Katalog

Cumhuriyet 12 6 ŞUBAT 1982 >.«•'„>? , '*•<•/ iterV'1 17 banker basvurdu lstanbuVda 5 bankerin tasfiyesi kabul edildi £ Tasfiyesi kabul edilenler arasmda Servet Acar temsilcisi Süreyya Acar ile Vasil Prokopo da bulunuyor. ÎSTANBUL (a*.) ödeme güçlüğü çeken bankerlerin başvuru süresi dün saat 17.00'de sona erdi ve Istanbul'da merkezi bulunan 17 bankerlik şirketi tasfiyesi için 2. Asliye Ticaret Mahkemesine başvurdu. îstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesinde yapılan inceleme sonucu beş bankerin tasfiyeleri kabul edildi, iki bankerin ise 35 sayılı karamamedeki bankerlik özelliklerini taşımadıklan gerekçesiyle tas" D n Y\ I r £Vf*l £kt+ fiyeleri reddedildi, 10 bankerin başvurulan da incelemeye alındı. Tasfiye için basvuran bankerler şunlardır: Banker Osman Çakar, Banker Hulusi Kâmil Beşer ve ömer Beşer, Avşaroğlu Menkul Kıymetler ve Yatınm Finansman A.Ş., Tevfik Avşaroğlu, Aras Borsa (İsmet Doğu), Arkon Ticaret (Attilla Palas), Erbu• KABŞILIKSIZ ÇEK STTÇLA dak Ticaret (Ergün Erbudak), RINA VERÎLEN PARA VE Son Metal Çelik Eşya ve SanaHAPÎS CEZALARININ AR yi Ticaret Kollektif Şirketi adıTIRILMASI DÜŞÜNÜLÜ na Celil Sonkaynar ve Yılmaz YOR. t Sonkaynar, Kaynaroğlu İnşaat Malzemesi Ticaret Kollektif ANKARA (Cumhnriyet Bürosu) Ştl. Vasil Prokopo, Celil YalBankerlerle ilgili olarak çıkaçın, îlpar Borsa (Bahri Çağnlan yasa gücünde kararname man), Servet Acar yerine Sülerin yeterli olmadığı, yenl kareyya Acar, Ünal Gür, Mustararnamelerle boşlukların gide fa Yümaz (Cengiz Ticaret), Kay rilmeye çalışılacağı öftrenildi. nak Pinansman, Mustafa Oğuz Çıkanlacak yeni bir yasa güŞehirlio*lu fŞehirlioğlu Ticactinde kararname, önümüzdeki ret), Ayhan Akansel, Talat Abir kaç gün içinde yürürlüge n, Finans A.Ş. Menkul Değerkonacak. Hükümet çevreleri, ler Ticaret A.Ş. bu konuda çalışmaların sürdüğilnü bildiriyorlar. îstanbul 2. Ticaret MahkeSermaye piyasasını düzenlemesi tarafından tasfiye için baş meyi öngören yasada, karşılıkvuran banker Celil Yalçın ve sıa çek verenlere para ve hapis Osman Çakartn 35 sayılı karar cezalarını içermekteydi. Ancak, namedeki bankerlik özellikleriilgililer bunun yeterli olmadığı, ni taşunadıklan için tasfiye para ve hapis cezalan yükselti başvurulan kabul edilmedi. lirse, bankerlerin paralan orTasfiye başvurulan kabul etaya çıkarmalan olasılığının ar dilen bankerler ise şunlardır: tacağı görüşündeîer. Böylece, «Erbulak Ticaret Ergün Çetopladığı paralann hesabını ve likbudak, Vasil Prokopo, Serremeyen bankerlerin, ağır havet Acar Temsilcisi Süreyya Apis cezalan karşısrmda, açıklamalar yapma ya da, ortaya ç> car, Ünal Gür, Avşaroğlu Menkul Kıymetler ve Yatınm Fikarmadıklan oaraları ortaya nansman AJŞ. çıkarma durumunda kalacaklan Ifade ediliyor. Karsıhksız cek Alacaklüan tarafindan tasfiye nedeniyle hakkmda dava açılan »i için başvurulan bankerlerin bir banker. savcılıkta. vatandas sdlan şöyledtr: l&rdan Uçyüzelll milyon lira GUlbey öcalan, Mehmet Ateş, topladığmı, ancak bugttn bir Ogu» Şehirlioğlu, Orintaş, Arsa kuruşunun olmadıgım bildlrdl. Borsa, İsmaU Soydan, Haldun Buna savcılar da şaşırdı. Îmamoğlu. için yenî kararname cıkacak BOĞAZ BÜYÜK TEHLÎKE ATLATTI tstan bul Boğazı üç gündür üstüste deniı kazalanna sahne oluyor. Dün sabah meytlana gelen kaza ise yetkililerce: «Istanbul'un bugüne dek geçirdiği ve ucuz atlattığı en büyük tehlike» olarak nitelendiriliyor. Foloğrafta; olaydan ısonra Ahırkapı açıklannda demirletilen So\'yet Tankerl görülüyor. (Fotoğraf: Ali ALAKUŞ) BİR KAÇ YILDIR GÖRÜLMEDİK KAR İstan bul, son iki gündür, karlı bir yasam sürdürüyor. Zaman zaman tipiye çeviren kar yagışı, birçok kazalara neden olnıasının yanısıra, tüm Istanbullulann da neredeyse yollarda Kalmasına neden oldu. Fotoğrafta, araç bulamadıkları için yoğun kar altında yürümeğe çah^an İstanbullu lar görülüyor... (Fotoğraf: Ender EKKEK) Bir Sovyet Şilebi Boğaz'da NATO iskelesine carptı Kar tüm yurtta ulaşımı engelliyor, Anadolu da cok sayıda yerleşim yeriyle bağlantı kesildi Haber Merkezi Kötü hava koşullan ve kar yağışı tüm yurtta etkisini sürdürüyor. Meteoroloji yetkilüeri, kar yağışınin önümüzdeki günlerde de etkiü olacağını bildirdiler. Dogu ve Orta Anadolu bölgelerinde birçok U ve ilçe merkezinin karayolu bağlantısı kesilirken, İstanbul Boğazı, Sovyet tankerinin bir şilebe çarpması sonu cu yeni bir tehlike daha a t lattı. Bursa Uludağ yolunun ulasıma kapanması sonucu otellerde bulunan yaklaşık 5 bin kişi mahsur bulunuyor. BOĞAZDAKİ KAZA İstanbul Boğazı, yetkililerin belirttiğine göre bugüne dek geçirdiği en büyük tehlikeyi 10 metre boyunda bir polis motorunun ezilme pahasma Sovyet Amonyak tankeri ile bir TUrk şilebinin arasma girmesiyle at lattı. Amonyak taşıyan Sovyet tankeri Mossouets yoğun kaj yağışı nedeniyle ve kuvvetli rüzgann etkisiyle Büyükdere'de savrularak NATO iskelesine çarptı. Kaçmaya çalışan tankeı bu kez Kaptanoğlu adlı bir TUrk şilebini sıyırdı ve Deniz Polisi tarafından önü kesildikten sonra Umuryeri'ne yöneltil di. Ancak bir türlü rotaya gire meyen tanker, Karadeniz'den gelmekte olan C. Tahsin adlı TUrk şilebinin üzerine doğru gitmeye başlayınca, polis moto ru ezilme pahasma iki geminin arasma girerek yönetimi kontrollü olan Türk gemisinin yönünü değiştirmeyi başarıp kıl payı aradan sıyrıldı ve İstanbul'u büyük bir tehlikeden ko rudu. Türkiye'nin Balkanlar üzerin (Arkası '). Sayfada) tMREN AYKUT TMMOB, Tercüman aleyhine 500 bin liralık dava actı ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) TMMOB yönetlcileri, Tercüman Gazetesi sahibi Kemal Ilıcak, Sorumlu Müdürü Aydoğdu İlter, Yazı Işleri Müdürü Ünal Şakman ve yazan Ergün Göze aleyhine 500 bin liralık tazminat cezasına mahkum edilmeleri lstemiyle dava açtılar. TMMOB adma avukat İsmail Sami Çakmak tarafından hazırlanan dava dilekçesinde, Tercüman gazetesinin 14 kasun 1981 tarihli sayısındaki, Ergun Goze'nin «hayırh bir tasarısı» başlıklı yazısında • TMMOB'ye hakaret edildiği göTO D13 n 3 n rüşünü savundu. TMMOB ve yö neticilerine ağır bir saldın ve hakarette bulunduğu belirtilen Göze'nin yazısı konusunda dava dilekçesinde özetle şöyle de nildi: «Yazar kamu niteliğinde bir meslek kuruluşu olan TMMOB' yi yasadışı bir örgüt gibi göstermek kastı ve saldırısındadır. Yönetic.ilerini de bu (aaliyetleri yürüten ve örgütleyen kişiANKARA, (Cumhuriyet Büroler olarak göstermektedir. su) Memurların bordrolarınDaha önceki bir saldınsından nıart ayı başından beri kedan ötürü köşesinde yayınlasümeyecek olan MEYAK fomak zorunda kaldığı tekzibi bl nunda bıriken paralann nerede le kullanarak TMMOB'ne salkulıanııacağı konusu henüz adırmakta, aym zamanda bu veçıklık Kazanmadı. sileyle hakimlere bile saldırma Memurlardan 1970 yılmdan suretini fföstermektedir. Öte bu yana maaşlanncian kesılen yandan bu yazıyla ilg^ili olarak ve MEYAK toııunda toplanan tekzip kararı alınmış olup, gayaklaşık 40 rnilyar liranın çezete bu davanuı açıldığı güne şitlı dlanlarda kullar.ıiması dükadar henüz tekzibi yayııılama şunülürken, bu konuda çalışmıştır. maların hazırlık düzeyınde olTMMOB uzmanlık alanına gidug u bıldıriliyor. ren konularda, bağunsız bir btl MEYAK fomarının toplu ko(Arkası 9. Sayfada) nut vapımmda kullanümas da düşünülen seçenekier ara(Arkası 9. Sayfada) TÜLAY ÖNEY MEYAK'ta lanan 40 milyann nerede kullanılacağı beltı dtliil TÜRE TUNÇBAY ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Danışma Meclisi'nin kadm üyeleri hem az hem de öz konuşuyorlar. Hem az hem öz konuşan kadm üyelerin sorulanna kimse gereğince yanıt da vermiyor üstelik. 1982 mali bütçe görüşmelerin de söz alan üç üyenin konuşmasından bazı örnekler şöyle: « 12 Eylül öncesi grevlerin nedeninl sadece enflasyonist baskılara ve ideolojik miicadelelere bağlamak doğru değildir.» « Endeksler, fiyat artışlannı azalmış gösterebilir ama, v;v tandaşm maaşı, daha ayın 10. giinü tükenmektedir.» « Üniversitelerimizin kısa zamanda verimli hizmet verebileceklerlni sanmıvonım.» Kontenjan tiyesi İmren Aykut Çalışma Bakanlığı Kontenjan üyesi Tülay Öney bütçenin tümü üzerinde konuştular. îzmir üyesi Türe Tunçbay ise, üniversiteler bütçesi konusunda görüşlerini açıklamak için kürsüye geldi. Danışma Meclisi'nin öteki kadm Uyelerinden, kontenjan üyesi Nermin Öztuş ile Ordu üyesi Cavidan Tercan 17 gün süren görüşmelerde, ko nuşmak yerine dinlemeyi yeğlediler. İşçi ücretleri, toplu pazarlılc, kıdem tazminatı, sendika politika ilişkileri, grevler ve grevlerin yarattığı sorunlar gibi konularda araştırmaları olan İmren Aykut, «Sendika fon laıının yönlendirilmesi» konulu doktora tezini, Danışma Mec lisi çalışmalarmdan fırsat bulursa tamamlayacak. Danışma Meclisi Başkanhk Divanı üyesi olan îmren Aykut 'un çalışma yaşâmına ilişkin eleştirileri güncelliğini koruyor. Aykut 12 Eylül öncesi grevlere değinirken, şu belirlemeyi yaptı: Danışma Meclisi nde kadın üyeler az ama öz konusuyor Danışma Meclisinin 5 kadm üyesinden Nermin Oztuş ile Cavidan Tercan bütçe görüşmelerinde konuşmaktan çok dinlemeyi tercih ettiler. «Yasalardaki ciddl boşluklar ve net olmavan, çeşitli yornrnlara açık. muğlak hükümler, çalışanlar iizerintleki enflasyonist haskıların barışçı yoldan azallılması yerine mücadeleye dönüşmesine ortam hazırlanııştır.» 6 MİLYON İŞSİZ îmren Aykut işsizlik oranma gerçekçi yaklaşımı ile de ilgi topladı. Aykut, «Çalışma Bakanhğının işsfzlisi ortadan kaldırnıa herkese i$ hulma görevinl nasıl yaptığım ise, DPT'nin verdiği halen mevcut 3 müyon. OECD'nin verdiği 6 milyon 700 bin açık işsiz say> sı, yeterince açıklamaktadır.» dedi ve gelmiş geçmiş Çalışma Bakanlarına bir soru yöneltti: « Acaba kendilerl ekonoml ve maliye politikalarını oluşturan, sektör tercihlerlni, teknoloji seçimleriııl yapan ve tıyRtılavan hükümetlerin üyesi değil midirler?» RÜNYANIN EN MÜKEMMEL ANAYASASI Bu okkalı soruya kimin nasıl yanıt vereceği düşünülürken Aykut, gerçekçi hücumunu sürdürdü: « Biz burada dünyanın en mükemmel Anayasası'm hazır lasak, kalıcı olabilecek mldir? İşsizlik değil Anayasalan, rejimleri, devletleri yıkacak giiçte bir olaydır. Onun ekonomik. sosyal ve siyasal sonuç larına dayanabilecek bir toplıını düşünemiyorum. Çünkü, bu bir açlık sorunudur.» EVİNİN MUTFAGlNDAN 1961 1981 yılları arasmda, DPT İktisadi Planlama Dairesi'nde Uzmanlık ve Grup Başkanlığı yapan kontenjan üyesi Tülay öney, Türkiye'yi Ortak Pazar müzakereleri ile OECD ve RCD Bakanlar Konseyi toplantılarında temsil etti. Bütçe görüşmelerinin son günü herkesi, titretip kendine getiren bir konuşma yaptı. Tüketicinin sorunlannı evinin mutfağmda çocuklan Barış ve Defne'nin okul giderlerinde yaşayan Tülay öney'i Danışma Meclisi ve hükümetin tüm üyeleri dikkatle izledi. Öney şunları söyledi: «Endeks rakamlanyla, lnsanların harcamalarını yaparken, karşılaştıkları durum arasında büyük farklar vardır. Bugün vatandaşın harcanıalan içinde en önemli yeri tutan mesele kira harcaması, okul harcamalan, şehirlcrarası ulaştırma masrafları. dolnıuş fiyatlan. havagazı veya tiipşraz fiyatı, marerarin, deterjan fiyatı bn endekslere dahil değildir. Peki neler vardır endekslerde, kaput hezl, patiska, gazyağı, gaz lambası, mangal kömürü var. Tüketicinin bizzat kullanmariığı kalay, çinko. kurşun. tiftik, keçi kıh, sahtiyan fibi malların fiyatlan gırmektedir bu verilerin arasına.» KİMİN REFAH SEVİYESİ ARTTI Tülay Öney yetkililerce yanıtlanamayacak cinsten bir soru yöneltti: (Arkası 9. Sayfada) • TÜRKÎYE GÜNEŞ ENERJİSİ ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME VAK FI 28 ŞUBATTA YAPACAĞI GÖSTERİDE PİŞİRECEGİ YİYECEK VE İÇECEKLERİ KAYAKÇILARA ÎKRAM EDECEK, TV, BUZDOLABI, TEYP ÇALIŞTIRACAK. İSTANBUL, (a.a.) TUr kiye Güneş Enerjisi Araştırma ve Geliştirme Vakfl 28 şubat pazar günü Uludağ'da bir gösteri düzenledi. Gösteride, güneş enerjisi ile sıcak su, sıcak hava ve buhar üretimi gerçekleştirilecek, kayakçılara güneş enerjisinden yararlanılarak pişirilmiş tarhana çorbası, çay, kahve ve sıcak sosisli sandvıç ikram edüecek. Vakıf Genel Sekreteri, Ahmet Yurcsever gösteride ayrıca güneş ışınlaruıın elektriğe dönüştürülerek, TV, buzdolabı, floresans lamba, kapı zili, radyo ve teyp çalıştırılacağını, su pompalanacağını bildirdi. Ahmet Vatansever, güneş enerjisi ile çalışan rad yonun yüzde 80 oramnda yerli malzeme ile iki bin 500 liraya mal olacağını belirtmiş ve radyoya pil konması halinde güneş enerjisi ile sürekli dolması sağlanacağından pil tüketl minin de azalacağım kaydetti. Uludağ'da günes enerjisi lie çay, corba pisirüecek • Aldıkactı: Sosyal devlet kavramı incelenecek İstanbul Haber Servisi Ye ni Anayasa'nın hazırlanmasına katkıda bulunmak amacıyla İstanbul'da düzenlenen «Çağdas Anayasalarda Ekonomik ve Sos yal Haklar ve Ödevler» konulu uluslararası seminer dün Atatürk Kültür Merkezi'nde başladı. İstanbul İ.T.tA. tarafından düzenlenen seminerin açılışuıda söz alan Anayasa Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Orhan Al dıkaçtı, 196ı Anayasası'nın kur duğu düzenin bütünü hakkında görüş birliği oluşmadan ye ni bir Anayasa yapılmasına ge çildiğini söyledi. Aldıkactı, «tabidir ki sosyal devlet kavramı, Anayasa çabşmalarında tocelenecektir. Değerlendirilerek, varıJan sonuçlara göre hükümler konacaktır. Bu tartışmalaruı ilki bugün burada başlamaktaıür» dedi. Liberal devlet ile sosyal devlet arasındaki ayırıma dikkati çeken Prof. Dr. Orhan Aldıkactı, getirilen yeni hak ve hürriyetler hakmda şöyle konuştu: «Bu hak ve hürriyetler, herşeyden önce, çalışma düzeni ile ilgilidir. Devlet, işçinin korunmasını adeta kendine rakip olan sendikaya devretmiştir. Sendikalar, böylece, devletin görevlerinden bir kısmmı yüklenmiş olmaktadırlar. Grev ve lokavt yine devletin dışında uy gulanmaktadır. Gerçi tatbikat kanunlannı devlet yapmaktadır. Fakat işveren işçi Uişkilerinde ibtilafuı dışınıla kalma çabası ve biraz abartma ile ila ve edelim, ilgili göıüimemek arzusu dikkati çekmektedir.» İkinci Dünya Savaşmdan son raki Anayasalarda liberal devletlerin klasik hak ve hürriyetlerin yanısıra yeni bir seri hak ve hürriyetleri ilave ederek sosyal devlet mteliğine dönüştürdüğünü ifade eden Aldıkactı konuşmasuu şöyle sürdürdü: «Liberal devlette, ferdin devletten bu tür bir isteği yoktur. Halbuki bu yeni haklann Ana yasa teminatı altına almmasıyla fert, gelişen toplumda, kendi gücü ile tasarladığı hayat tarzına erLşemeyereğini anlayarak devletin kendisine yardıtncı ounasım, ihtiyaçlaruıdan bir kısmuun devlet tarafından görülmesini karşılanmasuu iste mektedir.» «Anayasalardaki bu yeni düzenlemenin amacı, herşeyden önce ferdin hayat mücadelesiu de, mutluluğu arayışmda yeter sizliklerini tamamlayarak ona insan haysiyetine uygun bir ha yat tarzı sağlamaktadır.» şeklinde konuşan Anayasa Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Orhan Aldıkactı daha sonra şunlan söyledi: «Fakat, sosyal devlet, bu amaçı gerçekleştirmek gücüne sahip midir? Maddi olanaklan yeterli midir? Şüphesiz ki hayır. Bunun içindir ki, 1961 Ana yasası'mn 53. maddesi devletin iktisadi ve sosyal amaçlara ulaşnıa ödevlerinin ancak iktisadi gelişmeyle, mali kaynaklarının yeterliliği ölçüsünde yerine getireceğini hükme bağlamıştır. «Fakat, aklıselünden kaynaklanan bu sımrlama sosyal devlet ilkesini benimsemeyenlere gizli bir silah vermekte midir? Diğer taraftan daha önemli olarak sosyal devlete olan inancı sarsmakta mıdır?» Daha sonra söz alan t.T.İ.A. Başkanı Prof. Dr. Orhan Oğuz (Arkası 9. Sayfada) Tutuklular için eğifim programı hazsHanıyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Cszaevinde bulunan t.utuklu ve hüKümlülerin boş zamanlannın değerlendiıilmesi ve eğitilmesi için Cîençlik ve Spor Bakanlıgı ile Milli Eğitim Bakanlıgı'nın ayrı program hazırladıkları öjjrenüdi. Edinilen bügilere göre Adalet Bakanli.Şı'mn önerisi ve Basbakanhğnı olumlu bulması üzerine cezaevinde tutuklu ve hükumlü bulunanlar için 2 ayrı Bakanlığa gerekli pro.aramı hazırla malan için talimat verildi Gençlik ve Spor Buknnhğı Boş Zamanlan De*cr!endir me Genel Müdürlüftü tarafından hazırlanan program da, tutuklu ve hükümlülerin boş zamanlarım en iyi biçimde değerlenriirmeleri ve küçük üretimlerde bulunmaları tasarlanıyor. Öte yandan Milli Egirim Bakanlığı uzmanlarınca futuklu ve hükümliüer için ayrı bir egitim proRramı hazırlanıyor. Bu programda oku ma yazma bilmeyen hüküm lüler ile bunun dışında kalanlarm meslek egitimine yönelik program tasarlanıyor. Haig in yakında gelmesi beklenmiyor ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) ABO Dışişleri Bakanı Alexander Haig'in yakın bir ge lecekte Türkiye'ye gelmesinin beklenmediği büdirüdi. Ankara'daki diplomatik kaynaklann verdigi bilgiye göre Haig bölgeye bir gezi yapacak. Bu gezinin programında Fas ve Romanya da bulunuyor. An cak Haig'in bu geri sırasında Türkiye'yi ziyaret edeoeğine ilişkin hiç bir belirti yok. Haig tspanya'da yapüacak Avrupa Güvenlik ve Işbirligi Konferansı'nda Dışişleri Bakanı tlter TUrkmenne bJrllkte olacalc. Bu topl&ntıd* Ikt b*k«un Wr geüneleri I Anayasa konusunda görüşler beliriyor ANKARA (Camhuriyet Bürosu) Veteriner Hekimler Der neği yeni Anayasa'da yer almasını istediğl konulan Anayasa Komisyonu'na gönderdi. Veteriner Hekimler Demeğl Yönetim Kurulu Başkanı Doç. Dr. M. Tahir Hatipoglu yeni Anayasa'da 1961 Anayasası'nın 1 62 maddelerinde belirtilen temel hak ve özgürlüklerin korunmasım isteyerek çu »çıklamayı yaptı: «Herkes, Snceden )zin almak sızın dernek kurm» hakkına sahip ohnslıdır. YBksek ögr«ttan yasası ile dğrettm ftye ve demek • VETERİNER HEKÎMLERÎ DERNEĞİ BAŞKANI, «DEV LET MEMÜRLARINA GREV Lİ, TOPLU SÖZLEŞMELÎ SENDİKA KTJRMA HAKKI VERİLMELİDİR» DEDÎ. sı ve ttyeükleri İçin rektörden yazılı izin almalan efbi bağlayıcı ilkeleır olmamalıdır. • Devlet, insan ve hayvan sağhğını korumakla ödevli olmalıdır. İnsan sağlığınuı korunmasınm hayvan sağlığını korumakla başladıgı gözden ırak tutulmanjalıdır. • Devlet, halkm dengeH bestonmed Içta tazanaal w imjvansal firünlerin üretimini arttıncı önlemleri almalıdır. • Devlet memurlarımn grev1 toplu sözleşmeli memur sen1 dikalan kurmalan sağlanmahdır. • Kamu nitelği taşıyan meslek kuruluşlarına ilişkin bugün kü Anayasa'nın 122. maddesi aynen kalmahdır. • Yargı organlarının üst ku ruluşlarıyla birlikte tam bağun sızlığı sağlanmahdır. • Üniversiteler yönetsel, blllmsel ve skcalı Szerkliğe sabip olmalıdır.» Yenl Anayasa ile seçmen ya(Arfcosı 9. Soyfada)