Katalog

6 ŞÜBAT 1981 •••• Cumhurıye* SÖZLEŞMESİZ (Baştarafı 1. Sayfoda) ttereüeri ve tüm yan ödemelerl için î mJlyon lirayı aşmamak koşuluyla salt yüzde 40 orarnnda gelir vergisi ödeyerek 1 mart 1981'den sonra daha yüksek düzeyde ücret elde etme olanağı bulacaklardır. Yayınüanan 123 sayıiı Gelir Vergisi Genel Tebliği, ayiardır üzerintie tartişılpn «ücretler nasü vergilendirileeek» konusuna açıklk getirmistir. Hizmetlileri, toplu sözleşmesi sürenleri, sona erenleri. erecek olanları rnaliyeci deyimiyle «kavrayan» genelge bu kor.udata rergisel, hufcuksa) yorumlan ve t&rüşmalan sona erdirmıştir. DCRL'M NETLEŞTİ Vergi yasalannda yapüan degişiküklerle getirüen e.k geçicı 13. maddenin son fıkrasında yer alan «toplu iş sdzleşmesi düzenine tahi personel hakkında gpÇict 14. madde hükünıleri uygulamr» htikmU d» y y tebllg ile açıklığa kavuşmuştur. Buna gore, topm iş sozieşnıes: uygulaması kapsamında bulu naa, ya da bulunmaj'an, BÖZleşmesi sona eren yada 2a şubat 1981'e kadar sona erecek olan tüm çalışanlann üRref.erinde 28 şubattan «onra «fon toesintisi» yapürnayacaktîr. SONRAKt ITOUI^MA 128 sayılı Gelir Vergisl Ge nei Tetaligj, topiu sözleşnıelcri 28 şubattan sonra sona erecel: olanîar için de açıklıî: getirmlştir. Örncgm toplu sSzleşmes! 1 hs.ziranda sona. erecek olan cahşanlar da anüan tarihten sonra «fon kesintisi» djşmda kalacaklardır. Yasada ve tebhğöe »öcret» ka^Tamuıa da açıthk ge ttrilmiş, harcırah dışındaki türn ckleraeier jıîda 1 rcilj'on lirajı aşmama!; ko^uluyla yüz4e 40 oranında vergi kapsamma almmıştır. YARGITAY : YENİ YASA ÖNCESİ (Baştarafı 1. Soyfoda) Blllndığı gıbi 24 oralık 1980 tarihinde yürüriüğe giren 2364 eayılı yasada, «Yasanın yürürlük süresi Içlnde toplu Iş sözleşmesi çağnst yaptlamıyaeoğı«e yeiki isteminde bulunulamı yacağı» hükmü ver almaktadır. Bölge Calışma Müdürlüklerlnde daha önce yapılmış olon çağrılar ve vetki uyuşmazlıkları, yasadaki bu hükürn nedeniy le sonuçlandırıımamış ve askıyo alınmıştır. Yargıtay Dokuzuncu Hukuk Dairesinm söz konusu kararı. askıya alınmış bulunan bu yetki uyuşmazlıkları ve cağrıların 275 sayılı yasa cercevesinde sonuçlandırılmosmı getirmektedir. KARAR Yargıtay Dokuzuncu Hukuk Dairesınce Te2 Büro başvurusu da özetle Türk • Iş'a bofllı • İş Sendikasının üzerine alınan karar şoyle denılmektedir: (Yasa koyucunun temel ama Cı süresi sona eren toplu iş sözleşmelerinin sosyol zorunluluk hallerinde yeniden yurürlüğe konulmasının sağlanmosıdır. Her türlii iş sözleşmesınin hukuku yapısı itibariyle ta roflorının bulunması da bir zo runluiuktur. Yoso koyucu bu konuda getirdiği düz*nl«mel«rle yasanın birincl moddesinde öngörulen durumlarda ki bu durumlar bugünku düzenlemeler itibarı ile genel nlteliği haiz bulunmaktodır sendikalar arası yetkl ceklşmelerine, bu yasanın yurijriükt* bulunduğu müddetçe son vererek komu düzenini konımak ist»miş ve bunun yanında sözleşımnin ta rafını okışturaeak yetki sorununa da bu yasa carceveslnde blr çözüm gatirmiştir. Hal boyle olunca yasanın yetkiye ilişkin hükümlerj üzerinde durulması zorunlu görüimüştür. 2. mad denln son fıkrası hükmü, (bu kanunun yüruriüğü süresinee toplu iş sözleşmesi çağrısı yopılamaz ve yetki ısteminde bulunulamaz) demektedlr. 8u buyurucu hükmün doğal sor.u cu yasanın yürürlüluk süresince, yasanın yürürlüğe giriş torihlnden itibaren toplu görüsme cağrısı yapılamıyacak ve yetki istenemeyecektlr. O halde bu hükmün diğer blr sonucu da yasanın yürurluğünden önceki dönemde yapılmış bulunan cagrıtann ve kozanılmjş bulunan yetkilerin hukukj degerlerlnl yitirmedikleridlr. Yopılan çağrılara karsı itori sürulen itirazlor yasanın yururlüğ« girmesinden once sonuca bağlandıkları takdlrde meydana gelen yetkiye Uişkin hukuki durum g«ç«rtiliğini koruyaGOQI gıbi itirazlor henuz sonuca bağlanmamış olup da bu yasanın yururlugu doneminde cozümlenmişse aynı geçerliliği kazanacaktır.» Yargıtay Dokuzuncu Hukuk Dalresı tarofından oybırliği ile alınan bu karar uyarınca Bölge Çalışma Müdürlüklerinde askıya olınmış buiunan 24 ara lık 1980 tarıhınden önceki yet ki uyuşmazlıkiorı sonuclandırıltcaktır. GÖZLEM {Boştaroti 1. Saytoda) titizliği üe okuduğumuzda, Soruşturma Komisyonu'nun birçok olayı kanıta baglamış olduğunu gözlerimizle görüyoruz. Bu konuiardan birkaçını, o günlerda, kısjtlı oiar naklanmızla incelemış ve İşgüzar ile ilgili yanıt bekleyen soruleu olduğunu vurgulamıştık. Şimdi artık so2 adaletindir. Arük hep feirtlkte •Yüce Divan» görovi yapacak olan Anayasa Mahkemesi karannı bekleyec9ğiz... Okurlanımz anımsayacaklardır: Gazet«mizde muhabir arkadaşlonmız ve aynca bu köşenln yazan olarak ben. birçok yolsuzluk olayına değinmlş, davlet ihaleleri üe ilgili dosyalan gözler önüne sermeye çalışmıştık. Gazetemizde yeralan ve yanıt bekleyen bir sürü yolsuzluk savı, bürokrasi çarklan arasmda çürumeye terkedilmiş. bir kısmı da gun ısıgına çıkanlımştır. Bu köşede SSK ihaleleri ile Ilgill dosyalara deündik; hiçbir yanıt aiamadık. Geçmişıe, mobilya yolsuziuğunda ve İşgüzar olayında da, onca kimse bu gibi sorulara yanıt vennek istememis, ancak, sonradan bütun gerçekler, sergilerdoki işporta mall&n gibi gözîer önune serilmiştir. Daha önce değinip de yanıt alamadığımız konulardan biri, Bayındırlık Bakanlığınca 1979 fiyatlarma göre 48 milyar liralık keşif bedeill Ankara İ»tanbul demıryolu uzerindeki bir nülyar TL keşif bedeili «Ayaş Tüneli» ile ügili dosyalardan kaynaklanmaktadır. 48 milyar liralık keşif bedelli demiryolu uzerindeki Ayaş Tuneli. 31.1.1976 tarihinde «Nurol İnşaat ve Ticaret Kollektif Şirketi«ne ihale edilmiştir. Tüneldeki insaat fiyatları, 1 mart 1978 güa ve 5/1599 sayılı kararnameye gore saptanmaktadır. Bu karamameye göre, «Tünel uzunluk zammı» adıyla yuklenici firma tarafından istenen ek ödemelerin, inşaatm «yapıldı^ı tarihtekl» birim fiyatlan esas alınarak yapılması gerekmektedir. Yuklenici firma, bu kararnamenln açık hükümlerine kargın, ödemenin. inşaatin «bittigi tarihteki» birim fiyatlanna göre yapılmasını istemiştir. Finnamn bu isteği, Bayındırlık Bakanlıgı Yüksek Fen Kurulunca ve aynca Bayvndırhk Kurulunca, ayn ayn ele alınmış ve istem reddedllmiştir. Bu arada hükümet degişikliği olmuş ve yuklenici firmatun istemini reddeden kurul üyeleri görevlerinden alınmış ve adı geçen firmaya, istem dogrultusunda, bir çırpıda 55 milyon llra ödeme yapılmı?tır. Daha sonra da 11.3.1880 *ün ve 8/505 sayılı karamamenin 7'nci maddeaine bir hükum konularak yapılan haksız ödemelere yasal kılıf haztrlanmaya çalıgılmıştır. Yapılan bu değişikliklerden sonra yuklenici flrmaya daha ne kadar ödeme yapılacagı belli degüdir. İşgüzar soruşturmasından sonra, ötekl Bakanlar için de benzeri soruşturmalar açılırsa, klmbilir daha neler çıkacak? Bakan ve Müsteşar çocuklannm hangi firmalarda çalıştıklan, bu firmalann, bu Bakanhklardan ne gibt işler aldıklan, vs. vs.. Vesaire efendiın, vesaire'.. Yapı KredKden herkese... |Yapı.Kredi, kurulduğu günder» bu yana, imtiyazlı imtiyazsız müşteri aynmı yapmamıştır. ^YapıKredi, faiz ojranlannı pıüphem bırakıp, "mevduata göre îaizpazarlığı" imalannda bulunmaktan ütıziıkle kaçınmıştır.. ^ Yapı Kredi, uyguladığı faiz oranlanm kamuoyuna en açık biçimde duyurmayı . büyük banka olmanın görev ve sorumluluğfu bilmiştir. ^ Yapı Kredî, bir bankanın, ancak bu ilkelerle müşterilerîne ve kendisine güvenli bir gelecek sağlayacağına inanarak kamuoyuna duyurur: Yapı Kred/de 1 Şubat 1981'den İtibaren eskj/yeni 1 y ıl vadeli bütün hesaplann faizi Merkez Bankası (Baftorafı 1. Saytatfa) Izlertm ortırmasından aoğon yük Merkez Bankası'mn fon payınt azaltmosı ile önlenmış olmaktadır. Aynca gider vergilerınde yapılması beklenen yü2 de 5 oranındaki indlrim de ger cekieştlğinde, kredı foiılenntfekt artıştan sanaylcl ve kredı kuilananlar etkilenmemig olocoklardır. Geçen haziran ayında l»nkolarla İlgili serbest talz karar namesl yürürluöB glrdiği 2aman, bankaların aldığı cıplak faizin üzerlne Merkez Bankası'mn yüzde 25 oranında faiz tarkı iadesi fonu ekienmesi ka rorlaştırı!mı$tı. Ayrıca falzlerd9n alınan gider vergisinın oronı da yüzde 25 olduğu lcin. kredi kullonanlar kullandıklan kredi için bonkaya ödedıklerı cıplak faizin dışında bu Iai2 üzennden yüzde 25 fon pa/t ve yüzde 25 gider vergisi odemekteydiler. Böylece omeğm, aldıklan kredınm banka tarafından uygulanon faizi vüzde 30 oranında ise bu faiz üzerin den ödenen yuzde 25 fon payı ve vüzde 25 oronında gider ver gisi ile kredlyi kullanan kişi veya firmalara malıyetl yüzde 45'e yükselmekteydl. Ayrıca uy Bulanon yüzde 2 civarmdakt senet komlsyonu da hesaba katılınca bankanın uyguladıpı yüzde 30 faize karşılık kredi kullanan firma, oldığı kredlnın üzerinden yüzde 48'e vakın foz vermekte idı. Bankolonn kredi faizlarini yüzde 5 artırmasından sonra Bakanlar Kurulu, önceki giinkü Resml Gazeta'de yayınionan kararı ile Merkez Bankaeının kredi faizlerine uyguladığı yüzas 25 fon payım yüzde 15'e ındlrmesıni sağîamıştır. Bu oran uzun vadeli kredl'eı İle gerl kalmış yörelerde yapıksn yatırımların orto vadeli isletme kredilerlnde ise vüzde 10'a indtriimıştir Bu karar sonucu kredı kullanan firmalann bankalara ödeye ceği kredi faizi S puan ortmasma rağmen. firmalann bu ortıştan zarar göımemeleri soğlanmış olmaktadır. İSTANBUL'DA TOPLANTl Ote yar.dan, bankalar aroeında mevduat faizlerine uygukınan oranlar konu8unda orta ya çıkan tartışma ve gellşmeler ise bugün Istonbul'da yapılacak bankalar arosındaki toplantıda görüşülecektir. Bankacılık cevreleri, bugunkü toplan tıda ciddi görüşmeier yapılab»lecegl glbl hiçbir sonuç alınamayacak gündemslz blr tortıç ma da olabıleceğinl bellrtmektedlrler. Bu ara^a bonkaların verdiğl kısa vadeli kredılerde faiz farkı iade fonuna ayrılan oranın yüz do 25'ten yüzde 15'e ındirilmesl üzerine istanbul Bankası İle Hlsarbank'm bu oranı 1 marttan itibaren kredı faızlerlnl düşürerek kredi alan firmalara yansıta cakian Yapı ve Kredi. Türklye İmar ve Anadolu bankolannda da aynı konu ile ilgili calışmolar sürdüğu bildlrlimiştir. NATO (Baçtarofı 1. Savfada) kerku verici glrisimlne baslamak tstlyor. Bu dünya borı^ınm tehrilt edtlmesl demektlr.» Sovyetier Blrliğl'nin resml Toss a|ansı da ABO'nin Nötron bombası yapma plânlarını cok lehlikell bulduğunu bölirterek, VVeinfesrger'in, şfmdllerda asken dengenin Moskova lehine bo zulduğu yolundakl var8aYimlorının doğru olmadığını bildirmıştlr. NATO UZMANLARI Bu aroda Brüksel'dekl NATO oskeri uzmanlorı, ABD'nın bu kcrarı vermes! ile Varşova Paktı'nın askeri üstunlüğunün ^>rta dan kalkacağını savunmuşiardır. Adı açıklanmayon bir uzman, Sovyetier Birliğl'nin doha önceden Nötron bombaaı yaptığından kuşkusu olmadığını vs VVemberger'in acıklamamasını «NATO lcln cok yororlı» olarak değerlendirdiklerıni Hade etmlştîr. Bu arada Norveç Dışişlerl Bakanlıoı sözcüsü G. Grung da verdlği demecte hükümetinin es kiden olduğu gibi şımdı de Baîı Avmpa'da Nötron bombaamırî yerleştirilmeslne karşı olduğunu oçıkiamıştır. 6 ay vadeli bütün hesaplann faizi o yükseltilmistir. YAPI ve KREDİ BANKASI 1 frhot 1981'dtn ttçtrnebnak İztn 3 pum mrttrıtıtBjt DÜZELTME Gazet«mizin 27 ocak 1961 ta^ rihll sayısmda «PMroı Oflsi'nc Bavii Olabünıek Hin Ozel Otolannı Tanker Diye Kaydettiriyorlar» başlıgjyla yayınlanan haberde Kamıl ve Hüsnti Aydemır adina kayıtU olan 34 L 2331 sayılı aracın kamyon oldugu belirtilmisti. tstanbul Emnıyet Miıdürlügü Traük Şube Müdurlü&ü'nden Petroı Ofisi îstanoul Bolfre Müdürlüğu'ne gönderüen vazıda ver alan bu kayıt, Trafik Şube Müdürlüöü'nder! sonıa düzeltilmis ve 34 t 2331 plaka savılı aracm. tanker olduğu bildirtlmiştir. Resmi yazışmalardaki kayıtlan yıneieyerek yaptığırnız yanhşItk için özür diler, üüzelüriz. Yücel Seçkineı (Ba$tarafı Spor'da) nu olan sporcuiarm unlversiteye sınavsız girme hakkı sağlanmasv için çalışmalanmız sunnoktodlr. İmar ve İskân Bakanhgma müracaat ederek belirli başanları elde eden sporculara mesken tahsıs edilmesini istedik. Sporculanmızm devlet hasUnelerlnde llsonslarını göstorerek muayene olabllmeleri içio çalışmalara başladık.» DÜZELTME 6 şubat perşembe QunkO «ovımızm bırıncı sayfasınciukl «Peşin faizin yennı gayrımenkul, otomobil ve beyazlar oiıvor» baslıkh haberımızdo, istanbul Bonkosı/ia ışbırlıği yapan kuruluçun adı istonbul kalıbımızda yan!ı$hkio MEBAN olarak çıkmıştır. Kuruluşun ger cek adı MESAN'dır. Düzeltır özur dllerlz. Tıizmette snır yoktur'