Katalog

22 ARALIK 1981 DIŞ HABERLER Cumhuriyet 3 Isvicre: Ermeni eröristlerin isteklerine boyun eğmeyecegiz BERN ( » A . ) Tfirkire^in snevre Başkonsoloslugu söaşmeH sekreteri Mehrnet Yeriz'ü öldünnekten 14 yıl hap ! maakunj olan Ermeni teirisön bir hafta içinde serist bırakılmaması durumunı Ermeni tedhiş örgütü SALA'mn îsviçre"ye karşı te>r eylemlerine başlayacağı jlundaki tebditler ksrşısnv ı İsviçre yetkilileri, güvenlik nlemlerinin artmldjgını bilirdller. Önceki gün Beyruttafcl baHus ütlToIflrmft teleıon edcn ve ASALA adma kanuştuğunu söşr leyen bir ldşi, Ermeni terörist Camkoçyan'm cumartesi gününe dek serbest bırakılmamast balinde İsviçre hiikü metinin tlim resffii büroları ve tsvsçre'niıı tüm tetnsücili'ilerins tcarşı saldın yapılabüecegini söylemişti. Adalet Bakanlığı sözcüeti «tsviçre hükümctinin ttrörist örgütierin zorba is**kl«nine h° ynn eğmeyeceünin» daha önce de açıklandığını duyurdu. New York Times'a göre Âfganistan'daki Sovyet askerleri 110 bine ulastı Dış Haberler Servisi Afganıstan'daki Sovyet taSrüklermin sayısmın iki yıl içinöe 83 binden 110 bine yükseldiği bildirildi«The New Tork Tlmes» gazetesinin Kâbü fcaynakh haberine göre, Afganistan'da iki yıldır görev yapan ve ülkede birçok yöreyi gezen yiiksek düzeydeki AsyaTı bir diplornat Afganistan'daki Sovyet askerlerinin sayısnvm Bata basııunda düştils gösterildigini söyledi. Asya'h diplomat şöyle dedi: «tMnd Dünya Savsçmdaiı bo yans Sovyetltr, bn kadar «* karşılık içln. bn denti btr ordn kutlanmadılar.» Asyalı diploınat, AfganiEtan'da hastaneler ve askeri çevrelerde yapüğı temaslarda çarpışmalarda 5 bin ilâ 6 bin arasırda Sovyet askerinin öldüğiinün anlsşıldığıru söyiedi. Diplomata göre çarpışmalarda yaralanan sovyet askerlerinin sayısı da 12 ilâ 15 bin dolaylannda. Baolı çevreler ştaıdiye dek Afganistan'dakJ Sovvet birliklerlnln sayıst konustmd» kesin bir yargıya varamadılar. Ancak Sovyetler'in Afganistan'da ummadıldan bir direnme tte karşılaştıklan ve brsal alanda dununu denetinr altına almaya başaramadiklan konusımda geneilikl* görtiş blrliği içindeler. Askeri görlemcfler iükede 29 eyaletten 20'sinde çarpışmalann sürdügünü belirtiyorlar. Sovyet ve KâsU hüküınet birlife ieri lse Ozellikle büyük kentlerin dolsylannda toptenmış duramdalar. fteieğin başkent Kâbil"in çevresinde 30 bine yakm Sovyet askeri btüımuyor. Ama buna ratmetı, Sovyetlerin Kâbtl'de gerillaîann faaliyetini engelleyemedilcleri belirtiliyor. Kızıl Tugaylar: ABD li general yaptıklarının cezasını çekecek Dış Haberlet Servisi îtaJya da Kızıl Tugaylarca kaçınlan Amerikaü generalin aJribeU hak kmda herhangi bir iıaber alma mazken, ne ABD'nin ne de îtal ya'nm, generalin serbest bıratalmastnı sağlaraak için hiç bir ödün vermek niyetinde olnaadıklan belirtiliyor. Italya hukümeti Aldo Moro olayında olduğu gibi Kızıl Tugaylar ile müzakere daüi etmeyecegini k3ydetti. Amerikan kaynailan da ABD'nin îidye ödemeyecegini, takasa da yanaşmayacağmı bildirdiler. Kızıl Tugaylar ise, Verona'datn NATO Güney Avrupa Kara Kuvvetlen Komutanlığı lojistüt daire başkanı Tuğgeneral James Dozier'i bir halk mahkemesinde yargılayacaWanm duyurdular. örgüt yayınladığı bir bildiride generalden «yankee dormmı» diye sös etti ve •ryaptıklannm hesabım vcrece" ğini> söyledi. Bu arada, ttalyan anti teror polis ekibi generali kaçıran'.ardan ikîsinin Remo Pancelli ile Antonio Savasta adlı teröristler olduğunu belirtti. Ergun Politikada Sorunlar» Polonya: Bir Bunahmın Anatomisi ayanıçmo sendtkasmın yönetimle 16 ayiık mücadelesinde llk yanlışı ne zomon yoptığını kestirmek güç. Ama son ve en buyük yonhşını herhalde ülkede sıkıyönetimin ilanından iki gun önce yaptı. General Jaruzelski'nin Polonya'da sıkıyönetim ilon edüdiğini açıklamasıncian iki gün önce 11 arolık'ta Gdansk'ta toplanon Dıyanışma Ulusal Konseyi siyasal rejimin nitetiğjr,i belirlemek amacıyla halk oylamasına g.idıln,&sl Icin coğrı yapıyor ve 1962 yıiında demokrotik seçimlere gidilmesinl Istiyordu. Olaylann dramatik biçimde noktalanmasjnı büyük öloüde hi2londıran Gdansk toplantısında ayrica 17 oralık perşembe günü cProtesto günü» İlon ediliyor ve porlomento hükümete olağanüstu yetki verdiğ' takdirde genel greve gidileceği acıklanıyordu. AP ajansı «Komünist Portlnin genel seçimlerle, halk oylamasını kabul eJrrtesl, kendl ell ll« idam fermanını Imzaloması demetrtir» diyordu. Yönetim kendi idam fermanını Im2aloyacağına, uzun sjredir bekledlğl fırsatı ele gecirerek Dayanışmanın Idom fermopırı imzaladı. Dayjnışmo daha önce de büyük yanlışlor yoptı. Itfaivecilerin okulunun polis tarafındon basılmasmdan »on ra 4 aratık'ta Radom. kentlnde yapıtan Dayanışma toplantısı iş.pmlen hatalaTin diğer bir örneği idi. Hükümet Radom toplantısında yapılan konuşmalann gizlice banda kaydettiğl icerigini açıklarken Dayanışmaya karşı harekete geçmek. icin eline güclü bir koz gecirmiş oluyordu. Açıklanan bantlara göre Ro/iom'da yapilon konuşmalardo Komünist Partlsinden iktidan ele alma ko nusu tortışılmış. Walesa «Çatifma ortık kacmılmoz o(muştur. Bu sistem savaşmcdan d«ğlştlrilmez..» derken 27 yaşındo 2blgniew Bujok adlı genc bir fabrika işc'ısi ıtşci Muhafızlannın» kurulmasım, radyo ve televtzyonım «!e ge;inımesin( önermiştir. Dayanışma bu konuşmalan inkâr etmemiş, oncak 8 saatlik toplontının yalnızca ya rım saatlik bölümünün ocıklandığını böylece tümcelerln bambaşka anlama büründuğünü bslirtmiştir. Dayanışmanm Eylul ayında yapılan ilk kurultoym da diğer sosyalıst blok ülkeleri Işcilerine kendi bağımsız seidikalanm kurmolan icin cağrıda bulunulmosı, gercekcit'KJe bağdaşmayon başka bir dovranıştı. Bu yıl Ekim aymda Jaruzelski'nin «Yerel anloşmazMdan çözmek İcin» kırsol bölgeiere askeri blrlikler gön dermesinden sonra tırmanışm giderek artmaya başladığı dönemde btr kez umut ışığı poriamış, 4 kosım'da Jaruzelskl. Kardinal Giemp ve Wa!esa «İç Zirvedeı buluşmuşlardı. Yönetim, zirveye «Ulusal Uzlaşmo Cephesf* kurulması önerisini getiriyordu. Ancak kurulacak cephenin yopısı konusunda taraflar onlaşamadılar. Yönetim. (Ulusal Uzlaşma Cephesine», c>kan olan tüm kuruluşlartn (eski eendtkalar, özerk sendikalor, Dayanışma. kilise grupksn ve genc'lk örgutleri) katılmasını öneriyordu. Böylece her telden sesln cıkacoğı cephede, Dcyanışmanın etklnllği azalacak, gucü sulandınlacaktı. Wolesa lse, cephenln yalnızca kilise. parti ve Dovanışma'dan oluşmosınii bu uc kurumun da veto hakkına sohip. bulunma8inı savtmuyordu. tiç Zlrve» bir anlaşmayo vorılamadon dağıldı. Başpiskopos Glemp"ın iklncl buluşma önerisi tse general Jaruzelski tarafındon gerl cevrildl. Bu arada grev ve gösteriler yayılıyor. Itfaiyeclterin direnmesl dünya basınınm başlıklarında yer alıyordu. Merkez Komitesi ise fjiderek daha sert bir tutuma glriyor, parlamentodan hiikumete olağanüstu yetkiler vermesini istiyordu. Oıaylaf uundon sonro hızlanarak, itfaiyeciterin okuluna yapılan basktn, Dayonışmo'nın Radom ve Gdansk toplantılan birbirinl Izleyecek, sonunda 13 Aralık pazar sabohı, oeneral Jaruzelski Polonya'da sıkıyönetlm ilon edildlğin» dünyoya duyuracoktı. D BETRÜT. (AP) Beyrufta lüslümanlann yaşadıgı Batı :esiramde, önceki gece bir j*abada patlayan botnba 2 kıtain öiümüne, tiç kişinin de 'aralanmasma yolaçü. Boylece Bçen hafta sonu Beyrutta îombalama olaylan sonucu öenlerin sayısı 13'e çıkü. Sağa Iübnan'm Sesi Radyo JU bir benzin istasyonunun yaımda bulunan Mercedes mar*a bir aratoada güçlü bir bomBa patladıgmı belirtti. Radyo ılevler içinde kalan arabanm Beyrut'ta bir arabada patlayan bomba 2 kişinin öiümüne yo! açtı derhal teontrol «Itma almdıgını, ancak içinde bulunan 2 kişintn tantnmayacak derecede yandıklarmı duynrdu. Cumartesi günü de yine Beyrufun Bat» kesuninde ÜNESCO bürosu vanında küçtik bir kamyona yerleştirilen bombanm patlatnast sonucu 5'1 polis 11 kişi öhrrtiştü. Geçen hafta sonu meydana gelen her iki patlamanm sommluluğunu şim diye dek hiçbir grup üstlenmedl • Ubys'da bnlnnsa 15» k» dar \BD vstandaşmtn ocak ayı sonnna kadar bn ülkeri terketmiş oiacakian blldirillyor. • Bir Yunan gemisintn îsraü'in Hayfa Umanma yacaşmaktayken güvertestnde meydana gelen patiarnanm sorumluluğunu «15 Mayıs» adlı bir PUistin gerilla örgütü üsUendt • Gaatemalk'dak! EI Salvador Konsoloslnğa maskeii ve si kaacai lahh aşırı solcn S terilia tarafından önceki cün awşe TPHI di. • Guatemala'da sagci genlia lar, Kuzey Guatemala'da bir kö 5ü basarak 25 köylüyü reWn aldıîar. Funlardan 6'st daha sonr» 81ü toulundu. • Karaiblrrin Doğusonda rer alaa Dominik CamhnriyeiİDde 3 ktşinin ölümü Ue sonuçlanan haşansıs darbe sirfjtminin arriından ülkede olağaniistii durıım ilan edîldi vp basına sansür kovıda. • Çin Halk Cumhuriyetinde bıılunan memurlann sayısının azaltılarak verimliliklerinin aıt tınlması istendi. îşBankasıgüvencesitaşıyan bir tek mevduat sertifikası vardır: Sertifika M AVİ Sertif ika'da ana para ve faiz îş Bankası güvencesi altmdadır. Mavi Sertifika sadece İş Bankası şubelerinden almır, yani almması gerektiğiyerden. Mavi Sertif ika'nın gücü ve güvenilMiği, arkasmdaki bankayla, îş Bankası ile bugünden yarma kalıcıdır. Dayanışma Sendikası yukarıda belirtildiği glbl yanlıslar yapmış, tabanın denetiml zaman zaman elden kocmıstır Ancak olayların günümüzdeki noktaya dayonmosınm temel nedenl bu mudur?. Sonırsck böyle bir göruş, Polonya dramına yüzeysel bir yoklasım olur. Polonya'da 16 oydır tonık olduğumuz olay Dir iktidar mücadelesl idl; ya da iktidarı paylaşmc sovaşımı İdi. Yönetilenlerin, yönetime katılrna cabası, teoride işcHerin devietinde isci sınıfının yönetimde söz hakkı sahibi olma kavgasıydı Polonya'dakl cekişme. Dayanışma, Iktidaro ortak olmak istiyor, bir işoi devletlnde bunu en doğal hakkı olarok göruyordu. Partl İse buna yonaşm:yor, iktidar tekelinl ellnde tutmakta direntyordu. Kavga tümüyle slyasal niteiiğe bürunmuş. ekonomik bunalım ise, torafların birblrini suclamak icin kullandıklan silaho dönüşmüştü. Yönetim ekonomik bunolımdan ötüru, Dayanışmanın durenlediği grevleri sucluyor, D<3yonışrna Ise ekonomik politikada yapılan yanlışlara vs yönetlmin yetersizliğlne Işaret ediyordu. Besln maddeleri flyatlarıno yapılan büyük zamlan protesto İcin düzenlenen grevlerde Işcilerin ucreüerine zam istemek yerine yonetimin ekonomik politikasını kınamaıan anlam(ıdtr Dovanışma. mucodelenin slyasal nitellğtnl Eylül ayinda yapılan Blrincl Kurultayındo acıkca ortaya koymustu. Bu kurultayda alınan karariar orasında, Işcilere colıstıklan işyerlerinde özerklik tanınması (bir tur öz yönetim) Işletmelerde üst düzeydeki yönetidlerin Işctler tarafından secilmesl ve Işcilerin uretlm üzerinae söz hokkt olması gibl maddeler yer alıyor, toplantıda konuşan Szczecik şubesi boşkanı Martan Jurczky «Dayanifmada ulkeyı yönetebileceic yetenekta yeHdliler vardır» diyordu. Atıa yönetim Dayanışmaya bağımsız sendika etatösü ve grev hakkı tonımadı mı?... ÇlttçHerin sendika kurma hakkını ya da cumartesi günleri tatll yapılmasını kabul etmedi ml?... Ettl. Ancak Dayanışmanın üc teme) Isteğl vardı kl, partl buna kesinllkle yonaşmadı. Bunlar tşcilerin Işletmelerdo yönetime katilmalan, ekonomik bunalıma çare aramck lc'm yönetîmle Dayanışma arasında ortak bir «Sosyal Ekonomik Konsey» kurulması ve radyo ile televizyonda Dayanışmanın da sesini duyurması öneıileri Itfl. Wr yerde bir Işcl ml dovölmüş grev başlıyor, yönetim Işçtyl doven polisi ya görevden alıyor, ya da başka yere nokledlyordu. Ama Karar mekanizmasına katılrna söz konusu olunca «Arkodoş durl...» diyordu. Bu acmaz. klml resml yetkilller tarafından da görulmüştü. Merkez Komltestnin MarksizmLeninizm Enstitüsü yönetmenl Prof. Jerzy Wiati, 10 oralık'ta yaptığı acıklamada Komunlst Partîsinin (Birteşlk İşçi Partisi). tlktidan tekol'nde tutmaktan vazgecmesl gerektiğini» söylüyordu. cUe Mondes gazetes), haberl bir Polonya'lı yetkilinin «Sonsosyon yaraton acıklaması» diye verlyordb. Dayanışma. 16 oy, sorunun temeline inmekten kacınan bir yönetimle oekişti. Bu ortamda özie, öz olmaY<m blrWrine kanştı. Partl DaYonışma'ya «Aman borryoruz. Elbiriiğl ile ulkeyl kurtaralım. Ben eskisl gfbJ ySneteylm, sen de çolış..» diyordu. Dayanışma ise cişbirllğine hazınm ama yönetime benim de kotılmam koşulu İle. Çunkü bu duruma senln kötü yönetlmlnle geldîk.» yanıtını veriyordu. Görönuşte iki toraf da fşblrliğlne hazırdt, oma Wrl Iktldan paylaşmayı kabul etmiyor, öburu lse lktldara ortak olmo.do.rt calışmayı reddecJlyordu. Parti grevferin ekonomiyl cökertttğinl lled suruyor. Dayanışma lse bu ucuruma yönetimln on yıldır Izledlğl yanlta ekonomik polltikalar yuzünden yuvarlandıklannı belirtîyordu. Ne vor kl zaman Dayanışmanın aleyhine Işliyordu. Dükkântann önunde saatlerce kuyrukta bekledikten son ro eve ell boş dör>en vatandaş, gunlük yaşantısının (Arkası 9. Soyfoda) İS BANKASI TÖRKIYE