Katalog

Cumhuriyet 8 30 KAS1M 1982 Ûgretmen nasıl ögretsin ? | an 3.5 yaşında, her sabah saat 66.30 arası |uykudan uyandırıhyor. Annesi ve ablası 7'ye çeyrek kala evden çıkarken, onu ablasının arkadaşının evine bırakıyorlar. Ablasının arka daşı saat 8'den sonra okul yolunu tutarken, onu annesinin bir ögretmen arkadaşının evine bırakıyor. Öğretmen kendi çocuğu ilö birlikte Can'ı gündüzleri kaldığı Ukokula bağlı yuvaya bırakıyor. Akşam annesi ya da ablası, hangisi okuldan önce dönerse, Can'ı yuvadan alıyorlar. Yazkış bu hep böyle. Elinde yemek çantası, elden ele, uzun bir yürüyüş yolculuğu yapmak zorunda.. Can'ın ablası Elif 14 yaşında. Annesinin öğretmenlik yap tığı okulda okuyor. Annesi ile bırlıkte ortalama her gün 35 saati yolda geçiriyorlar. Aslında okula tek otobüsle ve 1 saate yakın bir yolculukla gidebiUyorlar. Ama okul semtine saatte bir kalkan otobüs, çok sık rötar yapıyor. örneğin buluştuğumuz gün Elif annesinden 2 saat önce okuldan çıkmıştı. Biz eve geldiğimizde, kapıdan yeni girebildiğini, göz yaşlarını tutarak anlatmaya çalışıyordu. Can ve Elif'in anneleri lise Bğretmeni. Çocuklannın sorunlanna çözüm getirememe çaresizliğini yaşıyor. Eşi iki yıl önce ölmüş. Oturduğu evden taşınma zorunda kalacağmı dü şünmek istemiyor. Öğretmenlik maaşı ile ne taşınma masrafını ne de yeni tutulacak bir evin kirasmı düşleyebiliyor. 4500 lira ev kirası. 3 bin lira Can'ın okul masrafı. Eline geçen paranın tamamı 2730 bin lira. Bununla kannlan doyacak, giyinecekler, ısınacaklar, bütün gereksınmelerini karşılayacaklar. Annesi Elif'le övünü. yor. 14 yaşındaki Elif, iki yaz tatili satış ışinde çalışarak, kendi okul masraflannı çıkarıyor. Can ve Elif'in annelerinin evlerine daha yakın bir okula nakil için yaptığı girişimler hiçbir sonuç vermemiş. Gö rev yaptığı okul ve çevresinde Sükran KETENCİ I.E.T.T. İşletmeleri Genel Müdtirlüğünden c 5 "Devlet öğretmenin yasamak zorunda olduğunu unutamaz» çocugu İçin yuva yok. Ben kınmı 1.5 yasından beri oknla getiriyorum. Sağ ol sun müdür bey ve öğretmen hanun. Yasak oldnğu halde, ya sı tutmadan çocuğumu yuvaya kabul ettiler. Aalı şlmdi 4 yaşmda. 1.5 yasından beri her gün, soğuk . sıcak, gün agarmadan evden çıfctı. Aktarmalı iki vasıtadan sonra, çocuğun yürüyuşü ile yanm saati bulan okul yokuşunu da tırmanarak okula geldlk. Ben tek çocukla yine de şansbyım. Arkadaşım, Ud çocukla aynı dranu yaşıyor. Ayda 2500 lira okul yuvasına paro veriyornm. Bir de sıra ile bütün çocuklar için yemek getiriyoruz. Çocuklaruı eşyalannı, yemeklerini hep o yokuştan taşıyoruz. Bulunduğum okulda yuva yok. Evime yakın bir yerde de yok. 18 bin lira maaş alıyorum. 8 bin lirasını özel kreşe veriyorum. Yıllanma acıdığım için mesleğimi bırakamıyorum. Yoksa bu kahır çekilmez. öğretmeniz. Görevimiz ço cukları topluma yararlı insanlar olarak yetiştirmek. Kendı çocuklanmıza karşı asgari görevimizl yapamıyoruz. Okullarda yuvalar yeni yeni açılıyor. Halâ da çdk büyük çoğunluğunda yok. Bakanhk okullann daki yuvalar, özellere göre ucuzsa da öğretmen içın yine çok pahalıya gsliyor. Üstelık 5 yaş öncesi çocuklar bu yuvalara alınmıyor. Bakanlik hiç değilse öğretmenin kres sonmu için bazı girişimlerde bulunabi lir. Bölgelerde öğretmen çocukları için kreş açmak, yapılamıyacak kadar zor bir iş değildir. öğretmen cocukları icin kreş acmak zor mu?, % Maaş kiraya gidiyor 18 bin lira maaş alıyorum, 10 bin lirasuu kiraya veriyorum. Bunu da bulana kadar % yıl 3 vasıtah yoldan geldim. Oturduğum yer ev değU, gecekondu. Okuldan yanm saati aşan yokuşlu bir yolu yürümem gerekiyor. Hiç değilse yol mas rafmdan kurtuldum. Tayınım çıktıktan sonra 8 ay ev bulamadım. Arkadaşları. min evinde kaldım. Sonunda oturduğum, ahşap yıkık dökük eve 12 bin lira ödüyorum. Aşağt yukarı iki yıldır ev arıyoruz. Nişanlım da öğretmen ve ev bulamadan evlenemiyoruz. Ben devletten maaş istemiyorum. Ev ihtiyacunı, yemeğimi, yol masratunı, giyiminr.. karşılasın. Ya da bu en acil so runlar içın çözümler arasın. Devletimiz zengin değil, öğretmene bunları kendi kendine karşüayabüeceği ücret veremiyor. Bunu kabul ediyoruz. Ama devlet öğretmenin yaşamak zorunda olduğunu unutamaz. Okullarla birlikte, öğretmen lojmanları da düşünülmehdir. Pek çok kamu hizmetinde bu böyle oluyor. Bize Ucretsia ev verilsin de demiyoruz. öğretmsn lojmana makul bir kira ödesin. Hem devlet masrafını karşılar, hem de öğretmen ev sahiplerinin kucağına düşmez. Yol sorunu da istenüdlğlnde çözumlenemiyecek bir konu değildir. Herşeyden önce iyl niyetli, proğramlı bir öğret men görevlendirmesi ile, öğretmenlerin oturduklan yer ile o. kullan arasında mantıklt bir illşki kurulabilir. Otobüsler çok yeterslz, ya da binilenüyecek kadar kalababk. Dolmuş ve minibüs ise öğretmen bütçe ci için katlanılamıyacak bir yük. Kentlerin ana hatlan uze rlnde belirli saatlerde, öğretmen servisleri düzenlenebllir. Bütün bu çok yönlü özlük sorunlanmla, dürtist çalıştığıma, çocuklara gerçekten yarar lı olduğuma inanmıyorum. Dık. katım kısalıyor. Suratun asık, sinirliyim. Oysa çocuğun dıkkati zaten zayıftır. Türkiye'de hiçbir öğretnten gerçek eğitim yaptıgun söyleyemez. Okula gelcne kadar yolda çektiğim sıkıntı, eko nomik durumura, kendi çocuklanmm durumu. Ben bu çocuğa öğretmek zonındayım. Ama ben bu çocuğa eğilip bakanuyorum... Okul müdürü olarak kendimlnki de dahil, öğretmenin yaşamının her yıl geriye gittîğıni görüyorum. öğretmenın sı nıfta sadece öğrencisini düşünmesi gerek. Evde çocuğu kalmış, para sorunu var. Yolda &aatlerce zaman kaybettiği hal de derse geç kalmış, ya da ikinci bir ış yüzünden yorgunluktan ayakta duracak hali yok. Aklı geçiminde, dersin bit mesini bekliyor. Üstelik karşısındaki çocuk da her geçen yıl biraz daha sorunlu. Çocuğun ailesinde de benzeri sorun lar artmış. Daha çok ilgi, sevgi istiyor. Bu koşullarda öğretmen nasıl öğretir? Kaldı ki öğ retmenin günümüzde, özlük so runlarını da aşan başka sorun lan var... DUYURULUR Sayın yolcularımıza, Enerjl ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı'nın 15 nisan 1982 tarih ve 165 En. D. Bşk. 717527835580 sayılı yazılan, Istanbul Valiliğinin 16 kasım 1982 ve 25 kasım 1982 tarihli onaylarıyla Işletmenin tahsiline aracı olduğu vergi ve resimler dahil bütün hatlarda gidiş ve dönüş aynı ücrete tâbi olup her gidiş ve dönüş için ve her yolcuya uygulanacak otobüs, troleybüs ve tünel yolcu taşıma ücreti tarifeleri uygulamasmm aşağıdaki gibi yapılması uygun görülmüştür. ÜCRET TARİFELERİ : A. Uzaklığa bağlı olmaksızm bütün hatlarda tam bilet taşıma ücreti 25, TL. B. Tenzılatlı tarifeye tâbl talebe ve er'lerin bütün hatlarda taşıma ücreti 12,50 TL. C. Tünel jeton bedell 25,TL. D. Bütün hatlarda kullanılacak mavi kart ve kupon bedeli: Kart bedeli 125,TL. Sivil yolcu mavl kart kupon bedeli ayda 1.125, TL. Öğrenci ve er mavi kart kupon bedell ayda 562,50 TL. alınır. Ayrıca; 1. Ekspres hatlarda ve sayflye yerlerine düzenlenen seferlerde, taşıtlarda adı geçen hatlarm tabelaları bulunmak kaydıyla yolcular iki abonman biletl, mavi kart sahibi yolcular İse mavi kart kuponuna ilaveten bir abonman biletl daha kullanarak seyahat edebilirler. 2. USULSÜZ KULLANIM HALİNDE abonman bileti kullananlardan 200, TL. mavi kart kullananlardan 500, TL. ceza alınır ve ayrıca yasal işlem yapılır. 3. Cenaze hizmetleri için tahsis olunacak her otobüsün garajdan çıkışı ile garaja girişlerine kadar geçecek sürenin beher saat ücreti 1000, TL. cenaze dışında kalan düğün, toplantı, konferans, semıner, piknik, kent içi toplu geziler v.s. toplum hizmetleri için tahsis olunacak her otobüsün garajdan çıkışı ile garaja girişlerine kadar geçecek beher saat için 2000 TL. alınacaktır. 11 aralık 982 tarihinden itibaren bu tarifeler uygulanacak olup, I Yeni tarifeye ait biletlerin satışı, eski abonman biletlerinin degıştirme işlemleri, halkm önceden bilet alabilme kolaylığını sağlamak amacıyla 6 aralık 1982 gününden itibaren başlatılacaktır. II Isteyen yolcular eski abonman biletlerlnden iki adedini bir yolculuk için kullanabilirler. Ancak birden fazla yolcunun birleşerek yolculuk ücretleri tutarı kadar değerde eski abonman bileti kullanmaları yasaktır. III Tünel jetonları 11.12.1982 gününden İtibaren 25, TL. karşılığı satılacaktır. ÖğrenciEr tenzilatı yoktur. IV Bu tarifenin uygulanmasından önce satın alınmış olan abonman blletleri l.E.T.T. plantonluklarmdaki değiştirme birimlerinden yeni abonman biletleri ile değiştlrilir. (Bankalar ve ozel bayiler yolculara bilet değiştirme ile yükümlü değildirler.) Bu değiştirmede geri verllen eski abonman biletleri ile birlikte yeni tarifenin ücret farkı ödenir ve aynı sayıda yeni abonman biletl almır. V Eski abonman biletlerinin değiştirme ve kullanma işlemleri 11 aralık 1983 tarıhinde sona erecektir. VI Aralık 1982 ayı mavl kart. kuponlan yeni tarlfe ücreti ile satılacaktır. Saygrılarımızla, I.E.T.T. YARIN: Güvenlik sorunlan... f A KENDt COCUKLARI? Öğretmen cocukları eğitir. Ama öğretmenin kendi çocuklan da vardır. Onlan bırakacağı bir yer bulamamış, onların kreş, yemek, giyim sorunlarını çözememişse, analık babalık görevini kendi çocuklarına karşı yapamadıgını düşünüyorsa, öğretmen başka çocuklann sorunlanna nasıl eğilebilir, onları nasıl eğitebilir?. (Fotoğraf: Ender ERKEK) POÜTİKA Mehmed W KEMAL Mımar ve şair Cengiz Bektaş'ın «Dı*varların Dışı da Senin» kitabınâa okudum. Üçüncü Selim yalıllara meraklı imiş. Haliç'de. Boğaziçi'nde deniz safası yaparken ardında oturan bostancıbaşıya sorarmış: «Bu yalı kimin? Bu ev klmln, bu konakta him oturur? Bu ne Iskelesi? Bu ne camisi? Bostancıbaşı da sorulara yanıt vermek için bunları bir deftere yazdırmış, yanılmayayım diye şıpınşak söylermiş. Cengiz Bektaş, «Bu bostancıbaşı defterlerinden ancah bu yahların varlıklarını öğrenebiliyoruz» diyor. Ya bu defterler de tutulmasa yandı gitti keten helva... Yalılann sayısı 245 kadarmış... Bunlardan ancak 30 kadan kalabihniş.. Kendl tarihine Osmanh bile sahiplik edememiş.. Geçende dostum Haldun Aksüt'le Boğaz'da bir gezintiye çıkmıştık. Arabayı İstinye önlerinde bir yere park etti, kıyıda yürüyüs yaptık. Yalılar önde» biz yah artlarmda yolda yurüyoruz. Gözümüze Sait Halim Paşa yalısı takıldı, onanyorlar. Gazetelerde de okumuş tum, Turizm Bakanlığı onartıyordu. Prof. Mimar Şandor dostumuzun denetiminde onarıhyordu. Haldun Aksüt'le yalıyı göstererek «Gezelim mi?» dedim. •Gezeceğiz ama, diye sordu, bırakırlar mı?» Gecmiste Boğazici Ittihatçüann Osmanlı sadrazamının yalısını geziyoruz. Bakımsızlıktan dlreklerl çürumüş, tahtaları dökülmüş, sıvaları akmış, dört bir yarn sarkan bir yamanlann görkemli yalısı bir yıkıntıya dönüşmüştü. Yahyı geziyoruz. Yukarda koca koca iri kıyım üç oda bir de büyük salon var. Yapıya uygun düşmemlş gibi geniş, yaygın merdivenle çıkılıyor. Salon belli ki kabul salonu... Aşağıda da benzeri odalar ve bir salon... Odaları soruyorum, yatak odaları imiş. Aşağıdaki salon da selamlık. Haldun tuvaletleri ve hamamı merak ettl. Tuvaletler günümüze uydurulmuş, hamam da küvetli bir banyo olmuş. Eskinin kurnah, çeş meli gusulhanesi yitip gitmiş. Duvarlarda adını samnı çıkaramadığım ressamlann büyük büyük tablolan asılı. Tavanda kesme camlardan, kristal avlzeler... Aşağı salonun aviiesi yltnüş ya da kırılmış olacak ki derme çatma bir çey asmışlar. Düşünüyorum da, 28 milyon lira ödenekle onanlacak bu yalı neye yarar? Otel desen olmaz. Zaten olmayacağıru bilmişler de yanına bir otel yapmışla<\ Kumarhane olarak kullanüdı, vazgeçildi. Ayrılan bu 26 milyon liranın yetmiyeceğini ilgililer söylediler. Daha para konacak. Kimin işine yanyacak? Halkm zaten işine yaramaz. Para Dabalan isa oraya neden gitsinler, daha güzel yerler dolu... Plajı yılda on milyon lira getirir diyorlar, belki bu işe yarar. Müze mi yapmalı? Ressamlar için atölye mi olmalı? Düşünen olur mu? Bundan yüzyıl önce buralan gören bir yabancı yazar, *...Bu evlerin arası, en yakın olandan en uzaktakine yeşilliklerle çevrilidir. Her yandan meşe fepeleri ve dallan, çınarlar, karaağaçlar, kavaklar, çamlar, incir ağaçları yftfeseBr» diyor. «... Bahçeler set set, her yerde şelaleler, koyu gölgelikler, camıler göz aılcı aklıkta, deniz mavisi östünde beneh beneh beyaz yelkenler ve gök, batmak üzere olan güneşin etföisiyle pembeleşmekte.' Şimdi Boğazici bir beton yıgınıdır. Cengiz Bektaş ise bir mimar olarak. «Bağaziçi, en eski konut külturünün son durağıdır» diye hayıflanıyor. Gerçekten öyle mi? (5QyiCXlCE # Geçinme nisbetleri Ticaret Odası, 1932 senesinin ekim ayına ait geçinme indeksinl negretmiştir. Buna göre ana baba ile üç çocuklu bir ailenin aylık masraflan 133 lira 62 kuruş tutmaktadır. Halbuki bu miktar 1914 senesinde altın olarak 11 lira 61 kuruş, kâğıt para ile 106 lira 81 kuruş idi. Yanl bu aile ye gdre hayat 1914 senesine nisbetle yüzde 20 derecesinde pahalüaşmıştır. Gene indeksten anlaşıldığma göre bu ailenin 133 lira 62 kuruşluk aylık masrafı, 4166 kuruşluk yiyecek ve içecek maddeleri, 1173 kuruşluk yakma, aydınlatma, temizleme mad deleri, 3382 kuruşluk giyecek eşya ve ev eşyası bedellerile 25 lira ev kirasmdan, 1375 kuruş müteferrik masraflardan ve nihayet 765 kuruşluk tasarruf miktarı ve slgorta primlerinden teşekkül etmektedir. Maamafih hayat, 929 senesinden beri mütemadiyen ucuzlamaktadır. Çünkü 1914 senesi birinci nısfımn aylık vasatisi 100 olarak almırsa hayat pahalılığmdaki tereffüün nisbeti 1929 senesinde 1381, 1980 senesinde 1272, 1931 senesinde 1203 1ken 1932 ocak ayında 1203'e ve nihayet aynl senenin mart ayında 1200 e mayıs ayında 1181 e düsmüştür. Ekim ayı için ise bu nisbet 1151 dir. İndeksten anlaşıldığma göre bu sene en ucuz geçen ay eylul ayı olmuştur. 30 KASIM 1932 mecburdur. Bunun haricinde hlç kimse icra dairelerine bırakılmamaktadır. İcra dalreleri koridorlarında mü teaddit resmî pollsler olduğu gibi, sl vil taharri memurları da bulunmakta ve bu işi şiddetle takip etmektedirler. Bunâan başka icra memurlarına da, eshabı mesalihin bizzat veya kanunî vekilinden, başka müracaat vuku bulduğu takdirde baknıamalan için sıkı emırler verilmiştir. Avukat kâtiplerine müddelumumilik tarafından verilecek vesikalar, bu kâtiplerin mallye şubelerine kazanç vergilerini tediye ettiklerine dair makbuz ibraz etmeleri üzerine verilmektedir. Bu suretle vesika almak üzere müddeiumumiliğe müracaat eden bir çok avukat kâtiplerinin senelerdenberi kazanç vergisi vermedikleri anlaşılmıştır. Bunıar, devlete ait borçlarını vermedikçe ve sika alamıyacaklardır. # Tefeciler hakkında takibat Rehin üzerine borç para veren müesseseleri murakabeye memur komiserlik bir çok murabahacıların hem müsaadesiz, hem de fazla iaizle iş yaptıklarım haber almıştı. Bundan başka Kadıköy'ünde 5, Fatih'te 4, Üs küdar'da 3 tefeci hakkında da Vilâyete müracaat edilmiş. diğer semtlerdeki bazı faizciler hakkında da ih barlar yapılmıştır. Vilâyetçe bu adamlar hakkında takibata girlşilmiş tır. Milli Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisi'nin 6.7.981 gün ve 2090 sayıh nüshasında okullara kaynak kitap olarak tavsiye edilen: SÖYLEV (NUTUK) GAZİ M. KEMAL ATATÜRK Cilt: 12, on bîrinci bası (Altmış beşinci EDERÎ: 400 LİRA Günümüz diline aktaran ve basıma hazırlayan: Ord. Prof. Dr. H.V. VELÎDEDEOĞLU Isteme Adresi: Çağdas Yaymlan Türkocağı Cad. 39/41 CAĞALOĞLU İSTANBUL «Sen bana bırak.» Kapıda kapıcı kıhklı birine sordum. •Evladım, Prof. Bay Şandor burada mı?» «Ne yapacaksınız?» «Arkadaşım da bir merhaba diyecağim.» •Daha gelmedi.» Şanşımıza küsmüştük ki, yanmdaki adam: •İçerde profesör* dedl. «Nasıl göreceğiz?» Bekçi önümüze düştü. Tahtanm aemirin, kumun, çakıhn arasından süzüldük. Güneşli günde, kıyıda, Prof. Şandor mimar ve mühendis arkadaşlan ile yarenlik ediyordu, yakaladık. Plaıında birkaç kez yüzmeye geldigi halde Haldun Aksüt de yalının lçinl bilmezmiş. Bövle bir meraka düşmemize çok sevindL # Yalnız musaddak vekiller iş takîp edecek Adliyede ve icra dairelerinde eshabı mesalihin işlerini bizzat takip etmeleri ve yahut kanunl vekilleri tarafmdan takip ettirmeleri kabul edilmiştir. Bu karar üzerine avukat kâtiplerine, müddeiumumilikten mu saddak ve resimli birer vesika verllmekte, bu vesikayı hâmil olmıyanlara iş takip ettirilmemektedir. Bu iş takibi mes'elesi İcra dairelerinde pek sıkı surette tatbtk edilmektedir. İcra dairelerinin bulunduğu koridora her giren şahıs, mutlaka icrada Işi olduğunu ve yahut musaddak vekil veya vesikalı avukat kâtibi bulunduğunu isbat etmeğe (günün Üanlan) 0 Beykoz kunduraları Erkek kunduraları 4.70'den, çocuk kunduraları 2.50'den, mektep çan talan 2.50'den başlar. Beykoz kunduraları, güzel, ucuz ve sağlamdır. Her yerde arayınız. • Seninle bir saat Mevsimin en büyük ve en muvaffak filmi. Maurice Chevaller"in bu muazzam filml Avrupa'yı aylarca işgal etmlştir. Alemdar sinemasmda. BOLU KORU OTEL Paı CumıPnn* PsznrPar^ambs 11.9OO TL. CumartesiPazar 5.500 TL.. TC.Turiım Bankaoı /HELİH CEVDET VİLLA • Yılın dört mevsimlnde hizmetinizde olan Villa Lale'de geçireceğiniz balayı gezmiz ömür boyu mutluluğunuzu perçinleyecektir. «Bu kitapta okuyacaktannız yaşadığımız olağanüstü dönemin gerçek tablosunu yansıtmaktadır. Uğur MUMCU'nun yazılan bugün günceıdir. Bunlar, yannki kuşaklar hesabına kuşkusuz ibret ahnması gereken bir tarih dersi yerine geçecektir.» Nadir NADİ ABANTOTELİ Perş>«mbaPazar 1B.SOO TL. CumaPazan II.BOOTL. Pszar Parmmbe IBBOa TL. > f • Balayı dairemizde size sunulacak özel hizmet ve sizleri bekleyen armağanlar tatlı anılannızı zengınleştırecektir. TAM PANSİYON 2000 TL.' Re^rvasyon için Tel: Buı naniye. 343. tstanbul 61 31 67. Ankara 31 39 13 Rezervasyon için İş Bankası Burhaniye Şb. 666 hesaba kapora yatınlması rtca olunur. Terörsüz Özgürlük UĞURMUMCÜ Dünden yarına kaluı yazılarj Tekin Yayınevi lst. 27 69 69 SagbMı\şam Huzur Içinde BirTatil Özel otcjbüs,tüm yemekle Ortur ıkramları.servıs ve > Vergıler f latlanmıza dahıldir. BARBAROS BULVARrîS/S BEŞİKTAŞ Tel. 61 1074 6122 81 6182 26 tl« 26105 Nermln Demlrcileı ile Mustafa Yeşilbursa Nüfus cüzdammı, ÎETT kartımı, trtASBF öğrenci tanıtma kartımı kaybsttim, hUkum sıizdür. 3adık KARAÇAM