Katalog

20 MART 1982 KÜLTÖR YAŞAM Cumhuriyet 5 Üçüncü Dünya Şenliği'nde 6 Türk filmi var 0 Fransa Kiiltür Bakanhğı'nın büyük katkısıyla bu yıl daha nitelikli bir düzenleme göriinümünde olan Paris'teki şenlikte Atıf Yılmaz ın «Al Yazmalım», «Adak», «Talihli Anıcle» Yavuz Özkan'ın «Demiryol», «Maden» ve Omer Kavur'un «Yusuf ile Kenan»ı var. Mehmet BASUTÇU PARİS llki 1979'do dar olonaklar cercevesinde gerçekleştlrllen Uluslararası Paris Üçüncü Dünya Sınemosı Şenliği bu yıl dört yaşma basmış oluyor. On ay önce yönetimi olan sosyalıst hü kümetin küllürei etkinl'klere verdiği önemin ve Kültür Bakanlığının Iki katı artan bütçesinin getırdiçj! yeni ortamın elvenşli olonoklarından yararlanon şenlik yöneticileri bu kez daha gerılş ve kalitell bir düzeniemeye gidebılmişler, ama yine de devletten aldıkıarı yardımın yeterli olmadığından, her şeyin beklenildiği ölcüde ve istenilriiği kodar cabuk değişmemesinden yakınıyoriar. Bu arnda. sanat olaylarına gereken ağırlıçjı ve'en, Ücüncü Dünya ülkelerinın sorunlarına yaklaşımı yapıcı ve okımlu olan «Nouvel Observateur» dergisinin gecen yıl sağ'onon desteği yinelenmiş. 523 Mort tarihlerı arosmda süren şRnlikte toplom yirrni ulkeden yetmisin üstünde film sunulurken Türk Sıneması altı filmle ağırlığını koyarak bu yıi da sesıni dııyuruyor. Usta Yönetmen Atıf Yılmaz, şenliğin çoğrılısı olarak bir hofto kaldıçjı Fronsa'da. Paris seyircisiyle ilk kez böylesine geniş bir tanışmo oianağı bulurken değişik tü'lerdeki üc yapıtıyla haklı bir ilgi gördü. «Al Yazmalım» Cengiz Aytmatov'dan, Türk toplumunun yapısıno uygun ilginc bir uyarlama. Insancıl, eli açık duygularla örülü bu üclü aşk öyküsü, sinemamızın kacınılmaz melodramatik eğilimlnl taşımosma karşın bütünüvle anlamlı, rahat Izlenen akıcı bir film «Talihli Amele» ve «Adak» ise Atıf Yılmaz'a Türk ve yabancı Izleyicilerln icten beğenisinl kazandırıyordu. Sosyal lcerlkü. trafikomik bir yapısı olan «Talihli Amele»nin özgün ve evrensel nitelikli ssnaryosu yanında «Adak»ın büyüleyici havası ve Insan gerceğinin karanlık yanlarından birine eğilen konusu sinerraseverleri etkiliyordu. Atıf Yılmaz, akıcı anlatım dlII ve kıvrak kamerasıyla yarattığı cekici, yer yer carpıcı adeta büyülü ortamın icine cektiği Izleylciyle istediğl iletişimi kurablllyor. «Adak», hem şekll hem de icerdiği temalann zengin'lÖlyle blze Fransız seyircisl önönde ticari başarı kazanabilecek butünlükte bir yapıt oiarak gözüktö, Uluslararası 4. Paris, Ücörıcü Dünya Slnemosı Şenliğinde sunulon diğer Türk filmlerl, daha öncekl yıllarda da Fransa'da değişik çenliklerde llgiyle karşılanmış olan, Ömer Kavur'un yönettlği «Yusuf ile Kenan» yanında Yavuz Özkan'ın «Demiryol» ve «Maden» isimli yapıtları oluyordu. Şenlik bir Işlevini daho yerine getlriyor. Şenlik bu yıl da bir ülke slnemasını yahut bir yönetmenl tanıtmayı amaclayan toplu gösterilers ağırlık vermlş. Örneğin, Meksiko sinemasının önemll isimlerlnden Emilo Fernandez'ln 194Vde başlayan sanat yaşamı dokuz filml aracılığıylo tanıtılıyor. Böylece genc kuşaklar önüne gel&n Fernandez'in bazı yapıtlorını unutulmok ve hatto cürümekten kurtaran şenlik, yönetmenln sinema tarihl lclndekl yerini saptamaya yardımcı olarak bir başka işlevl daha yerine getiriyor. Gecen yıl Sotyajit Ray'ın yapıtlarıyla büvük llgl toplayan Hlnt sinemasından bu kez dört isim var. Dünyaca tanınmış Mrlnal Sen'in yanında Shyam Benegal ve Menl Kaul glbi yenl Isimlere de rastlıyoruz. Aynca C'n ve îran sinemaları da geniş blr örnekleme lcinde sunuluyor. Barham Bsyzal ve Dariush Meru|ui güclü iki iranlı yönetmen olarak filmlerinin önemll blr bölümüyle karşımıza geliyorlar. Bu orada Endonezyc slnemosryla tanışmo olanağını İlk kez bu şenlik cercevesinde bulacaktık. Programda yer alan yedl film .bUj. tqn,ışmqnın cpK, yönlü vşv.derjrjl§m,es.jne. olabiteceğinl oösteriyordu. Ancok kâğıt üzerlndo'fâoıjpn, deöerlendirmeyle beyaz perdede görülen gercek cok değişiktl. Izlediğimlz fllmlerin hemen hemen tümü, turfanda meyva ve sebzelerin seralor icinde edinebildikleri tatsız tuzsuz gösterişe sahiptiler. Resimde yeniden yeni Elif :iler... O. Zeki ÇAKALOZ u yazıyı yazarken. elimde, •Resimde ve Basında Elif'in 60 Yılı» adlı bir kitap var. Bu kitap, 1976 yıhndan sesleniyor... Bana sorarsanız, bu altmış yılda. yani bu 1976'lara değin. resimden çok, basın çevremizden. müzeciliğinden, o doyumsuz söyleşılerden oluşmuş, arada da ressamlığını anımsayan. ya da aaunsatan. gerçekten kendino ö/.gü bir biçemde (kendı kuşağınm dilince. bir uslupta) bir Elif Naci vardır genelinde. «Arada da» derken. öncelikle müzecilik uğ raşı içinde yer alan resim Afjf Yılmaz'ın «Talihli Amele» filtnindeki rolüyle Hümeyra... çalışmalanna değinmek iste dim. Elif Naci'nin otuzbeş yıl suren müzeciliği, özellikle ADIN M l ? DUSÜNEUM BAKALIM... Türk ve Islâm Eserleri Müzesi'ndeki yıllan, onu, akaı demiden, hocası İbrahim Çal* h'dan aldığı klasik pentüı; bilgisi ve tabanında, gelet neksel eski Turk sanat.ında< bir Selçuk çinisinin, bir Oa manlı lâiesinin minyatüriM nün, Arap harflerinin çizgİJ sel etkisi ve ritmindeki o eş siz stilizasyonun, nasıl bu* luşturulabileceğinin. birleştirilebileceğinin tutkusu vaı aramasıyla geçti... Nitekim, geçmişte Elif Na ci için yazdığım bir yazımda bu konuda. çu notlar var: «Değindiğiıtı o eşsiz stiHzasyon. kendi cağının kül türel ve teknik bfırünlügu ve bir sanat yapıtı birirai olarak doğrudan kendi bütünü içinde örgütsel dokuydu^ «...» Onu oradan kopanp pentüro aktararak...» Aradı bunlan Elif Naci yıllarca ve sonuçta bu arayışlardan oluşan bir yıgın deneme örnekleri bıraktı, bu tür yaklaşımlara yönelecek baçkalan için sanatımızda.. Sanat Galerileri HALE ARPACIOĞLU Resim Sergisi 9 30 Nisan Kurtulu; Cad. 191/B Slnomköy 40 47 83 7. Kuruluş yıldönüma 'Türk Resminde Insan ve Portre" sergisiyle kutlanıyor Kasım 1982 Resim satmak isteyenler için Kurhıluş Cad. 191 ;B Sinemköy • 40 47 83 OD4/4J/INS 449295 EROL DERAN Resim Sergisi 19 Mart 8 Nisan Kurtulu; Ca 191/B Sinomköy EJUflfHUZ REFİKEPİKMAN ilk Toplu Sergisi 731Mayıs d. 191/B SlmnnkCy 1STANBUL MOBILYAC1LAR KOOPERATİFl Sanatçı, yukarda notladı^ım 1976'dan sonra. pişmiş bir sanatçı / insana özgü bir özeleştiri, kendisiyle hesaplaşmayla, o denemelerin öncesine. 1940'lara döndürdü kendini, oralarda bıraktıgı «Ressam» Elif Naci'yi yakalamak amacıyla... Şimdi, Urart Sanat Galerisi'nde bu aranan «ressam» Elif Naci var, 31 marta defc betenili, sıcak, dinlendiricl natürmortlarda yağlı boya ve özgün baskı tekniklerinde... Kendi koleksiyonunda, 1940'h yıllardan, san limon^ lu bir natürmortunu görmüş tüm evinde sanatçının.. Şim di, 1982'de, bu yeni yapıtlapdaki, sağlam valör. renkçlj lik, desen ve kompozisyon. aradan kırk yıl geçmemişce sine, eş tazelikte ve sıcakhk ta bugünlere bağlaruyorlar.' Bu özeleştiri. yeniden en iyi bilinene başlama ve üretme direnci ve cesaret az is değil... Son yapıtlanndan. geniş bir enteriyörün, büyulü ışıgı ve boşlugunda, ortada sıradan bir masada sunulaa natürmortun bir tek öğesi, •yalnız» bir gözlük. şimdi bu 1982'de. artık altmışaltı yılm kimi kez kınk. klmi kez umutlu. yenik ve yengili bü yük derlnliğinde, yalm, abartmasız ve lçli bir flzeti.^ 4047 83 404783 FORUM SANAT GAÜRtSI IstanhuVdan üç yahancı solist gecti Bülent TARCAN eçtigimiz günler içinde îstanbul'da Ingiliz Kemancj Nigel j Kennedy ile Viyolonselci Richard Markson ve Sovyet KemanCJ Vladimir Malinln'i dinleme olanağı buldu müzikseverler. Demirhan Altuğ ile Cem Mansur yönetimindöki îstanDul Devlet Senloni Orkestrası'nın eşliğiyle gerçekleşen konserlerden edindiğim izlenimleri aktarmaya çalışayım: Demirhan Altuğ yönetimindelu bu konserde Nigel Kennedy lsimli bir İngiliz kemancasından Beethoven'in keman konçertosu İle, orkestramızdan Çaykovski'nin beşinci senfonisinî uinie>nif Bu konserde ilk olarak sanne üzerinde yedi tans kontrbas İle karşılaştım. Eazen üçe dörde düşen kontrbasıarın gördügu bu rağbet beni pek sevindirdi. çünkü sekiz çello ile ıyi bir denge kuracak sayıda idiler. Nigel Kennedy genç yaşma rağmen silratle olgunluğa doğru yol alan ilginç bir keınancı. Meslekdaşlan İçin yorum bakımından her zaman problem olan meşhur Konjertoyu kendine özgü güzel arayışlanyla bize zevkle dinletü. Eseri bir virtüoz olduğu kadar gerçek bir müzisyen anlayışıyla çaliı. Yazık ki bis olarak çaldığı Teksas kokulu zanltıyı çalmaaı ÎB biraz önce bizi dolaştırdığı o muazzam anıttan adeta bir çöp;ü|e sürükledi. Ne yapalun, gençlik bu. Sağı solu olmuyor! Çaykovski'nln beşinci senfonisi orkestramızın lyi tanıdığı ve jok defalar çaldığı bir eserdir. Son derece popüler oünasına •ağmen gereği gibı yorumlandJğı zaman büyük bir (Fresk) niteigi kazanır. Ama gerçekten iyi çalınmak ve yorumlamak koşuuyla. Yoksa uzun, sıkıcı, yağlı ballı hatta cıvık bir karakter ka sanıyor ki bunlara asla lâyık değil. 27 Şubat 1983 Cumartesl Bu defa şef genç kuşak sanatçıanrnızdan Cem Mansur idi. Şunu hemen belirteyim ki bütün ;enç şeflerimiz çok lıyakatli ve değ«rli insanlar. Onları her zanan heyecanla karışık bir mutlulukla dinlemekteyım. AJTÎI mutuluğu bana Cem Mansur da verdi. Konserin ilk eseri olan Tius uvertürünü seçtığinden dolayı Cem'i alkışlarım. Zira bütün ^İJtslliklerine rağmen konserlerde fazla çalınan Don Jtıan veya Igaro'nun Oüçiinü hattâ Sihirll Flüt Uvertürlerine göre Mozart' an ba^ka şeylcr de dinlemek arzusundaydık ve genç şefimızin ayesinde bu da yerine geldi. Eseri gereken klasik Dlr şuhluk e kıvraklı içinde yönetti. Viyolonselci Richard Markson'un çaldığı Elgar'ın konçertouna gelince sanatçı bunu sıcak bir ton, gayet dengeli bir yay îkniği ile yorumladı. Elindeki sazm özellikle vıyolonsellerde bıaz mat olan sol ve re tellerindeki berraklığı göze çarpıyordu. luna rağmen Markson'dan başka bir konçerto dinlemeyi yeğ tuırdım. Elgar'ın bu karşıtlıklardan joksun, oldukça tekdüze ve atta zaman zaman yavanlaşan konçertosuna karşı tazla bir semati duymuyorum ki bu da banim kusurum. Cem Mansur ikinci eser olarak Dvorak'm yedinci senlonisini »çmişti. B u senfoni bence Dvorak'ın yazdığı senfonilerin en üzelidir. îçeriğinde Brahms'ın etkileri kolayca sezinlenen ama [ittin o etkilerin Dvorak'm transformatörlükden geçtiği de belolan bu nefis senfoninin seçilişini mutlulukla karşılacum. AnL orkestranm galiba ilk defa çaldığı bu esarin Cem Mansur'un k \m şellik yeteneğine ragmen gereği gibi çalmdığı söylenemez. n lyisi bu senfoniyi başka bir fırsatta yeriden dinlemek olacak. 6 Mart 1982 Cumartesi Şef yine Demirhan Altuğ. Bu defa >list olarak So^et kemancısj Vladimir Malinini Karşumzda ilduk. Çaykovski'nln bütün güçlüğüne rağmen harcı alem olağa mahkum ünlü konçertosunu çaldı. Malinin, şlmdiye kadar nlediğimiz süper Sovyet kemancılanna göre yeri pek önlerde îğil galiba veya bu konserdo bize o duyguyu verdl. Sovyet keancılan için bu eser milıenk taşı gibldlr. Esere gereken rufl ı anlamı yitirmemekle birlikte yer yer püriizler, falsolar ve ndelemeler gözden kaçmıyordu kl bunlar ancak konser sahssine ilk çıkan gençler için bir dereceye kadar bağışıanabilir. lis olarak çalınan «Paganini kaprisi» de pek temlz sayılamazdı. Konserin ikinci bölümünde dinlediğimiz ilk eser Haydn'ın nümaralı (Süpriz) senfonisi idi. Orkestramın bu senfoniyi delarca çalmıştır. Tanımamasına olanak yok. Buna rağmen o ınkü çalış olsa olsa bir (okuma) seviyesini bir türlü aşamadL >n eser olarak Gounod'nun Faust operasına yazdığı bale müziyorumlandı. Bu müzik bugün için bale çalışmalanna eşlik etsk üzere yararlı olmakla birlikte içindeki iki üç parça dışında r yer pek sıradan oluyor. Operanm gösterimi sırasında bir nksiyonu olmakla birlikte senfonik bir konserin içine gırmesı İ çekmiyor. Bana kalırsa bu tip eserlerin yeri konser salonnndan çok açık havada bandoların çalacağı (kiosk köşk)lerr. Buna rağmen şurada burada Gounod'un okşayıcı melezpile ıe »apılmamak mümkün değil. Gösterişli bir orkestrasyonla züdığı için kolayca hoşa gidebiliyor. SANAT GALERİSİ EÜFNACf NatUrmort Sarglsl 1 1 3 1 Mart 1982 URART klle sanat gaterîsi Bedri Rahmi Eyuboğlu) Pesım K«z Kjc""nia • Sar«mik Tabauıjr Cevoetpasa Caa 3 76 Tei: 65 21 21 galata sanat galensı GÜROLSÖZEN" Resim Sergisi 15 M a r t 6 Nisan tünef geclt işhanr 9/2B 49355Î ABDİIWKCI CADOeSI 21 MSKNTAS 1SDW»UL TB£R»I:4(IOJ2S TEUKS aMJCURATTK Eren Eytboğlu 20 M a r t 10 Nisan 1982' İmalattan aracısız sahş ^ Sipariş üzerine imalât 0 Peşin vadeli satışlar Mağazamız pazar VATAN CAD. NO. 53 A günleri de açıktır. ÇAĞİAYAN 6 SEYİTALİAK PALYAÇO , 1831 MART )I982 , CTAPMARMARA P A S A J I / T A K S İ M FotoğrafSergtsî 16 Mart3 Nisan 1982 ISTANBULENGLISHKOLTOR DERNEĞİ SALONU Adlı Han Cumhurlyat Cad. 279 281 Harbly» Istanbuf Pajatnhç» Yım Yıp, KIM Kbm Tel 44 96 33 ' Reshn S«fjW ! U29Mvt • 13792 nümaralı Basın kar tımı 251196 nümaralı Amatör ehliyetim. 14057929 nümaralı Sigorta kartımı kay bettim. Hükümsüzdür. önce KURŞUNLU • 16038 no.lu ehliyetimi kaybettim. Hükümsüzdür. Nevzat DUBAN • îstanbul Liman Başkanh^uıdan aldığım 11614 sicil nümaralı liman cüzdanımı kaybettim. Hükümsüzdür. Yılmaz SEZER İLHAMİ DEMtRCt ResimSersM 13Martl6Msan A ı sanat ZÜHTÜMÜRİTOĞLU Sergisi 17 Mart 30 Mart Tefvlklve C*5.131 Mjintaj 47 67 43 Golert ZİYA KESEROĞLU Reshn Sergisi 4Mart25Mart Saaa/dMrif Meda Caddesi 264 Moda Tel: 37 15 31 Mlthstpı»» Cad. 24 Yeoifcbit ANKARAI86519 CEMALTOLLU Resim Sergisi 1327 Mart 1982 sinemalar tiyatrolar 70mm"FULL EREOPHONICSOUND ODAAJANS 449295 UMUTFİLMABDÜRRAHMANKESKİNER SUNAR YÖNEIMEN OYUNCÜ: TURKAN ŞORAY Seanslar: 12.0015.0018.0021.00» ESER:YAŞARKEMAL 2.HAFTA MÜZİK : ZÜLFÜ Ll VANELİ ISLETMEf KAMERA: GÜNEŞ KARABUDA Fl LM POP AS Harbiye / MELOD1 Levent / 41 1818 45 75 89 KENT Kızıltoprak / ERCAN Kadıköy yıl.aru öldürseler özgün sanat yapımyonetim MustafaOgıuSuıur. tSTANBUL ODA ORKESTRASI srflTMUR SELÇUK MüzikfBaje / Şan /Re'sim / Grafik / Saydam Datuı, Koreopafi: OYTUN TURFANDA, ALTAN TEKİN Göhintü Yönetmeni: SADIK KARAMUSTAFA Solistler FERDt ATUNER (Bariton), CELAL AKATLAR (Obua) NEŞET RUACAN (Gitar), YAZ BALTACIGIL (Kontrbu) TİMUR SELÇUK, ^,22 Mart 2tt30 KARMAGOSTERI \W)\ C HODRI MEYDAN ğÜiî yOnetanAUANERBULAK yapıtn YIUNRIM YANUMAZ CARSDMBAHAIKGONO aarier 2ltt3d» 3.BAJTA tffyalafm natinriefPAZMI830 C4RS CIÎSI RCAB 1530 sinemamız v kapanmısür. tiyatromuz turnededir KHtTOR MERJCEZJ VENÖSTİYATROSU'nda BARBR.4 STREISAND KRIS KRISTOFFERSOV YÖNETMEN: FRANK PIERSON Seanslar: 11.00 13.45 16.00 18.45 21.30 STEREOPHONIC SOUND RENKU C.TîSivePAZAfi TAKSİMVENÜSIIYATROSUNI» MVEnYH£BANKER KASTELU MEHMŞveBlMTAg şubelerinde OYTÜNTÜRFANDA veîSTANBUL DEVLETBALESt SANATÇHARI Bale Gösterîsî eserler y YannveYöneten HALDUN DORME Kent Oyuncuları EDMOND ROSTAND HARBİYE KENTER TIYATROSU 5 g 3 5 S 9 E d. 65 T»kıim 44 212* Çarj,Perj.Cu. 20.30, Cttsi, 17.0020.30 Pazar 14.3018.00 MCZlKAl.2B01.rjM VENOS TJYATROSU Taksim Meydanı T d : 49 6944 cuma 21.00 ctesi.1.800 pazar 1500 CYRANOde BERGERAC HAROID veMAUDE ctesi 15.00 2. Hafta ÖLÜMÜ BEKLERKEN "La Morta Endlrect" üsküdar sunar tlyatrosu ncıtJ halkcad37/tlf^ bizımtiyatro INSAN YALNTZ Frartz L i s z r BEBEK Sibelius «erYaşar Kemal Osman Şengezer ( CESAR ET ROSALIE . f YÖN:CLAUDESAUTET Y Harvey Keltel P.t«sl Salı, Car j . Pars. Cum» J 14.0016.3019.00 >• ^CtMlPa.11.3014.0016.3019.00 ^ r UNUTULMAYANLAR DİZİsJ 7 <YÖN:BERTRONDTAVERNIER5r shakespeare i Oynt Romy Schnelder hamlet rŞANTİYATROSU'nda21 Mart saat159o| yöneten zaferdrper ptesidısmdahergece 20oo ctesi pazar I5.oo ıaoo TİMUR SELÇUK REStTALi VENOSTİYATROSU'nda î 3 M a r t 20.30