kalan 60 bin lira için de biri 30, difreri 60 günlük olmak üzere iki çek isme yazılı olarak düzenlenip postaya verilmekte sonuçta ahşveriş hiç masrafsız bu sistemle yapılmaktadır.» istanbul Bankası, imtiyazlı hisse senetlerini garanti edecek Ekonomi Servlsl tstanbul Bankası tarafından sermaye plyasasına canhlık getirmek ve ihracata yönelik Sirketlerin yatırım sermayesi gereksinimlerini finanse etmek amacıyla yeni bir sistem geliştlrildi. îstanbul Bankası'nın getir diği sisteme göre, herhangi bir anonim şirket, kendi kur dugu ihracata yönelik bir şirketin y a da portföyünde bulundurduğu ihracata yönelik başka bir şirketin hisse senetleri ile bankaya baş vurarak, ihraç edeceği hisse senedi miktarını ve beş yıl boyunca dağıtacağı en az te mettü miktarını (kar payı oranını) belirterek ve banka dan hisse senetlerinin tutarı olan meblağ ile beş yıllık temettü toplamı olan meblağ için garanti isteyecek. Bu lstem banka tarafından incelenerek prolenin yapılabilirligi olumlu bulunursa banka istenen miktarda garantiyi verecek. îstanbul Bankası Genel Müdürü özer Çiller, verecek leri teminat kapsamındaki hisse senetlerinin bankerler ce pazarlanarak sahiplerine temettülerinin üzerinde gelir sağlıyabileceğini ve bu hisse senetlerine sahip olanların ilgili şirketin yönetimin de oy haklan bulunacagını belirterek sözü geçen senetlerin nominal değerlerinin ü zerinde değer kazanabilecekleri gibi banka garantisi taşıdıklanndan en az nominal değerleri üzerinden ban kaca paraya çevrileceklerini ifade etti. Diğer yandan, günümüzde % lOO'e varan falzlerle bile yeterli işletme sermayesi bulamayan sanayicilerin yeni yatırımlara ancak bu şekilde teşvik edi lebileceğini belirten Çiller, tasarruf sahipleri, birçok şir ketin iflas ettiği bir ortamda zarara katılmak istemeyeceklerinden KOB (kâr ve zarara ortaklık belgesi) sisteminin işlemeyeceğini savundu ve yeni sistemin KOB ve mevduat sertifikasının dezavantajlarını da yok edeceğini vurguladı. İhracat kredilerine uygulanan sübvansiyonlar sınırlandırılıyor Cumhuriyet Reşat Kulpsuz 24 Ayar 22 Ayar Bilezik Gümüş 19 Mart 1982 11.625 11.700 11.800 12.000 1.760 1.765 1.590 1.690 44.00 45.00 18 Martla Fark 25 50 lira arttı. Fark yok 105 lira arttı. Fark yok Fark yok ANKARA, (ANKA) ^ Üçü yabancı sermayeli olan dört lastik fabrikası tarafından geçen yıl toplam 4.9 milyon adet lastik üretildi. 1981 yıhndaki lastik üretiminin, fabrikalann toplam kapasitesinin yüzde 3'ü düzeyinde kaldığı, program üretlminin İse yüzde 80'inln gerçekleştirildiği belirlendl. LASTİK ÜRETİMİ GEÇEN YIL YÜZDE 8 GERİLEDİ EMİNÖNÜ VE CAĞALOĞLU LİONS KULÜPLERİNİN 21 Mart Pazar günü saat ll'den itibaren Çapa Kızılay Kan Bankasındaki kan bağışı kampanyamıza diğer kulüplerin Llon, Liones ve Leo'larım bekliyoruz. KAN BAĞIŞI ÇAĞRISI ANKARA (THA) Merkez Bankası îdare Meclisi'nin, ihracat kredilerine uygulanan sübvansiyonun büyük ölçüde kaldınlmasına yönelik bir tebliğ hazırladığı öğrenildi. 17 martta yapılan Merkez Bankası tdare Meclisi toplantısmda benimsenen yeni tebliğ, bankalarm ihracatçılara vermekte olan «faiz farkı iadeleri»nin, sa nayi ürünleri ihrcaatına yö nelik olanlar dışmdakl ihracat kredilerinde büyUk ölçüde azaltılmasım ön«örüyor. Edinilen bilgilere göre, sanayi ürünleri ihracatına yönelik kredilere verilen faiz farkı iadesi oranlarmda şimdilik herhangi btr değişiklik yapılmıyor. Ancak, tarımsal ürün ve ham madde ihracatına yönelik o'arak açılan ihracat kredilerinde ise, faiz farkı iadesi oranı, yüzde 20'lerden yüzde 5'ler düzeyine düşürülüyor.