Katalog

Cumhuriyet 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER örnek, Avusturya'dır. Bu ülke dolar dışı ekonomidir Bu ekonominin petrol şokları gıbi dış fiyat artışları dısında, sorunu yoktur Üçüncu ornek, îngiltere'dlr Bu ulkede, bu günlerde, Dolann ikı yıldır Sterlıne karşı şahlanması karşısında dolar yerıne enflasyona daha az maruz bir paraya, meselâ Batı Alman Markına, bağlı olma bağımlı olma değil konusu tartışılmaktadır Ülkemizde, esnek kur politikası yenl bir polıt'ka değlldır Bu polıtika daha Cumhurıjetın ılk jıllarında uygulanmıştır Ülkemlz o uygulamadan zararlı çıkmıştır Şu anda tarihsel deneyımin değer lendirümesmde yarar vaıdır Şımdıki uy gulamada Merkez Bankasınm, lıranın do lara karşı değerinl neye gore belirlediğl birdır. Bu sır bir an once bılımsel eleştirıye açılmadıkça, mılli ekonomık polltika uygulayıp uygulayamadığımız, ütülüp ütülemediğimız, belirsîzlikte kalacak tır. Goruşümce, uç yıld'r, mıllı ekonomık politıka uygulayamadığımız konusunda, esaslı kanıtlar vardır Üç yıldır ütüldüğümüz rolitıkadan, mllli ekonomik politıkaya geçebıleceğimiz hususunda iyımserım Soz konusu ge çişl 6abahdan akşama, kısa surede değıl, uzun donemde yapabilıriz. Yeter kl geçmişteki ne pahasına olursa olsun dovız biçımindekl tck amaçlı dırenmeyi bıraka bılelım, varolan sıstem içınde çoğul amaçlı değışık kombinezonları düşünebıle llm ve uygulıyabilelım. 29 KASIM 1982 ırk yaşının altında, geçmlşte öğren clm, şımdi Dekan, Sayın Prof Dr. Batırel, elli yaşının altında, benı, bu ay ıçınde, resmi profesorlükten serbest profesorluğe uğurladı Sevgılı dostum Prof Dr Savaş'ın vesile olduğu ugurlama torenmde yaptığı ovücü konuşmada Sayın Batırel, Hoca gelismiş ekonomı azge lışmiş ekonomi uyuşmazhğını derslerinde sojler de soylerdı dedı Bu yazıda yenl fı yat zamlarım vesile ederek, soz konusu u yuşmazlıgı bir kez daha gosterecegım Az gelijmiş ülke gelışmiş ulke uyuşmazhğını, ülkeler uyuşmazlıgı dıye genişleteceğim, uyuşmazlıkta bir ülkenın ütülmeme çabasına «mıllı ekonomık polıtika» (MEP) adını vereceğım Konuyu, rakama boğma yacagım, konuya kuramsal çerçeve tle baş layacağım, konuyu tarihsel ve karşılaştırmalı polıtika ornekleri lle sürdüreceğım *•* Önce dolar fıjatına, sonra mal flya tına sureklı zam pohtıkasına, ülkemızde uç yıl once başladık Hafta ıçındekı mal fıyatına zamlara, Sayın Mallye Bakanı ve Sayın Tıcaret Bakanı, bırlikte, dovlz fiyatı artışını neden gosterdıler Boylece, ozel kesımden ya da kamu kesıminden dogan bir mal fiyatı artışının varlığı ya da yoklugu olayını vurgulamadılar Bu yazıda, gosterılen neden üzerinde durujorum lyı amma <dovız fiyatı kendlliğlnden mi artıyor, yoksa dovız fıyatını da istençsel (iradı) karan ıle Yonetım mi artırıyor'» Sorusunu koyujorum Bu sorunun ya K Milli Ekohomik Polıtika «UÇ YILDIR ÜTÜLDÜĞÜMÜZ EKONOMİ POLİTİKASINDAN, MILLI EKONOMIK POLİTİKx\YA GEÇEBtLECEĞİMİZ HUSUSUNDA IYIMSERİM. SÖZKONUSU GEÇİŞİ SABAHTAN AKŞAMA KISA SÜREDE DEĞİL, UZUN SÜREDE YAPABİLİRİZ.» lUllIlliia Dıs .Politika Satrancının • Ilginc Gelişimi... 15 polıtıkajla satranç oyunu arasında bağıntı kuranlar çoktur Bır satranç ustası, sıyahh beyazlı oyun tahtasında her ell oynarken geleceğe donuk kaç olasılığı hesaplıyabıllr? Bılemem Ama Türkıye'yı çevreleyen dış polıtika satı^ncmda hangı taşm onumüze nıçin sürüldüğünü anlamak artık zor değıl • Komşumuz Yunanistan Başbakanı Papandreu" nun «baba meslef i» polltıkada ıyice pişmış bir kişı olduğundan kuşku duyulama7 Sayın Papandıeu Türkiye ye donuk polıtıkasmda «gelgıt'lı» bir yontemı bilınçle uyguluyor Papandreu'nun oyunu belli 1) Türkıje'ye yüklendikçe Yunan ordusunun şoven duygularını oksuyor askeri kesımde prim topluyor 2) Türkiye nın Avrupa da dışlandıgmı bıldığı içm, Papandreu, Ankara'yı koşeye sıkıştırıra stratejisi uyguluyor 3) ABD ıle Yunanistan arasmdaki ılışkılerın pazarlık masasına güçlü biçımde oturmak istıyor. Şu nokta hıç unutulmasm: Yunanistan bugün Batı Avrupa ile siyasal ve ekonomik açıdan bütünleşmiştır Papandreu bu butünlüğün itici gücüyle Türkıye'ye jüklenmekte sakınca gormüyor. • Batı Avrupa'nm dışladığı Türkiye'nin «Batı* da büyük desteğl kımdir?. Amerıka... Vaşington da ülkemizin içlnde bulunduğu zorlukları kendı çıkarları açısmdan degerlendırmek fırsatlarını elbet kullanmak isteyecektir. «Ortadoğu'daki Amerikan planı» içlnde gormek lstıyor Türkıye'yi Vaşington... Ancak Türkıye, Ege'dekl ulusal çıkarlarmdan odün vererek Basra Korfezındekı Amerikan çıkarlarının çerçevresine sığabılecek midır? Ortadoğu'daki dış politika satrancının en büyük sorusu budur. Vaşington'un Basra Korfe?ıne yonelık planlaması nedır? Bu sorunun janıtım Emekli Amual Sayın Sezai Orkunt'un 25 kasım 1982 günü Milliyet'te yayınlanan yazısından bır alıntı ile verebıllrlz « Arap yanmadası Istikrarsızlı&ın kaynagıdır. Basra Korfezl kıyılarındaki Arap kralhk ve emirlikleri dünyanm cn bnemli stratejik ham maddesi olan petrol rezervlcrinin yuzde GO'ına sahip ülkelerdir. Ancak bu ülkeler askeri bakımdan bu değeri koruyamıyacak kadar da zavıftır Bu tilkeler Suudi Arabislan, Kuvcyt, Katar, Bahreyn, Korfez Arap Emirlikleri ve Uraman'dır.» Pekı, siyasal «istikrarsızhk» içinde bulunan kral, emir ve sultanların rejımlermi korumak içm ne yapmalı? Öyle bır «Çevık Gııç» bulunmalı kı bu ortaçağ rejımlerıni yıkacak her «tehlikenin» tepesıne inivermeli... • Ancak îslâm halkları, Vaşington'un siyonizme dönük politikasmdan hoşlanmadıklan için «herşeyin gizlilik içinde cereyan etmesi» lstenmektedir. Bu «gizliliği» sağlıyacak ülke de anlaşıldığına gore Türkiye'dlr. Yunanistan bir yandan bıze yüklenirken, ote yandan da Vas'ngton Ankara'yı zorlamakta, ülkemızi Basra Korfezme donük bır atlama tahtası olarak kullanmaya çalışmaktadır • Satranç oyununda buyük taşlarm değişik adları vardır• Şah, vezir vs.. 2'nci Dünya Savaşı'ndan bu yana Ortadoğu' daki Amerikan politikası hep «rnat» olmuştur Şah'm sonu ortadadır. Kral, sultan, kralıçe, emır, vezır polltikalan da sokmez Çağı geçm'ş rejımleri ne Amerikan Çevık Gücü ayakta tutabilir ne de bolgede kurulacak herhangl bır Jandarma gücü koruyabllir Aman sakm boyle bır hevese kapılmayalım dış polıtika satrancında (geçmlşte olduğu gıbl) yanlış taşlara oynamıvalım, bu ke? sonuç sindı Şımızdan da kotu olur. Prof. Dr. Salih SANVER nıtı, kuramda, en azından elll yıldır, ar tık, açık seçıktır Bu yanıt anlamca şoyledir: Para kendi kendlni denetleyemez Paranın iç fiyatı (faİ7) ve paranın dış fı yatı (doviz kuru) pazarda, istem sunum koşullarında, elma fiyatı gıbl ya da balık fiyatı gıbı, kendıliğinden ortaja çıV maz. Paranın fiyatlarmı Yonetim belir ler. Bu belirlemede, ucuzsıkı para ile sa bit esnek kur alternatıf polıtikaları do ğar, alternatif politıkaların kendı aralannda kombinezonu soz konusu olur Değışık kombinezonlar, uygulamada, ne sonuç vermiştir9 Bu sorunun yanıtı da kabaca şoyledir1 Bir uçda, sıkı para esnel kur kombinezonunu uygulayan ülke ütülür, obür uçta ucuz para sabıt kur kom bınezonunu uygulayan ülke üter. Bu kaba yanıt, farklı ülkelerin gerek Bırıncı Dünya Savaşı sonrası, gerek îkinci Dün ya Savaşı sonrası uygulamalarında tarıh selde doğrulanmıştır. Bu kaba yanıt, günümü7de karşıiaştırmali örneklerle d dogrulanmaktadır Günümüzden üç ornei vereceğım Bu ornekleri vermeden once dolar ıçi ekonomik ve dolar dışı ekonomı ayrımını yapacagım Bırınci Dunya Savaşmdan sonra, altın para sistemı ağından kurtulan ülkeler, îkinci Dünya Savaşm dan sonra dolar para s'stemt agına duşmüşlerdır 1944 doğumlu BrettonWoods ıkızlerı, bu ağm kurumlarıdır Gelişmış ülkeler 1973 yılında so^ konusu ağdan sıy rılmışlardır, az gelişmış ülkeler ise hala ağın içindedirler Dolar içi ekonomi, ağda bulunan dolara bağımlı olan, dolann cgemen olduğu ekonomidir, dolar dışı eko nomi bunun tersidir •*• ömeklere gelelım Birinci örnek, ev renseldir (globaldır). Bu ornek, Güney Amerıka ülekleri orneğidir. Bu ülkeler do lar içi ekonomilerdir. Bu ülkeler once do lara zam sonra mal fiyatlarma zam sarmalından kurtulamamaktadırlar. îkinci D İVİT OKTAY AKBAL Yarınlar Genclerin.. Kendımden söz etmeyl sevmem. Bakmayın siz çoğu öykülerımde 'ben'i konuşturduğuma O 'ben' benden başka bırıdır Andr6 Gıde 'Ben başka blndır' der Her an başka bınyızdir Kışi hep aynı ben mıdır? Olabılır mı? Eski yazılarımı okurken. kırk yıl otuz yıl once yazdıgım öykületin yeni baskılannda onlan yenıden gözden geçırirken hep şaşar kalınm Ben miyım bu satırlann yazan hatta kımı zaınan baş kışisr? Gide de bu duygulan yaş=ımıştır bu 'ben ben tmyim? diye sormuştur kendıne Şımdi size, bana adanmış bir şıJr sunacagım. Bir okur yazmış yollamış Gelin önce birlikta okuyalım «15 Kasım 1982 Etap Marmara Kitap serginnde yaklaşüm yanımza • Zaten böyle bir sergi oU masaydı • Gıremezdım Etap Marmara'ya . Bır kaç kıtabımzı almıstım Kızımm kıtaphğına • tmzaruz olsun ıstedım kıtaplarda Yaşını sordunuz Evrtm'ın Dört ya$ında olduğunu duyunca . 'Burdan yarın beğenmeyecekler' dedınız • Kuşkuvla Eğer yarınlar daha aydınhk Yarmlann hitaplan daha çofe ışıh tutabılecekse onlara Varsın beğenmesinler bunları . Mutlu bir kıskançhh duyuyorum ortr lara> ömer Kelekçi'nin dört yaşındakl kızı Evrlm'e «ağlıklı ve uzun bir yaşam dıienm En büyük dil«gım de yannkı kuşakların bugünleri bizleri çok cok aşmalarıdır Çok daha iyi. çok daha yuksek bir va;?qm düzeyine beğeniye kavuşmalarıdır Bunu hep d 'pdım Yırmı yıldır, otu7 yıldır Ama her geçen gun bi7İerı daha ıyıye gu7elp 1 doğruya göturecepıne t?m tersı oldu Oluyor da BeSenı günden eune eerıl'yor Sosyal anlayış vani bu torjlumun hanKi yoldan yuksPİereŞıne kurtularaftma daya^ nan (inygular ve duşunoeler ylrmi otu? yıl ftnce^ındpkı du7ev1 arar hale gelmektedir Durmadan sıl baştan' vapmaktayız Hem polıtıkada hem sanat \e duşunde Yann' O bıHnmeyen zaman parçası' Yann lar Bfiyök besaplaşma gönlen Kim ne dedi ne yaptı nnsıl davrandı? Hepsi bir bir konuşulacak Va7ilarak soruiarak vanıtlanacak Yazılmış şflrler va7ilar fıykülpr rompnlar gplere&in kusaklannca d dık dıdık edılprek Yanlıçlarla doftrular avirdedl lerpk Kim np vaptı kım ne ettı hepsi bir bir b& lırtı!e"pk Bufrfınün öç bes vpşındakl çoruklan yann otuz kık va'îlarına gelfnce bi7 buRünön bü hatnlanvîa sevanlanyla yarfnlayacakJar İa Hpvranic'inmi7i sö7İenmi7İe ey !pmlprımi7i ö'çüp bıçpcekler . O gün dirt yaşındakı Evrim'm kitaplannı Im za'arken şunları ya7dığımı anımsıyorum «En sü?pl varınlar sorun olsun» En güzet yannlarl Nedır bu Ku?el yarınlar? Herhalde mutlu bir yaşam korkıru7 gececek achktan yoksuniuktan uzak gfınler Bpnım de ik> torunum var Sev ve övgü Eırı ılkokulun ıkıncl sınıfmda Wri daha dört ya şında Onlara haktıkça gelecek 7amanı döslüvorum hep Bir Kun bu eenç ki7İar bu delikanlıiar yi'rtta efkınlık kazanarak sorumluiuk yerlerine K & çprpkltr dıvorum Kımı yazar kımi yonetıcl olarak kımı hııkukru kimı fktisatn ''fmi sa"~"*cı k < mı emekçı kımi sıradan bırer yurttaş olarak sorum lulukHr yuklpnpreklpr Kpndılpnndpn fince kuşakla n bahalarını büvükbabalannı oniann da babala rını bfıyukbabalannı ınreden Inceye eleştırecekler înspn sftyle elll yıl sonrasmda bir Kunlfıftüne bu dünvava gelsp de görse' Görebılse nlacaklan o gıınlprm Insanlarmın bi7İer konu<!unda bufcünün etkın kışıien vönetıcılprı ya7arlan konusunda düşüncplerını öerenebilse' Bırkaç ya7imda vıneledım 'yann diye bir Rer çek vardır' dıye Npdense bundan alınantar oldu Sanatçı da olsa vönptıri de olsa sıradan yıırttas da olsa vl bılmplıdır 'yarın dıve bir gercek' vardır hep di olacaktır bundan kaçınmak yoktur Bir kl şı yaşpdıgı çurpce şu ya da bu yollardan etkln bin olflbılir güçlü olabılır hatta onu bunu ezecek ıröç te bıle duyahilir kpndinı Şu an işte çu an der ken o 'an' erirtf bılpi Yeni bir an geidi derker bir yenısı' Mevlâna bosuna dempmış «Dünle be rabpr pitti di'np ait sö7İer Şimdi yeni şevler sdv lemek gereU • Ne Küzel yazmışım «Bunları yann begenmeye cekler» dıye Umutsu7 bir düşunce mi? Hayır tarr tersı Yarınki kuşaklar bizleri aşmalı daha ıyiyi daha güzfli yaratmalı dözeni daha iyl kurmalı Bunu yapamazlarsa, yazık onlara hem de çok ya ki CNGLISir İNGİLİZCE TÜRKCEAYLIKDERGİ BİZİM SAYI11 A VISIT TO THE DENTIST JALE CEISP NEW BIILLS FOE MB, TEAGLE IFYOUR FACE DOESNT FTT CHANGE T CAUCASIANTALES BİLİMTEKN1K H E WETCH by Faldr Baykurt TABLETENIS İNGİLtZCETE ÎPUÇLARI THE WOBD WE LIVEIN BRIEFCASE ENGLISH FOE BUSINESSMAN HOCANASREDDİN DICnONAEY BİZİM ENGLISH "Ingilizce kolaydır r Cumhuriyet Sahibi 1 Cumhuriyet Matbaacılıkve Gazetecılık T.A.Ş. adına NADIR NADI Cenel Yayın Mudurü MuesseseMuduru YazılşlerıMuduru HASAN CEMAL EMINE USAKLICII OKAY GONtNSIN AHMET KORULSAN YALÇIN BAYER ALI ACAR YALÇIN DOĞAS HIKMET (,ET!NKAYA MEhMET MERCAN MALIYE İAKAMLIĞ9NDAN BİLDİRİLMİSTİR Hazinece beş yıl vadeli ve yıllık %34 net faizli Devlet !ç Borçlanma Tahvilleri bugün Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile Anadolu Bankası merkez ve şubelerinde satı$a sunulmuştur. Üç ayda bir faiz ödemeli olan bı» tahvillerin satışı 10 aralık 1982 gü nüne kadar devam edecektir. Kamuoyuna duyurulur. GAYRÎMENKUL AÇIKARTIRMA tlANI YENtMAHALLE 2. ICRA MEMTJRLUGUNDAN Dosya No: 983/1224 T*. Satılmasuıa karar verılen gayrimenkulün cinsi, ıymeti, adedi, evsafı Yuva kdyü Sazçayın mevkıınde apunun 1485 parseunde 23200 m2 olarak kayıtlı gayrlnenkulün 250/23200 hıssesı satılacaktır Mesa tesisıne 00800 Ankara Beledıj esınce konut yen olarak istımak edılen yerlere de takrıben 300400 metre uzaklıkta Uan bu yere büirkişıce m2'sıne 800 00 TL.'den satılacak nisseye 200 000 00 TL kıymet takdır edılmlştır SATIŞ ŞARTLARI: 1 Saüş 711983 günü saat 14 00'den 14 15'e kadar tcra daıresmde açık arturna suretiyle yapılacakür Bu artırmada tahmın edllen kıymetm %75'ni ve rüçhanlı alacaklılar varsa alacakları mecmuunu ve satış masraîlaruu geçmek şartı ıle ihale olunur Boyle bır bedelle alıcı çıkmazsa en çok artıramn taahhudu bakl kalr mak şartıyle 1711983 günü aynı yer'ds saat 14 00 1415'de ikinci artırma} a çıkanlacaktır Bu artırmada da rüçbanlı alacaklıların alacağmı ve satış masraflarım gaçmesi şartıyle en çok artııana ıhale olunur 2 Şartname, ilan ta'ihınden ıtıbaren herkesin gorebilmesı ıçın dairede açık olup masrafı verildıği takdirde ısteyen alıcıya bir örneğj gonderılebilir 3 Satışa ışürak edenlenn şartnameyi görmüş ve münderecatını kabul etmlş sayılacakları, başkaca bllgi alnıak Isteyenlenn 982/1224 sayılı dosya numarasıyle memurluğumuza başvurmaları ılân olunur a 11.1982 (Basın: 25619) 7883 • Yazı Işleri MüdJr YardımciM Haber Merkezı Muduru Mızanpaj Yonetmenı TEMSİLCtLER • . ANKARA : • I^MIR : • ADASA : SERVİS ŞEFLERİ • Istanbul Haberlprı Selahathn GULER Dıs Hibp'lt r Ergun BALCI Ekonomı Osman ULAGAY ^ r| Haberlerı Barbaros GENÇAK Kultuı Avdın TMEÇ Magazın :1 Yalçın PEKSEN Du/eltmt Konıır IPJOP Araştırma . Şahın ALPAY BÜROLAR * KonurSokak No 24/4 Yenışehi' ANKARA Tel 175825175866ldare 180335 Hallt Ziya Bulvarı No 65/3IZMIR Tel 2 5 4 7 0 9 1 3 1 2 3 0 Atalürk Caddesı, T H K Işhanı Kat2/13 ADANA Tel 1455019731 Basan ve Yayan CUMHURİYET Matbaacılık ve Ga^efecülkT A Ş Türkocağı Cad. 39/41, Csgaioglu İSTANBUL PK 246lstanbul, Tel 20 97 03(5hat) TAKVtM . ISTANBÜL DEFTERDARLIGINDAN Mükellef Veya Sorumlunun Adi ve Soyadı Yorgo (Smarağda) Büyükververog1 Biünen Adrest Büyükada tCıvücım okak No a Buyukada isa Çelebi sokak No 3 5 ^ ^ IMM 198^ İMSAK GÜNEŞ ÖĞLE İKİNDİ AKŞAM YATSI 6.19 8 02 13 02 15 28 17 42 19 19 Vergırun Nev'i Gelır V. Mali denge V U K'nun ceza maddeleri VEFAML4R! 30 kasım ıiı saat 20 0Odr Büyük Maksim Gazlaosu ndakı «GECEMÎZ»de uuluşalım. Vefalılar Uernegl Yönetim Kuruln Adalar Vergı Daıresl muke1 ılenne aıl olup adlanna düzenlenen ıhbarnameler bilmen adreslerinde bulunamdtnalan dolayısıyla teblıS adılememış olup 213 sayılı Vergi Usul Kanunun 103 106 ncı maddelerıne ıstînaden ügılerın ılan tatih nden baçlayarak bır ay ıçınde Vergı Daıresıne bızzat veya bılvekale muracaat etoıelen veyahut taalıhutlu mektup veya telgrafla açık adreslerını bıldirmeleri halınde kendılerıne süre ıle kayıtlı teblığ yapıiacagı bır aym hıtamında müracaatla buiunmayan ve adreslerinı bıldırmıyenler hakkında ışbu ilanm neşrı tarıhınden itıbaren bir ay sonunda teölig yapılmış sayılacağı ilân olunur (Basui 25571) 7882 SEVDA TÜRKÜURİ KONSERİ SaatıtLOO